Hinein tri khemenfîs . 1S4 ' , , ~ ' - . ... v - Arch.i.e fifiopi _______ _ _ _ _ _ _
! tiuoquciéf*mfuppliciacumdemmflrmm,tliishMad*dwtori-\ cmmui4 fliiiudilat:Km&damhatKmijuüeAammmettU I urn^a ijsvtro adteflim oniujn fia n t,v tifli v iie a n t m ala q u tu a u e - 1 fir u iu tta q k a ,& ignis,& te rra ,v tfa c ia n t* inde quod v o lu n t,J e
I a n t,ilh ve ro eo am p liu sp u n ia n tu r,q u o in frn iƒ pp'.ictanecvifa& _ q u a n tum fin itu r.
}.Rf£.
' cognita v(tare voluérunt.
Sic & Deus ex fcriptura véritatis nobis detnonftrat,qt)od-
ad corredionis cautelam nobis proficiat aut ex retributio-
1 neiufliciæadgrauius delinquendum in cumulüm damna-
tionis excrefcac.Scriptum eft enim in libtoRegum dicente
Miciia Propheta j V.dt Dominumfedentém fuperfoliumfuütn,
& omnem èxercitum coeli qdfiientem ci 'a dextris,&dpnifirisiEt
I ait Dominus, Quis decïpet A chab Rigem ifrael vt afcenJat&cadat
in Ramoth Galaad.Et dixit vnus verba huiufeemodi, & alius aliter
t . Tbtff. I
:Egrefßts eft autemSpiritus codant Domtno,&ait',Ego decipam
\ ilium: Cuilocutus eft Dominur.InquoïEtille aitï Egredar,& ero
I fpiritus mendax in ore omnium Pfopbètarum eiuf.Etfiixit Domi-
j mts-, Decipïes &praualebis\ Egredere,&fac ita. Quidfitadftare I maligiiumSpiritumDominp:& quid fit quod kuerrogaf-
ie malignpm Spiritum Dominus dicimr:& qüalitcr loqua-
turDeus adnialignum fpirimm, & malignus fpiritus ad
Deum?beatus exponkGrègoriusin morahum libris deuo-
tioniieiftorumnoriifimis : Sequitur in hiftoria lihriRe-
gum:N««f igitureccè deditDominus fpiritym mendacj in 01e omnium
Prophet arum tuorum qui hufint.Etboiminus locutuspfi co-
tra te malum. Et poft aliquanta: Vnus autem qui-’am tetendit
arcum,in incertumfagittam dirigeas, &cafu pêrcufùt Regem ifra-
elyid eftÀchabjinrerpulmonem &flomachtm rht pauio.poft:
Et mortuus eft vefpere,ôc completus eft in eofètmo Domini
per manum Micheæ,de quoàntealocütùs eft idem Acnab
ad Iofàphat Regem luda quærentem Prophetam Domini.
Remanfit ( inquit Achab ) vir vims per qmmpoffitmus interro ■
gare Dominum, fedego odi eum, quia non Prophetat mihi bonum,
fed malumwidelicet quoniam vera illi dicebat,&ideo odic-
bat eum>diligens mendaces miniftros,& fibi irapiosrynde
feriptum eft ,Princeps qui lib enter audit verba mendacij, omnes
miniflros b a ttit impios.
fi Qua de re amendant eft Reei,& cun&is mendaciocré-
dere volenrib. quafi Deus aut faili potqeritjaut.fällere qué-
quam in fere&e credentem > in iudicio velitaqt indebità
mifèricordû in crimine confiftenti, atque crimen ipfum
neganti,& lé tentanti debeat mifereri,qui etiam pauperi in
iudicio vel iùb ob tentu pie tads mi(ereriprohibuit,ne propter
alia perpétra ta peçcata , déquibus nonfàtisfecèrunc
Domino ex retributione iuftiriæ, à mendace fpiriof'fedu-
cantur, vtintereant, &in aiium laqueum decepti cadant,
ficut de quibafdam Paulus dicit, Quoniam cumcognouiffent
D eum, nonficutDeumglorificauerunt, aut grattas egerunt, fed e-
uanuerunt in cogitationbusfuis, & obfeuratum eß infipiens ctr eo-
runr.propterea tradidit illosDeus in defideria cordis iiloruin,m ini ■
munditiam,vt contumelijsaffyiant corporafuarmercedemprroris
fui infemetigfis recipient es ; & quoniam nonprobauerunt Deum
habere in notitiam,tradiditillos Deus in reprobum fenfism.vtfaci-
ant quanonconueniunt.Et AdTheiMoniccnCeT. Proto quod di-
leftionemveritatisnon reieperunt ad hoevtfaluifierenti idcirco
immittet tills DeusJpiritujnerroris,vt credant mendacio,quatinus
iudicentur omnes qui non credideruntveriiati, fed confenßrunt
iniquftati.
Vndelan&us Auguftinus in terrio libro de Tnnitate,
loquens de præftigijs à magi s Pharao nis Moyfi refiftenti-
bus faiftisjdic mluteäegi ( inquit ) datur,neipfos quidem tranf-
greßores Ahgelos,&aeriaspoteßates in imam iß a m caliginem traquant
infuigeneris carcerem abillmfulä.mis atheria puritatistox-
bitatione detrufas,per quas magic aartes pojfunt quiiquid pojfunt,
valere aliquid nifi data defuperpoteßate, Datür autem,vel ad fallendos
foliacés,ficut in ALgjfptios, & in tpfos etiam Magos data eß,
vt ineorumßnrituumfeduä. one viderentur admtrandi, a quibus
fie bant Dei veritate datnnandi : vel admonendosfideles ne tale aliquidfacere.
pro magno defiderent,propter quod etiam nobisferiptfc
ra auctor itate funt prodit aivel ad exercendam,probandam,mani-
ftfiandamqueiufiorumpatienttam :neque ehmparuavifibiltum
miraculorumpotentia lob cunfta qua habebat amifit,&filios, &
ipfam corporis fahitatemiquicquii Angelttränfgreffores malifa-
citmt, non tpfit(eruit ad nutum créâtura corporalis,fed Deo,à quo
daturpot (fias. Nee ideoputandum eft iftis tranjjrrtfforibus Angela
ad nutum fer uire banc vïfibiitum rerum mau rtem, fid Deopotius
a qmhacpoteftis datur,quantum infubltmt & Jpintualifede in-
Sed cócedamus vt fraus in iudicio fuerit opèratiónc dia-*;
boli,qui licet perdidedt Angelici fpiritus gloi’iam,led non
amifit natui ^ (übtilitatem.&permittènte Domino,aut pro
infidelitate non reifte credendium , aut pro purgations fi*
delium, vt Iudam plenum iniqua voluntäte Chrifto communicanten)
ftrangulauit,& Paulum pofttertij ccèli raptu
cblafizauit,ad maxima exercenda occulto,(ed nulquam in-
iuftopermittiturdiuinb iudis io ; ficut per Magos Pharao-
nis mulca a<ftaiunt,qu*^loy(es Propheta DoiUini fecerat.
Etad prpbationem ïob aera (unt commota» ignis de ccelo
aerio oues, pueroique confiimpfic. Et Andchriftusperle
fiiofque miniftros multa opera turus eft, ita vun pr, orem in-
ducaniUr,etiamfifieri poteft.èieJi.
Et per Pythomflam ipecie« Samuelis öfténla eft.Ec in libro
Dialogörum,fcriben^ fuufto Gregorio, legimus;Qf<.itf
de muejito idob & ad hor am cafu in coquinam proieäo exire ignis
repent e vifus elf,atque inctinJorum Monacborum oculis,quia om-
neeiufdem co^tii.uz&dfic.Hlk confumeretur, oftendit: cumqueia-
ü dildo aqttant, & ignem quafi extinguendo ptrftreperent,pu!fiatus
ab eodem tumultu rir Domini Benedictus adnenit, qui eundem i-
gnem in dculisfratruin ejfe, infuis vero ncnejfe, confiderans, caput
protinus in orationm inflexit, & eos, quosfantaftico reperit tgne
deludi,reuocauitjratres’adoculosfuos, vt & fanumidud coqwna
adficiumadfifltre cernerent,& ftammas,quasantiquus boftisfin-
xerat,non videfent.
Et in Petri Itinerario de Glementis Patre legitur, quod
vrafidelibus intpificeretur , a Simone Mago quemdefe-
rucrat vnguento perumftus,-eiufdem Sin)onis imaginem
omnium oculiis refebat.folus Petrus eum qui erat intueba-
tur,&orans difcipulosad eorumoculos reuocauit ,&de-
iufo fancaftnace intuentium obtudbus fpeciem propriam
reddidit. Sed in vita Ipannis Monachi quondam patentes
filiam fiia^i operante d qmone equam efle cernebant.In E-
uangelio quoque legimus de duobus difcipulis cum Ghri-
fto,pergendbus ac dubiradbus ,qitiaocult eorum teneb antur,
neeum agnofier ent, quodimpedimentuminocuUs eorum
non incon^ruenter accipimus a Satana fuifle<ne agnofce-
retur lefusjed tamed a Chrifto fiuftaeftpermiftio viquead
Sacramentum panis, vtvnitate corporis eius pardcipata,
r emoueri intellegatur im pedimentum inimid,vt Chrift us
poflït agnofci. Sic & non mirum fi in iudicio, exigente in-
cfedulitate hxfitäritium atque in fide dubitandum , talia
permittee Dominus fieri; quitalem fe exhibuitin oculis
dubitantium foris,qualis habebaturapud eos intus: quod
fatftum eft in eorum oculis non veritate fallente, led ipfis
ver itatern percipere non valenribus& aliud quam res eft
opinanribuSjficut & beacus Gregorius de Maria,dicit:(///<e
Dominum quarebat,quem refürrexijfe minime eredebat. Sedquia
amabat & dubitabatpvidebat &non agnoftebat,eumque üli &ar
mor oftenderat,& dubietas abfeondebat. Et prafatis duobus difei-
pulif ambalantibus in via,non*quidem eredentibus,Dominus appar
ruit,fed eis Jpeciem.quam reeognofierent non oftendit: Hoc ergo egit
for as Dominus in oculis corporis, quod apud eos agebaturtntusin
oculis cordi*. JSihil ergo [implex veritasper dttplicitatem fecit, fed
talemfeeis exhihuit in corpore , quads apud eos erar inmen-
rr.Et faniftus Auguftinus in libro de doiftrina Chriftiana :
Superftitiofum eftquicquid inïïitutum eft abhominibusadconful-
tationes&paftaquadam fignificationum cum damombusplacita
atquefeederata,qualiafunt molimina magic arum arttum, aru-
Jptcum & augururn libri: Ad hoc genus pertinent omnes etiam li-
gatura atque remedia, qua medicorum quoque difeiplina condent-
nat,fiue in precat ionibusßue in quibufdam notis,quas char oiler es
vacant, fiue in qtfibufeunque rebus fujfiendendis atque ligandk,qua
omnia tantum valent, quantum fihtfumpttoneanimorum, quafi
communiquadam lingua eumdamonibusfeederata[writ, quota-
men plena funt omniapeftifero curiofitatis cruciantis follicitudine
mertiferaferuitutis. Non enim valebant animaduerfa funt,
fedanimaduertendo atquefignandofaäum eft vt valtrent. Et idea
diuerfis diuerfid proueniunt, fecundum cogitationes & prafum-
ptiones fiias llli enim fpiritus qui decipere volunt, taliaprocurantcuique.
qualibuseuminntitumperfufpiciones&confenfmes
eiusvtdent. ' . ...
i.Ptt.s.
i.Ican. ƒ.
Htb.n.
Matt.,9,,
lacob.lt
De DiuttHo Pilot. Et Tetb. i i
Et venerabilis Presbyter Beda in commento libri
Samuelis dicit : Si quemvero mouet quomodo niulur
arte dam nica Prophetam poft mortem inquiet are , & fuf.
citarepotuerit, ftiat pro cetio, autfalfam tunc vmbram quaren-
ttbusoftendijfediabolum, autfivere Samuelextitit, tantum inhis
agenda licere Diabolo, quantum Dominuspermiferit. Nec minim
pro quibufdam fecretioribuscaufis talia maligno jpiritui permitti,
cum &■ Saluatorem eottflittterit in pinnam t empli & lob petierit
acceperitque tentandum. Quod ft funtafiam potius immundi
fpiritus futffe quod apparuit, credimus, neque hoc turbare debet
quomodo talts vera &Prophetica narrare pot uerit. Nouimtuenim
diabo’um multafapefutura,quaab Angelafanctis didicer it,prafei-
re vel p radie are pop,fed eo minus illius diet is aufcttlt4ndu,quo c unita,
qua loquituragitveapud homines,feducendiftudiofacit. Quod
neeueniatper infidias dxmonum,monence Apoftolo,rc/î-
ftamus diabolo,fortes in fide,qüa vindt mundum:&per quam fan-
ctivicerunt regna-Ac qua firm iter credentibus dicitm,fiat tibi
fecundumfidemtuamJEz Apoftol^is : Poftulet autem in fide nihil
hafitans.
Et fi ad probationem fidei noftræ acciderit(vtile eft enimj
etiam lan<ftis,tenrationum flammis examinari, vt velten-
tati,quia fortes fuerint,appareant,vel cognita per tentatio-
nemlua infirmitatc,fortiores fieri difcant:&Ciccumprobad
fuerint,accipiant &ipfi coronamvita(de diuinis non Caulemur
iudicijs,quæinterdurn occulta funt, Ctd nunquam iniufta.
Nec mirum videri debet fi in huiufmodi iudicio calliditate
diabolica fraus quæcunque, Deo permitten te, incerùenir,
cum & aqua baptiimatis in fe fidelis ( vt Ambrofius didt)
eft in aliquibus &kqua mendax.non lanatbàptifmus perfi-
dor um, non mundat (èd polluit,vnde & fecundum décréta
Canonum & famfti Innocentij, atque aliorum Pontificum
Romano rum, in nomine fànftæ Trinitatis ab hæreticis ba-
ptizaci permanus impofirionem grariam Spiritus fàncfti ac-
cipiunt, non autem in fàmftæ Trinitatis nomine baptizati
baprizari iubentur.
Sed nunquid quoniam firaus reperitur in baprifmo hx-
reticorum, baptifina non probabitur Catholicorum ? & fi
fraus inueniturin iudicio propter fidem incre^ulorum,lex
purgacionis abijdetur a confiietudine credulorum? ficut e-
nimpriuata vel fraus publica fèmper eft punienda , ita(vc
feriptumlegimus) confuetudoqtiapublicitytilitattbus nonim-
pedit,pro legéeft retinenda.
Quaprop ter,fi &in hoc iudicio per quodeunque ingeni-
um fraudulen tia reperitur, duplicata iudici j vltione,fîue pro
peccari admifEone,fiue pro infideli inlufione, caufà in quæ-
ftionem ratione docente reueniac.
Sed&de Sacramenti purgarionein fàn<fti Gregorij Epi-
ftola ad Secundinum Epifcoputn Taurominitanum legimus,
quod Leonis Ghartulatij feemina, quæ reliifto eo pro
fornicarioniscrimine refigiofam veftem iiiduerat, abipfo
fibi præftito Sacramento, quoniam poft initum cortiugium
in adulteri j culpam lapfus non fuerit, inconfiiltp Epifcopo
advirumluumredierat, & idcirco cumfamilia fuacxcom-
municata: vnde idem fàmftus-Papa decreui t; vt mox eiusabfol-
uereturfam ilia. Etfi mantfefte conftaretquia coniugifuo eadem fae-
mïnadtcere nihil potuerit, fed in fuperfujpido ipfius pcrfdcramen-
tum fuerit amputata, qtquepoft hocfuaadeum fponte nverfa,vt&
in ea cenfhra temperaretur iudicij, nec longo iam temporeptiuare-
tur communion e.
EtitemadÇandidum Abbatem; Dentque vt adfatisfaclio-
nempoffet omnino fufficere,feci»ius vt etiam dato corporaliter Sacramentofirm
ar et nihilfe in fraude vor fatum,aut aliquid occultaf-
fe,fed omnia integra prodidiffe, cui retfi quis ( quod n on credimus) :
cantrariamadftrrequoquomodo tentaueritvoluntatem, ille quidem
rcum fe ante Deum ejfenouerit, qui nititur ea-,qua vtiliterfunt
finita,refindère:Nam eidem decifioni, tranfaéliànique nihilfede-
rogareeognâfcatÆtzdPræiectqm; Valde (inquit) Ecclefiafttca
eft moderationsconueniens,vtqua ordinatafuerint véldecifa,nulla
in poflerumdebeant refragat'tonèturbari. Dequa Sacramenti pur--
gationefkpemdiuimus,quiaplans in eofraudemfacéré filent,curti
ingenio iurautos,fed potius peiner antes ‘ Quia,ficut legimus, itaSa-
cramentum (dDeo diiudicatur, ficut ab eo‘,cui per idfatisfieri filet, ■
infideredpitur.
Sed &in eadem Sacramenti purgarione fraus fada-,qui n ‘
potius poriurium fàdtum detegitur , ficut ôc in iudicio
Bibüoth. Vet.Pdrt.Tom. 9. Pars.i.
diabolicaaftutia -, & pertniflîone dlüinà eUeliirë poîïe à
nobis non denegatur. Etdeiutamento doloio in Regütn
librig j &Machabeorum , atque in Propheta de Sactà- i
mento Régi fado infideli , quoe nôn impune ceïîèrunt',
inuenimus , vnde fupra nos fufiidenter dixilfe puta-
muS.
Qmrto capitulo nobis petihius remandari,lï hæc caiiïà
vndeiudicium fatftum audiuimus > ôc quidam etiam vidimus,
in iudicium fuerit reuocata j qualiter idem de beat Ca-
noniceotdinariiudicium, ôc vcium defecretàconfeffione
f vtdicitur ) commîïïà Eprfcopis,vel in iudicio porrèdo li-
bello ëadem foemina debeat iudicâti, vel fi accident vt eundem
libellùm coa<fta porrigat,aut eidem inuita fublcribat.fi
per huiufmodi commenta à maritali thoro legaliter valeat
remoueii?
.. Quod&fi inhoc(vtfup]ra diximüs)de quo loqüimur
iudicio euidentibus indicijs fuerit demonftratum,ficutfàn-
«ftusFabianus Papa & Martyr conftituit, ôrdineturiudici-
, üm Quontani ( inquiens ) in omni iudicio quatuor per fonds ne-
ceffe eftfemperadeffe',ideft,indicés eleftos,& accufàtores,ac dèfenfio-
res, &tefies'Qmn fieu t Léo feribitad vniuerfbs Epifcopos
perCæfàream &Mauritaniam conftituros : Neminempoffu-
mus iudicare nifi in proefcntia pofitus,aut confutdtus,aut ceYiecon-
feffus iufiapofiitfubiacerefententi#. Et fàmftus Auguftinus in li-.
brodepoenite.ntia, Plerunque autem boni Chriftianipropterea
taceni,& fufferunt aliorum peccata qua nouer unt, quid documentasfipe
defer untur, & ea quaipfifciunt,iudicibiis Ecclèfiafticisprobate
nonpojfunt.Quamuis enim vera fmt quad am, non tamen iudi-
cïfa île credeiidafins, nifi certis indieiis demonftrentur. Nos vero d
comunione quenquaprohiberènon poffumus,quamuis haeprohibitio
nondumfit mort lis,fed medicïna'is,nifi autfponte cofeffum, aut in
aliquo; fiuefeculari,fiue Ecclefiafiico iudicio nominatum atq3 conui-
{tum.Quisenimfibiurumqueaudetadfumére, vt cuijuamipfèfit
&accufitor & iudex)Huiufmodi regulam etiam hicPàultis breui-
terinfinuaffe inteütgitut, cum quibufdam tanbufteommembratis
criminibMyEcclefiafiicipudicijformam ad h&tfi mina exquibufdàm
daret: Ait enim, ScripftvobisinEpiftola non commifeenfornitarïis,
& r cliqua. Et itenr.Si quis frater nom in at urfornicator,aut idolis
ferutens, aut au at us,aut maledicus^aut ebriofus,aut rapax, cumt-
iufmodineç quidem cibumfumere.Sed fciéndum eft, quia eam nd-
minationem hic Apoftolus intellegi volait, qua fit in qtieHquam,
cum fent entra or dîne iudiciario ai que integritate profertut: nam
fi nonànat'lofufficit,multi damnaiidifintinnocentes,qu'tafiepefal-
fo in quoquam crimine nominantur.Noluit enim in homine iudica-
ti ex arbitriofufpe£tionis,vel etiam extraordinary vfutpato iudicio,
fed potius ex legeDeifecundum ordinem Ecclefia, fiue vitro confef-
fumfiue accu'atum atque conuiftum.Etin Goncilio Toletano:
Dignum eft vt vita innocentis non maculeturpernuieaccufantium.
Ideo quifquis à quolibet criminatur, tant aceufatus quam accu fat or
prsfententur, dtcfe legum & Canonum fintentia exqyirantur,vtfi
indigna ad accufandum perfonainuenituf, ad eiusaccufationem
quifquam non iudicttur&tc condemnetur Et in* Calcedonenfi
Goncilio ? Quaretidum eft in iudicio cuius comerfatïonis &fidei
fit is qui accufit, & is qui accufatur'.ltcm in eodem : Tefiei
autem ad tefiimônium non admittendos, qui nec ad accufationem
admittipracepti funt,vel etiam quos ipfi accufator dedomo fuapro-
duxerit. Et fànctus Cornélius Papa &Martyr,beatufque Foe-
lix Romanus Pontifex, & omnes illusfèdis Ponrifices de-
creuerunt,vtcaueantiudices Ecclefiæj ne abfènteeo, cuius
caiifà ventilatur, fentenriam proférant , quia irrita erit,
ôc ?tiam rationem pr# aiftioné in præièntia fratrum da-
bunt, exceptis dèfignatis caufis quas fingillatim leges Ëc-
clefiæ exprimjunt^ ficut & leges piiblicæ moduffi cértum
denominant, quo abfèntes iudicio debeaht condemnari,
id eft , vtfi tam femûfiffimum crimen f it , & in crimine fà-
mofiffimaperfbna , ytnequeteftes ad conüincendumne-
ceflàrij habeantur, nec ipfiui indigeatur præfèntia , ficut
Ambrofius in Epiftola ad Corinthio5;„dicit : Iudicis (inqui-
eh s ) noti eft fine accufttûre damnare, quia & Dominas ludam,
cum fur effet,quia non eft aceufatus,minime abiecit: Vt toüeretur de
tnédioveftrüm qui hocoptitfecitycognito opéré ifio pellendumiUum
fuiffe de coetufraternitatis. Omnes enim crimen eius feiebant,
& non arguebant Publiée enim nouer camfuam loco vioris habe-
bapi in quare neque teflibtisopus erat, neque tergiuerfatione a!t-
qUapotetattegi crimen. Ego-quidem ficut abfins corpore, prafins
Q ^ $ autem
Con. Tolet,
~0.can.ti.
*m ei.C at-
thaginenfi
Car:h. 4.
can. 06.
C oc.Afrit,
can. 9 8.
Corj.