
agriculture binos ac binos co n fo c ie n t.St quomo do o-
mnis>ftru6tnra domus compacts &confociatacrefcat in
Doïnmo. Habet enim Dei agriculture néceiïc, vt fobvno
iihgo fidei bini caritatisloro adftringantur, ne poffitdilïo-
ciarigetir anitasdc lalciuire. Quia ptofeifto nemo ma-
num mittens ad aracrum & afpiciens retro, aptus eft regno
ccelorum. Htideo quam be ne bini ac bini cohloci-
antur, vteorUtn coniugatió in fenarium furgat. Conftat
enim eodem dieruin calculo vniuerla,& infexto homi,né,
, quïa pcrfeéfcus cft numerus, procreatum. Sed quia o-
mnem agricultural« fitculi(pin* peccatorum& fruiieeta
ihfidelitatis perualèrent, iuftum foit totidem iuga bourn
a rat rum lanölEuangeli^^fcindendas cordium git bas
perfeóto coherent numeTO, & femina verbi fupetfpargc-
rent; quatenuscaritatisiugohnluladfeiti, perfedtionem
fenariiexhiberent,& finguh connumerati fupra duode-
cim tribuum fedes ad iudicandum.gloriofius niterent.
Quorum primus binomius Sinion obediens interpretatur,
Petrnsvemaanofccmjquiaoavnis perfe&ioChriftianasreligioniséXobedientia,
ficutapoftafiaprioris. Adam
ab inobedfcntiairicipir; & non ex ignorantia dum libetJ
fed exagnitione veritatis. Proptereaiure, vtdixi, Petrus
agnofcens deGrxco in noftra Ibnare dicitur. Quod ta-
men nomen non minus&in Latino a petra qua; Choiftus
eft, deriuat u m, fitmitatem fidei eius defignat. Hiüo inde
, vt óbedientia qua; certatrix vlquead mortemeft', non
modo agnitionem veri > led Sc fortiEudinem fidei habeat.
Vnde&Seharioth, quod incatalogo vltitnum adftgi ur,
memórial.e Domuü velmèmona^motcis eiusrebfcé intcr-
pretatur, quia vera Apoftolorum óbedientia in memori
am mortis Chrifti debet per martyrium dilatari, <Sfiitnira-
trix paflïonis eius vlque ad mortem fieri. Interpretatur tarnen
S mon eti-im, poncmccrorem» Iatis prouidc.ob di-
fpenlationem negationis fitte, dequa iatis mce.rensac do-:
lensamariter fleuit; quem nimictun mcerorem'tunedepo-
fuit.cum repletusiam Spirituiandlomuftum iocundita-
tis erudautt-, lè'd& mcerorem quem de Ghrifti paflione
contraxcrat, dereliquit, cum Chnftum refurrexiflc vifü
corporeocön fpexit. fongitur autem ei Andreas frater eius
iff cognomiharione iuxra Tropologiam, vt virrus prasfata
fbreitudine fulciatur. Siquidem Andreasvirilis de Graeco
interpretatur, vt fit fenfiK, quodnec óbedientia fine vi-
rilitate mentis, nequavirilitas fineaghitione veri de obedi*-
entiarcoram Domino expletur. Pnemonftrant autem eius
tyröciniacredcndi, quam virilisifte pnefoerit &decoqis,
quod fimul ex Grarco, Hebraeoqucfönate videtur fermo-
ne; qui mox loanne infinuante, Ècceagnus Dei, non.folura
vide e , léd fèqaiGhriftum maluit,ad quem & frattera foq
um perducerecurauit; quifimnlreÜ&is omnibus ad vni-
us iüfTtonis vocem, auftorem vitae fequuntur. Sed & finis
viriiitarem ipfius patenter infinuat, quam ftrenuus ad
crucenvveneritf quamque viriliter perdurauerit, & quam
deeonis in omnibus retulferit. Vnde potius ex praefegio
iJSmina Apoftolorum, quam formitojndita probantur.
Propter quod gAlia cis fuperponunmrvvt Petro, quod in
raque lingua a petra quae Chriftus eltderiuatur, & Boanerges
yquateous filiiveri tonitrui incelligamur; Idcirco
Sc Sitno n etiam audiens triftitiam interpretatur-, eo qiiod
atidierit a Domino, Cum autem fenuem yal'mtecinget, & du-
cït quo non vis. Non enim eft: jeftimandumaliter,'fed inteU
ligendum qnod ha'comniahincindeinyfteriis fint plena,
vt diuinainfingubsreipondeatiapientia. Sequitur;
I a c o b v s Zebedai & Johannes frater eius. 3 Filius au?
tem Zebedaei ad diftin&ionem alterius Iacobi dicitur;vtin
nullo catalogus eortim confundatur#J&interpretatutfup-
plantator, quia non-modo carnis vitia fupplantare Domi-
no vocante, verumexiam ipiam carnem Herodeferientc, j
pffe Gbrifto.oontemnere prius omnium Apoftolorum
gauifiïtfoft. - loannesvero Chrifti refpeefus gratia praefulr
lit virginitatis fuae gloria (blus in ccenaiupra pcöu< :
Saluatöris recubui t , vt totus gratia Dei poflèllus patenter,
annueretnomen-ex ptaelagio traxifiè. Vride euam pri-
fca-meritorum gnftanc ^èüm recordarione patris nomina^ j
quatenusieuidenter infinucturcuiusafitC' fueriutjmeriti,
vel euiusdemimvgratia-finhlaluatC • interp/etatur.iiaquei
Zebedasuà fôgitiuus, illius habens figuram » qui femper ab
initiofugità weie Salnatoris, licet vbi veL vbi eius indefi-
nentèr comprehcndaturpotentia. DequoProphetapa-
tremmonet, Obliuifcerepopulum tutim &domwn patris tui.
Quo reli&o, continuoà Domino Boanergçs Vocantur, id
eftjfilii tonitrui, làltem quia vocem patris Içorfum fupra
Chriftuoi terribiliter intonantem audieranr,Hic eft filius meus
dilectus, ipfum audite, vel quia alter eorum-quafi. de cce-
lellibus intonans vocem iliam theoricara , quam nemo
prius attigerat, 1« principio erat Ver bum, & Vevbmn eratapud
Deum, &Deus erat Ver bum, eftulfir : duifialtiûs euolaret,
puionee totuspolïèt caperemundtis. Alter vero mox
Cbriftum quafi tuba praedicans,ante alios imitator pallip-
nis.palmamadeptuseft Martyrij , qui finuil firpe feorfyrn
ducuntur à Domino in monte,&nefciocùius gratiæ pti-
uilegio vna cum iPetrô præ cæteris honorantur.
P h i iii P p v s 'ér Barthoiomausf] Philippus autem os
lampadisinteiîpretatur. Etreike quia prjedicante loham
neveluclampas lùccenlâpriorinagnitionem veritàtis ef-
fulfi t , Sc alium dilcipulum coelcfti lumine illnftrauit.Q««»
fcripfa»inquit,Hoyfesin lege efr Propheta, inuenimus le/Umfi-
lïum lojèph a Nazareth. Ecce quare os lampadis hic futuro-
rum praelàgio jureinterpretetur, qui veluti fax incaligino-
(o »aborevericansdelege ac Prophetis edocuit. Bartho-
lomeus veto licet Syrum fit,& non Hebræuna, interpreca-
tur tamen filius fulpendit aquas, id efl.fluenra doârina-
rum in nubibus quæ pluuntfupervnam quarumlibet ciui-
tatum, Sc-fiiperaliam non pluunc, propter diftributiqnem
diainiarbitrii. PorrofancHiurenubesdicuntur, qui dum
ad altiora volant Chriftus in eis vira: fiilpéndit aquas , qui-
bus vifitara terra inebriatur,& locuplerur coeleftibusdifci-
plinis. Inter quos fine ifte filius eius qui haec agi tin fingu-
lisprovbertategratiæ, iure nominatur; vtpereumeuam
largitas patris ad alios tranfinirt^tur. Sequkur:
T homas & Matthauspublicanus, ]Nam cæreri Euan-
geliftæin catalogo Apoftolorum , primum Matthæum
ponunt deinde Thomam ; ôc hoc ipfiim fine additamento
pub licani, ne vtique prions, vitæ recordantes luggillare vi-
deantur Ap oftolum,quem Ghriftiis tanta fiiæ^ietatisgra-
tia illuftrare dignatus eft ; ipfib autem lèmctiplum ôc poft
Thomamponit,&publican um, vtique humilitatisgratia,
fenominat; quatenusliqueat cunéris, quod vbi abunda-
uit prius peccatum, fuperabundaretgratia. Enimuero ex
hocetiamdocet,nos.prioraeoram.oculis peccata lèmper
opponeredeberc, noftrafque iniuftitias percepta indul-
gencia non abfcondere , vt&alii conlolentur fpe veniæ
poft reatum, &humilitasconferuetur in cordc pcenitudi-
nis obtentu. Thomas quidem interpretatur aby(Tus. Vtique
abyfius fiiper quam ferebatur olim Spiritus iâmftusj
vt de infirmicate cordis fui, quandoque ipfo dcfiiper illu-
ftraute ad forma m proeederéc re6kæ.fidei. Alioquin poft
tôt præconia»p©flrrniracula, poft mortuos excitatas ad vi-
tam, cætcris D.ominum fe vidifle nunciancibus quo modo
non credidirf ni fi quia mejns eius abyflus erai informis,
fuper quamfecebaturSpiritus finâus, vt confoueret & e-
nutriret cam ad fidem?Hinc làneeft.quodattre&atisdiligenter
^vulneribus, moxexclamauit diccns, Deus meus,Dominas
meus. Alias autem nunquàm nifi-eodem Spiritiïre-.
créante , de ranra dubietatéformaretur ad lucem, vtve-
ram deprehenderet in vna eademque perfona diuinita-
tem. Siquidem hominis carnem palpat, led Deum Ôc Do-
minu exclamai. Proptereaigitur Thomas iurê aby flùs in-
terpretatur, qui de tanta deformitate fua peruenitad tan-
tamprôfunditatem myfterii. Nàm idem urGræco DiHy-
musexpellatur,quodinterpretaturfimilisleugeminus,eo
quod,vraiunt, vultu fimilis fueritSaluacori, ficutalïolenc
duogeminialternis vultihus vnam habitus exprimer,e fà-
cieique figuram. Porro Matthæus donatus dicitur, & quâ
bene,quia de teloneo donatusieft; nobis Spiritus làn&i gratia
Apoftolus&Euangelifta. Omneigitur donum exdono
donantis donum elle crcditur. Prôpterea & Spiritus fin* :
dkus in làcris litteris, quia Patris &: Filii eft munus . qoatn
fæpe donum vocatur. A quo&i(le iure donatus dicitur, eo
quod illodono tepletur,mox fine vlliu s merki pr*uc«.ti o-
hc in melius de tftlbneo corn mutatus.
iAC OyBV S,
In Matth. Emng, L ib, VI. lô$3 I
Î Àc ô 6 v s Aipbai&T4ddoeiti.']l&co\s\itti âutem Alphæi
pari modo ad diftinâio'nem altérais I.icoSi nominauit;
fortalfis ebquod parer ipfius»;fîcut Ôc ilk iUiusfueric.Qui
profeék oJacob u s in Êuangeliis frater feribitur, Domini,
& fi ambo a pâtre cognomtinmtlir,quia Maria vxor iftius
Alphæi Ibror Mari* macrii Domini fiiiftè probatur,
quam Ioanesin luo Euangetro Mariam Cleoph* cogno-
minailèiegirur, for te à pâtre, fi ueab aliquo familiæfuæ
trahês nomenjaut çerte quod défùnâo A lphæo Cleophç
alteriviroilknuplèrir>feualia' quali be t ex càulâ cognomen
gerens impofitum. Qui profi fto AlphæitsexHe-
bræolermone millefimus, liue doiftus intérpretatur, vt
fiedoâti filius vel perfeéki,;qui prior Hierolbfÿmis ab A-
poft o lis Epi Icop us debeat ordinari. Et notandum, quod
lieu t du oSym ones, ica & duo Iacobi ,& duo Iudæ, cum
fuis connumerantur^ognomentis. Quta fiçut perfedta
ob^dientiâ'corde coiiftàt & opéré : ica fiipplanratio vitio-
rumnon minus elle debit in anima quam in carrie,&
cordis credulitas,non minus ad îuftitiam,quam ori s con -
felïio ad faluté. Hinc quoq; Propheta camt,Cofitcbiturf ibi
-Deiis,confifebitur,zcfipatencer dicat, corde & ore tibi con-
fitebïtur, ne vnum forte fine altero à tequi lcrutatores
cofdium, condemnetur. .Geminantur.autem lêx ifti,vd
lènarij perfeékio ex duQdenario lolidetur, & gemma ho -
minis fubftantia ex tribus îftis virtutibus Trinitatem co-
lenS couniatur incipiens ab e>bedientia,vitiorum derhum
fiipplàntans Hincindemolimina, &perueniénsà confef-
fîone cotdis vfijue ad confeflîonem oris , etiam (fi conti-
gcrit)permartyrijpalfiènemin làlutem. Hæc ideo dixe-
rim, neprudenslèétor aliquid in bis putet vacarcàmy-
fterio. Cætetüm Taddæusipfè eft, quem Lucas in Euan-
gelio&in Aiftibus Apoftolorum nominat ludamlacobi; {
ôc alibi Lebbæus cognomentum habet à corde, quod
nos quafi diminutiue circulum poilu mus appellare.Forte
ob difpeniârionem prius duobus iftis vluseftnominibusy
qqafi aliquid facetiarum gerens quia gratius lonare videtur
circulum diminutiue matermiminter ctepundias<nati
exprimens afteétum, quam licor diccretur teneritudi-
nem fonans'amoris.Iple namque eft,quem Ecclefiaftica
cradit hiftoria milium â Saluatorc ad Èdellàm ciaitatem
ad Abagarum R-egem. Erat epim frater Iacobi fia tris Do-
mi ni, fieu t iplè in iua feribit Eprftola.Hinc quoque ôciple
frater dicitur Saluatoris , ateelkantibus eius ciuibùs,qui
ftiipehtes de miraculis aiebant*, Nonne ïfteefifabrifilius &
Maria frater locobi & lofiph ac luda & Simonis ? No n quod ex
matre, vt Hclüidius délirât, fratres fuerint Saluatoris, lèd
ex Conlànguinitate généras, vti mos éft le rip turarum fratres
a ppellari. ' ■
Simon Cbanmausl&ludas Scbariotù,t]ui & tradidit Do-
minumf] Hos igitur ôc cum additamento cognominispo-
fiiirad diftindk onem Simonis Petri, & Iudæ lacobi. Hic
quia fuit de vico Chana Galilæx, in quo Dominüs aquas
conuertitin vinum; quem Lucas lèrmone Zeloten in lùo
nominat Euangeiio, quia Ghana zelus interpreratur, vn-
de& Ghananæusiure interpretationisabeo Zeloteseft
diékus, ob nimium feruorem caritatis; quem zelus do-
mus Chriftiinflammauerat,& ideo martyrio Confumma-
tuseft. ludas vero Scharioth, velà vicoinquo ortuseft,
vel àtribu llàcharvocabulum fûmpfic quodâ futuri præ-
lâgio in condemnationem lui; Iiàchar quidem mercesin-
terpietatur ; quia meCcedèm prodirionis eftlcétatus ,de
qua Pröpbfctain perlbnaDomini,d^/>Ä/^««r,inquit,wex-
ceaem meant trigmta argenteos pretium quo appréciatiffittft ab
eis. Porro Scariothrs memoria mortis fonat, vt fit iriexcu-
lâbilis, quod non calu led ex meditattone mortis Dominum
prodiderit,cuius memoriamîn animo diu,quo modo
» velquaildo ilium prôderet,geftauit. Dicitur autem
Ôc memoria mortis, qiiiacjuotiens cum recolimus , Do-
mihi palïtoriem continuo memoramus , Vt obedientia
qu* ccepit i Simone in animo vlejue ad alium SimOnettl
coiifiïméretur incarne: quatenus hincinde in cohfelîîo-
nem perdurantes rriemoriam mottis Chrifti Icmperha-
ntâmiis, donee, fi contfgerit, etiam & ipfi ptoptetilium
tnùrtyrio explicemur. Non igitur æftimaridum, quod fine
prëtatio nominis t,efponditi& virimtiS qüafi éxtrà ho§
iam repUdianduseligitur. Maluit enim Chriftus îiiter iitti I
peritOs iudicium fuuin de ulo peticlitari, quaiii erfèiftum, ‘
Prælèrrim cum & fitüilimodo in'Ecclefià nurteeligantur,
alij quidem veprobentur, & pfobàtl peruéniant ad cörcH
nam ; alij vero vtptobent alios in quibtis opéracur diabolus
» quafi in filtos diffidcnriîé, qui & falfi fia'rreSâb Apo-
ftolo nominàntur. Siquidem ilb Vt filuentu failli vero vt
per eos.boni exerceantur; omnes tamen expræfcientiâ
Dei & prouidentia diuérlas ob cauiàs eliguntur’» nori
quod præfcribantur nëalitèr poflînt elle qUain rnali • fëd
prælciunturquales iam eum needum fint vtrique fiituri
fint ifti per gratiam,illi vero iuftoDei iudidb irt maffia pèl:-
dicionis dereliéti, eb quod n^cf rædëftinatilincâd vicàmî
Omnes tamen, vt dixï, & fciuntur & præfciuniÂr. In nul-
lo igitur Icientia Dei faliitur,in nullo iudicium eius à vero
& iufto deuiat, &hæceftaltitudo' diuitiarum eius,Vilde
A poftolus exclamat, Quam mcomprehenfibiles funt vie eius.
Propter quod quilque fidelis quotiens delèreris d Ibdo,
quotiensiniuriâtus fueris, etiam trafiituspatienrerferàs;
quiafîcut hæc omniâ dé ifto prædiéka fuerant,ica&de
prauis & làlfis fratribus, qiiod mixcim futurifinc, perie o-
mnis pagina teftatur.Vndé profufto & Dominus ideo vo-
lùirtradià dilcipulö, voluit & déïeri , quatenus tu non
frangariscumvideriS tuum deperiflè iudiciùm, beneficium
defecifie.
Hos duodecim mißt lefts Vnde & Ipeciatim miflîno-
minantur, quiä liquidem Apoftolt Græcë mifll Latino
lermone interpretancur. Edi alij milfî fint, ifti tamen Ipe-
cialiùs fub duodenario fnyftîce deftinâtur numéro, quate-
nus rebus ôc figaris omriiû fcriptura’rum lapientiæ Chri- :
fti leruiat ordo. Hinc quoque fignahtet dicitur, Hos duode-
cimmißtlefus. quafi præfixos & prælïgnatosittéonim càl-
culo, quos olim Moylès ad explorandum mileràr tèrrarti.
Illi quidem quia figura eranr, fine luis rhittuiitur nomini-
bus;illi vero in quibus veritas folget, quos Raab folalîif-
ceperitmeretrix;præmonftratis & præfixis adfignantur
nominibus,yt nullus debtsIcandalumpatiatuf. Qüi.bihi
ac bini quant bene iunguntur, vt bo trùfo qùo gentes i ne-
brientur duo ac duo (quia caritas hon minas quam interduos
ellepoteft) fuis déférant hütrieris. Ifti funt duo-
dectm menlès, qui fimul annum placabilem ,ànnumqué
acceptabdem foleilluftrânteiüftitiæ complènr. Ifti duodecim
hohe diet, in quibus qui artibulâtprofeéto non of-
fendit.Et ideo lips duedecini mifitlefùs,vt nemo aliam
quæirat lucem,nifi quam ipfi damanftrant,&nemo aliud
recipiat doârinæ quam quod iplî'affërunt. Quiä ifti font
veri exploratores, qui deÇhrifto & Maieftate diuina otn-
nem explorarurit vèricatem, & fois vlque ad nos humeris
mortificationem Chrifti in crucelæris grefiibus detule-
. E t pracepiteis, in viamgentiumneabieritisf\Hocigitur
loCo çonfiderànda eft vis & lènfos præceprorum, quia
non omnia præcepta æquali pondéré Vél finetermin^jj-
tur. Alia enim font tantum fignificând^ vitæ, alia vero
agetldæ vitæ, alia vero dilpenlætiuè ad remplis lcruanda,
&Tropologiceindéfinenteradimplenda, vcèftillud»lil
viamgentium fie obieritis-, Alioquin contrarium eft quod ait
eilHem Apoftolis, Itedoceteomîtesgentes. Quortiodo érgo
docebunt omnes gentes » fi ad eorutti non dice ciuitates
ôc vias, verum ad conlortia ôc eonifiiunionem docendi
gratia non erant adituri, neque à Iudæa egrefiiiri î Et vnde
fonus eorum exiitin omnem terrain',& in finds vlqué per-
uenit.fi non delatus ab eis ad gentés confluxit'? Qua-
prppter non ignorandüm hùiüfmôdi præcepta âd tém-
ptlsdilpenlàtlué daté» & lecundum Tropologiam iugiter
exequenda. Exhibenda quidem àd témpus, donee re-
pulfi à Iudæa exirent diuirticus ad Omnès.Dëditenim hoc
præçeptum, ne Iudæi, quibtis teptomifiùs eràt Chriftus,
ôc ad qüas vénérât- perditas oueS dom us Ifiael i Icàrida-,
lum ex hoc fomerent,fi ad gentes prius irelit » quibus
communicate iuxta legem nonlicëbat; memor foorum
præceproium, Qutjçattdalii, tuerit vnum depufiUii tftis\ptx -
lèrtim cüm rieedum ineum crëdetefir, &ideo îtiàgislcâprbuidentia
Dei ele<ftus fit jnter Apoftolos, oui Ôc inter- dali^ari poteratit, fi ad tjUoS fepromilfio fii^a foërât dë*
Btbliotb .Vet.PatrTom.ÿ.Pars z. Sfff fererent»