^o o
Sriuftwvixfaludbtiurfimpïiüvbïparebit ? Vèlaliterv Qui
fin«is lstborem in prxcepto» id eft,ipfiim Uboremquem
p«mntar,tu facteeffe prxcepturh tuum,quia in labore coram
prxceptum tiium in té 1 1 ig [b irÆ tc a ^ q ^W “ 'Pc*"
cepto fingis labotem. Qakcaptabantin ariiinam iufti,i.imi~
dianter egerunt contra aniiftâiufti,Chrifti videhcec.dc ideo
captabant in animam iufti cuiufque membri »videlicet
Chriftj.&fanguineminnocentem condentnabat, ideft, fangui-
nemChrifti. Quantum in fe fait, condemnabant.& id eo
condenmàbantfangüinem cuiufqj îùftiex corporç Ç hri-
fti.fed indc non eft curandum, am&fattus eft Dominas mibi
in r tfu g tum tandem. & interim doneefuperatasab inimi-
cis ad eum refugiaai,eft Deusmeut in adiutoriitm jpoi met,ad-
iuuàns nievidcHcet, v tnon deficiam.m fpemea.& tune
büâh'doadeumrefugiam,reddetilliiiniqitttatemipforum no
fc tindum hoc quod triihi eft prxftitum à malitiaipforum,
fedfe'cündumqiiodipfiintendebantVquialicetçxini^uitStç
ïüda: magna gratia fit nobis prxftita, ipfetamen,prévîntrt
ftæ tecipit mâjitia: : quia non intendebat faceread
tfoffràm falutem, fed àd Domini fui perditIonem:&ideo
iffi& cbtttpiHcÎBus eius reddet Dorhimis ihiquifatepi i-
•^fôrùfrî. Et 4dotn6db reddet? in malitiaeorum differdeteps,
'âj$>iïdttïüoi}âico,bontjnus Deus nofier.
: Lauscantici ipfi Dauid, XCIV.
lbreft laus ignofcëncis*Qtod^ eius
in confie [sione,& inpfalmis ïubiUinus, id eft, in bonis ope-
ribus. ■? Ivbilatinpialmis » qui in bonis operrbus maio-
rém habet voluntatcm, qùam poflit ofteridere pèir a€tio-
nem. Quoniam DeÜsmagnusdominus. Qjiafi dicat:MuiciU-
bilandum e ft, quoniam Cum alîi falfo magni dicuntur, iple
eft Deüs màgnus Dominus,#* tex magnusfupér omnes D.eos.
nonDeosgentiumquibus pfxferri nihileft, fed fuper il-
los qui pér gratiam fiiam diiiadb funt,quibùs prxferri magnum
eft. Étveré ipfe eft rex rciagnus fü peröynnesDeös|
quia in manu eius,ï.in potelWte eius funtpinhes fines terrai.
riS)id <riV,quiqué eminentesin îllp populo virtutibus,ipfi-
us /ùnt"? quoniam »’**,'
bent.Vnde^ Ä p ö f t b l u ^ ^ § « ( WWSjRwy& ]■
perficere, Êcce iam xdi ficatus çlt: parlée dOmo: Di£
minîîpbpuïusyidelicetexcîfcuricifiohe.l^btàtùretiamille
alius pâriës.id ëft,pbpuru^x|p«putio : fît, Quoniam %
pfius eftmare, &ipfefecitiütâ aidât: Vèreeftrex magnas,
quotuam i p f i u s & l c a -
1 maritùdinispïenus. &îpfefe-itiHod , hon vtmare rema-
nerct^fëd vt arabùis terra fi‘erëç/Èf/cMOT»M««jei«r/<^w^
ticrunt, i.exeius poteritia factum eft hoC, qiiod mare illud
fieretterra fîcw,fempér|rtien^,imbremfàlüt]s fupet iç ve*'
niçntem. Écci colleOi fuit Bbp (arittésidtiingitir ergo
mentçm. ewvç « »y r~*y r. p,
lapis angularis, & éx illis fiat vnû a:difi'ciu.Vmte}adormus.
Urn* illic fi-ir vnn ardificiu. Venitè.ddoYtttlUS.
tti'pfalniU tUbilcmits ti. Quoniam Deus magnus humüiandpnoimet^pips.v
•Æ s., •< - .. 3t'.r lionom r Domihiài'&rexmagnusruperomnes Deos.^Qutd r»**fripnria nraua C
— - in manu eiusfuntom nés fines terra& dltitudines
motitinm ipfiusfinit. Quoniam ipfiuf pfimare>& ipfifecitfllud:
&fi.cannnanuseiiuforniauerunt. Ventte^adoremustô’proci-
dàmiu, & plofemus ante Dominum qui fecit nos, quia ipfe
Ddrtiinas i)eus hoftir.- Et nos populùspafeua eius ,ér ôises ma-
nitseius. Vodiefi vocem eins audierttit, nolite obdurare (orda ye-
fira.Sicut inïrritatïone, fecundum diem tentationis indtftrtf.
Ÿintentautrûnt me patres vefiri,probauenmtme, &viderunt o-
peramea. Quadragintxannù offtnfiisfutgene.ationi iüf &dixi,
fiiuper hi errant corde. Et ißi non cognoueruntviasmeasjrtiura-
tïtttiirâ mea fiiiitroibunt in requiem meant.
: CannCunfifîcuti (atis.poniturpro exultancine. Ne
â\ftëm de humana vittutc in hoc p (aimo exultare vellet a-
liquis,appofitiÜ« eft laus cantici»vt per hare duo intelliga-
müs de dràitrà vihute in hoc pfalmo exultandum efte. _Êft
vorcapitis noftri în hoc piàlrao reuocantis difoerfos lira-
ehfiliumvideftcërillüm,qui accepta parte fiibftantiæ füx,
abiic in regionem diili militudinis. vbi luxuriofeviuendo
duripauitbdnaftia, &ad vlrimum tanta neceffitate coa-
âuse^jVtpotcôspafcetët. Filius ii|equi accepta pprtip-
^ lÄ dtia à pâtre difeeffit,genus humanurofîgnificàc. quôd
^ac&eptaportiöried. e. rationé,in qua illud Deus âditnagi-
^ nemluam fo rmauit, difeeflît à Déofn regionem d.iffimiH-
ttidinis>id eft; in diffimîlem vitam, quia non potuitabep
difcederé corpore, quivbiqüe prxfens fuit diuimtate>ftd
difeeffit àb eo affeûiotiè, & diffimiliter ftùduit ÿiierë à
Deo. & coadtus neceffitate, porcos pauit & dæmonia èô-
luit-, qux per porcos défignantur. qudniam quirutn ani-
malimmundiusporcoreperitur. Hùmanumgenus uc à .
Dcoapoftatatum , reuocauic homo Dominicus xnhoc
piâlmojfic: ‘ ^ \ > 0, -/4 *
W Entte, exultemusDomino. Qmifi dicat : Qui vfque mo-
: V doexultajiiftis diabolo,mundo deceptorjveftro,dc-
inceps exulta te Deo, qui per me mûdum hbi rëConcUiari
vbluit & âme monferi, vt qui Dei Hint, iungant ur m ihi,&
vénité, non inceflii pedum, fedaffedtionum. Exulteipus
Domino, iubtltmus Deo fa'utari noflro. méo vidèlice;t, & ver
lhojmeo, pcî natutam : veftroyper gratiam. & ‘praoccupe-
mus,id eft, preueniamus faciem tins fdlicet venturiadiudi-
Li m, & hoc tn cenfeßione, id eft, in laude eius. Confeffideft
duplex: quia elt confeffio vel ge mentis, vel laudantis.quae,
! vtiâqv àd läudena domtni per cine t. Nam laudabilem cqn-
; feffionem ad laudem domini pertinert^non dubium eft.
j Confeffio etiam gementi s fit ad laude domini.quia qu|td
[maiöt èft exaggeratid in peccato conficentis,tantotnahumUianapnoimeiipios.
vteum digne adorèmus ,&ß à-
liquem cohfcientia prauagiauar,plbret coram dpmino p
pcceatopefpetrato. QuoddiciÉ, procWamus & P^rf n'u*
ànte Dôminum quifeeït nos.me quidem.'i. hùmànàni natu î
verbo perfônaUtervnitam,iplecâput, Vos membra.yel q
fçcit nps.i qui nos recréaùît in pperibus bônis. VndeA-
poftolus:*/^«f,inquit, faftürafumus, creatiïn operibus bonis.
Et mënto ploramus ante eumyquidipfeettbomitius Deusno-
fiér,& nospopùluspafeua eius, &. oues manusèïus. Conuenien-r
timtndereturdixi(fe,poptduseius&ouèSpafcuae cius.Sèd
vt oftenderét populura ab èopafa,yëlutPues, dixit :& nos
populus pafeua eius, & e t ó ö n quas ipfe e m u ^ furtoaëj |
cepit, fed inanus eius, quas videlicet feeic : & qùià populus
&oues effis;,ergpfiaüdieritis voçem eius ‘per mey videlicet
milTunrhxrièdcm, velpcr apÖftölos mt os> nolïte obdurare
corda veftraôchoc dico Afldie.i.quam diu hoc tempus âgicùr
adhorrof vos non obdurarè cbrda veftra.Vnde apôftolus:
Videtejnqahfratrta.ntfiiihaltquovefifum cor malum therê-
dulitatis difctdendi À Domino Deo vero vm t fedadhorramm vos
perfintulosdits Joute hodie< ognominatur,vttiïobduret qmcor
ex vobisfaUaciapeccati. Nolïte obdura ç corda vepaficut l.tattu
eft in irritaitone i.in proôbcàrione Déi fada, fed non Wnttt
in ipft die,led/c£tt</«»i dipm tentationis h€tx m de fer to. lecud\
imdiepf^o&dkppbiteniaueruntpatresVepime,yidtT
iicetvetbum quodin poncipio eratapnd Deum,j»^w-
runt&tzmen viderunt operamea per quçpotérat intemge-
re quod bperam probandus. Quadraginta annis opnfusjut
generatomhuic.Quadtàgitïiaànni fignificantomnem cur-
îümvitse tioftrae,ih qua inhocmiindoquali indelerto -
ramus,&: faîpiusDeumbfFendimùs.- Etdixi,fempererrant
Cinonrddèc.e^rn itfciit ngornd cdöigdncoiudeërnutn.icvptaisb mdesdiué.r ia. upirixncierpatma emae,fat mqutimbunt
in requiem mearn. Tuc ft ulli f introibunc, Vel fi mttol-
bunt,ideft nonintfoibüht. Vel,non cogUoueruntviaS
mcas,^ ideo non intrabunt in requiem mcam.vtiuràui m
{rarfiea, ., r
P&lmasDauid,quandoBomusædiÂcabaturpoft
captiuitatem. XCV»
Wpbif.t.
V*b- J*
Antdte Domino canïicumnouutn, cantate Domino
ottmis terra .Cantate Domino&bentdicite no-
mini eius mvuncïatcde&eindim fdut&t eiut.
AMuncutiintttiiinenlorumciiii, » <""m us
_______ mi pmulumtrMu mu.Qumum mAgnm Dominus
ë f f îM l h mm%tnribto<ftftfiromn,sDtH. 2 ^ “ " " " "
diinmium dm ô rù i^m im ù u tm oehiftat-C tpfepocrr"
ictlio«'
M :
hlm.14.
ficationeeius. Afferte Domino patriagentium, afferte Domino
glor iam &honorem,afferte Domino gloriamnomini eius. To Bite
hoßias,& intr oste in atria eius, adorate Dominum in atriofan-
fto eius, Qbmmoueatnr kfacie eius vniuerfa terra: dicifé m genti-
btu,quia Dominus regnauit. Etenim correxit orbem tetra qui non
commouebitur,iudicabitpopulos in aquitate. . Latentur cceli, &
exultet terra commoueatur mare & plenitudoeim : gaudebunt
campi & omnia quaineis funt. Tunc exultabunt omnia ligna fil- ■
uarum a facie Domini quia venit, quoniam venir iud: care terrain.
ludicabit orbem terrain aquitate & populos in verträtefua.
Legiturtemplum Domini quod à Salomo ne sdifica- i
tumcftjà Chaldæis fuiflè dcftrudtum , deiterum ab Ieiu
magno lâcerdote rexdificaturn.Domus iftahumanam na-
turamfignificat, quæ in primo parenteàvero Salomone
eftædificata.i.inabundâtiavirtutumpofita.fedpoftea deftrinfta
eft,etiam aChaldæis capciuaca,quando primus ho--
rny> ferpenti mal.eperfiiadentifuccubuic.quiacomedit ve-
timm.amifitabundantiam virtutum expertuseft quod mi
natuseftDominus.&noninuenit quod promifit diabo-
lus. Minatus eft Dominus,ficomederic,mortem:diabolus
promifit diuinitatem fed homo concedens ferpenti, co-
medit:& non tantum non effeâus eftDeus.fcd etiam mi-
ferfaëtus eft & captiuus. Reftituta eft üomus ifta, id eft,
humana natura,quoniam verbum quod in pLincipio erat
apudDeum,humanamalfiimpfitfwrmam, vthominére-
uocaretadgloriam. Vrautçmin hoc ædificiojimusad-
hortarur nos propheta in hocpfalmo.laudandoillumqui
nos fecit htiius domus ædificium,& dii it fie;
\ T Os qui vfq; modoimitandb veterem hominem, ve-
V tuscantiçum vlulaftis, vos deinceps cantate Domino
patticanticum nouum,noua gratiam nova hu militatcm.c^-
tate Domino filio omnu terra nbnfolum ludan, non (ôlü A-
phrica,fèdetiam oninis terra. CantateDomt ioSpiritai fàn-
&o,& bénédicité non nomini veftro, fed nomini eius glorifi-
cando. Nota quod très perlons dei acis (une in ellèntia v-
nitatis ,ideo cum dixiffict illis tribus perlbnis cànrandu e f
fe æquali ter*(ùb;unxit: Benedicire nomini eius, annuncta-
te dediein diem falutareei'u.qnaCi dicav.Cantate Domino omnis
terra. Vosautem ex Iudæis annunciate de die in diem.i.o-
mni tempore làiutare eius, Chriftum videlicet, per quem
reftituta eft eaptiuitas hominis. Velfic,annunciatededie
in diem làiutare,i.de virrute in vircùtem predicate làlararè
eius,vel fie annunciate eundo de die filio in diem patrem,-
vt per opera videlicet filii.notificetis opera patris.cum idé !
pater fit & filius. Vnde illud. Qui vdet me. vider & patrem.
Vel annunciate de die pâtre in diem filiuin. Vnde illud,
Crédite in Deum, &in me crédité. Annunciate inter gentès opera
««». Dixit, annunciate de die in di m falutare eius. Et quafi
diceret, Vbi vis vtanmuiciemus de-erßiinaceisvbfannö-
ciare debeanc, quafi aed.ficatoralicuiusxdificif congrega -
tis artificibus deponeret vnicuique opus fitum',& diceret.
Tuü fit operari inangulo illo, & tuum inillo. Quod dicit,
annunciate inter genres opera eias,refurré<ftionem videlicet
&afccnfionem dicit :& annunciate in omnibuspopulis
mirabtlia eius, hoc videlicet,quod Dominus qui paruus na-
Ici voluit,pai uus inter homines habitaùit,paruus pdicauit
paruus mortuus eft: ipfe refurgt^do faeftus eft magnus, &
laudabilis nimis alcendendo, terribilis venturus fuper omnes
Deoyquos per gratiam fuam deificauit. id eft, qui partici-
padbnem deitatis veri Dei,dii did polfunt.qa funt quidam
qui dicuntur dii,& nonfunt veri dii, ficutdii gentium, qui
nonfiintdii,(èd dxmonia. Quod dicit, quoniam omnes dii
gsntiudamonia.ed q,d.Quod dixi Deos,non retuli ad Deos
gentium, quoniâ ipfi funt dæmonia. He fie paru eflèt Dominum
præfcrri iliis. Dominus autefecit ilios calot, quos pri-
us Deos nominaui, &quibus magnum eft domirtum prx-
ferri. c onfefsio & pulchritudo in cofpectu eius. Quafi d icat :Hoc
modo fàéfcus eft terribilis & laudabilis, quia confeffio &
pulchritudo funt in confpeâu eius, id eft, in interior! homme,
vbi fuus confpe&useft. Vis elfe pulcher.?confitere
feeditatem tuam, & Dominus dabit tibi benignitatem.
Santtimoniai. fànûitaS & magnificentia fun c tn fanttificatione
em» *• m illis quos fànâtficat. Nota quod prædixit, fànëti-
mania : poft magnificentia:qtmpriusiuftificat quam maî.
Cor.i,
gnificer. Nam nihil eftquod te de magnu expeâes , fi fufti >.
tiam non âmes. Afferte Domino patriagentium , aferte Do.
mmogloria & honore, offerte Dominogloriam nomini eitu. q. d.
Quandoquidem Dominus à Iudæis annunciatus eft magnus
& laudabilis.&hocinter vos ô gentes,ergo patrix gé-
tium, non regio vna, fed omnes patriæ gentium, afferte
Domino patriægloriam,&hocafferte Domino filio glo-
rum, &hxc videlicet opérantes, vt per vos glorificetur
L)ominus,afFerte Domino Spiritni fànâio gloriam rtomi-
m eius:vt quigloriatur,in Dominoglorietur, Tollite ho/Has bo-
na opera videlicet, quxfùnt hüftialàudis>VobifcüàfIùmi-
ce. quia non débet lèriius apparerein confpedu Domini I j
vucim^&introiteinatruetusM eft, beneviuite in ecclefia £ mT Î
fuà, quia non profiinthoftixnifi cum fide,quia veri fâcrifi-
cil extra cacholicam ecClcfiam non eftlocus. Adorate Domi.
numin atriofanttoeius,id eft,omnibus communem crédité:
&ficetiam vobis prxdicantibus alius commoueatur motu
poenitenrixkfacieeius, ideft àcogitationeeius, quxper
vos in genribus crefcitin vniuerfaterra.&d,cite invendus,
Dominus regaobit inaduentu fecimdo,quia kmregnauitin
aduentu pnmo:& hoc cff.âusindicat, qukcorrexùorbém
tma,qui non commeuebiturz fide fua,& tandem iudicabit po-
pubsinaquitate, vnicuique reddens fecundum opera fua
Et tune lxtcnrur c«li,id eft,quique fideles, qui pro nitore
veritatis cxli dicuntur. & exultet terra vomere prxdicatio-
ms bene cuira.& tune commoueatur mare & plenitudo eius,id
c It, læuiat gen tins populus & complices fui, taraen gaude-
buntcampt,ideft, humiles & bene fruéèificantes. & omnia
qua m eu funt,\d eft,omnia opera eorü gaudebût,i.eosgaù-
dere facient,quoniam nullum bonum opus eorum rema-
f c°lc/?^r6muneratum:& tunc in illQ gaudio exultabütomnia
lignafyluarum,\n xdifiçium dpmus Domini affempta Li
gnafyluarumfuncgentiles,qui prius quafi fyluafuerunr, l
nullo videlicet culti:fed prxcifi funt de oleaftro, & inferti
in oliuam bonam,& ideo exultabunt tandem a facie Domini.
qHuvtnit pnniaaducntudansmycricofdiam.^icxulubunc.
quando in fècundo aduentu veniet iudiurt terrm
Sc tune mdk*b: t crbtm tm t , id eft, petfediotes quos afl
iurapitt de terra,»,ej«if4ttfuaeosrecipiendo,id eft,iuftis
Tins cos aftociando.^'p«p«/ot,incredulos videlicet iudica-
bitin veritMifiu,ia&o eosiudicio damnando.
P^lmusipftDauid,quando terra ei reftituta éft. XC VI.
Omims regnauit,exulter terra,Utcturinfula muU
ta. Nubes ürcahgi, m arcuitt ewi.iujlma & ïudi-
ciumcorretttçftdit eius. Ignitanteipjûmpracedet,
&mflammabit in circuit, inimités eius. Aduxe-
runtfulgura ems or h serra : vidrr, & cemm.ta cil
terra. Montes faut cerajluxemnt afaneDomtm.afacie Domini
omnu tara. Amuticmuermt cal, iufitsaems.dr rtderunt ormes o
popuhgloriamtm. Confmdantur omnes qui adorant Jculptiliatl
& ‘iutghrtanturinjimulacricjüit. Adorate cum omncsangtli e- ‘
ius :audiuit,&lata ta elt Sion. Et exult outrantJJ lie Utda propter
tudicta tua Domine, guomam tu Dominas altifsimus fuper omne
terram,nimis exaltatustsfuperomn.es Deos. QuidiligituDominum.
oditemalum ,uftodit Dominai animas fmetorum fustrum,
demanupeccatorçlHerabutos.Luxorta,lliufto, &re(tis corde
latitia.Lxtammiuftiin Domino,& confieeminimemoriafànlti-
ficationis eius. J
Terra defiuxit,quanto humanum genus per inobedr-
enciam à Dec reccflît. Reftituta eft in parte,quanto populo
Iuda.co 1er data eibSed quia nopulus ille legisptiuari-
catoriaduseft,itCTum tetradeflutit. Dcüu«teriam,quâdo
Petrus Apoftoius quipriuscôftantiam promifit,aavocemancillx
Dominüm negaoit. fed reftituta eft in eo ter
ra,quandointerrogame Domino,PttKaTOrffwerreipôdit loi
amoDomine, fed cum hoctettioquifiuilîct.côttiftatus Pel'
crus dmKTufcisDemtitquiaamotc.ôcficcidctaelïcülpueK
Crinacôtemone, qcreuitex trina degatione. Reftituta eft
tetra,quando multi conuerfi ex pdicatione Pétri,rfixcrunr
i ntet te: Qccdfaciemus virifratreslEt Petrus :Bastixjttur vnuf
cjtnfWn nommepatrjs &fiht & s. S.&bapt,rat,funt pturinù Al
Reftituta eft ad plenû tetta,quSdotniiroS.S abapoftolis
verbû vttç pdicatû eft in gétibus. Eapofitio tituii taiis eft
Plain ms