ï ^ g S Â S ^ ^ Â S i l
M i i B H g Ó M n Q f l & H K l * t tóiWninuo^toncaominismi. Vetguia n ^ C h n -
ftiânumreEméfeiôiusnclc & opère, pntesvere Chtiftlatii,
fpernemus rnSdo in&rgentes in nobis. Et reuera per te.
San mim in arm men [ f er lbo, i.in mediöcnbus mentis mets,
vél occulta Wute.jSr^i<<ili^me«rMeft.ma;ot* ," 5m,!’Tel
manifefta virais. W [ ih ib itm e velïneps a con&rmatio-
ne malorum .saluifilemmnosdeaffiigentibus MOf,löquitur de
futuristäquam depræteritis, quia tam vera fontquaSram
faââ. Hæc fàluanû oni’quanda mortale hoc m u a mmonah-
tatem : & odientesnosconfttdtfltcpnfufione mala.ytdicant:
+ t p
irf«1
muaoftwm- WMMM&MIS S1PS1 MM
mine,diana U t, & n t im m / n g r namen uturn.
HicP&lmus.ideft.bonaoperatiohuinspfalniiperducetfs
in finem, ici eft, ç ç flft^ n o ito p ra p o H toe e f t
d61iisCoré,ideft,nnitaEpribuspaflionisChnui,alijsmij
nôribuïfiliiSCoreadiriteueâum:hupcfculçèt?vtinte^:
prçftat-quodpemnt,&É tp emifcetdulaaamaris, fc J I J „ i t ,n o rum „ r fu fio .Quafidicat:Etillis conhiretéiheorümnæcfieri.
Volent«ïtaq; hoecöt^lmm^er [ jBi>W)id,eft,inmii
n f i r m i o n b u s a p e r i r e , n e m vtcàmpattcs !
wesquæruntab ipfo Dep, quia cautælit , p i • n_L:r la u d a b im u r, laudabiles enmus. Vellaudabimur
nofttMfiliosIlbielprælèntibusconlblatiônibuscxpleue- , ^ ^ / ^ ’^ ^ ^ p ^ ^ j j^ y ^ q u j em o r t ë n o n h a b e b i t,
rit,infncuroeommpolkroseuidentèrbberabit^modo" ^ ^ ^ ^ ^ ^ j j j ^ g ^ ^ ^ caîldo,nonnoftrô>velquiaà
feabecdefiafuaqualtfubtralnt,ytm^m^ 1 1
ceat, & fie tandem apeitut c o n f i l r umama r e coe- omnia in omnibus. B e a tiq u i h a b ita n t in domo tu a jiom m e , m
tenahatabamprefecuhmded^as,& Vel \ r e c u la fa c u la rum liu ia bm tie .S u n c a u tem J a h c c tm S L O cm < :-
dio tempore, tu qui hoc leltiae£æterna, 4 u * c ia i« ^ a.“ *~~-—— rr mmp modo egifti cum P ^ rl P°P“ ?
intelligant ilia q aæ hiftorialiter apudpriore? patres tadta
fnnt,id eft>Moriamde hoftibas,fignificare îft^m fpiritalem
vii5fcoriam dc vitijs,quæ v^re agitur: vt hoc intelligentes,
magis mâgisque mortifîcent vitiainfè.
D Eus,aurlbusneftris audiuimus, auribus audieridi,id ejft,
intelîe £ui cQghóuimus J Quafi dicant làndti martyi:
es:Dôinine,quimultabeneficiapræftitifti priori popul
o ^ multa nobis præftauirus esin futuix», quare nos de-
feris in Hoc mèdio l Et enufnerat beneficia prions populi,
deinde fiitura,in medio oftenditpreffuram,&apent cau-
fem. Patresnoftri, qui nosinfide gepueruçti patriarch^
prophetæ, apoftoli, annunciauerunt nobûin fcripturis; luis.
Opus quodoperatus esin diebus eorum, qui nobis nunciaue-
rünt, quo perfequeretur vnus mille, & duo fugarent de-
cem miilia.Ef in diebus antiquis,id eft,apud priores eorum,
fcilicet iftud opus, Manus tuajà èft,.potentia txxLgentes dijperdidit.
Ægyptios,Iebufeos,Madianitas. Et plantdftieos,id
eft/fbibiliterppfiflfii pâtres noftros iritoco eorum. Vel
moraliter : Manus tua gentes difperdidit, ideft, vida , &
plantaftiëbsin v\miubüsfajjlixiflipopuloSj ideftïpopuîoii-
tatèm, ideft, culturamidololatme, & expulifii eos a cuis.
Reuera<ruhocfècifti. Netenïmiwgladiofuopoffederunt ter-
ram, id èft, in vinute fua. Et brachium eorum, id eft, robur
exterilis non faluauit eos ab ho ftibus. Sed dextera tua, id eft,
propiçiatio tua, dr brachium tuum, id eft , tixa fortitudo. Et
ûuminatïo vultus tti,quonûm talijbus fîgms aftuifti,yt prç-
tens intelligéreris, velquodyifibiliterillisaderas. Et boc
nnn nit onril 1V1 mflriric tp A 'flilhnilffll f.O}M)laCUi(li M tif, ideft,
îensînceiugereris, vciuuiju. , ' ■
ridn ex èoruiri mentis, fêd quoniam complacuifii in eis,ideft.
ciim illis egifti vt lauderis in iliis.Vel morâliter.Reüera tu
expiiliftivicia, quiaipfinonpoflèderurit terrâmfuamin
brachio fuo,id eft, in virtute.fua, & robur interius eorum
non làliïauit"é©s a vitijs. Sed dextera tua, id eft, filiu^ tuus
qui eft brachium tiium,& iiluminatio vultus tui,id eft,vi-
fitàtiogratiæ tuae, per quam dedifti bbnlHium çontra vi-
i tia. Et non propter aliud, nifi.quod çoniplacuifti tibi in
eis.. T« es ïpfe Rex meus érDeusmeus. Quid ergo? Aliter tunc,
aliter nue. Mutata funt fep 6ra,lêd rip eft mutatus creator
temporum, & inde mirum quod idemtunc, qui nunç:
aliaautemtuhc, alianunc. Ilia bénéficia trânfierunt, tu
ipiè fcilicet non mutatus,es réx meus,quantum ad homi-
ûem:&Deus meus,quantum ad vetbum.Qui mandasfalu-
tes Iacob, id eft, qui mandafti pet angelum laluationem
tempoÊalem Iacob,, id eft priori populo. Nçnc a.utem
mandas per filium laluarionem.intériorem IaCob , id eft,
iuniori populo. EJouiJ&me enitn locutus eft nobis infilio. Qua
û dicat; Et cum hæc ita le habeant, quare tanta malapaci-
mut? Hæc deprætérito. Qmdautem defuturo? in tt cornu
venttlabimus mmkos noftros. Cornu de carne eft ,fed in duritiam
verfum, excédât Wins naturam, ita Chrtftus carnem hoftramfuj-
cepit,fed. immunis àpeccato fuit.In. te cornu,per quem exCedi-
. _issBi ànnpflimlfa!tn
lecuia lecuiorum umuaumn t*.*» »»»» ---------- - --
(iio hoemodo priori populo,
qui tandem aânrus esitam mifericorditer in faturp/ÿBi-
ftinos, ideft ,yideris repuliiîè quantum ad tribulationem,
&r.onfudiftinos,quantum ad deuoçationemquprundam,
vel repullîab inuifibilifublimitate multü, prouoluimur
in re,confiindimur autem exterius,nô in con{cièntia,exi-
mus contra inimicos,Ted corporeinualidi. Nam non egre-
dieris Deus in virtutibus noftris. Eximus.ad inimicos, led tu a-
pene nobiieum non procedb.Quodin Hoc apparet,quia
auertifti nos retrorfumpoft inimicos noftros, Ipjlicet quolda ex
nobis n im i a tiibulatione-deuoçatos,quifaâi funt lequa-.
ces inimicorum.In Hçbrxo,Dediftiterga noftraboftijligpin-
catillos, qui vrgéte perfecutione defeçeruntin fide,yt lequerentur
inimicos,redeuntes mente in Ægyptupiadpt
las çarnium, volentçstemporaH^1 gW1^ 1'6- &
nosjiripiebantftbuconfotmundo nos fibi. Hoc mododm-
piebant.Dedifti nos tànquanioüesefcarum,quantum adrepu-
tationemillorum,adhoc putant nos elle natos,vt interfi-
ciamur. Quædam ones referuantur ad foetum,aliæ ad m-
terfeéiionem & comeftionem, vt4rietes,yel tanquâ oues
facilededucibiles, quantum addeuocatos. Etingenttbus
difperfifti nos, quia quidam cimentes deuocationem ftigie-
bant de vna ciuitate in aliam. Vel difperfifti nos3 vt vuulquil-
que fibi nos raperet in gentibus, hoc eft, in preflhragen-
tiam.Vendidiftipopulum tuumfineprecio,mukos martyres ad
mortem dedifti,& pauços conimrtifti. Videmus quos dedifti
, & non videmus quos acceperis. Et non fuit multitudo
in çomutationïbuseorum,& fi aliquos accepifti,illi non multi
fiierunt. Olim vnus de cuis, rugabat mille, modo econ-
uerfo vnus illorum,decem milliaex nobis interficit.Mul
turn eft quod fummummartyremdasinmonem, &îllo
forritér agente, non fiunt multi Chriftiani.Non fuit, quo
modofolentimmutaripauca multis,inmiscomm\itatio-
nibus, fed diflipabuntur potius côuentus laudantiiimtè.
Hieronymus: Vendidiftipopulumtuumfineprecio, quibusdi-
citur : Venditi eft is in peccatis veftris. Null us ita emit eum a ^c>
vt tü fanguine tuo.Et non fuit multitudo in eommutationibus
veftris.ViÙorenim erat mercesd.npn eft commutatio
faéfca. Nam Dominus populum quememit, non auro
neqj argento, lêdproprio cum fangpine çomparauit, Eà-
fuifti nos opprobrium vueinis noftris. Poteftficlegi, vt hucdlqj
de gentibusfit di«ftum,nuncautem dicatur de Iudæis.Vel
vt vniuerlàlitet dicatur de Iudæis & gentibus, qui omnes
vi.c i,nL i. l/u* nt propter coHfl .a fb itationem.f V f a el lv vriiic'imnf indiincluVnlftluirr.,
qui iam voluntate appropinquauerunt ad fidem nûftram
& confdrmitatem, videntesnos tam indigne tra&ari, re-
putabant nos fore eis maximo opprobrio,fi conùetteren-
tur,vt&itacruciârentur.Ecnon tantum vicinis,led etiam
! fubfannationent & derifum hisqui in circuitu noftrofunt, i.Ion*
ge à nobis , velinmultitudine circà nos paueos vndiqae
oerfequétes,vt nufquampolfimus euadere.Subfannatio-
vW . o , j :r.: : ^ r« n » ew n n c ir i- iiîrm t« .S n h la n h a tio n e in .
his7 qui indignàntur quod iilos prædicamus Ieliim crucifi- pandimm maim noftros ad Deum alienum, ideft7 præculimus
xum^Et derifum fapienribüsGræcis,qm nóftram prædica-
tionem ftultitiæ députant, iüxtaApoftolum : Nos autem t
pradicamus lefum & hune cfucifixum?Iudaisqüidem feandalum,
gentibus autemftultitiam. Pofuifti nos infimilitudinemgentibus.
Hæc eft ilîairrifio in fimilitudiriem j id eft, iri prouerbium,
cü verbis alieuiimpropereht,vt dibaht: Tàm turpiter mo-
riaris, vtmägifterüle Chriftiànbrdm, vel viLaurétius: Vel
fi cogitent,cû alique vdlunt;crùciari,vt ad noftrafimilitu-
diné facianr. Et nort folüprôuerbiuni, lèd etiam comotione
capitis inpbpuiis,id eft,vt ex nobis hâbeat caufam comôùédi
caput,cü viderint nos talker cruciarfmouentes capita fua,
dicêtr HéumifériiquântaftuItitia vos vçxatîyndc hæc noua
inlània, qiidd ridn pardtis iuuerituti veftræ, fed potius
àppetatii Mdrté quarix vitafS^icut mouerut caput exterius
&interiiis çdritra te,fie cdritfca nds.Vnde pro deuocatione
illa & irifultàtionèjfoM die verécundia mea contra me eft, ideft,
àrité me âlfidue.Et cônfufiofaciéi mea cooperuitme,id eft,cocus
cddpértüs film confufidne, lâbdrans &gemens, dertô ha-
bens foris adiutorem,&fiiritusHabeam:rf voce/xprobrantis,
id eftjVitùpéiantis noftrairi Teô:o.m:&obloquentis,id eft,ver-
bis impügnantïs : dfaeîe inimici, id e ft, à terrpre interius, &
perfequehtis exterius. Hac omniaveneruntfuper nos,nec oblitifu-
mus te.Ecce intelledus hic.aperitur curDe9 hçc omnia fieri
permittat.Quaû dicat:Sic fecifti cum patribus,fîcfa6 lurus
es nobis qüandoque: Q u o d autem in medio tempore fie
nobifeum àgis'jriiâgno confilio vteris,fcilicet ad hoc feeis,
vt feiant quo d à te gtatis fimt fà<5ti, à te graris reparati : ve-
niant ergo fiipèr noshæc omnia: gratis té çolimus, nihil te
coleüdo quærimüs nifi te, tiieris omniain omnibus. Nec
obliti fiimus te , lub‘auditur quærere, te defidçrare, quod
foriitari fecçrerrius,fi felidtas temporalis nullis mifceretur
amaritudirubus.Nös fortidrès'non fiimus obliti,& fi infir-
mi rediiflènt mente in Ægyptum ad olläs carnium : quod
inde appafet, quia inique n o n egimus inteftamento tuo, id eft,
in promiflionè quam tibi fedmùs, prdmiûmus enim tibi,
abrenunçiare diabolo & porripis eius,& telôlum fequi:&
fi caro fuitinfirma,Ipiritus fiiit proriiptus. Inique.àgit,qui
fiadtü non foluit.Habet arité qua:fi paôtü creatura rationa-
is , vtlerutisfidelis creätorem & dominum præ fefeçiat,
feipfunîfibï abneget,diabolum quantum poflîtabrenun-
d e t. Dico, non fumas obliti. Na non receftit retro cor noftrum
,à te,fcilicet à mandaris tuis: & fi caro receffit, cor n 6 recef-
fit: non reçurrimus inÆgyptum ad ollas carnium,non retro
alpeximus ad eaquæ dimifîmus. Imitamini ergo nos
creaton creaturâ.N oneDeus requirei iftdi fcilicet ud vindicâ-
dum: réquirec vtique.Nam ipfe nouit abfcondita cordis. Q u a fi
dicat: non lolum exteriora,fed & occulta Confilia tiiiul-
q ue> qno animd quidq; feciat vél pâtiatur,fcilicet ipfe no- 1
uit cur hæc dmnia mala pariamiir, quia b Doinincpropter te
feilicetpromerendum, n o n proprér terrena, mortifickmur
exterius rote die, id eft, alîîdue. N am aftinràtifumusficut oues \
occifionis,id eft,ftulti&fedudibiles/icut oués fpote ad oc-
cifîonem euntes : vel facile fediiéfcibiles, quâtum ad deuo- j catos. Aliter: Dico, non receffit rétro cbrndftrurn, & h o ç !
cumquadamfiduda. Nâm-fiexpandirriui manus noftras i
ad Deum alienum,& obiiri fiirhus riomeri E)ei ribftri,èue-
niant nobis omnia mala. Diceretaliqüis: Nonne Deüsin-
iuftuseft, cumpermittithdscantàpàti?Noh.Nam nonne
requiretamalis.hacmbulationem?Reuera requiret, quia
ipfe nouit abfeondira cordis, id éft, n o n foliim corjfed in—
tenrionem çordisquç occultàeft:ipfe riouit qiiairiténtid-
ne hçc patimur:qudniam ô Domine prdptér té mottifica-
mur.Ec quiaproptër ce mortificamur,ô Domine exurge hiè
qui nosperfequùntur : jllis-enim dormis adhuc, qili re re*
furrexillenon credunt, qui te mbrtutim tâtum Hoiniiiem
atcendunt.Ergo exurge etiam in noritiam gentium, vt cel-
fet iam deuocatio, ceilec tribulatid. Alias oues habeb qua non
funt ex hoc ouili,dy illas oportetmeadducere, vtfiat vnum ouile &
ynuspaftor .Quare obdormis Domine?Excitsris in cordibus eorum
qui te mortuum confitentur, &refurrexifte n on credunt,
vt tandemdefirientes nos perfequi, non vfqj in fine
■extremæ mortis interean t. Ouarefaciem tuam 4 «etttî?Quàfi
dicat: obbtus ndftri videris elfe,dum qui timét eos qui oc-
cidunt corpus,défunt nobis.qbliuifcerisinopia noftra. Copia
noftra eft,multitudo credétium: inopia noftra,eorum de-
uocatio &eprum lubtradtio, quorum feliitemelurimus.
Quafi dicat: oblitus vidëris inopiæ noftræ, dum deuocari
multis tribularionibus perniittis tuos : & irl h o c nos pau-
perarijillos vero ditari qui nos perfequuntur.Reuera ino-
pes fetfti fiimus,quoniam humiliata eft inpuluere anima noftra,
id eft,animales inter nos fimthumiliatiin cotiformatione
illor um qui lunt puluis,vel ita fiimus conculcati ficut pul-
uis. Conglutinatus eft in terra venter nofter, id e ft, infirmiores
noftri adhæferunt terrenis. Ergo b Domine exurge, fcilicet
adtuua nos in perficiendo vocationem gentium.: Et redime
nos fcilicet tuos,qui deuocantur,propter no men tuum fcilicet
glorificandunS. Vel, quare feciem tuam auertis dumobli-
uifeeris itiopiænoftræ & tribulationis noftra ? id e ft, videris
inferioresfilijC o re ,haneviaminfiftite. Erfcilicetnondè- , præfentiamtuamfubtrahereillis, &obliuifcieosmquo-
clinaftifemitas noftras d via tua,id eft,nQ permififti operano- | rum;cribulatione nos cribulamur. Inopia funtilli qui noftra
recedere àmandaris cüîs. Vél ideo non inique egimus , lupt Ipobari, fed fuperueffiri : abundantia aurem fiint, qui
in teftamerito tuo,quia tu declinafti, id eft,pendere fecifti i gaudétin tribularionibus. Quoniam humiliata eftinpul-
femitas noftras à via tua, quæhobis eft femita, id elH ardta i ucre anima noftra. Acfidicat; Vercfeciem tuam auertis,
via, tibi eft vialatà & Ipàtiofà : fecifti ergo vt in femiris no- quia anima noftra, id eft, illi qui deberentnos viuificare!
ftris viam tuam imitaremur, ficut à Chrifto tuo prius fuit humiliati funt ab his qui puluis funt. Conglutinatus eft in
moriendü, poll relurgendü, & intrandü m gloriam: ita & j terra venter vefter, id eft, infirmi noftri qiialî glutipe con-
nos maluimus ex tempore humiliarfprius : priusénim eft iunéfci fimt rerrenis,
cëttare qua corönari, bumiliari qua éxaltari. Alix vire no-
ftrje,ali£ tüje.Noftra;, per prolperitates: tuje,peramaricu-
dines. Et tü oftendiftiiioftlas vias alias elTè a tuis,dices nobis:
Latasfvias ambularevultis?nolite:hacituradvica,hac
ad mor te. Quod n5 declinafti femitas noftras a yia tua,vel
quod pedere eas fecifti avia tüa, in hoepatet, quonïi humi-
liafti nosin loco ajfliftionis.Nonglóriabitut quis in loco exul-
tationis,nifi hurtiiliatusfuerit iü loco afBiélionis, id eft, in
vita prafentfin qua quoquö. te vertas,Pulla pax,nulla per-
feélio: neqj eft gaudere in triüpbo, nifi fetegerit in prxlio.
Vel in.loco afïliétionis, id eft, in CorpOre humilias nos ad
tribuladtim, vel copati nos fecifti deüpcatis. Et reuera iba-
gnafuit arfliélio in quanoshumiliafti , quia coóperuit nos
vmbra mortis,id eftjréporalis mors nos multü oppreflir.qu^
quafi vmbra funt futur^ & §tern^ mortis. Vel vmbra mor-
,ris,id eft,illi qüi nos fua potétia,vel|uis diuitiis,vel lua mala
conuerfetione obumbrantadmortc. Vel vmbramortis
lunt,quos premit ignorantiaveritatis. Dico, no receffir retro
cor noftru: nam firecelfiflèt,tu vindicares.Namft obliti
jumus nomen Dei hoftri, fcilicet nön reddendo ei ius fuum in
hobis, timendo eum vt creatura creatoremfuum/ Etftex-
In finem pro his qui commutàbuntur, filiis Core ad intel-
îeétum,canricnmpro dileélo. XLIV.
Ruftauitcormeum ver bum bonum, duo ego opera
mea règi.Lingua mea calamus feriba veloàterfcrï-
bèntis. Speciofusforma prafiliis hominum,diffufa
eft gratia in labiistuis,propterea benedixitteDeus
in aternu. Accingeregladio tuofuper fémur tuum
potétiftime.Specie tua &pulchritudinetua intendeprofpere, procédé
& régna. Propter veritatem &mafuetudine &iuftitiam,&deducet
te mirabiliter dextera tua. Sagitta tua acuta,populi fub te cadent in
corda inimicoru regis. Sedes tua Deus in feculü ficüli,virga direftio-
nisvirga regni tui.Dilexifti iuftitiam,&odfti iniquiiate:propttrea
vnxit teDeusDeus tuus oleo latitia pra cofortib. tuisMyrrha &gut-
ta,&càfia d vtftimetis tuis, d domib. ebumtis, ex quib. deleftauerüt
tefilia regum in honore tuo.Aftitit regin ad dextris tuis in veftitu de-
aurato,circudata variété te. Audifiha & vide, & inclina auretua,
&obliuifcerepopulu tuu&domupatristui. Et cocupiftet rex décoré
tuu,quonia ipfe eft Dominus Deus tuUs,& adorai ut eÜ.Etfiha Tjri
in tnuneribus» vtitu tuu deprecabutuY oes diuites plebis. Omnisglo-
r'ta eiusfiliartgisabintus infimbriisaureis, cinuamifta parietatib9.