A
lob an. 18.
B
Luc. t .
c
äntißiodorenßs Epifi.
668_____ ' _______________
mortis fententias in me dederunt. quæ fententiæ fuse61e-
runt, id eft, ex mendacio . non ex yexkztc. ficut leorapicns,
quandocuragladiis&fuftibus me compuhenderunt. &
rir«e«i,vodfërando in me. S im aqua effyfttsfm
fine vllaia&Ura,vriflis videbantur.Ef difterfafutftotqnjaejfa
mea,\d eftyfortes mehapoftolifeiliceuquiaficuj^oiikefo
fibusfeboratur, ira & corpus Chrtftiquod eft ecclefia, vfo
apoftolis roboratur. difperlafunt,id eft,iu diuei&spertes
fagerunt. Fattum eft cor rheum tanquam ceraliquefems inme-
dioventris wei,ideft, fcripturæfacra:, in quibus latehatYp-
lùntas mea, infirmât* font in medio ventris mei, id eft,
in corde infirmorum meorum. Amt tanquam tefiayjr-
tus mea, id eft .virtus meorura aruit in illis, id eft , defdfct.
ficut humor deficit cum exiccatur tefta ad ignem , ita vie-
tus meorum paulatim ccepit euanefeere açcedente igné
paffionis. Et lingna mta adbafit faucibus mets, omîtes mei
quàfi muti faâi font , qui prias erant lingua mea,id eft,
prsdicatores mei. ■i Et in puluerem mortis deduxifti me, id .êft,
permififti me infepulchro includi*quafi, ,fo: uendum in
puluerem, Aliter : Hit me circundederunt, îlli fentenrias
môrtis in me dederunt,& in fepulcbro claulèrimt: fedfru-
ftra,quiaeffu(üs fum per totum mundum ficut aqua,fcili'-
cetaliisin ruinam, aliis in fàlutem. Non credentibus,in
rüirtam:credentibus,inablutionem criminum. Vndeil-
hid,Ecce h'npofitus eftin ruinam&inrefisrre£tionem multorum.
Etvtcftundcrer, difperlâfont omnia oflàmea, id eft, præ-
dicatores mei firmati à fpirirufanéfco, vt elfent quafi oflà^ç
robutcorporis mei, difperfi font ad prjediçandüm in vni-
üerfom orbem..Faéhun eft cor ineum tanquam,cera li-
quefcensin medio ventris mei, id eft, poft ignem paflio- ;
nis aperça cft& manifeftata feripturarum duritia. in ro?r ■
dióvèhrrismei,ideft,inmemoria meqtum firrpa. ad fi- :
militudinem* quia quod in medio tft, folet firmips inhae-
rere. Memoriaaccipitur pro ventre ea-fiinilitudine, quia
ficut in ventre multa recon duntur,ita& in memoria. A-
ruittanquam £efta virtus mea. In igne paffionis non eftin-
firmatavirtusmea, vtilliputabanr. fid aruit, idcft,firmata
eft ficut tefta. quiade pailibili faéfcusfum impaflibilis, de
mortali imtnortalis, tanquam tefta prius humida & fragi-
lis,appofira ad ignem, indurefeit. Et poft paffionem.linr
guàtrtea, id eft, lingua meorum. adhaefit fimeibus meis, id
eft, nonedfaueruntmei, à prædicationç.T une enim vide-
turlingua Faucibus inhærere, cum frequens tft in locuro-
ne. Ét per illosirt puluerem mortis deduxifti me, id eft, in
cordagenfilitimduxifti, qüiprius erant puluis morris,id
eft,andi & fine humore verbi Dei. Illediciturmortuus
puluis, qui fine humorç eft,&facileàventorapitur. Aliter:
Mfifth. 17.
D
lo h an .il.
Mxnh.i.7.
Marc. if .
geneer notauerunt omnia quae paflus fum', nullo fobueni-
I ente. Et inJpexeruM me, id eft, internis tantum afpexernnt,
npn fuperius, attendentes me hominem, & non cognof-
çentës Deum, Diuiferuntfibi vefiimenta mea, &fuper vefietn
meam miferttntfirtem. Quæd^m veftisfuit inter veftimenta
donjini,quam milites ficut alia non diuiferunt, interula
ft ilicec.Hanc,quia cpnfota non erat, fed defuper contexts,
noluer un t feindere : fed fortes miferunt cuj cpntingeret.
j Ipfitam crudelès in me extiterunt. tu autem domine, cui
obediuiinhis omnibus,nc e]ongaueris auxiliumtuum.
j quia rnultum^ppropinq^lab'itinipngnatio eorum.llli con- |
ipexerunt adimpugnationem meam ,tu autem confpice
I ad defenfionem meam, fcilicet refufeita me. Alirer:Cir-
i cundederunt me in meis canes multi, lacérantes meo s canino
1 dente, Concilium malignantium obfidit jwe , id eft ,meos. vt
\]lud, federuntprincipes&aduerfum me loquebantur. Foderunt
I matuts mens & pedesmeos, id eft ,.dolofe cogitauerunt fub-
uertere opera m ea & affetfâpnçs measivt ilfod,domine re-
cordari fonwsquiaiè.dudtorille dixit, poft tres dies refur-
gam.iubçergp cuiWipftpwlphrum. Similiterppera&
voluntates meorftm fqderunt,çuin«osinterfiçiendo, ià-
lutem hominum quarq operabanruv & defiderabant, de-
ftruere voluerunt. Dinumerauerant omnia ofla mea. ficut
diligenter meps prædicatores .^juifierunt ad ; ^amnan-
; dum, vt certum numetum eprum fcireiy. Jpfi verp confi-
derauerunt & inipexerupt me,id,Cft,meos in fpc£Uculum
fibifeceruntsanquam eorum ludibrium. vtillud, Spe&acu-
/wi»/4Äiy«witf,y>captiuiquid»cebanturadpublicumipe-
daculum. Diuiferunt fibi veftimmmèM&iqui de illo populo
apoftolps meos,qui foot veftimenta mea. vt ilfod, Vtuo ego
(licit dominus» qj4*i» bis omnibus velut veftimento veftieris.
Partinfitnt,jpu&ptcs diuerfiim fidem efle in eis.v t ilfod, Ego
fum Pauli, ego autem Ccpba : vel veftimenta mea.i. fecramen-
taecclefiæquibusveftior, Aliienimputaueruntinbaptii-
mo vnam immerfionem debere fieri,alii duas,& in aliis G-
militer. Et foper yeftem meam miferunt fortem, ad fimili*
tudinern militum,quiveftem defuper contextam, no ma-
nibus confutam, non diuiferunt, fed fortiti fiint. quidam
chariratemnon valentes feindere vtalia facramenta,quj
haecnon vnum in pluradiuidir, fedplurain vnum cölligit.
foi titi fiint.i.gram Dei volut forte cótingefe intcllexerüt.
Charitas defuper context a diettur, qqia pracceditdharitas Dei
charitatera noftrara.vtillud, chariflimi dihgamus Deum,*
quoniam Deus prior dilexit nos. & Deus chantas eft. Tu
autem domine ne elongaueris auxilium tuum à me. ad de-
fenfionem meam conipice.Iftud non ad hanc fententiam
iungitur, fed ad ptiorem. Hog modo conipice : Erueàfra-
WM.id eftjàmotte. caufem pro effeâu. velad damnâtioné
Iudæorum. vnde ilfod, lingua eorum gladius acutus, animant
meam vitam meam. Et de manutanis, ideft * de potèftate Iu-
daici populi Cæco moçe latrançis ,vmcam meam,id eft,folam
finepeccatojvcl ribi vnieam.vel de manu inferni,qui càni-
nomore omnes auidedeuorat.veleruemedç mottç,vt
hoc modo vnicamcayid eft,eeelefia vnicc deleifta, tripla-
tulrde poteftate diabpli. Saluante ex ore Iconic, diaboli vel
terrene poteftatis.Et a rôml»«r,idêft,à fuperbia Iud.eorutn
vnkornium in lege fîngulariter fuperbientium, de gentium
affiimptionem relpuécium. vel ideo vnicorriium.qüîa vno
inrelledlu legis aGos ventilant.vel à iàtellitibus dæmonum
humilitatem meam. Et quofru&u te petis liberari ? Üàttabo
nomen tuum fratr 'tbus meu. Hucufque de paffipne Chrifti,
deinde de eius reforredione. Auguftinusdicit hecquæ
fequuntur, non adeo elfe neceflària , fed pró eprnmodo
caufæ fuæinducit, ptoptcrhæreticoMUofdam fucuros,
quidicerçncecclefiam Chrifti noi^IRe nifi iôyna parte
terrarunf, vt Donatiftae, qui in fola Aphrica, id eft,apud
fe dieebant Chriftum eflè, trahentes teftimonium de Ca-
ticis canticorum:Vbicubay? In meridie. Nafrabo nomen tuu>
id eft, gloriam mznyjratribus meis. apoftolis fcilicet. Et per
illos in medio ecclefie laudabo te. non in Iudæa tantum, fed in
coi ecclefia, qu are rit coniunda exvtrbquepariete Iudaia
populi 8c, gentilis.vel in coi catholics? ecclehe.tion in quaa
dam parte, dicens : Qui timetis.dominum,laudateehmnöti
paùd,fed omnes nolite quærere vefttam laüdem,fed créa-
tons noftri. Öftendit per partes qui ftrtt timentes dominumfvniuerfumfemen
Tu aucem in me fentfto'habitas, quod illi non credunt
qui fit dicunt: In te jperaaeruntpatres nóftri. fperaüerunt, &
liberafti nos. Hie nihil mutatur,nifi quodinperfonaper-
fequencium hafcdicuntur: vique, Ego autem, fcilicct non
videor illis dignus rua faluatione. quiafomita vilis.&ita
videorconeulcandus vt vermis,6c non videor illis homo,
& ideo opprobrium hominum, vtfijpra. Locutifuntla-
biîs, Vabquidejlrmttemplum Dei. E tmouerunt caputin-
filltahdo.Etmeritoforis mouerunt caput, quia remoue-
rantintus in cordibus fois Chriftum verum caput,&af
fumpferant fibi multa inimicorum capita. Et estera, vt fo-
pra: vique, & in puluerem mortis deduxifti me. Et bene de-
duxiJH: non enimpotuerunt occidere nifipermifii. Hincfittran-
fitus ad ilium verfutn, l u autem domine ne dongfiutris auxi-
lium tw>n a me. quia morti me traderepermittis,noli elon*
gate meam refiirredtionem vique ad communerit refurre-
étione m, led ad defenponetn nuam conjpice. icilicet-viiamor-
temea, cogita de refurredione mea. velad defenfioneni
mearlijicilicetdando robur » ne in tormentis deuocer. Et |
opus eft tua dfefenfione , quoni.im dreundederunt me canes j
multi, inimico blandientes, contraautorem ialutisobla- 1
trantes: Nonhunefed Barrabam.Foderuntptantismeas & pedes
mrwycrHcis clauis affigentes. Dtnum&auerur omnia offa mea, f
ideft,ficincruceextenderunt,vtomniaoiïàmea comini-
nuerentad riUmerandif rti. lpfifero y fcilicct tarn excæcati» |
rarrtcrudeles. Alii enim milertî fitnt. Confideraueruntmc-1
dlamantem Eli Eli,& defpexerunt.A1icer.>pfi non mutati,
ïrönadmiférîcordiam moti, confideraucrunt, id eft, dilikemigij
lacobg'orificateeum, id e. omnes pertinentes
ad Iacob, fiue Iucki,fiue genres : dando teïrena,
mercaudocoeleftiaquæretro font obliuifeétcs,in ànrerio-
ra vos çxtenden tes. ï meat eurn omne femen ifrael. Eûmes in
profeâu.vel lemper lu«5tantes,qui minores font hortatur
glorificare: I'raelitas,qui font maioresjtimetej f illis opus
eliè laude &operatione>qui font in profedu.ne deficiant:
rftis opus eflè timoré,neper elationem cadant.Ideo timeat
timoré cafto></«o«MW non [preuitdepretationem pauperis,mea
f.qui cum diues eflèm,fàdus fom pauper; non Ipreim me
deprecantepro ine,»e^dej^mfdeprecante ^p meis,quem-
admodum inimicifecerunt.Necauertitfaciem fuamame, f.
paupere,qui prius auerterat à diuite Adam, qui non rapi-
namacbitratus eft elfe fe æqualem Dep. Et in hoc apparet,,
quia cum clamorem adeum,exaudiuit me. Clarificaui,& iterum
clartficabo. Et ideo apudte lasts mea,i.mcomva apud ce, vt no
folusludseus tibi foli placea t. In ecclefia magna, fada magna
8c ausftavirtutib. perrefurre&ionémeam, quæ prius par-
ua erat morte mea; vel in ecclefia magna, ideft, toto orbe
diftufe, contra hære ticos. Vota mearedd.m inconjpectu timen-
turn eitm.i. myfterium corporis 8c iànguinis mei offeram
cum his,qui in tuo timoré hoc celebrant. Et reddédo vota
edentpauperes, id e. hurailes, omnia Domino attribuen-
tes,& nihil de fe prarfomen tes; edent me, i, fecramencum
corporis &fenguinis mei fu ment, faturabuntur.imkzdo
me & feipfos tradendo : quia edereDnm, hoc eft, eum,in
omnib.velleimitarij&illivniri. Et inilfofetur tate lauda-
bunt Domi/ww,qui a hçc eft veralausDei,in om nib. pro polfe
Ghriftu itnitari.Illi laudabunt,^aipriusrequirunt,eum per
fidem &?fpcm; vel requirunteum.illienim requirunt^ qui
quæfiti'a Dno & redempti,eam toro defiderio petunt, o-
I mniaaG%po,ftponentes,vt illi adhaereant. Ecmerito lau-
dabu n t,q 11 ia corda eorum,udefideria cordis eorum y iuent in
yficulumfeculi. Et non folum pauperes de Iudaico populo,
fed eciâ gen tiles reminifeentur domini,qui prius obliti erât.
Etconuertcntur ad Dominum, qui prius auerfi erant, dances
honoré cteaturis, que deberen. ci eatori; vniuerfifines ter-
r<e,i,d.etota terra. Et conuerfi adorabunt in conjpeftueius.i. in
co.rde purp,vbi iple foluscolpicir,vel in colpedtu eius,no
incoqipeâu hominum, vniuerfiefamiliagentium, i. de vni-
uerfis familiis gentiu. Hoc iceru contra hærecicos-Poteft
8ç hoc totum de gentib. dici, vt illud prius diétûeft de Iu-
dæis,i.- A poftolis & aliis credetib. Vota mea, id eft,eadem
vpta qu^.ego pçrfolui, f vota omnid pretium redemption
nis eoi u, q, ego perfolui morte mea,eadem reddam, non
egqjpfe in mèjfedin con fpetftu ti men tiu eum, i.in intelle-.
élu eorum qui cognofeunt mifericordiamDei p>er meex-
hibita,& eum timent timoré cafto. Et non folûfidéles Iu-
dæi,qui prius diuites erantin cognitione mandatory Dei,
fed çtiapaûperes,i.gentiles inopes mente, quatum ad co-
gnicionem Dei,edét & (àturabun tur; & fic lau dab tint do-
miuum qui rcquirût eum.Iftilunt illi pauperes qui come- <
dentjfeihrequirentes eum.hoc modo requirent. Rémini-
fcentur ^cpnuertenturad Dominum. Et non folum de v-
njuerfis fînibus terræ, fed etiam adorabunt in conlpeiftu
cfosjid. eft, digne eius acceptione; vniùeriæ familiæ. geri-
tiu rq ,ideft, m aio re s & minores. Ec merito, quoniam Domi-
nieff regnum,id eft,quia iamfaéfci font regnum Domintin
Viftpria cruci^,qui prius erarit regriumjnimici. Et ipfe Içîh
qui Dominuseft,ndntyrannu!h^7»/#a/>tf«t£?»ritfw mife-
riço,rdidpm.inio ,qui prius foèrant fob'crudeli tyranno.
Manducautrunt & ddorauerunt omnespingues terra. Hoc po-
teft ficlegijVtreferatur ad hoçquod dixit, vniuerfie fami-
liæ gentium; & reuera vniucr&, qtiia pauperes & diuites.
Oe pauperibus cli&aih' eft, nunc fubiungic de diuitibûs.
Alitor: Dictum eft quia edentpauperes,IBEpaUperes & re
difpipitui illi edent Dominum;quiaaliuip cibum animæ
fo* JP hoc tnundo defiderabUnc. E t illi qui hic eum edéc,
laturabuntur;quia fic eorum anfmam amor Dei reficiet,
vt.vitra niniidefidetent, quia tandem erftbmnia fn omni-
.busk Et non foli pauperes,fed etiam om nés pingües t e r r i,.
id efti otrinibusmodi s pingues,foil, veldiuites in terrenis,
'^*1 lualitfofoginati. Etiàm talesmanducaueruntDominü j
bon eprde, fedbre: & adorauerunt foris, non intus. Et
quaiiyiam tales'ibcis manducentdcadbrent in confpetftu
homirtam,& per hoc fe ftàre purent in Dorïitnpjtàmen in
conjpeitu eius cadentfeih intus in anima vbi ipfe folus vide t,
omrieiilli qui defcenduntin f«lr<«w:quorum cotillo pane fur-
fonj non .èrigitur defiderio,fed ad terrena defçendiint per
illicitam cupiditatem. Qui enim corpus &fangiiirttm Domini
fumit indtgne, tudiciumfibimunducat &biiit'. Frobecaut^U
feipfom homo. Pingues ;terparmandiicabunt, 8c non
turabuntur : imo perillam manducationem cadent,id eft,
damàabùntur, quia magis terrena qiiam Deumdefulera-
bant.£f4nnK4»;rrf,:deft>animamtorum,////fcil.adha:ren-
do,noriterrenis,viuet: Hæceftenïm vira æferna,'yt çp-
gnofean tte verum Deum. Illi poffimt dicr anima Chrifti,
qui omnia reliquerunt, & fecut i font eius volun'tatém, Vt
Apoftoli &alij perfe'âi vïfiyEtftmenjncum,id eft, imicato-
res mei,yb,«fetip/>lci].imperfèâ:e,vtàfcruitute tidemve-
niatinlibertatem. Aliter : Anima mea, id eft, pérfe&pruth
meorû illi viueftnorcuàfèculo,viuet foli Dèo ; illi foli fet-
uiet. Et femen meum,id eft,imitatores meor u,qui taméft
mihi deputanturj feruietipfifoonhomiriib.Etnpc no in
btem,annunciabitur eriim Domino generat to ventura. Tangit
quod in veteri teftaméco praefiguratum eft, quahdo d id ü
eft:5i cuius fraterfine b tredi mortuitsfuerit, fupcrftesfraier ducat
eius viduam, érfùfcttetfemenfratrtfuo ■ Ita Chriftb eccle-
fîæ Iponfo mortuo feeüdum carnem, 8c poll ab o'culis fra-
trum foblàto,quafi fine hærcde: quia adeo'pauCi erant fill,
vt quafi nulli viderentur;fratres defimdi,id eft, Â poftofi,
earn alfumpferum, & verbo fideimultbs Elios genueruni
non fibi fed Domino. Vnde dicltur: AJinunciabnur,id eft,
aficribeturDomlno,nônprædicatoribus Aoui teftaniehVi,
generatio ventura. Ego plantaui, Apollo rigityit, Dern autem iü-
crementum dedit.Et hocmodoiqûiiannunciabuntcce'.ifid eft',
prædicatores alti virtutibus & miraculis iüfiitiameius, non
foam populo qui rtafeetur per gratiam. Quis eftille? quern fecit
Dominus. Vetércm pbpulum fecit Adam foi confer ma-
tione,feil.feruus: ridüumvero populum fecit Dominiisj
quia gratis inftificauit fine præcedentibus meritis. PecCa-
tores enim nos ipfos fecimus,iuftos autem fola Dei mife-
ricordia.Aliter:Quoniam tribulatio jpximaeft,id eft,quia
non in rebus extrancis,fed in meipfo res agitur,&ideo ad-
iuua in paflîone ne deficiâ. Quoniam non eft quia'diuuet,
inimicicircundederunt, amici fugerunr. Obfederunt me
eofitiis 8c accufetionib. Etnonfoluhoc,fed etiam aperue-
runtfupermebs foum.Oftenditquomodo. Siçutlëo ra-
piens&rugiës;crucifigecrucihge.Sicutaquaeffufus fom,
i tam viliteroccifos, vt aqua eftunditur. Et nunediiperia
font omnia oflamea,i.difcipuli qui debebanc eflè robufti
i n fide,fugerunt,iux ta illud Prophets: Percutiam paftorem,
& difpergenturouesgregis. Dlcit,quarefugerunt. Fadum eft,
8cc. id eft,dod:rina meaadnihilata eft in illis, qui cuiÿ de*
buiftènt efl'e fii mi.vedter.i debiles faà func.Et non mi»},
quia virtus meai.potentia mea aruit canquâ tefta.i.fragilis
eisvifa eft. Ec ideo defi>erauerunç,quialingua.meaa<lhçfiE
faucib. meis,qui^iihil contradixit. Et ideo quia deduxifti
me in puluerem mortis,id e ft, p u tauer u n t me ita deduçi in
mortem.yc fieré puluis ficuc alij.Lingua mea.i d eft,meorû
adhæfît faucib.meis,ideftjadhærebuncferipturs quæ eft.
os meunl. Et fic pet èPsdediices me ad cognitione eorum,
qui erant puluis mortis,id cft,aridi, carentes rore Spiritus
fànéti Apud te laùs mea in ecclefia magna,vbi tu laudabe-
ns,làùdàoor &ego. tgo enim & pater vjiumfumus. Hoc ideo
dibit,ne aliquis^ptér prasçliéhjn eius humilitacem èupa-
tïi coxqualé elfe qubîforèt.Hoçtttbdblàudàbb; vota mèà,
i. meipfom fea4am,f ficut cum pacte ante feculà præôrdi-
naui: 8t hoc fociS iricohipedu timentiurh eum. i. itavt't^-
mcnces eum intelligant quid fintilia vôca.&jppter quod
fint vota,non propter diuerfitàcem,fed^ppter loca & per-
fonas. C^îdfirifcfocêlfigërit;fd6m1^cûih corpus efle,noh
folum ëôrrtemckaciônem, vc quidam hsretici vôfoérulu^
éùm tam en Dôniinusapertedixiflèti Hoc eft corpus meurh,
quod pro v obis tradetur. 8c,Hiceflfangmmtm qui pro vobisfuri- <
de tur: 8c fie fententis qüa* feqUitur; Hocfacitein meant com-
memirationem,nulla dubicatio telinquiciir. Panis aluem &
viiîum à Ghriftiana veritàtedicùntur, Aon q; natùtatfi p.r--i
nis& vim poftc^nfecrationem infe retiueant,'nîfi quart-
tûm ad ïpeciëtrt :6t fapoïem & pdbrertr.' lllï rtafoquè
E
i.Cor.ït.
i loba». 17.
F
Deut.if.
i .Cor.}.
G
Zach.ii.
Matt. 16.
Iohan.itä.
H
M a tth .rG- i:
Ma rt. 14,
Luca If. '