
' Matth.
kSBBBSS^^^
w M %
Philip, i.
1Cu D2.VÇ10ajUUI*i i « ^ jwii. i “ _ > ■ C . . ; ... h '.
icditate à pâtre acèefc«bijpÔfc%fq*tradit,acfi raUbeftp
aotis.Cumindcxreracolldrâtur, yetuntamcnhonçala-
mo corrupribili,# atramento cohfçripram,fèd gramSpi-
ritasikn&i» perquerh charitasDei diffufà eft incdrdibus
omniam^qiuadhasnUpüasfuntinu:atqri. A lias autem»
quiiquis hanc in fide nô attulerit dôrisfomràlam, timeat
nefqrte, rex cura ingreffus foerit, audiât ifiud ex Euanger
%ô i Àmtce quothodobucintrajli ,non habern vefteni nuptialem?
Qààprdpieraudiat Yirgobenigniffimura fponfum Chn-
ffini îeium docentem & fcribentem foedcra nuptiarum,
audiat,inqùàm,diligenter,&obfetuet,nccnon & cum onmi
puritatecôrdis, vigilant«infiftat»neinterfacuasre-
pellaturJ^wnirfid diçat Si ipfà de fe,dicatDeo Patri.dicat
& fpohfo, Em&auit cor trieum vetbum bonum,& omnia
mei a£kus opufcula tibiDoinino con(ecrauijinterea&lingua
mea ac fi calamus fcribac velocitcr fcribenri s, non fo-
lura vtconfodalesdoceam, qu* Spiritus inradèrit & per-
fonuerit duàftfuoin organo:verumetiamfàcrificium lau-
dis Dbtnino indefinenter deferam, & vota qu* diftinxe-
rùnt labiamea,vfq; in finemperfeuerant«reddam. Quo-
niam mihi viu’ere Chriftus eft,& mori lucrum. In quo,o-
mnis confùmmarionis me* finem pofui ; qui eft, vt in eo
fine fine permaneara.Ét y t apertius +* *
ldfirff> lure non in aliquo plenitùdo diuinitatis ridecffe
crcdimr, cuius vna eft perfona cum V crbo, quam fie
©c ucntuixit n j------------ - ■* ..
niamin omnibus vitra fuit quam hombi Quapfdpterm
telliffiu fidelisanimadnteliigat fenéfe virgihitas,&mten^
dat; monfà„Ghrifti»!pr*conü quâëde ip^licünÉür, qtoa
hæccftintelligentiafiliorum Chore iidcft» nliûrumUei.:
Catameta diyxiitiProptereabenedixit te Dette inaternufn, ex
.pnemiflis cdnftat mufis.Qniaj?ëri®^/orw4,q u ia d # ^
gratta inUbiiscius præ filiisliominum. Alioquin tanta ta-|
lifque benediaïononcompeteretei, nifi pt* filiis hottu-i
num in omnibus efîèt fpeciofuSi&diffufiun gmiamin fe
habetet præ omnibus. Quoniam hæc benediétio eft,
qua benedicentiir omnes qui benediâi funt fuper ter-
ram. Hinc quoque ait Âpoftolus* mfditiusDeus,&pater
Domini nojhilefu Cbrijii,qui benedixitnos ïn omiùbenedtâione
(birïtali in caleftïbus in Ckrijlo. Non enim de terrenis,autlu-
daiçis eft iftabenediâdo, neque temporalis tantum, ytlit
æternitaseius vfque ad Iubil*um;vt puta feruusHebræus
qui nolùerit exire in fèptimo anno liber,perforata auricula
fapientia lùfcepit vittusquc Partis, vt eademiapientia ac
eademviraisipfefit. QuiaDeusDeifiliushamanamaffumpfitnaturam;
quamnorihabuicS:nanperfonlquam
fèmpet habüitabacternoin Trinitate, Quæ nimirum hu-
manitas ita trànfîuitiri Deilta, vt vnafit perfona ; qu* re-
rum omnium in tantum finfta eft in vnitate Domina, vt eu
r ipia diuinitate füa vnafit in Trinitate petfbna, vnaque po •
J S w jS ieftasHinc qüoque Ioannes ait,Vidimus turn quaji vnigeni-
iüm À patri plenumgrata & veritatis. Ex quo liquido confiât
, qüod plenitùdo veritatis in feipfo pïenitudinem ha-
fit fèruus vfque in æ ter num: & talia huiufmodi in pluri-
mis locisjVbi æternitas annorum determinata fignàtuf.
Verum hæc ætemitas , in qua Chriftus bcnedicitur , im-
menfitaseft teiriporurp, ficut & gratia, qua perfunditur
immenfitas donorum. Nam æternitas vera,ficutquidam
definiunt,eft interminabilis vit* tota firaul &petfe£ka
ooireffio ; quia nec fine clauditur, ncc beatitudine vacua-
•tur. In qua deniqueætcrfiitate Chriftus, iam benediâus,
|,in ore Prophetico.èx donc grari*pr*dicariir,vbipræ-
: tetitum pro futuro appofiiit;Non qualicumque igftur be-
nediûione,fed ficut Apoftolus expofhit, ofimibenedi-
dtione fpirirali incoeleftibus benediâus perhibetur. Et
notanduna, quod non fecundum naturam inquagenitus
eft à Pâtre, fed fecundum quam natüsèft ,in qua gràtiam
percepir,fcdimmen&m. Ipfe é8 enim qui daqipfe quiac-
cipit .Et quia potens eft aliis ad roenfuram acdpcrednfor-,
iua enim DeimanénsfpiritBmdatiformamfei^aceipicnsSpidtumaccipit.
beat gratis j quæ eft tota humanitas in diuinitate fua , &
plenitùdo grari* pïenitudinem in fc habeat veritatis,qu*
eft tota diuinitas in humanitatc fua. Et h*ë gratia diffufa
in omni humanitate'Çhriftiâtqdepetfiifoi ita Vt plénitude
veritatis in vnitate përfon*,pléiritudiiiem infie habeat
hfînànitàtis, & humanitas pïenitudinem veritatis. Dum
plenam hiimanani riaturam » animam fcilicet atjgue car-
nerminillam lèmpiternam fuæ diuinitatis perfonamacci-
piens, ficut natüralifcer totus Veras eft homo, fie totus S i
Dcus verus, Qgiâfieufc in diuinitate fua totam habet nati-
uiâtis fuæ naturam, fie & in humanitate fûatotam habet
diuini^tis fùæ fubftantiam, totam mâieftatem, totamvir-
tutem -, totam fapienti&ij inedmmutabilitatem atqiife o-
mni^Dtentiam. - . . _
ïfte igitur eft fponfus vefter.chariffimætvt ipfe fit Deus
vobis ôc fponfus,quifiomp eft» idëmque homo qui Deus
èftjverus dcprPprius Déifïlius.Ifte eft nié decantids dile-
/I___A/ niklmrtdllC. r'dndtfllK. Clllia VIT-
IpiùmnamquequemadrrienfuEam
dat,tocumacçipit. Admenfuramquippedatinulris filiis:
fcd nonad mcnfuramaccipicvnicus filias, quia fie eilve-
rm fioma.vtvtMus l’itDcus. .
His namque & huiofcempdi verbis,le*noui téflamen-'
ri teilificaïa eft à lege & Prophetis, quod ipfe fit Chriftus
cui datum eft nomen,qriod eft iùperomnenomcn.Quo-
hiam prôpter.roifericotdiam Si veritatem mugiiificauit
Dominos fnpcromneuomen fan&um fuum, in quo po-
iùit omnem benediUIioftem diuinitatis.Et ne çftinies.vitgoChrifti.
femperbenddiéEonemeffeinittuocationibus
fi£ptecibus,quibusCoiiièquantùt charifîhatumdbnafèu
quælibet adhibita in Écris litterisifeias $tod benedifHo-
nés ni agi s douadicuntut Si munera.VndeiS: Graicus do-
na quælibet velmunufculavocat ; ficut&pané tam ex vfa
demanuSacerdotiseulogiasvoeamuS.Sedin Chrifto benediàio
ilia in tasleftibus vere dOnnmdlcitrif >qnod eft
fuper omiie donilm iqula in ipfoomniadOnatafunt no-
Philip. I
M a t t . j . i ,
eftjverus&prOpriùsDéifiuus.Ifteeftülé decantlcisdiie- îuper omne uu»uni» m r*“ r ,_ ,
Ûmvèfter,mri(^düî3ctubicundusi Cândidus,quiavit-i! bis, E t i d e r i i ^ ^ p p U a t e ^ d e f n o p ^ m a t
go eft natns deVitgineiiubicundusqiiiafiiotefpdtiùs eft
fadguiné. Sed & candidus in vobis,tubicuüdus in martyr
ribusi De cuius oie manâuithæcgratia»incuiusorèfaâa
eft iftateconciïiatibaVndè Cp<)n&inQmijOfiuletûr me ofiur
îo or is fid. Nouerat enim qüod omnipotens h*c gratia dif-
fu(a effet iri labiis Chrifti»& idcdalongetamdülciaimploras
ofculà. Non quod folummodo in labiis pleniiu-
do gratiæ diffufafueritj.& noiiintoto;venimidêoinla^
biis i quafi a pattë tottim, quia gratia diuini vërbi de fon->
te orisChtifti mahauit,tcn:umque rëplëuic mUndütn. Iil-
dë in Éuadgelio,i/>e7’je»j,inquit osfuüm^doiebatees, Apej
riens quàfi fontes vit*, quafi à fæculisabfeonditos y quar
fi arcana fèeretorum Del. Sed & duo tëftamenta,veteris
fcilicet atquenoui, labia Ghriftidicuntur, in quibus h*c
referantur mÿftetia » & diuina panduntur Sacramenta.
ma, ex dondlargitoris ptreepit, vt fitbenedi(ftusin*ter-
num, plettus gratiae St veritatis: multo magis nemo mor-
talium, nerfiO Ctiam Arigeloriim, habet aliquid bon i nifi
exmunerei& dono dotiahtii Proptereafogo charifiim*,
cuftoditc donum caftitatis,duftodite munus Si deeps Vir-
ginitatis,qUia profedto magnafuntprsmiaremunerdn-
risi Qu^ rtimitum doriafifertianturdigne,iam ipfa flinC
premia merCedis, quia tioh eX veftrohabetisqu* noui-
ftis ,fed ex nluilere largitoris, multo minus vf caftodiatis
dona eximia qu* accepiftis,nifiipfe donaUerit,Vtperma-
ncarisin hisquxvouiftis.QuknifiDominusxdificauetit JJal.u
domum,invanUmlaborant,quiciinq; *dificantearn. Et i'
j nifi, Dominus cuftodieritciuitatem cordis aut Carnis no-
ftrgjfruftravigilat,qui ctlftodiateam.IdcircO dile£tiffim* |
Ep h ef 6.VJ
'C
Cant. 14,^
Gtnytf.tf
D
Mat. IO.J4
fîclaborace/ieq; coædlficaminiin ‘nuicemiiïc foilicitius
v.gilate m omnibus, vt totum Deo deputeris quod habe-
,ris,quumagnafentqnæpercepiftis. Totamillicommit-
ntequodpetcep.ft.s.qniaeins funtmunetavvifetuemut
vobis bene apnd ipfum euftodita.vfqueindiemætetnæ
temunetanems. Ilium feaamini decorem, quo fp'onfns
veftet fpeciofus prædicatut & pulcher ; illam femate (tra-
mm ; quæ vobis in 1II0 data,laudarar,vt & ipfe vobis illud
o dicatdcCanticis,
cukta mtApttUbrt.gcnt tut vt mnuris, tui columbarum.
. Tuncitaquebenefenianturfoederanupriatum.fiexvtra-
qrie patte impenditut amor caftæ dileflionis, & pudot
peyetuæcaftitatis ,fi teipondeatin inuicem pulchntudi-
ni rotma & decori, fj inuigilet morura probitas, & diligentia
caftæ obferuationis, ne in vllolidatur ius amoris.
-Wlia quainro tenerius feruet ainor intimus, tantoacrius
bftenfus ab fjjonfa lædicur fjjorifiis.
, Vnde ne BlandiaturfbtteVirgo Chtifti, quad exleni-
rate (ponii, audiafquiagladium p o rtâ t, & zelotypus eiTe
minatur. Vnde feniiitur.Accingtreg/ailie tuofùperfemur tuu
pmnti/me. Quod fi bene feceris, fi fa d e ri fetuauetis
' j OS-tua:jpetens eft STottisfilinsRegis,quern
duxifti rpqnfum,adimplere liBèllùm detis. Sin autem im- i
probe vixens, time; quia de ore çius gladius ftdgurans ex
vtraque parte exit acrid» & climatUs. Hinc qubqrpoft e- j
gtegiam fotmam decoris, poft gratiam diffufam in labiis,
poit.bencdidlionem'petcepiam ætetnæ hæteditatis, im- i
petaturdpatre,vtaccingaturgladiofiiçforritudinisad vl-,
fiotiemtnimicotumjaci repteherifionem contradicenriü,
ad conferuanda reruni omniumliura, vt in pace fint omma
qu* pofîîdet. Ne vllus de vindi<fta Cögitet fèruorum,dûm
wderic præliàntem Dominum niucrone vlrionis accin-
dtum. Et ideo gaude yirgô etfifragilis, gaude fponlâ, hinç
inde etfi intcrmedioShöftesambulansplenaformidinis;
quia forriffimum duxifti fpbnfùm,&armatum.Quinimo
armare & ipfà gladio verbi diuini,de quo^äit Apoftolus,^*
gladiumSpirnttsaJfumite,(juodeß verbum Dei, quatenus & i-
pfa cuo armata refpondeas propugnatori ac défenfbri.
Qfiem fine locum melius vos inte.lligere non ambigo',
qu* ab- ineunte *tate Chrifti gladio viriliter fucçinétæ,
didiciftis multarum folatio, ac fi in acie forriterpugnare.
Vt feiatis autem femper virginitaté eile deberearmatam,
ac fi in acie, quid gentilitas variis delufaerroribusfibi firn
xerir,recplendurn cenfèojquiavirginfes filas armatas,fem-
perque accindas gladio,multis expofiierefigmentis« Sed
Si Dominus fiiccindtöS iubet lumbos habere,& lucer-
iiasferrein manibus. Et Salomon in canticis fëxagintapo-
töntes defcribic, defortiflimisIfiaclmcircuitùChore,o-
mnes tenentesgladium,dodiffimosad bellum,yirosac-
cinäos gladio firper femur fuum. Quod autem femur fi-
gnificet operahüptiarumdocct Abraham, qui iubet fer*
uum iurare in eius femore perDeumcceli,quiexeona-
feiturus eratmeeno &in eo,vbi princeps defemoribus Iu-
d* reptomitritur. Sed & Iacob moriturus adiùraclofêph \
in femore fuö,ne eum fèpeliatin Ægypto.Qu* omnia,&
in aliis quibusjibetioçis, Sacrametafixntnatiuitatis Chri- 1
ftii Nam & confuetudo eft,eorû maxime qut'in bellb fortes
eile volunt ac ftrenui, gladium femperaccindlos fuper
femur gerere; V bi & fponfu s à pâtre accingi iubetur, non
qualicu nque gladio, fed ficu tin Hebr*ö habetur,^ra»^e-
regladio tue,fuperf tmurfortißtme,gloria tua & decore tue. V-
bi nefcio qua de caulà, male in omnibus, tam in Græçis,
quam in Latirais codicibus, diuifelegituf ,•vtjpecietüa, &
pulcbritudinetUa, no ad prioremverfUm* fed ad porterions
I principium iungatur. Quem tarnen gladium, vbivclvbi
intelligatur,venir Iefus in terram mittere, ficut ipfe ait,No
venipaccm mitterein terram,fedgladium. Veni,in^mtifeparare
filiüm a duerfuspatremfuum,&filiam u du er fus matrem,nurum
, quoque aduerfmfatrumfiuam. Sc erunt, inquit, duo ad Her-
fus tres, & tres aduerfus duos. Erunt% inimicthominis dome-
fticieius.Qu.am diuifionem proculdubioChrifti gladius at-
tiilit nobis : & vt quptidie videpus adh uc agit in terris» ne
male pociatur animus rebus fibi à natura conceffis/
Hinc eft, dileótiffim*, quod rebus vos exfpóliaftis o-
mnibusjhinc quód relidtis paremibus,propinquis,charis,
&amicis, hic VQsfubiugo Chrifti alternaclaüfuraobfera- %
Jtis.Hincreliâo pâtre y el matre cognaris & noris qifibus-
übet & filiis,föli Domino adhæfiftis* Quid plurä eriuftie-
rem, cum quidqui.d rerum habere pofuiftis, eriam &vofe
met conftafreliquifîe, duraque præfènti$;vitæpro dhrifti
«more fuftinere difpendia vit*, & fempifërna infarigabili
labore ledari ? A qüö nemo potuit vos rëtraherè j non à*
morviri,non filiorum cara Vincüia»non vllidsafperitas vi-
t*,non ftagilitas carhis,non obleiftamenta deliriatüm.Ö- j
mnîaquidem fan&iffima^calcaftis, & viciftis fotiitentati-
tum hortor fuftinentiam v%in fine« in eamittäfis, donecbrauiumapprehendafis.
QuôniamîuxfàApoftolünï»
tri bulatio patientiam operatur.patientiaautetn brobatiö= ■ ,
nem, probatio vero fpertiyfpes autem non c cm Ä W r : 1
quia chantas Dei diffufa eftin cordibusDöftrfs, per Spirf- '
tum fandùm,pro cuius amöre omniaTuftinetis, Screli-
q . 15 q«*cumqj pretiofa haberepotuiftis, infupercum
virus & concupifcentiis intus Chrifti charitate f f î m
a * crucifixiftis. ^ Vnde bene locus qüo cohdiifituPolfe *
port finem vicæamâiôribus olim dedicatUseftinhonorè ^
|an<aaéxrucis, quatënus inembra quæ ruîërUnt crlicem
lodge dnique Chrifti,ittàrigariam, ibirequiefcahthuma-
ta,ac fi aceruus triad/vsdkÊ iiliis, vbi triumphüs eiu'fdem
fand* crucis; & fi onôir att ôllitu r.Sub cuius auxilio vel defenfionexjui
pependititfed, felieius ficutliliumparàdlfi,
germinabunt in futuro viidciitate perpétua. Quodfihu-' -
miliata; rinne ihterfæpulüere exuirabünt ,-demum fiore-
bunt an n Chriftô in æterniiro. Quam fpem fempèr in fi- ^
nu confidenter repenitè, fèmperque quafi aceruum tefti-
monn,fide & iacrymis inrorate. Quiahæcrüritorgariain
quibus effloruerunt ferriihaæternæviriditatis. Sicnam-
que chanffimæ, veftra dedicataTuntcaftra irreprehenfibir
liter, vtdoceant vos Chrifti baiularemilitiâm, 8c crucem
portare poft ipfum in angariam.Inter qnas efhcax Dei ver- HtbXtt,
bum,pencrrabilius omni gladio ancipiti, verfâtür,&di'ri-
mic cogitariones finguiorum cordium, àc fi diftrérotfpï- \
narum&liiiorum,fupérqueinrenfor,vtperpendat quali-
ter eum quælibet veftrum diiigat,quàliter pofteumin.
tendatcurrere,qualiterve ad eius voJuntatem, virtutüm G
lpeciebusfîngulæfe ornent. .Quod fi carnalis amornon-
nunquam in coniügibus talia fui amoris réquirit vota, né
aünd veiit quarp vülr fponfijs : quid putes,foror,Chriftus
miuis vnginibûs fibi féliciter dicatis,quam diligenter c6 -
liderat quibus pulcrefcant virturibus : quibus fe àd eius
vofuntatero parant ornamentis, & tingunt incus ?quiàt)-
mmno zelotypus eft,&vfque ad diuifionem anirriæ,cdm- ° I
pagum quoque & medullarum, diferetor cogitatiohiim»
perluftrans^muerfa. Mu! to enim/oror,interius anirOam 1
vnmfcumfquenoftrum inhabitatDeus;& ideo non ignorât
quid,cogitet,quam animaproprium inhabitat cofeus#
quomam cteatorille Spiritus eft,ifte creatus.Et ideo lem*
perorand^eft^rvifitarioDeicuftodjatfpiritumno*- > ‘ '
ftturh, îlluftret Sç expurget gladio verbi, àc çefècet puru-
lentias cogitationum, omnemque tiriHationem ÿrnisaC
mentis detergeat, nofquefimper^ua præcingat virtüte Sc
îliummet vt intenderepoffimuspofteà quæ iubet/» > 1 J
t Hmc quoque féquitut vox patris ad filium, lntende,ait, i
proJptreproctde,®na.Vorroin Hebræo habetrürfus.de^ Ï4
core tuorytfitfenfus, décoré tuo profpere afeende, & ac- J
cmgere gladio tuo, gloria, & decore cuo. Secundo vero F>
décore tuo ledto. intende profpere. Quodidcircodixe-
rim,ne quis putet in Hebraico vitium feriptoris effe. Sed
çft repetitio hominis tropicefigurata,more pahegyrico*
quo generelaudatores rhëtores & fæculares viri ioquun-
tur, quando fuis efFerunt præconiis quod Jaadare deere-
uerunr.Sic icaq;Peuspater,yolens inftituere filium futim
ducemhumam genei is ,«d prælium arm arum cum fius
«xercituJiortatur ad bellunrprocedere, ne fèmel afre-
pram déférât monomachiatn. Imo fouethoftiumfttaet,
viriortncedena.intendatqaatcnuspneparetfibitennum
de his <ji;os diaboii enpiens poteftaci Ibo copnlauen t im-
perio, & dieat, Ego autcmconfhtuuufum Rexab <ofuper SJoh
montm fandum jttitm. Eo in cempore quandoPiopheta I 1
hæccane bac,needum Chriftus vencrat,n tat adtegnam,& none iam faeftom eft. ecdomrioe• , l•i e-1