
Remigii Antifflodcrmf. Epifivita:.
vna.quam habemus, aliaquam fperamus. Nullam
prius fciuimus, nifi hanc mor talc m &: tranfitoriam. nee
defiderare nifi hzc temporalia bona. ille duas vitas eflê
docuit, vnam laboris, alteram przmü.vnam habemus ih
re,alteram in (pe. Toleremus ergo illam in qua fiitnus,
exemplo illius ,v t tandem perueniamus ad illam quam
I fperamus. & nonfolumfpes/ed & turrisfortitudinis,id eft,
firma munitio a facie, id eft, 4 terrore & perlecutione ini-
mei, vt non lzderepoflint. Hocmodo eft ipfê firma turns.
Patiuntur quidem martyresChrifti, fed non defici-
unt in certamine, quia intrant munitam tu trim. Cogitanc
quomodo D ominus eoxum hic tentatu sfit, pafliis, mor-
tuus,& tandem reiurrexitin gloria, &quare hxc omnia
perculic. & talem finem fperando, non vincuntur vllis
terroribus, nee eos pofiunt lsedere iacula inimicorum, i-
mo habent vnde iacula in eos fpargant. Et quia tu mihi
(pes, m turps, Qutsmefeparabita charitate Chrifii? anfames ?
an nudïtas ? an perficutio ? an gladius? Ergo inhabitabo in ra-
bprnacubtuo, id eft, militabo in ecclefia tua non inde di-
monebor inficüla, vlque dum ad zternitatem pcrueniam.
vel in (êcula,idcft, per omnia hare tempora, fieuiat aperte
leo,fieuiac occulte draco, veniantpèrturbatiohes,veniant
(can dala. Ego tarnen inhabitabo in tabemaculo tuo, in fide, fpé
& charitate. Hoe tarnen non ope mea, (êdprotegar ab ink
micis. in velament'o alarum tuarum, gemina charitateam-
ple&ar, qua non'lblum tcN> (êd & inimicum diligam
propter te.
Et reuera protegar, quoniamtuDeus mens, quem foaddesalios
fidelesilluminatos verbi fidei. Egp dixi dies~
imoannoseiu5,ideft,multitudinem& fuccelfores eiüs,
Adiictes vlque in diem generationis generationum, id eft,
fêmpercrelcet numerus fidelium vfque in diem, ideft, i
tempusilfiusgenerationis* quzeft generatio'generationum.
Rex autem quid? Perrtianet in illis, id eft * regnat in
eis inxternumin confpeótu Dei, id eft, in gloria t}ei pa-
tris.Ergoquis requireteius mifericordiam> vt poftea ve-
ritateminueniat, vt vbirexeft, illic & minifter eius fit?
Caeteravtfupra..
Infinomproldithum Plalmus Dauid.. L X 1.
onne Deofiibiefta erit anima mea} abipfo enim
Ifalutare meum.Nam & ipfe Deus-meusr&falu-
t arts meut, fnfceptor mem, non moueborampüus.
Qupufque irruitis in hominem ? interfieïtis vni-
Ucrfivos, tanquam pafteti inclin.ito & maceria
depulft. Vertint amen preenm meum cogitauerunt repeüere, cu-
curriinfiti; ore fuo benedicebant, & corde fuo maledicebant. Vei
runt amen Deofubiecla efio anima mea, qtiomam abipfo patien-
tui mea. Quia ipfi Deus mem & fahiator metis ,adiutormeus ,
nonemigrabo. In Deo falutare meum, & gloria mea: Deus au-
xilij mei, &Jpes mea in Deo Spcrate in eoontnis congregaüo
populi, effundite coram Ulo c or da xefira,.Deus adiutor nofterin
aternum. Veruntamcnvamfiïijhominum,mendacesfilijJjomi-
num infiaterif ,v t deemant ipfide vanitatein idipfum. Nolite
Jperare in tniquttatej&rapinas nolite cocupifiere: diuitiafiajjltilam
diligo, ad quem clamo. exaudifti orationem meam, id I ant,'nolite cor apponcre. Semello. utuseïl Deus, duo hac audiui,.
eft, exaudies fa&ro pcrieuéranria. quod inhoc eer- quiapoteftasDeic8 , & tïbiDominemifericordia,quiatu reddit
tumerit, quiadedifti, id eft, dabis vel iam dedifti Chrifto I vnicuique iuxta operafua*
in re, nobisin ipe. lm éditât cm, id eft, i m mortali tatem & |
impallibilitatem, non omnibus , iêd timentibm nomen tu- { Hsecqu* aguntur in hoepialmo, referuntur imfinem,
non folum te, iêd etiam nomen tuum timoré cafto. j ideft,in Chriftum, & eft pfalmusipfi Dauid attribuenfcilicet
rimentibus iêpârariàte,quiestimor,quiagræce
vnde & Deus latine , timor. Soient mortales filii
mortnis parentibus in hærèditatem fuccedere. (êd viuen-
tes filii , tibi viuenti & in æternum regnanti fiiccedunt.
Haec eft illa hxredi^s, (cilicet æterni tas, quam tuis dabis.
Diesfuper dies régis adijcics. Addies huius regnifiniendos,
adiiciesreginoftro diestetemos : ad dies qui no<fte clau*'
duntur, adticies dies qui nulla nodle dauduntur. Et fi rex
ih açternum regnabit, & regni eius non erit finis, qui fiint
illiqui riment nomen Dei :-Et quia minus videtur ditftum,
dies, ideo auge t : annos eius, (ubaudis adiieie t , y/que in diem
generationis & generationis, id eft, vfque in tempus genera-
ftionis quænunceft) âcfiituræ. Sedfiue dies dicantur, (îue
anni,minusdiçicurquàmeft. Oftîndit quæfit illa futu-
ra generatio. ptrfnahet in,aternum in confpettu Dei tàlis &
tantus .vtdignus fit conlpeôhi Dei Et quia tantus eft rex
illç,& regni eius non eritfinis,omnes quxrant eius miftri-
cordiatn&veritatem* ,
/ Seèquise&qüircqiïrct mifêricordiam eius,ideft,diligenter
inquir et, ita veinueniat miftriçordiam, quanon
confiderat mérita, (êd donatpeccata : veritatem, qua ve-
raciter& immutate(oluic promiflà. quisillee.it quidili-
genterquæret hæc ? Qui miiêricordiam fàcit indigenti,
veriratem (êruabit in promillis. vel in præceptis Deiam-
bulabitquæ vera fiint. Multi enim quærunteius miferi-
cordiam (criptis, non fadis; vt fciantad lucrum temporale.
n on vtfaciant. taies non requirunt. id eft, non diligenter
& vrquærendafiint, quærunt : ideo nec inueniunt.
Nec requirunt ea (êcundum quandam translationem ,
quiâ non quzrunt ad honorem Dei, fedad fuum commp-
dum. Quafî dicat: ego dixi : quis requiret , ille (cilicet,
qui plalmum dieet nominituo, id eft,qui(ciet, & quod fei-
et, bene operabitur ad hoc, vt nomen tuum ifide glorifi-
cehir.nonluum. Sic pfàlmum dieet, vt reddat m^fiia, id
efti (eipfiim quem Dco vouit, de die in diem, ideft, dehaç
t fia tendens in Futuram. Quafi dicat: quicquid alii fàciafiti
^go fie pfalmurh'dicam.’i ^Aliter : Dedifti hæreditacem ri-'
mèhnbus nomen tuiim,id eft,prædicatoribus tuis dedifti
fideliurn mulritudinem, quam colerent vomere doélri-
tix. hanciciliçet hzreditatem,Diesfiiper c^es regis adiidus,
id eft, dignioribus membris. pro Idithum, id eft, in
perfona Idithum. Idithum interpretatur tranfiliens eos
icilicet in infimis pofitos, terrena amantes. Hic miles
Chriftiquiiahcc pfalmo inducitur, contempta mundi
felicitate, omnesmundum amantestranfiuit, omnes fu-
osdeuocatores contempfit. &in quendam fublimem locum
fe contulit, vnde illosdelpicecet quafi in infimis pofitos,
(edin hocvno milite Chrifti, multi intelliguntur.
Videndum eft ergo quo:v(que alcenderit , quos eriam
tranfilierit, vbi poiitus fit: (ed videtur afeendifle in quendam
ipiritualenv & tu tum locum, de quo loco infra pofitos
reipiciat, non vt lapium timeat, fed vt alios exciter in
inferioribus pofitos ad imitationem fui, & cos pigritiz
arguat. Sc laudatlocum^ non vt inde fuperbiat, dum fe o-
ftenditfic efleelatum, vttamenfiib PominoDeofiiofit,
fed vcaliosalcendere hortetur. Tranfiliuic autem ,omnes
mundi amacotes, conteninens omnium quos tranfiliuic
impedimenta, ftilicet hzreticorum blanditias 3c dcce-
ptiones Falforum Chriftianorum, infilltationes & infidi-
as, infidelium apertas periecutiones. quos ficalloquitur,
quafi dicens: Vt quid mihi blanditias intendirisfeurin-
(ultacis ? cur rpinas infertis t cur morrem pararis ? Nuii-
quid me deuorare &iter meum impedite putaus? quicquid
machinemini,quicquidin me operemini.
Deofubteftaeritariimarhea ? Etilli fubieda, nun-
i-N q u id ca(um timet ? Minime. Quantumeunque
enim afeendam, non tiroeolapfiim, dum fub illo fim po-
fitus. Securus tranlcendam , dum ad ilium confccn-
dam.Reuerailli Temper fubiedaeritanima mea, quiafi-
bi mundum fubiecir., Non enim (e fiibiecic Deo, qui (ub-
iacetmundo. EcmcrifoDeo(ubieiftaerit,nam^ipySfa-
lutare meum , id eft, Chriftus Dominus in quo eftlalus
mea,in quoialut^ri eft mihi exemplum patientiz.Et reue-
ra ipfeialuarepoteft, quia cum fit homo, non eft iblum
homo. Homo n*.poteft fibi homjni efle damnatio, non a.
poteftfibihomini efle faluatio. Nam&ipfe,vt pater qui
mifit ilium, eft Dem meut.Et quia Deus,idpo&/alutaru me-
us. Hoc modo eft Deus meus,qa eft fufeeptor caufz meat ad
defendedu.' EtideontimoueboraD$Qmeoamplius. Mouit :
Cjies, id eft,ad przcedences fideles Chrifti claros luce fidei,; *' me prius manus peccatoris,cû (ub eo eflê nolui, «fil® mç
nfuln
Pfaltftos "ÉndrraHénes.
• l)t.
in fupetbiam èrexi. Sed nttnc fub illopöfita's, non time-
bölapföm. Q«od alibi, Non venia t mihipesfuperbia : hoc
modö V 'Sonne Dio fubiétta trit anima mea ? Q^od ibi;& ma-
nus peçcatoris non moûéatme:hic,honmoueboram-
pliiisi.1 EtqhiaDeoinnitituranimamca j&liüsnön
moüêbdl* : ergo quoufàne irruiiis in m é hominèm , attón-
dentès-'humànitatém rnëâni, & noh âtfèndentes diui-
num przfi'dium ? <^üfqüe,ideft,vfqueâdquemfinem
irruitrs execTando, infuLtandövinfidiandÓ,1 perfêquendO,
öccidehdö? Nünquarti militi Glftifti bella défiirit ; quia
dtiz fiihtciuitates nunc'fimnl mixtæ,vna Ierufâtênï altera
Bàbÿlbhià. vna hièci vnailla, Viîus hicrèx,^hùsibLV1
nüshic pb^ülusi vnusibi. ifti pugnarit pro iuftitia, illi pro
iniuftitia. iftipro veritatés illi pro felfirate. Ifti Vt deftru&â
cónftiöanl, illi Vt confttüifta deftruànt. & tarnen hôé-p ci11
uitàsckillà cóngregatur. Non énim prius (pirituale*^ (êd
quodxârifalè. ilia prior tçmpore, hzc aùtem ^irior dighk
rate. Quodautem hzc ex'iljaprocécferi przfigurailir le*
ruftlemquz conftrubta eftïêcunda ciuitas, deftruôte,priori
i cumtamen prima’dhitasquam Gain ârdificaiïic, per
fe firconftrn<Sta.'sFruftfa 'irhiitis in homihéttl ,‘quiaper-
ferthomb quod pbtefthprhôi tamen'êiüs auxilio qtoi prd
homihèfinftusêft hômd::r ‘ Reuerà' irrdtiS'i' qtmtàtttffi-
cttïsvosvniuerji, fcilicët&qui incus eftis &èxtra mixti &
fe:batati,lnutic ttfTerandi ,quahdoque feparandi. Irruicis,
incumbitis mihi ianquam parieti thèlinato, id eft , tanquafti
fi pàriesqui fcitodeiiëi poffitqaafitneUtîaniâ ad ruinam:
quia vobis humiliôr, yeftrte faîuti ipeinclinô, èctanquàm
to4«rMd^«iyirMaceriaeftfi'Ccus rhtirus fine cementoi
quiimpulfiis facile deijcitur/ Aliter : Nolite irruerei riô*
iiceinterficefe , fi nôfi4tt^ditisdfaîuftiriaitfi fitltem-ve-
ftram atteridite damnariqnem. quia nos foris interficien -
do ! vniùerfi1 intérficitrsVos- interius:- Iiiterficiendo cor*
pus rtôftrumiintef ficitis animam yèftrâm^düm incumbitis
.mihi tàri<|uam patieti inclinato & mâcèriæ depulfe:
quia cadit plus ad damnationem impii, ficubparies fuper
illosquiinfiaute deiiciiint. VeruntamenpreciUm meum cd*
gitauermt repellere. Quafi dicat ego iltos de innocenria
ebiuieni, ego illbs fiçmohiii, & tamëh cum non pofteât
mëàpêrtisimpUgnâtïonibus mouere àb incepto curfii-,'
indidéiitès mihi,-quiahdnorbohoru'rh torquet cor impi-
orum, cogitauërimt perinfidias precium meum ,id eft,
Corbriam meamfbraaium meùm aùercëre, dum curfuni
mëum parabanfimpedirei ne conlummatem hanc me^
âm vicam, exprobrando difficilem» & nullipoffibilem dt-
ccndpV Hicno'tahtur fâlforum Chriftianprum impedimenta
? qui blanditiis & malis perfiiafionib'us militibuê
quare ? Qtiià Debfubheititranima mea,quoniam ab ipfo
pàriëntià mea,qùæiiecë(îàtià-hic éftj vtrèpottemus ptb-
miffrbnem. Ecideo eriam illi fiibîe«fta efto, qit 'tà ipfèD'eûs
oitïninrnfper naturém , eft Deus meust per-gratiam v'OCàh-
doJ&falùatoïmemgt3iti$iufâfica.ndo , adtutor meus cori-
-leîuandô.vël àdiutor g^brificando. &ideb nonemigrabor
Migrabôdfftaibériîàciilôi (êdmbn emigrabo dë i&Iktiô:
tjuik ih Dbo érft ttïhcfÀliitarèmeumfideft, interior (àluatio.
&ploriainéa,îàéfïihbhor immortalitàtis.ip(ê ënihierit
onihia’in'omftibtis. Interim autém dum in viâ fiitri j dum
nondùmiperueni j èd'Demauxilij met, vt nondeficiaril. 8t U Cor, iÿ.
idëôj^fîw#Min©coé>7 iVrperueniam àdcorbnam. Efgo
mëó exemplö^^^ï« eo, & nbn in mundo, congtegatio à-
thnispopuli. fille infra pofi ci fi ue ex tra,aperti ini mici vel oc- '
cultii quiaipft’vbs fàihabit i 8c iplê gforificabir. Et vt in
ëhmpbffitls^ërafejV^wjfiw, ideft, ênacüàte corda veftra
cordhïijto'stovn'c'orafh'^hominibüs.vel effuhditëcpram ilfo*
confi^ratiohé' jllius , vel dum‘ ille (ufeipiat. vel exite
tranfcehdite côfda veftra, vc de illo cogirarc fùfficiatis.
crràficiqtficquidcorde cpncipis præte'f ipfiim. Ipfè ma-
liëtï in eam effunde quicquid fölickudinis éoncfpit cor
tiium. TuncIpfeVidcti cum veram confeffionern pecca-
tôtyitti ftcimuWèffiàhditedïco.lachrymabilicef dépréëârt^
do h u mili te fcbnfi ten d o, Verâciter poenitendo, non fàl-
iàciter credehdo.; Ideo cdra'm illfc eftundite »;qbià quod
pefvÖshonpoteftisbpfefaciet. Deus àdiutor nofier hic per-
ducendo in Aternum. Adiutor eft vocando, iuftificandb,
confêruàndo. Sed licet eos mpneaminDeo (perare,&
ribn in (êculb, Verüntdmen vani filij hom inum , id eft j yanis
dediti, (cilicettemporalibus commodis. mendaces, deci-
piëntés i\ïos:filij hominum, id eft, imitatores ptimbrum ;
lubaùdis entes in ftateris, vel fimulantes zquitatëm ad
hoc, Vf decipiantipfide vanitate, fiibaudîs tempbrali, id eft ,
de hac fàlfitate i» idipfum, (ubaudis tendéntes\ i. in ztcr-
namVanitatemi& in zternam damnationem, (cilicét de
tcnebïis tempbralibus in æternas. Vt decipiant ipfi de va-
hitate in idipuim, quamuis diuerfi & multiplices fine er-
rores, de vanitate tamèn omnes idipfiim (êntiunt j qüi e-
ius funt ciuitàris,qui regem hàbenc diabolum. Ergomi-
fçraridi, (êmper rhonendi. vnde dicit: Nolite Jperare. Siciit
hiëfefëlleruntaliôs, ita&ibi fellentur. non quodibi fal-
fa fint tormenta , fêd quantum ad boni repiitationem i
nullius precii (une. vel mendaces (une filii hbminum iti
ftateris , ideft, in commerciis (uis. à parte toturti. qüid
pondus &pondas, menfiira & menfura, abominatiô apud Deurh.
Aüguftinus: Attendiscuilibras, & non attendis qiiô libfarii.
Ipfi de vanitate in idipfum, id eft, omnes in vanitate cbiî
cordes. Nolite(perare ininiquitare, Qjd. Ego dixi, (perà-
tefneo. Siâutemineo(perar.evultis,noliteftCrateini-
niq'uitare,id eft,in diuitiis, quz funtmammonà iniquita-
tisfquiaomnisdiiiesautiniquus,authzresiniqui. Vè-
tuntameh vani filii hominum ex quadam compaffione
incerpoluit Idithum. hocad diuicës. Vos autem pauperes
rapinas noliteconctipifcere. Rapis ru quifquc aliéna, 8cnefeis
à quo rapiàris. Rapis pecuniam,perdis innocenriâm. 8c fie
interius rapit te leo ii\e,ijuirugiens circuit qùarèrtsqUettt deilô-
ret. O iniquum commërcium, a dàmnofiim lucrum,ac-
quirerc péculiiam , : vtamittas iuftitiàm. Noliergb
rapére., nolidepaupertate timere. quia qui pâfcit latro-
nem , pafeit innocëhteim : quia pàicit damnandilftiypâ-
feer (aluandum. * Vël polite piitareVt diuitiæexiniqui-
rateàcquifitæ, vobis profint cum inde benefacitis.. Q^di
Diues, noli aliéna rapere, quia non cogitnéceffitas* Audi.
Chrilfiocculte impedimenta parant, erubefeentes aper-
të inîpugriatë; Ipfi im pedimenta parabanc. fed ego cu-
curri nulla huius vitæ illecebra detentùs,nulliusminis vel
têrroribus retra&iis.' Etfi»fiti cuemii id ëft*i n defiderio
transformandi mihi eos, & traiicietidi'ih cotpùs Ghrifti.
quz fitfe przfigurata eft in capite illius vituli, quod Moy-
fes defcendëns de monté | accepta legé, in ignem mifît & ’
dimiriuic, & in àqua mifeuit & dédit popül o bibere. • Caput
yitüli quod fuit caput idbli, fignificat populumBa-
byl6niz,qüipopulus in ignem tribulationum mittitùr,
& pefMoylcn, id eft dodtorem eruditio cotnminuitur,
ideft, humiliatur ad poenîtentiam & póft mittitùr in a-r
quami id eft, baptizatur, 8c fie transfei turin Corpus fidelium.
; Et opus èratvtiftps mihi confcrmarem, quia ore
fiio (cilicet dôlofo benedicebant, & corde fito maledicebant.
ore prærendentes veritatem, vt fie faciliüs ôc bccultius
ducereîît ad mendacium , & corde régentes falfitatem;
Hic notatur hzreticorum prauitàs. Vcruntamen,id eft,'
quaiquam tbr impedimenta & rot iiifï iliz mihi parentift
oahiina mea, fuftine omnia.& vt fuftinere valéâs, fubietta
efto DM:qtli dattolerantiam.
Et meritó Deo, quonia ab ipfbpatientia mea.Yenit dolbr
meüSjveniet requi.es mea, ponitur nüc aurumin' fornace,
vtpurgatum veniat adlùcem. fornax, mundus : palea ,i-
ntqui -attrum, iufti: ignisv tribülatib ; aurifex, Deus.
Qhôd vult ergo artifexiracio. vbi me ponititolero.iubeor
ego tolerarèjhouit ille purgare,licet palea ardeatedincen-
.deudjim nSfejillain oineremvertitur, ëgqfbrdibds careo;
Diuitiafi affluant,'nôllteçôrapponere, id eft,nôti eas àme-
tfe^ïbn ineislperetis ,ribnibi corfigatis, nefimul efflua-
[ ris. Qjtôdenima'fflùir ipotëft &èfFlüerë.vana,iniquiCad |
ffbrère ad eempus: Miles Ch riftr Idithum, qui hue Vfque
locutus eftadebs qübsinfralê vidir,'inuitans eos adeur-
fumjhortatis omùfes (pem ponerë in domino, & dehor-
çansfbërâre'ih'lfecàlôimpponit vtriufquë reirariottem, &
j conùërtitfead Beum,quafi familiarius ficloquens,quafi
i fie dicens: Sperandum eftin te è Dominé,& non eft fpe-
i ranbûin yanitaribus hüius(êcü}i.^ffi4bDeusfMrfddëfv»i-
ctùfâiuxraopcMjkitiMvifttt pcenam, iùfEs cotonatu. Et
hoc facies expoteftate^ ex mifêricordia, qutà pote fias Dei
...Biblipth.Vet.Patr, Torn- -ûaa.