7 ® 4
Pfal. 140.
B
Lues, 18.
fiemigij Q ihtipddore'nfisËftfc.
quia fani non fiimus, âudiamus medicùm venientem ad
langtüdum:. Et delinquentibus, nolite edaltdrè 'cornu. Quau
di|éit; Dixi rie inique agerénç, illis arttem qui à delîâo le
nonabftnlerunt, dixi: Nolite exa!tare cornu. Quafi 4 icat:
Sipeccaftis percupiditatèm, nolite peccatumdefenderë
per elationem. lgolite,à\co,extollerein altum cornu vejlrum,
id eft,notlite confirmare oppugnantiâm veftfcam inDèurri,
rugura Dei detreéhütes:.nolite loquiàduerfus Deum inïquita-
ffWjpdnendo videlicet eum iniultura, 8 c non curâre tes
humanas. Ipfe enim loquitur iniquitacem ; cum videt
malos fiorere,bonos laborare, dicît Deurîl nongubèrna-
rehumarta; qüôdhfCprohibet>nolite loquiàduerfus Deu
iniquitacem. Vride alibi : N on declines cor meum in verba
malitia: quia neque .<b oriente, neque ab o’ccidente, nequea defer -
tie montibus,quoniam Deus index ef?. Quafi dicat : Eolittloqui
aduerfus Deuin iniquitatem, quia iudex qui ttos iudicâbit» no
v'enturuseft tantum ab oriente, neque ab oceidente?, ne-
que à defertis montibus: quoniarij Deus eft qui iudicat,&
ideo neçeflàrio vbique- præfèns: & hune videl. Iudaicum
popuKtm, fe exaltantém & de fe præfumentem, humiliât,
& hune,id eft,géntïïem popUluni fe humiliantem exaliat,
<|Üodnotatum eflperpublicanum&pharifxum,quia publicanus
fe bumilfaüiç, & exaltatus eft: phàrifeus |e extu-
lit,& humiliants eft>qupd dicit./ianc humiliât,& hune exultât.
Et quare? Qui* cattx in manu Domin ',vtni meriptenus mi-
xto, id eftjComparabilis eft potentr pincernæ, qui ex calice
propinaretamicis fuis dulce vinum, 8c inimicis acidum;
quod dicit,qüiaçalix,id eft,remuneratiû eftin manu Domini:
calix dico,pl-nus vini meri,iufta videLretributione,
quiamultumiufte iudicâbit; fed vnicuiq; retribuet iuxta
meritoruni æqualita’tem;eft etiam plénus mixto,quia boni
indebibent vinum dulce»maii acidurri: quad tame merum
eft,quantum ad ipfiim Domihumjç^ inclinauit ipfum
calicem ex hoc potato in hoc, fiibaudis potandum: vcl ex
hoevafe bonbrum.irihoc vas malorum. Veruntamen licet
ipfe calix inclinerur,*yèjc eius nohelt exinanita,id eft,
rion eft inde etfufà , quia nùlla eft ibi fex, fed merum
vinutti, qüantümcunque inclihetur. Et ne putaremus
r peccatoreS nihil habere ibi quod biberent, quiafece ca-
ret, fubiungit: bibent omnes peccatores terra, profua videlicet
côrripetentia; bibent.enim acidilmliçet merum.
- Ègo autem & mci non fie bibemus, quia dnnunçiabo tn fe-
culum, alios videlicet CÔnftruendo: 8 c cantabo Deo lacob ;
fîcuti videlicet cantandum efic^Vel aliter; Hune humiliât,
& hune exaltai. Et quomodo hpc? Quia in manu Do-
mïnieft calix, léx quæreficit & potat : calix dico >plenüs
meri vini, id éftVhierprum prasçeptorum;plenuà etiam
mixtp, id eft, carrialibils fecratiiéntisi in quibïis quaG iri
fece iatetnbuumteftaittentura* Et inclinauit ipfiim ca-
iieem ex hoc in h o c id eft , çx notifia Itidaici pop.uh in
notitiam gentium : fed tatnen fex non eft exinanita,id eft,
non eft iride effufa, fed refèdit in fundum, quia carna-
* lia fâcramenta apud Iudæos. remanferunt. Bibent ôrri“
hes peccâtores terrai, ek'hocyîdçîiçctcalice,qojdàtn mç-
rum vinüm, quidam fecem» Indæi enim qui in' carpâli-
biis fâcfaméntis pe’rmahfêruntjCecèm bibunt. Ego.^ti-
tem annunciabo vitium •ràernm bibendùm , & hoc iü
jfectilum : fie cantabo ElpO lacob j omnïà cofnüapeccàr
tormin confiingam: e%iobem, yidéîiee't de iuftitia ma p?:*-
fùmentium. Etexaltabuntur cornuaiuft't. Gorniwiuftilurit ;
ipietas, humilitas j Cæteræque virtutes; cornuâ peccàto-
rum jfiint elàtio 8 c fuperbiæ,quæ tandem àDomino cpii-
ifiin^ennir. Çpnftingamüs etgocornua noftra, nekDo^
miiio çon^ringantnn Si non dixit Deus: hl€hte inique
’ àgere> pateihus elationem. &. defenfipném • ft
* autem dixit,præoccüpemùs confefïio-* :
’ ' nem: quia tune ^confefïïb erit
fera, & defenfîo
hulk.
In finCm ih carüiinibus, canticum ad A’flyrios, g
pfaimusAfapli. LXXV;
O tus in îudaa Deus ; in ifrael magnum homed
eius. lt fastis S in pace locus eius, & habitatio e-
ius ih Sion.ibi confkegitpotent'tas,arcum,fcutum,
&gladium,&bellum. lUuminans tu mirabiliter
à montibus atethis : turbati funt omhes inftpien-
tés corde, Dormeruhtfomnttmfuum>& nihil inueheruntomnes
viri diuitiarum in manibus fuis. Ab increpdtione tua Deus lacob,
dormitauerunt qui afcenderuht equos. Tu temb\Hs es, &
quis refiftet tibi? ex tune ira tua. De delà audiium fecifti indicium,
terra tremuit & quieuit. Cùmexurgeret in iudicïum Deust
vtfaluos faceret omnesmanfuetos terra. Qstohiam cogüatio ho* „
minis confitebitur tibir&reliquiacogitatmûdiemfeftum agent
tibi. Vouete&reddiie Domino Deo veftro omnes, qui in circuitU )
eius affertis munera.Terribfli &ei quiaufertjpiritwnprincipum, •
, terribtli apud omnes reges terra,
AfTyrijinterpretantur dirigentes} quia in illp populo g
fueruntplures qui fe direxcrunt fecundum carnalia facta-
menta,fècundum literam intelligentes, non fecunduni
fpiritum:.cpntrà tales loquitur Afaphinhocpfalmo>conftituens
pedes fups in viam fàlutis dirigere* humiliter videlicet
confitendo, & fie fe bqnum pâcis taciendp iii qui-
bus habitat Deus. Dicit autem fici
N O tus in iudoa Deus, in ifiael magnum nomen eiùs. Soient
gloriari ludæi cum aüdierint hune verfum, quafi de
foloProphetadiceret, n om s I u d a a Déus. Vt autem
non de folis Iudais hocaccipiamus, adha?reamus inter-
prëtatiohi nominiâ, vt fie intelligamtis de quibus agàt
pfalmus. Interpretarar Iüdâa* confeffio: cônfiteri autem
non folis coUuenit Iudais * fed etiâm gentibus Dei.
quibus omnibus dicit Propheta : Nottts in Iudaea Deus*
& magnum nomen eius,mon nonienignotniniofiim:Ho-
mo videlicet,quodab hümodicitur.fedhoc riômen quod
eft Deus,notum in Ifrael, id öft, Videntibus DÇütti. Ipfi
enim intelliguntfuperegepüm & paüperfem. Notâ quod
dXdunotus inludaa Déus. Noft èttim hic àccepiti qui ill
manifeftoludæüs eft,fed qui in OCcUlto : non qüi dreun- Q
dditur in praïputid,fed qui circtuncifus eft incôtde, quod
dicit: tiotui in Iudaa Deus,in ifraelmàgnum nomen eius i&fie -
j fact us eiï in pace lociueius, videlicet Dei: in pace,ideft * inil-
lis qui pacem itt fe fecerunt, h abentes conçordiam cUm
moribus fendis, & litidum cümvitiis. Nàm non poteft
feffe qùam diù homo in nóc tabteraaCulo ingemifeit, Vt fo-
mfes^eccati eüm non inquietet : fed ei Cörtlentire non debet,
fed fi furréxerit.tafem fâciat vt itt êq non inueniat arma
iniquitatis, qttibus extendat manum ad ptoximum;
vel fi filfrexerint alij môtuS illidti; non inueniànt ittftru-
mentà iniquitatis. Vnde Paulus : Eft peccatum in mottali ^ ottl ç
ttoftrocorpore,fed nonregnet. Nota hiC ordiriem bonunt.
Nam opôrtét Vtquifquis inludàîa (id eft,percôttfefiio*'
nemjpeccatôrutn recipiatrëmiflîôiiem, vt fie Dôuin vi- '
dëreipereatür ntinc per fidem, poftea fecundum fpem : &
fie poftquarii eftlüd^uS Sciftàelàteftat vt fit Hietófölymi-
tanus,vtficpacém habéat CumÔeô:quiaqpâtttdiüquifqi !
cônfiteridêdignatur, quaficumDeo per elationëm rixa-
turiqüiaqiumdmdiipHcétÔéô quod ööbis placet jCüril
eo tixamut. îpfi enim dffpfi'cèt ebriétasittobiS placet, ipfi H
difplicetfiirtumi nos Uudamüs fhrérri:, ipfiplacet noüitas»
hobis vètuftasi & fie afe dus imagine ih qua creâti futnüSi
hofineöpfos extetminaüinlus. Sed fi qüahdoqtienôbis
placüerit qüôd ipfi placet, iàttl Cefiahius à ridS* ôcpaCerii.
cum eo ifkdmUs, tefotmahdörho^ fuâ: imâginjr: quod di-
tat: Etfa^üà-ëftiftpace locuà eius^ & tahdem babitaiià
eius in 5io«, id eft, in veriS contêmplatiohibUS'j hori çott*.
templàntibüs eâ quoevidchfur, fed quaÊ.nönVidehtur. Ë6 j
ibii id efti ih Siöh *& in véra lu d ia cóhfrigit potential at- 1 e*
Ciiuni„id eft* oCcültâS ihfidia&ifcutum, ideftîprote«3i6-
hem vanæ pjifumptiohis, & glodium ; id ef^âp'értas iitt-»
pUgnationes -, & bellum ; peccati Videlicet dëfénfiöhèmf
qiiia ttulluitU bellum magiis dilpliefet Deo, qUam peccà-
ti defehfió; ibi éönfrègit potehtiis atcuum. bt hqd
in Pfilrmt Eftarrationes, 7 *S
î ‘iOf/6.
i3tf.* 7'
tibas ‘lomi'MHn.rcfurfeiiffc, & ad iudiciam yemurom.
ttvus etttrnu, id eft, alios lliuimnabis per.apoftolos tuosr Adhocenimrerarteiic;«iudicaturus'vcnfrer.Vbluicùi-
T Z T * ? * T ? ’ èlJ fnmum «fiilfit la* dicarimiris.vtveniret iudicare rerribilis. quod dicir.cum
C
iCtr. m
vera-, & per eos defeendit in valles. & hoc mirabiliter, fe-
quentibusvidelicet fignis &;prodigijs.& conturbati funk
-8c turbabuntur omnesinfipientescorde, quia cum audierint,
nolite co nfiderein ineerto diuitiarum, turbabuntur, velue Uli
qui diserunt : Qui eft ifte nouorum damontorum pradicator?
Ec vhdehabentquod turbabuntur?quia dormieruntfom-
niu mfuttm.i.dele 6fc.1t ion era habiieruntin terrenis,quç ta-
ipen quafi perfomnium poflidebant, qpia temporalia nihil
font. Sinon credis,dormis, euigilabis, nihil efïèvi-
debis. quod dicicdormieruntfomnium fuum, id eft, ter-
îenis occæcatij faéti fimt comparables dormientibus
inftramine, 8ç fomniantibus feiacere fuper culcitras&
pallio coopertos.qui cum excitantur, vident nihil efïè
quodfomniauerunt. itaqiiiinhaG node carnis terrenis
adherent,tandem nihileffe terrena intelligent. & eis ad-
haefilfedolebunt. quod dicit, Et nihil inuenerunt , id eft,
nihil tandem inuenti funt, omnes viri diuitiarüm in manibus
Juts, quia ex omnibus diuitijs nihil inuenerunt in manu
recribuentis,nifi quod hic poniturin manu paüpeas. 8c
ideo quia ibi vult habere manus plenas , hie atcendat va-
cuas manus pauperis. Abincrepatione tua Deus lacob dormi-
tauerunt,qutafienderuntequos. Quafi dicat : Ideonihilin-
uenienttandem,quia cum deberentexcitari ab tua,incre-
patione, id eft, a tuaprædicatiône Deus lacob, futuraat-
tendences videlicet, dormitauerunt,id eft, aures fuas ter- -
renis obrurauerunt. & fic clamor qui alios fblet excitare,
eos fecit, obturare : quia quanto fiepius admonebantur
terrena, dimittere, tanto dulcius fuit eis adhærere.& hoc
ideo, quia afeenderunt equos füperbiæ, videlicet præfu-
mentes de feculari dignitate, de nobilitate parenturn, &
dc casteris ad mundum perdnentibas. & ideo tu domine
qui illuminas à montibus æterhis. Tu terribilû » ,fiibaudis
futurus ,cum veneris in -jnaieftatepatri s, terribilis videlicet
malis, blandus iuftis,-^ tune quis rtfifiet ttbii Nullus videlicet
, quia ex tunc, id eft, ex eo temporeeritiiv* tua perpétua
, nunc autem & mifèricordia. Quare qui vult fecu»
rus effe in tempore iras, opèreturbene in tempore mife-
ricordiæ.Et qualitèr veniet ira tuaîQuiaiec^ auditum fe-
çifii iudicïum, intuba videlicetangelorum.Vndeillud,Gî'-
net enim tuba, & mortui refurgent tncorrupù. 8c fie terra tre-
muit&ÿttii’«if,ideft,terreni hommes trement&quief-
cent j quianpn habehunt locum poftea infidèles fieuire»
quia ipfi erupt in perpetuoigne.Et quando erit hoc?c«»»
çxurget in iudieium Deus, id eft, cum manifefte venerit ad
iudicandos malos.-,& noh tantüexurget ad iudicïum,fed
etiam exurget ad hoc, vt falïios faciat omnes mahfuetos terra*.
De quibus di<5turtfeft : Êeati mités,quoniam ipfipoftdebunt
terrant. Veldliter: Nihil inuenerunt omnes vidi diuitia-
rumin manib. fuisv Etvnde hôc.? Quia primi parentes qui
afccndçruntequôsapoftafîîe,fcilicet vtd veritate recede-
ren<,d.0rroitauerunt, id eft excæcati fîmt. & hoc a tuain-
crepatipne.OI^ns, iudica afeenfbres iufto iudicio, quia
wftcpcçæc^ifuntyquituam obedientiam euftodire de-
d*gnatifiip^? & tuDeus illuminans, terribilis és, &quis i
refiftet tibi ? & nullus vtiqüe. Malo enim fùo reftitittibi i
primus homo, quia ex lutte ira tua, fubatidis incepic. &
màiOr^fiuefutuljâ, quia iudicium luumfaciès auditum I
’attgefeca tuba ihanifeftabfc iudiciùm.&
tune terra treiruiic & quieuit, cum cxar^ewin-iudicium
Deus, V . t f à l u p s o mttés manfùetos terrai Sèntenriâ
:eadem quaeptius. yelficj .Ex tüncfûit ifa tua, rtraiortattré
.^hi^^aj^Etvudejhodfi&nQs? Quiaiqdidum, ideft,
i^aiîijillan^fddiram! fecïftiiauditam, ideft manifeftam dè
^Inb.deftj’dc Jiomme domïnico vel de vnbquoqufc caïlo,
•(d eft>pfS<fiçatore,tuo.Dehoçïudiéio dicitPaulus.: inre-
iiélatippejdo'mihiltfiedeàiftoxumangelùvirtfnùéi^Ldântisvih-
4iftammfiammaigxishis, quinoîuerunt audire Deutn, &qui
'nontobediHnteuangelioveritatfs'ipfius. drlociüdicio- manffe-
ftato,tp|Tafremuit,id.efhtetDeni homilies treniuerunt,&
<J.uievrefttné pérûerîè àgercv i¥ndeiflud, Quiefcite peruerfé
^ier^d^cftgfienef(uere. Et quand o tremuit terra.? Gu hi eX-
Ucgeiyt ijuudicm ©eusjidieftjdtm audrfïènt à.prædicatôexurgeret
in iudicium Deus. Et non tantum ndtificàtürtt
eft eis,vt Deus exurgeretin iudiciü, fed etiam vt fahïôsfa*
ceret omnes manfùetos terræ.Ec rtt .rito domine faltiôs fa-,
cis manfùetos tertx , quoniam tpli opetantur quod tibi
placet, quoniam cogitatio hominis, râtionibilitér videlicet
viuentis, confitebitur tibi, & reliquia cogitation s, id eft, ibii-
:çitudo de præteritis, & cautela de f\xtatis,drciïifejlam agent
«W. quia non ex triftitia, fed cum hilaritare bene operan-
cur. quod gaudium érit Deo. Nota quia prima çogïrctib
hominis debetefïèin confefîïonefidcli. poftea reliquia;
côgitationis,vtfemperfitfpllicicus depræreritis, SttaU^
tus de futuris: quia quanto fôlicicior eft de prxceritis, tan-
to cautibr erit de futuris. Nam qui négliger) s'eft debr«e -
teritîs, poteft contingere vtiterum peccer.Vouetèdomi-
no Deo veftro. Quali dicat: Vt diem Eftum agatis, toitéte
Vos ipfos, & reddite domino Deo veftro. Nam neceffé eft vt
qui vouet, etiam reddat, quia vouendo fe debitorem fecit,
8cméliuseftnonvouere,quam pbftvotum nonfol-' F
uere. Audi quid fit vouendumy^Quifquïs Cogitât quid1 'fybef- *.
bene voueac, feipfum voueat & reddat. hoedebetur. hoc •
exigitur. Sunteriam votaquædam hominibus comma-
mia, quædam fpecialiacommunia, vt qui fotabàtür,'
iam non furecur; & à cæteris vitiis abftinere, quod prb-1
fiteturomnisqui baptiitatur. Specialia vojra funt,quândO'
; aliquis vouet fe monacham fieri, vel alfqnid aliud. quod’
dicit, vouete & reddite Dâo Deo veftro. 8c hoc itafiet,
quia omnes qui Giatincinuitu eiui, id cft,c) iii eumin medio
& communem omnibus putarit, afferent munerà, fe/pfos
videlicet, quod alibi d icitur,R^« Àrabttm & Saba donaad-
ducent. Nota quod dicit, in circuitu eius afferent muneta. ' '
illienim qui communem eum eflè non creduntidicetttes:
EcCe apud nos Ghriftus non afferent ei muneta, fed ifli
tantum qui in circuitu eius finit, afferent munefa. Et aii
afferent? Terribtlicjr éiqui aufert jfiritum principtim, id eft,
per cuius poteftatë deprimitur eîatiotërrenorumprinci-
pûm. terribilis eft ctinnapud omnes reges terra, apud illos
quiterreniratemfuam benertgunt: qaieiimtium fapientia,
timor domini.
Pfal.no.
<*
Infinëmpro Idithum, pfelnnrs Afaph, wfc i
JLXXVI.
Ote mea ud dominum cLmatii, voce »tea ad
Deum,&intenditmihi. lndietnbulationismea
DeUm exquifiui manibus meis mfte contra
eum , &nonfum deceptus, Renuit ‘Cbnfol/èfcanP \
ma mea. memorfui Dei, & deleft atmJum
èrcitdtusfum, &defecii'fiiritus meus. Anticipauerunt vigilias
ocalimei: turbatusfum,& nonfumlocutus. Cogitaui dies afiti-l
quos, &anhos£tbrnosin mente habui. Et meditatmfumnoäe
cumcordeméó, & eXerdtabar, &fcopebam f f Wiium meum.
NuhquidinaternumproqcietVeus?authohapponetvtcbmpfd^\
■cittiorfifadhac? Autinfinem mifericordiam fum abfcihdety'Jb .
gènerdtionein gehetaftdrtemftAut obliuifcetur mifereri Deus*, dut ■
tOhttäbitin irafitdmifericdrdiasfuas?Etäixi,hunCcdpi:hac\
mutatibdexteraekcelft. Memorfuioperum domini, quia mmor
etödbihitiomirabilittih timum. Et meditdhrin omnibus operi-
bUs ïiito, *&ih adinuehtiombus tato exercebor.Deus, in fdnftö Vid \
Md,quis Deus magnusfictot Deus hofttr } tu es Deusqui facto Mi* j
rdbifta, Nbtamfecißiinpopulisvirtuterts tuaredemißiin brachte \
tuo pöpiihm tuumfilios lacob & Iofeph. Viderunt te dqtu Deus,
Vidärütft'tcuqUa &t'MutrUttt, & turbau funt abjfii. Mnltifu- j
do fohitUsaquarums tbcem dederunt nubes. Etenim fagitta tua- •
trdnfeunt, Vox iofhtrüi'tui ih rota. Iduxemhtcorufcationes Héb
orhi ‘tetiajxommota;ift &contremUït terra. In rtiari via tua , &
fethtii'tüain dtjuto mult to, & veftigiatudnon cognofcentur. Dé- 1
duxiftifieütbuespopïiïum tuum, m manu Aaron, v:
■ Ihöqürturinhöcpfiilmo AÊphtï^ifiliènsv<trrffili- \
endo nbs hortatupid^tranfilitionem yVt peraeniartms’ad 1
Ghriftürtl, Videticevtqüifinis eft, adquemifte trarifiHöls!
Äfaphiatncranfilinit. Quid autem tränfiliendnm fit,vt j