
.1 ___ _____ Pafc_h aßj Ra^t berti ____________________
res miflî font,aftAppftolos rcfertijr, per quos iam mani- j plurimos ex iIlis,Tamen non omnes Iudxi hoc fecerunt,
. fetted\dmr, Ecu prandium meum paraui,8çc. Quoniam j ièdS crib* acPharifiei,& leniorespopuli. Vriderninork
! per tauros bene Patres vc.teri$ teftamenti accipiuntur, criminis lune qui occupati aliis rebus venire noluerunt,
I quibusvirtute c o lo ris acfi.comuferire licitumerat,& j quamilliqui non fohim contempferunt vocantisimpe-
vkifeide inimicis lüi§, ficut didum eft, Etodio habcbis int- rium, verumetiam beneficia,& humanitatem pietatis, ac
tnicum tuum.Potto peraltilia Patres noui teftamenti defi- gratiam verterunt in iniuriam & crudelitatem nimiam.
gnantur,eoquudfuerintamplius 8c perfedius Spiritus Quoniam comumcliaeorüquimilfi funt, defpedio prüfend;!
gratia feginati. Nam in Gfxço non alrilia, fed fegi- batur elfe njitteiitis.t^oruramiblentiaattingitetiam v t
natahabet, vndc&altiliadicunturâl^çiIia,abeoqupdeft j quead iniuriam lponfi,&contumeliam nuptiarum. Et
alere. Etideo Apoftolos atque Apoftolicos viras, rede ; notandum in hac parabola, quod deimmolatione lua ta-
vocamus altilig, qui dum gratiaintçrnæ pinguedinis (agi- j cuit, qui iam defefupniin alia parabolaprppofi:erat,prö-
nantur, ad fäblimiora concejûpktionisdonapçnnale- pter cuiusodium&ifta fada faut. DuarqmvcrôpartiUm
uantur. Quæbeneoccifa¶ta iam omnia dicuntur, Idiftindio, qua: ad villam fit,&quæ ad ncgotiationëm.o-
& d\ck,Veniteadnuprias. Acu diceret, Patrum prsceden- [ mnés, a^vis qups agunt homines in hoc mundq, vit* ne»
tiumpro nde, mortes adfpi. ite, ficqueper eorum exem- ceflarios^depingit.Quorura duplexaidio,aut villamexer-
plainftitutiadfidem,remédia veftrxvitxcogitate,àtque' cet, âutnegotiationçm.. Ad villam ergo ire, eft exercete
pabula æterni conuiuij quzrite. Quam benëigiturin pri,-, terram aut,aliquod opus terrepu manibus operariirt put*
- i : 2 -—- j—— j: T - J - . ~ agrum vel vineam, vel opus ligni aut ferri.aut alicuiusartificij.
Qgxomnia dum manibus opârantur,villam in colère
eft,id eft, tefrenà operarju Quod autem npn in lab ore
manuum noftrarum, led aliunde lucraconfequuntur * vt
puta honores qusrere, in militia permanereyet alicuiUS
merci m onii caula mercari, feu in aliqua in ten tionc defu-
dare , omnia hæc iure negotiatio appellantur. Iftis ergo
duobusverpis©mneqpus humanum conclufit. Sedhoc
loco folu modo, quód inh onefte fit, 8c immoderate dam-
nauit. Quod vero honefte poteft fieri & moderate fit,no
reprehendit, ficut ait $alpmcn; Non odfris rußieationem,
quoniam ab Altißimo créât a esl. Et Apoftolus <jic acnode
manibus fuis laborat, & laborare iuhet. Rogo autem vos
fratres, inquit, ftudium habere quiétis, opérantes manibus
vcftris, & nullius indigeatis ab his quiforisfunt.Nam
omnis adio yel negotiatio guç turpis lucri gratia fit,inho*
nefta iure cenfetur. Ad quod faite didur’ eft aliquis,quid
peccati eftadvillam ire? Nam fi negotiatio, aut militia, aut
honoris fedatio,vix aut nunquam fine peccato eft,villam
vero excolere nullum peccatum eft.Nec nos dicimusjnifi
quidquid horum à fidete reuocat,vdàreligiQne Chrifti,
éc impedimentum eft ne pollis ire poft.Chriftum, peccatum
eft.Non ergo cultura villa rum,peccatum,led tu prs-
ferendo eam Deo, facis tibi elle peccatumjquia quicunq;
volueritamicus elfe huius læculi,inimicus Dei conftitue-
tur. Et ideo alia funt opera iuftiriæ, qua: attente facerc
debemus, alia qua: ad luftëntationem noftram,& ea tran-
fitorie fine follicitudine agere ; quia nemo militansDeo
implicat fe negotiis fecularibus. Hæcqüippe gemina di-
ftindio vnam parit negligendam, fed duas Iudæorum de-
fignat perfonas.Quia per occupationem villa: vulgus, ièu
popul*:Çm demonftrat plebem, 'quos amor mundi ic-
iunxit à Chrifto ; per negotiatio nem vero, lacer do tes 8c
Principes populicæterolq; miniftros cépli fîgnificat, quos
quseftu s lucri.vel fauor honoris,(eu auaritia & amb itio re-
rum retraxit à fide Chrifti. Ipfi enim à follicitudinib us &
diuitiis fuffo cari, nullum tuleruntfrudüm.Et in iftis ergo
omnibus, alîjfùnt qui prius venire noluerunt j aliquine-
glexer un t mundi amorib9 inuoluti alij,qui contumaciter
in feruos Regis manus miferunt,&o cciderun t eos.Sed &
in nuptiis, h bene perpendas iuxta confuetudinem nuptiarum
j alia e ft Iponlà quæ nub i t ; ali j inuitatores diuerfi
ord inis,qui inu itant ; alij qui inui tatft ur ad nupdas.Ec licet
diuerfa meritorum qualitas ifiguretur,vria tarnen eft in his
omnibus iponlà cui parantur nuptiae î& ineafunt &qui
vocant & qui vocantur. Deus äußern feit omnes iftos or.
dines fingiuorum, ear um q; virtutes animarum & caulâs,
quomodo finguli in complexione Iponlà* accipiantur.
Omnes tarnen vnaEcciefiaelIè debent,ita vt nemofît in
ea,qui non vocetfè ôc alios ad con uiuium nupuarum; ne-
moquiCe non intelligatefle vocatum , &in corpore ma-
nere(ponfiacljjonfejfîcut&operarios vineævnam dixi-
musefie vineam, de vite quæ Chriftus eft, fide renatam.
A c per hoc quicunq; vocatus eft iuxtà Apocalypfim loan»
n is,&audit, dicat&iplèveni,vcvnafitaâ:ioomnium>
vnaque fpes vocationis firtgulorum. »
R iE X autem cum audijfet, tram eft.] Seruat autem ptpori
inuitatione nihil de tauris dicitur;infecunda veto,8c
tauri& ale ilia occila, & omnia parata memorantur. Quja
Den s omnipotens, cum verba audire volumus, exempla
B IxpifSmeiungit, vtconuincatprauitatcm humanam, 8c
nemo de impoflibilitate caufctur. Veruntamen tauri, &
altilia, qua: dicuntur, nunquam pro Chrifti nuptiis occi-
derentur adepulas etiam conuiuantium.nifi 8t ipfi prius,
iam conuiuio verbiDei paftiellent& enutrid. Quoniam
quiabhocconuiuio Verbieftieiunus, vtiquenon viuit;
quta nonin (bio pane viuit homo,led in omni verbo quod
proceditdeoreDeL Vcre verba Dti ztern* vice pran-
dium funt;&qui hjs fueric läginatus, Ipintali conuiuio
pinguelcit; impletur Spirituländo, & dilatatur fenfibus,
nutritur fide, crefcit in charitate: 8c qui ab his ieiunat eua-
cuatur fpiritu, languelcit fenfibus, & arefeit fide. Incer-
dum autem inedia viäus, deque ruit in mortem. Et quia
omnes limtinuitatiab initio fideiadhoc prandium nu-
Pdarum, exirenos oportet cum fideli Abraham de terra
c^jrnis noftra:, 8c de cognajtlone vi riorum, cui didlumeft,
Veniinterram,quammonßrauerptibi, Qu*nimirum terra,
terra viuentium eft,ad quam liilpirat Dauid,dicens, Credo
Pfal.ic.iy liiere bona Domini in terra viuentium. Et fi qu*ris leÄor
Dm. ii.zi quando incccperit ifta inuitatio Iud*ónim.? Audi Dominum
inuitantem patrem noftrum A b raham, qui appella-
C tus eft pater multarum Gentium, cui diiftum eft, omnem
terramquarocunquecalcaueritpestuusjdbi dabo &fe-
s minituopoftte in sternum, terram vdque fluentem lac
& mel, qui bus nutritur &t pafeirur omnis anima,qu* verduur
in conüiuio Dei. Quod lane conuiuium. Deus pa-
I terinftjtuitin Chrifto,¶uitprandium nupnarum.
« Non enim eft de terra hac, quoniam in eoxternalocietas
celeb ratur,neque de terrahuius feculi,quoniam illa nun-
f quam lac fiuxit neque mel. Sed terra ilia rationalis quam
Chriftus liilcepic, de qua noftrapalciturinfantia, de qua
omnis dulcedo m anat;& parantur epul* nuptiarum.Q^^
nupti* quando Chriftusnzcloquebatur,iam erantinip-
fq,propterconiun6bionem .& fulceptionem noui hominis,
qupdmagpun» eft lacramentum Chrifto & in.Ecele-
fia. Forte igiturqusritaliquis, qui ante Abraham fuerüt,
1 vtrumnefueruntinuitati? Quod iamin Abel oftendimus?
videat iple per omnes Patres, 8c intelligat in epius figura
Noc Archam fabricauerit,ne periret aliquis;& yidere po-
, cerit quod ab inirio ad has nuptias, & ad hoc conuiuium
Ö omnes lunt infiitati, quamuis fide noluerint venire. Sicut
& adhac hodie multi funtqui in hanc arch amudeft,Chrifti
Ecclefiam nolunt intrare, neque foedera nuptiarum
nobilcum,velconuiuiumlufcipere. Quodläneprandiu,
ficut 2i nupti*, hie prsguftatur, fed in ilia sterna la tie täte
ad plenum perfrueturvlriterim vero ac fi regale conuiuium,
multis delitiarum (peciebus exornatur, & diuerfis
Scriptaratum, veluti ferculis, dapibus decoracur, ica vt ü-
lic inuenies quidquid dulcedinis eft,quidquid stern'4 fua-
Uitaris. Sedcumitaeftent omnia in Chrifto iam parata
abierunt, Ahns in vtlUmfuarit, klm innegotiationem fuaür,re-
tiqui vero tenueruntferuos e'm, & contumelijs affeäos occiderut.
Hsctam ad primam vocationem ludsoru pertincre pro-
I bantur, quattt ad fecundam-.Quiaii'ön minus Prophetas,
quam & Apoftolos contumehis affecerunt, & oeerderüt ' prietatemparabols,fed nonabfque magno inteiiigehtig
docUîp
ÂtatlkÊùl&g.. 7 Jt, m
docurtiehto. Eterijml2 pra diXerat, SiniileeH regntimriiltr- huM N e t & ma!os*h refiirtul vocari Sub?,
rum hmttii iegi. Hie autem non, hortio fportitur.fedfo- qUoiliamVociario DeikA<Sta 8c qpriinleftpqux fimul Ota -
lummodo, Rex Qjjoif nonab re fa&Utn dixetlrti, Vt vbi ricsbonosfadt.mfipervitiUmariqukvn^ftiend^teVoftiS
DeOs paterDominihoft^riefU^hrifti Rex&Kbrrtodica- ptatisdilcrimenmanea't.Vndeleq'oicur./»rr*iftf*HttwRfe
: trtr, vbi fan's eomparatiue pdbt huptias ifilfo fd^hicaii- vividtret difembeme*. Mita& ineffabihs ratio vt dicatur
tem tantummodo, Rex, vbi & iratus idtifodhthur,grt \ intrarferegeW, quivblq^tft&nufquamnec vnquamab-
qiiodaudierit feruosfuo^inluaiftiuria cobturtieliisaffe- eft,heceftvbi'nofirqiii'Omniaeortipfet.SCdeiuSintrare,-
« os»% eis. quibus'fiia dilpohcbat beneficia eft merttes fin|ulo?iirti dilcutere'acrelpiCere, aft quas nfe-'
prsftare^raris. Et quia yltiblilftilfime confequendaerac mpaltkpbteftintrate^lr^icerc.Nam ipfe,wtvluScrii
ineis.iureiratusfigdraturjquomariiparaboliricefuprani*. pturahirri 'fbialpictt, leiiperapprobacioitern, feti penre*
ft hoirtofigiiraretut,^telligel^'huptiat filij minuspotu- ^i^batibnein pratfettsbffe dicitur;-vbivero nihfi jforiiW
iftemus. E t vtpofletdeDeo intfelleiftus nofter hasaffe^ j vdrtiablcnsvidetiir jftum fuoquifq;arbitriorelinqaitut;-
& ‘ones rfccipere,introdudtUr prinyfi Ret&hortio,quarts; Vhde cum dies7irifpb&ioms leu iudieij adUenCrir in refafi
doinuitatadhuprias&agitbperaclebiehtis.Tuncfiqui*-1 re66iohe,tuncinfpe<fturusomniumcobfeientiasintrabitv
dem aperteappofitum eft hbmbrt| homing; nunC quah-> | ftebatum illius'refurre^ionis pehetrdbitv vt Vi Aatfingbb
doad vltiohemlermo feftinat,horbo,bene tacetor,&ilorumfaCb,&comptobethabitusomniuirtI vbi ctrcum-
Rex tan turn dicitur, & iratus introdneitur; quia ira Regis Jptciens vidtt > iiiquic -, tbi hominem ^non V'eßi tuik veße a
nuptiali>
rtuncius mortis; non quod fta ca'dit fti Deufh, led fiia tro1-1
non qriod in films etaminis diè folus iftefföpnon vieftit*
picam conferuatratibnem.^if;w^ exercittbusfm,perdidtt
vefte nuptiali inuenietur, led vnus more Scriptural um
homietdas tllos, & ciuitatemillorim fuccenditigni. iHabete-
pro omiybus ponitu^ quorum fors vna & Vhsà intéjrbgafc!
nim innumcros eXetCitus luos ', & ideo Dominus^Saba»
ïricNéc de corpölreo häbitü ifta etit iUterPögatió » lècf
o th , id eft, Dominus adt * Re^exercituumiure vocatun
de häbitümentis& deihdimientb vir tutu mv Hincq; aiti
ExercitUS aUtem quos mifit »leu’vltores Angeiosaccipi-
| Amtce quonwdo hue mtrafti, non habeniveßem nttptialem i Hude
miis, vel poenarum (de quibus in Pfalmis dicitur) eft ________ilk interrogatio,HRj__ _
de qua ^ i d f a i r cbgttatiihibw
nem fir Angelos malos.Cea Romahumexercituminfeliigi- impijeitointWrwtio.mpqafyiktWrogatio. Nanqrtid Nunqäid ReXinuitaftdoram ReXinuitäödoram habi*h*bia
mus.fub ftuoe Vefpafiaho ac Titq ,qui otcifisinVindida
cum defetiauerat,cum inüitari qüolcun'i|; bonos & ftiaf
Dei, Iud**pqpulis,& diftradisipiiUaricatriceWfticccn»
Ibsiuflifleft Vel nunqüid vnüs omnibus in eo ccptü pote^
dubtciuitatem,&vaftaueruntomrtia.Sed antebuam ifta
ratëfleVéftrêus.autammihabitüs t Prslrttiró sqm fi-cert*i
complereitturlapidauerunt Stephanum,fetiafti ^ftC'mor-
ex cönftitécudine ciSniuantium in tiUptitebab^useflè de»-
xe Iacobi gkuili fiintjiiecnon ^c licobum Alpfisi kpida-
bu ilfèt Ätcriusypoterat fèrieab muitah^feUs-^mibiftf is
rutit.Propterqu3eo'mniamiferi Hien^lem deftrrtdaeft
ne talis iritrmefitiijhibéiliiSédquiamkló^ïftcöïi'icientia
a Romanis. Et notandum quod Romaniis exercitus Dei
intUsintelligerenoilomniümeft; qüoniäm hlümana lim*-
efle dicitur, eiufq;vltotes;quia nunquam adeam veniflfec,
plicitasdifficile fraud ul cntia'irifimulat* mentis pöce ft de»
rtili Dns vocaflet; licut&inProphetis qu5 Isjlelegimus'.
prehendcre,idcircohunc malüm ccetü m peccan t i ü ,q t io-
* TV n’c aitjerttisfa», nuptiaquidemparaufunt ,fedqitiin-
•tuni hig eifünt rem iflipeccatäifieicsöbitxäaj fölüs Deus cer-
■uitatieraWt,no)iifuermtdigni.'] AcftdiCatur, necfitiqu! bri-
ribiiis & Rex magn u s, in o eniet iqüi lihguiórümcóhïpicit
tnam noluerunt venire, neciilitjuidembm UCgfexenint,
.conlcienrias.Etideoquiahoe<diumumeftdricemere,fme
UCc illi qui ferubs ttieos occi^eriint , itbergb ad exits« via»
ladditamento hominis, ficut öc liipra, Rex ponitur. Narrt
ruin ^qudfeunque inueneritis, ootids acmalos, vacate ad ntt-
callidi & limuktores in pr*4èrtdarum in hoc conuiuio,
pttas. Non enim Apoftoiiprimum ad exitus viarum ie»
inter conccfla nobis diuinitüs lacramenta, ètfi latere que -
runt»qUarn ipfi tudaii fe gtierrtaf vitie indignos iudicarte^
unt j nunquidfällerepoflunt Deum s8c ab oeuiis diuin*
rUnt; &eiecerrtrtte6 s a fe, tanqrtirti rtialuns. Tunc autertf
Maieftatis celari? Et ideo quia lim ui omnes ad has Uuptiai
cbrtipulfi, iubcnteDeo, cxierUnrati GcnteS, quas nbnin
maleveftitiveniunt, dam it nobis Apoftolus qtrbtidiet
■yiis De'i,fedibfeXitibus diuerferdm Viarum ihifenetuht.
Etuite vetert hominem cum aftibusf u,qut corrumpiturficundü
QrtoniattilicutlUntvi* Domini tedis v ita&ViiC IscUli
concupnfcentiaserrons. Et indutte nouum, qmfecundum Deum
diUerfeatq*, iilinimer*, lecundUrq etrorcs&adinuentio-
creatHseftiniuJhtia& fanctificationeverna is. Quod autem
rtefc firtgrtlofufti-. VtputiptbfelfibPhilolbphi* ;qMatF
dicit,in iuftitia * ad om nerrt coftuei lationem pertiftetno»
diUerla cendit dogmata j vcf proFeftid wiltune m ulroruirt
ftram,i»f Candida fint {focutSidomon zit,)omnitemporeveftï~
Debrrtrrt jrtecnbn & volunras fingUlorum; iuxt.rqrtod
menia noftra.Qaod autem, in kn«ftitate veriratis,ad purairt
Pocta cahit, Dacitfuaquemque voluntas. Quiomrtiaviafcu
fidei pertinet cólctcrttiam. Quia ficut opera peccatorum
fbris a via Dei,exitus viarumIdecrtti fiinqvbi erianifoiSlifti j
lint fordida & corruptibilia: ita opera iu ft or um Candida
capitc omnium Vlatrtrrt fapientia clamicat,& in plateli dat
& decöta, atque inCortupribilia& landa,in quibus maxime
;Vbceirt fikift dieerts, Si quis diligit lapicntiam •, aji irte de-
regna t chari tas. Quod autem eum amicum vopat, ex-
’clirtetj^ad Me Vehiat, oc iiiuCnietiiaftiitfe currteirtiifitie-
probränseftmagis quam blandientis. Ac fi dicarur, amice
nen^beatuS erifc fi tehuCrit ea in.'Etegrefiifirui, iuXta prdft-
perfidem & fimulationé fidei & hipg^ryfin,& no am?*
ceptum Domini fill atudsa, liue Angeli pacils abinte-
ce per dperationem, Qpomodo htu tntrafttpon habensveftem
rioribu's
mptialem ? Noh quod vllus eam exlèlè ad has nuptias at-
iteneruiit bon'os & m.doS,&impletafunt ndpiite dtfiambenciutn.
tuierit,led quia quicunq; baptifeantur Chriftum induunt
Itaqil? hon ideo Vocantur mali ,vt Mali permaneanrjneq;
nouum hominem, Vt oeinceps ambulent in nouitatevi-
ideo dicic bonoS 6 0 s Vocalfe, vt bbmtas illorum bis lufn-
t s , in iuftitia, &’laluftitate VeHcatis; Qmm iuftitiam &
Cefetad Viraiti^ Vndc non itrtmerito quzritur quomodo fanditatemnifi-lanóHtatem nifi ifte anHfiflet,annfillèr , - nunquam interrogaretur
1
bonid^antur vocati, qiiinecdumdonum grat sperce- tam atrociter, neque interrogate femel " *"lie obmutuiftet,’ "
pdtabtjfine quariemoeftbonus. Sed fecile fisc quxftio
quia eorum vbi nullaeft excufationon immeritoinuica
folui tur,fi Verba Apoftoli ad medium deducantur, v bi ait,
eftrefponfio,! quos irittts acculat, & contra quos clamat
euam fbris ex Gentibuis quodammodb, quod in compa- 1 mala conlcienria.
Atione Iudsoriim borii intifcniantur. Ait enim ita.Gentei ' T V rt c ait Rex miniftrk, ideft, miniftris peenarum,/^-
naturaliter facientes ea qu* legisfunt, oftendunt opus' tispedibus eius,&mauibus,m.'ttiteeum in tenebras exterioresjbi
legis in cordibus fuis, & cum legem non habeant, ipfi fibf. entfletus&ftrtdor dentium.'] Sicutergo eftdifferentk glo-
filntle*. Nec tamenidco tamboni vtnon egeintgratk 1 r i s ,& clarits« dilpat Sandorum,xefte Apoftolo, -ita&
Dei. Ptopkereadc vocantttfipliquodammodb bojBicumH fupplfciatormentorum. Suntcnim interferes tenebrs,
fnalis, vt fimul omnes boni-cx doqo 8c ex gratia Deffi-; id eft/cordis^lhnt & exteriores, dequib'us iam fupra dixi-
aht, qua vitieantefibris omnia donantur crimiha, &pr*-J | mas; quod nonimmeriebin exreriores iuremitaruc, qui
ftaritur dona. Atque ideo qui mifli fiintadexicus viarum intu^nanimo , vlquead finem vies, peccatorum tene-
fubeiitut eXitejquiafecundum finiemtemporisomnibus . briscsfccatus fuerir. Nam exeoquodnonait,ingrefiuseft
fetroada donantur culparum, cumdefed* finierit adio- ReJt vt remunerec arnicas, neque quod fimul omnescon-
£ ^ .........,m , ___ __ _______ gregakiTUfp.%.