
Paulus Apoftolieo quam tempcratorefecerdos
. idem in UbM.devirtutefttnftacrucis. ■:
t.Nos crucisinuidaefignum & confeino munit, «tf» "
k AmaatiqueDeolnencetnnonquäfriinusarrna- >*•
\ Corporis,dcquaniquammembrisvideamurinermes
1 Ärma tarnen gerimus quibus Srfubpace fcrena
Contra incorporeosaniifiisdecernimus hoftes. ' •
Item in X.
Carrimusdrgofidetantum&pYeceittpplicenixi ■ '
Ad vicina rnci Felicis limina & inde ;
Gontiguam paribus votis accurrinurs aulam .
‘Atqueab Apofto!icicineri«virtutcniedclam w * **••.'<.
Polcimusimpofitis fiibiediaitaribnsora - •
Ipie d&num remeansmodicym.led grande feluti .v
De crucisjet^rDaeiijmptüm ntibi fragmine lignum
Promo tenenfotie manu aduerfi! proculingero flammis
Vtclypeum'rcrinepspro pedare-quo tegeem me .
Arcecemque-hoftemjeonlaco vtfibone rehfum. ■ 8
sCredite nec donate raihifed redditeChrifto v
^Grates &.iuftasdate laudesomnipotend , ; ,
: &oftrafelusetenim ccuce Chrifä&nomine<?onftac
indefidesnobis&inboccrnceriixap^riclo .• ,
Profuit& noftrameognouitflamma felutem . / ,
Nec mea vox aut dextra ilium fed vis crucis ignem-M \
i-Terrui t inqueloc©* dequofiirrexerat ipfo
Vtcircum(criptan\prajicriptölimiteflammam: .
Sidere.&excinguifrcmimnioriontecoegit: :
EtcinereexortamcineriretTfedreptocellam. r
Quanta erucisvthus vtfe nacurarclinquat? .
. Omnia lignavoraiis ligno crucis vrifcurignis |j aVJ
Multa manus crebrisltunc illaincendiavafis,
Afpergehslargis cupiebat vincer,elhnphis.
Sed licet exhauftis penfarent fpntibus itnbres,
.yimaioretamendaflislpargertfrbasomnem r. v
■ Viceratignis a^uam>nos ligno eyrinximusignemj.'
[ Quamque aquanonporerativicitbreuis aftulafkmmam
. idminlep^eliiadSeuenimdepalliolis: v -
•. Inter ueniant oral tones tua, vt anintammea multa corruptione
defcijfdm,& fpinismeorum fenfuuigtemere canfcEtanijDo-;
minica? crucis acusinfertoVetbiialutaris.filioiacciaiyfi'de
enim, Scverbum crucis Chriftihaoc arbitror acumqua
vitaenoftr* habitusinnoiiatur mors noftra compungitur.
Nofqueipfi Deo per interueritum ipfius mediatoris ad-!
fuimur. Idem in XI. carmine laude ÄnOae crucisipfum
concludCTS<fl ; | | | -■ =;"
Nunc ad tevenmndaDei crux vercoloquelas
Gratantelque tuaconcludamlaude prdfetus.
O crux magnaDeip:etas, cntxgloriacasli: I
Crux atterira falushominumycrax terror imquis l
E t virtus iu ftisi lumen fidelibus 6 crux,
Q^teErisinEarneDeumferuirefehiti.;; 4 *
Inque Deo cadis hominemiegnarededifti. -
Per te Juxpatuitveri nox impiafugit.'
Tu deftruxifti.crcdenribuseruta fana
Gentibus Immanarconcorsrirfibuläpacis; '-ä y
Concilians homiriemmedium per fmdefa -Chrifti.
Taftahommis^raduses,quopodflitin»theraferri.r. - . ,
: Efto columna-piis tu Temper,&anchoranobis.. *
Vtbenenoftra domus maneat ybcnedaffis agarur,
Incrucefixafidemjveldecruc^naüäcoronam.:’ • •
Et cärera quam plurimaqtue/delaüdibus Sc praecöniis
virtutumbuiusdiuimfigEiiinrcripTnriscopioulIimeco-
tine'n tur.qux qüia p6tcurrerelqngum-& cundta coipptd*.
hendereimpoflibde eft, inhocintcrim iinämus arriculoj-
ftatim cumlufl&ägioi & interuencione gloriofi priodfirmïc^^
n teliquiasid eit oilahominüm quamlibetlan-
äorum oflib us pecorum,vel verms hgnîs»&‘ lapidibu s a}.
liauè quapiam terra nö tfiFe reüerentiorä. Gumshaerefeos
HunommtpriniuiexntitaBaoc.OtinaeVj£ll»inms.|ft.?
»icinus&affinisdegtntenatui.Conucnattim.ciuosrcr
Pyrenæi ioea ktroanances^onfal Pompoms edomip,
Hifpaniainaedepofuic.&dovrmmcongcegauu, vndc&
Conucnarum vrbs nomen accepiuGÖtra quam haerehm
fendus fcripfit Hieronymus, & ortKodoxa eamlandtæ
audoritate leriptura: pleniteqi'uperauic Sc confadjt.quod
autem ille fandorum omnium badlicas maximeq-, fendi
Petri orandi cadfivifitatiabhorret^dum eamnumerofior
populus quam alias appétit Ecdcfias, propter excellenti^
Icilicet Apoftolörum & innumerabilium mariyrum ibidem
requiefeendum.inudi» v t arbicror Sccupiditatis fti-
mulisagitatus hocfaeit quöd vociuailluc plurima con-
fluunïdonaria» Namiiad TaurincnfemiEcclefiaEn itade. 1
ferrentur, cercecredidetim qu.od non minus iüi conlue-
tudinifanendodt earn laudandodefudaflct, quam nu®:
blafphemando& dehortando laborat, &non remifljori
ftudio libros compohertt ^ ad peïfuadendum omnibtö,
quo làndorumTaurtne>dîum reliquias colerentjeorum-
quc fe inter;ceffionib us commcdarent, quam modo.coo-
cra A poftolosrebeUando cógerit, & peruerfepbloqueu-
do depromic. Idcirco hocteterrimoinfedus liuore pro-
rumpit dîccnsMmeinde inoleuilTe errorem qOodimp«-:
ritum homiuum geous non intelligés dominJverba quj-
bns ait Petto:!« es Petrus &fuper banc petram oedificabo Ej-
clefirnmeam&tibi dabo elauesregni calàrum, &tehqua. Cd-|
fuetudinem adfumpfit'adiré Romanara quafi ibi plus,
quäàlibipoflitproficere. cum Petrusnihilindefciat nee
valeat fu ccutrere, neq, adiuuarc. Et quianon dixerit Dominus
Eetro , quodiumque folueru in calo eritfilutum&in
terra,&quüdciinq3hg-iueri} incaloerst ligatumfitper te ffqm,ob
hoe Petrusdeterra^igransadcælimTrdiquitilludmini-
ftedumiquod ei q.uamdinin terrà:habitaue»tconcèiruni
eft,& alïis fijccedentibtiseft'traditum. Sedtffca excoghata
OppolidD totaperuecfe^toca elfcvanaiOmtùa eriim inca
contraria iöfinuantur,tfcificet. vt^cabellum pedum D^i
iudicum iudicis fuaïlfcfedesdecuiirctf&h»miuum tet-
rigenamm propria habitariö carlum habéri^ytibi iudi-
ciario vtëntesiure Ugent reos..^ & ibi!want«.eröendatos^'
hocdominusqualiintercainferiusiubfidensallènrienao
& perdohandoeOnlitm(ä;. ,
jSed hrec itaeflenon deberi ncqueconüenire omnibus ;
rede fepientibus&mtelUgentibus patet.Ipfius ergo po^
;tius ac: fuóEum parium hanc efle pôtéftatemdôhiendiàc^
ligaudiinteEcedendique proalijs qqamdiu peregrinan-
ttir in hoe morrali coj pore, pronunciar, & confirmât his-
verbis i ac perhoc|fciendumeft quodtamdiu antiftitibus
Eéclefiïfeiftud tniniflæriumxohcénUsn eftÿvfque dum ipfi
perégtinancui in hoc morrali corpore. ‘Cum veró-debi-
.tuminorrisreddideruntraHjfiieeedût locoiplbrùm, qui
eändem obtinent iudiciariam poteßätem ficiioferiprum
eft. Pro-patribut tuümtifiuittibi^lijfconßifues eùprincipesfü-
;per omnenitmàm.Q^Ciferegdni qmque.miferiabiedif-
fimique pauperculiplusobtinereatque impetràredebu-
ifientabimperatore ; quam fui gloriofiffimiprinçipës y6i
î hönötótilfimifehiores,quia feeüdum iftafri cafumniato-
rem ApoftoÜquafi longinqui ac detentùvtpotemortui
fupplicesfuasappetenies'memorias, fcire,iVelaudire ,vel
prO eis inreruenire nequéunt : ciun è comrariO legitur ih
^a&ngdio.Dm Abraham,Deuslfaac & Deusiacob,vo efiüèüs
mortUOTUmjVU mortuorümfed viuorum.viuufum.
Dequibus diciturfiquuntur agnum
... Ai .V« Uiflrnnvmiie C/ /f/rn»t vh'tnufVrnn
vt llatirticuïnlîlÂragioj&intementioneglorioli.pn8 el- J
pisApDftolomteflttattonuMdccemere-toüi®« ad, «<»»
L m ^ n k rx iu sq u J îo P cm .d o trib ttsp n im .^ i
-canfis 111c imptóis-oialuïnniatottofiia.difpntamf epjk
4 o W h o c « Â '« t t * â e im ÿ n a « « a i â i ^ ^ r i » * * ^ * * « * * * '
armUsqm lib e « tóm o ü rtb ttS..No0 iffim'eacftccKio
locomemOTHstoaotum &fpemlitcr Ecclcfiam kn û i fergmio,aar.W.Acfimxraluiroagiltrlac propmqui V.gv
Pctri o ta n S ftp to h ib c ta d ù i, dfcn» hune laBorcm lanrijfcnfum4 um v>ttimua,,vca)t Hieronymus mumoj
vannm efftaScimmlnm /me aliqno profcao .vocanfquc ■ nob.sorare poSimus. Poftqpam autcmorcmfoenmus,
eosqniillu*«dpiun<rcæEo i 1MpibnteS.,&{h«t;oS. t nulliushtproalio exauafcdauraup.PrrefesrMucummar-
^ ''' ” “ 1 ' ‘ tyresvltyr
« vlrionem fui fangUihis obfecrantes impetrarc non
quiuerint, fi Apoftoli 5cmartyresadhuC itt corpore con-
ftittttipofluntorareprocaeteris, quandodefe adhücoè-
behtefiè folliciti, quanto magis pôft cotOnas, vidorias &
rriumphosj’Vnus homo Moyfèsfexcentis millibus artiià-
toruiriimpctratà Deo veniâ&StephahÜs imitator Dö-
1 mini,fui Sc primus martyr in Chrifto propérfequutonb*
veniam deprecatur,poftquam ciim CntiftO efTe ccéperint
minus vaiebunt? Paulus Apoftolus ducentàs feptuaginta
fex fibi dicit innaui animas condonatas, & poftquam fe-
folucus coeperit eflècum Chrifto, tune ora clàulutus eft
& pro his qui in toto orbe ad fimm Huangelium credidé-
runt mutire non poterit.Sando autem Auguftino lafciiié
blanditur,&adulatur fingulari eum præferens laude,quafi
fux fautorem vccordiæ, 8c cum fit omnium atrium infei*
libcraliumnititurprocacifiimeipfius dialed'ca perfeip-
fum fine vllo vti magifterio Sc ad ea q adfirmare maluerit
ipfem imprudëtiffime detorquere. Sicut per hoc ciufdem
exemplum quodprauo fenfuexlibro de Trinitate 8 . arri-
püit,memorias fendoruni, n5 eflè orationis ftudio appe-
tendas, eotùmquè reliquias delpedui arque odio eflè hâ-
bendas volüît adftruere, dicens : Audite& boc inftpientes in
pdpttlo &ftulti altquando fapite qui tnterceftonem Apoftoli Ro-
mampergetido quar iris,quid cot ra vos dicat idemftpe diftus bea -
ttftmus Attgnftinus. tnlibro enim de Trin 'ttate o. inter uterajic
dtxit.-Redi ergo mecum & cónftderemtis curdiligamusApoftolumî
t)Unquidtiuntpropter bumanamfteciem quam notifiïmàiA hâ-
bemus eo quod credimus earn hominem fuijfei No vt ’tqUe âliàquin
nunc non tftquem dUigamtis, quandoquidem homo tile iam non
tfti (Anima enim eius a corpore fepardia eft)fed id quod in illo i-
mamusetiaftimne Viuerectèdimus. Cum ille i\On intellexe-
rir qüö fenfu AuguftinUs dixerit Apoftólüïn hon propter
humanam fpeciem, neq; ob hoc quod homo aliqüartdö
fiierit eflè diligéndilm» Nemo enim aut prpptetpulchri-
tudinera, aut propter Oarhalis affedum cognationis, Vo*
luntatifue appetitum, vel aliattt qüaml. bet caufam hominem
debet diligere, nifi tan tummodo propter Dcuth -, in
quo, Sc ob-quern totushomo quieXdUabus iubftântiis
anima & corpore conftat,eft diligédiis éo riiodo, & itten-
fuia,qua vtramq; conuenit diligere. Vnde idem Auguiti-
nus in libro de dodrina Chriftiana primo. Sed quarttur
vtrumpropter fe homo ab hamine dihgendtu fttt aüpropter aliud.
Si enim propterfe,frutmur eo,ft propter aliud vtimur là. Vtdetur
autem mi hi propter aliud diligendus.quod enim propter ft diligtn4
dum eft in eo conftituitur beat a vita. Cuius etiamfinondum res,
tomenJpes eius nos hoc tempweconfolatur. bialediaus autem qui
fpem fuamponit in homme. Sed nec fe ipfo quifquefrui debit,filt-
quideaduertas,quianecfoipfum debet propter foipfum diligere
fedpropter ilium quofruendum eft.Tunc eft quippe optimus homo,
cum lota vita fuapergit in incommutabUem Vitim ,&toto ajfe-
ctuinhsrefilli. Si ergo teipfum non propter te debts diligere ,foa
propteriUum vbi dileHionis tua reftifttmus finis eft, nonfuccefeat
homo,ftetiam ipfitm propter Deum diligis, hac enim régula dite*
ttionis iiuinitus conflitut a eft ; Diliges, inquit, proximum tuum
tanquamte ip film, Deum veto ex toto corde & ex tota anima &
extotamente,vtomnescogitationestuas& omne vitam from-
nemintellettum in ilium conféras a quo babes ea ip fa qua confers,
Quifquis ergo relie diligitproximum, hoc cum eo debet agere, vt
etiamipfetoto corde, tota anima, totamentediligat Deum.sien
turn dtligens tan quam foipfum, totam dileHionem fui & illius refer
t in iUam Ai'ecltonem Dei qua nullum kfe riuulum duci extra
patitur cuius denuat tone mmuatur• Ntaureomnia quibus vten
dum eftidiligedafunt.Sed ea fola qua aut nebifcumfocietateqita-
dainreftrunturin Deum,ficutieftcorpus. Uamvtiquemartyres
non dtlexèruntfoetus perfequentiumfo,quo tame vfi funtddpro-
rnerendumDcum. Idem ineodemlib.i.C«w«2o quatuor fint
dihgenta vnumquodfupranostft,alterumquodnosfomus, ter-
thim quodiuxtanos eft-, qnartum quodinfrà nos eft j De fecundo
& quarto nulla praceptadanda erant,quantumübet enim hottio
ext edit à vtrttate, rtmantt Hit dtleftio fui & dilettio corporis foi.
Et poft patica.Nwwo ergo ftodit,& hincquite nulla cum aliqua
féfta qttuftiofuit fedncqne corpus fou quifquam odit.verum eft ».
quod ait Apóftohs', Nemo vntquam carnemfuamodiohabuit, d?
quod nomulliduimt,mallefoePfine corpore, omnino faüuntur.
ttonemm corpus fuum ,fedcorruptiones eius & pondus oderunt.
Bibliotb.V:t.Patr.Tom,$>Pars z.
No h itaque nullum corpus,feil incorrupt urn & celertimum Corpus
volant habere. Sed put at nullum corpus ejftfi talefittrit,quia tale
altquideffe anifnamputant.Quod autem cotttincntia quadam &
laborib.perfequividetitur corporafuaqUi bocreäefanunt.non id
aguht,vtnobäbeant corpus:fed vt habeantfubiugatum & pafa*
turn ad opera necejfaria.Libidines n.male vtenta corpore,id eft 10-
fuAudines inclinations anima ad fruendum iniertonbus per ipfitii
corporis laboriofam quandam malitiam extïngUeredffeÜaftl Nd
nobft interimUhi,&curamfu* valitadmisgerunii qd atitepef-
uerß idäguntquäfinaturditcrinmicOfao cor pin bellum mgê-
runt, in quofadit eosquod legunt. Caro concupifcitadticrfiiS
ipiritiim &fpmtüsaduerlüs carherti i Haecertirnihliicem
aduérfentur. Di ft um eft enim hoc propter ihdomiABh cdrnaleni
confuetudinem,ädnerfusqamfpir it us concupifck,non vt interi-
mat corpus, fed bi toticupiftentia eius,id èft ïSfuetüdine m9lx edo-
mita,facxatJpirituifubiugatum, quod natural^ or do defid&at\
quia n. hoc eritpöftrefufreftionetn, vt corpus omnmodo cuquie-
te fummaftiriiuifobdit'Um immortalittr vigeat; tiocetiainbUt
vita meditandum eft, vt conflictudo cdrnalis mutetur in melius,
ntcinordinatis nioitbus refiftatjpirituiiquod doneefiat,car 0 con-
cüpifcitaduerfusß)iritüm,&ftiritus aduerfus carnem. tionpet
odium rcfißentejpiritufodperprincipxtum, quia magis cp dtltgil
vultfiibditum effe meliori.nccpe’r odiit fèfiftentetarneftdper con*
fuetudinis vinculum,quod aparentum etiamprópagine tilUetera-
turn nature Uge inoleuii. Id ergo agit Jpiritus in domanda carnt,
vtfolAUt mala confttetudirtis quafipaft* perüerfa,&fiat pax rtn-
fuetudinis bona Et infra. Diliges,inquit, don:btum Deiim tuueH
toto tóf de tuo ér ex tota anima tua & ex tota mente tua,ér dtli~
gesproximum tuum tamqudm te ipfum; In his duob-u pnceptU
tota lexpendet &desPropheta?Pinis näq3pra'cepti eft dileftio\&
ea gemma,id eft Dei& proximo QUOdft te totUminte1ligas,'rd eft
animum & corpus,&proximum, id eft, änintam & corpus eiiß,
{homdn.examm.i cohftat & corpore) Mllum HrUm dihgenda-
rumgetiusin bisduobusptaceptitpratermiffum eft. cumn.pra-
currat dtleftio Dei, eiuffodileftionis moduspraferiptus apparent,
it a vt cetera in ilium conßuant de dileft’me tua nihildiftüviäe-
tur.Sèdcum dictum eft,diliges proximum tuum tanqudm teip- |
fum, ftmul&tui abs te dtleftio nopritermiftd eft. Ule autem iuftt
&finftaVmi qUi Yerüm integer aftimotdr eft. Ipfo eft autem qui !
ordinatam habetdileftwtem.Ne aut non diligat quodddigèndum
eft,aut amplius diligat quid minus itligèfidum eft, aut aque diti- 1
gatquodvel minus velumplius diligendam eft,aut minus velärii-
plius qUod aquediligendum eft. Omnispectator in quantumpec-
tator eft non eft diligendUs : Et OmMshomd in quantum bdmö eft,
diligendus if,propter Dèum; Dius veto propterft ipfum.Etft Deus
omni komme ampliUs diligenduseft,amplius quifqueDeUm debet
diligere qu*m fe ipfum.Item amplius alius hdmo diligwdm eft qua
corpus no fir urn, quia propter Deum omnia ifta dihgendafunt,&
pottftnobtfeum dim bttiio Dio perfrui quod n^poteft corpus,quia
Corpus pir animum viuitquiafruimur Deo, Omnes autem aq'Ui
dlligendi[tint.Sed cum omnibrnprodejfenon poßisjjispotißimUfti
confulendumeft-,quipro locorum & temporum,vel quarumlibet
reru oportunitatibus cdftriftius tibi qudft qitoda fiorti iunguntan
Er póft alia: Omnium autem qui noblfiumfrui pojfuntDii,
a'iquos iiiigimusquosipfiadiuuamrn,pdf Urn iosa quibm adiit-
uamur,partim quorü & indigemm adiUtorio,& tndigentiafulr*
Uenimus,partim quibus nec ipficonferimttS aliquid tómmOdi, nec
ab eis vt nobis conferatur attendimus. Veile tarnen debemm vt oes
nobifcumdiligxnt Deum, & tot um qdod eOs Vd adiuuamus,vel
adiuuamurabeisadvnum ilium finem referendum eftSi autem
Auguftinus fendorum memörias, orationis caufe no efle
cenlüiflètappetédaSjOb hoc videlicet quod nulla, ibidem
copiofius vel praefentius eorum meritis a Deo fuffragiä
fupplicantibus praeftarentur,mirum videtur cur tantus &
tafis audor tarn dodus & verax in ceteris fuis libris omnia
fibimetcoritraria docere & confirmare non erubue-
rit,dicit enim in lib: de eura pro mortuis gerenda,ad Pau-
linum Epifcopum,ii/yjfo»f humanarum limites rerum, alq
diuinarumftgna virturum. Alia font qua naturaliter, alia qua
mtrabiliterftuht. Quamuis&natum Dem ad fit, & miraculis
natura nondeftt. Nonigiturideoputandumeft viuorum quibuf-
libet interefftpoffe defunftos,quoniam qnibufdam fanandisvel ad-
iuuandis martyr es adfunt:Sed ideopotim intelligendumeft: Quod
per diuinampotmiam martjres vimum rebus 'mterfonr, quo-
niam defunftt per naturampropriam,viuorum rebus interejfe no
F f f f Jojfunt,
Oalxf.^x