Pfal. jo.
Rom.f .5.
.Ctr.ij. j:
Pafchafii Rktbertt
gaum.öleo na^qu^ péFüngimüHh Bäpiifriiatc i ■vt C|ih-
Itiani dicamur. Öleö & p'eruÄuS eft Saluatör doller Chn-
ftliis. Dequavn&iörie cinimUs inPfalmo; VitxitteDeuss
Deus tuus oleo UtitiapracebßitSuttait. Hoc qui'ppe'öteumi
oleum exdltätionis eft,8c lélini,pró> quo Dauid, quia peq-
cäuerat, oratdicens, Redde mihi Utitiamfèlu}awtui& jpirt-
tu Mricipalicönfitma mé.Torte ergo hocoleurn cxultationls
& laetitiae Spiritus fari&us eft} quem dÜi non Habet hfe non
eft Chriftkneq; charitatem Chrifti nabet; Qaomami C hd-
ritat Dei dijfufa etl in cordibüs noßrii>per Spiritumfanäum, qut
datus itt nobis. Sine quäi ficut A poftdlus ait i quldqüid ha-
Buerit homo, nihil ei prodeft. Qu* nimirum eniritas memo
"5 jôncréoeisobrepfit frigustorpoiis.neq; refngult meis
th a r i b i i , f e d e f f e r b u i t v f q u e m f in em ; &ideofpomuanu*»
vtintroirentilibere patuemiit. Etdiaümefteis.ficütüli
optimo fetuo, In tr» in ganiwm Domini lui Qmd eft etgo
per hanc raoratn,donee tard« fpôfus venire j quia domutauerunt
per oleilm fignificatur* Quia ficutö jeüm omnibus lu-
pereminet Üquoribus: ita & charitas vniuerfis Virtutibus»
Et ideo de c'la dicit idem Apoftolus Paulus, fuperfemirien-
tibrem viamdetoonßro vobis. Qu* profe&o via per charitatem
hic in prxfentiarum paratur 8c prxfteriiitur,vtpru-
dens virgo ferät oleum fecum; & lumé qubd luceat in perpetuum.
Quäpropter bene per oleuiii quo charitas cnutri-
■ tur&diffunditur,Spiritus fih&usfignificatür,quoekhi-
larantur cor da c-rederi tiu m > & omnia yirtutüm operä pin-
guefeunt. ' Et ideö charitas, qux Spiritus fan&i piriguedö
eft, nunquam excidit; quam qui amlferit, poft pertebtam
gratiani ,licet Videatur exifTe perfidem obuiäm fpohfo ac
fpönfejtamen inter fatuasdeputabitur. In fidenamqueo-
mnes decem iunguntur virgines.qux per fponfibtiem fidel
ömiies cöÜantur fexireobuiam fpönfo, & quaficordeex-
Ipeétareaduenturh cius; fed quia hegligüht fcrudré perce-
ptäm gratiam, & ëhutrire äc fumerè fecuih intus in animo,
ad gloriam Dei patris,oleum charitatisinfatuantur. Prudétes
veto nonfolüm ieruarunt percèptam gratiam iil corpo-
ribus fuisj vèrümctiam iügiter fumpferunt oleum, &coa-
ceruauerunt fibiex dono cHaritatisfrtuftum Spiritus,&id-
eo corriputiuit in gum peccati a Fa éie olei. Quia in Spiritu
far, # 0 , non Folum refnilTionem quam perceperant FeÜia-
iicruptj veriimetiäm egregiä virtutüm libi opera, vtluce-
rcntacfi lampadcsardeiites,fuisin vafis <condidërunt.Qux
nimirum vafa etiam ipfi qiiiriq; fenfus corpórisaccipipofi
furit.in q uibüs condiderunt largitatem olei, quam at firma
k s z r 1 .__k ... __oAfnirttalk
omnesSt dormiémntï Morani autem a pnncipio
"vocattonisfecdefiæ vique ad fincin fiècuH retteacclplinusi
donee horà nouiflimapera^itur, in qdaSmnes mortis lo-
miio fopiuntur,quam nemo fauHt; nemo downs, nemo
indoWusj non prudens neq; 6 tnüs,fed omnesintenm do-
neereiiiât fponfus vno finembrtis claudenrur. Qnare aa-
rem dciimientcs vocantur ? Quiàbmnes iii diefuo nouip-
nio retofcitabütur qilafl i fomfto qnotidianci, & vra* om-
nesiiiueniencur. U c c i prudem fit vitgo, fitfatua,omnes
camen mortis fomnum patieniur ; fed oleum prudentm
in valis quod acceptum eil& feruatum ,in morteno perl-
bit. Quod autèmiic it,D o tiiiitm e r u n t om n is & d o rm e rm t,
more noitro loquitur ; quia fient netao liifi fomno prse-
eniuat'us,dormit: ira nemo nifi ex infirmitateoccupatus
moriturj St hoc fit dormitate, quoi! eft infirmitatc depri-
mi. Sednielius mihi videtur, tjvüa dixerat, dormiiaderunt
omnes,vtiiitelligeremus,quiàdè iqortisfomno loquebaiur,
ideoi«penfledormierunt.Aaridicercf,ideddormie.
runt quiàmoXïVtclamot fàWus eft, lurrexerunt dmn«ac
de fomno. Et heceftcaufa qùare dixerit, dormitauerum;
quia pod mortis fomntttli ) ornües furrexerunt advocem
Dei viuentis,&ad tubàm Archangeli; vbi inalidefte inb-
nuat quod nemo eft qui viiiat, qui non vide« mortem. E
ideo ait.Dormïtauerwit cmnci,& dormïtrunt. Prudentes (ci
licet & fatuît, omnesdormierunt. Eict mcdinmtU cumor
foetus est. (M d éft media noWe? Improüidequandonon
incmtur.qfi omnino non credimr. NoWëergb polutt prq
ignoratitia, quiafubitd erit,& quafi intempeftàitoWe, qn
eràuiffimusfoporeftfecurisomnibus,vtiamfupüadictum
eft. Tune pet AngêloiÊ clamoieirt&tubas pratèdentmnl
vittutü Chrifti refonàbat aduéntus. Hoc riainqi loco bea-
tùs Hieiohÿmus clic tradicidnem Iudæorû dicit Chrittiim
média noWe ventutum in fimilitudineiil Ægyptij tcmpd-
rià,qn tube Pafchàcelebratum eft,& extèrminatdtomnia
. , . m ir* •; .1 iuht.incjuibüScbndrderuntlargitatemoIei,quamdenrma ns,qatui » ..... . ri^ _ .&Hr nrv.artn*r4rd«f\fnitf Tt)joDmn iil--
petra fuxecant, itavt&ipft lèniuiioieo perfuli, ad&iritaiia percuintpfimogenitaÆgyptioromi & pwtranut D^am^
tranfirent. Heé prdieeèéuntintimafua%xteïids,Sdintus | nus «abemaeüla
inuuucm* A’««; piuict-tiuwt. luuamftuoirun»* «“f i mim»-e-tr—a—. De Vnde*ftimatidemDoaoreximius,traaitKwxvpu
fîbiincbnfcientiaàbrcanderünt ^ternæ vitxmunera.JJe
quibus prbfe<fto muneriBus, quia hic doluerunt, PAulta-
mnt inglorid & Uiabüktur tti cubtlibus y«»f, id eft, vnulquifq;
èorum dé propriaconfçientia. Et notartdum quoodicitur
quia prudentes virants accéperunt oléüm in taps fuis, cùm lam-
padibus. Âccepcrunt, ex dono gratiæ, 8c recondideroqt in
vafis fuis vfc[; ad remplis fu* infpeâionis. Et- ideo ^rudèn^.,
^tes dicuntur,quia porrb prxuidei'ùnt iri pofteriithiqiiodex
dono gratiæ rationem limé redditùraë. At véto hon fiefa-
âtùx, quia iuxta Salon onem, MufcA thotientes exterminant
fuauitateai ol ei,id eft,Vfi£tioneirï qua péninéte Fütlt a Spi-
ritufando. Nam Gréècüs fermo,& fiiaiiitatëni
riignificàt&,vniSionem, néciio'n bonitatem & leriitatem,
quxpmnià per Spirituni fân&U ni tribüuntiir; Qucm quid
nolucr lint accipére, rieqiic acceptumferuafe, Fedprqiece-
rùRt.inümafuapoft varias laudes homirtüm, faubrelqjvul-
gi.vaoi x reaiariferùnt ab omrii claritate luminis, & ab om-
ni vigorecliaritatis.
M o r A’ m autem faciente fponfb, dormittununl rnthês &
dormienwt.] Qnid eft quod d.icit drnnes ?fcilicet
Aiatt. 14.
nu s laociuacui«» vjm«»" «g*»» ----------
VndeæftimatidemDodoreximiùs f ex tradition Apo
ftolicä defeendiflè ac pèFirianfifle dië vigiliarüm
vt rion antè nbdis medium pbpulum demirtefé licëatj ê » .
fpeélanpes àduentum CKrim i vt poftqiiäm illüd tempus
tranfierit,Tëçuiiuscundipr*ftimant diem xeftum perage- 1
re. Vnde & Pfalmifta dice bat, Medumotlefurgebm ad confia
iendumtibii , . . ' .
T v n C furrexeritni omnesvirgineiiU<è?&ornauerunt lam-
padesfuas.^Êampadës atttëm àGricôdlçpntur, quod éftÿ
Ass>i4 «», iderf,irpieridoïëvclFu!gore; Vnde Apoftohis,^
b turorok fkirt/s $Ss iâ'el^fulgcj’é. Omnès qmde
lüftiëxeriirit,rediUætarièii<fi Sirnaitétüht fulgoyefuolampi-
desfiias,quæ bleumfefeüm àliteqüani 6 6 fmîrèrit accejierarit
iri vafis. Ex qiio hitöregratix orHâüëiut fingulx qux-
duéfenfiis fuôs,’iti quibusoleû fciéntixDei ,^Sçoperachâ-
ritatis rëcoüdêlànS-Vt ÈiàWëdF Ô^eja ^iftùtSin manibué
fuis, qÜibiis ante aÉternüiôçlièëmrefulgerenti qtiiriimoari
eô ôerteperunt*fpieridqrcm glor:x, cui cômmcridàuerat
bona fada fua: Ètidèofi'ngulôtüm dep'ontaturic rèftitùet
m m m C&deftquod4 ieitômnes? Sapientes fcilicet ! verusludek.apudqùem nonefÈexinanitum olejm eôrû,'
& fat ux. EtquTd eft diccre, fsormitauerunt ér dotmiertitii?
u uuiiu u iju ia cu u iu ic )v .«r.»....»..
Nuoquid dotmitaue.nint eft , vt quidatn ait antemortem
Janguefiete? Velqiiialiseftibmniisifte? Ne fbrtetamante
fponfb ( quia aburidatinii|H ka$)refrigeicit charitaseorum
omnium; Sicrieiritellediirt fu|rius {bmriurri iftum ) Eth^c
fit, quia elanguerurit prius veldormitauerunt j in mortem
i re,quod eft dicere dqmierut; Abfit, vt ita intfelligatur, quta
fiint ifii pruderites. Nam quando dixitDomirius, Qtfdhidm
abundauit miquitdsyfeftigtfcii chdritdt miiltoruni, qnq^ ^ft dU
cere defecit oleum mukorumcoritin.uo fhbiecit 6^ a i tQut
autem ptrjeueraueiii vfqiieiH fipenii tiic faultserii. .Qjgpfo-
| ptef prudcnrcstueruntiftxvlrgin«,qiixacCeper2 t oleum
ptis at>omino‘ cüm refiiigent óm'ibüt (e intüsin colaen
tiaicftfufqjanimx fu'ftöllërit ad illa iterna ^udia, c(uïa vi
debutgeftoru öpëraijqu® a Domino olim cómïfetant an-
tedülin mörtéirerir.',ili‘ vérofattid faptediihttsdi&tüni, daté
nabis dé oieófojhö,quid lanipadés nbftrd exiinguüiitür. Poitö- q,
lapades fuas querutur extiri'guiiofteridürit éoi aceerifas ha*1
buiffe, & illuminatas, éieü parteëasluxiffe. Sed quia non!
habuëlunt opéra perpetua . id tft.opéra cHaritatis Xternai1,
riëcindeficiéslümcrijfideoëjtingüuntufiqü'tófêrrip'oMi-i
tè'r ëgétunt, & rèfpferidüérünt in fxculo opéfibus Iftfrm»
dttofis; Êt ideb implebitur tünC illud Pfopneticum'y
vr nnidnmaitantémoftern ptisàDominocumrefurgcntomabutfe intusincolcten
ptet prudentes fuetUntiftat Virgines,quataccépérütqlemii c.t.u...o ,i is. 1. ns-t rm-:le o / / ? . Er (1 niieM'Ari’« rtflSÉ-
& ideo prorfu—s s-d- m ..i.t.i.u...n—tnf infrif, quia wng.& e ru » . t— ----------------r—^ quia
W4 7ï J
m
quia nullas hom operum lucernas in manibüs habuerunt. I runt cum eb ad nüptias, quia eis aperça ëft ianua. Et no-
Vnde Dominus. Sintlumbi veßripracinfti,&lu eer naar den- candumquod‘ait,quiavmf^o»/?«.Nam lupra, decemvir^
tes in manilius. Quapropter li quis habet anima virgmalcm,. gines exieruntobuiam fponib & fponfx, hic au té folus ve-
& amator eft rternx vitx, non mediocribus fit contcntus, nit fponfus. Quid ergo eft? vel quo abiit fponfa,qux prius
qux citoexölefcantoperibus,ne force qux videntur bona | in decem iftis occurritcum fponfo? Nequaquâ vacat à roy-
prxcaiimate arefcant. Etcumcceperit iudex fingulorum I fterio,q tune venit cum eo, & nunc fermo diuirius racet de
diicutëre confcientias, lampadesqux videbantur lueëre, ca.Nonvtiqj tacct,fedaperceloquiturde illadicens, Btqud
fubito extinguantur. Quia poft refurredionis d.iem,nullà 1 parata erant intrduerunt cum eoai nuptias, quoniàmipfaaft
critiam promerendi facultas, nifi quodeunq; leminaueric fpöfa,qux intrat cum eo,quoniam parata erac,& prx nimió
homo in h je vita.tUnc & metetiniua;Ec ideorefponderüc | au,orecharitatispeniigUfemper,&pernodarisinorationi-
prudentes&dixeruriti Ne fortenonfufli iatnobis &vobis,!te bus follicitaqnvenivet fponfus, qux toto defiderio ahhe-
potius ai vendent es, ér tmite yobis. Nequaqua igicur virgincs lans,ad cum amahat venire; Nam prius vtfilibs gëneraret
iftx mediocriter prudentesxftimandx funr ; quoniam hx ' ipfacum fponfo venit,vt éoS gtnitos infra vterurix fufeipe-
funt qux opportunum tempus operandi in lèmetipfis fer- r et, parère t & nutriret. N line ante refurgés à mortuis, durd
uauerun t,qn in primo occtirfu Dominici aduentus.muUü | ei ianua yitx a| erta eft,fcftinat lèta occuirer<^p6 fo,& cum
fibioleumcharitatiscóaceruaueruntin corporibus i eo ad nuptias,quo longe diu inuitata fueratjintrare. Atvépræpaiauerunt
fecum femperiquæfcmpiterna funt,& cce- j roiilaq-ix tninusamauerat, qusaliud plus dîlexerat,quæ
leftia amauerunt;& non,ficut fatux,difiblute & negligen - | oleum eh? ritat is non habueràt,quün multis (bllicita.vnä
tes vixcrunt,qux tantum prxfentium follicitudinéhabue- | prxtermiferat, dum feto qui. it in fe frigida remanfiti Et
runtSccuram^ lmmemorespromiflorüDei, in nullam fr ! idconond’citur quodemerint.autacceperint oleuiii pe^
refurredionisfpem extenderunt.Et tarne necadco impru- | fr da? charitatis; quia nccipfa inquifitio proeuidubiq ex
dentes erant, licet & fatuæ eflent, y t il on i ntelligcrét quo-
niamcumlumine bonorum operü debebant ire ubuiam
fponfb, & Omnes lampades filas habere illuminatas. Vide-
bant enim quoniam minus habebant çleum boni operis,
quia ex his non curarent dum tempus fuit. Et ideoiam jp-
pin quantibus cenebris,latnpades què lu cere prius vidëlâ-
curyfuis ad tempus gaudiiS illuftratæ, obfcurabantur, quia
deficiebat oleum iocunditatis & lxtitix; oleum qj peccato-
ris.non permulcebat eas, neq;alienislaudibus mentes eo-
ru m impinguabantur. Sed prudéces quia prudentes erant,
etiam prudenter dant refponfum. Ne f^rte non fujficiat nobis
&vobis. Quiainillotremendo examine nemogloriabitur
fe cafta m cor habere,neefuis fibi fufficere mentis, quanto
mig's aids daredebeat,quia non erit forte quod omnibus
fatisfir. Intelligunt namqj in illo examine alienis operibus
ac meritis neminem adiuuandummuia vnicuiq; lampadis
fuæoleum habere necefle eft.Quas nortantur vt earn ad e-
mendum,fi vel frro maiorum meritis fandorum, qui cô-
fueuerant pecunias Domini diftribùerè.ad lucra animaru
poflint impetrace,deinceps prxceptisDei obftquendo,vt
cum lampadum luce fponti dignx efticiancuroccurfui.A-
lias autem illarum virginüm lampades,ponextinguebân-
tur antequam dormirent, quia non deerant laudes homi-
num. Sed quia cum furrexerint, nemo eft qui laudet eas,
bmnis enim homô caufàm fiiam folum modo tue pertra-
dabiriNemoitaq; erit, qui tuncdefenon cogitet, nemo
qui oleum adulando, vendar.Et ideo cceperunt lampades
deficere rielucerent/Tuncq;fatuæconuertunt frad quin-
que prudentes , Date nobis de oleo vejbo. Hoc quærunr,quod
con fueuerant alieno oleo lucere, & non fua propria cqn-
feientia, alienafquelaudes quxrere. Itepotius, inquiunc,*d
vendentes,&emitevobis. Nonconfulentiüforte voxeft ifta,
frd inrdentiunrell. Qma fapientiaerac in illis yirginibus,
&idco in eifdem ipfa loquebatur fapiencia, quæaîubi de
ftultisfatecur.Ego in interituyeflro ridebo. Quid igitur miru.
filàpientesirrideantfatuaSjCum&iplàfapiétia'ftibfrnnare
eas fatetur? Quid eft ergodîcere, Ite ad vendent es ï Nifi,
quia Gcfacere confueuiftis, & ideo non ditnas,ne forte non
fujficiat nobis & vobis. Vcruntamen & fi in parte de iftis dici
poffuntifta,qux femper laudes adulatorie magis quâ ye-
re habere hominum malucrunt,multa aliafunt prxfentis
vitx cômoda.curxacfclliçirudines,pro quibus negligun-
turxternxvitæprxmia.adquas nonnuriquâ interueniût
torpor &ignauia. Vnde credo,quod non ° e adulatoribus
folum dicat, verumetiam & de omnibus, qui aliud fedati
funt.Qrribusdicitur.itepotin?ad veftrahumanx vitx çô-
fiiçta negOtiajin quibus viuere affueui (lis, idei rco vobifeü
oleum Spiritus fandi non tuliftis. Quamobrc nô damus,
ne forte non fufficiat nobis & vobis, iam qn tempus no eft
prxftandi nec emendi vlli. Ét ideo dum eu nt emere, enaé-
di ylli, fie ideo dum eurit emerejvenitfponfus, id eft, dum
j quxrurtt fero emerequod priusparacc neglexerant} cUm
| queeruneàquibuslaitdentur, ^eli quibus corifolentur,&
I non inuenirfutjVemt fponfas & qux paratx erant intraueaffectu
cjftx dileótionis fuir. Ergo difficile & äpaucis cog-
nofcitur,quomodo Chriftus fponfus,&Ëcclefia vxóröc
fponfavocetur. Qnia etfi vocari poffiimus fratres Chnfti,
atqj filij Dei,feu in inuicé & irfi fratres ex Deo patre. Nemo
tarnen alter fponfus Ecelefi® quam Ieftis Chriftus. Vnde
& toannes licet amicus fponii fit,non tarnen fpofus.nec
vllus fandoium, Et ideo valde occultum eft, & difficile ad
inteliigendum quomodo anima humanaverbo Dei cójw-
letur vtfponG fit.velquomodocomifceatur. Et tämeriad
has nuptias nemo nifi {ponfa ingreditur. Quid enirh riiira-
biliuscü fit illud Deus,quid qu id eft Chriftu?) fit iile Creator
& ilia creatura & fecund urn hoc ille fponfus &allalpö-
fa; ve 1 vir & vxor Chriftus & Ecclefia. Vnde Apoftolus ait,
Et erunt duo in oarne vna, hoe, inquit, magnum eït faeramehtu,
ego autemdico in Chrifio& in Ecclefia. Hocquippe magnum
facramentum,magnus dicit Apoftolus, &ideu, noilquifq;
cótinuo nouit,quam roagnü fit quod dicit. Namquacogr
nacione fint fratres Chrifti omnëS fandi,nouimus,quia no
confanguinitateterrena,(èd ex gratia diuina, quiapatrem
Dcum nabemus vnum in ccelis.Quamuis enim ille fit pro-
prius Dei filius,tarnen pergratiam adoptionis, omnès fari-
óli fratresfuntjquiaipfi (unt filij. Vndeper (äderngratiam
adinuicemfunt&ipfi fratres; fponfus autem cxtc.röruiU
lius fbcietatis,nullusillorum eft,neq; dici poteft. Proinde
Chriftum quam excellentiffime iuftitix atque fapientix
i.Cir è:
EphtfMt.
fporifum cognofeat & confiteatur Ecclelia; altiifitnum eft
feire. Et ideo Hicremias dicebat, 8c homo eft, & quiscog-
nofect eum ? Ergo homo cft,& inde oftenditur quia fratw
eft ac cogrlofcitur. Sed qu id eft quod dicit, 8c quis cpgnbfcct
eum.? Cognofcitur verequiahomo eft,&quiafratÛM
&quia Deuseftjfcdoccultum eft valde quomodo fponfuS
eft,quia magnum eft facramentumj& tarnen ille fponf^,>
& ilia vxor. Vndeloannes in Apocalypfi fuadicit,ß^74ve-
netunt nuptia agni,de <ya\hmn\ic dicitac \Et qu&pardioteràht
intrauer unt cum eo ad nuptias^ quoniaîn infiis omm bus ef at
vna Ecclefiaeleéta, vna columba fpeciofa, (ponfa vr»for-
mofi ,in fanguihc fpôfi fui dealbata. Qux, dum fatuX Ölt S
vt luceant lampades earum*ram frro cunt emeré, ipfacum
vniuerfisfuismembrisifitratadnuptias. Quia füpraqua-
doveniebat cum fponfo, cui occurrerririt obuiamiftxde-
ce m Virgines, rnirô modo iam fpôfa ef at & virgoiam db-
temfponfalitarisfux,&pignusaceeperatSpiritum fantftu.
Tune quidem diuinisTubarrata mùrierïbôs, nue Verp iarri,
dono immortalitatis percepto, quod prias non poèefati
gauriensad'immortalcsingreditür nûptias. Ét clauja eff tanna.
6 fi fapere poffimuS cordis palato,quale quaritumvé
g.iudiumerit,quamioeqridum& quam beatum,quiain-
trant,& quam a m ar u m forisiemanentibüs ,quia dicit, Et
cldufa eSÎ'unua,vb[ deinceps nem o intrabït m ifervt bëatuè
fiat: dequa nëmoexibit vlteriusiam, vt extrairnieriiaiu'r;
fi^imeêhfifiisaüj^dtpert4^ î \ è t s s ciuitatié.bèfiedixîè
om nos in ea, & pofuit per omnes fines élus ; iri qu a riëmd
e furie t vitra, fa tiatus ex adipe fi umenti, éc om nis beatitu-
doxtcrnxvirXcircumple<âirui;eOS.
....... ............. N o vis-»
ffdiUli