
damans. Scdqiiiaei primum non refpondit vetbtttnk | interiodS fidéhtiam mÿfterii Habens,nohfolümöbti te*
nondcfupercilioPhadfieöram fait,nécdefup,erbia,Ted | fùgitfecaném vqcari» vcrümjMöpbttir bumiliuscatèllos
né ipfe fententi* fu* vider etur elfecontrarius, per quam nonnünqùamdètaicisy qu* cadünt de menfädomiho-
iulferat, In viam gentikm ne abieritii, nolebac occafionem tum fuorum, quam frequenter èdére.Sicque oppbbriutrt
calümniantibus dare , per'fe&ämque faiütem gentium- fibi iliatumvertitefficaciter in füpplicatiönis fu i blatidi-
paflionis fii*& reiturredionis temporevotens referaare. mfcnttim nemefugirludaios int'élltgérfedofeinoSj qüibüs
Séd illa nihilominus cfeffat clamafl; in via, Miferere trtel
Dominefih Dauid. Vtramque igitur naturam in Chriftb
conßtemrjCumScDo'ininumeumvocat, & filium Da-
uid proclamât Intereavbi didicerithànc fidémtûulierde
genre Chananæorum quam i|ffi'l?harif*i& fcfib* nega-
bafttyquærendumcenfeo. Nullidubiutn,quod h*c eft
fidesCaihbiica, vtiefu^ Chdftus, ynus idetoque DeuS
& homo intelligatu'r & adorctur. Quid eft ergo. qüöd i-
pfàmulier gensilis &Chahan*a, non erùdita in lége, ne-
que inter Profelytos adhucforte çonnumerata, ’fie con-
fiteturî Vnde habuit vt diuinitatem in-homine depre-
1111
henderet, eumque ipfurrî hominem filium Dei qlim re-
proniiflum intelligeret; Si dixerimusquod ex traditione
Iudæorumjinterquos forte tributaria viuebàt, reuincit
nos Euangeiium, qûodtunc primùm dicitad famam Ie-
fodefinibus fuiseamegreflàm.Quænifiegref&efrer non
putoquodharicconfemonis voeem emitteret. Vnde fà-
teor, quia ideo illaegreditur vt Saluaroréinueniret, qüo-
niarn ipfe prius eam illuftrauérat & quàefierat. Quæfierat
aucem càm quaqdo venir iir par tes Tyri & Sydonis, Vt in
fpeciè genus præfegiret ., cuius figuram &formam ifta
tenebar, & ideo fides Ecclefiæ iam nulla præfulgebat.
T v n c accedentes difctpuli e'm, rogabant eum dicentesiDi-
mitteeam, quia clamatpoftnos.'] Diuerfis excaufîs difeipub
pro hac Dominum interpellant. Forte quia adhuc mÿfte-
ria Salüatoris mihüs intelligebant. Ideo durum eisvifiim
eft,quodad tamdepreCatbrias voces lodge iarhdiu nullum
refponfum daret,aut forte propter nedium tanti clamons,
feu quia mifericordia motijuccurrere cupiebaht
roifer* mulieri, vel pro amore piiflimi Magiftri, ne quafi
cuipiam duras videretur, imovtteifericors fieret, exo-
rabant. Qjûbus clemens Dominus^,
N ovftim mifftts ( inquit ) n ifi ad ouesperditas domuslfta-
Et quid eft bénignifiime Saluàtor, quod ais t Non
furri miflus nifi àdbùeiperditâs domus Ifrael ? Nohne
rtd alibi dicis, Et alius om babeo,qtt& notifuntex hot ouili, &'
iilas oportet me adducete? Quid eft inquam, quod negas?
Nonne ifta de his ouibus eft, quas te oportet adducere?
Etecce modo deuota& fidelis venit, teqüe confitetur &
Dominum adorat,filium quoque Dauid teafleriteffe fic-
uti repromilfuses quid es quod earn repellis? Velqtiid eft
fidus mundi quodfiliæ làlutem negas ? Prorfus non abfq;
myfteriOeftquqd agis.Vndedatur intelligi quod atca-
num eft, & patera* voluntatis lacramcntum, vtabfolüte
pateatquod typümteneatEcclefi* haec mulier Chana-
n*a,dum depofeitquodaliisoffertur. Non qüod gènti-
busfelusimpartiendànoh effet, fed fiiis Dominus,quia
iJn fuâ vénérât, primum (àlutem impàrtiri gaudet, qûate-
nusàbhisprihiamiquibus & dè quibus eràt ortusypri*
'niitias fideiâèciperet. Sicdemum per luos Apoftolôs ,&
fantftosprsdicatores ad Gerites tranfirèt, lalulque vna o-
mnibus effet. Sedprxfetariiulier non eeflat, non frahgi-
tur,& quiainterpellauerat chorum Apoftolorum,qUatit-
uis no irbpetrauerint, rùrfus ipfeihclamando petfeuetat.
C v i Domtnui y noh eft bonumpatiem fumerefiliorurii, &
ntttttrecanàtù. ] Quia dare panent eanibus etfi humani-
'tatls ndneft; human* tamenrationis eft. Et quia qulbui
repromiflus eft panis vitaî, tollerébon eft bonum illis ac
eipèrè nOlentibus,rtirfus qui eum qu*runt dc petuht cum
'fide illis le negare nort eft æquum. Et ideo ad hoc di ffert {* )îusDomihus,vt cuftôdiat facramentum patris,& netol-
at quibus eft repromiffà falus. Sed illis oblatam eam j fibi
non recipientibus, demum otdo fuit-, vt fe^transferee
àd Gehtésj&adducatcâs oüesa’dgregém Appftoloru'm,
qti* noil fiinreot hoc otiili. Defertur h onor Iftae 1 olim
promiffiis, ne fruftràtus videretür indebite ac negàtus.
Sedaffêdbwbemgniflîmi t)ei in fe inuidiam potitts ac-
cumulat Iudæorum atque odium » quàm pietatis effe-
&um.interéa lEhanan^a- mulier iam per fidem fàlUata»
Chananarorum à Dominofueratattributa poteftas, & fe
fiiolque iuirecanes elfe vocatos, Sedqviiailli oblatuta pa*
nem conculcaread feelusynonadviramfumere ftmt cö-
nati,propterda rogat fupplex toto defidetio, vt vel micas
liCeatdatnbere moré catUlorum, quia hoc non eft tôlière
panemfiliorum& mitt ere eanibus, præferrim quia mul-
totiens eis allatus,repulfus eft & oblarus iatisftüdiöfe cö-
culcatus,attribütüs quamuis fe ingeffèwt, tarnen ntihquâ
eft recepcus.Hinceft,Fratres,qbodhçciîiüliet fide Chri-
fti iam imbuta, tam efficaciter refpondet, tarn que humi-
liter.Et ideo quæfe cane m confeflàeft, tandem cotnrau-
taturinhominem, & illi oblatrantes contra Dominum
vertuntur in canes»de quibus dieitur peir Ptopbetl, Ctr-
cundederunt me canes multi,conjtltum malignantium óbjeditmei
Et hoequam iüftç fiifeeperUnt vocabulumyquia filHDei
cffenoiuerint.Hinceft quodiam fiipra^dixi, vera iuftitia
Deiy propter quam nec Iud*is dare.potüit promiflà fuà,
nee G entibus denegare. Et ideo exclamansSaluator dicit
O mulier magna eft fides tua. Vtintelligeremuslonge diu fi-
lentitim Domini dc abnegatio ex rati onè temporis fuiffè,
& no ex voluntatis difficultate veniflè. Vnde rogo petpé*
dat prudens lector,quod fiepemoneo,ne in Dei operibus
sfttmetaliquis ralia&huiufmodijfortuitocôtigiffè , fed
licdiipéiàtiue àDomino func pr*parata,vt & fidei incita-
menta effent in miraeuUsj& ampliot in toto exhispr^di-
caretur opera tiodeitatisin doârinis. Nam hr^c m ulier,vt
fçpe didtum eft, formam commendat Ecclefiæ. Et ideo
perfeâaiam fideinftruâaventrâd Dominum,quern non
ceflat confiteri Deu & homihéaedeprecaripro nlia,vtab
hofte liberaretur mabgno. Quod Ecclefia facere non cef-
lat,pro hie qui ex ea regeneranttir in Chrifto. Tarnen quia
diâüeft, Inpatientia vejlra pofstdebttis animas veftras, quam
patientiffime hæc omnia penulerit, quamq; longanimi-
ter perferauitin roganda, probat EuangelicUs fertha &
Domini relponfio.Scd& hu militas eius qitatafuerit,qua-
taq; ad mirabilis làpientia, quæ Deum fie deprehendit in
homine hominé rurfus afluinptu ip Deü, vt Deus & homo
vnus fit Chriftus; vnaq; periqba vnQs Dei film's adö-
re tur, vnulque hominis filius, No« in confufione fubflantU,
fed vnitate per fond. Quamlàne fidëm fic laudat Dotninus,
ô mulier mAgna iftfides tua ! Etiroh'qbalifcunque, fed ma*
gna.hi quarenafeituromnis anima, vcfiliapoillt elle Ecclefiæ.
Et ideo dicitiir, ei à Domino, Fiat tibificutŸit ,\tii\
tuafitvoluntate eapoteftate,lahitas filiïè. Sicquóque 'quoi"
quot recepùunt eum, dédit eispoteftatcm filiös Ùei fieri, Vnde &
fartafafta eftfilia eius ex ilia hora.V nd e no (unt audieitdi qui
dicunr pueros necdum idoneos Vt credere poflrnt, in Ba-
ptifmo alrerius fide non pofte (àluari. Et notandutn quiâ
ad puerum Centurionis, &ad filiam huius,itl qùibus ma- S rædicatürfideS.perfe Ghriftusvcfanentur.non ve-
d c longinqûo lànari iubehtur, vt oftendat Domin u
non folû ta£tü, verumetiam verbo & voluntaté polie fel-
uare ortrmes Jn qüibus profêéto maxime faluté gentiû dé*
fignat àd quos ipfe per fe non Venic,fed in Verbo ndei o tunes
curantur vt filia mulieris, ab omni domirtatuimmun-
doru fpir i tuu in ablutiónefalutis. V nde continuo fadti fides
fequitur,dû moxin monte obfeffiVariO genere mor*
borüàturbisDominoofFeruntur,ideft,àcredehtib.infi-
deles,ægrotiq;vt adorent & procidànt, inftrüuntur.fed
no prias quâin monteafcendab Ait enira itaEûahgeliua;
C vM tranfirèt indi lefus» venit fétus mare Galilei ^ & aft
tendens in monte fedebatibi.~\ Quia de hoc fiecuioafeéditad
pâtre. Et tant acctfferunt ad eum lurba multa h abet esfecit multos
mut os, cates & claudos, debiles&aliOs mulfosproiecerunt ad
pedes eïus,&curauïteos omnes. Nâ in eo loto vbijàtinüs inter
pres tiâftulit dcbiles, in GræCb habet generale
debifitatis.fed vniusinfirmitgjbeft nomen, que nos
vulgo mailcum pollumus dicere. Sed quia ptoprieras hu-
ius verbi, in iioftra noh exptimitufIjngua malüit interpre*
*’***’M -- a'J ° "• . débiles
L propriomterpretariver*
bo.Quodautemlefus afeenditinmontemyqüafi terrenos
prouocat ad volandum pullos fuos, vt altiora femper appâtant,
quoniam ip£ de altiffimis fedibus.eos omnes qai
infirmantur, & adfidem redeunt, curare non celÊt. Sed
poftquam curantur, ne in via deficiaht, miferetur eorum
Dominus tantum, vt ad montana cônfeendant. Vnde fi-
gnanterait:
C onvocatis difcipulisfuis ait ittis, Mifereor turbo, quid
triduo iamper/èuerant mecum ,j& non h aient quodmahducent,
&dimittere eos ieiunos nolo, nedefiçiantinvia, ] Tenet ordinë
corfus operadi,& docet myftica in eifdem operibüs ,dum
luccçditivirtutü opus. Nam infilia Chanan*æ,fidesgen-
num præparàtui:, deinde débilitâtes ac motbi iam de mô*
te per eandem fidem à Domiho curantur,ficq; cibi,ne de- f ir ia n r n n f t l e n m io a .. h . « . ^___... ■ . ^
quoniam in,c....™ua u u ayuuasuuu^cux. v nae ex con
lequentibus earum reramintelhgentiaacdpitaudtöritä-
tem, ne in via pr*fenris vit* propterinediamdeficiaht.
Hinc ergo eft quodpius benignus Dominus couocat dif-
cipulos iuos, cum quibus initcofihum de refe&ione ple-
bis, vt in nulloeflentinfcii qu*fa<fturus erat. Et hocagit
yt MagiftrisEccleiiatum futuris exempl um pr*beat,quo-
tiefeunq; aliquapr*cipua agenda fiint,vt cum minotibus
& difeipulis fuis communicent cofilia fea, ficut Dominus
ex confabulatione vt commendetur ratio,& concordi*
focietas; nec no vt ex difficultate intelligant figni raa-
gnirudinem,& fint miniftri tanti iacraraenti,aciocii in di*
ipenfetionefalutis. Mifereor (inquit)turba',quiatridtiotarn
perfeuerantmecum, &nonbabentquodmanducemt Confide-
randa eft igftur in hac ledione, ficut &irt omni textu fim-
<fti Euangelii,in vno eödemq;redemptore noftro,gemina
ac diftinda operatip diuinitaris atque humänitatiSj vc'iö
vtroque opere veritas commendetur humanitatis atqj di-
uinitatis. Sicq; ettof Euficcris qui vnam tantum operario-
ncra in Chrifto dogmatizarc prafiimit s condemnetur.
Qms enim non vidcal benigmffimus Icfus quod
tur tueba:, quod colloquimt difeipulis, novel inedia »el
longions vix labore.turba deficiat,afFeaum eile vel com-
------, — ptucuciantcs, necnaoeDaht
quodmanducarentvProculdübiogehtesquialegèmnöü
nabebantjid eft,quique libros Moyfi, nec Prophetas, njec
prædicanonem alicüius Sandorum, fed per fölam fidem
vehetunt primum ad Chriffiim, & ideo quam bene iam
tnduo cum eo perfeuerant, dum in ftatitiitate eius & p a t
r“^ e^ ° “6réîaÊcredi“ C>&perfeùerantetiam
ln nde Chnfti cum ipfe iam triduo,cüm in pâtre credünt,
Scininfo filio eius & in Spiriru farnfto* & permanent irt
confeffione Triniratis, ficut Saluator ait, Quiperfeueräuerit
ty$j*nfine,htcfaluus erit.Et hoc & dicere,nori habent qüod
manducent,quia legem non habent,nec Verbum pr*ditä-
hPnis, fine quo nemoviuit. Etdimittereeosjeiühösnoio,ne
defictant in via. Vt qui per fidem Chriftü credideraht,ver-
bo fidei demeeps alerentnr in falucem. Ördö^itür idem
eftlnfermoneDomfn/ n n i Xr J a .
— V r . o î , qui tx in comequeflda gratia manetiVnde
&hodic,venturi ad Baprifrnum,prius côhfiten-
turfecrcderein filium Dei,& in paffione àcrefurreétioné
dus & huic profeflïohis iàcramento fides redditur. À rd;
vt hanc verborüm fpohfionem quædam ipfarüm rerutti
Veritas confequatur -, toto in ieiuniis pafiionis Dominic*
tempore demotantès,quadam Domino compàffionis fô-
cietate îunguntur; ac per hocfiue fponfionis facramehti,
nue îeiunio, omne illud paifionis Dominic* cüm Domino
agunt tempus. Quijriis Ddminüs mifertüs ai tjiam tri-
duo fecum effe, quos nein cqtfu vit* licularis, id èft,in o-
pere præfentis TæçulidefeéHo labefàtfarer, vultcibofuo
eos alere.atq; ad pergendum totiusitineris fortitudinem,
panis lui yirrute nrniare.Séd miror valde quid fie quod A-
poftolifiipra iblliciti eiiè dicütur poftieiunium Vnius diei
derefedioneplebis, & rogant quia defertüs êrât lociis, &
flora præ terierat vt dimittat lefus türbas ireàd vicinà Iocà
& caftelIa,quo poffint fibi emere clcas.Hic àutem iam tri-
duo perdurante populo & laborante cû Dômirio in cori-
cürfu, nihil tale dicunr, fed filent y & fit de pane ca ùiàtidy
quod non fint vridçifti poffint làtürarL Quaproptergé-
ftorum caufà, nec immerito rationem quærit, vnde vide-
, turmihi quod refc(ftio fila fàlutem demônlïrabatlfrâeliti-
C* olebis mPnYlirarrr 'Ptnrn*, C.
7“ . viuuus t ccquod maiuseit, lira
ita in ommbus omnibus temperantur temperanmr miraculis,miraculis.diâis diäis &fa<faäis,ftis,v£vt&: &
lämChriftiöratiamTTeotemri?^,^
veritas fatftiqommencictnrin tnitaculo quail inipecie, &
ftcramentum prsedicetur opere diuinitaris in genere.Qna
dc caula rogo inteliigat Catholicus auditor, quideft qnod
omnipotensDeus,n5 ampliusquamlecnndodepanibas
hoc feerit tniraculum, vt tnrbas pafeetet, & reliquite fu-
petarent. Non enimimpotens etar, vt amplius non p o t
fet & veilet; fed ratio exegit ne plus autminus faceretin
ipecie, propter fidem commouendatn ad tempus, quam
fecit in omni tempore, propterdo&rinam vniucrfiim genus
humanfiadinftruendurapergratiam. Qnpniamnon
mfiduas leges in ftituit,quibus eruditur&paldturomnis
anima fidelis ad viram, venrsicilicec dc nouutn reftamen-
tum in quibus 8c de quibus viuit omnis anima;Qma non in
fib ptneviuit homo,fedinQmnivcrbo,quodproccditaboreDci.
Hate quippegemina refedio Deum pratdicat, quino am-
phps aut minusfe prssboicin mitaenlo, quam fe exhibuit
in nouo aut veteri teftamenco.Duafq; iftas ftamit leges, v-
nam eatum priori pratbens populo,alteram vetp dedit
pop ulo.quem redemit (anguine iuo, ficq; has duasfemcl
&fecundo pro miraculoprsbqitpaftiones. Vnaearum
de qaaiamiupratradaBimus, typnmtenuitprioris legis,
ifta veto de quanuncloquimuqficur inis demonftrabkiir
differen<iis,(iguramexprimitnouiteftameti,inquoChrifti
gratia commendatur. Etideo bene de feptem ranibus
feda eft hiec refedio; quoniam in feprem Spiritus fends
donistodusEcdefiatfirietas>ati^praftatar.Propterea
ad noui teftamenti redeinteiligitur pertinere. Nonenim
aiiquisEmgeliftatumdixitquodiftipaneshordcaceifue--
rint, ficut deillis.qmnq;didumeft:fedmagiscriricbifiuF'
fe creduptur.vt eoalatur ChriftiEccIefiagranofeumtenriy
quad cadens intetfamortunmfuie.tieindeHiulrnmfrn^
damattulit. Pro qua ipfe Dominus mifericofdiamotm, j
Bibltoth.Vet.PatKFom.y.Barsî,
u i luxueus,ieapet 1Qlam
Chrifti gratxam, feptem eis primu pärantut panes, &
frangunturj vt Spiritus fen gratia akneurgratis donisq;
cceleftibasnutriantur. Adquas.quianecdum miffi erant
prædicare y fed potiüs ad oües perditas domus lira el. pro-
ptereà de his non Ibluiii tacéht, verumetiam eaufeiitur &
dicunt. Vnde iftos potent qmfat urare pan thus infoïttüiinc? A-
lioquin nifi in myfterio hoediâurn effet, inefedülitäs A- 1
poltoloram valde culpandäerat: quia effinoß aliunde,ex
priori feltem miraculo de quin’que panibus recordari, 6d
feire poterauÉ, quod Deo nihilimpölfibilé érac. Sed tarn
diuforce eos incredulitajs tenuit,& oblhiio fa&iyfte récor-
daretur quod fecerit dequinque panibus,&daobuspifei-
buSjdonecmyfteria cóplerentur géftoÿim.Nam in prfo-
ri figno, quia quinquçiènfibus ad hue q ui pafcUntur, tan-
tummodo vtebantur,&fenfibus vicinieranccarnalibusyi
non ipfe Dominus tecordatur iß vno laltë laborantes die,
feddifcipuli,quia adhuc feb pæaagogo erât legis,vnde vi-
cina velpere & inclinante iam Sole,quia'a’mplius iron po-
terant fuftinere promis dèprécâtùr ,-qßafiprö imperfeäis.’
Hic autemipfe Dominus recordatur eorum, & mifereriî
dicitur, caufasqj miferationis exponif, Qjüa triduo, inqaii,-
perfeuerant met um, ieiunos dimittere eós no to,ne deficumt in
via. Infmhces-Iud*i,quiadhuchodie hoc tridutfm non a-
gimt cum Deq , nec perfeuerant in hisqu* Dei fönt, qùiÿ
in Trinitatedihtatisnolunc credere,neqj nariuiratëChri-
ftipaffionemae refiirredlionem confiterri; quähqjuam 8Ö
hoo triduüm alii àfiter incerprçtari vefînt; Dicünt enim
qift^terdüsdieseffit. exquoeWditiïradhæfiïfeht. Q^iai
intoro fejculo-gencris fiumani teraümtempusèratycttiadp:
ßdeiehdffian*gratia data eft.Primum feiiitetaÂlele--
gem, fecundum iùblcge, rercium lübgratia. Ecqiioniam1
quartumadhüc Ééffat, qpfefed picnMïinam|âceraFÉera'*
laleth vent u ri fiimus,.quo tendit qùiiquis redie'créditin
jUah.
Yyyy Ghiîftütn1