
H incm m Rfi m en fis Archkpifiôpi
lèruandam, verum & de propria Ecclefi^, quæ illi male J porröchia tua vel alicubiadmillo,fine meo,vel eorum, ad
fauerit, omnimodo adnitendum , vt ctiam autoritäre | quorum curampertinebànt, conlènlïi, contra diuinas&
publica reijdatur , atque ab ipfa principali cathedra re- ' humana^Iegesanathemadzare » 8c ab omni omnium
moueacur. Quia vetoienielac lècundo, cæteris coepi- { Chriftianôrumfociëtatealienareprælumpfîfti, vnde mpil-
Cdnc. Antioch.
0.1$,
D
X. Timotb.
icopis noftris ad ordinationem fecundum facras régulas
conuepienttbus & abfentibus perfcripta confentienti-
bus, tu (ëmelac fècunao regulariter çonuocacus, venire,
vel regulärem conlenlum tuum mjttere detre&afti, le-
cundum præfatosiàcros Canones, prædi&um Ecclefiæ
Cameracenfis regulàrirer ele&um eum his, qui conué-
nerantjvelperfcriptaconiènferant, ordinauimus. Si (in-
quiunt) commani cunâorumdecreto ratïonabih, &fecundum
régulant Eccleßafticam comprobato duo aut très,propter contetio-
tfes proprias iontradicunt,obtineatfententia plurimorumyxxCct- •
timcum nec tuam contencionem audierimus, ficut nec
conlènfioncm habere meruimuç: Vnde » quia fratres no-
ftrosnonmodice Icandalizafti, adhibito mecum fratre
Hodone venerabili Ecclefiæ Beluacenfis Epilcopo -, te
corripiens dixitibi quantum inde incurreris,lèd aliam re-
cognitionem, vellapsfationém à te reciperenon pocui,
oftendens quia hinc te regulæ non modice luccenlèant;ni-
fi quod indignatione plenus relpondifti ; No» fumus adbuc
(inquiens) adhoe : Et poll hanc & alias corrépriones
à me tibi litcerisac verbis adhibitas , in eadem contuma-
cia permanfifti, ha ten u s permanes, qua \8c ante parro-
chianummeum Am al ber turn contra régulas, pro caula
tibiinliçita excommunicalti , Icilicet quia vxorillius,
coslèandalizafti., 8c maximum Icandalum non Iblüm ec-
clefiæ , ièd & Régiac regno intulifti ; cum lex prohibeat,
Vt per aliénant meffem tranfiens falcem non mittäs » fedana-
nujpictts conteras & mandates. Falcem ( inquit beatus-Gre-.
gorius ) iudicij mittere non potes in ea fegett, qua alteri videtur.
effecommiffa» fed per effeftum boni opetufrumenta dominicavi-
tiorum fuorum puL ü finit a, & in ecite fia corpus mon. ndo, &pèr-
fuadendo, qua fi mande ndo cornier te. Lege s etiam ièculi, quas
probat ecclefia,&ïàcri Canones , atquë décréta fàn tæ lè -
disRomanæPontificum, ccrta & fixa depromuntiudicia
de bis,qui àduer fus éa per contumaciam pertinaciter agüt,
ficut egifti.
Dealiisëtiam, quæ mihi-pcf fiipraditum vénerabfienv
Archiepilcopum Vuanelonem mandafti, feilicet, quo-
niam fi lcripta, quæ tibi &ef‘cK fiætibicommiflæi de à te
in ten rata excommunication? tuæ parrochiæ, tranfmifiy
quæ ibidem tecum habebas, coram aliis incenderem, 8c
anhullandadifçrèm,meqûe cqntraràtionemdç autorita-
tem fecille profiterer, mecum pàcèm haberëVelles ; me-
ditatus cumcordemeo, iâtis apud nie ni'irari nompotui,
vnde. & quomodo hæc tibi in lènlum venerint , vt talia
mihimandare polies. Nat« diabolus loquens ad primbs
Dent. ij.
Çng-'P-U.
lib.'lz.rtjpg
*d$, tnten.
rog. Align,
ftini.
, parentes nbfttos, fed 8c ad Redemptorem ac Saluatorem
qusm in-tuap orrochia le^liter b^tinuiç, &inmeam par- j noftrum,non ex deiedione, fed prouedus &fublimitatis
rochiamd^duxit , 'poft plures annos quam illam habuit, | auaritiaeos temptauit, tu fiiper gieifiis ( fi diçi fàs eft ) diaper
mandatum eum apud téacculàuit, quod cum ilia non j boli malignitatem oblitus (cciptum e l l e QmmalignantHr
poflèt concumbere,cum legesdiffiniant, Vtnequeaccufa- ! exterminabuntur,,me fl<iflime nimis exdëie&ioiïe tem-
torperalium accufare , nequereus per ahum defendipotett,nfi \ ptafti , leiens quia-quæ tibi & ecclefiæ tibicornmiffieün
ingrat um lihertumpatronus accufet y aut rei abfeptia defèndatur. eiûem lcriptis direxi, de euangelica verjtâte, & apoltoli-
Etitem: Obfiruareiudicesjpe.ia’iterdebept,ytinomnibuscaufis j.caatqueprophetica,necn'on&Canonica au(àoL‘itate, lèd
fententia,quàMiberatafuerityÇonHitutU panterpartibusxrscu 1 & d e Apoftolicæ fedis eonftitutione§ ficiit accepçjat ea^
tetur,vtab his, àcpùbus caufa dicta eü ad integrum qua difta I dèm landta fedes beatorum Apoftolorum traditione,
fueritfintentiacognofcatur.Etteg\ilxdic\int,Vtadaccufatio- conftant.elïè conlçripta. Et làndtus.Hierohymus ex îàn-
ntm non admittantur, quos leges publica non admettant. Et ótarum lcripturarum audioritate comprobat, quia ignora-
Vfi6.
hanc quo que inrationabilerii ,. excommunicationem a te
fadtam, etiam IcriptuÇft contra rationem&audloritatem,
& non veritate lubnixqpi , led à te fabuloie conlcriptura,
oftendit, quodmihi inde dedilïi : Vnde etiam tertio tibi
lùafi, vt lèntentiam'tuam contra régulas prolatam in ^ iu -
tares, décernente AntiochenoConcilio , ytfiEpifcopus,
nulle votante, inordinato more deproperetfuper aliqutbus urdma-
tionibus,&Ecclefiafiicisnegotiis,adeum nonpertinentibus, tom-
ponendis,irritaquidemquaab eageruntur exifiant : ipfe vero in-
compofiti momfui,&inrationabilisaudactafubeat vltionem, ex
hoc^am damnatus afanfto Concilio. N o n enim metropolitan
nus eras, v t lollicitudo tonus prouinciæ ad te pertineret;.
fed quod tibihrmeftum fuerat,&præcipiunt regulæ, ob-
tinere n o n potui,doneeplacitum, te propter pad s carita-
tilque euftodiam , conhibente , * in çonnnio parro-
chiarum noftrarum condixi , quo quidam ex Coepilco-
pis nollrit ,8c multi ecclefiaftici ,8c laicalis o r dinis, airno-
biles , & raediocris conditionis viri conuenerunt , vbi
caulàinrationabiliter 8c inhonefteàte adla , regulariter
atque legaliter diffinita non folum mihi ,& aids C oepifeo-
pis ac confracribus noftris , verura etiam petmultis laicis
morigeratismaximamverecundiamde tuis verbis ver^-
cundofis,ac motibus incompofitis, & clamoribus incon-
ditis,contra bonum nomen, quod Apoitolus iubet habere
Efllcopum.inculfiftijquam turpis rei Epilcopo indecente
hiftoriam, pro dolor ! muleis nimium cognitamp/iet me
lcribere.
Verum nec ifti exceflus tibi luffecerunt admittere,nifi i
etiam hisaliosliiperadderes, quæ non ad tuam (quodab-
fit)daninationem , linon tu ipfe in contumaiiaperlëue-
rando exegeris,lèd ad cprreâionem, ficut 8c feouentia di-
co. Çum enim Princeps Apoftolorunr beatnsfPetrus cheat
, Qua eft enim gratia,fi peccantes &colaphuzuuifuffertisfed
f i benefattentes patienter fiiftinetis ; jbac eft gratta apudDeum-
Cailla iniurdrum cuarummeos , &aUoram Primatuum'
atqueEpilcoporumdiuerlàwim prouinciaruçi porrochiatiofcripturarulignoratioChrijlieft.
EtApoftolus : Siqttis
prooem.tn
\Ifaiam.
i.Cor. 14.
ignorât,ignorabitur. Profeéto ( inquit Gregorius ) kh qui ea,
qua funtDomini,nefciunt, aDommtâèfmntur, 8clànétarum
lcripturarum traditores &. incetifores inter läcrÜegos
computari debere,legimus. Si ergo ilia, qtiæ 4e Euange-
Ho,& Apoftolis,atque Prpphetis , neenon & làcrisjregulis
Spiritu Dei condicis, fine admixtionë alicuius hærelèos
vel fehifinati s conlcripfi,videlicet,menlùram tritici à cPm-
burendis paleis & zizania pu ri, r euer a de horreo domïni-
coiq| tempore tibi ac ecclefiæ tibi cbmmiiïæ , & ibllici-
tudinl meæ fubiede prolata incenderem & vera nega-
rem jfinc dubio Chriftum,qui in eis prænuntiatus 8c bften-
fus eft,& pet quæ Chriftum cognommus , quique ilia lo-v
cutus eft,me nolle & in eum crederè, ac per hoc me Chri-
ftianum negarem,& fi Iàcros Canones & décréta Catholi-
cæ ecclefiæ incenderem & abdicarerii, me proculdubio
non folum ab epifcopatuiplè deijeerem, verum &ab Ec-
clefia Catholica diuiîum 8c alienum,id eft .fchifinaticum &
anathematizatum publicis & ecclefiafticis legibus effice- '
rem, ficut lahëtusLeo Papa feribensad Leonem i^pgu-
ftura etiam de le dicitj5i fecundum Apoftolum( inquit ) qua
defiruxi bac adißcoprauaricatorem me confiituo : & eis me vl-
ttonum condttionibus fubdo, quas non folum auâontos beata me-
moriaprincipisMartiani, fed etiam ego meaconfenfione firm aut.
Quapropter etfi me infirmum ac fragilem atque imbe-
cillem,vcreuera lum,adeo æftimafti, vt mhiisyel promif-
fionum blanditijs ad hæc agenda trahi vel inuitari vale-
rem ; non tarnen Epilcopus dubitare debueras verum
elïè quodabeo, qui perficic in infirmitatevirtutem, pre
veridicoptom\mt\i$ipominus ( Mquit)dabit verbumeuan-
gelizAntifrus virtutemmultam. Veruntamen quia ficut legi- |
musj In difeendo mora nulla eft, vbi Spiritus fanftus duftor 1
adeft,ipfo inlpirante,qui dicit; Dabo vobis os &fàpientiam,cui
nonpoterunt refi&ere , & contradicere omnes aduerfarij veftri.
Nojimcomcrito , led gracia fua , dédit mihi Dominus
fubito recogitare,quia lcriptum cft,ttmpus tacendi, &tem- 1
no«^nonçonfelïbs,neque conuiëtosdealiqupetiminein 1 pusloquendt. Etquodprænolcens æquanimiter ceportare
EpiJl.jt.
Galt.’
H
Zue.ti.
È c cl.ty
àpûfi. t v . Capit.
npnpolïèab aliqùo repreîiendi vel arguti & horiaiidejis
àuthecicælcripturævetbàniutarë, he;mèipfiué,iibtes feï-
larium, ratidhe coa«ftus ( aim vëiiià ficërddtâïis réuêrëii-
tiædicam,»^ rejpondeds ftulto tùxiàfiut. itiamßom, nSièjpcU-
rjs eifimihs; & rejponde ftulto iuxta fiultitiam fuam\ nefibï
fapiens ejfe vifièatur;) diftüli ribiqüætùpç pôrèràhiiëlpoii-;
dere, &dehis,quîèmijhii mandafti, tibi mox rëinaiidaiui;
vt qupniam à conftàtribus noftris, qiiibus eà oftfeiidifti,
âudieram te contra mè, & contra eadëm lcripta qiiæ-
dam collegifle, & etiam cuicjam lcriptô te &blcriplifle,
8cà Canonicis Ecclefiæ Laudunëhfis, 8c poftea a prësbÿ-
teris tuæ parPchiæ contra me, 6c ebricra eadem fèripta
fublcribi feciffe : feci &tédicêre; quia ipfii lcripta , quæ
ego tibi , &ecclefiæ Laudùnenfi de præ^taexcomin>inî-
çationè à tè fa&i direxëram, membiatim d.llolüilîe.
lcripta a me tibi, & ecclëïïæ tùæ dirë<fta,vt manifeftum lïr,
cuifiifdfàttiriVenjeHnÉin t>èo fîht.fîéÜ. Ego aucem
quæ tibï, 8c Ëi^efî£,t4^ de préfata exconimunicat
ione à te fada : primftrii quidem ad të ilia cji-
rexi i quæ nqii èx didum, qui à femetipfo
loquitur,gloriam proprium quarit : pér mëàutem ex
Eiiangelicaveritate,& Appftol^fcgtque Probheticaautoritäre,
fed & Apoftolicæ ftd ijfß &n tb fum Concilio^
rum cbnftitutionibùs ilia lcripta &a nie tihi, & ecclt'fiæ
nbicommifté direaa iioiideiie^b,i5:iens d itum à Ôonii-
Ho : Tu joutent dudit its nuntiabis èk ex me ; eapropter iüftitiàm
etUs non.abfcondi in ‘Cordemed,vèritatem eins &falutare fùum
dixi. Non àbfcoridi rnifericôrdüm dus ér vèrïtatém eins
d èoncilip mitlto ,vt non elonget à mè mi erationèsfüds, fed mi-
fericordid & veritas eiusfufctpiànt me. Sed quia vt homo, &
ilî multis diuiriiïènfusignaruserratepoflum,quôdinhac
a [..U I..* I jg j - caülà meâdhucfècilïèpon conCredo;fi*rrfihiratiônein',&
aütbritatem oftendens Kl-cundum iàntaruni lêriptura-
riim tramirem, tradicioiîémqiië Çathplicprum pàtrüiii,
qiiam hinc debeàm lèqui, debitum aflètifiim præberë
non abnup ; qui etiam à minoribùs mcis corrigî, 8c èo-
rurn bené dita fequi non renup, quia læpë iiiniori Do-
fniniis rëüelàt qtiodmeliuselfc,& Apoftoluàdicit: fiq lij
rekeUtütofuèefa fafenti,prior tdcèat. Vci'erandum quippe,
ac cum omni deuoripne imitànduiii terieo q'übd béatuiri
qui iâeo fe primum exiftiwÀt, vt b'ona, qüa vident,^ifcere conhemqttë
maiprum, nülliiià elïè aütoriratis vel rationis
rnonftraflè corâm târicis& îiilibusdeconfràtnbuS i&coë-
pilcôpïs nqftiis, qùi ibi àderanc, qüos & quantos tu eli-
I |gëres, eadèiîî feripta, qiiâ'egdtibii- &Eaudunenifi eccle-
1 fiæ pro ràtipôepræd'i.cta tràhlffiïferam .ofte^derëntûr. Sed
6c tu ea,quæ cpllëgeras ^veruiri éc ilia j qiiibüs ïubfcçipfér
ràs, ^: fîiblcribi feceras, née non & ilia, per quæ, lcripta i
me d ireta tódifloliiill^dicebas, in medium iipftridepbr-
taresi & legerentür per ordinem, & qiücquid tunc ibi à
præfatis fratribus 8c coèpilcppis noftris iiiftë & rationa-
biliter lecundum lâcram à u to rita e çm C a th ô lic i fidèi
Conuenicnciam inuëhtuni 8c decretum , & inter nosebn-
üénÉum foret,völuntatie lequercr, & pàcèm quam tecuih
încôrde fiabebam, & eitënus, fi villes , eam tibi non dér
hegarem^, èc à te mihi oblatam îîilcipefem, & tibi di|é-
finceràm,vt fràtd ôëfiiib exhibérem. Adqiiarnj
ifiéam refpönfiónéui tibi reifèirendam, ilHem vënérabilis
Àrchiepilcppus Wenilb dbmnüni Aduëntiüni glönö-
fiiin Pbntificéqli^qüî vriâ cum eb méâm tefporifîpriem aii-
d^tatiîrèpôpôlat , quod 8c iidèm vënérabilis Epiicoptis
lïbentîflîme egit ; &poft côrnmunem cbllocutionèm ve-
ftranij demlit mihi ex tua parte yenerahilis^Ârchiepifço-
p qùôfdam quaterniuncuios fiBi à te in prælentia
méa datos, & ver&bus ad döitinum noftrûm Regèni
mihii te fibi relfiôndifle, qub-
hiârn ilia alia (c^îpta,quæ reqüirebam,të ibi hon habere,éc
proptërea ilia mihi norimitterés. Ego aüteni iplos qua-
terniuncùlbsjàd manfidnem noftratn iahî velpëti yëniens,
letio.ne citiiEmapèrluftràiii, doquibus tibi ihcraftiha, in
Icedüla bteùi rëlpôridi, quam tibi pér p r i fatum véneïa-
bileiîi Archîepilcbpüm W^enilôricui tratifinifi, per quem
inihi eofdem quaterniUnculbS milèras, qdos lecîndum |
aûdtoritatcm ac moreiii jvt prouincialis Epilcopus fiio Ar^l
chiépilcopo foceré deBet,,& (blet, bfFerré'nbh voluifti, 8t
( vélutquibultlàm viliun fuit)dedignâtüs fuifti. Ego autem
præfatam fèedulam ideo per intiplùm tibi non dàiidam,!
ledper éuih, per qtiem mihi lîpe fàtos qi^terniiinciiloS
milèras,dirigendam neccflàrio auxi,ne,fi de meaniânü i-
plam fçedulam recipere refutaresymaliuplisvi'fî fortéaliqui
aderantj plaufiis excitaretur, & bénepplis fiqüi pîurimi
a d e re t) dolorincutereturv Expetaui autem pofteà vf-
que modo,vt mihi ilia fçripta,qu§ tiinc apud té non habëiré
mandaueras, mitteresj lèd quoniàm ilia hadtenus non mi-
lifti, dignum cenlui,vt à te mihi ea micti repolcerëm: &id^
circo has Iiterasexiguitatis meæ tuæ fraternitati dono,pe-
tens vt ipü lcripta mihi per teipiùm; teibuas, & riè diudus
drftcras, quatenus illis inlpeétis, làlua fide & àuâpritate,
inde iimul lèquamur qùod Catholicæ&fraternæ paci arque
dileâioni cônùenire dignolcitur, Içquentes Âpo-
ftolum dicentemj pacem fequinitni & ßtßimoniam, fine
quanemo vtdebit. De um. Iplè enim frater nofti dicere ve-
ricatem,quia omnis qui male agit, odïtiucem,& non venit
ad lucitfavt non argitantur opéra eius: qui autem facit verita-
tem venit a i lucem, vt ntanifefteritur opera eius, qu'ta in Deo
funt fa fia. P ropteréa fient ('lfcct non regulariter ) oftçn-
difti mihi qu* coHegilti ex Àpoftplicæ lèdis Pontificum
Epiftolis,vndë tibi fiicciftifte relpôndi, fi neceiîè foret, là-
tius relppnfurus; oftende etiam lcriptum cui iùbfcripfifti,'
&^fiiblctibi fecifti.lëd 8c ilia pér qiiæ te diltolüiftè dicis
loan. 7f 4
Ezecfo}.
PfiUm.^ièr
HB33
i.Cor.ia.
Itb.j.ep. gf
ind.z. <f
Deniqtie diëtüm eft mihi,qù6niam apud plurimos glo-
rierisÿ quia rrSihif potes rèfifterei & me aii'des cPhte-
.jmiere > ficut de iûüehè iaâanciæ vehto rëpleto Iëgfriir,
qui Ëphefi dömum Dianè meendit, 8c infcerro'gatüs, cür
hoc égerit- refpoiidit, vt quia bonis no^i poteraf, vel
m ali-s innotefeeret. Ad hahc gloriaraoriem tuam re- ■
Ipondép tibi ex vèrbis Apoftbli:. Ftatet non bonà 'gtoria-
tio tua. Q lid enim quantum fihi à ppténtia fupernà per-
mittitùr, non poteft Homo temporali pô'tëftàtè fuftul-
tus ? qui Détint non timet» & hominetfi non reuèreiuh Na’m
& nos aliqüid ppfllimusi ièd vtinàm ïèmder ifi Deb
polRmüs qui nos confortât. Et qutoniam non efl poteftas
nifià Deoy difcernendüm eft in poteftatéi quid hofeis
Défis concédât prbpirius, & qufd permutât iratfiiS j'ÿt
conçëîïà cum timbre iSc tretnbre hümilitér ëXeqüaùiur, 8c
permilla in noftri pérnîriém nonabutamür, & qùigtmd-
tty in pbteftatéjî» Döiniho ficut&iii àliis giotietur, atque
[ %£tà' diiftum Sapicntis : Qui fe valet ejfe potentem, aÜvtnos
domet ilteferoces. Qùia beatt mitésj quoniàm ipfipofttdehnt
terrant-, æternæ fcihcet hærèditatis. Si enim glpriàris*
quia mihi potes refiftére, tinie, quià in qho contra fo-
gulas fiicras refiftis, Dei ordm.ittoni refifiis, qui per &-
Crbs Canones Spiritu Dei conditos, 8t totiuSi raun-
di reucrentia coniècratos, me tibi præpoluit,& të mihi
fi^poftut. Et fi .gloriaris,quia me audes cohvémnere,
time,quoniam ilium,qui fup Vïtib façftfis éftj Vt nullum
timeret(& ipeçiaJiter iliïlk> filio perditionis,qui Anti-
chriftus dicitur, operabitur ) imiraris : & nunc C inquit
Johannes Apoftolus Antichrifti mul.i funt. Et vt item
fcyptiun eft : imttàntUr ilium qui funt ex parte ïpfius. Vnde
li gloriaris quia^contra me tûmes, meque tumendo
conteir.nis, ac per hoc Dei ordinationi refiftis y qiio-
riiam humilibus, quibus Deus dut gratiam; 8c pro veritate
fpqueixybus, & his,qui contra veritatém lè ërigfint,re-
fiftentibus, aperiturcoelum ,vel occulta nôbis velmahî-
fefta diuina operatione, ficut de beato Stçphano legi-
mus : fuperbis autem quibus Deus refifti'tcScDeioidinttio-
ni tel iftentibus, con traque maiorëS iùos tumentibus, vel
occulta nb]^is,yelmanitefta diuina operatione, infërnus
aperiturjficlicde CllDré,Dathan,& Abiton lègimus.quos,
dehilcente lu b pedibus eorum terra, ififernus ablorbuir.
Dementia quelque tua(fiçénim yoçacur à plurimis)pèr o*
ramfiltörfim vblitatdicentium,teqüafi mèrite^aptuna dif;
leminare, qurmiam fi dé aliquà caulà te i'n Synodo com-
pellauero,fivifiim tibi non fuerit, mihi nên relpondëbis,
prb eoquod iam duo meaiudicla a led(%Apoftolica fint
Luc. 18.
Philip, a.
G
Rom.i}. ■
z. Ce r.to.
Boet.de cof.
Phil. lib. j. j
met.}. j
Matth, j, j
fm j
A ß .’V •
IXCol.Af.