Pajchaßj Ratberti
flint quidam hypoéritarufn qui crucem feite VidencUr,
hon tarnen Chriftùm fèquunturçqnia non eum corde t>er-
feèto amare vidcritur; dum aliud requiruntqtiam Cnri-
fliim. Düob us ita^ue modis crux tollitur,cum aut per ab-
ftinentiam affligitur cötpus,autpercompa(Tionemproxi-
mi intüsafficituranimus. Quoniam illepronöbiscruci-
fixus eft,& nos pro illo cruCifigamur,ripn minus in occül- j
to,qüam&in manifefto. Alioquin noneftmedignus,\di&i j
vt paHionis me* vidloriam conlcquatur. Hinc quoque |
Gal.j. 14. Apöftolus aiùQuifuntChrifti,carnemfuam crmiftxtrunt cum
Vitiis & concüpifcentiis. Quoniam indignus eft gratia y q u i.
non crucem fuam, in qua compatimur 8c commorimury 1
confepelimur quoq; & corifiirgimusyaccipiens, quodam-
modo itçitando Chriftùm fuerit fecutus, quodeft in no- J
uitate vitæambulare. Attende diligens le&or,per lingulas 1
fèntenriasquam pulcherrimüs ordt) prçdi candi doceatur,
vbi huila euidenrcr infinuat pericula prçfentis vit« formi-
danda;omnernq;a{fe£tionem carnis religioni fùbiiciqau-
rum & pecitni* liimptUs ad integrum tollit. Propterea ne
forte viderètur alicui huiufmodi Euangeliftafuhi grauis
éônditro, & quæreret timidus,vnde ïümptus,vnde & ue-
éeflàriaviéfcus? Aufteritatem præceptorum temperat fpfc
ptomilïbrum,& beatitudine «ternæ remunerationis.V n-
de fequitur:
Q v i inueniianimamfuant perdet iüàm,&qui perdiderit
animant fuam propter me\ inuenietillam. ] Nihil igitur ma-
gis habet homo quid agat, quam vt animam fuâ pro Chrifto
& proximo impendat: non foluin vt carnem,in paffio-
nem proipfbtradatjverumetiam vt animam, quæ magis
eft qua caro,amittete in præfèntiatü gaudeat. H«c namq;
eft ipfa crux.quamfèrre iubetv%,infinem, vtlàluusfiat.
Porro anima quam inuenit carnalis quifq*, prçlèns vita eft;
qùam inuenifle bene didtur,quia fore àüam non cUrauit»
Hanc folam fibi fufficere credit, hanc accepiflè & inuenif-
fe gaudetjquam mauult iuxta libertatemarbitrij fui âbuti,
quam pro Chrifto crucifigi. Etnotandum quodanimadi-
uerfis didturmodisj fèd nil inferius in ea eit qua vita y qua
viuitur (blummodo cum beftiis. Et ideo qui hanc partem
nolueritamittefê pro Chrifto,qua viuitur cum pecoribus»
perdet illarh,qùa perfrui potuitin Chrifto cü angelis. Per-
derè auixm earn didtin ruturo, cum iam non fuo arbitrio
perfruetur, fèd éruciâtibus «ternis male damnabitur.Qul
veto perdiderit illam, & crucem fuam portauerit, inue*
nieteamvitam, qifie Angelica & praèmia fèmpiternâw
P orro'quidam aliter dixêre, vt quiinueni t animam fùam&
Vultfuamfelüare,pérdateam,aCfiimperatiuomodolc'gc-
dumfit.vücrudfigateam.Etipfeiriüenit earn,qui in h o c,
mundo perdiderit, dum detriméto breuis vit« foenus im-1
mor talicatis acquifierir. Iam deincépsximné auftér i ta te rh
temp erat mandatorum, 8c Apoftolorum magnopcre ei*
hibetpræmiameritorum,dum ait :
Q V i recipit vos, me rec'tpit, & qui recipit nie, recipit eum
qui me mißt.] Ita enim dicit in fiifcipiendis ApoftoliSy
quoniam mèmbrafunt Chrifti, vt vnufquifq; credenrium
Chriftùm fèfufcepiffe gaùdeat.Sed quia füere Pfeudo A-
jpoftoli &Pfèudoprô'pnetæ, vel fàlfi Chriftianiy occurrit
^cogitationibus füfcipienriumfi nequiuerint difcernerc,
quive falfi,qiiive idônci ad cosVcnrurieffent,tantumv'tm
nomine veri difeipuli,eos fùfopiant. Hinc ièquitur:
E t qui recipit Prophet am in nomine prophète, & iuftum in
nomine iüfti, nietet dem Propheta, & vier ce dem ittßi aceipi et.]
Nequaqüam enim de Propheta vel de lüfto/fed qui recipit
iuftum vcl Prophctam,iufti feil Prophet« rnetcedem ac-
cipifet. Secundum quod Apoftoïus ait: Quidatfernenferen-
iï,&pahem ad manducandum prafiabit, & augebit increitientà
frugum iufiïtU. Sed fi ledor altius velit confiderare,omnia
hæc in quibüs hôfpit alitas humanitatis cothmcdatury magnum
& euiden s o ftendunt Sacrament um. lam ehim fu-
pra periculum non recipiendum eos protulerat» cum éX-
cttffi pulueris teftimonio denun ciari iumt; nunc Veto re-
cipientiom méritumvitra Ipetari offici j gratiam.commé-
datj&docetinfê confiftere mediatoris officiüm,quicum
fit receptus à nobis atq; illé qiiia natu s ex Déo ad nos Vé-
ni t, Deuspcr illu trän smliis inhos eftècreditur. Hinc itâq;
'qüi Apoftolos 8c fândôs Dei mihiftrOs tecipit, Chriftùm
recipitjqüi Veto Chttftum tecepèrit.patrem Dômihi, qüi |
infilioeftyfècipit.QuianonaliudinApoftolisrCcipitquâ |
quod in Çhtifto eft.neq; in Chrifto aliud eft, quam quod |
inDeo eft; per qù« ompia hon aliud eft Apoftolos v el!
rriiniftrosDei recepilTe,quam Deum,quia& in illis Chri-
ftus,& in Chrifto Deus eflè creditur. Sicque fît vt mediator
Dei &hominum homo Ghriftus Iefus omnia in fe ha-
beat. Deum fcilice t caput & membra corporis fui » & pet
hoc in mêmbtis fuis iure ipfè recipitur. Sed fi in Apoftolo
ipfe recipitur eos tantum quafidigito demonftrauitycum
ait>qui vos recipit eastern otnnes aiios exclu fit. Quoniam
in Apoftolo ipfe ChriftusfufcipitUry in Ptopheta metces
Prophet«répromittitut,ac fi honor horum duodecim A-
poftolorum commendetur>quos vicarios Chrifti iure Vo*
camus,Prophetarum vero fufeipientibu s m erces iuxta of*
ficium Prophet« repromittitur, & iufti fimilitèr.quafî Co*
operaroribus Prophetarum 8c iuftonim« Cum poteft fieri
Vt pfèudo Propheta > 8c iuftus qui videtur non iuftüs y fed
jfalfus 8c prauus inueniatur. Tamcnfi vltraduOdecimA-
poftolorum numerum nemo recipiendus effet, nemo A-
poftolum Paulumrcctpifîèt, &fi no nifi verus Propheta,
He verus iuftusymagna difficultas elïèt.Nunc au teïh hoc V-
no temperauit vocabulo cUm ait: InnominePrdpheta&utin
nomine iufti,infinuansnonperfbnasfufcipiçndaseffe, fid
nomirta officiotum,& mcrcedem non perdere fufeipien-
tis licet indignus fuerit qui fiifceptus ëft y donee zizania
mixta cum tridco, magna taftaen ex h ortatio data eft fiifci-
pien tibus. Porro de Apoftqlis non nit in nomine Apofto-
li, aüt in nomine Chrifti,quobiam fupeifluum effet. Nam
Apoftoïus Græce Latine miffus dicitur, miffus autê Chrifti
nemo rede dicitur, nifi à Çhïifto fit miflus,Vnd e qui A*
poftolum fufopit, eum vtique fufopità quo mifiùs eft, 8c
ideoinûomihe Chrifti éhm quia veniffè credit y rede i-
pfum fufeepifie dicitur,propter quern éum fufeepit , &irt
quern crédit,
Quicunfoinquit,pof«w dederit vniexminimis iftiscalicem
aqm frigiditytantum in nomine difeipuli: Amen dico vobis noper*
detmenedem fttam.] Hocquippe çft qliod fupra dikerat,
cuicunq; dederit tantum fideliter innomme ver« teligio-
fitaris,quia hon perdet mercejdem veræ relionis. Vhde eu
de maximis præceptoru m manda t,per u en it vfque ad minimum,
id eft, vfque ad potùm & calicem aqüæ frigid«.
Quaficutobuiant in finguliscalumniatorüm fraudibus,
ita & in hoc e&cufarûrüm præuenit d efènfionibus>ne forte
aliquis diceret, paupertate prohibeor, tenuitas rerüm
meretinetvthofpitalisefTe neqüeam; qüam eXCüfationê
leuiffim o dele u il prçcep to,dum infinuat caliceïn aquç fri*
gidæpromptiflimo porrigendum animo. Hincqùoqüê
frigid« dicity & non calid« , quia intalidafortalîïs alrqua
excufàtio effe poflecpaupertacis.nunc au tem in manifefto
"eft, quod in nullo.excufari poteft offtciiim bénéuolenti«
& pie taris. Quia Deus non irtidetur, & ijtiacunçfcfemïtiauërit
homo, hac&metet. Mira orrthipotentis Dei dodrina fie 0*
mnia perle quitur,Vt innullo defraudétur mercès boni o-
peris,in hullo excufàtiohabeat locüimpoflibilicaris, fi pô
fueritpr«ftitùs honor nomine difeipuli Chrifti quamuis
minimi. Qüia probradefefallenris.nôlædunt officiispie
obfèquentiSy cum mercés fècundum dahtis fidem recom-
penfâtur à Domino,& non fècundum accipientis m enda-
dacium. Et notândum quodper calicem aqu« frigid«, no
inaniademonfttat eflè unguia,quamuis leuiffima pietatis
officia, V eram fieu t fiint fiimma r ecômpéfa qu« Hunt pro
Domino infiïmmis: ita étiam minima in mintmisyità vt in
hullo cùacuetur mércés boni operis.Licét qùidâ velin t fo-
lummodo in mébris Chrifti,hosdiüerfosbfficiorugradus
àccipi debcrc.pro quibus fùfceptis,aiun t tantum modo re-
munerariOjpmittaturjde improbîs vero 8c falfis fratribus
quâuis officiofiflime fufeeptis àiünt,q> nulla fit tetributio.
Vnde Dominum iniûdidO didurum affirmât y quodvni ex
miftimismois Jeciftit,mihi feeiftis.Quod hic faris apettius déclarât
cü quilibet e t fide in nomine fufopitür Prophet«,
aut iüfti,veldifcipuli.quia nô perdat mercedc iuftiti«,iuxta
illud Pfalmift«: Dijperfts dédit pauptribnsjuftïtid eias mânet
infeculamfieculi. Fit natnq; quifq; iuftus ëx honore iuftitiç,
dum confummatur iuftitia in nomine iufti eX fide.
E t cum
t . L i h p k
Et tùm confummaftetîefus pracipiens duodecim.] Perfè-
, diortera Apoftolicædodrin«infinuatabeoloco vbi ait:
, Meßis qüidem multa»operarij autentpaucu Ergo quod fèqui-
vit,Tranfiit indeM eft,àdomoinqualonge lupra, duode-
cim fànari fùntyvtdocerët,&prædicaret in ciuitatibus eo*
rum. Ad has 'igitur venir ciuitares q.uas paulo poft incre*
p a r^ quibus exprobrat,poft interpolatam Ioannis ac fi
fabulaniy quod non crediderint ad ligna 8c prodigiaquæ
fadafunt in eisy & ad prædicarionem ipfius Saluatoris.
Sequitur:
Io An n e s autem cum audijfet in vinculis opera Chrifti* ]
Quia Ghriftus cum audiflètquod Iqannes traditus efïèty
fèceffit in Galilçam,ad quern iam de carcere mittens difo-
pülps füos ait illis: Ta es quiventurus es,an ahum exjpeftamusï
Non quod ille Chriftùm ignorarer,quem omnibus digito
oftende rat dicéns; Ecce AgnttsDet,8c fuper quem Vidèrat
Spiri tum i n fpecie colum bç defcendentçm & manen rem.
Necnon &ae quo audierat : Hic eft filius meus dtlettus in
quo mihibene complacui.Seà ficut inGræcoreperimus quod
noftri non habent codices, cum tingeretur aquis lorda-
nicisy lux inqùit magna circumfulfit de aqua, iravt time*>
rent omnesy id eft,circun?ftantes. Ex. quibus omnibus
fàtis colligitur non eum ignoraffe,quem ventufum prius
ift præco niinjiarat; aduenientem 8c confiftentem inter
turbasvt Propheta agnouerat,6ftenditj porto adeuntem
vt confèfïb.r venératus eft ÿ de quo dixerat: Poil me-vente
virtquià nte me faüus efl,cuitu nonfum dignuscorrigiam calcia-
ment't foluéyf. Vnde igitur tam abundànti eius feienri« er-
ror obrepfic,vtnéfeiret quem tot indiciis, docenre intus
Spiritu fàniS'o cognouit,& præconiis declarauit. Nifi for-,
te fpiritu Prophetiæ ex parte taâus fuity vteumDeiftliurn
fore,&multa de ftjç nefciret;exparte vero needum taâus
erat,& ideo de illo fideliter incerrogat nonnulla quæ ne-
feiebat; Hin cq; fignanter ait: Tu es qui rent unis es,8c non ait,
qui venifti. Non enim ignorabatfè Dei filiuii^baptizafiiè,
fèd ignor^bat forte, fi ipfè per mortem mundum redem- '
pturus ellèt,&ad infernapro fuis defeenfurus. Etideo ait»
An alium exfjiectamus? Ac fi diceret, ficut te prædiçans an-
nunciaüiin terris, vtrumficad infernaiturus nunciabo il-
lis,vtteexpe6fentquandoque eflè venturum. Alioquin
credinon poteft: quod incarcéré pofitus pro iuftitia, & ve-
ritate, Spiritus fandfci gratia, qua repletus fuerat, fit priua-
tusjcum Apoftoïus idem Spiritus fan&us virtucis fue lu*
meneflètih carcere fimiliter pro Chrifto pofitis, mini-
ftratus. Veruntamen quamuis ita redte accipi p-.jffiçvt
monftrauimusy Domini&Saluatorisrefponfio, aliud in-
telligere nos cogit, qui non ad ea refpondit quibus inter-
rogatur verbis-. Hincliquidoconftat, quia loannes non j fibi tantum interrogat quantum difcipulis quos ad^Chri-
ftum dirigityfic quippeinterrogat,quomôdoSaluardçvbi |
pofitusficLazarus,vc quilocum fèpalchri indicabanï,|
làltem fie pararentur ad fidem cum vidèrent mortuum \
tefiirgëntcm. Noueratenim pr«eurfor&Propheta Dp- |
(mini,quod difeipuli eius haétenus fuperbirenc aduerfus
Dominum,&haberentaliquidcontra eum mordacitatis,
!ex liuore&imndia,quod fupra oftcnlum eft, Euangelifta
referentc : Tunc, inquit, accefferuht difeipuli ioannis dicentes,
quare nds&Pharifei ieiunamus fréquenter, difeipuli autem tut
nonieiunant. Et alibi : Magifttr eut tu perhibuifti teft tnt onium
ad lordanem, ecce difeipuli tins baptisant & plures veniunt ad
'eum. Quafi dixerint inuidia ftimuIati,nos defèritnus & ad
ilium turba concurrit. Qu« omnia pleniflimcfoëns beams
pr«curfor,fbrmauH:,nonfibivtdiXi,/èdillis,acfifabu-
lofe, interrogatipneni mittens per eofdem quos obc«ca*
uerat liuor inuidi«,vt amplior intelligentiay8c efficacia
maiotfèntiretur in eodem faifto expreflà, quatenusipfè
Propheta in hoc conditionis fù« genere prophetarer,&
difcipulorum fiiorum aefi prouidus Magifter fan arec ve-
cordiam* Quia in ipfo Ioanne forma legis erat, lex enim
Chriftùmannunciauitj&remiflîonem ineoipfo pr«di-
cauit, regnumque coelorum fpopondit. Nam &Ioannes
hoctotum opùs legis expleuitjhinc ceflànte iam lege.quç
propeccarisplebium inclußcenebatur,Ä:pop,iilivinäa
vitiis . ne Chriftus poffic intellig j» quafi vinculis & carcere
mtrufà tenebatue^Propterea ergo ad Euangelia côtuenda !
m i
lexmittitdUos,exdifcipulisfinS,fcii.Scti,b4s&Ph.arifæoS)
veinfidelitas fidem nouminus fadomm quamdiiftoi um
contempletur, ytquod intra earn.pçccarorum fraude fit
colligarü perihtellig^âtif^Buàngd^e.libertarisabiuatur.
Tali igitur Ioannis exéplo,& mirabfti Magifterio Spiritus
fàndli vfus,quafi artificisingenio,&Propheriâtcxit
do,&^fàpifforû'ç0pfùUtjgno^nri«,vtfof,ét non alium
àfè pdicatunf quam D eum. Idcirco ad opéra eius contue— -
da difcipulos fuos mifif, y t amftpritaté dûfti s illius, 8c pr*- ;
coniis eius, opera conferrent, ne Chrftusiam alius exp©-
âarerur,qua cui teftim onium opera deitatis pr«ftitrfTent.
Vndepkniflime datup intelligi,^ eodem Spjritu Ioannes j
i crac plenu$,quifiiperChriftùm reqûiçuerat tocus,& ide©
Ghriftus totum prænoftityàd quod mifèratcpsloannes,^»
Ioannes nihil dubitauit de Chrifto, cui omnia cordis fè-
crera pater. Hinc quoqj.vt dixi, non ad verba inferrogan- i
dum refpondit,fèd fignadeitatis pftendic. , . ;; :
, ^ I t induitJi£iteIoauniquxaudiftîs,cbvidftis ]Vcipfrfi-
biteftes effent propri* confcienti«,ad quod eos Magifter !
j eorum miferat,quibus arbiter omnium iècretorü, non afl
I intention! micténtis,& ad ftandalum nunciorumre/pon*
dit,Citci vident,3c(i dieereç,ite dicite loan ni quia ego fum
de quo Propheta dicebat: Deus veniet ipfè & faluabttnos, 8c
alibi: Ipfe iiiftmitatesnoftrasportabit: necnon & illud : Tune
aperientur oculicacoŸutn.CiaUdiambulant. Qyiâineodé Pro- i
phetadiétum elfe TunefUtetclaudusficut ceruus. Acdeind«
SurdtaudiuntiEx quofèquitar»quiafurdorum patebunt. Porto
quodait: Paupereseuangelt^antur.ipCivtiqy pauperes,de
quibus diâum erat: Euangehzarepauperibus mi fit me-, vc in*
telligeresinopes,feu quod magis accipiendum eft, fpiritu
pauperes-yvtnulla videretur diftantia prædicandi interno*,
biles & ignobiles,inter diuites & egenós»
Et beatus, inqui t,quï nonfuer,it ftandaliâsatus in me. *]Ip(o-
'rum ergo,vt dixi,cpnfcienriâpercutir,yeleorum ômuium
qui de morte Chrifti dubitant,quia etfi mortuuseftexina
firmitate carnis vt ipfè voluit), viuit tamen ex virtute Dei.
Idcirco tam eos qui miffi fuerantyquara omnes.vult fànâre
■ ab fcandaloinfidelitatisj quibus û non fuèrint feandalizari
bcatitudo repromittitur. Alioquinin his diétis vel fadis
difcipulfloannis plus admiraripoterant quam ftandalza*
ri; neq; iam aliquidin Chrifto eraegeftum vnde Ioannes
fCàndaliZaretur,vtei taliamandaret. Qùinimoeifdemlo* I
quiturdifo'pqjisadquos miffi fuerant vc fânarenrtir : non
folum ipfijverumetiam omnes quibus euangelia ita erat*
principiodecurfifèrmoiusmors Chrifti Ârpaffio crucis, !
Çxczit-.Qui perdideritanimamfuam propterme, inuenieteam,&
qui non accipit crucem ftam,&fequitur me, non esl medignus.
In quibus quta in Domipo vniuerfitas paffionum conue*
niret,& fucuraeflècerux eiusplurimisinicandalum, pro* 9
ptereaeis qui pérfèue^auerincin fide,fine fcandaloybeari-
tudorepromittirur. Vnde videtur eofdem inter nuncios
abexordio prçteririfèrmonis inter difo'pulosChrifti fèm-
perfuifle,vbi prius c*ei funcilluminât»,& claudi,necnon :
& pauperes eaangelizari &ad perfèrenda omn ia vfque adj
mortem pleniffime inftrudii Sedquæin^rrogacafunty
quæve refpônfà ne pôflèôî id Ioannis fufpicari infàmiam
Velfùfpiciortemytanquaminaliquo&jndaHizatuseflèt de ^
Ghriftoyait benigniffimus Iefus ad turbas de eo :
Q vid e xi ft is in deferto vider éi ar Unimem vento agita* :
tam?]- Et hoequafi fabulofc loquitur. Nam per defèrtum
cerce.aut ipfè locusin quo eranc,delîgnatur,atirfokre>quia H :
ipfi Spiricufando, Vacui erant, in quo halricatio,Dei Vila
needum eràt. Vnde increpantis affedà pc tins, quam
confirmantis hæcdôquitur. Ac fi diceret, vt quid exiftis
videre hominem cogicarione Dei vacuum y& veluti cala* ■
mum,tmmundorumfpiriruumfiatuhuc illucque vàgan* ■
tem. H*c idcircoitaftixiftè c r e d i t u r , Ioannem miris
efferretlaudibus,& eos,quorum corda introfpexeratyt«-
digerec ad iofiditatem fidei de Ioanne, quodnon lenifate
mentis de eo ambigeret, quemanccaprædicarat; aut for*
tevanis eorumcogitationibus refpondit: né videretur in*
uidi* ftimulis contra Chriftùm agita ri-, quafi dé pdicatio-
nefua vanam foftaretur gloriam. Veruntamen quidquid
turb* cogitauerint de loâne,miris èùm circurafaibit lau* -
dibus,quodneccalamofimilis effet inter medios fiutftus.
'ét aura*