'<jue specie hominibUs paÜiarc conantâr.?De 'quótüm pi
ionààSalbnïonè pcrconiparttioïiem dkitur^: Sapiens Vt
foi^eïmàncr* {bUtus^utetóvtlubatoutatur.^Qttid'cft au-
tânt^àh'éciuni phialarn ili folem eftundere, niii contra an^
tichrifti éiufque miniftroruin peruerîa dogmata veçiratis
praèdicationem proferre? Et datumèfif inqüityi//i üjittàÿicè-
f i homines & ignhCui datum eftV Sôli qül^Ètfuïùs eftjan atl-
géïo qui foié perfiidit? Cerre non hic fiitis fclucec. Sed quia
ambiguü cft,ad vtrunq; referri poteft : Qjjisvero alius eft
Vel ignis,Vèl éeftüSjquö ^aft beïti^ ièftuMi didtuti nifi inui-
diæ, nifi liuotis, niü irse,nifi zeli, nifi éemülatiónis, hifi ani-
himofitatft? De hocignè legihvusï -Zêlus apprehendit po*
pulum ineruditü,&nuncignis adue^larios confuthit; Angeloergo
e B E b & o b fi J d tu m e ftü fi p u n im tm û m - J S ù m to s m m aaerDectehommibuspalliMeconantiirnJcquôrumpetr,
tdctfSàiâWmi fia fi*\ ;&■ * i g &"um
inmruptthilu Deii'y, iü fimïfiuiinan imôgmi iorrapti-
ubilisbommis, tkiolutrum, & quàirupedum, & ferpamm-
troptcrquoittâdiiuiios Deminnpmbwnfinfim, ifiMieru
-ardxmm,vtmtmtlqsi$cutlorpara[Mi«f‘àtitipjK.Hmc
m tC à rAM u f i a m q i u d c b a r i t k tm n r n M ü non h u p a a n t , v t
f tl u i fie ro n t,u k om ltto ! tll:s D e m o p a u m tm e r r o m v t c r e h n t
‘m m d ic io ,& iu d ic m tm omrits fini non irediderunt fie n tim , f id
h ™ iufticiad puphïmcnriws etriógitS, v|t tlióse8 ica8 fi^ant6, qiuBap@iiui®te &B îrrScqua*
d iS ^M t ilS es.quïes & qui «as fin&uSs qui hæc
iudicafti, quiaiànguincm fàn&otum Sc prophecarUm et-
fuderunt, üf'fahguinem Wifti'èis bibète, ÿt digm fu n çp
àdem aflkmando, mlalidibüseiiifdeni Dei ’omnipoteh-
ti$ ingetninat. Nam ièquicur:
i f Mdiuuhnam.MctnstZtiimdtimmiDmsomm*
foteru, v e rt & ittfta tuthein tu t.
Àc fi dicetet: Vetum e® Démine beus .omiiipoteni.
■quiaineoquodimpiosptaecedencibus mericis deteriota:
n permiteis, iufta & verdiirit iudiciatua. Vc autem oftendeccttohanhes\
mumeÈan^ùm,quihqcinlâiïdibuste
; >etit, nbn'duôS.neqüa^uam àit,aùdiuialtemm dicenrem,
: êdalcecùm dicens tdeftàlçëfum vetbümàb eqoeKtit^V-
Quod alia'tranflatio thahïreftius indicat,in quaitafcnbicut.
Audi® alceram voce®, dicentemiEtia® due Dois omni-
^ Quod nos vtique imitando debennïs dicere, acheta
quaquamesponehdo fenfum apettum mutas inhedtece.
SedVapoEmtperflùmini:&ft>ntesaquatàm,b*rel;areha:
dômm^erequaoesintelUgi,libetbreuitetdifttiaitila,
Pnefuccing(;t6,quodinexpàffti6nefupçcius|tsmifimusi
inenodatum.Iure autem peefluminà K fontês àquatuih
htetehei defigftatur, « quorum ote abdhdahtia eloqüiorü
tanquam fiuffiina décurreïé vidétmit.Sêd hi quiafahgmne
iànâonimdcptopheranira ïhtidunt,® Shgûin'érn cornier-
fifithiàtihem mbuhtrfeilîcet quia dum Vëtba iegis,eIoquiâ
'ptophétàthmidiaaqueàpottoloraihimaïïümrenfumqua
pcokta fade commutant, agente perfccutîonis àmcub.ipfumnomenChriiUquodfalfotenebant.
amittuntl&denderiiscarnisquæcaicauetantjpbft
abncgânonerti publiée
*Qu6diamv- in priorum martynim paffionibus ita fà4
duin cógnouimus.Amplioremehim tribulatioiiem &an-
'guftiam nouimus iultinuiflè periècutoresin anima, quam
l^&os martyres m carhe. Ifti iri; tormèntis ridebaht', illi
dentibus'fttidèbaiit: iftigâudebant>illi mderebanH ifti De-
um laudabànt,illi peneexâriimes fiebaht:ifti vincebant^illi
gemebant. Et V.tipfi, ß iid i fetèbahtur, iudicafitibiis &bli*
miore's, ferientibu s robuftiores manèbant. Potfeft âütêfic*
ut iamdiximus,itàintelligi, Vthun'éïgnem &æftü deprç-
dicatiôneaiq'uéftabilitateiàndorümiipfeiblfibiiniiciat,
id eft,infideles fèipfi>3 iftüidentiae flattihiis tohfoftiant» Be*
heàutemfiibditür:Ètæftùauerunt hóthines iæftu magno,
& blalpheihaUferunthomehDpmintDei, habentis.pote-
ftatem fîipra hàs plâgas.Sicut enim Va,fâænea ificefidi^gra-
ui fiibaife,àbintimis exili en d o, featentîa foris ebùlliünt,&
ïùæèapficita’tLS mel^S ëxcedunti fie dépars beftiÆinvido-
rùexiftenSjCumChriftiecdefiamihraâgâbili vidérint di-
micarecô(fentia,tntoîerabiliùsînùidentiæ façib» inflâmatii
tonÂp'tum coVde irteendium oris impuri exhalant blafi
phemiis. Quodaütiuper bas plagàs ptuspoteftàté habere
inÊrüiuBRquatenU'è noh iam vno mortifère. vulnere,
fed addito étiâ» âUo.miférÀilius exterié mPriahtur.In e&
enimq«odiaa!ànaordpatmm male intelliguht, finguis
fiunt ; In ea ÿetoqüojChrifhim àpetté àbhegantatqùe
corruptiohi carms deînCeps inferuiunt, fordtdiûrem feculentioPemquéïiibtmtDicatn'Ée^
hilHcuiùs indicia-, quia
àbyifiis àttts hulks valet penetrate: Iufttts t q qniés&qui
eoe (àn&ds;quihaîci‘ùdièafti,quià fanguinem fanOomm
& propbetatum eifudetunt f8C fanguinemeis dèdifti Inhere
vt dighifunt-Tatiquam diett'etur: 0uia veiba legis,
cloquia prophetaruni, dictacpueapoftolorum deprauate'à,
quad ip fos occiderunr, digrtum eft Vt pet temporalia flagella
ipfum fanguinem que® effuderunt, qno & animas
iuas crucntauerunt.curam omnibus bibanr,ideft, numen
tuum quad &lfo colebant, piblicd negenhSe cormptiont
bus camis, quas ihanis glorisc apperitu refcenauerant ,itc:
rare prxiumant. Sequiturt'
Et autrtus mgtlus cffttdttfbUltm fm m in fo lem ,é
d itum e p lli4 n n jfic ereUm in c sè iin h é 4 umtr,mt
homines efiu mognf. à - bUffihtmauerunt nomtn domtm
DàyhabcntisfioteftntemfuptrhaffitUg&o /leqat’tgetunt
phialam inïbieni effiindcritei datur æftuafficere
homines &ighijidçtt.ip(um iblem'inâaitiimatiatqueæfta-
h^qa»diuinbtddiciô^iiràr,Vt!gfte,ôîbtokdonisik'i^
qùibUfficiunttir extérici làndi, redpi'ocata viciffitüdine,
ihterïüs «ftuent adner&rii. Vnde ftriptum eft: Si quiseosvo*
luerït notere}ïgnis cxietdeore tlloruw, & deûorabït inimicos Sùrifàeal.
ii i
didnuvfie ihteUigendùm eft,tanquain dicerecür:V trum
eas miftrieörditer à quibùiHam àmoueat, ah iufte qüibufi
dàmeolocutionis modo ilioget, quo Pharaoni&( vtfepe
iamdiâum eft) cor dicitUrinduraré)Cüiusdutitiàm mile*
ricor d i ter non cm olli t,in eihs pote (la te co n fi fti t. Habeht
autem& fiuufti poteftatem fuper has plàgas,quia ex eorum
prædicationêprodeuntjde quibv dicimv.Hihabent poteßate
cUudere ctelumnubibus, neplûaHi, diebuspropbetU ipforunt &po-
teßatem babentfuptt àquMZohücnttoâiemnftngumikj& pet’
cutere terramplaga quotie^unque roluerint. fed tri Ghtift'ô,cu-
ius ira ('.i.æquicatisiudicio) eorum phiala: plenæ referun-
^lT.
;; Àdhucautemde vulneratis Ipbiu'ngimr : tSeqüè egertmt
pmttentiam, vt durent UlicUrttatjem. Quod ftagerënt* cérte
(ànarentur. Vt quid autem poenitentiàm nq àgünt?Siàme
quæritur, cito rèipondéO. Qüianec voluntjnec pofitmt.-5i:
ideo nori poljiinr, quia nee v olun t: âtque ideo no lu n t,quia
necpoflunhÂliud li milliesà meqüæratür, nonreipondeo
Quid vero eft,dare claritatem Deo, nifi de prætcrins (cele-
ribus dignaei confeflionem exhibere? ïlle etn. daritatem
deo dac, qui&iniquitates fuas in conlpedu eius accufat,
& iufta iudicià eiuS collaudat.Ac contra blafphehiantium
iftemos eft^vt non fè impietatisfedDeum malint iniqui-
catis argueternec poft plâgasiubaudis,peccata peccat i s in*
flida,poènitcntiamàgere,fed etiam Hàgellati contumelias
itrögare.’
Qu o videh&tihiaâo& peccatü cognofcitur, & pecca-
tüfimUl ÔC plagâ peccati,& poena peccathDe quib.ap tlore
loco (ubfiquëri difputabimus.Iam Vero fiinipiàeffufione
phialæ mpplictuperfccutio nis poftlt ihtelligi,qd per fo 1 é,
qui eadem phialâ perfuhditur.intelligcre debemus,nifi(vt
B. Gregorius) eos qüiintra (âmftaecclefia (âpientiaverbi
i vidéntur fulgèré? Vnde & hoc q> fupra de fimulatione an-
Quid hicidiad foüs nommeaccipere debemùs, hifi M
lumperuerfumhominem,quifenouiifimis fechU diebus
lôlemiuftitiæ mehtitür, cdm fiht ih eo tei^Biâ! dehhflïtai*
& vmbrs m or tis,ail tichri (Him videlicet ^ eiuique pcrüer-
Apocd.il
tichrifti
tîchrifti nos intélleximus, Salomon de Tandis veraciter di*-
ci tiSipfô vt Solperm*net,fiultusvt Lutta mutatur.Qmd eft cif-
go, Angelum in folem, phialarn effiindere,nifipqrfeçutio- '
nisfiipplicium, virisfiipientiæ fplendore fiilgentib.irroga-
re? Quod idcirco forralîè, vtfæpe iam dixitnus, per Eccle-
fiam fieri credicur, quia ex eius praedicâtioneàd vim furoris
incitati.infideles earn cuius verbis debuerant obedire , im-'
maniterperlèquuntur Et datum eft,iftquit,illi çftu affieere
homines & igni, quia du m fapientes viri cruciatibus vidi,
male operandi errore tanguntur.illorum exemplo perfuaû
infirmi quiq-,, temporalibüS defideriis iriardefcunt.Ruîfiæ
namq; fortinm, augmenta præftatit perditionib.infirmq-
rum. Hinceft quod fupëtiu inhacApocalypfi perloan-
nemdïcitur:Tem«# Angélus tub* cecinit ,& cecidit decoeloftcl-
la magna, ardens tanquam facala, & cecidit in tertiam partem
flumthum, & in fontes aquaruttt, & nomenftelUdiciturabfin-
thium v&faftA eft tertio, pars aquarum in àbfinthium, & multi
hommum montafuttt de aquis,quoniam imaràfqftafunt, Angelo
enim tubacanente, ftellamagna dë eoelo cadit,quiaEc-
clefiâ prædicante, de credentium cordibus Diabolus ex-
pellitur. Qu«? bene àbfintliium vocatur,quia huila in anti-
quo hotte intern* dulce'dinfs potïO inuenitur.De coelp autem
cadens, in tertiam partem fluminiim & fonrei aqua-
tum venir, quiaab elçdis exclilfus, plus iniquos polfidëre
incîpit. Stellæ véroin animaritudihëm atq; inabfinthiurri
vertuntur.quiâ hi quos hiimani generis hofti? inuadit, fibi
peroràtiiâ fimiles iàcic. De aquis quoque rtiulri homines
mpriantur,quiaa‘nfaræ fiuiit,fcil.qtlia'prauqtum exèmplisj
qiios malignus fpritus ardiits (ibi aftringit infirmi qitilibet
depereunt.Et notandum q> honfimplicitër çftüjri,(êd *Ilu
magno dicuncur homines roiisincendio cadu cruciari : vï-1
deircet quia tôto mentis defiderio, toraq; ihtétione exem-
pla terrenæ (apienri* (êeuci.delpedis coéleftibusterreno a-
more feipfos conflagranr. Quod vero fübditur,& btajpbe-,
maueruntnomen Domini Dei i b ibentespotcjhitem f pet baspU-
£<0,&de-ible vitra modutti accen(d,& de hominibus ab co
æftuatis débet intelligi.Sciéndüm vero,dtiobus moçjisho-
mines pro itrogàtié glagis dëum blafphémareVyoce fcil.&
cordis obdüratiofielSciendüm eciarn, pernitiofâm ejie btis
blalphemlâm , fed pei nitiblorem cordis obduràtipnem,
quia ilia réthiflîonem poteft âccipere,fi quifquam blafphe*
mare defitiatrifta veto néquaquamiquia Spir.S.eft bîalphe-
mia. B1 a fph e m ia etetli rti§p i r. S. e ft ,c o n t é m n e r e quemli-
betad pcenitentiam'redirë.atq; inhac obduratione viq', iri
finém màhérë.Qüia enim poenitenrib.ndbis pëi SpinS.ré-
miffio peccatonim datur * ille in (piritûni blalpnemarein-
uenitur, cuius cor ad pcenirentiam nunqùam emollitur.
Vnde & hic cum diceret, blàlpheriiâu cnln t notheiiDômii
ni Dei, habentiS poteftâterh (uper has plàgas.-prôtitiüs ad*
didit, neque egerunt pcenirentiam. Ac fi diçeretildeo ad
irremiffib.des blalphemias proruperüntjquia nunqüatn âd
pcenitentiælamencum cucurrerunc. Adquorürri perlbriani
Paulus Apoftolus loquitur, diçensilgnorMiquottiam bettignï-
tas Dei aipanitent iam te adducit? Tu autem fecundum duritidm
tuant &cor impoenitens,tbèfaurizas tibi iront in die ira & reilela*
tionis lufttiudictjDeijn quo reddet vnicuiquefeCundum operafuo.
Sequitur:
: Et quint tes ejfudit phialarn fuam juperfidem beJlUi
& foftumeît reqnum eim tenebrojùm, & cornmandu-
caiierunt linguas fuas pra do lore , (jr blqfphemauerunt
Deumcoelipra doloribtis & yulnmhtisjuisydr non ege- ;
runt poemtcntiam ex openbusJicù.
Hocéftlèdes beftiæ,qùôd rëgriùm eiüs/fcll.ëorptisDia-
boli.Sed & ipfà ïèdes bèfti*,velrëghuih eius& ipiabeftia,
vna Videthr elïç beftra, prop'tër vnitaté omninbvhius corporis.
Sed neçeflàrio gen9 diuiditur irilpëciesvel partes, vt
aliquâdo ciufde m beftiæ nomi n e d iabolum,aliquando aüc
Antichriftam i aliquando vero eiuidem péruerfihominis
aeque præpofitoscum plebib. (ùbieëlis demonftret ,q>tO-
tum vnumxorpus beftiæagnof itur,Hocaut in loco beftiç^
nomen Diabolum fignificac, qui (vt (æpe iam diximus^id-
circo vel iplè, velcorpus eius beftia vocatur, qüiaiiüt laten-
tër infidias,aut apàr telsuie n s, agnam ( id eft» corpUs'Chink
ßib%otb. Vci.Patr.Tom.9.Pan t.
fti)inuadcre nîtitur. .Effulàaütem prædicationisphiala (èr
dem beftiæ vel rëgnum eius eo Ipcutioiiis modo ob (curât,
quo præcedchtib.irifidçlium mentis rioti illuminât. Vnde
& Paulus dicitôuitdopertum eflEuongeltum tioflrumiin.hisqài
pereunt>eft oper tum.vn quib.Dëushuius (èculi excçcatiit metes
infidelium,vtnö fülgeat il lisillumiiiàtioÈuangèlij ^lo-
rié Chriftijqüî'eftimàgoDei.Hinc Iöarihes diciv.Lux irtfe-
nebris lucet, & tenebra eam non comprehcnderunt. Hi ne alibi
t)ominus in Euangelio dicit Lux vehit in wundum,&dil xè-
rùnt homines mages tent bras quant lucem ■ Hi ne iuftus Io b di cit'î
Àufereturab hnpiis lux fuo. Hinc & Plàlmiftano optatitiS.fèd
prophetantis animo dicit : Obfcuretur oculi eorum ne jhdeant.
Et quia præcëde-ncib. meritis'à luce no mëréntur illuftrah*
ipiaeisluxin tenebrds conuertetùr;. Quæ fciliçec tbnëbiæ
præcedetium deli«ftôrum‘vulnèraellé cognoftiinrùr, quo-,
rum dolore vülnerum commpti, v tiqv.i n u ifibil e sac teiie-
brofi, ad hoc v(q; perueniunt, vtlingrias fîiàs cothlhandü-
ccnt. Et quidfignificaturiri impiorumcpmeftibnèlingua-
rum,nifihocquodauciniuftuslaud'aqft,autiuftùsvitüpc-
raturpetlinguam? Êçiiotanclum quod nöait,mariducäue-
runtlinguas(uas,(èdcdmmanducatiëriint: qubdiùictâ lite-
ram ftarè nullatenus valeh Nünquid ria’m cjuilibét poteft
alterius linguam lanîare, qui fuam præ dblorib.mànducat?
Sic enim.dicitûr:c6manduèauërunclinguas filas: tanquam
diceretu r , Sitiguli fuàni alterius linguam drlanaueriint.
QuarriobremfiV.cpmmanducatiôhë linguarum,rhutua iri-'
telligitur exhortatio infideliurti, qua-lè inuicemmonent»
riionerites cpftnriunr.conlèntiëiites faüerit,vefitarem non
recipere& mëndaciumfequi, id ëft,Chriftum rëipuerë,
-A ntichri ftuiri verb füfcipêre : hoc eft enim infidelibus briguas
fuas præ dfclôre inftrifibilis vulnëris commandüearè.
loan 5.
lobe's.
Pfol.6%.
Iftis namquë cibis miferabiUpaftdadlüppIiQuriifiiasani-1
.mas enutriurit : iftif vt dûrius coricreriientur, coraà fuafà-
ginanc. De qüibùs feripturri èfcQùorüm oslocutuin eftvdni-
taiem. Etrurfiimi Çogitaueruhi & locutïfimt kepuitiam, ini-
quitatrn in excelfo locmifunt. Qqæàütein efletçpmmàndu-
catiolinguarum i Ipanriesipfèlridicàt,quipoftquarridixî£
1er præ dolore tëriëbrarum lingua? fuas coriimâduçaflè iri-
fidelès,ftàcim fubdeiis ait xEtbl^h'éiMtru^tÙèihcêlifri
doloribtis & vulneribusfûts. Qui eriim ^rémifiricdmriiahdÜ-:
caiieruntlinguàèfiiasprædùlorë; aedéiride (ubiunxit^ ot
blafpHeinarunc Deum cceli præ doloribus & vulrieribris
fuis: ofteridic hbc ëfle lingüas commanducare., quod eft,
in utria ëxhortatioriebëüm cæli blàfp hemàre. Dë qüiB:âd-'
hue fiibditùriNft/Ke egeruntpoenitentiam ex operibus fuis. Ac fi
dicerërurjrà véhemeris dblor éx pl^ga blâiphëiriiç èb§ dë--
prcffit, vt âd fru&uofâm poenitentiam furgere nullacenus
poflènt. Poteftaütçmliée, ^uod rëghrimbeftiæÀngelci
phialarn ëfFurideiîte ; oblfcurari dicitür-âtqüë ipfö ’JPfneris
dbloré'tëriebraTum vidêlicèt, adconiriiädutaridäsliriguas
fiiasinfidelësexcitaririarratiri.aëiîeürii céfeli BlàÇherriarë^
ita iritèliigijvt ex peccàto contempt* prçdicatipnis perrftsi-
nentib.tenebris infidélicacis, bdij adhucat^} imiidiæ cràffioriBtis
obtënebrëntur.ciini àd përfëqriëridâm Ecçlefiaiii
PfaLtu.
Pfrl. 7zï
. Dei incitantur. Has enim tériebras Iôaniiés ni Epiftpla fila
défigriauit.cüm dicétet: Qui oditjratrem fuümtintenékisdiîu
bulaty&in tenebris eft vfquè adhttc,& ttifeit qtid èat,qütd tenebra
ocucauerunt oculoiew. Ab HiS forte teitiebris flagéllaiitùr,âb
his vulnerantur j ab his intôlerabi|es ddlorës patitintur:
quibufqùe vehementer affliifti àdhdc Vfqüe peruenipn t,vt
præipfis doloribus , eb iritéfledq qub (upraiam diximus,
linguas commahducent,ac DeUiri cpeli blalphemerir. Vel.
cerre effuû prædicatioriis phiala, quæ,admuhdicontem-
ptum vocar,ad lameritum,inuitac,dufn n6 redpitur,(èdta-
mçnîngeritur,régriùm beftiæ obftùraridiçitur, quia (pre-
ris boniscoeieftib. tërrehæ felicicatis coritërièbranmr læti-
tia: quiq ue dumbonatemporaliaprofiimmafelicitate pa-
riterpolfidèrido coüaudant,cpllaudando fimulinfumunt,
i linguas iuas commariducant. Supercilio enim momenta*
: riéæ prblpcritatis vt fumus elati,vnde pcenitëndo conuerti
i d^büetùnt,inde contenebrati lætantut.Ducunt enim in bonis
dies fuos, vt lob iuftus ac probatiflimus dicit ^ & inpunfto ad
inferno defeendunt. Iatri vero fi ex phiala prædicationis credit
uririundo fqpplicium irrogari perlècûtionis, attenda-
{mus intrafedem Chrifti, federn beftiæ latentem : quïbus
R r modis