9 4 4 - Pafchaßj Ratberti
Quam viam venicns parate Ioannes, ,primum poenitentiæ
gieffus vtperuenias ad viain, proponit. Qua*11 qul
fpreuerit, non folum perdit quod promittit > verutnetiam
propter contemptum magis ruit. Hinc quoque Paulus
air, An ignora* quod benignitM Dei a d poen iten tiam te adduct t?
Se cundum d u ritiam tu am > inquit-, th e fa u r ity s tib i iram > in
die ira & reuelationis iu fii iudtcii Dei. Quapropter nemo
fpernatprimam præconis inprædicatione vocem, nemo
initium falutis negligat nemo prima Saluatoris documenta
contemnat ■, neque paruipendat poenitentiæ fru-
âum, poftcuius prarconium coelorum regnum pröpe fore
annunciatur. Nufquam enim prius hsec vox fuitaudita,
& ideodebet non modicum veherari. Prius (âne antea-
lios Ioaifnes regnum coelorum prope eflè praedicat : née
debet contemni poenicentia per quam gratis ad eum venire
nos inuitat. Regnum itaque coelorum, aut præ(entern
Chriftum, per quem regnant fanëli in coeleftibus,
iam propinquaftè nafeendo annuneiat j aut certe Euangc-
lium regni, per quod omnes inuitantur ad fuperos>venif-
(c demonftrat. Cuius nimirum vox primaeft, poenitenti-
am agite, 8c ideo iure appropinquate continuo fubin-
fertur.
H i e eR enim de quo diäumeRper Efaiam Prophet am ii-
centem, Vox clamantismdefirtoparatev'um Domin'hreäasfa-
cite[emitas im. ] ' Quod teftimonium ambiguë pofitum
videcur. Neque fatis apertum, vtrum Euangelifta hoc af-
firmans de loanneprefcquatur,an ip(e Ioannes de Ce quafi
de alioj ficùt Scripturarum mos eft, tropice loquatur. Si
énim hocloaiiném de Ce dixifleinteüigamus, Peenitentiam
agite, appropinquauit enim regnum coelorum : 8c : Hic eR qutdt-
äus eR per ■ Efaiam Prophetam, & cætcra quæ (cquuntu r, tale
eft, aefi däecret, egofùm ille quidiëlus fum per Efaiam
Prophetam; Soler enim huiufmodi locutio in feripturis
ïrequentiffime fieri. Vnde hicMatthæus, lnucnit,inquit,
lefushominemfedentem in teloneo, & non dixit, inuenit me
(êdentem, ne quafi de Ce iadkanter loqueretur. Itaque
& Moyfes per omnera textum diuinæ legis fie de fè, (eu de
alio loquitur. Locum eR Dominus ad Hoffen dicens. Neque
enimad experimentum (e, locutus-eft Dominus ad me»
ponere iudicauit. Quippe nec thirum. cum & Dominus
firpiffime dicit de (e, filius homini s,aut,Filius Dei, & non
dicit»egoj præfèrtim cum nec minus pätrem perle, quam
fcipfum Deum praedicare velit. Hinc profeéfco ait, Oporte-
bat Chriftumpati, &refitrgerea mortuis tertio die. Et nequa-
. quara ait, pportebat me pari. Sic quippc 8c Ioannes cum
dixilïèt, Agkepeenitentiam appropinquauit enim regnu
: coelorum, mahiit occultius de Ce ip(o fubtexere quæfè-
quuntur,hieeft enim qui diftuseft per Efaiam PropHe-
tam, quodeontinuo vide tut Euangelifta moriftrare, narrai
ionem fuam ita conneëtens.
• nPws e . auteni Ioannes habebat veßimentum depilis camelo-
. rww.j Neque contrarium omninpdebetvideri, quodi-
dem Ioannes alibi, de fe inrerrogatus rurfiisait, Ego vox
c lamant is in defer fo , quod iam idem præmiferat vt protuli-
V.uis, quando dixit, Panitentiam agite, appropinquM.it enim
regnum coelorum^ Qui vocem ideofenominauit, eo quod
! Prop liera Sp iri tu lànëto reu elante, prius eum ita vocarat,
non fixa quidem afîlimpnone , fed adfertione veritaris.
' Nullum igftur verbum fine voce auditur, neq; yoxquip-
piam fine verbi intelligentia valet.,, Formatur itaque in
yocevelutquoddam prarconium verbi, vt deinceps yoce
dilapfà, verbum interius vigens percipiatur. Mittitut 8c
Ioannes diuinitus ante, Verbum vt piér eiuspræconium
Verbum, quodinprincipio cratapuaDeum,pleniusin-
felligatur. Ioannes quippeiure vox eft appellatus, quia
perm W^qpniuin fuit,. & ideo de ^ çonfetus eft, quod
ofim Ce appellatum nouerat, & impleuic vöcis officium,
yt Verbum quod in principio erat digne incelligeretur.
faraie,^inqtiit,vwn Dqmim,rettasfacite[emitatcius, Ac
(i|UK^tèl;qiçat, qu(a Verbum , quod in principio erat,
foraa credentium illuflrare venit, mundate mentem,
|orrjgèoe 'njqfes^ yt ei^jn, credep4 ° 4 igh^ W vobis fijfcipere
valeacis. Noflis igipur quod via verbi ad coc dirigi-
tur idco fcapate fi4 ei%vt per earn in cor veftrum Çariftus
ingrediatur. Dirigite mores in arquitate, vt per eos in
vobis, velutperfemitas iuftitise,gie(Ius (alutisponat. Ha-
bitabo, inquit, perfidem corda eorttm. ErApoftolus, Perfidem
enim ambulamus, & non perJpeciem. Vnde cumfides
innöbis habetur retfta : via Domini ad cor dixigitur ; &
dum mores mutantur in melius,restas Dei in nobis femi-
tasprarparamus.
I pse autetn Ioannes habebat veßimentum de piitscameto*
rum, & zjmatnpelliceam circa lumbos eius. ] Ex quo nimirum
ita debemus aduertere habitum, 8c conuerlationem ac
vidtum, vt meminerimus geftorum veritatem prardica-
toris poenitenrix perfonam fimul &poenitentum operi-
bus exhibere formam. Nam locus cönucrfationis eius
nonfrequentiahominum, (èd delèrcum (cribitur. Vc-
ftitus quoque non mollis & delicatus, vt fluxum libidinis
enutriret, (ed rigidus atque a(per, ex pilis camelorum in-
finuatur. Deinde viftus quam tenuis atque inufitacus
fuerit, nobis tacentibus fetiptura prodit. Quandoqiii-
demnonnifipergratiam eo feruari polïè vitam , natura
confiterifuadet, quod imitari nonaudet. Decebatiraq;
eum, cuiprimum prædicandi priuilegia regni coelorum
commictuntur, quantum mortalibus fas eft, imitariAn-
gelicamvitam,& rebus mundi çxpoliari ; quatenus per
eum difocrent auditores quod idem verbis monebat ope-
ribus adimpiere. Primum igitur peenitentiam fuis proponit
auditoribus , per quam eft reditus ab errore, recur-
fusicrimine, abolitio vero peccari & progreilusad pa-
radifum. Deinde exhibet viuendo quod docet ,v to -
mnesinftruatDodiores, in (e prius damnare à quibus&
alios cohibenc, atque opefibus expedire , quascunque
m onuerint vt agantur. Infelix nimium noftri Geculi areas,
quando rariflime inuenitur aliquis viuendo Euaqgelicam
habens formam , (èd omnes præièntiura rerum fedtan-
tur honores , vt per fas & nefas magis præeftè valeant
quam prodèftè. Veruntamen omnes ea prardicanc, qu*
vixpauci teneremoribus ac vita, velint : quia dum pau-
pertatem perfuadent, cundli regnarc cupiunt : eius
nimirum fautores fafti, cuius beatitudinemsßpc1^5 cc-
iamfi poffint,pndèrtim cum debeant implcrc,digiro mo-
uere nolint. At verb Ioannes quia formam cpntempcoris
præfencisvitæ in Ce transformat, non (blum appetic mala
mundi perpeti, (èd etiam habitum atque vidlum talem in-
(umitjvelut bearus Hilarius tradit, qui omnium eorum
figuram gerat y quos exemplp doârrinæ fine velut intra
corpus mandendo traiieir. Vt perhoequod forisexhi-
betur, intus quidagatplenius oftendatur. Perdefertum
namque, quo primum exclamat, agite poenitentiam, de
fignat eos, quos Spiritus (ändH gratia de(èruerat, y t pei
hoenonminusaprus poenitentiæ locus doceatur, quam
qualesfunt ipfiinter quos, velut inter (urdos auditores,
regnum coelorum adueniflè clamat, fi (è vitiis vacuafîènt.
Nam ciliciumdc camelorum pilis contexcum, auftera: (à-
tis vitæ indicium eft., per quam concupifirenriarum in-
centiuafrænantur, & figuram gerit eorum , qui terrena-
rum rerum preffi honoribus, ad fidem veniunt, maxime
deGentibus aggregad. Ex quo Propheta ad coeleftem
Hierufalem,videlicet Ecclefiac loquens repromittit, Inun-
datio, inquiç, camelorum operiet te. Quos. cumad fidem
Chrifti hic peenitentiam perfuadens, Ioannes inuitat,
quid aliud quam veftem ex camelis confedlam ad Chri-
ftum; mittendo indutus poçtatur ? Ac per hoc hinc in*
de diuina dodrinarum redolent Sacramenta; quatenus
perhocdempn/lretur, quod iüi ad decorum indumenti
Chriftiperdneant quiper.poemtenciam » afperam agunt
vitam, &fuam fuper Chrifti^i peccatideponunt (arci-
nam. Zona quoque pelliceacirca lumbos eius,:per quam
morcificatio carnis exprimitur, cos infinuat, qui fidem
recipientés {Chrifti lumbis eius adhæferunt , per quod
prop^ati ex (èmine, hærcdes Dei & cohæredes Ghrifti
inueniuntur.Porro per locuftas Iudæi veritatpfugar^s non
immerito defignantur,qui per lege virtutu alas videban tur
afferre;vnde quafi quibufdam corporü (altibus fublimius
àterraefferebantur.Sedquialioeramfinefpiritulûntfecu-
ti, meffem legis (uis male interpre tando corrodebant den-
tibus.Erantn. aura cupidicatis liante vagi,operibus infru-
‘Auofi*
lit Matth. Euang. Lib.'iif .
«ftuofi, verdis queruli, cilrcümfcrentéS (è omni yenco do-
étrinæ/Sed poftmoduni multieorum fiuntSandöruma-
limohiavna'ciim melle filuéftri,&(àtietas Prophetarum.
Mel àutem iu cibùm non ex alueariis legis , fed e t truncis
(îluéftrium arborum prælibatùr : vt per hoc Gentilitas vo-
.catà ad gratiam, quam dulcis fit Chrifti corporifbciata,ex-
preffius declarécur. Hinc nimirum Dauid canens aiebat,
lnuenintus earn intampisM*yintet quas Ioannes eius'dul-
ri } ’ corepaftus,iacunduskginacur.Forfitari8cIonathanfilius
Saul in hunc fair um dcueneräc,vbi ad fuperii eiert) terrae
mei iftud manabat, Quó guftato paululum illuminatus
legitur, vt per hoe apèrtius defignaretur gratia Redem-
ptoris in eceléfiàm de Gencibus eonfluxifle y quam quifq
attigeritnon folum illuminacur, yerumeciam interius re-
fe<ftustörroboratur; v
T vn c exibat ad eum Kierofilyma & omnis lu Ita, &o-
innis regio circa lordariem, & bapti^abantur confitentespeccata
fu*- 3 y b i no tand um quod ideo cönfitentur peccata fiiä^vt
digni efficiäntur baptiirni gratia ^fecundüm quod audie-
tzht,Poenitentiam agitè^appropinquauit enim regnum calorum.
Vilde appàret, nullum rede peenitere pofte, nifi primum
cbpfiteatur peccata fua, &ptiofis vitas errorés damnaue-
ritj Vt efficiatür idqneus percipiëndae gratiaê , &ttimde-
müm diuinis myftefibrum Sacramentisin Chrifti corpore
confecretur. Praeterea ex eo quod Apoftblus ait,' Quia
finepanttentia fitnt dona dyvocatto, nonineqhgfiie legend-
busquæftiojèneratur.' Q^ianimirumfifinepoenitentia
fiirttdona myftefii, &.nóbis'in baptifinö condonatur re-
millio peccatorum, videtur non reële ad eum currentibus
poenicentia velutindignapraedicari. Sed poenitendaemo*
4 us ti^leyà'cçipitur, dum aliud fit errotes vitiorum, & v-
ftiutrfa DiaboU opera per poenicendam abrenunciando
ante abludöné fondsgeriicus çondehmari, aliud poft fönr
tem remiflîonis làbiin peccatum,& per poeniteD.tiam ite-
ram renouan. Nec non & illud quod qubtidiefànéli à tali-
; bus purgantür deliëlis, fine qüibus noftrà hurtiana mortality,
aütvix,aut certe minime poteftviuere. Quorum
•prior poeniténtiæ modus ideo prædicatur, vt homo qui
I Deumàu(3toremfuum,declinandopoftea qnævana lune,
, contertipfèrat, & per rcatum iræfilius faëlus erat, tandem
priftinos vitæ eiroresrudimetito
naex funditus çondemnatet. Non enim erat fas iduobus
Doininis ferüire, imo proprio veniente reëhim erat, vt
quo4 infiufte tenuerat primum, relinquerec , 8c puniret
:in fc quidquid in eo male viuëbac quatenus per hoc diui-
nægratiæ câpaxeflet. VerUntamen hæc vt ageret nonfuà
libertas, eo quod effet fèrùituti addiétus, fed vocantis gra-
tiafiiitj quæ.gratia non folufti reis peccata gratis indulfit,
fedetiam fàcultatem àgendiquæ monebat, dédit} ac de-
indçmeritiim, quo pérdperetquifque quæ promif&func,'
plehius coHdonauit. Et ideo fure clamat Apoftoius,ß«ed
fine pcenitentia fint dona & vocatio, prælèrtim quod cuntfta
gratis donàntur , in tantum vt etiam ip(à poenicentia Dei
dönum reële dicatur. Nunquid igitur vlla religionis poe -
nitentia fine Dei gratia videri potéft ».præfèr tim cum Pro-
phetapoftulet, Cornier te me Domine,&cou.rtaradte. Quo-
. modo, i&quit; tu Domine co nuertifti me,& egi. poenitentiam,
oftendifti mihi &percufli femur meufn. ‘ Ac fipa-
tentér diceret, quianifi me conuérEiflès,vtiqueex me poenitentiam
nonegilïem. Vndeliquido confiât, quod poe-
,nitentia Dei fit donufh, fed tarnen Apoftolus Baptifmi
gtatiam & rémiflïônern peccatorum fîneilla poenicentia,
qùæ publice peccantibus daturin EcdeGa, dari omnino
perhibet , 8c nequaquam de hàc, per quam quifqueabrc-
nunciat Diabolo,fie omnibus operibus eius Chriftus aur
ïoannes tàçec. Inhac'quippe noh multa corporis quæri-
tdrâtisfaiaiûtin ilia veroprolixius, iuxtaæltimacionem
deliëHy&fm&um poenitentiæ eiûs qui fua defter errata,
. tempusinfumitur. N on quidem vt de venia in vhoeodem
Sue moméhto âiffidamus conuerfi r fedyt exhqo farisfa-
Cicns réus .ad meritum, potum lacrymarum peteipiat in
IPénfuram; Porrodehis qui ante donum vana feftati funt
•uflituta, «kcfi Apoftolu's, Quem ergofruRum habuifiù, in
IHtbùsnuncefubefcitis ? Deiftis verq alibidiuina-voxper Io-
•yinemi Memento, inquit, viideeicißcrif^ &agepoenitentiam,
t m
p priora opera tud fac. Ea videlicet quæ prîmum per carita-
tem debueras qperari. Cæremm Paulus Apoftolus ad He-
bræos loquetis. non folum banc quam diximus, ante Ba-
pnfinum nêgatpmriitentiamagendam'î vërümipfum Ba-
ptilmatis nomçiipoenitehtiamappéllat. bnpofibileejl, inquit,
eos quifemel(unt illuminâti,gufiaueruntetiam donum coe- h.l J .
lefie, & participes faélifunt Spmwfanaifgufirteruni mbilo-
minus bonumpet verbum ivirtutvfquefieculi vent Un, & wolapfi
funt,renouari rurfiis ad pani.enttam, rurfus crucifigentcs ftbi-
metfilium Dei, & ofientui habentes. Quid enimeft quoddi-
i ytjimpoffibile illuminatos ruriusrenouari ad péeniten-
tiàmƒ Nunquid hancalteram, quam diximus poft gratiam,
denegatpoenitentiam ? Abfir. Non enim illam dene-
gate potent, quam idem multoties prædicare ftrobatur.
Sed quod dicit rurftis renouari*adpoeniteutiam, taie eft
ac(idiceret,impoffibileefteos rurfusreiterare Baprifmu.
Baptifmum igitur hoçlqcdpoenitentiam àppellat, & ideo*
reëté negat renoüàri poflè rurfùsad pcenitentiam. Quia
ficüt Chriftus femëlmdrtuus eft pro peccatis noftristitæ
& nos cum illo per Baptifmum (èmel oportërmori *ln
quonimirum Baptifmo, dona& remiffiofinepoehitehti*
cqndonantur. Quiaprofeëlo illü4 ; quod renafeimurvt fi-
m Dei iimus, per Baptifmum gratis omnibus prælargitür
Çætémm qui poft hoc deliquerit ad mortem , quamüis’
mquacunque dieeonuerfiis fuerit, omnia eius peccata
obhuronitradantùrinbntamen finëàliquacondignafatis-
faëlione ddjiëliimmunis apoenitentià porerit expiari. Vn-
de fortaflîs hoc Paulus volais annuere, fine pitnitentia
dixitdonaremiflitmis, & vocationem, quàm'in hac ite-
iura illapius fucnt.quifpiam crediinusneoefliriuni adim.
plere: Atvero de his quinon adéopeccantirëctamen ici
piosquotidie per lamenta diftiiéliouispürgandopuniürtt I
didtpmaccrpimhs, quod5ep««irtdis CMlatiufltu- .
gtt. Cadit quidem pervariosdel^orum croffiis.finequf- : +'
busimifraTnorralitàs non'fuhfiftjt, fed re fm g ir ilic o p e t^
humrlem coure uionem.firmus in propbiitoVetfefraeilis
rnuenaturrnexceffu. Alioquin noniuftus interna cenfc-
returdtimmaideretin rcatum.finon iuftificatns Continua
ventamrefumetctexindidtn.QnaproptetnemoÈcdmni*
■ bus tnucmtut qui confeiKone. vétitate prodente nbne-
geat. Idcirco nüiius fe exeufet, quatenusdnm vaeât mife-
ncordtamnon requirat. Non ènim ernbefeat confitcri
mcdictt»mproomntbusimmolaeo.quodiftidudumn5
etubefcebanrpnbiicateloanni.nonda'miaa-tisantidoto
«rdcmqnantulnmptopalato.Quodiîigiriircircnmqna.
qutad eum excluras, confitcbantur pet a ta fua, raedum
ventatepeteepta, quid putas ficiendum eft his qui poft;
vemam baclenus peccatorum rencbrisinuoluunturhOui
profeao mil ad iucem confeffionis vencrim, ténebràrum
çaligme ctrcumfiiftmanentio motte. Qui,. Qmniè qui
manetm morte adhuc mtcnebtiséft, Sc heicitquoéat
quiarenebræ obcitcaucru'nr oculbseibs. te ’motte itritte
manere eft haaenus infraianuas peccati circumciudi tee
qmbusianuisnerooeftquietfidât,nifiag«eilteadquS,
Dauiddicebat, Qui txtltds me de (m u mertie. ' QuüdKïtf ft“ - s- H
nempeIoannes imelligens. '
ViDtm muUes Phmfiirm & SeJdktierum vénientil id
baptifmum fmm,ducbat: Progenies vipetarum,Mbe vobisekemmi
yfrxaitfoerex^mM,m).!AcfipatenlerdicctetvneTOonifr
vnicusDeifihus.quévobisfüturumanAuncio.&b’mbdi.
cuoftennomsdigitoiacecIafiuspratmonftraboiProgeniê
au^çpetammeosjtppèllit,giaev‘ehériatisparétrt®lW :
ttilua pnmu oportebat confitendd venenifraudisancipue
deponere.&tumdemumfideGhnftiinjotosfomemtea
putgatlomstetrare. Quam permiitioné nature fieubdalhybologos,
ineor»coinpatatit)nêdecée«àdinuénit,Peiqnt
namq; viperarucife uaturl,q, feminadum cdcîpit Ca-
put mans orepetmiilgcns.nimio fètuoieliblditiiS
lusexhaunatiquocaumptoextemplbidêmafcàhts'tttortedepereat.
Atveroiliadum »mpus pariendiaduenerit,
foeubusprægrauatapetimitaFtdifcérbühtn.Vughlismatris
; vternm pantcï c,um vita eSufis viferibus # ra n tu r.
Sic itaque & tedieicaput'vitij quod Chriftus eft, S
bidopenmentes .niatrem fuam;'videlicetSynagogitm,
Ptophetarum vel eorum , de qua nafci dehuefi.nr .