Danhl. i,
Danul.j.
Pfalm.fa.
: Ifau. 14.;
%/tmbrofii Ansbertt
fertunFi/ra lerufalem, noktefierefitper nietfedfuper vofipfajftete
& fuperfhos veftrosiqtmwn ecceven'tenidies in quibus dictnt :
Beaufteriles qua nongenmrunt, érhuberaquanön lattauerunt.
Tunc incipient dicere montibus,caditefuper nos:&collibus,operite
»«.Hacinquatri malednftionis fentëntia aduërfeïi'èos prae-
ualente, Veipafianüs & Titus tahquam duo vrii de.feltu e-
grefiijCandemgentcm vaftàuerunt : alios feilicet fartie in
öbfidioneciuitatis raorü tradidërtint, alios apprehenfos
peremerunt: alios in capriuiratëm redigentes, propriis fe-
dibus expuleruntjita vt gens ilia nequaquivltra in potétiâ
regnieXurgeret.Hinccfténim quod idem populus Ifrael
feruitutem Aegyptiatn fugiens,hme ficiq; in defèrto labo-
rans, quo vfquë ad repromiflïonis terram vënitet, xl. &
daas manfiones initihece habuic. Sed quia hic numerus
öre{ïuras^&anguftias,talamitatesatqUe périècutiones dë-
fignat, videamus vttum nëfirmitatem fenótorum in certa-
rame pöütorumfiguretiNam fitte propter quatuor fiuttii- J
tuparadiiî,fcilicet quatuor euangeliadiuë propter quatuor
virtutes legalem decalogü quater ducarous,in quo perfè-
tftionis eft lignum, quadragenarium numet um compleui-
mus: cui dum duqcharitatis præcepta, in quibus toca lex
pendet&prophecæ,adiicimits)quadragcnariumiècunJum
perficimus: quibus nônillîmi atque eximii bellatores ec-
clelW muniti contra fortes fottiores, contra robuftos in-
uèniuntürtobuftiores. ' JDicaturèrgo de immaniiïïma ac
feu i (lima beftia: Data eft ilï't'poteftasfacere menfibusxl. dnobus.
Acfidicerëtür:Potëftatemquidem iufte deo permittente
aduerfem ianókósaëcipiet,fed id ci r co inquantum vult non
prxualebit:quia & ft immaniiïime defieuiet, tarnen contra
robuftos ac Dei præcepris munitos certaine n inibit. Sed fi
(vtdiximus ) inqùantum vUltnop præualebit,quid eft q>
poil paululùm de huius pote date febiungitur, datum eft illi
bcllum facere cum fendis & vincere illos.? Si fan dos vin-
quomodo inquantum vult non'præualçbit, maxime
cum & de aigtclirifto angelus Danieïi dicat, &profperabi-
ttir érfactet &ïnterficiet robujios & populum fanclorum fecun-
dum veluntatcm ftunr. vcl cum rurfum icié Daniel de eo lo-
quatur,dicens: Ajpic;ebamyérecce cornu illudfactebat pralitim
•aduerfits fanftos & praualebat mPSciendum nobis eft, quia &
ad aliqüidcôntraianélos præualebitj&ad aliqu id non præ-
ualebittfed neenosdiximus quia aduerfum eosnon præ-
ualebit,lêdinquantum vult non præualebit.
Piæualebit nanique àduerfes-eos, 8c vincet eos, cum
corpofalibus poeriis mord eos cainis tradiderit. Non præ-
uale bit autem aduerfum eos,quia ad confenfem fuum ne-
quaquam pertrahet eos, quique tunc melius vidores exi-
ifcunt, cumvinei pUtântur,yel certe inhacfententia illi vin-
ci diçuntur, qui Humana, & non diuina æftimarionefendi
eiîèvide^anturjSequitur:
Et aparuit os (uum in b/afphemias ad Deum, blafphe-
mare nomen ipfius çr tabernaculum eius, & eos qui in cala
habitant. -
Inquibus patenter daturintelligi , quia hæcbeftiaquæ
nunc os fuum aperire dicitur, iam antea blaiphemantium
J ora aperuerat. Et quæ illabéftiaeft, nid occul tus adueriàri-
usinantichrifto tanquam beftiaintrabëftiâlatens? Qnot-
quotautem blaiphemaueruntaut blafphemant,ille line
dubioeorumoraaperit.Sed tuncprincipaliter fuum os a-
perit, cum corpo taliter i n ill o damnato hominc habi tare
coeperitrHocetia genus loc.ntbmis in euangelio quanquâ
diilimiliter oftenditur,dum dé faluatore in monte cum .dit
cipulis (edente, dicitur: Tuncaperuitosfuumt &docebat eos,
Ac fidiceretur: Qui dudum aperuerac ora prophetarum,
in prçfentiacarnisapparens.os (üum apeiuit:(èd agnus hoc
ad dofftrinam,be(liaad blafphemias. Ve^ cerre quia nunc
intrafmtftam ecçlefiatn per membra (iia metu fidelis popu-
li aperce non pra:(umens blaiphemârej os eius ohftriiialr:
Pfilmifta dicente, Objlruftum ejl os loque ntium in:quit atem
in futuriim os aperire dicitur , quandc^damnatum ilium
hominem poffidens, (eculari potentîa contra Deum & eç--
cleilam ele uacus, pdbiice aufus tuerie bla(phemare. ; Q111
intantam temericatem progrëditurjvc qui inirio Deo (îmi-
lisçfle çoncupiuerat, nequaquam hoefolummodo iam
contentus, Deoeflè xqualis deipiciat. •
De quóper Apoftölum dicitUT: Quid tdtuerfdfur&extol-
liturfuprdonme quod dicitur Deus, out. quod colitur. E^qu ia ft -
peripfum creatorem omnium eleuari oitir ur,de 0 ^
nibusinillo blafphemia inuenitur. Quod eftauxem nomen
Dei, qUtid cuhcilleipfp elaponis orè blaiphcmat, ni-
(Tillud de quo per eundem Apoftplüm film a patre tradi-
tum dicitur, Propter quad & Deus ilium exaltauitt donautt
illi nomen quodefifitper omne nomen, vt in nomine iefu omne ge-
Hufie(lAtur,cdeßium»terreßriüm,&infernorum: & om nis lm-
guacpnßttatur,quia Dominuslefus Cbrßusingloria eßpeipa-
tris f Tabernaculum veroDei quod peraniichrifturn apo-
ftata ille (piricus dicitur blafp he mare, cató eft eiüfdem re-
demptoris nqftri. Ipla ehirn Ipecialiter eft cabërnaculu»
Dei ipla dpmiisDefipla & templum Defin qua pleoUudo
inuentaeft maieftatis Dei.C^am tune diabolus hlaipTiema-
uit,cum|e&ilium nee nominandu hominem,filium Dei,
filiumqj hominis aftirmare iimulatis virtutib. iacagenynde
rpriurn per Paulum dicitur: Ita ytin templo Dei fedeat ,oßen-
deusfe tanquamßt Deus. Quos vero alios quiin carlo habita-
re dieuntur,.accipimus, niil ianëlosk& ele&ok Dei homines,
iiue. qui iam Chriilianitatis tempore pr®ceflèrunt3(iue
qui nunc iunt ièu qui tune futuri iïin tPqmque dum ca*leftia
apperuntjdumchoris angelicis perconcemplationisexccf-
ium iêmecipfosquotidieimmiicent, re(ftein cxlp habitare
pronunciantur. Hinc per beatum Apoftolum dicitur:
Noflra cornierfatio in calis ejl. Hinc rurfumadmoneCydicens:
Si conrefunextßis cum Chrißo, quafurfumfunt qu<erite,vbifihri-
ßus eßin dexter a Deifedens. Qups tunc homo ille pe^cati, fi-
liusperditionisjmalignofpirituagitatus', in eo blaiphé-
mat, quo dum vult eos qui iiiperiiint, quafi nouos Chri-
Itianos, imoyeteresantichriftos facere,necpraualeti nullum
ante fein retro a<ftis temporibus verum Chriftianum,
fed omnes antichriftos fuiiTeafErmat. Ecquia Deo infte
permittente, contra fandos quos infideles'iudicac.ad cêra-
pus graflari permitritur,reöe de huius beftispcriPnafub-
iungitur:
E t datum efl illi bel’umfacere cumJanSHs dr vine ere
ill os.
Hinc Daniel hoc quod iupra ptot\i\im\is,&t:Aßitielam >
ér ecce cornu iUudfaciebut helium cum fandis’, ér praualebat eis-
Et ruriiim: Sermonestsdt, contra excelfum L quetur, ér fan ftos
altifiimi cnnteret,&tradentur in manu eiusvjque ad tempus &
tempora ér dmidium temporis. Qup modo au tem ad derfum
fenëlos pjaeualeat,aut quomodo eos h§c beftia yin cat,pr^-
cedenti verficulo bteuiterpompreHendirhus. Vincet nan-
que (an&os, occidendo corpora, nondecipiendoanimas.
Sed ecce dum quilibet infirmi talia,perpeti ian£los Deo
pèftnittenteCon fiderant, forte inquerelamprofiliunt, di-
cenrcs:SiDominus fendlos&elei5los fiiosdiligit, cut eos
ita vehementiflimeafïligi permittit.?Quib.econtrariodici-
m^stQuiaß filü fimt, idcircoflageüantur, qi.ia apatre diligun-
tur,Cicat feriptu eft: QueminimdiligitDomïnuSyCOrripit.Tlagek
Ut autem omnern filium quemrecipir. Hinc pi^dicatóriLaodi-
cenil dicitur: Ego quos amo, arguo &cafiigo. Nilergp depref-
iuris fandom m ab infirmis debet conqueri.' cum iri his di-
d isp e romnia feiant eosä Domino diligi, qui paterno a-
morecognofcunturflagellari.Nifienimflagellarentur.mi-
nus dUigerentur,imo nee diligerentur. Quamobrem in eo.
magisdiliguntur, quo acrius affligi permittuntw r.Hinc dominus
in e uangelio ad diicipulos amSicut dilexït me pater,
ita ér egpdiligo vos. Pater etenim filjum dilexit, quem tamé|
in m mid urn venire ad. paffiones yöluit: ita ergo & dijèipuli!
a Domino diligunrur,qui tamenadtolerahdasmuhdiper- >
fecutiones. mittuiitur. Er quid mirümj ii Ghriftus pptefta,-
PbiUp,
Cell
tern reprobis contra (an&os ad tepus tribuit,-qui iinepe.c-
cat°i quandiujii hac yit^ corififtunc, cite nullarenus poP
iuhr: fi hanciuis perfecucoribusin fe exercendam ad momentum
tradjdit, qul fine peccato'in mundu m venit Sty i- j
xiii Dc qua poteftatein filium Dei periecuconbus trauira,
. ipfe ad Pilatu m ait; Non haberes aduerftm me poieftatem vlUm
nifidefuper datum tibifuijfet. Quam poteftaremfuper e le d q s 1
, ‘efte dominari vericatisrationeaffirmat Dominus, dicens:
Mementotefirii.pms meiquern ego dixivobis, nontfidtfcipuUsfu'
n
lobun. i
tchan. i
loht»' i
mm
* Sextus. 4 3 ?
I B
[•potertatis.
! permagifirton&tqueapofioltu Maiór tq qui miftt ilium. Sipatrem . mam terram. Et vt oftenefetet* quid iignificareé terra ilia,
. familiasBeelzebab vocauerünt, quanto magisdomefiicoseius t si ] poil paiilulùm de eifdem reprobis fubiecit&ait: Dormient
meperficùtifunt^vosperfeqUentür.Con^àkfçiit ergo huma-; | cum forùbw.çadentibufque&:incwçumcifu, qui defeenderunt ifi
fia aduerfum Deümqacrel'a:laudenturpotiusirrqprehen- j infefnum cumamisfûts. Quis e'ft qutem liber vitai agni, in
1 fibiliaeias iiidiria, quibus fit eleéfcos fuos mifericorditer i quoillorum nomina non meren tür aiïçribij hifi vis qu«-
manibus tradit perfequentium cruciandosi & reprobos j dam diüinajquaantemundicônftitntï0 nemadyitam çrer-
contrabonos feuiré permittit iratus:vt& iufti tanquam ft- 1 nanî iàndospfædeilinauitfiuurosfV'nde& Âpoilolus <ü- '
1h chariiîimi hæredirare paterna dirandi, nequaquam fine cïv.Bmediftus Deus & pater domini nofiri lefuçhrfii,qui benedi- I ^ hià‘
difciplina vitiis infolefcant : & reprobi ad numerum filio- \ xitnosinomni beneditYtoncfiiritaUin.calefiibus in cbrïfioyfitui
rum Dei non pertinetîres k nullacenus incaflum ad tempus elegit nosin ipfi ante munit confiâtutionem *1n ejfemtu fanttïér
affligantur minime corrigendi. Er reuera qui pie de dorai- ; immacuUti inconfyeSku eittsin charitate , quipradefiinauit nos in
no fentiunr,vrilïter ad tempus iram fuperni iudicis, qb*.ex adopttonem fiUorumper lefum Chriftum inipjum, Jecundumpro-
vitïohumanæcorruptioiiisaceenditur, in finflôsgraiïàri pofiiumvoluntatisfua, in laudemgrattafiu. Hincruriûmait^
Scimus quantum diligent/bus Deum,omnia coopérante in bonum,
his quijecundumprppofitum vofatifuntfanüi. Nam qnos profit-,
Uit.&pradçfiinaüit conforweifieriimaginisfilnfui, vtfit ipfe ptU
mogenttiu tn mttltitfratnbus. Quos autem pradefiïnauit-i hos&
cögnófeunt: quatenus eo poft in iudicio placatum ilium
inueniant, quoinhacvitafupe^eos ira eitts quaediiplice*
bantvindicauir. Hinc eft etiam quod B. Petrus apoftplus
dicit: Tempus eft vt mcipiat indicium de domo Dei. Iüdieiifth etr
eniin de döifto Dei incipit, quia hic mifericordirer Dei ira
d fantSHs inchoat,vt in reprobis quandoqué finemifericor-
diaconquieicät. Qui fine dubio tanto tunedi(tri<5tius Ferien
di funt, quahto nuncindiftrióla; diitinz*pietatis yiii-
culis relaxantur.Sequitur de illa beftia:
Et data efi eipot eft as in onsnem tribtim &populum &
linguam &gentem, & ddorabunteumomnes qui inhabitant
terram quorum non funt nominafcrifita in libro mp
td agni^qui occiftós eft ah origine mundu
Superras metniriiife me rççolô, ficvnam eandemq; be-
ftiam, modo generaliter corpus diaboli, modo ipecialirér
antichiiftum defignare : yr tarnen caput corpori inhærens,
in omnibus eius ofheiis, in omnibus eius partibus ëftc iniï-
nuetür : quöd hic certe manifeftilfime declaratur» N%tn
cumiùpèrius in antichrifii peribnam lohannes dë terrenis
dicat,&adoraueruntbe ftiana ,di cçntès: Ouffimilisbefiit? ér
quis poterf pugnare cüm ea ? & cætera quae m,eodem loco lè-
quuncur : nuncautem-adiungat.&'adorabunt euirfc & non
eam,mafculiniicilicetgcneriSj& non fenunmiproriomen
interferens.-apeneinnuit, quia aim antichriftusUfubditis
adoratur,diabolus iiïèo adoraciir:& cum idem’homopec-
cati poteftatem diuiqitus fuper 1 egna accipit, habitatorVri-
que eiushanc in ipioaccipit. Hoc autem quod dehacbé-
(lia dicitur, data eft ei poteftas inomnem tribum & populum
& linguam ócgentem, duobus modis intelligi poceft.
iciiicec qiüa aut rècapitulando çontexir,quod in prçccden-
tiverfiëü loaam dixerac, J t datum eft bellum ilttfacere cum fan--
clfiérvincereillosyoüendens inomni tribu&populo &lin-
gUa & gente fan(ftös e{fe. cqntra',quos teinpoialicer ipia be-
ftia præualebit : àüt cerre quiaiam de iariëtonim necc dixe-
rat, nuncëosqui illi fiibiiciuntur, quibus &prout libitum
fuerit dsmnabitur,iubdendo manifeftat. Et quia ex Iudæis
&gentibus*exiemnt quicerramencumbeftia habebunt,
id eiljiànëli :& hi qui ci mifenibiliter iuccumbent, hoc eft,
reprobifin tribu & populo, (udaicam plebëin:in linguis \ e-
ro & gen t i bus, om nés gentium nacionès defignauic. Sed
iam huneyideamus quo vdçëntur no m ine,quib üi ve meri-
tis æternæ vita?iüdiccntur indigni hi, qui antiquum aduer-
iariurn in antïchrjfti fimularione dicuntur adorare. Ait
nanque : [Etadorabunteuiionines qui inhabitant terram, quorum
nonfunt nominafir ipta in libro vita agni, quioccifus eft ab 01 i-
^i»eww#rfi.]TeiTämeteniminhabitantfä
inferaiuntdefideriisiqaorumnomihaiddrcoihlibro vicæ
agni non aitiimuntùr, quia per meritum reprobationisin
terra feribuntnr.De quibus Iereitiias dicit :Recedentes4 te,in
terraferibentur. Recedentës enimin terraïçribuntur , qui à
cögnitione diuina vel a mandatis eius ex^ranei, inferni iîipvocauit:&
quos vocauitj) s&ittftifrcauitiquvs autem iuftificauiti
Hips & magnificauit^Qn videlicet liber prsdeftinationis fie-
qtfixa^ternitatejelectos tenet ailcriptos, ita nequaquam
yliaratione teprobos admitticfcribendos.Sed cut hoc?,Si i
n?e quxritur,citius refpondeo,quia D.eus femme bonus Sc
clcmen,s&iu/luse(lGlemes,quiagratis quofdafajuatpec-
catores:milusl quiaproptermeritum reprobationis non lt-
npiuftitiidamnat nriquos/Cufes prohinditatem quxftlo-
nis foluendam ingrellu sApoilolus, inter c^terade ditobus
ge minis air; Cum enftn nondum natifuiffent, aut aliquid egijfent
bonivelmali, vtfecundum elethonempropoftum Detmaneret,non
ex opertbus , feilexvocante dictum eft, quia maiov feruict minori,
ficutfcrtptum eft,lacobdilexi, Efiutautemodioha’ui. Etvtrnfti-
tiamreprobautfsdemonftraret, feciuus ait: Quidergo/ftce*
musiNunquidiniquitas apud Deum ? Abftc^Vt yeromifericor-
hiath iimul quagratis laltiatquofdam peceatores* iuftiriam
qua iufte damnatiniqiips,,ofte.nderet: port paululum
quafi rationem reddens,m:Ergo cuiusvult m firetur,&quem
^/t^«r^.<^iaautempr*(ciebM-qupi<la de DeifaluajjtV
gi aria, 6c iu (ticia repellcn tis poileconqucci,tanqitam cogi
tationibus?hum,anis occurrens ohuiat, & d.lcit: Dicis itaque
mih'hQuid adhucqumturi Voluntatienim eiiiquisufftin oho-
mo,tuquis esqui'rejpondexs Deo. I Nttnquid dicitfigmentum ciqui
fiftnxit,quidmefectftific} An non habetpoteftatemfigulus lnti3 ex
eadcm mujfafitcerealiudqu!dcm\’4sin honorem, altu i in cpntUT
meliam? DigneecefemquaEiercthomo^curomnipotens
Peusanos inlibto yirsYcribitj alios vero ne feribancur re*
pellje, fi cx illa mafiainiquitatisytlus natus, feo.merito ial-
uaretur homo. Nemo quippe-v.t diuinaillum gratia fubfe'1
quatur,priusaliqu(d contul?tDe6 .Vnde & A,poftolus ide
adm|ran4 q,dttit:d aliitudo dmuarumfapientia &fcmtixDei
quam incaprehenfibfiiafunt iudktaeiw, &bueftigabilftsyitacius.
Q^ttemmcognpuitfinfurn domini i antqmtonfiltarmm fmfi
aut quit prior deditilf,& retribuettiret? Nam finosDeu bene
operand© pramcnimus, vbi eft quod prop hera ait, mifert
cordiaeius pmieniet lheP.Sedqmdnos bon* operacionis
dedimus, vc^itis grariam mereremusi Vbi eft quod Paufes
^^f^dickiGratiafaluifa^ieftisperft.demy&hitcnsJftexvobis,
Dei enim donum efi, non ex oper tints ^Sfnaftradile&io Deft
p^uenit.vbi eft quod lohannes apoftolus dicitiNtf^aw »(w
dilexerimus DeumlfidquonamfifipriorfilexitnosiYMedkatis.
ius tnunere npftra virtue© J)eum iequiiuur, ybi .«ft quod
Pe^ c^hgedu-myeritas proteftaturj dfeens, i sine meniinlpo-
uftffacerdxbyc^npfMtjNemopoteftvemreadme, Aifipi'erqui
mfiitmeftraxeriteumfvbi quod iteru.m dicic,Non vosmeele-
giftisfedego voielegi l Si feltem dona boUorum operu virtute
noftra bene cogirando pr*uenimus, vbi quod ruriiim per
Paulurn tam febcilirer dicirur,yt omnis de fe humans
Gen.
MaL
Rom
Root At.
Eph.i.
Johan. 4.
p .. ' ; /. - . . “ -i 1 - muiiuni. UlUtUt , Tl UIQfllS Ql
piiciis manapandi prafeiunrur. Terra nanque pjerunque j mentis fiducia,abipfa cordis r^idice ficcetur^-cum ait iNon
M l t i ‘A i , i f c * ? ’L t j l s "'•}'"£• ■ * fr 4 -1. J j . K V quafiii ,
nplmgtmpMUmn dolorcm miam. ameqmm vadam fr non 'feifiifiamtitnifttiiex Oroefi i Nemo ergo Deüifl taetitfè
nmtaryfd tdr4ktlndrtfmeirpp#ü.m mortis caligmejtrratn pr*uenit, yt tenere eumqttafi drfritotem poflir: fed mirt)
">lau&ttnslrirHm,vlïvmynjnoau&ndlfuprdo,f<ifem- modoasqausomnibusconditot,&quofdaminiibrovita
tmnm honit mbalHut': pe'hac'tefta in qua tegfpb.orqm fttibendosprareligit; &quofdam iafuiateptóbisntoribus
qottimapribuntur.perfea^Hielempfqpbetamdicitunïi/ J damnandosiuftedereliqquitNectauieneledtiafitf&pieta-
^m&ontn ümm tu d tsiu p irp tum fepuUhrittns:jiimeshi cemfiueiuftitiaathibét, quia hic eos dutisaffeajooibus
•ntftatrntntefqiit^ k 0 d(lcendtrnntmtKc^u^advUi. ptepiit:necrutiumiuftitiaminteptqb.os fine mifeneordja
_. ... __.___ . ........ ..... . O o 4 ' éYO.r.
m
ïohèn i f.
lohan.6,
lohan.if,’