
B
Luc. izï
c
Matth.-/.
lac. 4.
P
Htncmari Rhemenßs Archiepifcopi
datoaliquo , Velpromîfïione ihlitita v neque pro gratia
cuiufcutnque,vel farhiliaritate,aut propinquitate alicu-
ras>quènq[uam attentctis cligere:non eum, cui nulla nata-
.lium,nulla'rnorumd!gaitas'iufFragetùr, vel quiorigirialiy-
aut alicui condition! obligatus decineatur:neminem ex jai-
cis Neophytüm,id eft nouiter attonfum, & fine difcipliiià,
vel hôn perteqppora coriftituta, ad Ecclefiafticos gradua
proueâum'. Quod idëo fpecialiter défignamus, quia cum
Canonesdic&nv,Nulîusexlaicis 0n/i«ff#r,demonftrant,quod
non de omnibus fitlaicisconftitutum.Nequeenimclerici
nafci,& non pofïùntfierhfed defignata funtgenerate quibus
ad clericatüm peruenirenonpofïùnt:id eft,fi quis fidelis
militaueritjfiquis fidelis cauiàs egerit,hoc eft poftulaue-
rit,fiquis‘fidelis admiaiftrauerit ; fiquis vir ædelèruiuit; fi
quis publtcam pcenitentiam pco ctripis crrroinaKbuÿegir^j
hquisbigamus, vel quimaritusviduæ fit-, vel fi concubin
nam, vel pellicem nouir. Cauete nihilominuS , neinlit-
teratum,vel alicuius hærefèos pefte corruptüm , ac aliquo-
rum mèmbrorum damna perpelïum, non negotiatorem
clericum , aut inhoneftis& luciis turpibus incabantem,
aut horrendis quibufHam criminibus implicatum ,«vel
diffamation, vel dæmoriiis fimilibufque paffionibusirre-
titum çligere, arfentètis ; fèd domui Deï dignum ,
lem atque ptudentem miriiftrum , & difpenfatorein
eligere ; quatenus intcriüs , exteriufque -decenter orna-'
tus , forjnam viuendf yobis religiolà conuerfàtione
demonftretî vél fina dodbrina infer nuius mundi ac tri-'
bul? ti ôniimtenebras» redto calle gradient! fineoffenfione
ad pô^rum fàlutis æternæ, lumen manifeftare præualeat,
& côçtra barbaricam infeftarionem , fi ( quod ab-
fit ) accident, vobisferreauxiliumprudentia feiat, viril
i s e valeat, te.nperantia confulat* & fie exteribra ad-
miniftret-, vt interiorâ nbn déférât : fie interioiribus fermât,
vt extaiora penitüs non relinquat : & ambidexjer,'
contemplationi menteinlèruiat, viræ abri uæ fermtiis in-
tentus,.vt fidelis feruus & prudens conféraisin tempore
tritici mehfîiràm, ideft , modum verbi fidei probatæ
difpenfèt ;Non fblum in prædicationis fermone,ac con-
uerfàtionis exemplo, veruin in ran&R fàliftis ac vitæ ne»
ceilàriis necefîària &^pportuna prouideat. Huiuimo-
diautem , quantum Dominus’ dederit, ipfo coopérante"
eledtum, cumvifitatore veftro, præfente fcilicet Confra-
trenoftro,&cum decretqCanonico adhjimilitatis noftræ
follicitudinem examinanàum adducité; quia fvt longe ante
nos diâum eft j non eft facile dimittendus, cuieft pro-
ximuscommirtendus. Prænofçerevbsdêniquevoilojqui,
fi perfbnam àfii,çris.Cànonibus deuiam feienter vobisad-
duxeritis, non fblum ex ea Pontificem nonhabebitis, ve-
rumetiam çjo illicita eleûione, vt contemptores Càno-
humiùdicium incurretis : fed &nolbbacCoepifcoporurn
noftrorum iudido refufâta rationabiliter ele&ione veftrà
incongrua, talem (ècundum Laodicenfes Canones ftude-
bimus eligere, qui veftris vitiofisvolûntatibus non valeat
confendre. Qqia ficut bene petentibus dicit Dominus:
Petite & accïpietis, ita &perApoftolummalepetentesre-
darguTt dicens ; Petitis, & non acçipitü, eo quod tnalepetatii:
Petite fratres, at vt vobis paftoxem iècundum cor iüum tri-»
buat,in cuius eleâione fi nonphistemporalia, quam (piri-
tüalia conimoda ftüduêritis attcndere,gratiàm fine eledfo-
nis,eleâ:ioni veftræ,bonorum opqrum, &piorumftud?o-
ruin author & cooperator ftudebitaccommodarejqui non
ficut homo,tantum infacië, iéd fîngulorum corda fcrüCa-
tur,& renesjcui èft honorât gloria,poteftas,& inipe-
rium in iicula fieculorum, A-
men.
HI lN C M A R I R E ME N S IS
E p i s t o l à A d H l v d o v i c v m
III. Francorum Regem,
pro ekäioneEpifcopi
Beluacen-
lîs.'
D O min o Uluiouko Regigloriofo, HincmdrusEpifcopus, de
piebip Dei famulus.
J E.pücopi qui apud martyrium fanCtæ Macræ in nomine
Chri|lic6nuenvnus,nbn provllaindebitavoluntate, led
proj(ànaæ'Éç6leiîæ,ac veftro, & regni vobis commiffi ho >
nore.ac iàluamento,ficut^riptadenaonilrant, quæ vobis
per cônfecerdûtes noftros tranfimifimus relcCla , præfum-
ptione Gierig pie bis EcdefiæBeluac©nfis,(qu(; perfbnam
regulis iàcrfeincongruam,cum decreto fîngulorum mani-
busrbboratonobis pra;ièntaueruntinSynodo, veluti iam
fuit adumjquando Fromoldum quendam elegerunt,& re-
ie«âo illo propter infipientiàm ,& improbitatem, Hodo ex
vicina parroechia ibidem cum decreto Canonico fuitele-
6tus,reledtis coram omnibus,qui affuerunt,iàcris Canoni-
bus, iècundum eaidem iàcras leges conftituimus defigna-
tos ex nomine dileCtos fratres & venerabiles Coepifcopos
noftros,per quos veftræ d ominationi litteras di rexi mus, in
quibus inter caetera haec continent ur, Vt ficut [dera leges &
régulât prttcipiunt, Arcbiepifcopis S &- Epijcopis, conltmita-
neorum Dioecefeon eleftionem conceéfire dignémini j,;vt vnde~
çunque, fecundum formam regulärem eleäionu, Epifiopi ta-
Um eligant, qui & fanât Ecelefiât vtilü, & regno proficuus»
& vobis fidelis aedeuo tut cooperator exifiat.Et confentieptibus Cle-
ro &plebi eum vobis adducanuvt fecundum minijteriünî'vefirum>
res&faculrates Ecclifiji, quas ad defendendum & tuendum vobis
Dominus cotiïm endauitfiu dijpofitioni committatis, & eu m confen-
fuac litter is v efiris, eum ad Metropolitanum Epifiopum, ac Çoepir
feopos ipfius Dioeeefios^qui eum ordinäre debent.tranfimttatis-yÈtfit
finefeandaü macula adfanäumfacerdotium prouebatur :£ t reii-
qua,quæ inde ibiièquunmr.
In quibus verbis nulla indebita cuiufcunque voluntas,
nihil contra. Deivoluntatem i nihil contra yeftnjm honorem
, nihft contraregnivobiscommiffi refonatiàlua-
mentum : fed ördinis plenitudo, qualiter eleClus vitæ me-
rito & fàpientiæ dodrina à Metropolitano & Prouinciæ <
Coepifcopisdebeat iuxta Nicænum fanâum ôc magnum
Concilium regulaiiter ordinari, ibi inter alia fcnptumefti
I//ttddnquit, generaliter darum eft,quodfiquis praterfententim
Metropolitan! fueritfaâus Epiftopus, hune magnaSynodus diffini-
uit Epifiopum effenonpoffefir mitas autemeorum quageruh turper
ynamquumque Prouinciam Metropolitane tribuatur Epifcopo.
Et de hac myftrca Nieæna Synodo fedes Apoftolica conte-
ftatur, Quia tanto diainituspriuilegio eft confecrata, vt fiueper
paucioresyjiue perplures Epifcoposy Ecclefiaftka iudicia celebrentur,
omnipenitus aucloritatefit vacuum,quicqudab illiusftient confît-
tutione diuerfum..Debetis igitUr incuntftanrer aduertere,
ficut iànâus Papa Leo ad Leonem Auguftum fcripfit,
Rçgiam poteftatem vobis non adfàlum mundi regimen,fid maxime
ad Ecclefuprafidium effc,collatum, vt aufm ne far 10 s compnmcn-
d o , &qua bene funt ftatuta defendatis , &.veram pacem h is,
qua funt iurbata,refîituatis. Quod &optare & quærere at-
què ièruarè debetis , ficut anteceflores yeftri Imperato-
res & Rpges fecerùnt. Et non debetis inflexibilem Dei
voluntatém, qui fi mutât fententiam, non mutât concilium,
ad humanàm & fragilem voluntatém veftram veile
infle^ére, quoc^fierinonpoteft : fed yëftran^ ÿolunta-
tem Dei Vol untàti fubdere , ficut Chriftushobis’, & om-
nibus Chriftianis ex humanitato fuâ loquens fequendum
dédie exemplum dicens: JSon veni voluntatém meam face -
re » fid voluntatém eïus , qtçi mißt m e, pat ris. Et ,Jiat non
ficut,egoVob, fidficuttuvts, prfffr.Sienimàdiuinavôluncate
humaria voluntas veftraperièueranter,quod non bermittat
Dominus, difeordauerit ; relpondenda fuqt minifterio {
Epilco*
Bpißplk. 235
difiJuam Deumftuatc^e.^fienimppfiifniùquât vidimus éïaü-'.
diiisiïiusnimloqùi. , “ _ V ' •_
' Naiti fiquçd ^qüibufdam dicitur j Vt aüdfui^ qpando:
petitànv'apud vos èlèiftioném ccîhcèditis , illùm dèbent
Hpifcopi & Clerus ac plebs eligere, qilcm vos vultis, &
qtiemiiibetis ( quàe non eftdiüiuæ legis d e â io , fed hu-
m.inæ poceftatis èxtpftio) ft ita:cll, vc dici à quibufdam
audiuï > ille maligbus Spiritus, qui pèr ferpencem primo s
parentes noftros in paradifö decepit, «Scinde illos eiecu,
per tafes adulatofes i^.aüres veftras h'æc-fîbilat : quia, hoc
inferipturis | tam Veteris, quam nodi ceftamenti rioneón |
tihetur,nequcinGathôlicürumdiâ;ià',vèllàcnsCaiîoni--
bus, néè etia.m in legibus à Chrifttànis ïmperàtôribus &
Regibus prorhulgatis hOc feriptum vel. decretum inùe-
nitur:fied talia di6lâ înfernus eiiomüit. Chriftu-j eniiqper
Apoftolum ioquens ,' wlem iub*f eligere, /Qut potensfit
éxhoftaH in dottrinafâna & éos qui contradicunt nutritif e:
Êtfiquis côntra hoc ldquitur, 'Mquitatem centra Do-
minum lbqûitur , & inter blaiphemos àfimdo Spiritu
cômputatur. Sic enifn atauus vefter Karolus, & âbauus
Hludoiiicui Impefitores intelléxerunt, & ideo in primo
librdCàpitulorurùfuorum piQmulgauerùnt y icribentésF Ephef.4..'*
Ephef. j.
runt^DomiiTo obtuliftis:&diligenterrelegi cam facite
coram vobis, & fidelibus véftris, quonhn confilio'i&
auxilio iàndtam Bcclefiam ,-®num vobis commiflîim
gubériiare debetis ;•& fi aliquid per ignorantiam, vel alio-
rüm .fîiggefti'oném, ab ea èxorbitaftis, nolite negligere
indé Dorliino (âtisfàcere. Et qùodinEpiftolamihidire-
6ta, & in Synodorele6ta feripfifti's^ * ficiit vobis expedit,
attendite : Sic énim ibi eft feriptum, lungamur fimul ,vtego
Rè^é* voifacèrdotes Dei minïfterium condigne, tam indmnis,
quant in humanis adimplere valeamus officijs: Quatendsi de-
üotioHe ÔJ operatione oftendatis, quia Chriftus , à quo
legitiiiius'omnis Epifcopatus coepit exordium, dromnis
prihcipatusâccepit p ro ü ed um au d o rfit Veftri regimi-
nis j &rprotedor fiatveftræ fublïmitatis : Per quem vos
obfecro Epifcopali minifterio , talia veftro tempore in
fàuitam Ecclcfiam introducere non temptetis , qualia
magni ïmperatores, & anteceflores veftri fuis tempori-
bus intr oducérc non præfumpferunt.
Etquoniâm fîné Sanâ:ô Spiritu minifteriumEpifcopa-
le nonagicur,n6 fit vobis leue iriEpifcopis contriftare Spi-
ritumfàndumcum pomintisterribiliter comminans di-
çatî Qui fcandalizAuerttvnum défufllis iftis, expedit et,vtfujpen-
datur moïaafinariatn folio élus, & demergatur in profundùm
Sactorum, inquiunt, - cMomtmr'non igmri,vt$piïnomine' j mieris. Et Apoftôlus : N elite contriftare Spiritum fanfîum
fanfîa Ecclefia fiio Uberius poMfjir honore V ^ ^ ju m ^ordinifDei, Et |tém idem Apoftolus didit, P&ftdm habitare Cbri-
Ecilefiajiico prabemus, ' vtfcilicet Epifeopi ptr eléfttonem Clèrt ftumin cordibus noftris, qui iam fedens ad dexteram patris
&populi, ficundum fi'atUta Canonum,depropria Öièeefis*é- { deçoeloSaulointonuitdicens:Saule,Saule,quidmeperfeque-
'niota perfonat‘um &mmierùm acceptwne, ob vita meritum , & 1 ris t Demonftrausyquo.riiam in-membris fuis Chriftus
fapientïa donum eligantur,vt exemplo & verbofibifitbiefîis vf'f perfèquirur , & fcandalizatur,&in membrisfiiis fufei-
quequaqueprodejje valeant. Notandum eft, fane, quod diçi^ pitur,velutfedidurum eleâjs iniudicio pollicetur9^«<«»-
t\ii,SècHndwn^aiuiaCaimumeïigantüY,vtexemplo & ver- diu vni deminoribus meù feciftis , mthifeciftis. Et fanâus Matth.iy
bo fibifubiectis vfquequaque prodefi valeant. Et fàcri Câno- SpiirituS iriti s , in quibus habitat , contriftatur, ficut ex
nésHicunt ; Primum enim Mi (qaitiClericivniufcuiufi|ue Apoftolivèrbis fupra oftendimus. Et quianm- tempus
EcdtCix jreprobandi funt,vt aliqui de alienis Ecclefiis merito tranfiftV '^ylttaquodfàai,Carl>nesSpiritu Deiconditi,&
prùferantür. ,Ef itérai V Èpiftopi iudicip Metropolitanorum,& > totius mundi reuerentia confèerati decernunt, Vt ordina-
eoxum Epïfcoporum ^qui circümàrcafunt, prouehantur adEccle- ' tiones Epifioporum non differantpr , ficut Synodus apud
fiaftiçjtmpoteftatem,hiyidelïcet, qutplurimotempore_probantur, martyrium fàndæ Macræ fecundum leges & régulas-
tamverbofdèt, quant recta conucffationis exemplo. Attenden- diffiniuit , Eleftionem Epifioporum : qui defigriati ad hoc
dum eft igitur qualiter hoc Imperiale çapkulum fàcr'is re- negotium exfèquendum vna cum confenfu veftro foerunt
gulis & antiquorum împeratqrürri congruàt, oftehdens in Synodo , ficut in Epiflola vobis direeftaabeadem Sy-
quqftiarii ficut & leges dcreguli ^iciint, In etèfîione Epifeopi nodq icnptum ' habetur cDommatu vefiraconfintiat,&non
affenfio Regisfit, non elefito: in Epifioporum vero executionefit ele- differat$ açce'erare, Vf vobis fuggefiimus, quatenus ipfa Ecele-
tùç, ficut & ordinaÙQ. " ' ’ fiadiu contra fanéti Spiritus promulgat'tonem , non vacet pa- '
Sùnt qui dicuiitjVtaudiur',quia res EcclefiafticæEpifco- flore, & vos ( quod abfit) non mediocre imurratispèriculum.Qmz
porum in vëftra fiat poteftate , vt cüicùmque volueritis ehim kcrLClanonès ,‘perfèftum dicunt ejfe Concilium , vbi Cone. Am
eas dqnëtis. Quod fi ita eft , ilfe«knalignus ijliritus, cumfuisfuffraganeis inteffaerit Metropolitanus Antiftes : Mul* ' can
qui f vt fiiperius præmilfum eft j p^mos parentes no-^ to magis ratum terieri debet,- quod Metropolitanicum
ftros përdidit , perditrqnem .veftrani in aures veftras fiir Epifçopis diuferfarum Prouinciarüm r, fèçundtgm fartas
furratrSarirtos naiîïque Spiritus per eo sq u i cum Chrifto legçs «régulas, decreueruht. Sexcenti namque triginray
incoelo regnant,-&in'te$rismiraculis corüfcant,dixft,& &eo ampUus Epifcbpi, quorum nominaferipta funt irt
vjque ad no Sfcriptis peruentus fecit, dicens; Res, &facul- cætp ,quorumque nomina habeinus feripta in libris no-.
tâtes Ècclefiafticà oblationesappellantur, qu'ta Domino pfferun- ftris, inCalccdona ciuitate,apud martyrium fanrtæ Eù-
iur \ijrvotaJuntfideltum, acpretia p.-ccatorum, atquepatrimo- femiæ in Chrifti nomine congregatr cenftitueruut, Vt Conc.Cal-
nia pauperum : f i quis ilia repulerit reus est damnations Ana- vitra -tres menfes ordinatiqnes Epifioporum non differantur, isd.cau.tj.
ni£, ér Sapbifoe, & oportet buuifinodi traderéSatana,M Spiri- cum decreto iudieio , vt ^üi aufi fuerint , poftdifHni-
tus faluus fit in die Domini. Quod præfati gloriofi fmpe- • tionem 'magnæ & vriiiierfàlis huius Synodi , quicquam
ratores Karblus , &JHiudôuicus ihprimolibro Capitu- exhis,quæfuntprohibita perpetrare,.decreuit lànâtaSy-
lorum fuoïumita infeïuerunt, dicentes; Quia iuxtaffdn- nodus à propiiq huiufmodi gradu recedere. Et Domi-
ftortim patrurn traditionem , nommas res Ecclejio votaeffe fi- nusiR Euangelio dicit; fuerint congregati duo, aut tres,
in nomine meo , ibi fum in medio eorum. E t, Si duo ex . vobis de
jffümhabitacohfiruare,verumetiammùlta.Deoopitulante,con- ' omnirecotjfihferïnt fuperterram,fiet. Et, Quacumque alliga-
ferre'optamus: tarnen vt ab Ecclèfiafticis de non diutdendis re- uerïtis fuper terrant ,eruntligata & incalis. Sièrgo adèfïè dignabitur
vbi duo vel très fuerint, quanto magis vbi tanti
ex findHs patribuscôngregati hæc intefragabiliter decre-:
uere feruanda? . ' i f;
De eo quod in litterisveftris.-quas pridie Nonas tranC
a à i menfis, Maij, deferent clerico nomine Teutkerto,
relegi , volant am vos fuBijcere veile exiguttatis piea confiais
; fi cundum quod b or tat m filer 0 , agere & diffonere irt
Ecclèfiafticis, & fecuUrtbus negotiisi & mea fiduc a vofmetip-
fosfubijcerev.üe ; ficùndumdàtum à me confilium regni
veftri titra comporter e ; veftræ dominacioni referibo y vt Do-
anini vblunt^em vefttæ voluntati praeponere in omnibus
ftudeatis ; cuius voluntatém per fânrtas Saipturas;
~ 7 V 4 &per
deliuth ,pretiàpeci dtorum, &patrmonrapauperum ; cuïque non
fûlürn habita cohfiruare, verum etiam mülta, Deo opitulante,conferred
optamus :tdmen rebus
E. défit fujpicionem dudum concept am pemtûs amoueremus,
ftdttitnm, vt,neque noftris, nequefiliorum ,<£> Dco dijpenfante,
jiiccefforum noftrorum temportbus,quinoftram.felprogenitorum
noftrtium fiolun:atém ,velcxémpluni mitari voluerünt, vi'am
1 penitus dtu'tfionem, aut. ixfturampattatur. Qüod & vqs fèr-
uaré oportet, fi féliciter vultisregnare, qui minpris pote-
ftatis,&ætâtis, arque fàpientiæ adhùc eftis quam & illi füe-
rui!t, qui hæc & lèniauerunt, & feruanda promulgaue-
runt. ' ■ v p ÿ i'' • ■
Reçbrdàmini, quæfb, profèffioni j vçftræ, quam in die
confçcÈatioriis veftræ promififtis, ficut abijlis, qui interfile
rùnt, accdpimus', quam que manu prqpria fubfcripfijAatth.
18.
H