
648
Ethocideb,quiaMi«fiö»i inimicoruiii fuorum dominabitur.
Profieritasenmßultorumferdeteos. Hoc fpiritualiccrdei- .
pfoàntîchfiftocapitebrrinium impiörum,dicitur retiras
inim'ici èrunfc bmnes atnici Chrifti, quorum dominabi-
ràr'quanramàd corpus .* quia fine contradiéfcione permit*
tettfr iri éôsfieuire, ad eorum (aluationÊrn & filum interi-
tum.'vAlicer: Dominäbitrirnonin re,fèdinopinibnê fua,
fuperbus eximpùnitate. Vnde Öcfequitur: Dixit entmin
cordèfuà, hèti imuebor ab h,ac profpetitafcè mèa. quia eto fine
malo, idtft,fihe vllo incommode àgeneratione hac in fri-
xxusltr gênerai'tonem. Nifi Deo placerem, nonficin omqi-
busprofpe rarer» Aliter : non mouebor, id eft, bon pro-
mouébor ad dominum ab vna generatione in aliam fine
eorum malo. Aliter:in bonumjvtêStquacfem commife-
rationedicatChrifius: O pater, quia peccator eu niper-
mittiturpeccare, non eftimpunitus, fed potius punitur
bcculto iudicio, quod ipfeignorât. idebrogo, Conrier-
tanttlt pèccatbrés in inferniim, id eft ,:quädam mentis a-
gilitäteattcndatufi qûæ poenæfeqùaritur eorum impuni-
tatem, & fie conueitàntiir a via lûa malaomnes. & pec-
cûtbres>idelï,legis fènptæ tranfgicflbçes, &gentes attendrit
hoc. Quoniam non in firiem, id eft, femper ob-
liuib erit pauperis, quia Dominus vindicabiteum, &id-
epcônuertanrurà pérfecttrionè eius, Chrifti fcilicet, qui
in riiembris Juis patitur. \ Ha*c patient»; pauperum, qui
(une mémbra illius pauperis, non peribitih'finem , id eft,
vfd ué driih fiftiaritur,ia eft,adnih ilentur.Et vt conuertan-
tuïi éxiirge domine, quitnödöincordibus eorum quafi
mbrtiUis iacéis, refürgeillii per cogriitionem.- "Non xpn-
fortetrir homoj vêtus fëilicét, id eft, caro. faceos cogno-
fceremfirmitatêm fuam, & fic deporiant fuperbiam , &
quærant tèmedicurif. Er vt horrio non confortetur, iu-
diceriturgériteshiç ante illud rtianifefium iudicium. In
confpe&u tub, id eft, intus in corde, vbitufblus vides,
ibl damhêntur Vitia, Sc afliimantiir virtutes; Hoc modb
exrirge. Conftituc domine legislatorem, tria: fcilicet, friper
eoS,ideft, Chriftum.fâcvtineümcredant,eumprini
cipem'habere velinf. hoc modo cönftitue :Sciant genteS
iUuinlègislatôrçmfolürri/ Etdignlimeft, qUOniam hd-
rmriêsfuritiîdeft,rationabilés.- Et qufa gentes tarn did
diftülitreuocare, idedadmirandö dicte : Vt quidDomi^
he reéëlîïfti ab êis longe 1 8 1 eft ; tattt longo tempore î, Vi-
dèoqu'àrè. Deljïidéeas, nönadiudandointribulationei
permitteris ilia’s teritad ab immrcö &fripetari. dchbefa*
eis inbpportunitaribuS jiftis fcilicet dii'rri îriperbit impi-
us,dümp%ccàrbrquiimpiuseft, quia te crcatofemfiratri
noh véheratiii?, fnperbit, id eft, glöriatür'dc rmpietare fiua,
quàtniramDei& datnriatiöhem promeruic»'fa&us pau-
p e F^d e ft ,çognofce nspaü per täte m & miferiamfuam, née
polîèrefurgere nifi per mifericôrdiam ilfius/quèm prius
Conterrihebancjincendîtur dolore cordis ad compünfti-
onenfi vel ineenditur ad âmorëmDei;; Ctii ehimplus dona-
uit plus diligit. Qui auterii pauperes nbriemci v blunt1,
comprehenduntùr in corifiliis quibus cogitant. Iftud non
mutatur,&cæteravFqueinfiHem., Nrinc reuertamur il-
luc. Cuiusantichrifti osplenumeümaledittione, i. detrabti-
one. & amantudtne in Deum, & do'.o in prbximos. Süb
lingüàeius»id eft in corde labor & dolor.èzxum rferum amor,
qriibufHam miraculis multos fedùceti Etqrioà'hoc rad- :
db feducefe nOh pot'erii Vvafiis frippliciis velut leo vio-
lenterinuadet. Htècbrimîâidedtam diligenterdeferibit
de antichdfto éê eius rnembris, vt fuoâ càutos reddàr. Minusenithlâtdrintiacuk
quaepræüideritur. Hincalibhjif-
t eu dite àfalfisprophetis qui veniunt ad yosinveftimentis ouium,
in tr in fee us aütem funt lupi rapaces. Duæ perfecutioneS' fue-
runt in ecclefia : apérta, & violenté primo tëmpore violenta,
fràudulehtairi medio i quèmàdmodurii per haereti-
çôs&falfos fratres. validiffima, & ex his duabusiunéb,
in fine teriipore antichrifti : qui quos noivpdterit riitrahe-
të miraculis, coget minis, quoniam vt leo iri fpeluncain-
fidiatur>aptefribiungit: Infidiatur,icilicet blïindii'verbis,
vt tandem fi non potcritblandif iis, violcntia quadam rrfpiatpauperem,
Irindiatu r râper e pauper em duin nti rabit eum.
EcVtmelius pbffitattraherè, ih laqueôfuo buiniltauit eum,
ideftvilificabit hisqui ad fua ftupebunt miracula. _ Sed
rioriimpune/quiaÎMdiwrfWf/ê,id éft, iiitùs corruec ; datus
ih reprob6è?wrifrim, eo ipfo quo foris irrogabitfiippli-
cia, OftenditiUam iridignationerr, Cadet eum dominants
fueritpauperum. ipfà domiriatio erit ei deieâio & qua?dam
pr^paratio poenæ hæç eft miferrima inclinado riientis, du
quis intus cæcatur, & vltimo feruarur iudicio, necdepec*.
cads fuis aperte punitur, credens Déum impotentem'vel
iniuftum. Impotentem, hoc vriodôïDÏicitenim incordefuo,
obhtuseftDeus, de ideo non punit. Iniuftum,hocmodo;
Auettit faciem fuam, ne videatin finem, id eft, in terram,quæ
vlcimaeftomniumelètnentoruiri. QuafidiCat:riottcürat
Deus mortalia. Et quia impunitatef'ccleris f vrfibi vide-
, tur)te contemriit, Exurge Domine Deus. O Domine,'exur-
gead manifeftum iudicium. Et potéS, quia tu es Deus.
Exaltetur mantis tua, id éft, fiiius mus, qui in hümilitate &
&mifericordiaprirnum venit, tnbdo mariiféftdiudicio
altusappareàt, id eft,Deus. neobUuiftaritpaupèrüm.i. ap-
pàreat quod non çsoblitus. Et mèrito non bbliuifceris
propter quidirritauitimpiusDéum ? Sine caufà reuera'irrita
ait. Dixit enim in corde fuo, non requiret peceara mea ad pu
niêndum, quia non Vider èa. fi enirn viderec , iam puni
fef;lSedfruftfahocdixit,qiliatuvi<fwmodo & differs iu-
dicium, præparando eos Id poeriam, ad hoc vt tradas eos
pofteain manus tuas, id eft, vtipbftea graüitis puriiàS.ideo
quoniam tu confederatedèft,fimulvides labo-eni inferentium
fuppticia ér dolor em p'arientiumi Et inedto. tïbi enim dere-
liftus eft pauper, qui ornniadimifitVt tibiadhîereret. Orpha-
no tueris adiutor. Multi frinr pàüpferes > quinonfrintôr-
phani. Pupillus eft, qui pâtre eft prîuatiis: orphanüs,vqui
pâtre & marré. O rphanus eft illci crii mort’rius eft m un-
dus &ipfe iriüridoj'qui nullam cbnfbladonëmhuius mû-
di quærit. Et ideo conter e brachium peccatoris& mâligni, id
eft, fortitridiriem eiusad nihilum rédigé. Et reuera coh^
teres, quia quarétuf peccatum illius i & non inaemerur. Non
qüærituf aliquid nifi iri lodbr Pèccatüm ilfiuS hifc'hâbuit
locum,qviia viuit impius pio^ qüâm diri habét àuÉÜ quod
purgari pofîir,vtilis eft Fornax, ve lima ferro.-Ira impii-locum
habuerunt iri écclefia, quamdiu fineoffenfàéfïè non
potuit. Flagellum énirii Déi fuerrinr. Qüæretur pçc-
catrimilliusvbilocumhabéac,&non inuenietür ideo,
quiamplius peccatum non erit iri illis. Quôd caufa fuit
q'uæ illi er lint lab ori,& aliis doîori. Oftcridit qgæfintilli | curirapiieflèntcuinpüs. Drain usngnMiin tmnum&
qua; fun t labor & dolor. Sfdetin infidijs. i. m oratur & quada
diligentiainfidias paratewm diuitibus, id eft, fuperbis, fibi
omnia arroganribus:icori«/ftr, vbi hon fir facile dirceme-
requid fit tenendum , Vt, Parceaitari tme,Refpice vxo-
rem StfiliOs tubs, Coniiile parentibus ruis. Adhocparat
hasinfidiaSjVf interficiatirinocentem,kp>ZTZt\d6 oxm. aGhri-
ftbvitafiia,&feqatnoCeritein;Ha: flint ilia: irifidiaz. Oculi
eiusih pauper em refiiciunt quadamfalfamiferatione. Tu es
iurienis, non pot es rhbdb’ieiunare , vigilare, & huiufiwo-
di patj, veniet tempus hor am. Er per iTlarii fimulatam mi-
ferationem infidiatur inabfeondito, id eft, in ebrde quafi leo
in IpeluncafuaSiait leo later in fpelunca, vt Foris eum non
timearicbeftiae, &ficilfucappropient,dum nufquam e-
eius terror apparet, donee exeat Sc aperte deuorer : ita
antichrifti crudelitas quadamadularoriS prxdicationc&
infectilumfecitli. Peribitis gentes de terra illius, id eft ,omni-
nofeparabiminiabecclefia fua. quærit in terra, qriia fta-
bilisinillo. Aliter: Conterebrachiumpçccatôrisfideft,
damna opus peccato|is , id eft, male âgentis. Aufer-ei
poteftatem peccandi. Et maligrii, id eft, femper mala co-
gitantis , vt hieretici, quia nbri vitra neceflàrii érunt.
Quæretür enim peccatum illius, fcilicet pauperis , mon
inuenic tur : q'uià poft iudicium fihé macula erifan tethro-
num Dei. nonhabebit quod poffit purgari, quia Dominais
regnabitinillo. Ideo vos gentiles'peribitis db ,terra
illius , quia defiderium pauperum. exaudiuit Dominus ,
f.vtïudicarentut.Ét non folum iudicarentur, fed ettâm o
Deus amis tua,i. dementia tua audiuitpraparatiotiecotdis eo-
r««i,i.regriutri quod fibi præpararierünt per pacientiam ^
expe<ftationem.velpraeparationem,id_éft,mcditationem.
E
Matlh.-
F
G'
H
ÏAptc.i‘
......... ................. . . . . . . . ........................ . .. .. . . .......' i ü i l
H o e tadicarepupiBo.aum o ttu u seftm u n d u s. Ite&u in ? t o ^ i , i d ï i t , :;iicordc a d h o c .w fmttait
c o rd ^d ^C w
ro pofiróss U eit, in igifotahtia, ho'n valcnlei adhüi Ulail-
tiora dïlcutere. Reuera fpïo 'qubd aciko'c'paia’ueruht fa-
gittas, id eft, fententias prauÜisj'vt fagittentreótos ebtde.'
Quoniatn qua perfécifii, defiiruicerünt, ‘quïa p’r*cep’ta illa quaé
eft, digito tuo Fcripfiftï iiiimu-.
tabilia & mdiflolubilia, quia quod femel iuftiim cift apudl
te.nunquam erit in iu f tu m & éconuerfo: illa deftruxe-
ru n t, non quanrum ad ea, quia dixifti; verba autem mea non
prateribunt, fed quantum adfuum errorem Sc pratium in-
tclledtum. Inperfona hireticorum, ita : Trarifmigra a<l
nos,tranfi hucvbi alritudoéft,vbiifoli perfètfti funt,foli
iufti. Sicut paflèr: ideo, quia pérfeulbfë mqraris inferius,
viriendoincer peccatores, qui fcripturam facr-impbi ma-
le interpretaritur, Sc hoe modo fimplicitatem cuam de-
cipere volunt» Itèrmn Prophetai Ipfi frib ipeeje pieta-
tis hascdicere viderirür, fed noh éft ilfis credendttm. Id-
eö, quqniam qiise pérfetifti ó Dorhiiiéi deftruxërunc. Tri
peifecifti laridem tuarri in parüulis: fed ipfideftruxerunt
eos,auertendoa të,diceridb fblosiufto/efle in Ecclefii.
iujlus Autem quidfecitl Ö hxretice, qui dicis hos efte peé-
Catorcs,& ideo non éfïe de coirpore Chriftij nèc pofte
quetiquamper noftrum miniftcrium incorporari G lirl- i
Sedquiaindequxruntvanamgloriam, ideo déterminât
qui fit vérus pupillus: Et humilia, non alta quæréri. Ad hoe
iudices, vt non dppónat vltramagnificare fe homo, ideft, peccator
Antichriftus:fitper terram , id eft, fuper Ecclefiam.
Ponit,cum fraüdulenter fe fuper Ecclefiam magnificare
quætit. Apponit autem » cum minis&tormentis fibi cam
fubiugare conatur.
In finem Pfalmus Dauid. X.
N Domino confiât, quomodo die it is anima mea,
tranfmgrx in montemficut paffer? Quoniam ecct
peccatores intenderunt arcum,paraueruntfagit-
tas fiias in pharetra, vtfagitteht in obfcuro re flos
corde. Quqniam qua perfécifii, deftruxerunt:
iufius autem quid fecit? Dominus in templofan ftojüo, Dominus
incoelo fedes em. Oculi eius in pauper em rejpiciunt. palpebra
eiusinterrogantfiliosbominum. Dominus inpgrrogat iufiüm &
it/lpium: qui autem diligjt iniquitatem.odtt anmdn^fuam. fluit
fuper peccatores taqueos: ignis &fulphür &Jpirttus pnceüarum,
parscalicis eorum. Quoniamiußus Dommus &iußitiasdtlexiti
aquitatem vidit Kultus etui.
PfaimrisDauid in fînem. Pfàimus,ideft,fo>»d exhortaitô
!ft0 , aic™>M:Iüftusaütem.fciIicetCiiriilus,‘ciuirolusiui
n,infinemJldcft,inChnftam,.nquoeftomniaavbono- j ftnseft.inftifionsömnes/buid fecit. Qu id illi imnutnrumperfeaio;
eftautemh*nhuiusPfalmilntentio. D i - tis,quod corpus eiiisfdnditis&abeoiipätatis,cum nuluidProphe^
pr*udeuSperfp.ntumqüofdau.futurOSin los iuftificetur nifi per ipfuin.'fiue per u,in'ifteriii,u räc-
^clefia, quafi t^urosceruldofos,per mpetbiaUinoIeutes j catqris fiaefamenta fideiaccipiat, fiueper mjnifteriumiu-
C^tfiollCKfi^etyniratem Cdm emem fid dM m a re , nec 1 ft. homiuisr Vds autemdicicis , nuliumpoiTe iuftificari
apeopoftulMcmtefi.gent.anifrapturarum/edfib.üm- „ifi per minifteriumiufti alieuius: Hoh'^BkbusChii-
' ftifeparatis ab eo,&pateritiam'eiuä üobis Hurbam. Ä?
qu*rant>nonDe..paruuloS.nfideab vberlbusmätris Ec- res cputemnitis, |r d corpore Chrifti fegregatis: Nun-
ckferegregare,&&.error,sveftg1afeqmfat3gere,fpem quid Chriftum in hoc imitamini? NonneipTe cdmpeiS r : . . l
qu.demrebg.on.s m verb.* pm endeute s f iM m r n catofibus cönuerfatus eft; Nonhefäebatluda.fi ffiieni '
periitusabnegaritésjexiftlmarisparuuiis Chrifti fribueni-
endum, quahter facræ fidèi impugtiatoribuS fit tefifteh-
drim, frio exemplo oftendit,dicens:
Î.N Domino cpnfido. . Totafidesmea in Chriftoeftj per ii-
lum folum credo roe iuftificari & feluari} llle eft mihi
moqs,file refrigium. Quia Domihus meus eft, qui eft
Deris per naturâ. *Vos aurem qui homines èftis infirmi vt
ego : Quomodo dicitisanima mea,irànfmtgratnmontent?Ac fi
dicat: Qhomodb aude tis perfuadcreahimae m eæ,q ux tâm
bene lbcatà éft,&quse in riüÜbalibcbnfidithifi iri i)omi-
rib:Trahfinigra in mbntèm, ideft,jtranfiadriosi\bi ëft
nioriSjVbi eftGhfiftus,quafl de&dte èc dé humili loco, de
fimplicitdtefidei illius qriani tencs,in qua facile pdtes de-
<?pif Apud nbs benë ihftrueris,vbi eft morisiid'eft,fcelfitri-
do vittutrim& perfedta vita, vbi rienio valet te feducere.
Nonomhiiim ëftfides; nos folihabemus cam; foli iuftifitarepofTumris,
quiairiftirumus;Trafriiigradico,/fafp<i/
fir,id eft, ucut parua auis,quæ non valens raptoribus refi-
ftérë,afduà ebrifeehdit &.ilh riidificafc: veî etiam cariens.fi-1
bi iri piano à laqrieis & à frequen tia Hominû. Et ica tri cari-,
t c trânfi àd nos,qui erimris tibi cutela. Hieronymus omneâ
pàruaS aucs,paftèresdici t riomiriari. AjiteriQriorüodd di-
citis ariimæmeç vt tranfmigretad vois,quafi vtibiadfumat
penriasj çrihi. fit.fiçut palfer, fcilicet p lurriata p'ërinis virtri- I
triiïijVtapta fit volarë ad'regriüm coeloturii? Âlifer: Ç$ub-
iriodb dicitis ariimæ mè«, tranfm igra ad nos: & Kaîe milii
riori ad bo'rium,fed vffimncutpifler,ideft, vagus ôcinfta-
bilis iri fidë ad riieani pérditibriém? Quohiàni eccepeicaiàrès
intenderunt àrcum. Hocpoteft duobus mbdislegi : vel iri
Rëffoiiîi prophetæ, vel iri përfbna hæreticoruoi. Iri pèr-
fonai- prophefae, hoc modo : Quia ad inftruéfcionem par-
.uuloruhi lôquitur,ideo coriuerrit fe ad eos,& dicit * Illi di-'
cunf,trarifmigra ad horded non eft illuc crànfmigrandüm.
CaufequàreiQüpniam ecce.id eft, vide qriod non eft aliùd
nifi déceptio; peccaforésquifeiuftos fàciunt, & montes
nominarit, ihtenderurit arcum : feripeuræ iàcraè rigorem’,
fîniftrae itfterpréfatioriis nérrio. incuruauer un t. Sagittas
Jdaiiid eft, toxicatasfeqteritias, parauerunt peruerlo intel-
BibliotH.Vet.PatriTom.fi.Pàrs i .
I ëfle & loculos habere ? 6c ramen ad prxdicaridtini eum
1 iriifitcrimcitefis ApbftoliS,&-in coena illaquaerim-trà- Uoan.iji
didit, euthariftiam fcorporis Sc fàngiiinis fui j manibus
fuis cohfeâain, ore fuo commendatam, éi cum caeteris
tradidit. Hoc aucem ideo fecit,vt oftenderet dohum Dei
horiefïèex mèrito dantis ,fed exfideaccipientis : nec irri-
tum fierii ëciam « fi iupèr ralem adminiftrefur qualis erat
Iudas. Rerieràmenrihiini,qriiàdicih&apiidvosfbloseftè
fidem Chrifti,për vos folo's homine s ^ofle C hrifto iricor-
porafi; Qjjia Diminué, fciiicèi Omnium Dëus,éft Dominas,
Cor. 3:
non vos. /« Umplo fanfiàfuài non ^èftfÔiqriid fbluji
ifte ëft quiiùftificat. Tempîum énimDei fahHùrn eft: quid
éjtis vos. Si-quis aiiteih viblatriërit remplum Hoc, di$pëi>
detilluniDeus. Iqftusaritcrri,fcilicéfChriftüs, quid.fe-
ëit? Iti quo vos ôfferidirjqubd,eiris corpus feinditis?Non
irnpune hoc facitis. Qüoniàm Dominus iiî êeuipio fâri-i
d?o, fub. Si quis autem violauerit hoc templurii | difper-
dëc ilium ETeus. iti coeloett fides eius, id eft,in his qubs coe-
lbs fecitpropfefeminen.tiam virtutrim. fidèlesvdcat^
remplum & coelos. fed minorée pofTunf did feihpiuhu
maiorès, cceli. Oculi eius in pauper em refpiciunt, Àë ft di-
caK Sedet quidem in çoelÔ,Hbc èft,' in fendis, fed qrios i-
pfe ccélos fecit refpeëtu. mifericbftiiæ fuaeî riori merifb
illorum, non veftro. Vel refpiciunt ad yindicahdumpaii-
përéjii.'humiléniHil de fe prüfîi&ctem. Ètrion foluiri paü-
perem ocüli féfpiçiurit, fed ëciam palpebra eius interrogent
filiis bothinam. Palpebri eius, id ëft,apèrcio vel bperuqi
fàcraç Icriptrifaefiiaè. Àdfimilitudiriem diâurii, quià pal-
pèbrâèaliquandQap'ëriûrif bcàîosj aliqiiafldb clândühf..
iftterrogantfilioS höminum,id éft;règenëratbs & iririo-
uatos àvefuftate p'rirriofuhi hominum. Incerrogant,id
eftjinquirunt&difcutiuntjqui ilfï ftntqui itripatichter
accédant èc confemnant, &oblcUritaôbuifàtigerittir, no
èxércéàncur : SC qui illi fine qui patienter aècedaht , & ob-
feuritatibus non fârigèhfur,fed ëxèrbeàntur' vt iri uenianr,
Éc interrogant iterùm fjui illi fini qui aper tîorie inflnntur,
nonilIuminantur:&qui illi,-qui iride riori iriflantur,fe(i
riurriuntrir. Ex^onitqù'oddixit: Dominus interrogat feili-
bet per palpebras iuftum & impium, yc .difótam eft. iuftris ei
M h \ : fefpÔri-S