t ^ A i m ^ S f ü ä w ä a in g s
I
il
l i a i
H
1 1 1 1 1
M i # l i f
J w ’
c
Gal. 1.16.
npn aecidens ei vita eft, ficut necfilioeius quiexeovita
natUs eft. Et ideo a quo habet vt vita fit,ab ip fo A poftolo
Petro reuelatum eft quod Patris filiusfit. Et font habet Pater
vitam infemetipfofic dedit & filio vitam habere infeipjb. Ac
per hoc vita filius,Dei Patris viui filius eft. Qux confeffio
proculdubio, ficut xternam habet remuneratioriem , ita
& beatitudinis prxmium.Hinc ei dicitur.
Beatvs« Simon B'.iribna,quia caro &Janguis non reuela-
ttit tibi,fed Pater mens qui in ccelis eft. ] Beatus qui in theiauris
Dei intromit, beata& c6 fel!io quae de theiauris Deihau-
fta eft,quoniam beatitudinis affert prxmiu. Vnde & beatus
dicitur ex prxdeftinatione & ex donogratix ,quam
liccdtfm habebat hire, dum.fathanas increpatur, dum ne •
gat, & alia quam plurima, quxinfirmitate carnis falutem
operabamur. Beatitudo tamen firms nianet ei,in eo. Qui
vocat ea qua non funt, tanquam ea qua funt, Sed quare hxc
beatitudo, teciproca vice * ei reddatur a Chrifto, caufa eft
ipfius confeftio j cauiavero confeflionis eius, ex dPno &
gratia eft. Vt fit Deus Pater qui reuelat Filift firam, in cauia,
& filius qui reuelatur,cauia noftraeiaIutis;Spiritu s vero
fandtus amborum Patris videlicet &Filiidonu per quem
reuelatur filius. V nde& Petro, Beatus es,inquit,Simon Bar-
lonu. Quare? quia non reuelauit tibi ifta caro & languis,
quae ex patre aut matre,feci Pater qui in ccelis eft. Et quod
caro & languisreuelarenonpotuit, Spiritus fan&igratia
reuelatum eft.Hinc ergo Petrus & exconfelfione lortitur
vocab'ulum,co quod reuelatione exSpiritu fandto habuit,
cuius 8cfilius appellanddi(|ft. Nani Spiritus fan&us He-
brxa lingua fceminjrio gehereRuhadicitur.necinconue-
nienter, quoniam exeo,autexea,vtitaLatineloquar,o-
mnisrenafciturEcclefia.Siquidem in lingua noftra Bar fi-
lias, Iona columba in terpretat ur, vt ex toto filius colum-
bx dicatur;quamuis alii fimpliciter id accipiant,vt Simon
Petrus filius loannisiuxta camera intelligatur,lecundum
alterius loci interrogadonem, Simon loannisdiligis me?Et
volunt id Icriptoris vitio deprauatum, vrpro Bar Ioanna,
corrupte Bar Iona legatur, inde detra&a fyllaba. Ioanna
autem in terpretat ur Dom ini gratia, Iona vero, vt dixico-^
lumba. Sed vtrumq; nomen myftice intelligi poteft,ita vt
& columbaSpiritum fan£kum,&: gratiamDeiq;donum fi-
gnificet fpiritaleillud quod ait, Ouia caro &fttnguit non reuelauit
uo,vt in eorum fideomnisrepromilfiolirmamaneatin
Chrifto. Necigiturmirum fi Petrus k Petra didus eft, eo
quod firmus futurus eratper Spiritumlandum fiemitate
ndeijcum & lux mundl dicuntur elle, k lumine quod eft
Chriftus.Eft igitur commune nbme,vt aiunt,interSyriam
8c Hebrxam Latinamquelinguam. Etnotandumquod
non hie primumei hoc impontum eft nomen, led longe
fupra iuxta Ioannem vbi adduxiteum Andreas ad Chriftum
. Tu eSfiaqukySimon loannis, tu vo caber is Cephas,quod in-
terpretatur Petrus. Et non dixit, tu vocaberis Petrus, quo
iam vocatus erat nomine, led ait fignanter, Tu es Petrus, &
fuper ham petram, h qua Petra faftus es, adificaboEcclefiam
me am. Non quod iam, vt dixi, tam firmus eflet, led quod
futurum erat, vtfieretk Chrifto, Qui vocat eaqua non funt,
tanquam ea qua funt. Et per Spiritum fan&um ita firmare-
tur, Vt netfa mors, ne^ vita> nec^ inftantia, tiefyfutura, neq3 vlla
ere at lira pojfet eumJepararea char it ate qua eft in Chrifto. Et ideo
nondum beatus erat in re, led tantummodo in prxde-
ftinati.onc Dei,kquo non qualis tunc erat,led qualisfuturns
erat amabatur a Domino. Nam &Nathanael, in quo dolus
non erat, tefte Domino, pene eandem prior confeffio-
nem tenuit cum ait, Rabbi tu es filius Dei,tuesrex lfrael. Sed
file adhuc interrogatis affebtu ac d ubi tan tis, vide tur qux-
rere magis quam firmare, & hoc ipfiim quia vilus eft lub
lieu. Petrus autem talem ac tantam exprelfit de corde co-
fellioncm, vt eius confelfio fit omnium Apoftolorum. Et
ficut fimul omnes interrogantur, ita in eo omnium eft re*
Iporifio vna,lupra quam fundatur Ecclefia, & cotra quam
portx inferorum noil prxUalebunt. Quia leu dicas contra
hane fidem eas non prxualere,feu dicas contraEcelefiam,
qux hac fide fupra Chriftu fundata eft, & firmatur, vnu m
eft, eo quod nec fundamentum dilfoluitur, nec fides tali s
tantaque infirmatur, nec Ecclefia inter innumeras aura-
rum tempeftates, nec ventorum impulfionibus fubuerti-
tur. Sed tanta fides non nifi de reuelatione Dei Patris, &
inlpiratione Spiritus landti, nalcitur, vt Petrus quilque
qui hanc habuerit fidem k firmirate petrx dica tur, non
came & languine reuelante, led Deo illuminante, ita vt
cum Apoftolo, Connerfatio noftra in ctxlis fit. Quodfifecun-
dum carnem 8c languinem viuimus, &confitemur Ielum
Chriftum filium Dei viui, vt puta dogma huiulmodi fufi
Ubi. Apoftolicae narrationi copara quae ait,Co»ri««o [ cipientes a parenribus traditum nobis, tunc forte Pater
non reuelauit nobis,led caro &fanguis. Proptereanec
ftabiles fumus in fide ipfius,nec firmi ficut Petrus, &ideo
nec, bearitudinem reportamus, nec fimilem benedidtio-
nis gratiam. Et notandutn quod tantum petraeftvnufi-
quifque fidelium,quantum imitatoreftChrifti,& tantum
lux,quantum illuminatus a luce. Ac per hoc tantum Ec-
clefia Chrifti luper eosfun datur, quantum & ipfi firman-
tur a Chrifto. Vnde non luper vno Petro, verum luper o-
mnes Apoftolos Apoftolorumque fucgeilores Ecclefia
Dei xdificatur; vnde Dauid, Fundament a eius, inquit, in
montibusfanttis. Sed iplmontes fuper montem Chriftum
xdificantiir prius. Deinde demons Chriftus vltra onines
montes & colies eleuatur. Quod autem repromittit,quia
porta Chriftus aedificantur prius» Deinde demons Chriftus
vltra omnes montes & colies eleuatur. Quod autem
repromittit,quia Porta inferinonpraualebuntaduerfusearn»
vel ficut nonnulli codices habent,non prxualebunt ei;
redte quxritur,cui ei ? vel, aduer lus quam ? V tram aduer-
lus petram fupra quam xdificatur Ecclefia Dei, au t ei Ec-
clefix non praeualebunt quam aedificac Chriftus fupra
petram ? Quiaidnonexprimitmanifefte. Tamen indu-
bitanter credend um eft, quia nec aduerfus petram, fupra
quam xdificatur Ecclefia,nec aduerfus Ecclefiam,.quae
xdificatur fupra huiulmodi petram. Alioquin aduer-
liis quem portae prasualuerint inferorum,ille nequepetra
dicendus .eft ftipra quam d Chrifto xdificatur Ecae-
fia, neque Ecclefia quae fuper petram xdificatur. Quoniam
fi xdificaretur luper petram,licet fiumina inundaue-
rint, venti flauerint.tefte Chrifto non cadit quifquam,
quia fundatus eft liiprapettam. Nouimus quiaportxin-
ferorum vitia funt & peccata: riam vnumquodque pecca-
tum per quod defeeditur ad inferos, porta eft inferorum,
non acquieui carni&Janguini, carnem ibi 8c languinem Iu-
dxos fignans.Vnde oftenditur quod ei no perdoäririam
Pharifxórum,fed per Dei gratiam Chriftus Dei filius ei
reuelatus fit. Et vt verius fatear,neq; ab homine,neq; per
hominem, hanc habuit gratiam,neq; vllis humanis knfi-
bus, hanc didicitdo<Srinam,quoniamficut Nemo nouit P't-
lium nifi Pater, Cic,nemo Pattern nifi Filius, & cut voluerit eum
Filius reuelare. Ac per hoc ficut reuelat folus Filius Patrem
pér Spiritum ian&um, ita & Pater Filium per eundem
Spiritum iànâmm.
E t ego dico tibi,quia tu es Petrus,&fuper hanc petram adifi-
cabo Ecclefiam ?»&»»/] Quodli volueris lebtor fingula verba
o^ponere & con jüngere priori bus verbis, inuenies mine
relponfionis éloquiu. Ac fi diceret,quia tu mihi dixifti,T«
wChftftusy&egp dico tibi,quia tues Petrus-,deinde,filiusDeivi-
«i,Et ego dico,quia tu esBar Iona,id eft,filius columbx: vt
& ipfe Petras per gratiam lan&i Spiritus filius Dpi iritelli-
gatur. Vnde cum magno grauitatis pondéré cogitandum
& legendum eft quodait, Et ego dico tibi. Ac fi patenter dicat,
non lèrmone cafio & nullum habente effedtu opens,
led dico tibi ego, cuius dixillè, feçilïè eft, quia verbfi meu
omnipotentia plenum eft -, Quia tues Petrus, quod kmetra
deriuatum éft nomen, id eft, à me liiper quem xdificatur
omnis Ecclefia.Non enim,vt quidam male putant,Petrus
fundamentum totius Ecclefix eft,jQuia fundamentum nemo
aliud potefi ponere,prater id quodpofitum eft, quod eftChriftus
Uftu. Licet liiper eodem fundamento primus, ac fi cap u t
Petrus rë<3 e pofitus credatur, tamen in ea petra,dequa
nomen fibi ex dono traxit, & fuper earn tota conftruitur
8c conllabilitUrilla cceleftis Hierufidem,id eft,lupra Chriftum,
vt firnia permaneatin lèmpiternum.Decüius nimi^
riim firmitate prior Abraham in vetëriteftamçnto firma- ___ . . __________________ -
tus & CQpfolidatus-in iplblegitur,deindePctrusinno- [ & ideo omnis anima qua contrahit aduerfus lè , in je
pecca- ,
Philip,y I
äöot.8,i|
g r
Mat Mm
H I
pecraram, neque ncclelia. nemipF/'/p'ieÀtrnao e afitl fu_p_e_r_ qu_a m edificat Chriftus Jcclelia,t. , -
Chriftus xdi
.r gQiiiçtt t^iinitus
i. n3 uc Ecclefia eft, neque pars'Ecclefia: quam
sæd'ficarruprapetram.quiapræualuiteiportainferni.
Endeodum h,c v.uitur, elabofandum eftne præualeatalmuaunbrsppramfernùquKfpraualuèrit.
uonin
Ecclefia neque pars Ecclefia: fumus. Hinc eft quod ait A-
poftolus? QuonimquitalU & ralia^««,, qUiE dinumerat,
KgM"Demmmfiqumur.EtDaminusinqmt,cmi«din
tntrireper angujtamportant -, Quia ficur funt port* infero-
rem vitia & peccata, fra funt porta: iuftui.r, virtutes per
quasintrantiuftiin requienuVndc Dauid canitDotnino,
Qrn exaltas me deportis mortis, vtadnuncient omnes laudationes
tuaempornt S/.n.Pet quas nimirum pottasperuenitut fee-
I uci'er ad lllam vnam pottam.de qua ipfe rogat, Aperite, in-
, Via,méipmMmftitu,ingrefftuineasmfitehrDomim.Demdeaddidlt
llUm vnam portant, qu* Chriftus eft, Hac
porraDomm,tufttmtrabuntper earn. Cum fint ergo mul.
tæ&innumerabilesporta: inferorum,nulla cammpra:ualetconttaeum,
quiaautvrpetraeft, autEcclefiaafdifica.
taluprapetram. Idcircoiugiter orandum eft , Neauan-
ae atcat mmeut, graualui aduerfiu eum. Quia tunc vere
prxualer. fi vicerit vfque in finem, vt porta nos abfor-
bcatpeccatl, ne nos iam vltra refurgere ad virtutes, aut
vincerepoflimuspeccatum. Etideofortalfisnon præua-
lebunr, defututodixit, «cnon depræfenri, quia tari funt
in quibus port perceptam gratiam aliqua eorum non prx-
uaieatportapeccatl. Enam, vtitafateat, nec ipfe Petrus
fmt.quammstammagts ex pta:deftinatione Dei beatus
elle dicatut, contra quem non praualuerit dum neea-
uit ; fed non defeat à fide. Idcirco tandem aliquando
vere conueffus per gratiam Spiritus famfti, deinde con-
tra lpium nihil lamvitrapraualuit, dum vidot in fine cla-
E T ttbi dale,mquk, clmesnpni ixhrum. ] Competenter
Z Z ? cmUm W C T iW quod ei non ptxualeaut
daboclauefrtgnicalorum.
Dtgnus emm eft ab eo ipfo vetbo accipete clues regni
cceiorum, qui obftruxerit portas inf«orum, vt non prar-
CUmi ■ ^ Præmiuln poft fitmi-
tatemfidei& fomtudtnem vidoriamm, in fecundo lo-
co dantut claues regni coelorum ei qui potuetit virturi.
bus obftrueteportas inferorum, ,vt ipfe fibi aperiat portas
regm coeloruin, q u i ciaufe funt eis qui vincunmr d vi-
ti|s,&pottisconcluduntur inferorum. -Omnis namque
ipccKsvututumcumcxcordefteritadimpleta.quafiipra
clauisregni videtur, ira vt inueniatureadem virtus& cia-
u,s cflè port* fimul & porta per quam introitut ad re-
pmm. Idcirco nec immérité tot dicuntur claues, quot
tuennthabita: virtutes. Pratfertim quia vnaqmeque virtus
quamfepe&fimulomnes virrates regnum coelorum
dicuntur; & propcerep qui cas habueritfecundumquas
viuic, viactar effb in regno coelorum & in ciuitate virtu-
turn,contra quas iqferni leges & tartarorum port*, & omta’n.
iue qmuoitrutirs clauftradifibluentur,&aperienturianu*vi-
E r quoicunqucligaucrit/upratcrram,critlieatum&mci*.
quoicunquefotuerit fuper terram,erufilutum a ctdu 1
<dua:lo vaufquifque circumftantiaraledionis huiusdiU-
gCeunmr ePreintrtoe n&d artu,mma nxmimneirLam» enEpifeopI_i,_qu ibusn v idnetur
v ---------— j.w^a.aaa. idiucii cpiicopi, qui dus videtur
cum Petro & cum omnibus Apoftolish*cpoteftasfpe-
ciabus d Dominoattributa, licet &omni Ecclefi* eadem
lit conceflaiquoniam qui bancfibivult vindicate gratiam,
debetmfirmitatem Petri inpetratenere, fidemquemorilaus
& voce pradicare, deinde claues regni quas dixi habere,
eaidemque claues non dfe,fedd Domino, ScpetDo-
tnrnum,quaficoeleftisianitorcuftodire. Aliasautemnjfi
ludtaaeius mancant firmain Chrifto, quafi Deoiudicante
per ipfiim.rimendumne contra ipfumquiligat aut foiuit,
pt*ualeantport* inferorum, fi miufte iudicat, Sc non
lecundumDeiverbum. Aducrfis quemauremport*in-
terorum non praualuerint, ipfe iufte iudicat, quia claues
regni a Domino iam percepras fecum portât. Propter
quod 8c aperit eis qaifolurifuermtfuperrerram, vtfint
oluti&liberi in ccelis-EtcIaudit eis, qui iufto iudido eius
iigaufuerint fuper tertam, vtfint quafi ligari in coelo 8c iudicatii&.
deo,quafi,dixi, quiahohincoelis erunr, fe*1
mde repulfi coelefte fecum judicium portabunt ad inferos,
fi iufte ligan fuerrnr. Et ideo formidoiofi vttifque
lncumbitneceflitas; 8cquiiudîcatacligat» ne fotteiuiulteiiget
aut foluat; 8cqui mdica tur acfigatur.ue forte Iigacus
aut ludicatus iufte, bincantequamfoluatur, exeat.
Veruntamen ouibus Chrifti, quolibet modo Iiget palte
r, iemper timenda ac reuerenda eft fentemia partons,
ne forte culpam qnam non contraxit ex fedtoincurrar
pr* contemptu, Cætcrum quamuis eis ligandi foluendi-
que maneat poteft.ts, nifi iufte ligauerii afit foluerint
( vt cum eorum pace loquarqui ligant aur folunnt J ridi-
cuium eftcogirare, autfentite, 8cpericulofiusfecerc, vr
is qui m vinculis peccatotum fitotum ligatus eft, 8 c con
ftringitur poenàlitet, proptsthoc folum , quia Epifco-
pusduatuthaberehuiufmodi poteftatem, vt ab eoiolu-
u , fint folun 8c m coelis ; aut ligati in tetris, fint ligari 8cin
ccelis, hoceft, incoelonimiudido. Abfit etgohocabil-
JoSenatu coelorum , vt fecundum motum Äimi fuper-
bieutisautltafcentis cuiuslibet, 8c ipfi iniufte iigent aut
loluant coram oculis fummi iudicis,omnia citcumfpi-
cientls. Quinimo magis riroéndum, ne forte incurratiu-
dtcium iudex vit* alien*, quia Veritas omnibus dixit, In
quocunqucwiimtudicaucritn, tudkMmm. Ètideocauen-
dum , maxime tamen qui in dimnisiudicantrebus , eo
quod apudDommum non fententia ficerdotum tantum,
verum 8c reonim vita quæritur. Nam Se in Leuitico de
Eeprofis.vbi iubetut vt oftendant fe facerdotibus, 8c fi le-
ptam habuetint , tunc à facetdote iubetutvt immundi
fiant; non quod faccrdos leproioS msndos facial aut'immundos.
fed quodhabeatnotitiamleprofi8 cnon leptofi,
oepoifit dlfcemete quimundifine, quineimhiundi. Quo
modoergoibifacetdosmundumfadtautlmmiindunCfic
«hicalligatvelfbluit Epifcopus vel Prcfbytcr, non eos
qui noxij funt, vel innoxij.fuo atbittio/cd PomificaHs officio
cum peccatotum audierir varietates, feit qui ligandi
fint, quive foluendi. Et fi quilpiam ficus prafumpferit,
non de l^ftitia 8c veto venir, fed de feftu Scprafumprione
I haniasarum, quia non funt ad hoc miflqvt difpetdant 8c
occidanr, fed vt colligant 8c faluent eos etiamqui ccci-
dennt. 1
» f i l l * # * difeipulisfuisvtnerhinidiceretit quiaip/ee/l
Chnftus.JQuoniam alios Spiritus fui eflè teftes oportebac
quam Apoftolos, legem videlicet & Prophecas. Refurre-
aioms autem fux teitimonium, proprium eftApoftolo-
ram. Etideo non antea quam tuncprimumconfirman-
cur,vt teftes fierentidonei in Spiritu veritâtis. In quo ni-
miram prxeeptodedaratur, quia feientium in Spiritum
Chriftum beatitudo monftrata eft. Negatx vero rurfum
humiliratis & paffionis eiuspericulum dedaratur. Pro
pcerea:
Matt.-
E x i n d e ccepit, inquit, oftendere quia oportebat eum Hie-
rofolymam ire, &pati mult a à Senioribusplebis & Scribü.&à
Principibusfacerdatum occidi,&die tertia refurgereZ] Sed qua$i
diipenfariue Apoftolos ad hanc introduce fidem j nefcio
velfi rarifint qui intelligant. Nam fiiperius Petrus vix cati-
dem peruenic vt confiteretur,T«« ChriftusfitiusDei viui, 8c
hocnonnifi PatredeFilio reuelante, 6c mox prxcepitei
& omnibus difcipùlis, Vtnemini dicerent‘. quia ipfe eft Chriftus.
Quid putas prxdicauerinc prius, quando diétum eft
eis. In viasgentium neabieritis,& in ciuitatet Samaritanorum
neintraueŸitis,itepotiusad ouesperditasdomus lfrael,&c. Qux
dixit eis,raitrensad prxdicanduim Quid ergo, fi ad Apo-
ftolatus officium iam tunc mittebantur , aliud prxdicare
poterant quam Chriftum,qui te miris & diuerfis quotidie
operibus Dominum eflè declarabat ? Et fi tunc adnuc eos
mittit, & volebat vt eum adnunciarent, quid eft quod
nunc prxeepit eifdem diCcipulis vt nemini dicant, quoniam
ipfe eft Chriftus ? Si autem nolebat fe prxdicari,
quomodoimplenturquxprxdidtafunt eis, quale eft il-
| lud , Tradent enim vos in Concilia, & inßnagogis fuis fid*
geUabuntvos propter me', inteftimonium iUisi Vel illud, cunt
tradiderint vos,nolite cogitare.quomodo aut quid loquamirti, dd-
biiUr enimvobis in ilia bora quidloquamirtia Quomodo pro-
pter Chriftum flagellandi erant, aut tradendi, finon
Mart.t
Mat.u