ïmplccurtcmplumfuraoàciar.Bt.DciScJevinatcciusi peccacuranonhaberent.Nuncaucem& v.demnt,&o<k-
f^mmembrb. Àuditurvôxmâg'nadcVéniplo.fedicâpH runr&me&parremmeum.Hoceftcerteirremediabiîçat-
te Éehcàutem non fimpiieitervoxifed magna vox de tem- baeinlanab.iovnlnus.qaofoloeoam fiabadcfinc^tahUt
piôaadiudiacunquiàperhancdiuinæiumohisincuitabî--bvâlnccatii æretnaïudicantur poena pleâcndu Qpla veto
fisexitus'deciaratiir. Qüidautcn» eft,àdangelosDeumdi- inoalffimaspUgasnouiffimamqne Iudæorum cæcitatem,
cere.Ire,efFunditephbdâsirà:Deiquasaccepiftis,interram Iquaïccündumlalüatorisftntentiaanachtmumpro Chtinifi
ite & offarte vulneratis potioném finitatis! Quant fl g l M j É É g - 1 rderreo eos hom.-
eis non faerat oblatüro rèmëdium feïutis ihuitos eos ctiam
pèrîuriditfe’ïvt quodeis peruenife non valüitad remedium
SuUsiftKftimonm cédât damnanonis.Etaddacadhuc détériora
vulnéra, medicàrhentum potionis pcr£ufum,quod
curare pôt'eratprætidentk,
atque illis modo mifetabili, vt viijle alii vçniam placàtionisindeipfifumantiramVlriôriis.
Hæçderiiqueëftilla po-
' teftas ecclefiæ, quam principaHter meruit accipere i Chriftoj
videlicetin cælo parirer & in terra ligans & lbluens>a-
liis Tua prædicatione conuerfis veniamplacationis, aliisve-
ro minime conùerfis îràm irroget vltioiiis. Quasrendum
autem nobis eft,cum fftis fepté angelis diuiha îulüo phia-
las acceptas Iblummodo in terra eirundere præcipiac quid
B fit qùod'duafi mandatütn tranfgredientes, ahusm terram
atiüsiri 'mare,aliusin fiumina&: fontès aquarum, alius in
folem.aliiis fiiper federn beftiæ,aliüs influmen Euphrateri,
• aliusin aérem phialafn effündit? Quantum eniin adlite-.
ram,quafimandatum videntur tranfgtedi : quantum vëro
ad myfticæ locutibnis fenfum, diuina: iuffionis praecepta
probantur impiété : quia proculdübio hoc fignificàt terra
quod mare, hoc marc quod flumina & fontes aquarum,
hbeflumina & fontes aquarum qyod fol,hoc fol qüöd fe-
des beftiæ, hoc fedes beftiæ > quod flumen magnum Euphrates
, hoc flumen Euphrates quod aer. Sicut ergo ifta
omnia vnumfimt, fic & feptem angeli vnura funt. Ac per
hoc vbi àüdimus primum, feptem inteliigere debemus.
Similiter vbÆècundum vel tertiumvel omnes, Femper fe-
ptém elfe in myfterioàttendtre debemus. Sequitur:
Etablit primus>dreffuditphialxmfuamfuper terràm:
dr factum eft vulnusjauum acpejftmum in hominest qui
habent character cm befit* , & eos qui adorauerunt imaginent
eius.
Sic hoc loco per terram generaliter omne malorum cor-
pusxlelcribirur, de qüo addiabolumin prima maledi&io-
C ms fententia àiâmtyTerram comedescunäüdiebus vita tua : Vt
Cfcw.j* tarnen ilfi per earn fpecialiter defigneritur, dequibus figuratalocutiohe
per beatura lob diciwr : Terra de qua ante pa~
moritbxturinlocofittr igni confumpta eft: Iudæoram fciliCet
«entern fignans,de qua prius panes id eft eloquia prophe-
leb. iS._ farum f*i€tificabant. Quid eft autem, ângelum in terram
eftunderephialam, nifi ( vtdi&umeft) prædicarionem e-
uangeUcam omnibus plagisrepletain, per orbem vniuer-
i futn diffundere,& ab Ierufelem inciperef Qua videlicet ef-
* fofe phiala, fit vulnûs in omnibus non qualecunque,fed
fieuum àc pelfimumjirremediabile fcilicèt atque mortife-
rum.Et quid eft vulnds fieuum ac peffimum, nifi nolle ho*
mines credere in GhnftUm?Quo quifque fadatur, irreme-
diabiliterperire probatur.Hoc Iud*i,hoc ex gcntibUsinfi-
deles mon videntur,fed miferabilius ludæi quatn géntés:
quia licet prædicatio lâluatoris eifdem gentibus vulnusin-
tulerit mortis, tiôn tàrhen de obferuantià legis’, quam nec
habuerunt,mercedem laboriljierdidcrunt, ficUt gens ilia
D Iudaica, de quàantichriftüs nafeitufüs ttaditur', nocyno
bêccâti vulnere confoflà fi quas haberè pöflet legis iuftitias
perdidit,&ipfa irremediabiliter periit, eö quöd Chriftum
fibi promifium fufciperenoluit.Ec quidem de obferuantia
legis tanquädetota <»j^ö^s.mpl^j^pfeu<fetfibigeps
js illa.Sed Vtiriam àtténderét m o r t i^ |^ i e r i s qualiratbrn.
Qualitasitaq; letaliS vtilneris itaeße cöghofcitür, vt plus^
præualeat modieus*quem obünucrit in corpore1, locöS ad
fnferendam mortem, quamrefidua pats cotpöris lanävel
amplior ad referoandam hominis fenitatem. De hoc peccato
tanquam de hulcere peffimo vt fupra memihimus dolohan.
is. minus dicit: Si non veniftm & locum eu fuifern. peccatum non
haberent.Nanc autem éxeuferionem non Ijabencde pecwraäerembefti^
vi'dehturhabeieeiu%|imaginem adorare,
cum & nuncantequam eadembeftia in mundo appareac
præfato mociantut vulnere. Sed &cum fiibtiliter in bis in-
tehdimusiöc nunc lidem Iiidaei cum hoemoriuntur vul-
riéré, antichriftUm, videntur tehe’re eiulqj imaginé adorare,
frontesmanufque charadcre ipfius fignare, qucratoto
mentis defidériö videntur præftolaii. Sed hoc(vt dictü eft)
ad lllud fpecialiter cempüis refertur,quo eüdem peruemim
hominem aperce fù(cipient,qUem nunc voco iam tenet.Ex
quorum per(bna fehior Jtater de agro regreflus, ac de fehlte
minötis iratris inuidia ftimulatui,aic patri.-tfte tot amis fer-
uio tibiy& nun quam mandatum tuumprateriui,& mnquarn de-
j diftimïhibédumvt cumamicis m eutpular er. a u t e m
hic lilius cuus,qui diffipauit iiibftanciam fiiam cum mete-
tncibus, venir, occidifti illivitulum faginatum.Quique
fiiper hoc vehementer indignàns, nolebat ad hoc conui-
uium intronre.O mifer,propterinuidiam fratris, adcon-
üiuium quod pater ex vitulôfeginatopræparauic, non in-
tras &cum tibi höedü non dedent,in querela piofilis?Expedia
paululü certeaccipieshcedumproquocauferiS.Au-
Luc. if.
di quid tuus^imo nofterimmolandus loquaturyitulüs:Ego
veni in nomine patris mei, Öcnonfufcepiftis me:alius ve-
niet in nomine fuo ,& hunc fufeipietis. Et reuera djgnum
eft, vt is qui Vieilli faginam tumens deipicit, heedum acci-
piatreontemnens videlicet Chriftum,lufcipiâtaùtichriftü.
Qu am obrem fpecialiter de illis didlu m in celligim us,fadlü
e ft vulnus fieuum ac peffimumin homines,qui habet cha-
radterem beftiæ, & qui adorant imaginem eiüs, quanquam
hoc &incredulisgencibus generaliter cógruerevideamus.
Multos enfin in lufcepdoneancichrifti ex incredulis gen-:
tibus iidem ludæi lequaceshabebuntiSc non folum mukos
fed etiam innumerabiles turbas. Nam ficut in b onum per
imicationem fidei, gen tes quoque filiosAbraæ feriptura
fecravocitat,non de eius carne nafeendo,fed confitendo
Ghriftum de tribu ludaà mortuisrefurrexifle vidloré:fic in
malüludæos ex gencib.fedlarorescrederidumefthabku-
ros, qui antichriftum qui de tribu Dan dicitur naicittuus,
fufdpien do arque fequendo eorum no ten tur effe complices
in charadtere criminis.quorum participés er un t in pee-
I na fempirernæ damnationis.Sciendum præterea, quiaficut
ludæi & gentes pro eo quod Ccclefiæ con temp ta prædicatione
Ghriftumîùfeipere noluerunt, ad hoc perueniunt
vt merico præçèdencis culpæ tanquam vulperiaddito vul-
nëte,lufcipiant antichriftum:ficreptobiintia' feiidlam e'Cr
çlefiam conftitud , terrenis concupifcentiis dedid , quia
Ghriftum qùem voce profitentür, opeiibus abnegant ; di-:
gnum eft veimminent-e perfecutibnisardculo, ipioque vi-
: dti tormenro, fidei profeffiônem amittanc qugm geruntin
lingua,& charadteré beftiæ aperce habeant in fidei àbnega-
tipne, quemdudum occultumhabebant in operibus ma-
nuura: atque imaginem fimuladonis eius palam adorent,
cuipridem occulte ceruicem cordisinclinabant, quando
in eifdem autor transgreffionis myfterium iam operabatur
iriiquitatis:eundeinque anrichriftum manifefte fçqtian^
tü r, poft quem düdum occiilce ambulabanc : quatenus
per hoc fadlum qui fint appareant, nec vitra latere póf-
fint. Quia enim præcederitium iniquitatum meritis per
tèmporalia flagella reprobiintrafimdlam ecclefi^n confli-
tu ti, ad hoc qaod diximus péruenianr , feimus : vtram
àiit emin effuffioné phialæ,perfecutionisfuppliciumintcl-
ligi de beat, ledloris iudicio relinquimus.
; ‘ Vnùm fene audenter dicimus, quia fi verum eft quoi
î beatætecerdarionis Hieronymus mxit, in fingulis Apo-
calypfis verbis muldplices latentintelligeariæ : poffe non
incon uc nicn ter hoc lo co vnam ex illis, iftam quatn polùi-
I mus,æftimari,ficütbeatusGregoriusttadtatorumccclefiæ
to fut,. Si opera noofeeiflemin cis qua nemo aliiis fecit, «gregiui'mttllciit.Si;qiiimi::
Maith. xr
Exod.j.
Etfectmdus ejfiidit phfalam/uam inmate > fafaçlum
eftfàngiii* tanquam mortui, dromnis anima vtux mor-
tuaeftin marh ^ v vt
* Non vfquequaque laborandum eft nobis, quatenus
quid fit aqua in fehguinem conuerfe, intelligimus. Lex
enitnveteris ceftamenti qitæ ab Apoftolo idcircofpiritalis
vocatur, quia nouum in ea .teftârnehtum reüelacur, dum
quoÿundam mentes pethmditVin vini feporem commu-
ratiquiaChriftum in fe myftice defîgnacurn bftendic, vt il-.
lprum qui in nuptiis fponïi cæleftis ex aqua yinuip fadla
fpiritalibus pbculis deoriancut, quorundam.vero in fen^
guinis feculentiam conüertitt qUia ciindèm redemptorera
fub tegmine liceræ reprobis;«bfcondit , vt illorum dequi-
bus in iibrp fapientiæ dicitur : Sanguineford'tdo turbati in rt-
darguttonem. Literaenimquæ occidit, nuncfehgûinem dé
cordibusinfidelium emanare facit^ Sed haclabe illiperi-
culofiusperire probantur, qui in fui pérditionem ahte fa-
ciemPiiatiGhdftumabnrgatttes>dix;frereîérijntur:,San-
guis,eius ftiper nos,&Tu péi; filios noftros. Quod îàmdu-
dum in ilia plagatum prima, quas Ægyptodegi'mîis inni-
â.iS, apërtilîîiné hpUimus figuratum, Sed illud animum
mouét,quid fibi velie qtiod ibi düicé§ aqüàéin prirtiàj>la-
gà \ hic autem in fecünda phiala amat* diciintut in fengiii-
nerq cpntierfæ.
Et teüëravt apparet, iidem fignificàturper aquâsÆgy-
pti,qui^hi>clocofermaie.’ SedibivCdiétutneft,adhdc
; diilCesin primaplaga infengutneni vêrfæ,hic.véroiatriâ^
màtieffeifti,(ecunda phiala clcteriUs ytilnerati. Et qtiid eft,
in primà jpîâga aquas Ægypti j fiuè flumihum, fiue irri-
èrium,iimuguiriem verti:nifîyt didüm Sft,ih Ipiritalilege
a carnaliludæoriim populo fêhrifttirrïhortintelligi/ Q^iid
Veroéft^quasmarisaniaras 5ifàlfes,lèëivnda phiala iii iàîlT
galnenicoihniutarij'hifiandchriftumpro.Ghriflpadorâil-
dum exiftimàriîSedrtec abhdrreÊveroVqübd hocloco pèr
mareill6 sdikimusfignifican,quiiûpôpüipIud^ottlnanbii;
folum fpirit^lem fegenl carnaliterfepereftuduerunt,vndë
nec Chdftumiheacogriofeerèpotu&ruht:qina vc Apofto-
k$tâw>Sïtôgnûu^t yàuiiquâ n ÿômînum gloriacïucifi&f-
jtnr:vcrurqetiâiii eo vfqiie funt pondère mericorümad<îii| :
<fti,tanqtiatn feduttdo vu 1 nere dêtèriods plagæ percuffi^Vt
iinagineinbeftiæ libelitgrfufcipiânt, àtque infcripriohem
nôminis eius hàbentes, a'fitivhriftum pro Chrifto adoraiir
dum cxiftimenL'atquèideoputaiidUm eft , hoc locblnfë-
cündà.phiâla pofîtum fuifiè,quodiil Exodo pfûnapiaga
defcrfljitùtContigin^. \
Quod aütêm ek Hac labè omnis anima vuiëflS ttiortua
ilimari'didtur, à tôtô pâcs intelligendaeftquæ occidittlr,
ficutieftrliüd P|àlraiftdi didùm.Omhes dedinauerunt,fî-
mul inutiles feéli fünf.nbti èft quilfaciat bonuin, non eft
vfqueâdvn'umVNeqüeehirnhàclliortepereuntillicen-
tüm quinquaginta Sè tiéspifees fecrad > àb afïb in paflîonç
pifcèèleéii, qui à retibus Apoftoloritminclufi, trahuntur
ad littus. Et quid aliud Hint retia Apoftplonim} nifi tefta-
mentum nouum’Et hoc eft pifees intra retia includij quod
êftjin eleélorumparte aquas in fenguine minime cOnüérti:
atque hoc eft rnarèin f^iguinem conuerd, quod ejftom-
nernanimÿm in eo necad» Ipfi^nim fenguine mon nar-
rantur,quifuiflè Cognofcuhtur in fmguinem verfî. Sed
quiamuldtuncintraiànxftâmecclefiamqonftitud repefi-
u ntur, qui,quid e m lege ni fpirirali ter i ntèiiexe^uhtiatque in
ea nouum teftamenturti reuelatum fufceperünt Chriftum,
quemetfifi(5tecoluerutit,'fed corruptionibus carnis tanquam
languinibusdèbriati,(ècundum eom viuere nolue-
runnSi y tcunque fieri p'ôteft,vt in effuiloileiphialæ përfe;
EÛertim effisditphialarh fuamftiperflumiha &fontesaquarumydrfa
ft afinitfanguis.
In fluînihibusvelfonribus aquatiim, geiftilitatem hoc
loco cognofcimus figurarûquæ fcilicèt ficutfuetac naruiar
lierrorepræuenta,atque ad morralitatem dëflpènS, lutü-
léntis operib.im^Hcata, adiëcicinfupetin doèoribusfiiis’.
id eftphilofophishuiusfeculi de diuinis cahialicer fepere.
Mulraenim à lege & prophetis veradidicèhtht,quæ tamé
poftea iii prautim dogma cdhüerterunr. keteruntenim
quidam , vcde cæteris tactamus,tnulta Platbri<*m àIeré- !
miaprophetainÆgypfoppfitb,veradid!ci(fe:fedhæcipfa
poftmqdum Vytdiétùmëft^in prauifliiiuim doghia con-
uettifle.De talibusnidicic Apoftolus:Cow cognofiiffènt Deti, y rrr^r
nonfiait Denmglorificaùerimt,âut gratids egeruntifed euànuerfit
inç^itdnfn^usfiuy&^ftnratùineftîuft^iem cor eorum. dicen-
tetenïrn feejfefitpiintciftuitifaüi funt ,& mutaüerunt glotiant
Mcopuptft'fttJfe^inftéihtu fmotn imaginii cerruptibilis borni-
»».Hoqeficerteaquamin fengiiinem verd,ideftVfpirita-
lemintelledjim abnuere, & carnalem per omnia fequi.
Hinc Petro carnaliterfepienti à Dômino per increpàtio-
nem dicitùr: Kade fetro mefàthanas,quiafeandahtm es rnihi. N? M mt71
énimfapisquapèiftintftdquahominuin.Q^pçonitAV^StçdCj
eiit> diitiniratéintçHigentr,eidem ab jpfo p ræm ittituriB/4/^,^.
tus esSimonliar'ma,quiàcaro &[unguis non reuelauit t ibi, fed iohun.e.
pa.tr meus qui eft in çÂis.Hinc quibufdam vërbaTuabarnali- Rom-ii1
terintelh'gëijtibüsdicitur:S^df«4eftqui'ymfiçat> taroduteM
i mbilj?rode]i^iinc dp élqr genriufh loquittir, dicëiis : Saperè
aütemfecundùmcarnem,mon eft. Et rurfurh : Sdpkniia carnisi
inimica çftbeôfQax videlicet plagæ quibusinéritis dclu-
daeis &geftdbùs fuçfint inflidae JLohannes indicat,quiift
laudem Domini iufte hæc omnia fieri permictentis, angé-
lüm aqüarum refert feaudifrediçenwm5Aitenim;,
V Et audiui angelum aqüarum, dicentem: styluses, qui
es &.qui crets fanfttuy qui hac iudicafti rquia fanguinëni
fànftorufh &profheian{mejfuderurit} &fanguimm ci*
dëdiftibibére vtdignifunt, ;■
| Sitpërius iaro diximus , Vjüia hoc eft vnùs àhgehis quod
feptem, quiqueinfeptenariqnnmcrolapidemundo&câ-
:;didoveftitus,aç Mnaaurea prædnârus intelligkur. Quÿi
:^delicet angeltisaquarurndd eft,nuncius poptilorum intç-
rioriaffe<5lukudibusdininisconcfepat:atquéiudiciaeius,
quæ fuperius, manifefta eflè citharis çanticum decantans
prædixeratjbiceademrepçtcnsiuftacommemoratineofi
quod iuftededcrij|feBguinèm biberè,illis, qui fenguinem
fanéloriim & prophecarum nontimuerunt effundere. Ae
fi dicadïuftitia tiuexigit,vt ad cognirionem tuam jpinime
perueniant hi,qui bona fibiànnünciantes,non folum non
audieriinÉ,Veiurhetièm edideliter perfemerUnt. Sed nec
valent àfenguine infideJitàtisemundari} contraquosfenr
guisinnojçiusclamat effufus.Vnde & Dominus Iudæis io
qtiitur^dicensrEcrr mittpâdvos prophet as &Jkpienfes~&Jîri-_
bas,& ex illis occtdetis&crucifigetis,&ex eisflagellabitis in [yna-
gogis veftrisy&perfequemini dexiuitate in ctuitatem,vt veniatfu-
per vos omnis fanguis iuftus,qui effufits eft fiiper terramià fanguim
Abei iuftiyvfqueadjdnguinm Zachar'ufilH Baracbia ,qiiemocci-
diftk inter templum & altare. Sedliçet .corporalfter ludæi
queqiie & gentes fenétorum fenguinem fuderint, quem
Dpminus(vtpïæmifimqs^i^memotatexigeftdnm,pôttn
illiu s plaga cæcitatis in eo intelligi, vt& illi q^nofeantur
ptopjhetarum fenguinem fiidiflèsqui ejs afeupences, eorurn
jènfum in alftid deriuarunt :eo fdlice'ç Iocutionis m ôda,
quo nqsMoyfenlegeiedicimusjCuius verba percurrimus:
ac per hoc & Moÿfi fanguiiiém fundiifius, fi Vcrba l^ is
cinionisfapplieiumintelligatur,diuino «tempque iudi- iuxtahteramqu$ocddit,lntelUgimus.Guii^interiedK)-
clq^ititt,quqdesdemphial«pien® referuntur;vtleitipfa l residdrcoDominusfengUinembiberccompeilit'.qiiiavi-
pr^dicadone e.cclefi®, fi^fidelium excitat^ perfecutione, j'delicetiuflida re&e omnia iiidicandsexigit,Vthiquii^>ii
tanquam eftufe phiala fecundadetenus vulnerentur: qua- ntale vinum bibere noluerunt, corrupdonibus yitiorum
tenus qui prius contempt* pr^dicanonis exigentibus pec- tanquam fenguinib. debrientur. Ac fi idem angejus dicat::,
catis^ita & moribus jpoftea limul fide & operibus appa- , Qnifpiritalemlegem carnaliter fepuetut,iuftecorrupnbni
reantfenguh, in quo Scpeccdtum cognoi'citur, & plaga j Garnis&fenguinisaddn^tradurarjvbi&peccattt&pcena*
c„ m : V | |cognofciturpeccari.Vn&Apoftol’ hoequodfiepepr^mifimusjde
eiufdeqicit:C«ffl cognauiflentpetm, nonftcut Deum
& pceria p eccati. Sequitur :