I A \ Antu Chri
45* i Claudius.
!S.Petrus
Romain ■
K^AdonifÇhrenicorum
j Claudius
veneno oc-
j « dit. 59*
Neronis.pri
quaeii^nt.Matthxiis Euahgiiliuminludarapraraicans, He-
braicisliterisfcripfit, Caius Caligula ä luispn^edoribus
occifiiÄ. D uo lib.elij in fecretis eius reperci,quotum alten
pugio, alterigladius profignonominisadferiptus erat,
ledilfinionim yirörum nomina &nótas morfideftinato-
rum cqntinentes: inuentaque ibieftariha ingens, yarios-
rum veneno/um \ quibus mox Cla'udiöCa^are iubente
demerfis infeda maria traduntur,riori fine magno pifeium
exitio'. _ . . , ■: ;
. Claudius regtiauif arinis Xty Jixofdio regnieiiis P&BBg
ad fuperandum Simonem roagum^ cum prius Anrioche-
namiundafletEc&efiam,Romain veriit^ ßlutärem cun-
ä is crddentibftsfidèm fidelivërbódocuif> ppceötiffimi^
que yirtutibus approbäuit.lbtique XXV.änub cacnedram
tenuic'EpiCcdpïilem»id eft, vfque ad ykinhim Nerdnis annum.
gareus Èuangelifta Euangeliüm.quöH Romx Icri-
plèratjPërrömittente primum Aquilei« prjedicauid Ibi-
que prdinato Hermagdra dilcipulo fuö,ad./Egyptum per-
uenit: conftitutilque ät^u^fdhfitmatis EcJcuis pèrLy-
biam,Marmaricatu; Ammorijacairi, PëntapÓiin, Älexan-
dtiami äcque,^gypmmvniuerfiimiäd^hiniümte»fipusk
pä&äms Alexandria martyriura ruüm compleuic: Furius
^ m i l l ti<!-ydbbni^us.^Dälmatgi ïegattfo ;'bellum ciiiilè;
mdlyns,leäönes mülcasfortiffiiqarque ad facraraenti iriu-
tationèm pclle&mt} Itdqqe.die dato vt in ynumyudiqian
nbuumlmperatorëmcofiuèniretur.neque aqpils ordina-
rij deque cohue|ilqupqiipinpdb,figna mouerive potue-
fuhtiexèrcitus tand Sc minus yfitati miiäcüli fide mötus,&
eonubrfii.s in pcenirenciam J Scriboftiarium quinta Iratim
die deftitumm hWrfecit.fdeqüe in läcraniento prioris mi-
iitiae continuic. Quod fine; dubio propter iaduentum Apo-
ftoli Petri tenerä CHriftïanorum germina, hoc ciuile
bellumdidinicqs eft cbmjirefiuim TiberiuS Claudius Bri-i
|anniam |diens»qu s excitata in tumultunrefievidebatur,
quam nequeante ItUium Gaelarcm, neqüê j>bft eum.quil-
quam attingere aufiis fuerat,fine vllp praelio äc länguine in-
tra pa» bi flim os dies plurfmarri inlulae pattem in dëditioné
recepiti Örcadas etiairi inlulas Romano adiecitlmperioj
aciexto quam profedus erat räeriib,Romain rediir.Eo anno,
qiiaicö videlicet Impcrij eius,fames grauiflima per Sy*
&auaririam cæteraqneflagitia nonfeent^s Iitdæi, contra
Romanos rebeUai^etünt, aduerfiim quös Vbipifiantisma-
ÿftér milioæ ^nfîni^us.plnriinas I^d èè ribes cepit.Ti-
tufii fîlium fuum màiorem inter legàtoS^abens. Net© iii
ré militari ixibil ornhino aufus^ Brkanniàm pene amifitjU
pfumquë npinën CHriftianumexcirpiafe cohatùs i beàtiiT.
jdpM.ApdftblbsEbccuiP^bruce, Paiilum.glàdib oecidit: |
Mqx aberu^unr mifèram eius vitam obortæ vndiqucop-
prëltcre blades. HaC tempeftatë PerfiuS poeta britur. Lu-
catnis quoque ac Seneca præçèptd Nèrbnis înternauhtur.
Nerb pqftquam Galbam iii tfîfpania Imperatorem crea-
tum ao fexercitü cbgnoüit,totus animo àc q>è cocidiepoft-
modumcumincredibiliamala fubruenti reip. moliretur,
hoftis à Senatil pronunciatiis.ignbmihiofiffim e fugiens ad
qiîarcum ab Vrbe lapidera, lblb ipfe interfecic, arque in eo
Gefiuumomliis familià confum jïta efti
riam,ciiiüs Lucas etiäm meminit,facta bft.Sed Chriftiano-
rum necefiitatibus, apud Hierofolymam,coriuedis ab &-
gypco ftumentfi jjdeleriä Agabenörum regina boniieria äd
fiderfi ClnifiMa:rgiflImb miniftrauit. C^mnto eins Imperij
anno, inter Theram & Tfierafiam, infula de profiindo e-
mieuiti trigintafiadiorum (patio extenta. SéptimaImperii
eius aihnófiib.procÉraiöreludjeae Cuhiano iüHierofo-
lymis tanca feditio iii diebus azymdrüm exorta eft, vtiii
portaren exitupopulo coardatd, triginta millia ludaeo-
rum c±de proßrata, & co m p reifio ne mffocata referantur;
Claudius nono anno Imperij (u i, Iud*o's tumukuantes
Romaexpulir. SueroniuS hoeniodoiride refert»Claudius
ludxos, impuKore Chrifto, ailidue tumukuantes, Roma
expulir; Déeadem expiilfione Lucas in Aótibüs Apofto-
lorum refert.Verumtameri Ibquerici ännö täri ta famesRo-
mx fuit, vt medio ford Imperator cof rëptixs a pöpulo,có-
uiciis & fragmini bus panis turpi (Time infeftatuSjigre pér
Pleudotyrum inpalatium refiigetic. Claudius manifèftis
venenis eft mortuüsi
Ncroannos trededm,meq^sleptem,dies vigiiiliödb.
Cäij Cäligul* auunculiiui erga ornnia viciaaclcélèraib-
6tator,imo tranigreilpft Hie primus poft omnia attenratä
facinoraRomas Cliriftianos Fiippliciis &mdrtibtisaffecit,
aeperomnes prouineiäs pariperleetftione excruëiariim-^
peraüit. , Huius leciin do aririo, Fèftus ladxx procilracptf
lucceffit Felici. A qua Paulus Romäm vindüs mittitur,&
biennium inlibera manens cuftodia, póft Kaèc ad pradicäf
dum dimittitur, needum Nerone in talitam péïècutibhem
Chriftianorumerumpente s quantam de eo riarrartt Hiftd-
riae. Qubtemporécrediéur Paulus ad Hilpanias peruenil-
(e,& Arelatëntaï Trophymu,Viennas Crelcentem difeipii-*
los fbos ad prxdicandum reliquifie, jacobus frater Domi-
,ni»cum trigintaan.Hierofolymorum rexillet Ecc!efiam,v.i j
Netonis anno periraitur aludasis, vindiq-intibus in illö,
quod Paulum in terficere nequiueranr. Fefto iö inagiftratu
Mprtuo Nerorie G«lba Roinam venir, Piionemque fibi
höbilé&ihdüftriumque iuuenèmin filium arq; in regriiim
adbptâuit : Ïejîtïmoqqp menlè Imperij fui ab Öthönbiii-
gulatuS eft. , ^ "
< Öthb inox vt crçatüm Imperatorem in Gallias per Ger-
manicas legiones Yitellium comperit, bejlum ciuile mo-
litus, tribus primiini leuibus præliis, hoc eft,vno apud Alpes
ï aitero circa Placënciam,tertio circa locum qüem Calibres
i vbcanc, contra Ÿitelliànosdiices congreffus vidor
extitit: quarto autem apud V etriacum praelio animaduer-
tens lubs vinei i mehle certib quatn Impetator ^coeperat,
Ibfe interfecit:
ViteUiusVid:orRomaravënit> vbicum multacrudeli-
terad nequiterageret, poftquam de Velpafiano éomperir,
primurn deponere molitus Imperium , poft à quibuldam
animatus Sabino Velpafiani fratre occifo, fuccenfoq; tem-
plo.&mimfimulflammâriiiriàque^mriesmYnum panter
iuteritum ac turaülum dédit. Pbft déficiente in Velba-L
fiani nomen exërdruluö, cum iarh aèftirutüs trepidus le in
quendam proximäm palatib ceüulam çQntrufiliec, turpif-
ume ihSe p’rotradü&in forum dedudns, pdaiio qüam re-j
gnum pnelumplerat menfe, apud Gemmonias fealas mi-
nutiffimorum iduum crebris comp u n d i oni bus exeat ni-
ficatus,atque inde vrieb cradus, in Tiberim merfuS etiam
communicatuitlèpukura. . . .,vt. .
Velpafianiis itaqüe cum Iudasos multis eorum oppidis
captiSjin vrbe Hierofoly morum prçcipuepb diem feftum
congregatoSjObfidionisclaufilTetjCÓgnitaNéïbnismorte,
hor tatü plurlm bruni regtun Scdücumilmpèrium adeptus:
rélid:o in callris äd pröeuiatibnërö obfidiohiS Hierofoly-
morum Titö filiö, cögnita etuihterfedïonë Vitellijvpau-
li {per Alexandria; fub ftitir. Titus verb thägnä ac diu turns
obfidione Iiid^pspremens j machinis cundifque bellicis
molitus non fine multb fiiorum fanguihë, tandem muros
ci uitatis irrupit. Sed ad exphghândam intéti orem rempli
in unitibnem,qiiam réclulâ mhltitudo facerdotumac pri n-
cipum tuebatur,maiore & vi Sc mora opiis fuit.Ità<^üé'Ti-|
fus Imperator ab exercitii pronuntiatus, templum Hiero
folymis incendie ac diriiic i quod ä die cohditibniâ pri
mæ vfquë ad diem euerfionis vltirnæ marifërat anno' raille
LXXXlXvël ficut dplùribus coUlgitur $ mille GII: Muros
vrbis vniùërlbs lolb adæquauit; Sexcèiia millia Iudaeorum
éo bello interfeda Cornelius & Suetonius référant; lofe-
phüs vero Iudæus,qui ei turic bello præfuit,& apud Vefpa-
fiaiiüm prbpter prædidum Imperium veniarhgratiahique
meruerat, lcribitvndecies centena millia gladio & fame
périifie: lèd & praeter hos centum iriilliapublice Véilunda-
tâ>tofôqüëbrl5ëdilpèrlâi t ,
Cbnfummatum eft Hoc belluni annis qiiatuorrduobus
qiiidem Nerone viuente,& duobusaliis poftea. V e lp a f ia -
nusinteraliamagnorunl operuminpriuataadhuevita, in
GërrÖahiani,acdexridê irr Britaririiani d Claudio miftiis>
tricies &bis cum bofte conflixit.Duas validifiimasgenres,
viginri bppidäjinluläm Vèdam Britanniæprbximam, Romano
adiécit Imperió; Colollus erigitur Roms, habens
altitudinis pedes centum & nouem. Velpafianus in vilJà
propriä circa Sabihos, nono anno priiicipatus (ui, proflu-
uio ventris eft morruus;
Vclpitit
tempiif
rofolydu-
Coiofli».
B-om*“1,
84-
Titus, ahnos it.menlèsii.Vir omnium virtutu m|geherë
'mirabilis, àdeo.vt amór 8çdeliciie humani generisdicère-
V11 r. Hie am phitheatrum Romæ*dilieaf,& in dedicatione
^ju^ ^nquemillià ferârum occidit-Ifte tantüm Facundus
extitit,Vccàulàs Latino agérefpôëmacç,& tragoedias Grçce
fcomporiéfët. Tählum;jaufem Dellicqfus, vt m éxpugjnatio-
ne HierofPÎymôrdm &b pa’efe h3ilitahs,qü'âdràginta Vnum
propuéhdtófëSjXinlagifrarhmcontóriericidibns.Porróin
jmperio cahtæ boniratis Juif ,’vr nullüöi ömhino puniret,
fed 'èbpmd b s aducrfiim lè/cpmiuaSlbhl's -, 'dinhttexe^* at*
que in éadem familiaritâté qha hnte nabuerat, 'reriné-
ret. Huius etiaih inter ‘omnia fuif illud célébré didum:
Perdidilïé diem, in qua hihil boni fecërit.Hic cum ingenti
omnium luduin eadem Villa qua pater eiusimorbo affiimr
D
Wharias
‘«pnenfis, ,rti«ens.
utïtius«
dinius pro
fWiftiaiiij
pt«cedit<ï
ï 'V'.
Dbmirianus frater Tiriiuniorannos xv. menlèsquin-
que. Isinrantam fiiperbiamprolapfuseft, vt Deum Iele
acDominura vocari, Icribi .colimie iuflèrit. Secundu^üe
poft Neronem Chriftianos periequitur. Confirmatïlfi^
mam.totö orbe Eccïéfiam'Ghrifti, datis vbiquë 'cmdeliC-
fim* perlècutioniis ëdidis.conuëflére conafüriSib qiiö A-
pqftpluf ïoahhës in Pathmun Iufulam relegatüs éft: & Fla-
üia Dbmitilla Fiauü Clemqntis confulis ex fóf ö're ëius ne-
ptis, in ihfiilam Pontianam ob fid ei teftihibhiümexulaf.
Fetturaufemidem ipfe beatum Iqanncm ih feruentis bléi
dolium mifilîè.Ex quo tam immunis exiifca pbsnis ^quam s
corruprionecarnis manierat temper imhiunis. Domina"
nus, ludæos quoque acerbitate tormentbrum genulqüe
Dauidinterfici præcèpit,quafi adhiic fufürirseflèt exlèmi-
ne Dauid qui regnum polfct adipilci. Hic ttüdelicer in pâ-
larioàfuisirrterfedus eft:cuiustadàhei: pbpülari làndapi-
lapervelpiliones exportatum > arque ignominiolè lèpul-
tcimeft. S f ' :• ' ». . . K .
N eruaadmodum lènexà Pefcröhip præfedo & Parthe-
nio fpadone Domitiani interfe&ore Imperator creatus,;
annum vnum^menfe^.qüàtUor dies rido : qpi Traianum
inregnumadpptauic.Hicprihio edidoluo,cundos exules
reuQpauit,quo's DomitianUS relegauerat: v.nde€c Ioannes
Apoftolus hac generali indulgentialiberâras,Ephefum re-
diit:& quiaconcjjflàm lèabfente petjltóereticos vidit Ec-
cléfîæ fidem,confeftim hanc dëlcriptaÈuangelio fuo verbi
Deiæternitâre ftabikuiti Neruaemcnlo plus minus anno
Imperii fui confedus morbo diem obiiti
, Traiapus genere Hilpanus, regni gubernacula Nerua
tradentéIufcepit,annos nouemdëcim,menlès vi.dies^xv.
Hicapud Àgrippinam Galliævrbem infignialùlcépit Imperii,
Mqx Germaniam crans Rhèrium, inpriftinum fta-
tum reduxit: trans Danubium multas gentes lublegic: regiones
trans Euphratern,& Tygrim litas, prouincias fecit:
Seleuciamf& Ctefiphontem ac Babylóniamoccnpauir,at-
que vfqué indiæ fines poft Àlexandrum accelfit. Huius
quarto anno ^Clemens dilcipulus Petri Appftoli,Romans
.Ecclefiæ Epifeopusmarty rio coronatur, & Flauia Domicilia
pro Chrifto cum aliis plurimis ininfiilam Pontiam
exilio deporcata. Ioannes Apoftolus, lexagefimopdauo
anno poftpalfionéChrifti?ætatis autem lùæ, xcviii. Ephefi
placida morte quieuit.Traiano aduerlum Chriftianos per-,
lecution&n mouente,Simeon qui & Simon, filius Cleo-
ph«,Hierololymorum Epilcopus crucifigitur; & Ignatius
Antiochiæ Epifcopus Romamperdudils, beftiis traditur.
Alexander quoque Romanæ Ecclefiîe Epilcopus martyrio
coronatur, & lèptimoab Vrbe milliario, via Numenrana,
vbi decollatus eft fepelitur.Sub quo etiam Imperatore glo-
riofiffimus fenex Zacharias VienncnfisEcclefixEpifcopus
martyrio coronatur. Nam primus Grelcens dilcipulus A-
! poftolum Viennæ aliquot.aimosrelèdit:qùo'adGalariam
reuerfojtertius Martinus Epifcopus & dilcipulus Apofto-
lorum Viçnnç refedic;Sedpoftmodum Plinii Secundi ora-
toris &hiftprici quiinter cæterosiudices perlècucôr didus
erat,relatu admonitus, eos homines præter conftflionem
Chrifti, honeftaconuenticula,;nihil contrarium Romanis
legibus facere, fiducia lane innocentis confelfionis nemi-
ni mortem grauem ac fotmidolqfamviderirélcriptis illi-
co lenioribus temperauic edidum. Romas aurea domus
aNeroneconditarepentino conflagrauit incendio. Pan-
Verus Vic-
Focas Epi-
fcopus.
Hadri anus
Chriftianis
pattocinaÀEtiùfèxlb.
....... .............. > 7 7 1
théum Romæ,quodDomiôanus Fefcerafïifulihinëboncté- J E j
niathmeil. Terræfnbtus Ântiochiam ciuitalëm pëhe, fo- \Àmi.
fäm lubfuit, & alias peiferbis partes duitàtes, inëtedibile J
didù. Sub vhotéhîporëludæi qiialî rabie efFeihci per difc rantur.
uerlà'S tërrârum partes exarfefuht »/beUaque aerbeiffimà
^elferunhdôhecdignatædë iulïü Impëratqris fternéren-
tuyiTràianus, vt quidàm ferunc i apua S eleuciam Ilàurié;
vrbëm, prdfluuib Ventris extindüs eft. Vèrus Viennenlîs !
Epilcopus -, qui vnus fuit de difcipulis& auditoribus À-
poftôlorum, Traiani temporibus, dodrina & coiuélfio-
ne fidëiïlôfhit. ill^tëmporiDusàpud Pontum Syhô|piscï-
uitatïs Epilcophs rdcas glqiibfiflîmë martyrium duXit; cu-
îiislàcrâtiffimièreliquiae tranflatæ funt in Galliam inciui-
tatem Viennam,ibiquein Ecclefia làndorum Apoftolo-
rum repofitæ.
Hadrianus conlôbrinæ Traiani filius, xx. & i.annos im-
perauit. Hic’per Quadratum dilcipulum Apoftolorum &
Ariftidem Athenienfem virum, fide làpiëhtiaquëplèhum,
8i per SerenumGrauiqmiegatum, librfs de C hriftiana re-
ligibnë compófitisjinftrudüsaf qpe erudirus prâecepif per
épiftolamadMinutium Fuhdahiumprocbhlulçm Afiîçda-
tâm,v‘t rieiniiii liceretChriftiahbs finè boiedu trimihi,5àuf
probatione damnare. Hadçianu^iuiftilfimifHégibus
publicamordinauit; idemque pater patrià in lena'tu vitra
moremtóaibriimapöèllatUsëft, & Vxôr élus Augufta.I-
dem erudiciffimus ir^traq; linguà', bibliothecam Athenis
mirioperis extruxit.Iudæos rebellantes,&Palæftinam pro-
uinciam quondam fuari^dépopulantes vltima cæde perdo-
nniic vltufqué eft Chriftianôs quos illi Cochcba duce,
quod fibiaduerlum Romanosnonalïènrarentur.excrucia-
banf! Præcepitque né cui Iud^orum introeundi Hietofo-
lymam ellètlicentia,Çhriftianis tantum ciuitate per’miïïà, :
quam ipfe in optimum ftatum mürorum extrudioné rëpa-
rauit,^ç Æliam vècari de praenomine lüô prætëpît. Primus
ex geritibus Hierololymæ Marcus Epilcopùslrohftitüitur,
’ cèllantibu^his quifuerantex Iudaeis numéro k v. 3c pr®-
fuerant à palfione Domini per annosFefeÇ.&vin Fer i-
dem tempus Aquila PonticuS interpret lecundus, poft Septuaginta
oritur, & Bafilides hærefiarcha agnoftirur. Hoc
icidem tempore & Iuftus Viëhnenfis ecclefiæ fcpilcopus,
illuftriftimusin confeflione extitit.Quadratus quoque, cuius
fuprameminimus.Publio Afhenarum epilcopo Apo-
ftolqrum difcipulo,ob Chriftnm;mârtyriocofqnatô,inlb-
içum eins lùbftituitiif, &Eccleliam grandi terróre' dilper-
làm,fide & indufttia lua congregat.
Antoninus, cqgnomerito Pius,.Imperator creatus, àn-
nis xx. 8c non plehis tribus rempublicam gubernauit cum
filiisfiiisAurelio & Lucio,mehlcs iii. qui in omni regnq
Romano eautionibus incenfis cundorum débita relaXa-
uit. Adêoquetfanquillè vixit y t merito Pius Später pattiç
fit appëllatus. ïùftinus* philofqphus librum qetèligione
Çhriftianà compofitum Antonino tradidit, benignümq ue
ëum eiga Chriftianos homines fecit: qui non longe poft
lulcitàra perlècurione, prodentë Grefcente Cyniçq, pro
Çhçifto rariguinem f udit. Valentinianus & Mardoti hære-
fiarchæ produncur: atque Galenus medicusPergamo gëniA
tuSjRomæ darus habetur.Pius Epilcopus Roma* habetur,
liib quo Hermes librum Içripfir,qui Paftoris dicitur in qüo
pr*cepramcontinet Angeïi, Vt palchà lèmpèr dié domi-
niçx» celebretur. Pqlycarpus auditor beau Ioannis Romain
veniens multos a^hæretica labe caftigauit, qui Va-
lentini &Cerdonisfuerantnuper dodrina corrupti. Vien-
nenfium Epilcopus Iuftus adhucclarus habemri Lugdu-
nenfium Photinus. Antonius ad duodecimumab Vrbe lapidera
morbo correptus interiic, Anicetus Romæ Epilco-
Cochebas.
Aelia.
Ponticus.
Baiilides.
Iuftus Vien»
enfis.
Quadiatus.
luûinui
Valentinia-
Marcion.
Galenus.
Hernies.
Paftoris.
Polyfarpus.
H
Photinus. 1
Anicetus. '
pus.M
arcus Antoninus Verus cum fratre Lucio Aurelio
Çommodo Antonino, annisxix. menlè vno, Imperium!
renuir.Iiprimi rempublicam æquo iure tutati lîinc,cum v f
que ad hoc tempus fînguli Augufti fuerint.Bellum deinde
contra Parthos admirabili virtute & foeliciratc gelïèrunr.
In diebus Parthici belli perlècutiones Chriftiyrprum
quarta iam póft Neronem vicë, in Afia & in Gàîlia graues
extiterunt.jPôlycarpus & Pionius fecere martyrium in Afia
in Galliis qii'oque plurimi gloriofe pro Chrifto lànguinem