
A
Âtitii ■
Chrtjfï.'
Caroïïis
coronatur
Aiiguftus.
Carolus ; 1
punie papje
contem-
B
Terrxmobus
tepukhri Dóp^rii, düitatis quoque acmonos QBufe- debuilfor.Tèftamentuminde fe&um 8c iureiUrandoah opti,
dc'fcrcntes ctiam véxilliim vrbis. In die fan$;o haciuita-
tis Domini ante eonfeffionem Petri apoftoli i cum glçrip*
fiis rex Carolus aboratione forrexiileti Léo pontifexqa-
.pici eiuts corQnam impqiuit,, fiegue atryniaerfoRomano^-
rumpopiïlo âcclàrçû.tùqi eft ,Garolo;Àuguffo a;D.ep cp^of
nàtp, magno & paqficpimperatori flomanpruïp, vita ,&
yt^brîâ.Peffedlis laudipu^d ponrifîce tpofe ptincipum
ariçiquôram, adoratus eft, atquéi abl^jtp patritii ijoroine,
qftod primqm ineadem yrbe acceperat .Imperator &Au-
guft’ appellâfijf, Admift^potifexingrpditurçü clerqfuo.
‘ Carolusimperacór pqmusexgenté^rancorum,annis
X L wHicpóftquamRQfoa^ &:.a,u-
^ùffi^pmçnTqmp^jufïïteof quip^ontificé Leqnem tam
tit^aribusFrancóriimcqnfirmatum,Lépni pap* hniTuti);
vtmanufua,^b(criberet. Anno.ihcarnatioriis Domini,
pcccvi.çlajfis a Nfoephoro, imperatore>cni;Niee,ca.patHtt-
uspræqat>adrec.uperandam Dalmatiam mittiturvEcljpfis
lun*qiiarra nooas.Séptçmhri^ fpleinxvi.parye
Vifginis:Lunaautem ftabatin,xyi.parte Pijëmm.Ipfoanno
pridie Id.us Fçbr. luna xvn.ftçlla quae vocacur louis,viïà eft
,trahfïrëper;çam.ni.Idus Februafjas fuir eclipfis fobs media
dieftanfe vnqque fidcre.in xxV; parte AqnaFtk.^nàjeo-
vdéiMque.^|)^erJanaobf^.!|jça eft, &fól jamei, &acies
mifæ magftitii^inis vil®%.^atbértus miflus imöeratoris,
qui de oriete reuertebatnr, vn^ çum legatis regisiEerfàru*i
defiingitun Mèneraautçjn huiuifrnodi font., ..qnae Jegati
linhonèfté &’ jndçgem^î .rJeppnpqftq. ççjitumeliàuqranti ( impérajibri detulerunt, Papilionem Çç tentoria acrii- byifi.
fihj ^ i b e r i , & g,ù*ftipné deei^ ha|>irf ,kge RjOmana, vt 1 nia, vario Çolofe, fimul cura fonibus pari ordine diftin-
rerinqeftatMcm.itétfamnatifont.P,rq quorum tamen yitaiiÖö.èipalliafèriea,mjiîça .& pretiofô ; baliàmnm &,‘ü>dores
p a p a & i n t ^ c ^ t : çftiüs prepibnS « arque yngpenta. Sed&horologium aurichalco arte me-
fmperacóf cisyitam & membra perdonauit: in exilium tame
n pro fticahort^^gnimdin,e pulfi funp> HuiusJ^^ip-!
pis prineepsTa fi;’nàus Noménçlatoi (Wiftfe Priuatis & pu-|
blicis rebus dilpomis, via. Calend.: J^tàs. korfia profe-
6tusSpoleturn vehit., pâ<ftus( e,ft tçrræmotus, pria. Cal-1
Maii .hora n q ^ s i^cuf^a, qui pene tqrauï J.wliajn concufe
‘ îh tantum ytteftum B^poftojijpàuli ciim fois trabibusi
r ma^naex parie décidjefet^c vrbes. argue montes in qui-,
büldàm pàrtibüs fuefënt. Hicterr*monis 8c in ôallils &
' in Gèrmaniismultàloçaëtiam.concuffit. Peftilentia quo-.
propftett'‘^oIiitiaiii hyemis fàdta.efti. Èle-
phascurn aliis donafiB-à rege^erftÿftmÂatonÀmiraji-
.n’^ l ^ P e^^,dP(^rk^tosmittituri,Gapitur Barchinona
ciuinis Hifpaii iæ^biennibqbièllà, eiufoue ptæfedus Zams
^cûm plurîmis fliis Sarraccnis. Eç in îtalià Theare fi^ijitef
ciuitas capta & incenlà, ufque kofeltpus prxfeâus etiam;
^ p E ils ïè q ^ ^ tó < ^ j|^m q u e ' die Zatus & RQ^lmi* -
a'a ptæfentfcm impératoris dëduâi, in exilium retrufi lpnt. ;
Irene impéràtrix ad imperatorera Carotum iterummifo
prb pace inter Francôs &'Graecds firihahdaV
Hortona ciuitas in itali^ in deditjonem accepta : Luçe-
tia qftqqüfe frequehti bbudioné fatigata, & i p(à in deditio-
^émvéhit.’VVinulus,qui'qpôleripræfîiiqpræerat,^
yaietudine htigatüs , & ôbfèflus à Grimaldo Beneuehta-
nôriim duce capitlàr. Quem tamen honorifiçe tenuic, &
p'óftmödnintfop^i^iri re^'iidft.”
v 'Gif ca pâlatium“A i^i^rani ; ahn'o jucarnationis Do mi- ■
riitJ c ^ c i i i. térræsnqcüs'faiths eft :intle niortalicas fub-
fecara.'ireneàb imperio (iépofita, & Nicepnôfus im pera--
to rCo hftan t i nóp o Hcr èatns, qui legafosfobs vna cum Jé-
'garisîmpdrjitoris’Clatôli remifiriNamlmperator Carolus
le ftè e pilcopum A mbianenfèm,& Elînigaudium comitem
Cônftkn^nopblîh dhëxefot.Siiiftêperunt aurem legati Ni-
cephori impefà loris epiftblàm infçfiptam. Do-fcedere pa-,
cis ficque talipaóto Cônftantinbpolin réiiérlifunt. Gpdé-
fridus rek Danorum ptomifitfoprimûadcôfibquiumim-
péfatoris venturumdëdconfihó fobrum tefricus,per leg*;
tosimperatoriguodVoluitniàndàuir :imperatoris omnes ;
Saxones qui traps lÂ1biàm& inVvibWhodi habitabant,
cur^üliëribüs&infàrièfoüstradftùïiém
Anhojncârriatibnis Ddhiini d c ç c i l I £ Léo pbptirex
Romaririsin'FrànciartfyënirVRhemôrüm çiüitate fofcè-
ptus.imperAótinCariflaëöyilïariariuftatémDomini^iihi
eb cetebrem duxit,deinde Aqui^rârih&dohatUm magnis
muneribus péVBai'ouàriam ire volcntem,d.educifeçit yjqV
Rauennam.Caulâ àduehtusëiuSffoit,qùrâimperatbr mife-
Éâtâdëumpro rei veritate iriquirenÜà, fi'qüod ferëBatiir
fingüimsGhriftiin chriatem Manmafoifletrépertiis. Ac-
cepra igittir pontife’k occàfionë. jn Longobardiam quaiî
promqtiifftionéexiît,ihdev(qüeadinTperâtorem peruc-
nit.Thëodonis Capiianus priticèps Hurinoriim propter'
infeftarionem Sclaiibrùm (erat enim idem Chriftraniis
locurri fibidari adhabitariBiim in;ér Sabariam 8c Càrnu-
tttmab imperatore poftulaijit. Qucrrîimperatot benigne
folc^itJ&precfousciuVan‘nuens'JnifanériDus donaturû redire
permiht.lmperator infër fiflbk fobsirëgna di uidit, vtt
foirëtqui%ùe fiiqperftèïèffëfiqùampartem tuèri & regere1
^nanicà miriftçe comp^tum.»,i« quo duodecimiiora-
mm curfii? ad clep lydtam yertçbacur, çum tocide ta Weis
plllulis cmx, aft con^p^tipnem hpmrum. decidebant, &
cafofoo mbie^tum jîbi çymb^lqm rinnire faciebànt:ad-
d}risineodçm eiuldemnuiqeriequitibus, qüi,per duode-
.cim feneftrascbpipletis hqri? exibaac, & impuifoegreflîo-
>^,'iùætqudf^j;!|fosqu*pi^a^ça|*j^.jqlaudebât:
necnon.^alja mulcain i pjo hoçologio erant mira.Tune tê-
porc dektanint qfla beari.Çypriani à Carthagine.eum reli-
quiis beatqrum S c i l l i t a n q r u i u , Sperati focio-
; ^™ ^ IS Â ^ P 9 ^ % " ^ ? F à efebèatiIqflnms;Bap.ti-
Sardiniapulfi, pri-
mum tun? S^^prçftqnMôqjqy^nfeâtiMflis-tribiis mil-
hbpsjfuqrpmin Gôrficamftireiftpcuri'u perueneruntjibi-
qhe'cum claiï^cqi Burgarfos qpmes pr^crat jdecerfântes^
aüt.vn£Ü^ù|-^ati iunnànàiffit x n i. mni.bii.«f:fo»^ Arplnri-
mis foorum inçerfeôtis. Godefridüs quoque rex Danorum
in Âbodntos cupi exercitu traiiciens,licet Bialêônem
ducëm Abqfoitomm lqcq pepulillèt, aliumque ducem
dolo captüm patibuloîulpendjllet, magno tamen copia-
ruifi foar^m détrimento reuerfos -eft. Amifo. enim ibi fili-
umfr^tris foiRaginoldum.quiinoppugnatione cuiulclam
oppidi ciumplurimis Danqrumi primqribus interfèûus
eft- Filiiis autèn? imperatoliS Ca.rolus.in Linones &Smel-
dinCqs,quiad(jpdëfridum defeçerant,exercitumcui prae-
er,at,quahtapqtuitcelerïtat;etranlpofoit-Populatifqicircü-
gùâ^eqfum agris,tranfoqWwr^A4biafluuiq, incqlumi
éxérçitüinSaxqniâmferêdpitî^ deftrudto
êmpqaô,qpôd m Oceanilitqrè çqnftitutü üngua Danorû
R^ibdiqeb^purjtranflatijqjin negotiatprib.foluta elaflè
adportum qui Liçfthorp dicitur, çunxvniucrjb exercitu
fooyenîçibi pefaliquqtdieçmqràfus»limité regnifoi qui
Saxôniamreîpîçi^yallb mimue ;cqnftituit,vtabqrientali
maris finu, quëm illi Holtt^rfeifià diçunt, vfqj ad qcciden-
talemQceanum totam Egidoxe fluminis aquilonalemri-
p^munimemqvalIiprotegérec^ynatantumporradimiC-
làiperquamkar^ dë équités cmitri recipique potuiflène.
Nbrdânimbrpmm rex Eardolfregno pulfos Britanniæ,
Nóuipmagiad imperatprem venir: inde Romam profici-
fcimr,cum^^lëgati? pqftippdiim impératoris & ponti^cis in
regnumfoumyêduçituf.ReuertentibuslegâtisfAdulphus
riariqnqSaxq,dïaçpnusBepnis.pqntifici&àpiràciscapitur.
Cæten fine pççiculo traiiciuntW AdulpbuSinBrirauniam
redüdusjà quqdâm f edempms, R. omam reuetlüs eft.Tra -
fcodùx Abqdritôru çolleaa; valida manu, àSaxonibus et-
iam au*iljo acceptq, vicinos foq^ Scauos, qui Vvltzi di-
cüntur,aggreffiis,Ferro8c igni vaftat : Seneldingorü maxi-
mâm duitacem expugnat:arq; his foccelEb. omriesquiab
éo dëfecérant,àd foam focietatemreuerti coçgir^ynodus
n^gnaGrâniaquis cqgregatur.ànno incarqationisDomini
Dcccix.in qua lÿnôdo deproceftione fpirituftàmfti quçftio
agitatur, V trum ficut procedit à pâtre , ita procedat à fi-
ho. Hanc quæftionem Ipahncs monachus Hierofblymi-
tanus inouérat, cum régula 8ç ftdes eçcleliaftica firmet,
jpiritum lanétum apatre & lîlio procederc, non creatum»
mon genitüm, fèd patri & filio.coîeternü Èc confubftantia-
/em. Nomenautem proceflipnis à pâtre & filiq ins Apocap.
• ...... > . V / . ■ I JypÏÏ:
dhimii mm ' m ”a"C0,ar
|ubfciibi,
Eclipfj;
DoilaiJ
fariujudj
Catolim,]
[Hotologi
biriami
cii. Rcgiujj
ii.i. Any
Reliquia
Cyp-ÜtSdk
litansium,
Saraceoi
cum Saidu]
pradiantid
H
rAcdduulnpihtuMf.
Synod U**'
PProceWg‘0-
lypfi itaapçtte ëft'pofîrum, Et oftendk mihi ( hâud dubium nans.'Hic ingreflum fmpefii jècuhda & placida giiiete ha-
quin angçlus)flumen aquæ vitæ lp le nd idum tanquàm cry- btiit-porro finis eius1 mùltisf Incomfopaifatibus $c aftue^“|
ftallumjprqcedens defedeDei 8t agni.In eademetiam fyni ] firatibas fàtigatüriHiblntéfalia mirifiW&nimis hphoràti"^
odo quaçfitrm1 êft 8ç ventilatu ni de ftatu ecfclefiarum &'or- J da ^pem ftia iij: omiii im perio fupi fiiië in^Salliâ, fiue ih ’
dineuetgubrurn» cuiufqvcoriuèrlationisetiam ele’riéieffè ; Germania,fiüeinItalia , legatos dtdit^quî pàupèrum8c.
debenr.Trajcodux Abodritorfiin emporio Rèîicpéido-j oppfëïfommiuftitiasdiligenterquîërerént,&fingalqrijth
ium àcomitjbuç'GodeiTidi'iriterficîtur, & AurColuS qui r nëcéjfitatesad plénum Uùdire'nt'.ÉpfiW^aks eriam jyhb-,
NiçomarçiaîHlfpaoiæatqueiGalliîetrâhs Pyra’næumcon-- dos‘propter reihtegrânda fiÿiârqrum pdtriim ftâtura i Ôc
tra Ofcamad >®ælârauguftam'±efidebat, iiioritur: & Àmo- Ghriftidnarum regulârhm obfèruaribhèm vbîquç fiëfî dë-
roz miniftetfomeius inuadit, &ad caftellum ipfiuapræfi- creuft.Sedeifopiis ftUdiis maligrtdtüiin ihfidi* inipe'dirfe
diadi/ponitiquiadimperatofemtranfimmcuftifoisfocë- plemffquëmoliuntur.Nam'lq.ngaqüi'ésperfidiarii.perfi-
revqluit,jediinteruenienribuseauifis^!resinfe'(Staremanfit. j diâ'rëbelli6nem',rcbeIliodi'fërirnëni'riiperii pariante Huic
Pippiiius rex.ïfiali*, perfidia ducum Veneticorum incita- j piiffimo infiperà^ôri ëx Hcririerigarbé téginatresfilii, qtfo-
tus,Venetiam^elÎQ terra mariqj;iüjfitappétere: fobie<Staq;: rum primbgehitum Chlotharium;i ‘primo Cælàrehi ,de-
Veneria,âgdûetb.eiusindiribnemacceptis,eandemclafi j inde'éb.Rjbrrem'imperiiadlcribit: tàiêç îtâliamadrégeiü-
fèm ad Dalmatiæ litora vâftanda mifit.; Sed cum [Paulus dum cbrnmifitrat Pippinum, Aquitaniæ regem facit:tèrtiu
Cephaleniic pr*fe<ftus cum brientali. clafle ad auxilift Dal-
Ludoilfcum Baiouariis regehi cbnftituit. Curriigitut
matis ferendum aduentarer, regia claffis ad propriaregre-
omnis poteftasFraricbfUm fob moderato brio ftuderét, &
ditur. Gqdefridus rex Danorumd^üodam fuolateilitein-
règimeh viginis gentibus im^onéret,qiitdatf) tantónïlpém
tefficituX, i§£ Ermingus filiiis ftatris eius in regno foccedic.,
boni'nonfèrenres,vxorem nominêïudith diieâam Imperator}
Et Pippinus fex:Icali2,vi.n. idusldlii, ahnoincasnatibnis
foélione fua abripiunt, eamque ek latere viriin Ac|üi-
Dominipcccx;defungitür.ImperatorPrancorumCarolus
cüNicephqjPiGpnftäntinopblitano impefktpre, pace fa-
£la ¥eneriamrecipit. Ambulaz GordubenlisHilpani* rex
cum imperatpre pacileitur, &;Abdutamum films eiüs A-
marWGkWaflgPfi^Feftft5^ 0 fcam,ntrarecompellit. E-
clipfis jbliStik luna; bis eo anno fit: folis, vit. Idus Iulias,&
pridie CJalend. Decembr lun*»x tx. Calend. Iulias, & xvi i i .
CalendJanuar. Corficdinfola aSarracenis vaftata. Paxie-
quenci anno.,interimp, eratorem& HermingumjDanorum
regefo cqmppnituri Phärutnaagna qute ad nauigantium
curfos conftitura, non lon^e aiBoloniaciuitate maritima
fuerat,reftauratur,ibiq; nofturnns ignis accenditur; Carolus
major filius imperatoris, pridie nonas Decemb.anno
inc^rnatipms Domini Dcccxi.defungicuf. Necmulto poll
Hermingus Danorum rex moritur. Jn eius JocoDani fibi
Hcrioldum& Ragam-fridum reges conftituunr. Imperaüm'
taniamTubcuftodia tranfponunt:Q,hæ licet ad viri th'órum
rèdïerit,ebütlierrs ramen quörundam malitia non qùieuin
Quæ vlqiïe adeo' créuit vt‘ vbaefon póntifice Roniinó
nöh folum'procefesregni, led etiafti natos eius aduerfirs
Impëratorem perrnoUérit. Nam ab ëb vniuerfos popülus
dëficiens, ad fiiios eius lètranftulit : ipfê tentus fob euftö-
d®Fndecen ter récliiditur,ac arma ei aüferün tur: vxör ipfius
in Italiaferuanda corhmittitur. Sed nutu diuino poft toe
aduerfo focunda foccédunt. Pópuliyerfiad poeniteritiani
caulâm faéli in melius commutant, & èiindem ipforriIm-i
peratorem in honore priftirio reponunt, & priftina dighi-
tate réueftiunt.Filii quóqueeius pro commiflb veniàm expo
leun t, Chlotjjariöiam Imperatóri, v’t extra Italiam,nÜÏ
iubente piiffimo patrè eius, nullo pa<ftoproce#rët indü-
citunSed variaritia terbpora nuncaduérlanunc prolperà
minantür.Pippinohis diébus dëhiqiie môrtuoi àdcom-
ponendam Aquiraniaih vria Cum vxöre quamiariixëce-
E
A nni'
Chrifti.
Fauperuui,
& afflifto- j
fCirri patro
nus Ludo-
F
iiidirii Im-
pcratrix rt
tor Conftantin.opolitanus NiGephorus , poftrnuljas & iu-
fignes viólorias commillo prælio, in Mcefia prouincia cum ptaui habebat,& ex qua ihclyfutii fihümCarolurhfolcep'ë-
Bulgaris, mpritur. In eius locum Michael gener eius Iaip. rat,alm exércitU ihgreditun quia Contra ybluntatem eiusj
creaturrcuius legati AquilgraniadimperatoremGarplum ■ AquitanifiliurflT^ippini.Pippïnumnomine regemfibife-
milfi,laudesmófeiuodixerunt.imperatorem &£afilium . ccrant. Gum illic elïét Imperator Ludouicus, ex primo
llum appellantes. Et pacis libelló ab imperatore accepto, • matriitionio Ludouicus,tertius filius eius iatn patri itëriim
& denuo à Leone PapaRomæjreuerfîfimt.Grimaldus Be-
neu.entanorum dux ep mpB.opacilcituri'Vt viginriquinque
millia folidorum aurii Beneuentanis annuacimFrancis fol-
uerentur. Annö incarnationis Doqpni Dcccxiii.generali
conuentu aduocato Aquifgrani, Ludouico filio. foo regi
Aquitanico imperii coronam impofoit,& imperialis no-
minis fibi confortem fècit. Bernardum quoque népotem
fiuim filium Pippini Itali* pf*fecit,& regem appellariiufi
fit. Concilia qtioque in quinquepartibus regni foi ad corrigenda
qu* neçellaria forent, fieri conftituit, Moguntiaco,
R émis, T uronis, Cabillone, Arelate.quid ftatutùm fuerir,
in archiuis ecclefiarum vel palatii inuenitur. Imperator
Carolus,.virin omni difpoficioneimperii ftrenuus, dilata-
ço itnpcrio, & pace Francis vfquequaque compofita.anno
incarnation^ Domini pccclxn^. Aquifgrani moritur, 8c
fepelitur x 111. anno poftquam Imperator acclamatus eft,
fimulomnesannosxLv.&ep.amplius regnans. Bernardus
Viennenfis epifçopiis erat, & Leiàardus Lngdunenfis,qui
initio imperii Ludouici imperatoris Sueffionis monafte-
rii locum peciit, &in loco eius Agobardus eiufoem eccle-
fiæ chorepilcopus , conlentiente imperatore & vniuerla
GaUotum epifeoporum fynodo, epifeopus fubftitutus eft.
Quod quidam defebderevolentes,dixerunt, Eundëm ve-
nerabilem Âgobardum à tribus' epilcopis infedeJLugdu-
nenfi iubente Leidrado fuifie ordinatum. Sedcanonica
aucloricaseftjin vna ciuitateduos epilcopo? noneflè. Ncc
viuente epifeopo focceflorem fibi debëre eligere. Ac idcir-.
coilla quacunqué caularegulæ eccléfiæpræteriri intanto
ordine fix* non debent.'
Ludouicus imperator, Carpli imperatoris filius, regnâ-
iitannis paulo minus xxviij.aiuator torius piétàtis &re-'
^gionts, omnem ordinem écclefiafticum pio ftudiocxbr-^
hduetlus, primos Germâni* perfide'fibi in rare compellit.
Hoc mi flo Imperator accépto, commiflb Aqilitam* regno
maioribus Francorum & indlyto Carolo filio ftiore-
geAqpitanis dato. vxbreque fuagratiffima ibi dimifla,
ocius ipfè ocëürfos filio, in Germanias exercitusfiii cbpiàé
tranfponens ingredituri Ibipacem regni äliquibiis diebus'
difporiens, aduer(à vâletudinë fatigatus diem clabfit vltl-1
mum, anno ab incarnatione domini, d c c c x 1. Corpus
eius ab epilcopo Drogbne fratrè eius ex alia fcemina,fimul
& à primoribus Ftancorum Mediomatricum delarum,
àtqueinecclefîabeati Arnulphi confefTöfisconditumcft.
Huius Imperacoris tempore , pars corporis beaci Sebaftia-
ni martyris ad Sueffionicam vrbem delata : vbi multa mita1
in-lwidem Dèiomnipotencis varia genera fànitatunï innt-
mis collata. Oftà quoque beatorUm martyrum Hippolyri
&Tibùrtiiab vrbedeportara , inecclefiabeati Dioriyfii
martyris in territorioParienfidigno honoré condita. Ber^
nardul adhuc & Agobardiis Yiennenfem ecclefiarti &
Lugdunenfem regebaut. Qui ambo apud Impëratörem
delati, defèrris ecclefiis initaliam, ad filium Imperatoris
Chlotharium fe contulerunt,&poftrtiodum piis Impera-
toribusagentibus, Agobardus Ludunenlèftï, Bernardus
Viënnenfèm federn recepitrpoftpauculosannos Agobar-
dus apudSanäonas in expedirione regia polît9 defungitur.
Lotharius imperator » filius piiifimi. Ludouici Imperatoris,
anqis xv. Huicpater imperium poft mortemfoatti
ciecreuerat : fed finiftris confiliariis idem vfos,animum pa-
tris non param lædens,pro integriere vix parté regni obri-
nere meruit. Siquidem iterum pius pater, memorinftiâi
yulneris,imperium diuidens,iuniori Carolo maiorëftï^ski
tem primoribus fàcramento firmacis difpofoit; Lotharius
itaque poft hiynarionem gloriofi parris, lequenti anno ab
Bb 4 Italia
R,eliqntzB.
Stephani
fiippolyci
6c Tibuidt-'
H
Agobatda*
If
• f f im