A
.jtidoneus
fit ab Epi-
fcopisiudi-
candus eft
criminofus
Saccxdos-
Sacerdos
fulpeftus.
quomodo
purgare fe
débeat.
H'mcmiri Bhemenßs Àrchiepifiopi
&accufatoics.
C. Carth.
7i
q. 1O.l.
plaçait.
nec non & nofir or urn Epifcoporum omnium, eater orumquefa er-
dotum Ac Lem arum auSontate&confenfu, atque rehquorumfi-
deltum & cunttorum Confiliariorum noftrorum confitltu diffini-
ttimefi, vobis omnibus ordinis viriufique tniniftrif fcirè volutfius.
Statutum tfi nkmqueratione &necefiitatekcàuâontatepradïfta
confitltu omnium, f t quofiefcunque cùiquamfacerdoit crimen tm-
poniturfiipftaccufator tabs f e r n , vtrecipi debeàt, ( qùia quales
adâccufatiohem fàccrdotutn admiiti debèknt in canónibitspleni-
ter exprejfum eft ) Si autem, vt diclunt eft, illèaccufator, tjài canonice
pudEpifco
pos tantum
accufandi.
rutpienduseft, eum cum regttimo numero vérorümé bonorum
teftiuni approbate in cotiJpeHu Epifcoporum poter it » time ca-
nonicediiudicetür. EtftculpabMiitnuentusftierit, canonice dam-
netur. Si vero cum fiuprafcriptoputtxiu approbate ipfe accufator
minime potueritt&fm canonice diffiniatur.
Cap. in .
r Ipfe ergo facerdos» ft fujpiciofus dut incrcdibilis fuo Epifcopo kc
reltquis fuis lonfàcerdotibusfiàe bonis ér iuftis de füó populo vel de
fuaplebe homïnibusfuerit, nein ermine, aut inpradUtafufpïciÓ-
nerentaneat, cum tribus autqUihquevelfeptem bonis acvicinuf-
cerdot'ibus,exemplo Leonis Papa, quïduodtcim Epifcopps ihfua
purgatione habilit, vet eb dmplius, fiifiub Epifcopo vifumfuèrlt,aut
neeeffe propt ertiimiütum p opuit idijfèperjpexerit. cum kliis bónts
ér iuftis hominibus Je fdcramento corkmpopulo fuper qùàtuor E-
uangelta dato pïtrgaium Ecclefiafüi reddatEpifcopus.
it Cap. IV.
Si qüis autem fetre deftderat, qïiales accufator es ac teftês ad ac-
eufationem facer dot urn recipi debeant, & quid de accufktóre fa ciendumfityplêhiter
in canonibus & legibus qutbüs vna cum facrit
canonibusfanfta moderatur Eccleftk, potent reperire. videlicet,
quos publica lèglt adaccufatumemvel adteftyficatmcm admit-
tunty tales aditiittaptur, & quales publica leges non admtttunt
non rectpianturfii eft,ihfamia macülït after f i non admittùntur kd
accufittionem'yfed tarnen omnibus, quibus accufatio fctiegatur in
’ caufproprits,àccufandi lie ent ta rión eft deneganda,Etfufteftigra-
tia tèfteS) ’& Mi velmaxïK)e, qtfos accufator de fua domo prpduxe-
rtty vel vtia hunïttitas infant auerir, Vel infra annos X l l lL atatis
fuanonadmittantwri
Cap. V.
Qui teftes, vilex Theodofïißracipit, priufquam de caufit
interrógentur, ßcramento debent conftringi, vt lurent, fe nihil
faifteffedifturósy&honeftioribusmagisy 'quant v 'tlbribus têftibcs
fidesdebetadmit ï. Vnius autem teftimónium, quamlibetftlendi-
da ffr idonea videatur effeperfona, nullatenus audiendutH. Et lex
Valentiniani & Theodofii pracipit, vt in criminalibiis caufis
vel obieäionibusper mandatum nullus accuftt y nee f t per refcri-
ptum Principishocpotuerit impetrarc, fed ipfe, qui crimen interdit,
prafens perfeaccufetinferiptione pramifta. ludices auteiH pu-
niendifunt, dam nandum officiumfifthe tacueriht,fi mnocent
em, niftft ami fa infer ip ttone fubdtn'dum crediderint quaftioni.
Si autem clerici in Ecclefiafticis caufis ieftinionium apud Ecclefta-
ftieos dixenn typer compromifti vineùlùm Epifcopale iudiciumnoii
adeundum lege Maioriani abrogaium eft*
Cap. V i ' '
Etquiafiecunium facras leges fenttntia fineferipto dicta, née
nomen fententiababeremerebitur,&iux ta legem Valentiniani
& Valentis nififubferiptione celebratareum quenqu'am non fieriy
nec ad indicium exhiberi. Quia ftcut conuiitum podia coçfiringit,
ita & accufator em,finon probauer it, quod obiecity & legibus con-
ftitutum eft, vt fertpturaprolator affirmety cuius ft non adftruxe-
ritveritatem,vtfalfitatisreum efferetinendum,vtcriminiSyquoi
probare nequiueruty delator es & periuri acfalfttatis rei damnan-
difunt, fuut lex Honorii &Theodofii de,reuit. Clericos,in-
quiens, non nift apud Epifcopos accufare con^enit. Jgifyr fiEpifco-
pus, Presbytery Diaconus & quicunque infer torts loci Chriftiana legis
minifter apud Epifcoposy fiquidem alibi non oportet, àqtïalibet
perfinafuerint accufatifue illefublmis vir honoris, fine vlliiual-
teriusjtignittytis qui hocgenus ittaudabilis intention aniptrerit,
nouerit docendapvobationibus, monftranda doçumentis,fe debere
inferrg.
Çap. V I Î.
Si qdfsergocontrabuiiifinodiperfonasnon probanda detuU-
rit, auftotitate huiusfantttonts intellectfeiaftnyafanta propria
fubiacere, vtdàmnôpudorù, exifttmatfônifqùe difterfdip difektjibi
klienaverecundu impuneinfidia î,faittmdicere,nonliiere.tikm
ftcutab Epifcopo PresfytcroS, Dikcoiios, caterofque.fi his obietta
potuerintiomprobariyinaculktasab Ecîlefia aquum eft temouert,
v t contemptipofihdc, &. miferà hùniilitaiis inclinait deftettii in-
iurikrum non hkbeant attionem: itk fimilis videri debet^ iuftitia,
quodappitit'a innocentiamoderaram dferriiuftimus vh tonem. I-
taquehuiufnUdi iuntdxatcaufas Epifiopi fub leftificatlone mul-
iorum attkaddire debebunt. Etfieri Carthaginenfes canines ihiet
acdtfatoresclmcmim, $kccufaiosclericos ordiiietn} qualité! ex-
communicatidnis damnatio ,vel examinationis pur^atio agi de-
beat, manifefte diffiniunt, fcilicet, v t presbyter, ieltnferiorisgra-
dus clerïcus àccufatus apud proprium Epifcopum, & decaf tor in
eo loco, videlicet in eadem parodia, vnde eft ille, qùi kccufâtor, locum
fib't eïigatproximum, quo itinfiidifficile teftes producerc, vbi
eau fafinit ùr. Et h'mc leges dicunt. Criminum diftufstiibi agitaft-
da eft, vbi Wimeç admijfum effilant alibi criminum reus probi-
betur audiri. illi vero qutpulfatus fuirit,ft iudicem, id eft, Epifeo-
pum fuurit fujpeüum babuerit, libetappellare, fcilicet adfinjli--
mos Ep'tCcopos ipfiusprouincia, vt 'skrdkenfies & Carthaginenfes
canones decrcuerunt,vel ad Metropolitkmm Epifcopunt luxtdAn-
tioebemim Concilium,fiue ad prouincialia Concilia,ficutfdcriJfii-
cani & Antiocbeni canones conftituerunt , & ftcut Africanism
Concilium in epiftolaadCaleftinumfedpam oftendit, vel'k decre-
toEpifioporùm numéro fecundum ckrthkginenfe Concilium , vel
diudicibusyfiuè quos iuxtH Africanos canones primas ille dedetiti
fine quos ipfecùm Epifcopi fui confenftt delegerit, a quibttsprouoca-
rinon licet, regula/iter iudicetuH k
Cap. V III.
fi proba
Confiât igicur,fi iuxta Concilium Antiochenuni a.b
vniuetfali magna Synodp Chaleedonenfi fàuorabiliterir
a&ione XII. £ceptum,& collâlidatum perfedum Conci
Hum ilhid èfi,ybi interfaeritMetropolitanus antiftes, mul-
tomagis perfeitum & tenendun^ atque fequendum eft
pfcecedens càpitulum de presbyterorum corii probatio
vel purga&bne, confiiltu Sedis Apoftolicap, Sc tantorum
Epifcopôrum, ac cæterorum Ecclèiîafticorurn ininiftro-
rum, Deique fidelium conferiiii firmatum, ficüti voce ma-
dni & orthodoxi Imperatoris legimus atttftatum,&per
tantatempbrafcqueiitiufti EpiTcbporum vftt&confuem-
dine robdrâtiim. Hanc audoritatem in difpofitione ert-
minolorum Presby terorum,vel furgatione criminatoriim
more confuetudinario fecufo eftgeneraliter Cifalpina Ec-
clefia Catholicaiam pcrfeptdàgint^& eOampliusarinos;
C ap. IX.
Eti c confuetudine S. Auguftinus a Sede Apoftolica,S
Cæleftino feribente,inter optimos Ecclefiae computatiis
magiftros, in libro quarto de baptifmo dicit. ElaneVerum
eft, quiaratio & Verttas confuetudiniprapotienda eft, fed cum con-
fuetudini veïitasfujfragàtiir, nihil çportet firmius retinet?. O -
rtendenduniëft igitur.fi ratio & veritas atqltè audoritas
huic confuetlidini fiiffragatur. Stnptum eft in myftifcfj Ni-
c*ca Synodo. Inter dixit per.omHid mkgna Sjnodus, non Epifco-
p0 • non Presbyterb, non Dtacî^ôjfiécdlicuiomnino, quiin clero eft,
licerefitbinlrodultam habere mulierem, nifif6rtematrem,autfo-
rorem, atti am t am, vel I\as tantumm'odo perfinas,quafufticiones
effugmt. Hint Valenâ Gratianiis,& Valenrinianuè Augufti
&GKriftiani împératores decréuerunt Lëgem tüius intcr-
pietaHo tail's eft. Quicunque Clericatus vtuktur officio, extra-
nearum rnuherurnfamiliaritdiem habere prohibentùr. matrum,
fororum, velfiliarumtibifilaitkintradomumfuam nouermt tan-
tumejfeconceffa.
Cap. X. - / '• #
Sed quia fub occafiope iftarum perfonarum, alia* muli-
eres fubintrodnei coeperunr, fan&i Africani canones de-
1 creuerunt, vt nec ipfi Epifcopi, auc Presbyteri foli habeant
: \ accefi
F
Dig. /-4J.
j;
Accufatus
poteftabE-
pifeopo fuo
appellate
ad fin kirn
os Epif-
copos vel
Mcttepofit
Cond&nn
petfeftum
eft. cui in
tereft Me
ttopolit.
Ztitft. if
'.i.Aug.
Sy n. . Nietn.
Le.}
Grat.dq
c. interdixit.
I H Clericisv«
tita mulie*
rum coha-
bitatio.
Uontr. ë
T h f f f
Cod. lief,
til.j.fii^'
pifc.&tb'-
w h
honfi.oouo.
CiCarth.y
, .
C. AfhrU'
ey.dtßA
■ CscUrub
EfißoU. 7 -1
A
^reg.ep.
\mVofwfiiamn
•vita♦
\}itfin. cot
I f i t . not*.
: j Vide J
\ ton.tom. 9.
[ \ ad arm. f
.6.B‘ j \\viß.Si.c.ß
\q infaam.
m m
Amb.inc.
\*p. ï.*d ,
Ccr.i$.q.
4- c.fiquis.
Amb. inc.
]tp. I. ad
Cor.i^.q.
i-c.fiquit.
AHg.de ..
petnit. tne
dicma.c.Uj
D
accefliim ad vidita's, velvirgineSiVtfl adquafctfnque fbsmi*
nas » fed vbi aut cleriçi præfentes funt, aut graucè aïiqui
Cbriftiani.y nde ficut B. Gft EGoRiysad mimftreft Eccjefiæ
Romanæ fcripfit,B.AvGvsTmvs,nec cum (orore habitare
|, çonfenfit;, dicens. Q ju eumfirore fneafunt , firofes men non
j f u t . Et ex hoc digitS.Gregorius. Dottiergo viricautela mar
! gna nobis debet fiffe in/lru8ft.Ndm incautaprafmptmif;eft,quod
fortispauet,minus validumtion timere. Sapienter entm illicit.1 fu
peratyquididfteritetiamn6n vticonceftis* Et ex hoç în lçge Iv-
j STIW4ANI decretum eft capite 475, vt fiquü mulierem in fua
j dome babuerit, quxpttft fufticitpiem inf erre turpitudinis, & Hie
kconcltricUfuisaudierit, quodetim tali multerenon debeat habi- !
tare,ft upluerit earn f a dofno repellere,veiaccuftore, immergente
probat usfuent ihhoneftecum tali muliereVtrfriytuncEpifcaptu
fecundum Eccleftaftmscanbnesdclero eum rtfhilar. **
I ® Cap. XL .
Etin Synodis Romanis Î?vgenii Leonis & iV.decretu
fA.SiquiftiamSacerdotjimfd efl,Epifcoptu, Presbyter, vel etiam
Subdjacomis déquacunquefcem hot criminefernicationisfaftefttis,
pollprwaw,fctundamque &tefitkm%dmonrtJenem Maropoli-
cani, vçl alter tus Epifcopi,auteius, cuifubtaceré vidftur,inueniatùr
fbular i cum ea>, yel alt quo modo conn e r f ri, canonice iudicetttr. ‘
Qgapr opter ynufquifquc Efifcopusm tali reftudiofeac diligenter
CUrambdbM ife h -n eU c le ftq C b r ifty a^ ,
mf^rü.,qiüacitmprcpriamvxoremhabercnonpermittùar, ma-
ximeab omnifoeminafitabftinendus. Proinde de conçubitu j
pl^fbyterbhimçum farminis perparrochianosyéivicihos41
Cmufcunque presbyrçri inqtiirer^n on nqbis ëft laboran-
diirn; Abolira enim eft vêtus hærefis, quæ Cynica.id eft,
can iiu propter inipudentiam fuerat appellatà,dicens,con-
, cubitumeflè naturalem, &ob id agendum firife Vereciin-
diapubliceîçum legamus primos homines mox poftpec-
catum inobedientiæ fenfiïïe concupifcentiamin membris
genitalibiis,&d mutuis confpedibtis ea cbntexiflè. Nam
liter humariæ mentis cæcitas in operatione turpitudinis
diuinis &-angelicis,atque Sanaorutn, qiifiiǻcoelis'ftint,oi-
Culisabïcondiriohpoffit tatnen etiam quilibetrufticahus,
concumbens etiam cufji p ^pria cbniugc, ptbut potefts
jdürimorUm deui tat afpetftus. Quanto magisPresbyter, fi
tenfiim homin?|habet,màium agens curabit abfcondere,
ptopterquod patéfaâum.fcit fe non fôlum Ecclefiafticum
gradum àmittere.fed & fiia quæhabet ex facitltatibus Eci
clefiæperderè. Non-igiturde hoc verecundc quiremus,
quod & Apoftolus non nudo fèd velato nomine IoqUens
apud legitime cohiugatos, ftuduit appellare dietns. Et ne
Çùisctrcumuenidt in negotiofratremfitum. Tahturpmodoati-
tem de acceffu & Jrequentarionr ac cohabitatione PreS-
byterorum contra ca»onicum interdjdum cüm fârçiinis,
fi inde fuerint accufati,eft inquiiendum. Qpia, vt S., A m-
b r o s i v s dicit, lu iicis non eft fine accufatoredminare, qu'ta
érDominus luda m,cüm furelfehquoniam non eft dectif tus,minime
abtecit.
Cap. XlL
Qîialisèigô debeat eï^.oidoin atfcüfâtio^ë & diiùdi-
cationeS.Auguftinus exponens.ièntentiam Apoftoli: Si
qüisfgater nomtnatur fornicator, &e. oftendit. jN(»/«if,inqUit,
Apoftolus hem inan a b homine iudicari ex arbitriefiifticionis > vel
efumextraordimiriovfirpato tudicto,fed potmexiege ï)ei,fiue
fecundum ordthem Écclefteeyfiue vitro confejfum,ftue accu fatum at -
que conutctum èam nominationcm volent, intéüigi, fua f it in quen-
quam.cumfient entia or dine iudiciario,&qua cum ïntegritdte pro-
fertur.Nant(inomiHatiofolafufficit, multi dqmndndi funt innocentes,
quia fapefalfiinquenquum crimen nomnatuï.QmUtei
autem ièntcntja ordine iudiçiatio & cum integrate proipofitionefuit,
aift,fi ecprafehte f b meiurindo côhtra eum refti- ! È
monium d'täum eft,fiferiptisaäum eft\Vel ipfe (accufa. us)liceti-
tiam rtftondendi & defendendife habutt. Sei&.d-perfimsalcu-
fidntiumacfeftificanttumfabtili. erqüarcndüm eft, cuitis vita eu-
ius conditïOnis,cuiufîjue optntonis, aut ne irlop.es fint, ant n e f me
cliquas conirapfadtttüm Epifcópum ifllmicittas babuijfent ,&v-
irurnteftimonium ex atiditudixerunt, aut ccfteß fare fttcial ter
teftdtifuntififcr'tptis iudicatum eft,&pdrtibtts prafinhbus fen-
tentiarecitataeft. Sic & leges diffiniunt, vtnemo peraliumi,
quenquamaccuïàre,vei quis atculân pofïït^ nififiovee in- " '
gratum libertum patronus ateufet, & vt in caufa capicali
abfens nemo damnetur iiifî delegata fecundum cataones
cognitiorie ^defle prouocâtns pcglcxerît; vc dilationem
ièmemix dè ablèmia noti lucretur.
Cap. XI tr.
a
quiaccufa-
DigAi. 48;
& if.l.i.
c.-detreut-s
mut ibid.ce
ab fentes, a
reuera.
AQuiWsâtCuÊtiovelreftim'omuhiddhealttclpîftli- - ( i W
âlAfticani canones patenter oftenduttt.id eft, quos pub'-
licaElcgesadscculâtionem.vcladKttiffloniuni rec/pumt, " * 0 *. j
ilcutpIciiiasaclamiscxeodemConéilio&exiegiblishoti c c " ‘A-,i
longeliipra pftendimuadefecularibus hbminibuy. Déficris
autem ordmibus S. G a t a siv S in dccreris iuïsdicii'. J c Carth
M»it\fii*hii qttopilubrirer[apund* depnmpfinm fim Epifn- lv. dphric.
f«».fiùePrKlyurm,fiuemMonmivideruext^mmKpi,prd4 ‘ b h ^ :
tintisadaurnnoflras dtfeni ciirâiurit.pnbauoMm dumuxtt
iompctentertxbiCuiSiVt ttaifgrcfimU vliiofiat, ir û t i ïU inter-' I S £ f$
diaudetintptmdtS.i f ia i Afrita: proüihda: eanones, & LcX
|Iuftininianadecernunt.vc clerici de iudicirfuitognitiblie
non cogannir in publico dicercteftimoBiiirii inôn'autem
i in Ecclefiafticb iudicio dieéreteftimoniüin prohibentùr;
Sieht etiam deBpifcopisinehalcedonenfi Concilio legi-
mus.VndeiriSynodis Romanis ab Evte Furie & o-
iia iV.ce'lcbn ris décrétant ASidimqumSaceriitum tißimon'uim
et t délit haleatut. tatnen ipfiih'/itulmbut ttcgiiiitprt
tcflimomoßutcmficimdit infirumcntiinon yogtntrr, qtiUeositi
tallkrèhutffenonMueha.sUutméuintuatipucâdfiiinierfiaHitt,&
dlitjitid viièrintaatnmdie.id.ltbi nutU td W j § ß m
bonm'exißmttiEmpnuidmtiaptiiprAfit.Efifiop ,v t Mi cirant
f i i^umpmntihu i udicibiu.atit aliter veriiatem bonorifici * te-
Jiificint«r.Etmic lèntenMoe luftinfina lex confehàt.
. Cap. XlVi
Xnnucrü teAium intege ftatutüm eil.quod &in
C» Carth 1
S-é.i.i q.6t
c.ftatu-
C. Chair
ced, c. 9iXU
q. i.fi den*
!cus.i4..q.i.
c
*attoiiant.
btfitâ no a
ùél.co(nfty '
beu.tç.
Euangelio ehconhtmatunijVt inoreduotuni vel rciunijte- | MaOb. is,
ftium fterômhe vcrbüm. Et Apdftolns Tft'rootlteo prxcinumérui
crudititr ) vit accu/atin aduerfits Embytcruni nonreci- Ui.
P{atur,mfifitbdkobtts veltribus ttfiibnc. Et fierntti kicanum [n Tint.
Concilium, nêophytbni Epiïcopum à duobus vei tribut |f"’ K,ttn'
tell Aus redat^utum à clero àbïlinere préclpir.Ski quia in l „ '
hiftona Sufannæduosteftesquiidoneipopulisividekane Ï Ï& e liT
tutydeig^idoriaHabuthæ, ïèd&inhiftoria PaÊloms Do- \Matth.pàd
mini duos teftes dixiflè falfiim teftimonium legimus , maibres
noftriprater accuïàtorës in àèôbfitione Presbytero-i/^^'^'Eî
rân.de numéro reiïiltth idonéorum, auaoritate tnïegum
dequendam voluerqnt.vtfcptem telles idonëi rëqiîirancut} H
& li ratioveicuulà torgetu't, (jualuorclecim, vei vigiiip^rù
vnus'teftes quaràntar.vt veritas pàrefaa.1 monftretpr.Qui
teftesa^xemplurtbanielîs.Kcut&legesÿricipmnt.exâminairdi
nint>quonSam ipfi prophetaexamiriarioiam qiu-'
butdam nota eft,& lape intuentiîiintptïtio conddaiAc
conlpira «addicendumniêndacium:&&pequidamïhub | » i
dia vel odio ad Presbyterum accüÉhdum emergunt, & te-
ferendafitfaçri çanphes .ytîupradiâum eft? ^ G R E ^ u f té s mendajiesptodücuntïquia.vtlAyGvsTi^vs diaf
GÖRI VS qui frequenter in epiftolis-fuis càüfàs irniniftro- noua morbo,}v,ft gem)a noua qutrere cogunt medicamentorufii
rumEcclenafticqrumlegalitèr& tegulatitèt præcipitdifi- 1experimentï*
finirfift commonitoriolbatini DefenioriCunti in Hifpai
ta p .' XV» ,
»
A maioribns hpftijsacCepjniUs > v t, excepttS accùiatofiniri
in commonitorio loaiini Hifps
nias dato demonftratdkeiis. Diltgenier quarenaum eft, pri-
mum,ft indicium ordinabiliterefthabitum, autft alii dccufat ores,
alii teftesfueritnt. T)eiiide caufrum qiialitasyjidigna exilto vel de-
Tibus
Aug.tp^o,.
ad Bonrf.
"■Ittap.
prafid.!:^.