A
B
Apocaly-
pfeoicap.4.
c
D
Apo. zó.
lohdny.
Ephefy.
Ich an.
I60 t^Amhrofij Ansberti
Q u i habet aurem, audiat, fpiritus Meat ec-
clefiis.
ï 4ec auditoribüs inutile: necimpigrum efle perpendo,
fi expofitionem huius verficuli iterate bteuiter repeto,
prjelertim cum author huius reuelatioriis non femel aut
bis, fèd feptics inculcahdó eundem verfum repetere
Vciliter ac falubriter perfpexerit. Nam & Paulus dicit i
Eadem vobisferibere nïtbi quidem nonpigrum, vobis autem ne-
cejfarium. Dicatur itaque: Qui habet autem, audiat quid
fpiritus dïcat ecclefiU. Et quis eft qiii nöh habeat corporis
aurem? Ergó cordis aurem requir it, qu* diófca fpiritus per-
cipere pómt. Quid autem fibi Vult quod non ait,qul habet
aurem,audiat quid Déi filius jficutin priheipio löcü-
tionis: fed, quid fpiritus dicafcecclcfiis, hifi quia verba filij,
verba fuht Spiritusfan&i, exceptis illis, quibus dehumä-
nitate fualoquithr? Quanquam & illa fic loquipoflït Spiritus
fanótus cum filio,ndn quod ad Cé pertineant,fed quo d
fine illo did non poffint. Vbietiam patrem fimulintel-
ligimus loquicumfilio & Spiritufänä:o,& vnam Trinita-
tem ihfèparabiliter ecclefiam docere lfedirnus,in eo quod
dicitur: Qui habet aurem, audiat quïd fpiritus dicat ecclèr
fïis. Nee minimi IpfaenimTrinitas,filiodièente , VnuS
fpiritus eft Deus. Quid etiam eft, quod cum in principio
locutionis,angelo illias velillius ecclefiaedida fua Dominus
feribere iubeat, in fine tarnen adaudiendum quid'fpi*
ritus didt,non eundem atque eiufHem ecclefi* angeluihj
fèd ecclefias inuitat i nifi quia in vnoängelo fèpties repe-
tito, feptifotriiem atque vniuerfälem ecclefiam myfticc
defignatam, intelligi debere nos admönet? Sequitur:
feftata erat, non foium oculis carnis vidit, verümetiam
manibus contredauit. Et quideft illud oftium apertum?
QuidVe hoc locd defignatur per oftium, nifi mediator i»W,0i
D a &hominum,.homo Chriftus Ie s v s, ipfo dicentet
Ego [um oftium »pet me f i quit introietit>faluabiiur? Iure igi-
tur hon iam claufum, fed apertum oftium intuetur; quia
nimirum idem Mediator nofter nafeendo, moriendo, re-
furgendo, atquead coelos afcendendo,cundis fidelibus
innotuit, quia ipfè eilet redemptio mundi. Vbi vero hoc
öftium viderit,fubdendo manifeftat ciim dicit, in ccelo.
Et quid Kieper cöslum,nifi Ecclefiam intelligimus defi-
gnari? QuiacümDominus per Prop he tarn dicat: C oelunt
iHihi fettes ett : Salomon vero teftetur, anima iufttJedes eil
fapientia : Paulü$ qüoque occurrat, dicens : Chrißum Dei
virtutent & Dei fapienttam : confiât proculdubio quia cce-
lum eleétdrüm, Ecclefia eft» In qua oftium apertum cer-
hitur, öuia redemptor nofter natus& paffiis, fufeitatus,
atque ad coelos afcendiße, in ea prædicatur & creditur.
Quid autem in hac Vifione pofitus audierac lohannes,ma-
iuTeftati dicens : [ Et vtx prima quam audiui, tanquam tuba
fo B hac vidiidr ecce oftium af er turn in ccelo ■, é r vox
prima quam audtui,tanquam tuba loquefttis mecum,di-
cent is. A feilde huc,éroftendam tibi quä oportet fieri
poB hac. Etßatimfui in fpiritu.
Rccapitulataredemptoris natiuitate, ea qUze iam didtä
fuerantjfub aliis diuerfisq-, figuris repeti yidentur.Quam-
obrem in eo quod dicit, poft haec vidi,non ad ipfäm rei vc-
ritatem figuris oftenfam,fedad vifionem figuris obumbra-
tam reditur. Vifionum quippe diuerfum tempus eft, quia
gradatim yria poft alteram in figuris cemitur: geftorum
vero, noh diuerfum. Quia enim vnüm eft in rei veritate
mod per figuras difcernitur,ac fi quis vrtam rem diuer*
is modis enarret j narratiories habeburit diuerfiim tempus,
non ipfä res qu* vnqin tempore gefta eft: fic certe author
huius reuelationis, tótum Eccleuaß tempus, diuerfis
figuris repedt enarrandum. Sed cüm cönftet, antiquos
prophscas vifionis fua* fpatia per reges & tempora { men-
fes & dies fubtiliter defignarëj quamque prolixa&breuia
.inter ipfäs prophetic fu* vifiones habuerint interualla,
non tacere:qüid fibi Vult, quod Iohannes nouus Prophet
ta, filet regum tempora, tacet vifionis fuae fpatia, radicem
tantum eiufHem vifionis in fola Dominica tefiirteótione
defigit: & cum frequenter inculcet, poft h*c vidi EoC aut
illud, non tarnen indicat; fi fuerit inter ipßis diferetas vi-
fiones vel longüm vel breue interuallum : nifi quia return
Ecclefué tempus quod in fua vifione fiepius recapi-
tulandö Contexit, ad illäm Continuatam refurredionis
diem docet referendum, de aua non longe inferius in hac
reuelatione dicitur: Beatus &/anäus qui habet partem in re-
furreäione primal Prima enim refurredio qua a morte pec-
cati ad vitamiuftitize anim£ refurgunt, toto nunc tempore
agitur. Secünda vg;o, qua de terra puluere ad vicam
corpora redeant, in futurum expedatur. Bene itaque Io*
hannes vifionis fii# tempore Ecclefia» tempus defignans,
in Dominfca refiirredione collocat: quia nimirum fe~
cundum Euangelij fententiam: Venit hora & nunc eft,
quando mortui audient vocem filij Dei: & qui audierint jvi-
uent. Vnde & Apoftolus admonetjdicens: Surge qui dor-
misy & exurge a mortuis, &illuminabit te Chrifiws. Dicatur
iotque : Poll hac vidi, & ecce oftium apertum in ccelo. Qüi-
bus oculis vidit? Nimirum quantum ad figuratam often-
fionem,non carnis,fed mentis. Quantum vero ad ipfius
rei veritatem, qua: iam in carne DominoSpparente mani-
SaP-7 -m
loquentis me cum, dicens: Afcende hue. j Quo, nifi ad o-
ftium,hifi adccelum,id eft,ad Chriftum & eccleliam? Qui-
bus greffib.nifi fidei,nifi credulitatis? Ac fi aperte cuilibet
cledorum diceretur : Ad cognofcenda Ghrifti ecclefié-
que facramenta, fide confcende, crcdulitate pertin-
ge. Rede, quoque à voce prima Iohannes inuitatur, vt
ad oftium & ccelum afeendat : quia videlicet vnufquif-
que eledotum, Vt inoffenfo credulitatis pede perEuan-
geliüm ad vete fidei facramenta pertingat, veteris in-
ftrumenti dodrinâ, quæ nouam ptæcedit, vnde & in hac
Ioharines prima vifione poft tergum audit, roboratur.
Hinc enim vnus Prophetarum ait: Erit in nouißimitdiebus
praparatus nions domus Domini in vertice montium, & fluent
ad tum omnes gentes, & ibunt populi multi, &dicent: Vernte,
nfctndamus ad montent Domini, & ad Dornum Dei iacob.
Quis enim alius mons, nifi vnigenitiispatris intelligitur?
De qüoeetiamin Daniele Propheta dicitur: Lapis quiper-
cußi: ftatuam, creuit&faäus eil mons magnus»&impleutt v-
niuerfam terrain. Qu* vero alia domus D d Iacob, nifi
fandorum Ecclefia vocatur ? Paulo atteftante, qui ait :
Moyfes quidem fidelis erat in tota domo eius tanquam famulus»
in teftimonium eorum qua dicenda étant, Chriftus vero tanquam
filius in domo fua. Qua domus fumus nosȧfiduciam &gloriam
.jpei vfqueaäfinemfirmam retineamus. Hoc itaque eft, vnum
lohannemad oftium apertum & ccelum afeendere: quod,
plurimos populos admohtem Domini &ad domümDei
Iacob.Quicunque enim de vnigeniep Dei filioita inftrui-
tur, vt vnum eundemque fecundum formam Deitatis *-
qualemPatri,confubftantialem atque coseternum credat:
fecundum formam vero humanitatis,iii vera carne me-
diance anima, véracités ex virgine natum, in vera carne
veraciterpro nobis mortuum, in vera carne veraciter à
mortuisfufcitatum,in vera carne veraciter ad coelos eleua-
tum, ipfumquein nobis qui corpus illius fiimu$,quotidie
nafci,quotidie mori, quotidie refufeitari, atque perfidem
& fpera iam cum illo in coeleftibus confédéré rota fide
proniinciet: quid aliud egifie, quam ad oftium apertum 6c
ccelum, ad montem Domini & ad domum Dei Iacob a-
fcendifte, iam cernitur? Rede eçiamvox, quæ ad oftium
apertum & coelum ïohannem afeendere monet, tubæ
comparatur:quia videlicet ad procindym fidei, agmina
bellatorumvocare videtur. Hinc enim prædicatori dicitur:
Quafi tuba exalta vocem tuam. Sciendum vero,quia in
éo quod dicitur, oftendam tibi quæ oportet fieri poft
hæc: non quo iam noneftent, denegatur: fed quo dein-
ceps permanfùra eilen t , declaratur. Dignitas enim,holfm
t.
HtbyG
H
m û
nor & celfitudaEcclefîæ, quibus iam per orbem exaltata
quando Iohannes ifta cernebat:" :: vßii vfque '. in f f finem .
feculi,
quo cum Domino ad iudicandum fèlfuraeft,hac fentenerat
tia perduranda demonftratur. Quod auteqi fubditur, 8c
ftarim fui in fpiritu: fi ad folam perfonam vidends refer-
tur, quid aliud per hoc didum, quam abftradus ä fen-
fibus carnis fpiritus eius, atque fpiritu diuinitatis in cx-
tafi aflumptus, & ad videnda futura fubleuatus intelligitur?
Si vero ad omnium eiedorum) quorumi
.perfonam'
woIhiU.
M-7'";
ln ApocalypfimyLiberTertius.
perfbnäiptunc ille gerebac^ quid melius quam 'fpirftalis.
eorum t onuerfatio declaratür ? Prtemium itaque ipiritalis
grati*, reda fiderin eledis promeretur. Vnde & poft
afpenfum ad öftiiunapetcdtn.& coshim, ftatim in fpiritu
effeïcfetuntur, quibus benï per Paulum dicitur: tfon eftis
in carne > fed injpirttu, id eft, pon carnis vpluptatibu^lediti,
l’ed fpiritalis conuerfationis gratis fubditi. Quibus ruc- 1
furo per eundem prsdicatorem cxhorcatio dirigitur, qua
dicituriSpiritu ambulate, & defideria carnis nonperficietis. Sequitur:
. , / ■
E t ecce Jedes pofita er a t in cceloßqmSfidemfidens.
Quid hocloco per federn,nifi fändam Ecclefiam nouK,
mus defignari ?Anima enim iuftifedès fapientia. Sed fi fed es e ft
Ecclefia,cmluniquid eritivbi ipfa cemitiit fqdes?Nunqiiid
namdehoc quod fupra nosternimus ccelo, velcaelorum
caslo didurh intelligi d ebet ,;prsfertim cu m cfinda Apö-;
calypfis verba, plena fint myftici?|(acramentfs ? Quid ergö5
per ccelum,jnififiJcut praemifimus^ S: Ecclefiam inteftigi-
mus?Qtiod fi ita eft.quomodo f^ e s id eft Ecclefia,inccß-
lis cernitur, qu* eft Ecclefia? Sedfcicndijm nobis eftiquia
ficutin primo huius operis libro iam faflus fum,fic plerun-
que genus generi iu.ngitur, vt nó duo genera,fed vnum in-
cfelligatur.Nam & fedes coslum,& ccêlum fedes eft, & hoc
totum vhä landofum Ecclefia eft, quia & Dominus dicit:
Cccluiq mihi fedes eE. Et Salomonindicat, quia ammaiuftife-
desfapientia ell.Sedes iraq; in ccelo ponitur,cum ipfiim ecc-
lum,id eft'ieledorum-Ecclefia, aDomino praefideriniere-
tur.;, Vndc^cfubditur:f_Etfuprafedemfedens.f Agenuncr
Nunquid non aperte iam jridemus,non diuer.as res diuerfis
rendit, qüiaprimi Adam erroribus cOrrigcndis,ipfe fecun- ■
dus Adam in carneapparuit. Adam enjfn,interpc tatur ter-*
ra rubra. Digne terra rubra ap pella tur, quia n: m i r u m huma-
nitas eiuçtempo,re paffionisfanguinecoloratur. Vnde6c
eicTema Pip p beta d icitu r: Quare rubrum eft indumentum tun?
EtqUidep aliudeft quodin edv^ret,aliud qùqd rùbet,fèd
tamehhoctqttiiTvnonduo, fedyhuseftChrifttis, quiaeX'
dùabusconftet natuns,&nulla ratiohe düasaami.t^c pér-
fonas. Perfctftus enim eft Dens ». perfedlus eft fed
Deus ôc homo, vnus pçrfeôtu^s eft Chriftus.Quo^i|f^ :yî-
rç.t in eo,potchti^eft:quod?vejrbrubet,mifèneoj'diè^Éta-
queautem in illo.admiranda, vtraqde fiint amp(è5 ;-. vda,
quia Sccx eo quodviret, nqs creauit, Sc ex ec rupc-t,
nps redemit.Ex eo inquam qj^od viret-oifib^ -, r^ifeuapræ-
parauit,cx eo veroqupd ruber , ad eadt ’% f oues pèi‘-
duxic.. Pocèftauréper horum lapidum v ’ ■ .jdefiàdefîguari,
Ioanneuifiguris deugJidjfe? Quid enim ahud eft oftium
apertuminccelo,& fèdes polita,ödupéc4èdem in ccelofe-
dés, qpam filius hominisin medio candelabrbrum aureo-
rum apparens: nili quod ibi ambulat, hie autem fedet, id
eft,ibi dona tribuit, h.ic vero pro collatis muneribus iudi-
cium exercens,fingulos„dimdicat?Sciendum vero,quia per
fedentem in fede, aliquando pater, aliquahdo fihus expri-
mitur , cum fimul pater & filius vno in throno federe ere-.
dantur. Quia enim aliquando per fedentem in fede,pater
exprimatur: locus ille declarat, quo non longe inferius in
hac reiielatföne per Ioannem di citu r: vide in dextera fedentis
in throno ftbrum fcriptum-.dextetzm fcilicet^in throno fedentis,
filium per quein faifta fimt omniaripfum vero fedentem
in throno, pattern .defignans. Quia vero per fedentem in fede,
filius defigrietürfequenti verficulo apertiffime declaratur,
quó de fèdente in throno dicitur:,
Et quifedebati fimilis er at ajpetfui lapidis Iajpidès &
x Quidenimperlapidemlafpidem,nifidiuinicasmedia-
tons noftri figuratun’Quid.ycro per fàfdium,nîRhutpani-.
tas eiufHem exprimitur?Lapis enim Iafpis, ex virenti fpecie
confiât : per quem redliffime ilia Paradifi. virentia pafeua
defignantur,quib.ùs ouesvnius paftoris nurriuntùr.Er quæ
funtilla,nifi diuimtas Chrifti, in qua viuunt omnia ? Hinc
enim per Ioannem dicitur: Vit am a-ernam deditnobis Deus ,&
hac vita infilio eiuselt.Qw.: habetfilm m,habetvitd^ui nonjiubet
fi!iu%nonhabet viratmDe h s virennbus îfuiû pafeuis,idém in
quam fibi Chriftus itavniuj- v .i^perfônâ fint
fponius atq; fpohfa, vc vniim cörf f t- • .icciiuircaput ]
6c membra. Sed necabhorretd vev : >/.tdelignecurper-.
habitum fedentis,quæ & per fed m reg :anris. Quia em m
fèn(ftoru'mE«:le|i^aren.riahnias%iü'iiHiac.bericutab'öna
de(piciens,ætemæ viriditatis iam per (idem &fpem pafeuis
inhærec* teike Idfpidi çomparatur. Çuietiam in Canticis
Cancicoriftn dicitut : Qujp kakitatiiifiortU^smtciiufeuttanie i
tefacmeaudire vocem tttam. Inhortisériitti$iEcclefiahabi- ;
tat, quiainçernærefe&ionisdélions iam,.per fidem atque
fpem inhæret. Cui bene dicitur, amici aufcultanr te,fac me
audire vbi em cuam. Ac fi diçerecur:Quæ æternis deliciis
iam perfideiri & fpem affluis, Canticum fiiaiie prædicanp-
nisemitte, vt ;,miciquiaudire defideraritquam fiiauiafint
quitjusintus.perfrueris, exipfo prædicatiohis Cantico ex-
; perimentum fpris accipSant. Quia verb eleâi vniufcuiuf-
que metis- Hum alia pénétrât, ne de his quæ accepiiintu-
! itiefeat, femper human* cbh.ditipnfe infirfhitatêni âd me-
I moriainreubcat.: beneetiaijihuiclapis fendus, ïètièt tilbræ
fpecism habetis, congrüit. Vtide & lèzechiel atque«
Daniel Prophetæ, ne de jiisad quæ per fpiritùm ço|item-
pland^fùbleuantur, per çlâtiqnesm âdpræcipitiumruant,
filij hominum fæpe vOcaiicixr; Aç fi eisaliisverbis ditere-
tur:Dum viriditatem fupernægratiæin.vobi^ afpicitis,fem-
per confideiate,.quia ex humana infirmitate terra rubra
eftis.; Sequitur:
E t iris cratin circuitufedis, fimilis vifionj Smarag-
dina.
Iris itaque Græca larinaq; confuetud.ine, arcus vçcatur,
qui in die plutiiæapparer« videtur. Et quid per Kânc ni il
reconciliatie -mundi defîgnatur, qu* per inc^jpati verbi
âifpenfàtionem fatfta cognofeitur ? Hoccerte fiftilerter in-
fpicicur,effed:,us ipfius iris indicarevidetur. Arçfts namque
tuncapparet, cum radiis folis imbrifera fueritriubes illu-
ftr^ta.Sole igitiiï hubem illuftrantej iris(ideft,arcus)appa-.
ruit,quia videlicet cumpatris verbum, quod candor eft hief,
æcetiîæ ac Sol iuftitiæ^ humânani fufcipienclo iîatiiram
irradiauit, ipfa hurnanitaris eius fufeeptio., quæ profedto
; nu b es à Propheta vocàtur, reconciliatio fadta efemundi.
Beneautem un briferai, quia niniirum prsdicationum elo-
quii'splena. CongriienterfiqüidemadrecpncÜiatiqriem
'Sap.j. ;
ifa.19.
Èijagelio ait : Pi fmefi quis introierit ,faluabïtur,&ingredieiur ; hurnani g e n e r is ^iriyiouocTeftamento.a^çus figurarim ap-
&egreiüciHr,& pafeua inuenie't.Et.mtGxtaiOues meet vocem me*- ; paruilleddciibitur, quijRi veteri quoq; ideo in nubibusà
audiuntf&feequuntur me,&ego vitam a ter-nam doeis. AAhanc
virencemlafpidis fpecie m quilibeteleâorum mentis ocu-
los tendit j vfqnequo cïdem perfede inlvceiens fatietur,
ficut quodam fetipture jpco fùbfigurato onagri Vocabu-
lo dicitur: c iramfpicit montés pafeuafua. Etrurfum : Virèn-
tiaquaqueperquirit. Àd liane Petrus Apôftolusaudicores
fuosinuic'abat,cum dicerer: BcncAittusDeus& paterDomini
no fin kfuCbriJti, qm feaindum mifericordiam fuam regenera-
uit nos in Jpem viuftm,pèf,re urrcftioncm lefu Chrifti ex mortuis,
in hareditaiem, incorruptibikm à incontaminatam & immar-
cefe;bdenijCohferuatumin oritf.Sardius autaTrlapis, rerræ ru-
bræ fpeciem haber..Vndenecimmerito pereumhumanl-
tasnoftri redemptoris exprimitur, quia.veritas de terra or->
taeffe perhibotur. Benc autem rübræ rerræ fpeciem'p ræ-
Domino pofitus ioteiligitur, vt pqft inundationem diluuij
pereilm.terns pax reddita cogqofe'eretur, ytfeiliceteiusj
vifione,-padi fui memoir omnipotenstDeus, nequaquam
vlcraaquarum immenfitate terrasdelerip^teretur. Cuivi-
cfelicernomini fivna, in fine fyilabapro liceraaddatur, &
irini dicatur.vtidue hoc ipfiim inperpretatiq cius foriare vi-
derur.Nam Grarcq vocabulo pax appellatur Et in vetteri
quidemreftomeqto'Ppminus ad Noeait: Bcce egofta.-
tuopaftum meion vobijciun, '& cumfeitiine PeftropoE vps, & ad
oynnem animam.viuentem qua ell vobifeum, hoe fignftm foederis
quod do inttr me & vos, &ad omnem animam viuentem, -qua eE
vobifctnnfmgcnerationesfenipitem.'is.ArcHm meumpoham ihnubibus,
& eritfignuni feeder is inter me,& inter terram.Cumque ob-
duxero nubibus (alum, apparebit atcUs metis in nubibus: &recor-
Bibhoth. Vot.Patr.Tom.y.Pars2. Hh dabor
Genef.9.
n i l
«