PfoLSt.7'
Paßhaßj Ratberti
bàtfhïr.bu öd btalphèriiaret. Etnbtaridum adrnodum»
•Ctttbd & acihuc impërfe&i àdthiratates dicantuc glorincaU
ie Deum , qüi dedit poteftatètn taletn hominlbus. Sed
qusrenduliv, vrrurti Ï esvm vmglorificent,quidàbac,
iilis videnjtibrtsi potetlatem hominibus fanandivérbo
> an Deurn.mofe Iadæornm ,qui dedit homini O iri-
ftó Iefüj vhacum'eifdem Apoftolis talem ac tantam p ote-
ftàcem ‘curandi ^ Vt eum tantum hominem ïhcelligaftt,
mjarftuis opera habueric deitatis.Quidquid horum igitut
vtlis adftruert, pacet fenlu's ,quod iü illo poteftàs ruent
.deitatis. Vpninltamcn^ula peccata dimiferat.q^ipd folius
Deleft, & cogitationes occultas deprehettderat, & huic,
finandi ac remrgendi »ïïcut & quam pluribüs,Verbo pote
ftatemriedtrat coram e is, rediusintelUgimus, C hn-
ftumDeum illosglocificaflè ac timùiïïe,quem miferi Pha-
rifiéi credere nolueiut. Et hseceft,inquam,poteftas quam
glorificant dcitaris,qua dedit in ie crcdentibus non folum
ianari, veru m filios Dei fieri, & ad domum coeleftis patriæ
quautocius peruenite. |
E T cum iranfijfet inde Iefiu vidithominem fedentem in telo-
riio Mat'.haum nomine,& ait illiftquere w^JConfiietudo eft
San&omin fcripturis diuinis. quoriens ipfide Tc loquutt-
tur,ficquafi dealiodicere. Necimmerito.quoniametfii-
pfi videntur loqui tarnen Spiritus lanéfcus loquitur in eis»
& iplè de illis quæ vera (unt -, quafi aliusabfque fuco deto.-
lorationis reftatut, licet eo loqüèndi geriere humilitàtis
eau (à lè occultent.SicitaqueMoyfès quam fispè.fic Ifaias,
Cc & Ioannes loquuntur>quafi dé altero,vt veritas fuis
àdometür virtutibus.rid*,inquit,fcowi«f>«. Hominem aitj
non Matthaeum>quia Matthaus donatus interpreta-
tur,ctfi iam in ptædcftinârioné,ne'cdum tarnen Vocatus ad
gratiam^ideó nondum Matthæum vidit, (èd hotninetn
Matthæum tantü nomine,needum gratia. Vidit,mqUam,
hominem ex cis de quibüs didtur, Vos autemjicut homines
morietniniîPxôfeôXi quia cceleftia relinqucn s, non nifi tcr-
renis lucris inhiabât. HocigitUtVidit, quoderip ui t. In
Matthæo natnque hominem ialuaUit. Vidit ergo hominem
eo alpeéhi, quo & Nathanael dicitür yidiflè fub ficu.
Vidit, in quam, miièrationis fïiae affe<ftu,fèd iftumin telo.-
nio, ilium autem fub ficu,quo prior Adam folüslc conte-
xerat,hunc tarnen éo.lohgius,qupterrenis inhiabat.Vnde
ad exaggerandum cupidiçatis lux cumulü,fedentem eura
vidiflè dicitür. Sedebat enim vt magifter rapinæ iuxta for-
nacem auaritiæ, &æftuabat cocupifcentiarum caloribus.
Nee ftans vt vinceret, nee abiens vt euaderet, led lèdens
vt princeps rapinasminiftrotUm praedam dinperet. Nam
Græcè tributum,aut veóligal didtur. Vnde legkur
in Græco r <2 to téA(§K hoe eft, cui tributum,tribu
turn. Ex quo manifeftum^indomo tributariaeum rele-
diftè,vbi lucra, tributa,vel ve&igalia exigebantur. Sed venir
in quæftionem ,cur Matthæus nanc vocatus legatur,
cum Lucas longe retro exponat duodecim Apóftolos firn
ul eledkos, & audillè à Domino fermonem in monte,
c^iem fiipra expofuimus- Patet igitur hoc'myftice faéïum.
Illi quidem figeantes hiftoricaharratione, ante bunefer-
cnonem in monte eos vocatos fijifiê. Sed Matthæus poft
lanitatemleprofi.poft curadonem paralyticoram cætero-
rum que, medium (è interièrere maluitj vt vbi multi débiles
curantur,edam fèipfiim quafi debilem & immundum,
fànatum à pioDomino humilitàtis gratia oftendat.Simul-
que notandum,quod nö omnium Apoftolorum vocatio,
quando velvbifadüfitjin Euangeliodedaretur.Hunc ta- >
men cum vidiflèt Iefiis fedenteminteloneo, dixit ei. Se-
quereme.Ex. mira difpejifitioDei. Nathanaelem ad ièiam
venientem quem laudat, licet viderit miièrationis aftedtu
fiib ficu,nee tarnen ad Apoftolatus offidum vocat. Hunc
auté de tam profundæiniquitatis cathedra, moxad thro-
num Apoftolatus dementer prouehit j& reor,vt illud A-
I poftoli compleatur, quo priusabundaratdelUiam ,/üperabundant
gratia Quem nonlolum Apoftp|um,verumEuan-
gçliftam eflè voluit.Nouit enim artifex fingula licet ineó-
pofita, ad quos valcantvfus lbo proficere opère. Idcirco
præterie n s vidit tüateriafn operis fui, elegi r vnde forma-
ret vas in honorcm,quod prius in contumeliaiaceb^t.Vi-
ditautem,cumapprobauit. Non quod probumiamëflet,
fede m Æ b w i f c t p r o h a b i l e fierct. Sicig.turorama
inprincipio qu* fecit, yidiffe dicirar.hoccftapprobaffe.
Quidqnid enim ad feinia'odcm fui opensKoocat,pnas
»ïiiaindnlgétia probatïtvideat, Sc quidquid vident, ap-
ptobat in laudc petfeffi operis vt reducat. Htnceft y to d
ait, vm s ym t§ ia ióm ^0m e i,qm ifm £ g J t< o - Allo-
quin eos nifi prius illé Viderët, licet eins eflenwpfiad eum
non redirent. Sic & Pëtrum dc ctuc e, qui male negando
teceflcrat.telpexit, flendó vt rediret. Sicomnes, quos ad
fuamgratiam vocat,quocunquc in loco receflèrint, prior
videt ocuip pïetatis,deinde vocat fnæ dignationis officio,
vteumfequiftudcanr, Neciftumidcodiuitctnvocatvt
permaneat diués; ièd vt reliais pranibusibeatam amët
paupertaté,& exemplum fequatut Prieceptoris.fiquidem
nonfolum inctffii pedum Aetüm i'mitationeperfeaa; vitae.
Q u i propter non aliutn ad imitandum quam iepropo-
nit. ETnotandum, qnod trapfiens eum yidit &vocat. Ad
hoc quippe.vt&ipledc hoc faeculotranfiens.adaetetna
quantocius feftinet.Nam & Petruth atqne Andtcam non
Sans aüt iedens, fed pctatnbulans fecus mare, vocauit fi-
mili modo, Vt Iacobum & Ioannem ttanfiens, qaemajmodumidemMatthæusteftatur.
Propterealeaor.huiuf-
cemodieuentusnoncafucontigiflecenfeas. rroodiuinituSadinftitutioncm
noftram pmnia prapàrata, quatenus
& fides ïehfteat de jlrarce'ptp, & de d o arin a hincinde v-
bërius relplendeat ex nfegotio.
E tftirgeHsJecutw e7?e«w.]SUrgens autem fequitur,quia
fedensmale cottuerac. Nec vtique ftare quiuerat, ponde-
re praùæ cüpiditatis prfclTus. Surrexic, nec minus fide
qüam corpôre. Totus ergo furrexit, quia totus ceciderat,
& lecutus efteummoribus,cl6£trinandei,exemplo dilci-
pulatus. Non vt quorum.dam inlania contra nos latrare
aula càlun? niatur f Apoftplps fetuos feu ftultosfuifle,
quod tam fubico adhuc infeii lècuti fint eum quem nec-
dum probauerant. Nefcientes miferi, quod exauótori-
tate Vel taaieftate iubentis potiüs, quam exleuitate hæc
fecere.Si enfin in fijccihis.aut tna^aetelapide tanta vis in-
eflè «didtur, Vt faltem leuia quaclibet cöntrapofita ad Ie
trahant, quânto roagis vis &virtusdiuinæmaieftatis interim
eos afficiebat, & lu i dileûioriis flammaà torpore
foluebatinfidelitatis? Nec poteratdurarefrigus dubieta-
tis,afecie caloris quo intus vrebaturjlèd liquelada mens
affeâai caçitaris, çurrebat mox poft fontem, cuius erat
dulcedine refperla>nerciens dubitare de illo,cuius iatn
fpirituinterius agebatur. Gurrebatautem mens, led tra-
i hebantqr, de quo fponlà in Canticis, Trahe me poft tey cur-
remtu in odore vnguentorum tuorum ; ac fi patenter dicat, tra-
he prius vtexurgam, donee debilis & infirma videor,do-
neç aégrotarionc torpelco,trahe m e poft te , v t conuale-
! Icam.Pofteavero curremus,nec fine adiumento, fedin o-
dore vnguentorum tuorum. Qqibus recfeatiqdqramen-
ris indetefli poft eum ibant.Tetigerant enim,nec dubium
quin ifta virtutum aromata, nares eflrum ,d um ante illos
odor vitæ tranfiret.Et idco abfque vlla mentis retra&ario-
n e , relidis omnibus, ea quæ intrinfecus fragrabant o-
cius lèquebantur. lino trafipbat eos vis diuina, vneinus
pomorum fcilicet,quem Propheta conlpexerat,&idco
præpedire illos nihil poteraç. Poma erant cónualliumjid-
dreo cófitravnd.uuni, quern diuina manus tenpbat, reli-
ftpre nequibanr. Quod miferi nefcientes Porphyrius at-
que Iulianus Auguftus,arguunt,vt dixi,vel imperitiam hi-
ftorici mentientis, vel ftuFtitiam eorum, quod quafi irrationaljilitcrfecunfiBthbminemqHemlibetlèvocantemi
cum tantæ: virtutes tantaque ligna præceflèrint, quæante
Apoftolos,quamcrederent,v!dilîènondübiumeft. Etvt
aiunt, poterac ad fe videntesafpeâutraheçe, dumfulgor
iplç & maiefta^ occultadiijipi taris in facierelucebac. Sed
iftiqui putum hominem p ^ i l l ù m menciuntur, néque-
unt intelligcre,qüa virtute Apoftoli mox odorem vitæ
fequuntut.
E t faltum eft difeumbentieoin domo, ecce multi Publican's
spectator es vementrs,difcumbebant cum lefts.J Necd.ubium
quin vtlyUcasaftruit, & Marcusin domoMatthaîi, quia
patauerat ei Leui çonuiuium in domo fua. Manife-
fte complens illud Apoftoli > Si vobis Jpiritualia feminal8.
é,u.l
f 1
Lul-i1*
M».c^
In Matth. Eiçatïg. Leb. V.
I uimiu. dignum ejl, vt veftra carnatia mptamm. Reftus igi-
turordo, vtprius fidemfulciperet, deinde renunciaiurus
omnibus, non luxuriofe diftribüens, ledex Tuisliittipti-
I bU'hofpinlitatis conuiuiuni Domino præpàràret. Prius
iV)' taméniHudexhibuitinpeâroreiuxtalllüd, Eteeftoadofti-
, uni &pulfo t fiquis aperutrit rnihi ianuam intrabo Ad eum, & ccc-
! nabo cum illo^&ipfe mecutn. Quod it^quecoriuiuiUm tüoe
paraùiti cum pier fidern eum in anirho', addîlëïtionemi
n^fcepirfSic.iîçiCpnuiuitim quilq; Domino rédbe parât,qui
I fe prius, t uin ftia,deuotus impendit. Voluit ri.Chrifto vice
m rependere, & ^eo mpx ci comiiuium in ddmô fiià pa-
tat, vtàquoiam perpnnia (peràbat bon a, ei luà largiretur
tempoiaîia. Cæreiuni Dominùs non propter epuias tér-
rèni-viftüs adconuiuiàtarn frequentèiibat, Ibdvt.Oççalîi-
onero haberetpræftandigratiam. Hinc lànëqüotiens inf
tçrfuilïç legitur, autea quæ doepit memoranturT aut quæ
;geflît»quarenus orunes per hbëad vitæ èpùlas venirç in-
Uitaréc. V nde non minus ad pecfcàtores , quàm etiam &ad
eos qui le iuftos æftimabant, intrhr.vt cunéti le peccatores
intelligant.&ad fontem mifericordiæcurràori Nam &ilïi
• qui eu kï D omi n o in d oino epu là h tu t, q nos peccâtores àc-
cufant.nonita cum eo dilcumbunt vtpècçatores perma-
nea,nt,fèdvtdéinp.epscuniMatthæo dus magifterio ad-
h«reantr Inde namc^ueeftquod eildem calumniantibus
obiicitùr:
N 6 n eft opus valentibtts medicos à fed male hqbèntibus, &
\MâftniJàfieor^amvb!p& nonfacriftcium. J Qftèhdir igitur[
fuis rëlpofîs, cur ad conuitiiâ jpeccatorum inttaritreqiii-
dem non vt acciperet elcas, verürn vt.præftaret mifericordiam,
miferis&languentjbusindu!genriafubueniret.Nec
prætereundum qu6d:Matthæus o b i i e l e ^ fit'de c'elo-
nio, quatenus nçmo immanitite fe.élerum luorum diflfi-
deret, Domini bonitate attradtis, qui detamimis&ob-
fccenisquæftiîius videt hünc proueftum| & in numéro A-
poftolorum lubito corinumeratum. Vndfî mox & in
domo èius , quæ fuçrat officina çrudelitatis , cellarium
frandis, & /pelunca iniejuitatis, fons emaijat pietaris : vt
multi Publicani a£ peccâtores quafi ad vitam relîilcitati,
çum Domino participantur. Aftoquin fi inpeccatisper-
maneredecernerent, ei ,qui fine peccato eft, nequaquam
conuefiaud.erent. Imovniuspëccatorisconuerfioinul-
•risèxemplumpræbuicpoenitentiæ.Mütauit^rgbMatthæ-
'.uSnegoeium , ncc amifit, dum ,in'domo ad quam prius
multos lèçum propter lucra cpriduxeràt, adveniam inui- :
tat;& qm €ratm^ilkr.i^piioe,faâiK^exetnplom veni*.
i ,% 4 e cqndncit ilicoTubs ad.fcholamvitæ, quos condu-
*erât prius ad qiKeftum mprris. Àpcçpit itaque alia talen-,
. ta^ideirco refertali^luc^a. Ètfiçutbeati Pifcatpres, iam
aUpsinfa^ena^hriftji capiumpifçes, ita hic d^snegptioxe- !
niæ^liqs lecum |>ïe,ççatpres &Public?nosplurimps inuj-
rar, & o'mjnes rêcumbnnc cum lefu in dpmo milèficçrdiæ.-
De;qmh»s E^ngeîifta Marçus Multi, i n q u i peccâtores
& Pubücfflirecumbebant cuml(fu & difcipuliseius. Erant jé-;
nim.muki qui feque.banruf eum.S.equebaptur autem,quia
huie 4 iâutn fuerat, Sequere me. Apparet, ergp, quod ^>ri-
us per ignoraptigm lijçra conquifierantpræfentia, qui tapa
fubito adivpfïis conuerfionpm raptjTûntaddiuina. Facile
çnim pontemnit-ùr , quod in cbmparationèm dHeptæ rei
vifiifimum iudieatur,. Turn generpfus Âure cenfetür,animus,
qui tam fubftp per fidern,quæ raagnaputarat, & tam
facikcaptiwampremelioris vitæprætermitrit. S,ed iriui-
diafemper bonq alterius tpfquetur , prppterea Pijari&i
adeuiât ailçipulps dicçnteü.: ;
Q .V A R ^ magifter vefter cum Publicanis & pucatoribsts
mandum.i ], P^imum infirmesaibucadeuntdilcipülos,.
.quiaponaudentapeteemagiftrum reprehendere. Deinde
'fùam oftenduntimperitjam, qupd ne.cfeipfos inteHjgaht ,•
nec eum.qhem calpmniariiconatur.Nefçiuptmilèri vquod
nemo fine peccato. Et fipeccatoribus non commüniçarer,
neiuo vitajdignus eflet Vente denique eis hæc fitperftitio
d,e ia6èantia,dej3ondeiuftitia; quanjamfibutPropheiaca-
ntt,Noniufiificabittir.inconftfi&u tuoomnftviuens. VndeDo-:
minus âudieps hæc aiebat, Noneïlopus valentibusmédiats,
fedmaUJjabeniibus. Non quod afiquem lànum àmedicina i
/uælalutis exciperet,.fed vt ooan.es reos eûe inonftrarcL
Qÿôd fi mçdicin^ipirëa ægrotos hon'fneHtadSlbita,-Sfis
I S Ä Ä S l i i Ä Ad hoçqtfippéad Matrfiæ m ve- i
nîti'qjiia ill -ægrotüs erat, vt auaritiæ curaret vti Inêra,vt cp-
s Ee^ ngÜerenNpn tàmenhæcidebdiçir,qua-
fijftîfjuieum reprehçnderemoliebâturfani cflentj lèdyt
infirmantibusfe medicinäm Qftenderet. Cætemm jllps
qui défi lia kgis iuftitja præfumebant.rpagis exprpbrandp
rancit, quàm vtiuftos elle confireatur, Ac fi aperte dicati
Omnibus veni ,quiaomnes morbo preflosnoui j fed vo-
ms,quidefuperçilromalæ præfumptionis ia<âitâris, pon
opus videor. Imo Jitimilibuî ôc peccatoribps me impendp1,'1
Hæc cdntra eos di<fta graüius ^roferunrur, quja juftpÿlè
j mentiebantur; hurp'ilibùs antem & confitentibijs làlps of-
fertur. Propterea beatùs Apoftolus, Çoncluftibiim Deusa-
nmiafubpeccA'o', vt omnibus ntifereatur. Et Dauid , Omnes de-
clinAuerùnt, fitnuliuütilès falli fuitt; nqdetlqùïfitciat borium,
in?» eft rjqueadvnum.U çirCo melius çft in domo bpati Mat-
thæi Chrifto cum Publicanis & peccatoribus participari,
qaam curnPharifæi^malefineillo iuftificari. leiuni qui-
demerantdbolalutis,prQptereanpnlènriebant fè ægrotos:
ôc làturati iaôantia falfæ iuftificatipnis ; ideoneftie-
bât elufire'miFéricbr4iam,& quæteremedicum perpetuæ
faniratis. Ahoquiii quiserat ingenere humano fitnus ær
grotante ipfa natura peccato primæoriginis ? Hincbëni-
güüs Medicusadhuceos quafi ianguentes monet.
E y ;N t e s , inqoit, difeite quHJit, mifericordiam volo &
I facrificium. ] De Prppheta proferens teftimpnihm lùggrllattjüod
iuftosfe exiftimantes peçcatorum & publiça-
notüm conforria declinarint, propterea in uitat ad dobtri- i
nàm, vf dicant quid fit quod feriptum eft, Mifericordiam vo-
lo&nonfacriftcium. Milpricordiam ergo vult,diuina pietas, 0£ 6- 6‘
vt omnium mifereatur, '& omnes eapi implorent, atqué
comparienjte§ in inuicem mifericordiam præftando, mjllus
infirmitàte mifër retnarieiit} quod ifti daignantes, neç a-
^pçæftare, necfibi.qo,ærerecurabant, credentesfein fa-
erinciis, & Sabbatis, ac Neomeniis iuftificàri. Quæ dum
reprobat, horum tó a tp r es oftendit peccâtores m e , &
prouppat quantocius ad milèri.cordiam cppuolare, Medj-
cumquideni ft vult intëlligi, qui no^eritinfirmitates eor
rum,qpiexiuftitialegistumebantluperftièiolaprifumptione;
cæterum male hai>entibus, quifuæfragjlitatisçonTci-
entia viiftijgrariain requirunt,iè oftert vltron.eum. Vbifi?1
W^ÇftenditjVtpræmifi, quod hi quos tulpabant, non in
priftinispermanfere vitiis,-led.p,oenitentiamagent.es præc0
â n t in regno Dei v e n d e s adChriftiim.AdhPc quipT
P? vulneratps eft propter iriiquitates noftras.vc eius liuojre
lànareinur. Attricujtftpropterfedera noftra, vtgratis ab
i eo juftificaremur.1 Vn^c ait:
^ o n veni vocareiuftpf,Jedpeccâtores. ] Sed forte mouet
âliqpem, quomodo dixeri t , Non veniXßftos, fed peccâtores
vocare, cum omnibus patear, quodetiam eos, quos lecun
dumiuftiriamMolâicælegis atqueinllituta perfeâosin-
upni.t, ad Euaogeliçæ pu ^ en perfedionft plurimos vo-
cauie. Sienimiblospëccajpres, &n«n eriamiuftbs eîTe-
ge vocare,t, nequaquam NaphanaeldffÆlam.ieiusadhæ-
reret, quem adle venientem çantalaufte^dignum duxit ^ r
tollere. Sed & cæteri quos ex ïegé iuftos fiiilfe n einp dubi-
tat? nunquam adaltiora erigecet, fi cria/nde his non eli*
.gerçtpefgiatiam, quos vocaret. Quem îpcu.m lànc Lucas
fprtalfis explana,t. Non v<?«,*,iuqnic, vocare iuftos, fed
peç£afotes.i»poemte/jtiam. Aç fi pareu> er infinuevomnes
quidem eleâ.osad regnacpîlpriim Dominus vocat, led ft-
.lpsfpfümmodoad poe n ir% ^ ,.q ,u o i grain^o^^^
gant. Illps,liquidem, vrperfe(fto 'i?,_vitævqiiliTien appiehpidant;
iftpsvej:o,yt p.q:p,çenit4nria,pripFufiî errata deiicftoÈû
damnent. Pqtefttàmen &:aüieirint^pretarj Non veni vocar
re^îifoeoquqd! no illos.yocaucrjt e^pr^deftih?itipne, qui
fijam v plenteTuiftitiam copûituere Dei iuftitiæ non fuut
fubic(31,lèd cos potius cmi fuâiTçagiütatis confcii, çonfite-
rino.n erubefeant, qttodpmnespeçcauerunt.&egcntgra-
ti? Del, & quod i n mulris aftendimus omnes. Licet pro-
f e â o At de his ybcauerit, ,qupsprius fa)là inflabât iuftitia
çorre«ftos ad pcenitendàmj taniep nwmfellum, quod nop
iamdç fiiàyel legis iuftitia præfiunçotesj fed ifti &illi o-
ipuesqui falui fiuptgraria Chrifti ad veniam iuftificantur.
H