A
I rfù- ii.
A foe. ij.
B
Luc. it.
c
D
Pjal.9.
z.Tbefi
4S0 \jAmbrofiy Ansberti
ptura liera reftatur. Nam cum Spiritus Hindus pro fepte-
n.iriaoperatione, Ifaia tcftante, feptiformis :èlîé credatur
in bono, fpirktis etiam nequam (eptifbrmis fitpius defi-
gnatu r ii\malo. Hihc eft quod (eptem daemonia de.Mà-
ria Magdalene Dominus ciecifle teftatur. Et quoniâm
hoîum monarchic regiiVn qusfeChrifti Ecclefiæ contraria
frequenter opponkur, hört folürn aperta opprelfione po-
tcVitise fidcles impUgnat, verumetiamfub ementitafpecie
veritariSill^uearedefiderat, manifeftahleius potential
in decern cornibiis, veri autem fimilem fraudem in (eptem
Capitibus dclignauit : tamquam fcilicetbcftiaagrtO contraria,
nunc cornibùS pôtentiæ vehrilet, nunc Ghriftiat-^
que Ecclefiæfîmilitûdinemiràudüleritervfurpans, ad ne-
qu itiam Zeptern capitibus perlùadeat. Hinceft quod de-
pfjedicatoribus A,ntichnfti fub figurata beftiæ IocUtioiie
fuperms per Iohannem dicktit : Vidi alidin befiiam dfieii-
denrem de terra, &habebat cornua duofiniilia dgnt, & lor/uebd-
tur ficut draco. Prqpterea & ipfiiis nouifliiha: pérfècucio-
histempus,afperrimumncvehemefttiflïmum prommcia-
türadfüturum. In quo &arsfàllcndi,potentiæfiifFraga-
tur : & quöd fimularioni décrit, potcftate lupplebitur,
cumdamriatusilie homo, fiiius perdit;onis,eiu(que hu-
•niftri, non folum pér apertam hequiriam, verüraetiam fi*
mulatis virtutibusacprodigijsdecepèrintplurimos. Cuius
præftigia fraudis Spiritus fandhisfuperius memorat.
dicens : Et vnum caput ex captibus fiptem qùdfioccifutn in mor-
itm,&plàga mortis eius curat a eft'. Exvniuerfb fciücét po-
tènçatu (ecularis rfegni Ecclefiæ contrarij ,• vnum caput id
eft Antichriftus, qiiife pro Chriftö vult fufcipi,àüèrens
feàmortuisrefurrexiflê : quatemis quos non poteft vio-
1 enter terroribuS'frangerejadumbrata ftudeatveritate (è-
dôceçe : & apertum déclinantes errorem, verifimilem intimere
àdigat falfitatem. Hancpéftem Dominus in Eu*
àngelio doyiit præcâuendam, ita diCens : Cum immundus
(piritus extent ab homme,anlbuUt per loca inaquofa, quarehs requiem,
E t mutier t n t circundtti purpurn & toccim, drin-
aurntanure&üpidepreciofedr mtrgnrrtis.
Pnlchrclcrmodiuinus vnum idemque corpus diuidesi
infinculis paitibus proprietärem locutionis ieruat. Quä-
tum eniift ad literam.contrariumeffe videremr, fi vcl mu-
licrcm cornua habere diceret, vel beftlim auto ac lapide
preciofo circundàtam pronunciaret : cum tarnen in my-
ftico imclleau (vr (æpe iam diximus; hoc fit r a t e iuper
bcftiam fedens, quod eft beftia qua: midierem, portât : ac
per hoc in figura iam &muliercornuta>& beftia deaurata
inuenituf.Sic auremin his fpefciebus,purpura fcilicet,
coccinb&auröveljlapide preciofo vel margaritis ,m“n-
di oftenduntur diuitiai, quse reprüborum animos ad volu-
ptates ilticiunt, quaténus per eäs eorondem « i a defi-
unenuiü: fieq. eifdem fpCoieb. iniquordm hgurantor tua-
la, vt tämen altrinfeculbereäs & boiia figürenturel&iftq-
rum. Sednecmirtim, liÜtaqüæreprobörummala (igm-
ficantj figtlificçnt bohaeleétorum : çum & ea quæ in parte
Êccleliai delîgnent, rçprobi fe habere cqntendaht. Vt
enim de mukis paücapeiftringam, de hac riveretrice dici-
tur, mulicrerat drcündatapürpura & coccino : de (pon-
fa vero C h r ist ! Salomon loquitur, dicens : Stragu-
latani veßem fecit fibi 'b)Jfus& purpura indunuintum etus,àe
merètrice dicituf, inaurdtaerat àuro& lapide pr et iofo & mar-
garitis : de (ponlà autem PlalmiftàDeo dick : Aßiiti re-
qjnad dextris tuù in vefiiiu deaurato ycinumamifiÀ varitetdte.
Dequaetiam in hac Apocalypfi alibi diâtur ; Lumen eius
fimilelapidt preciofo. ,
& non tnueniens, dick : Vadani& reUertar ad domum.
meamvnde exiui. Et «inc vàdit,& aflumit fecum leptem
alios fpiritus nequiores fe, ikirigrefli, habitant ibi, &ßunt
noniffima hominisillius peidtà priôribüs. Nonnë de
;vno fpiritu immundofupèrius loquebatur ? çur alios fe-
ptem introducit ? Nunqüid non fîiffecerat dixiflè ^vadit
craßiomt fiptem {pintus mqtttores fe ? Quid fibi volt,quod
ahpslepjenvdJcit, pifi quia&itivno lèptem voluit intel-
ligi^quilîcfepdfotmis in aperto erroretanquâ in decem
c^mibuscognofcitur, Vt etiatn kUehtihusmalis in verifi-
knili fraude neqifior fèptuplum imieniatur ? Et vt quod
diçjmusmahifeftius appareat, fpiritus bonus quo adüer-
fitarirefiftensiropletRrEcclefiâj (piritus éft fàpiêntiæ. Cui
ConfcKtfio malus opponitur Ipiritds infi^ièhtiæ, qüô âpér-
W veritàfi côrhibùs reûftêns:, pars inlanit adûetfr : àlter
peipViinjilatur (âpientiie, qüo In veriftmili fraude feptiés
ae multiplicius pats àduerfâ àd fèdàceüdum præualet^Spi-
ritus bonus, (piritus ihtelledius : malus auteni, (piritu^
ftultiti AnlrtMtitriae;« • alter «îrpr peior nf>tr\r ,- limulario tîmiilnrir» difeiplinse.difdnlinÆ. Spiritosbo-.SniritlIS bo—
nus
Quid êrgo mirüm.fi vnaeademqüe rescumreprobO-
rum (ïmnlationem dcmonftrat, demonftret etiam .cle-
dorum vetæ fidei rèligioném î Qu«tl aiitém iii reproborum
,ms confilij, malus autem (piritus imprudentiä: alter pe-
iojifimulatioprouideiiriae.. Spiritus Dorius (piritds forri-1 ■
tudinis i cui opponitur malus, apertaeignauiae {piritus : al-
teE peior» iofirmitasfellerts obumbratione virtutis. Spin-
tusbonus, (piritus feienthe: cui contrarius oppönitur ma-
lus,(piritusigndräntia»: neqiror autem, ymrpatio fden-
ria. Spiritus bönüi, (piritus pietatis: malus verö, (pirU
tus impietatis: alter peior, falfe pietatis öbtentus. Spirf-
tus bonus, fpirirus timoris Dei,.cui contrarius eft (piritus
temeritaris i alterpeior,dolds £ ü x rcÜgiofitatis. Hinceft
quodipia beftia cum fit ex (ep tem, ipfum feptenäriilni ex-
iedens numerum,o(äaua.inuenitur^ Hincper P(almiftanl
(pecraliterde Antichrift©dicitur : Sedetin infidijsciim dtai-
tibufpi occulto. Deqiiö etiamApöftolus dick: fünf reUeld*
bitui ille iniquus ■. quem Dominus leßu inierficietJpifttU
deßruit tüufirationeadHentiu fui, eUm cuiui eft aduentu^/ecuH-
dum opirattonem Sathana, in omrii vtrtuU &JignU & prOaigijs
mendatibus,& in omni fedtiet'unuimquitatis in bis ijuipereünt.In
virtnte (dapettam potentiam: irtfignisvero &prodigijS
mendacibüs ac (edüctioheiniquitatis 3 hy^Ocrifin fimula-
tse vitturis defignauin Scquitur: ■ '
parte fignificatur per ^ürpüïam vel coccinutti, mil
fimulati regimïnis fucus i , Èt quia vëra pütputàin faiigm-
ne tinéitüt,per eam illackaritasdefignatur in bonurti, de
qua inlüangelio Dominus dièit : Maioimkâicbàritatem
nemo habet,vt animant fuamponatqüispro amicisfitis. ^Goccus
vero, ighis (|>eciem tenet. Et quid pétéum nîu Ëadenl
charitasfiguratur, quæper Spirit um frhdiim iii corqibus
noftris drffunditut î Sed neö mirüttt; Ipfe énimSpiritus
fandus ignis appeliaiioné dèfignàtur. HincDominus
■P/4/.44.
didt : Ignem venimitterein terratn^&quidvolomfivtdrdedt ?
Hineinadibus Apoftolorîim dicitüi : Eaftuséft repintedè
cetlo forms tanqUam aduenientisjpimrnvebeimntis, &-rtpUüit
totam donut vbi étant fedeniei i & apparuenmt illü dijpmitd
/iw/wf^^w^Perhanccharkàtem^cottadôBhquentesinzeliferaoremaccenditfttur&
leditpefchiliiisfimulationem,
contra bonos in odij fororettli exdfânttlr reptobi :
loten. IJ.
■Luc. II.
Aän. i.
per hanecharitatem &ip(bs quospatiuntur inkiiicôs di-
fiount eledi r për huiuâfrmnlationèm i fiec ipii& paôcùnt
ßndUs teprobi. Hatte cCrtè ftâàntuf pridieetoree fatuftii
ettm ab ertöte aàeoBttitiétfiétbveriitttis ïeducünt errâtes :
haue fe habdreföttttlänt peruerfortm dogmatü fèâantts,
cuni à verittreltt mettdaciumérahérê feftinahtDei ele-»
QüodàfitjoiùttftâmeretEixdnauratdauro&iapide^re-i
ciofoacmargâritis'diclrur^d eahdcth tem perrittere vide-
tur.ad reprébortttti' feilifimularionem, per qttam plurimi
déripittntor. Omäenifttperaurüffli nifi-fipientia : quid
äutemperothnettflapiäempieciöftirrtinifi'lutnmäpmttiu
Virtutum : qttid vero permargaritas.nifl ftudium vitæcce--
ieftis exprimitur ? Qtt* (Vtdiattm eft) ettm folitoGhriftl
habere »lorietur Ecclefiä, falladcer vfurparenktarpars
àdnerfa:qttaten(isdumquàsUbetapertapotentiaad!crrorem
trahdre nonvalet.obumbrata feduiäione Verjq;fimih
fraudédedpiari dequibttséttm pfæcedenriyerfu dele*
ptertt beftiæ capitibus feptettiq;ntfquamfpiriribuaageretur.
pténiffiittèdffputauimus. Quidautem imrahums pul-
chritudittem lateat aperitur, cum de comp» mewtrice
fubditur :
nation e & immunditiafotnicationis eius.
In Apocalyfßm, Liber Ottauus. -
Ipficnim (ignificatur per poculum aureum, quæ & per
muliecem inauratam auro, Prophetadicente: Çalix aureus
Babylon}<\tixmmosivi(ià eft in operatióne) fbrisquidem
per limilationcm quaftpulchra apparet.cum fit intus abo-
minatione atq; immundita fornicationis plena. Aurum
enim'fimulatæ veritatis per hypocrifin fingit, vtjfacilius ad
immunditiam fornicationis quemlibet bibendum inui-
tet. Tale enim quiddam in Euangelio Dominus expro-
banSjdicit: Va vobisferiba & Pharifaibypocrita, quifimiles eflis
fepulehris de alb at is, quaforis quidamparent bominibus fit e cio fa,
intus vero plena funtoßibus mor um um & omni ffurcitia. Sc?
quitur: f i .
Et in fronte eins nomenßriptum, myßerium ? Babylon
magna mater fprnicatiomm ér abominationum
terra,
Ne fiiperftitio erroris pallio (imulationis obtedafalle-
ret incautos,diuina mife ticordia e.ttitulo fronds fecit elle
folicitos. Sed cur tarn innumeros ipfa (imulationis arte
decipit, cum in fronte nomen Babylonjs porter, id eil, co^
fufiohis : hifi quianpn Omnibus.datum eft nofte myfte-
tium eius, ficut nec omnibus datum eftnofte myfterium
regrfi coelorum ? Nomen quidem eius in fronte,id eft,
in aperto (cribitur, fed quibu(dam in myfterio clauditur,
Vnde & in hac Apocalypfi proprer repróbos quidem, Io-
hanni angelica voce dicitur : Signa qua locuta funt fiptem to-
nitrua, & noliéa firibere, fed propter eledtos ab eodem an-
gelo affatur : Ne fignaueris verba Prophetin libri hum. Gum
veroconftetquia initinm peccati à diabolo cceperit, quid
fibi vult quod Baby lon mater fomicationum vocäcur,nifi
quiaantiquus hoftis tanquam adulter lernen fudit,mulier
véro concepit &peperit? Etidcircoconfequenter Babylon
peccati mater appellari meruit. Ambo enim peccati
genitores fuerurit, quiaadulter&meretrix vnum corpus
effici meruerunt. Velcerte qiiiaexreprobaaäione make
imitarionisfoboles procreantur, propterea Babylon in au-
toribus trän fgreffionum mater fornicationum appellatur.
Sequitur:
Et indtmulieremebriam de[anguinefinÜor'um,&
deßtnguinemaftyrum left*.
Quis vidit ? Iohannes, aut nos in Iohanne î Vt autem
veriusdicam,&ille,&nos.-Quidviditille.? vel quid nos
vidimus autvifiiri (iimus ? Mulierem vtiquèianguine (àn-
«ftorum ebriam, quod ptoculdubio duobusmodis'poteft
intelligi, ficut iifprsecedenti libre iam diximus, fcilicet vel
quia corporalkçr fiue Iudæi (eu gentes (ânguiaem (ànâro-
rutii füdecunt, vel quialèhfiim Propherarum in çarnalem
intellettum commutauerunt, ideo carnis corruptionibus
addici meru é runt. Meritum enim effufi (anguinis exigit,
vt carnalium corrumpcionibus tanquam (anguine debria-
riinfaniaht. Hinceftquod fuperiüs in Dei laudibus angelus
aquarum concrepat : Iußus es,qui es,& qui eras fanftus,
qui hoc iUdicaftipquia fanguinetn fand or um & Prophet arum cf-
fuderunt ,&fanguinemeis dedifii bibere,vt digni funt. Quafi
enim ipftim.(an«ftorum (ànguinem bibunt^ qui ob meri-
ttim eftu fionis illius,carnalui vitiorum illecebris debrian-
tur. Sequitur ;
Et mirants firnctimvtdijfemillamadmiratione magna
Et dixit miht angelmi JgUare miraris ? Ego tibidt-
cam Sacramenttim mußeris ffrbtßia qua port ca eam,
qua habet capitaßpiem &'corn/4a deçem.
Quid eft beate iohannes Apoftole , quod vi(a muljere
miraris ?-Nunquidnam quia in (piritu ràptus corporalia
cernis, & quidlignificent ignoras ? Qui enim diuiniratis
miritu fiibleuatur, vtiqjfloiti corporaliai corpöralibus, (ed
^irkualialpiritualibuSjOculis intüetur : àtq;ip(à(piritualis
viiio in inteUe&u eft. Quid inquani eft, qiiodvi(a mere-
tticê miraris, nifi qiiia nOftram perfönahrin tua allumisf
Qui dum infacro eloquioobfciira quæque ac diuerfmim
Hgürarum vmbris adoperta plerunque non intelligimus,
mentis ftuporem incurrimus. Hane enim admirarionis
Eibliotb. VetuPatruTom.ÿ. Pars i.
4S1,
ignorantiam nos modo in tarn obtedis locu tionibus pa-
teremur,nifi Iohannes inrioftra per(bnä ea qux iatn noue- j
Tatdidicifier. Quamobrcm quafi ex hacoCcafioneadmi-
rando dubitat.vt Sacramcntum meretricis 6c beftia: in no*
bis dficat : quod fine dubio nunc v(q; fiericernimus. Nam
quotidie Iohannesin hac patte adnurans & ignorans ab
angelodocecur, cumpradicatores fan<fti,vt opfturaqu«-
queindiuinis volu mini bus intclligere pofiint, in quibus
antcafenfu nutabant, fiibito per internam a(pirationem a
Chriftoinftruuntqr: quod mihi omnium minimo fxpe
euenifiecongaudeo, hanc incorporeamvocem qua dici-
ttk,^uare miraris?egööftendam tibi*interius frequenter
audiui. Quamobremoblecromi beateangelorum ange-
le, vteomodoc*tcraqua: (equunturoftendas. Sequitur:
Beßia quam vid tß i, fuit & non efti & aßenßtra eft
de abyßbjdr in interitum ibit.
Ab exordio mundi quo primumAndchriftt membru
Cainreprobus apparuit, v(quequo ip(e ttanlgremohum
autor Antichriftus appareat, huius beftia corpus extrui-
tur, ficut Ecclefiaab Abel iufto vfq; ad nouiflimum ChÜ-
fti aduenturo: & ideo de eadem beftia dicitur, fuit & non
eft, quia decedentium ac fuccedenrium fibi generatio-
num ordine (uppletur. Ac fi diCeretur : Fuit in pra:-
cedentibus membris , hon eft adhuc in fiib(equenri-
bus. Quod veto de abyfio a(cen(iira przdicitur, popu-
lus e populo exurgere narratur. Ipla enim beftia abyfius
eft,de.qua pars beftixafrendere diciturrin qua etiam nunc
diabolus, ne quantum vuljt nocere valear, religatus tene-
tur. Bene autem natiuitas beftia:,afeenfus vocatur: quia ab
ip(b exordio carnis , in (uperbiam contra autorem eleua-
tur: De^cuius membris per Plalmiftam dicitur iPofuerunt |
in ccelum os fuum, & lingua eorum tranfiuit in terra. Er rur- ' 71‘
(um : Superbiaeorumquite oderunt, afeendit jemper. Er de ß/ih^.z.
quorum principe (peciali ter dicitur: Aduerfatur & extolft-
tur fupra omhe quod dicitur Deus, aut quod colitur. Quod veröde
prxfata dicitur, in interitum ibit, generaliter hoc de
ompi m^lorum corpore intelligere debemus. Inter ha:c
autem extitifte quofdam fcimus.qui hunc locum ita ex-
ponendumaflumplerünt, vt in eo q> dicitur,ßf/Zw quam
vidißi,fuit& non eft, & aßenßtra eft de abyffo, Neronem fii-
illc pararent, ipfumque ab inferis refulcitandum & Anti-
chriftum fieri aflererenr. Septem enim befti* capita, (e-
ptem Romanos reges intelligentes, & vnum de eiufdem
beftke capitibus in mortem occifum, Neronem aftruen-
tes,quiftipfiim interfccifle, vt & ipfi dicunt, narratur. Pla-
gam mortis eius in eo curari dixer unt, quo hunc ab inferis
refiifcitändum putauerunt. Quem pröfeÄo intJUedum
cuilibet (equi (vt minus fitpiens) non facile dixerim, ma-
ximecum & ab ipfis mediocribus quam fit abfurdus,pof-
litlciri. Sequitur:
Etmirabuntur inhabit antes terra, quorum non ß tn t
feripta nomina in libra v ita a conftitutione mundi, v i-
dentesbeßiam qua erat & non eft.
. Translationem norainum quis hoc in loco fieri novi-
deat F Nam ipfi fifht inhabitantes terrain, ex quibusdam-
nandum beftix corpus cxrpitur. Sed diuiditur corpus in
partes,vt in caput velutioccilum nomen beftia: (pecialiter
transferatur.Pars enim beftis, qua: beftiam videns admi-
ratur id eft vnius corporis membra, qua: in nouiftimis vi(a
damnationefiii capitis conturbantur. Ipfinamq;quos finis
(eculi viuentes inuenerit in came, fine damnationis interitum
experientcs,(eracognitione mirantur, non ipfum
fuifte Chriftum quemputabant,obumbrata beftis iedu-
<ftione deccpri.'fed C hriftum vriqv noftru, quem fine dubio
iudicemfentienuufliftimc con demnari. Quod autem
de hac beftia repetitur,fuit &no eft :fi (pecialiter ad ipfiim
tranlgreffionis caput referatur,ita (enriendum eft, lieuri
generaliter detoto malorum corpore intelleximus.Dica-
tur ergo de principali beftia,id eft.de capite beftke, fidt &
non eft. Ac fispertediccretur: Et in membris fins iamap-
paruit,&tamerradhuc ipfiim merobrorum caput per lc-
Ss meripfiim
Ü