A
Svnodo.
C.Cartb.y
?.§. 9.10.
fab. fop*
р. ',.adHi-'\
lar.yq. j.j
с. ibi. Ó*f• {
fi-pk
Dtg l,.B45>* ]
Lires ibifc»
bi crimen
cömifl'um. (
C. Apbrict
*.IJO>
Licet mid* ftedam-
iiato appél -
lare ad Cô-
; cU. pr emin-
cialevelgepiomul
&.
c
iSng.tp.
no.lihi 7s
Matth. 18.
Concilia
qootannis
quAkt fub recoHcilieturEpiftopo,aut cérti ad Sjnodum qua congrt-
gator, occurrens pro fefkt'tsfactat| & perfuaatns Concilidfenttn-
tiam fufeiptat alter am. Httcautem dijjihitio inaneat circa Uicoth
&presfoteros, & diaconos,omnefi]tie quifub rtgula cjfe mbtiftran-
tur. Et loduens de ContilitS capitül<yigenmb>dicit.I>Jipjft
Concüiiswlfiht Presbytèiit&D'tdconi, & entries, qui ft lafos exh
ftimant, & Synodt experianiur examen. Nullis veto lie cat apod fe
celebrate Couciliaputer eoi, quibus 'Metröpolitana tufa videtttuf
ejfe commijfa. Ec capitulo decimofexto. Pcrfe&umvero Concilium
illud eft, vbi interfuirit Metropolitans antiftes.
Cap> X V IL
Appellantes autemPrèsbyten,veIt)iaconi, a quibifs»
&qualitcr fin't iudicandifacri Cat Iiaginenfês ca nones ca-
pitulo*XX. & capitulo XXVIII. euidenter oftetidiittt^Vb i
aatem interaccufatores Sc accuiatos cattfa debéat agitari
CarthaginétiféGonciliüm ftatuit, dicèftï. Vtaccu(atus,vel
acculatot in co locó, vrvdb eft illêqui èccüÊtur locujn fïbi
eligAt prdximüm, quo non fit difficÜè teftes producere, y-
bi cauia finiatur. Et bine leges dicunt. Criminum difeufsio
tbi agitanda eft, rbi crititen admtjfumeft: natn alibi criminum
reus prohibetucaudiri. Et item. Si quis aiuerfar turn, aut repc-
titiont, out cri minis obieftienepulfauerit,prouincia,in qua confix
flu ille, quiptdfatufifuas extras acliones, me aflimet aduerfari-
umfuum alibi aut lonnuspertrahendunt. Illi vero, qui pulfatiis
fueritjfi iudicem fui pebtum habuerit ,liceat appellare fcili-
tet, Eccl^iaftids ad finitimos Eqifco pos, vt SardicenfëS 8c
Cartbaginenfes canones*vtpra:rnmmus!, decreuerunt,
veladprouincialiaConcilia»ficutSacriNicjeni & Antio-
chenicanonesconftirtienlnti & ficut AFricanum Cönci-'
lium in epiftola ad Csleftinum Papam oftendit. Vnicuiqne,
inquiens concejfurn eft,ft iudicio offenfiu fuerit Cognitorum, ad
concilium fiup&umcik, veletiatH vHiuerfale prouocate. nifi forte
qitifqiidm, eft, qtqcredatvn'tcuilibttpojjcbeum noftrum examine
injpifare tuftitiam,&innumerabilibus congregate in Concilia
um Sacer dotibus denegare, aut quomodo ipjum tranfearinum indicium
( quod tantundem eft, tranfalpinum ) ratum erit, ad
quod ttftium necejfariaaperfona, yel propter fetus, vel propter
feneüutis mfirmitatem vel * multis aliis incurrentibus impediment
is adduei nonpoter unt 2
Cap. X V I I t *
A Iudicibus autem,fiae quos, iuxta Africanos canones’
Primates dederint, fiuequos ipfi vicinosex sonlenfu <k"
legérint caufa finienda regulariter prouocari non potefp
E^ an d u s Gregorios in epiftola ad Gallicanos epilcopos1
Nee hoc inquit, in hocfollicitudinis parte relmquimus ,qliod de
babenduperparAcbids concilie Pattumprouidentia vtilitatis cau-
fajancitum eft. Vnde ne qua inter fracres dijfertjie,ne qua inter Pra-
pofitos&fubiéllosfintfotttentadifeordia invnumSacerdotes an*
uenireneceffe eft. Vtdeincidentibuscauftsdifeeptatio, &fitjalu-
brisde Ecltftjtftica obferuatione conlatio. quatenus dum ptr hoc
&ffateritacörriguntur± érrtgulamfuture fufeipiunt, Omnipotent
vbiqtie Dommusfratrum concordia collaudetur: tuiusvóbêa-
dejf: prafehttam,f t bn, obferuabitis,feitote, quiafeftptum eft. Vbi
fuerint congregate duo vel tres in nomine meo, ibifum in medio eo-
rtun. Si ergo adefle dignatur, vbi duo vel tires fuerint, quarto
minus non deer it, vbiplures conuenennt ^tcerdotes: Et quidem,
quia de adbibendo bis inannoConcilio Pat rum fit regulisftatutum
i$n latet,fed ne forte aliqudimpleri hoc neCefsitas non permit tat,
femel tomen fine excufationealiqud decer nimus congre<ft.n,vt expectations
Concilü nibilprduum , • nihil prafumatur in licitum .
Nam plerumque,etfi non amore iuftitia, metu tarnen examinis
abftinebiturab hoc quod omnium notumeft pojfe difplicere iudtcid*
Cap. XIX. #
• • t
H*c itaque ttanlalpinis Ëcclefïisj éarunique Redori-
busafede Apoftolicade appellatione Epifcoporum ad
hancfedegiApoftolicam, & de Presbyterorum ac Diacö*
noram appellatione, fideiiididis Epiico^brum fuorum
quelti fuerint id comprouindales Synodos Sc diiudicadone
tegulari eotum in ifiderti Sy nodis ante longi film.-e çta-
tis annos V/qué àd hoftra tetVipora feruatâ, Sc àdeceftori-
busacpiÿcdeceflôribus'eomm fëcüta SC exécuta înerunt. ;
Quae fi etiam îllîs iêriiata , &ab èis fecuc^ Ôc exécuta non j
fuerint, nihil ptodeft éos fecundutn làcros Cühones & de-
aetalèdisRoman*Pohtificum prôaccufàris PteSbyteris
de manifeftis criminibiis comprouindales Epifcoporum
Synodos fréqtteïitare, ledfecietlicenter quilque Presby-
terorumquodlibet. Vndefifuerit redargutus,veniatRomani.
• ■ Cap. XX.
E t quia pró fingulis Presbÿ teris Epifcopi tranfalpini rè-
gultritcr iudicaçs milfos dirigere, & ad io n um documenta
feribere non valent,nebteftium neceflarias perfonas,vel
propter fèxus, vel propter fenedutis ififirmitatem, vel pro
mulrisaliis impèdimèhtis hue pro drteere, fiducialiter potent
mentiens quique innoclntiam fuam aflerere, cum no
erit, qui mendacia eiüs poflît refellère. Vnde ficut btæmi>
fimus, I.egum Ôc Canonur^ conditores prudentilfitne,iu-
ftiflîmeque v id tru n t <Jü*eunque negotia in luis löcis, vbi
ortafunc, finienda. & p er expreflà regularUm iüdicia d i t
cretiflîme itidicanda, & poft iudicium conièiüahda.Maxime
de fubiiitrodudione, contra régulas > tnulierum : pro
quaabEpilcopis Tranfàlpinis Presbyteri regulariter iu-
dicari ad hané lândamRomanam ledern iniciis fiiisEpifco-
pisveniiint, & eis epiftolas eorüm tefragantes indicia de-
ferunr, eoique vel comminiftros »Horum ad hanc fedem
àd coilquerendum contra eos venire prçcipiunt.quod nul-
lis antiquorum legibus vel Patram régulis decretum fuiP
felegimus.
Cap. X X L
Qùas epiftohs ûcris regulis bbükà,vtin pnefàribne hil-
îusOpufculi eômemorauimus,neC audoritate Apoftolica
fiiiflè miflàs^Jed compilatas qùorumcnmque vahicia cré'-
dittius.Non enim fibi ipfi fèdes A poftolica poteft efiè contraria
vel diuetfiu D equa Gelafiu^Papa didc. c onfidimus,
quod nullus iam ftraciter ckrifttàhUs Tgnoret Vniufetliufqüe Sjno-
diconftitutum-, quod vniueffalU Ecctefia probatäpaßhftts nullam
magisexequifedern pro. cateris opoftere, quam prim dm, qua&V-
namqUamqite Synodum, &fuaauftorituteconfirmât, & conti-
nudta moderattone cuftodit,pro fuo,fcilicet,principatu, quem B.
Petras Jtpoftol Domini vöfeperbrptum, Ët tlefia nibtlomiHusfub-1
fequentê,&tètiuitfemper, &ntïneuLùttm. CnMq-, nobis Contrafaluiartumreuerentiam
regularum cupiamus temere nillicefe
pediat litej
ottas Roraä
fempet de- fcuc.
& cumfedes Apoftolica *fuperior his omnibusfauCnteDomino qua
pdternis canonibusfunt prafixa p'10 deuotyqueftudeat teuerepropo-
fitOifatis indlgnum eft , quenquAm vel Poniifitunivel Ordmum
Jubfeqüentium habe ohferudntiam refutäfe. quam B/Petfi fedem
&fequi videat, & dotere, fatifqite conuertiensfit 0 totum corpus
Eccltßa in häc ftbimet obferuatione concordet, quam illic vigere
cönfpkiat, vbi Dominus Ecclefta totïuspofuitprihcipatUm.Votèk
enim fieri, vt illi, qui ih vidnis parröchiis funt huius iândç
Romauff Eiclefiæ, quique iuxta làcriaS régulas ad manus
impofirionem, & ad Syrtodos hue conUenire folelît, ipfi
pro redarrtarione contra Presby terotuni fiiofüm adprçta-
ram eXaminationem Conueniant, ficutiàcti cahoneVac leges
Getdf. I.M.
ad Epifc.
Dardan.
pricipiuht, vc ad Primättm vniufcüiulqiie prOuindç
qui negotia videntur hàbeté* concurraht, vel äd Syrtödum
quifelçfos exiftiiüànt, quo rtönfitdiffidlê teftes ptb.duce*
re,inuitentun TranfalpiniSàürem, &aliis quiin fimiliter
longinquis regionibus commotähtür, Apoftolica Sêdes*
! &ficroruni canortum prolhulgato.res foquentein eisiin-
doSpiritu, quæ fiint vnidriqnë prôuihciæ polTibilia, &
andoritäticonüenietitiä,atqufe fad Ècclefiæ congruentia
tenenda, Sc exequendä dilcrcfiflime præfixerunt. °
Cap. XXII.
Idem ep. i.
Legirdns eriätil» qüamuls rarilïîme, praceptum àSedc
A poftolica quofdam de longinquioribus parröchiis Ipe-
cmsdiocefeos.RomaniPontificis,ad cuius follicitudinem
h
Alia iitid
eft Tranfjl
pirtoruw.^
coruni q®
»iciai fdy»,
Rom*-
fa n g *P‘ß -
b.l.C.' y
[Ecclefiaßb
B
ugenii II.
-Leonis '
V. décréta.
1urontom.
\àr>n.ad
’n». 816.;^
yatJfti
i J
rctt.diß.
i'for-
icanti^in.
p Rußt ù
\ ß m
' c
tleß.'t.ep.
rat.d. }8i:
D
dar.ep.z.
Ü Leons . I
vbiuerfälis Ecdlefia per^iriet, pröpter contiimaces.cönten
tionesaliqtioslnuitatos fuifierfed de Tranlalpinis regioni-^
bus,quibus decreta priuilegiaferuaridebenr,ta!<Ä]üid pro
Piesbyterormn Sc Diaconorum appellatione h Sede Apö-
ftolicapriceprum Fuifle non legimus.t)e Ecclefiaftids ni-
hilominus priuilegiis in epiftolis B. Gregorii legimus ad
DominicumCarthagineniem Epifcopum.
tas,incpm,hocpoftpoßtadubitationeretinedt,quiaßcutnoßradefenditntis,
itajtngulis quibufque Ecclefiis fua iura feruamus. Nec
cuilibetfauentechrißigratia,vUra quam meretur,impertior.Nec
ylli hoc, quod fui iuris eftambituftimulante derogabo, fed fratres
meos b, norare per omnia cuptoificqueßudco eos in honoremfttbtte-
hi,dummodononfit, quod altert iure ab altero poßit opponi. Et alibi
idem hinc dicit. Quod verödicitis veftris temporibus delete,
feruari, qua a meis quoque decejforibus tradßa atque cuftoftita
fu n t: abfit hoc d me, vtftatutamaiorum conßcerdotibus meü in
qualibet Ecclefiainf ün^am, quiamihiiniuriamfacio,Jifratrum
meofion iura pertnrbo.
Cap. X X ilL
-Tandem hinc prater antiques regularum aclegumcon-
ftitutiones inprofnptü habemusS)modalia<%apitula Apo-
ftolicorumjEugenn.anno Imperii decimotertio Domini&
genitoris nbftri Hludouuici, & anno decinio imperii Hlo-
tharii Fratris noftri menle Nouembrio, atque Leonis IV.
anno Hlotharii crigefimo leprimo , Sc Hludouuici nepötis
noftri anno quinto merifeDecembrio decreta,quibus pr^-
cipiunt, vt, jiquijpiam Sacer dotum, ideft, Epifcopus, Presbyter,
Diaconus,vel etiam Subdiacontu de quacunque feemina crimine
forhicationis * fujpeftus, poftpnmam ,Jecundamque & tertiam
commonitionem ( Metropolitani,vel alterius Epiftopi, aut eius, cut
fübtacere vtdetttr ) inueniatur fabulari cum ea, vel aliquomodo
conuerftrijcanonice iudicetur. Quapropter vnulquifque Epifcopus
in tali re ftudiofe ac diligenter curam habere deber,
ne Ecclefia Chrifti a propriis poffit fordidari miniftris: quia
cumpröpriam-vxorem habere non permittitur, maxime
ab omni Feemina fit ab ftinendus. Et item. ‘Sacerdos etenim,
aut quiuis wins in ordinem Ecclefiafticumprouectus ^ßin eo fcelere
inueniat ur,quo abiietendus exißat, depoßtusprouidentia Epifcopi
bene prouifo loco conflituattu, vbi peccatq lugeat, &vlterius ntm
commit tat. Sic Sc magnusT*o Papa longe ante hanc cönfti-
turionetrt audbritatefacneScripturaad Hilariüm Narbö-
rienfem decreuit, vt Presbyteri vel Diaconilapfiadpronteren-
dam mißricordiam Dei,pnuatam expetantfecefiionem,vbi illufa-
tisfaclioft fuerit digna, fit etiam frukuofa.
Cap. XXtVi '
Cum ha&itale habeant,non eft perfimdorie attenden-
dumveftra: Pontificali|iudQritati, &noftra Imperiali pö-
teftati, quid prsdeceflores noftri de feruandis fäcris Legibus,
&fändis Regulis decernentes conftituernnt: ex quo-
rumplurahtate, päuca numero , non paucaponderehic
cenluimus ponere. De legibus natrique Valentinianus,
Theodofius,& Archadius decreuerunt dicentes; Perpenfas
Sennitatis noßralonga deltberatione conflitutiones, necignorare
qtienquam,. needifiimularepermittimus. Interprc»atio. Leges
riefcirÄiulli liceat, aut qua: funt ftatuta contemnere. Et S.
Cdeftinus paria defacris canonibt^dicit. Nullt, inquiens,
S^cerdfitt fuos liceat canones ignorare, necquicquam facere, quod
Patrum pofsit regulis obutareiQua: enim a nobis res digna fer-
uabitur, fidecrfetalium norma cohfti0t3rum pro aliquo-
rum libitu licentia populis permifla frangaturJ Quia, vtHi-
larius IJapa dicit. No« minus in fanftaf twi traditionum delinqui-
tur fanätones,quaminmuriam ipßus Dominiproßlitur: cum ex-
peftatiofruftun oßri minißem non in latitudincregionum, fed in
acquifitioneponttur animarum. Et item, de legibus, pra:*?ati
Augufti.OwiwM conflituta non prateritiscalumniamfaciunt,fed
futurisregulamponunt.lmcxprcio.no, Oranes leges non ea,
/ qu£e antcriori|pmpörefadaluncdamnant, fed jn futurum
obferuanda confti-
Vmim eft
Sâcerdotiû
Kpifcopo-
Anaclet.
'p.Z.
Statuta de*
ceflbium feruandi.
' Cap. XXV.
Et hincSymmach tis Papa. Dum ad Trinitatis inflar, cuius
vpaeßatque indiuidua poteßasvnum ßtperdiuerfs antiß.tes Sa-
cerdotium| quemadmodumpriorumfiatuta a fequenttbusconue-
nit V/0/*ri.?Hticaccedit/quod hxc eueniatfententiarmn
Varictas ad ipfam facrofandam Catholicam religionem
credimuspertinere,cuiusomnispoteftasinFringitur, nifi
vniuerfa4qusea Domini SaCerdotibus femel regulariter lla-
ruuntur, perpetua fint. Quod alias contingereporerit,fi
fiicceflqrdècefïbrisadibus hon tribuerit firmitatem , &
roborando qu* gefta Funt Faciat rata eftè qu* geflerir.
■(^üantaenim vicariisbeatiffimiPetri Apoftoliiudicabitur
eflereuérentia, fi qusein facerdotiopra:cipiunt,eahifäem
tranfèuntibusdifïbluanmr ? H xc igitur ferüemus noftris
temporibus, tanto gratius, quanto&£cclefi*&Imperió
eric capac us, & feruando, qua: legaliret ac regularirergefta
funt,rataeffefeciamus,quje legal iter ac regulariter gefleri-
ttius; :
Cap. X X VI;
Stiggerendum etiam veftra: fumm^audoritati neceftä- !c*rarfiun:
num credimuSivrdeqUorundam Epifcoporum coercenda ;mam autó-
inconfidetacionealios decretogenerali mftruentes cautos ~‘
emciatis, vt quorum debencefle matura& perpenfa iudi-
cia,non finrpr«cipites in proFerendis fententiis,nec Facile,
acindiferece, nequealiter, nifiiuxtafandarum.Jcriptura-
rum tramitem,traditionemque maiorum, & pro euidenti-
bus culpis quemcumque a communione corporis & iän-
guinisDoraini Dei noftri lefu Chrifti, in quibus poft vni-
cum baprifmum pr^cipue humanae falucis reconciliario Sc
fumma confiftit,pro fuis iniuriis, vel animi fui modbus ac
iracundiafèparent. QUoniam tra Sacer do tis, ijpfan&us dicit Graham
Gcegoti\is,nequaquam debet ejfeprseeps, & perturbata.fed ma- 1i inEu~
gisexconßliigrauitate *meiuenda, nec debem temere indtfeuffa ^mitigäda:
iudicare,necjmfsimtliiïafineprobattonecreden,fedauftorisnoßri litmü. i9.
faäapenfare.Cui cum omnia nuda&apertafint, mala tarnen So- imoralx.xy.
doma no’.uit ante iudicare,ficutfacra doeg h flor ta,quam probare, Geni8*
nosinfiruens, ne mala hominum ante prafumamus credere quam
probdre.
Cap. X X V II. e
Sequanturautem in proFerenda iudiciâli fèntentia§ân- Leoferm. \ ;
«äorum Roman* Sedis Ponrifîciim documenta, Leonis, j in mm-
atjpe Gregpni.Biatifstmo Petro,inquicLeo, d Chrifiodicitur. , ***{*/-
Tibidaboclauesregnicalofum : & quacunque ligaueris fuperter-
ram, èrunt ligota & in ccelis. Et quacunque foluèris fuper terrJht,
eruntfoluta & in ccelis. Tranfiuit quidem etianÿnaüos Apofielos
tus ifiius poteflatis,&ad omnesEc clefts. Principes decretibuius con-
flit ut to commeauitzfed nonfruflra vni c ommendat ur, quod omnibus
intimetur. Petro enim ideo bocftngulariter creditor, quia cun -
fits EcXlefu Reftoribus Petriforma*praportitur. Manet erga Petri
pritiilegium,yb'icunquefertur ex ipfiusaquitate iudicium. Nec nimm
eft,vel feueritas, vel rmifsio \ vbimhil ligatllm, nihil eft clti-
tum, nifi quod beat us Petrus, aut ligarit, autfoluerit. Hiric cert a
confideratione daturinteüigi, quia in iudicando non eft Petri pri-
uilegium,vbinonex ipßus ferturaquitate iudicium', eft igiturpra-
iuafcium,non iudicium,quianon iurediäum,ideft,nen mftttiale-
ge prolatum.EtS. G r exodus, &</»e agïtur,vt qui nefiit teuere mtr-
deraminaVitafua,iudexvita fiat alient,vi vel damnet immerms,
velaliosttfcligattts[oluat, cum fua voluntatis motusi mmdutem
caufitrutn méritafequitur. Vnde f i t , vtipfebaclrgdndi acfolutndi
poteftatç fe priuet,qui hanc profuis voluntatibus, & non profubie-
äorum mortbus exercer. Iudicare enim digne defubditisnequeunt,
qui in fubteäorum caufts fua vel odia velgratiam fequumur. Vnde
reäepcrprophetam dicitur. Morttficabant animas, qua non mo-
riuntur,&vtoißcabant animas, qua non riuunt. Non mortentem
quippetnortiftcai,qumftum damnat, &nonvtfturum vittificare
mtitur,qui reamfupplicio abfoluere conatur. Caitfit ergopen-
fandafunt,&tunc Igandi atquefo'ttendi
poteftas exercenda. *
i t
BtetS.lji