Hincmari Rhemenßs Archief ifcopi
m'lehtir vfurpm volmgi. Propttrea 'ßliiaStüs reha infaitE-j cipis jäceßmmit]e$ri£atum. UP ergo reftra fiatemtai agat,
pißot« neminem vnquam vnmpfrltm nominee, neMMt u m ) vt cnm wftor paftorum in iaduio venertt, de loco regtmm,
det.nbatycum alteri bomiemejfert iniebiwm. Etitem.siraira : quemaccepte.reatum haben non poßtt. Et in Epiftola ad Cy-
hoc diet licenter permittitur, honor Patriarcharuni omnium ne-
gatun & cum fort affe is in more perlt, qui vniuerfalis dicitur,
nuüus tarn Ep'ifcopus remanfiffe infiuttt veritatis inuenitur. Ob-
tefior ergovteonftanter ac finepraiudicio firuetis,ficut accepiftü,
Ecdefias, & nih.l fibi in Vobis. hac temptatio Diaboliu vfur-
pationis adfcr'tbat, ftate fortes,flate fecuri, fcriptaquecumvni-
uerfalis nominis falfitate nec dare vnquam, nec fufeipere prafu-
matis: omnes Epifcopos cur t veftra fubieäos ab huiusadulationis
inquinationeproliibete: Vniuerfa vos ecclefia Patriarcbas non
folum in bonis oper'tbus fed etiam in veritatis auäorirate cogno-
fcav.fi qua autemforfan aduerfafubfequantur, vnanimiter perfii
Ed.Rom. ß entesettammoritndodebemus offendere:quia in*damttogene-
y Z £ £ \ ralitatisnoflruinßectaliteraliquidnon amamus. Dicamus cum
|fTsZmint. Paulo: Mihiviuere Chrifluseä,&morilucrum. Atidiamus quod
Philip, i. primus omnium paßor dich '• St quid patimini ptopter iußiiiam,
Ltb.j.in d.
be at i eritis. Mihi enim crcdite,qu'ia honorem,quem pro pndican-
l Pet-J' da veritatefufeepimus, fi neeeßitatis caufa exigat, fecurius pro
eadem veritate relinquimus quam tenemus. Pro me autem,ßcut
veßram carißimam beatitudinem decet, orate, vt hoc quod volts
loqut audeo, oper'tbus oßendam. Ec item in Epiftolaad Eu-
logium Alexandß'num Epifcopum : Indicare quoque ve-
ßra beatitudo ftuduitjamfe quibufdam nonfiertbere fuperba vo-
cab ul a, qua ex vanitatisradice prodierunt, & mihi loquitur di-
cens sficu&ußfiis; quod verbum tußionis peto d meo auditu re-
meuete,qu'u feto qui fum, quteßis',loco enim mihi fratres eßis,
moribuspatres. Non ergo iufsi »fid qua vtilia vifa funt, indicare
curaui. Non tarnen inuenio veßram beatitudinem hoc ipfum, quod
memoria veßra intuit, perfeäe teuere voluifß : Nam dixi nec
tfnihi vos, nec cuiquam alteri tale aliquid firibere debere, &ecce
[ inprafationefyißola,quamadme'tpfum, quiprohibui, direxifits,
fuperba appellation is verbum, vhtuerfalem me Papam dtcentes,
imprintere curafffi ; quod peto dulcifiima mihi fanftitas veßra
vltra nonfaciat, quia vobis fubtrahitur, quod alteri, plufquam
ratio exigit yprabettir. Ego enim non yerbisquaro profferari,fed
moribus: nec honorem^ffe deputo, in quö fr atres meos honorem
fiuumperderecognofco. Meusnamque honor e߻honor vniuerfalis
Ecclefia: Metts honor efi, fratrum meörumfolidus vigor. Tunc ego
vere honoratus fium cum fingulis quibufque honor debitus non
negatur. Si enim vniuerfalem me Papam veßra fanätt$dicit,
negatfe hoc effe quod mefatetur pniuerfum :fed abfit hoc, rece-
dant verba quayaniiatem mflant, caritatem vulnerant , &qui-
dem in fanäaCaiccdonenfi Sjnodo, atquepoS, d fubfequentibus
patribus, hoc eft, decefforibus meis oblatum, veßra fanäitas&o-
uit: fed tarnen nullus eorum y ti hocvocabulo voluit vnquam, vt
S m in hoc mundo honorem facerdotum diligerent omnium,
apud omnipotentem Deum cufiodirentfuum. Et in Epiftolaad
diuerfos Areniepifcopos a pari: Cognofeat fraternitas veßra
loannem quondam Conßantinopoütana ciuitdtis antißitem,contra
Deum,contrapacem Ecclefia,in omnium deßeäu & tniu-
rta facerdotum, modefiia ac men fura fua terminos exceßjffe, &
inlicite in Synodo fuperbum acpeßiferum cecumenicum, hot eft
vniuerfalis fibi vocabulum vfurpaffe , quod beata recordationis
Pelagitts deceffor nofter agnofeens, omniageßa eiufdan Synodi,
prater ilia, qua iüic de caufa veneranda memoria Gregortf Ef>i~
ficop't Antiocheni funt habira, valida omnino deßruttione cajfd-
utt, deßrültßima iüttm increpatione corripiens, v t d nouf &
temeram fuperflitionis nomine cohiberetQ adeo vt fuumeum eo
Diaconem, n f it an tum nefas emendaret,procedere prohibetet-, cuius
nos rettitudinis zalo per omnia inhärentes, ßatutdftpftus fine
refragatione, Deo protegente, feruamüs: quia dignum eH, vt.
j reäam decejforis viam greßibus tnoffenfis incedat, qut de eodem
loco adreddendam rationematerni iudfris tribunal expefiat. Ec
paulo poft: Hör tor atque fuadeo, vt nullus vefirum hoc nomen
aliquando rectpiat,nuüus confentiar, nullus fubficribat, nullus v-
bifuerit feriptttm admittat, vel fubfcrijßionem ßam adijeiat,
fed ßcut omnipotentis Dei minifiros decet5 integrum fe ab huiuf-
modi venenata in feä 'tone eußodiat, & callido infidtatori in fe locum
nonprabeat,quoniam b'oc&intotiusEcclefiainiuria,ac d't-
ficßione, dßficut dixmmjn omnium vefirum deßeäufit. Mam
} fi Vnusyvi put at,vniuerfalis efi, re fiat vt vos Epifcopt nonfitis.
j E t poftaliquanta:N**wyi<7«w (quod non credimus)feripta pro-
I fentmaliquainparte neglexerit,d beatiPetri Apoßolorum Prin-
Lib. 6.ini.
Lib.6. ind
lyep.xl.
Faul, ad
Eph. 4.
,Tim, j.
F
riacum Conftantindpolitannm Epifcopum Ioannis Epi-
fcopi fucceflorem: \n fooc(inquic) vos medullitus ampleüi-
mur, in hoc fiacérdotes effi recognofcimus, f i repulfa vanitate ver-
borum ,fanclitatis lotum cum fanéta humiittate teneatis. Ecce
enim in néfandt appellations nominis fcandali&tti fumus, & non
minimas querelasfiruamus in mente,promimus in voce. Vefira
autem fraternitas nouit, quia veritas dicitxSi offers munus tuum
adaltare,& rel qha. Quainre penfandum, quia cum amnis culpa
oblato facrificio delettir,tantum eh malttmfcandali alieno torde
generariyVt ab eo qui peuauerit, nec ipfum facrificiutn Übmi-
ntâaccipiat,quéddelere peccatumfolet. Curate ergo cordishofiri
fcandalum fefiine (fetergere, vt pofiit omnipotent Detis oblatio-
nis vefira facrificium acceptabile habere. Et itemin alia Hpi-
ftbla ad eundem: o}ortet^inquit) vt mihi atque omnibus
ƒiambus vefiris,eius cbaritatis pulchritudinem in hoc primum
opéré monfiretis, vt verbum fuperbta per quodgraüe fcandalum
in Ecclefiis generatur auferréfeftinetis, hoc modit omnibus im-
plentes quodfîhptum efi, folliciti feruare vnitatem fpiritus m
vinculo pacis. Et r urfum: Nullam occafionem dare aduerfàrio ma-
leditti gratia: Tunc enim oftenfa caritasvera eït,fi pertyphum fur
perbia inter nos fcïffuranonfuerit. Ego enim lefum tefiem inuoco
in anima mea, quia h fiimmo vfuc ad vltimum nuUi hùminum
dare fiandali occafionemvolo: omnes effe magnos&honorabiles
cupio, quorum tamen honor honor't non detrabit omnipotentis
Dei. Nam quifquis fe contra Deum honor ari appétit, mwï hono-
rabilts lion eft. Et paulo poft : Quia hofiis omnipotentis Domini
Anttchriftus iuxta est, fiudiafe cupio ne proprium quid inue-
niât, non folum in moribus, fed neque in vocabulo facerdotum.
Ea ergo quanouo modo introdufta funt, ipfo ordineqtto inlata
funt, auferantur, & pax nobis in Domino ihübata permanebit.
Nam qua erit inter nos dulcedo, qua charitas,fi nofmetpfos voce
refouemus,&rebus pungimusl Et in Epiftolaad Mautitium
Auguftum: Eundem (inc[\iit)fratrm & confacerdotem meum l i j ^ o .
( quin Cyri^cum Conftantinopolitanum Epifcopum ) fiu-
diofeadmonere curaui, vt fi habere pacem, omnium concordiam-
que defiderat, abfiulti vocahuli app^atione compefcat, de qua re
mihi in fuis iufiionibus Dominorumpïetas,pracepit, dicens ,vt pro
appellatione friuoli nominis inter ms fcanâafum generan non
debeat. Sedrogp ,v t tmperialis pietas penfet, quid aliafunt fru-
uola valde innoxia, atque alia vebementer nociua. Nunquid
non cum fe Anticbriftus venions Deum dixerit, friuolum valde
erit? fed tamen nimis peffiitiofum. Sed quantitatem ftrmonis
attendimus, dua funt fyllfiba: fi vetopondus in'iqtâtatis, vniuerfa
per nicies. Ego autemfidenter dtco,qi6a quifquisfe vniuer-
falemfacerdotemvocat, vel vocari defiderat, in elationefua An-
tichrifium pracurnt, quia fitperbiendfi Je caterispraponit : Nec
difpari fuperbta ad errorem ducitur : quia ficut peruerfus ille
Deus videri vult fuper homines: ita quisquis fie eït, qui folus
facer dos appcllari appétit fuper reliquos facer dotes: Sedquoniam
veritas dicit: Omnis, qui fe exaltatjmmûiabitur :fcio quia qu&lï-
bet elatio tanto cititts rumpitur, quanto amplius infiatur. lUis
ergo pietas vefira pneipiat, ne quodperappellationemfriuolino-
minis fcandMum gïgnant, qut in fuperbta &typho cecüeruht.
Nam peccater ego, qui auftore, Deo humilitatem teneofadmo-
nendus ad humilitatem non fum. Et in Epiftola ad Anafta-
fium Antiochenum Epifcopum ‘ îtt fufcip'tenia fratris &
c on facer dot is nofiri Cyriact SynodicaEpifiola, dignum non fuit,
vtprocaufaprofani vocabuli moras facerem, ne vnitatem fantta
Ecclefia perturbarem: fed tamen de eodem fuperfiitiofo & fuperbo
vocabulo eum admonerefiudui,dicens -.quiapacem nobifeum habere
non poffet,nifi elationempradtdi verbi corriger et, quatn primus a-
pofiata inuenit:vos tamen eandemcaufam null am effe dicer e non
debetis: quiafi banc aquanim'tterportamus,vniuerfa Ecclefiafidem
corrumpimus. Scitis enim quanti,nonfolum haretici,fed etiam ha*
refiarcha de ConftantinopolitanaEcclefia funt egrefii,& vt de honoris
vefiriiniuria taceam ifivnusEpifcopus vocatur vniuerfalis,
vniuerfa Ecclefia corruitfi vnus,vniuer fus cadet,fedabfit hocftul-
titia,àbfithacleuitasexauribusmeis. In omnipotente autem Do->
rnino confido, quiaquodpromifit, citius impleturus eïl: Omnis qui
fe exalt at, humiliabitur.
HancEuangelicam fententiam, frater, intelligencer attende,&
tènàciter mente reconde: fe& & illam bead Gregorij
H
c a p .xv:
Tim. K
opufi. L V.
gorij,quam,vt paulo ante legifti , huicEu^ngelicæ fèn-
tentiaifubiunxit, dicens: Scio quia qualibetelatio tanto citius
rumpitur, quanto amplius inflaittr. Recognofcç igitur inpdum
ôc menfùram tuam tibi à Deo p.et Canones iacros decre-
ram,&efto hùmilis inoculis cuis, attendens quod Dominus
dixit Sauli $ Nonne cum effesparuulus in ocülis tuis, caput ih
ifraelfèci frtNunc quia m^gnus es apud te,ab 'teci te ne fis .Rex.
Etiftps veteres & emortuos cinéres, àïàcris Canonibus
dudumfepultos, eprum, quicontcaprælatps lups rebel-
lauerurit moliri > defiftë refufeitare. Sed timeo qupniam
ea,quæ vera 6c humilia funt,videre nonppteris,albuginem
habénsin pcülp.id eft, arrpgantiam in mente. Vpde Do-
. minus ad Moylèn dicit i Quihabueritalbtigtneminoculo, non
offeratpanesDeofuo,.necaccedat ad mmifteHumÿus. Quadewe
inculco dbüèntentiambeadAuguftini ad Iulianum Epi-
icopum inueiiem, & per fuperbiam male fentientetn, ab
Écclefiajiatholic fegregatum , inaliolcriptoiamàtele-
&ani,(ed vrinam non ncgle£ta$l. Quando f inquit ) animo-
fitatem,quateneris,vicerk,tunc veritatempoteris tenere, qua vin-
ceris. Quantfctlicet veritatem,f i , rel'tÿaanimofitate,non tenueris,
difiretionem in fanttis fcriptùris, & in facris rendis habere non
poteris: ßcut nec illi, qui eas dtfçrete intelligere mluerunt, &
ideo errauerunt quidam eorum voces éarundem firipturarum
non difeernendo, f i ut hoc quod Dominus dicit : Ego & Pater v-
numfunm, Arrius diäum de vnitate fubftantia , vnum , ih-
teiligere noluit. Sabellius ad perfonarum proprietatem, fumus,
nonretulit, & v ter que ideino erràuit , in vnitatequoque vhi-
11s eiufdemqueperfonx ex duabus , & in duabus fubfiantijs , id
eß,naturis, diuinitatisfctlicet, &humanitatis fubfifiens Dominus
nofter lefus Chriflus Hoc quod ite% dixit , Pater maior
me efi, Arrius non humanitati , fed diuinïtati adferipfit , &
ideo indignant vit am digna morte finiuit. Qufdam vero
eorum eafdem feripturas male interpretando , ficut beatus
Petrus de fanfti Pau'i Epiftolis dixit : In quibiis ( in'
quiens ) funt quedam diffictlia ad intelligendum, qua indoäi
& inftabiles deprauant , ficut & coteras feripturas ad fuam
i ff or um perditionem. Diffictlia autem intelleHu in Epiftolis
Pauli qua ab indoftis & inftabtlibus dicit deprauata , ilia fient
maxime in quibus de gratta Dei loquitur » qua iuftificat im-
ptos, hoc eft , ex impijs fac$ iuftos. Dicit enim ipfe PauIus:
vbi autem abundauit peccatum yfuperabuniauit gratia : Quod
indoäi & mfiàbm non. intelligentes , putabant eum dicere-,
faciamusjnala, vt ventant bona.-.Abiic autem, vt Paulus)««
aud, tores adprowerenda bona doceatfocere mala > cuius omnis in-
tentio eft d ma is coercere, & ad bond^Ugenda quofcumquepoteft
aduocarc. Sed cum dicit, vbi qutern abundauit peccatum,fuper-
abundauitgratia, donum gratia per hoc vehementitis commen-
dat, qua & magna filet coriuerfis, & minora dimittere peccata:
& quanto quis motor a ànte^omerfiomm peccata commifit, tanto
maiorem gratia donantisindulgentiam conuerfus <*c«pif.Quidam
autem ex eifHemfcripturis quædam erafèrunt, de quibus
reuincitimebant, ficut conftat Arrianos de Euangelioe-
rafiftè quod Saluator ait ; QuiaDeus Spiritus eft : Quo-
niamcredere nolebant quod Spiritus ian&us Deus ef-
lèt omnipotens. Quidam edam de Epiftola Ioannis e-
raferunt : . Et amnis fpiritus qui foluit lefum , e$ Deo non
eft : n® ftilicçt per au&pritatem bead Ioannis reuince-
rentur. Vnde Neftorius nefeire fe prodfdit hanc au-
thendcis exemplaribus inditam fuilfe fententiam , atque
ideololuerenon timuiclESVM, dicensbeatam Virginem
Mariam non D e i, fed hominis tantum genitricem , \ t
aliam perlbnam hominis, aliam fàceret deitatis : neque
vnum Chnftum in verbo Dei & carne àtque anima cre-
dens, fed feparadm alter uni Filium Dei, alteram hominis
prædicans*. Quidam niminim iplàs feripturas verbis inli-
citis impofturaueru n t, ficut Macedonius Conftanrinopo-
litanus Epifcopus.quiab Anaftafio Imperatore ideo àciui-
tateexpulfiis legitur, quQniam fellàuit Euangelia, & ilium
A poftoli locum vbi dicit : quoddpparuit incarne, iuftifteatum
eft inJpiritu. Per cognadonem Grascarum litterarum
0 Ôc 6 hoc modo mutando fallàuit. Vbi „enfin habuit
qui, hoceft, 0 c, monofyllabum Græcum , littëra muta-
taoin 0. vert it , & fecit 0 c, id eft , vt effet Deus appar ui t
pet carnem : quapropter tamquàm Neftotianûs fuit
expulfus. Et multa alia funt in feri^turis dé quibus male f
Cafit. 1_____ ‘____________||p
intelligentes, fcandalum fiti fumpferüht: Ârquia holuè-
%
rupt fieri difeipuli veritatis, magiftei funt f ia i erroris, ficut
de hoc quod dicit Apoftôlus : Mediator Dei atque homi- *-Tm t
numhpnio Chrijlus lejiis: quo teftimonio ad au^ontaterti
h*refisfu«ePodnus eft vfiis, & de Epiftola ad. Philippem
fes. Habitu repertus vt homo , Mardon fantafiam corporis
Màtth.i.
Ibid.
G en.y.
Gen.i.
confeflùs eft e'ffe inGhrifto , non .corpus, oed ôc A -
gnoitæ Heretici' hoc^ad fuum cohfirmàndum errorem
protulerunt quod didtum eft : De d;e autem & horar.emo
feit , neque Angeli.in Coelfs ’, nec filius , nifi pater folus. Et
de hocquod in Genefi ftriptüm eft poÜnoctem, diemcoeptum:
tenebras coaruas Deo , qui inacceffibilem lucem habitat,
dixerunt nserecici. Et ex eo quod ibi di£tumeft;.2Faciamus
hominem ad imaginem & fimilitudinem nofiram : .Diabolus
primum hominem idololatriam docuit,dicens: Eritis ficut
dq. Ët quia Matüfàlæ anni oetatem diluuij excedunr,
non tantum o6to„animæ referuaeæ funt di#æ. Et clamo-
res .Sodomorum , repîetis iani péccatis , Deus andî-
ens , tanquam ignorans clamorem , defcendic, vt vi-
deretan plena effen t.. Et quod Mo.yfi fepulchrum nemp
feferit , nec etiam fepelientes fepultum. Et lex diuerlà
fîbiipfifithoftis. EtsDominus non mietere potuerit Spiritual
fànâum, de quo ipfe natus légatuir. Nec mortem
gladiq, vfùris denuntiauerit , qui glat%m pafliirus emi
praecepit. Nec ad inferos dèfcenditx, qüi in Pâradifô
cum Lacrone intrauic. Et Apoftoli reperiuntùr in cri-
mine, qui baprizare in nomine Patris, Ôc Filij, & SpirU
tus fàn&iiulïï , tantum in I e s v nomine baptiiâiuerunt.
Et dehocquod didtum eft , Ego. Deus créons mala. Et fecit
omnia , & ecce bona valde. Et.multa filnt alia , qüæ lon-
gum& non necefïàrium éft nobis modo ahnuir,erarè>
de quibus fapientiffime; atque fandifiîme di<ftis , inful-
fi&fcelerati tenebrofîfllme perditionem fuam adinuené- :
runt. P '
Ët quia, vt HylarùsPapa dicit , Nc& minus in fanila- C a p .
rum traditionum fancliones dedpquitur quam inipfm Do- XVIIIIt
mini iniuriam profilitur. De Ecclefiafticis regulis quidam
fumpferuntfeandala, &hærefes , acfchifmaCacondide-
runt, ficut Meletius à Synodo Ægypti fcpifcoporum depo-
ficus u à quo Meletiani funt didti , qui ab éo poft depo-
fitionemfuamfuerunt ordinati ,, quos Nicæna Sÿnodus
fub comditione in gradibus fuis rècepit , ea neceffitate,
ne cum Arriauis, cum qüibus iiindtifueranr, remahentesj
acrius Ecclefiam Catholicam inïpugnatent. Sed & No-
uatianos æque fub conditione Synodus prædidà recepit:
Hæc enim hærefis à Nouato Presbycero Romans hitié
Ecclefîæ , poftea aucem contra régulas- à confortibus
fuis fa<fto Epifcopp , fumfit exordium ; qui Nouatus^
ab geelefiæ Romans communioUe fùfpsndic , quóniam
CorneliusEpifçopusfideles, qui facrificaueifltnt temporé
fad s perfecutibnis à Decio, immutata Concilij Epifco-
palisacerbillima fententia , cnius innocentius in decre-
tis fuiscommèjiiorat, in com'mUnionereéëptà ; Quorunl
fdlicei?Nouatianenum, Epifeopo nomine Acefîc^ Con-
ftantinus. Imperator , vocato ad Nicsnum Concilium,
Ôc in dogmate fidei & Palchalis feftiuitatis cohfentiënri,
fed poenitentesad poenirentiam recipere renüenri, imperator
mirabilis dixit : O Acefi.ponefcaUm, & fipotes, afiende
filtmn caelum. Ex qua condefccnfîorie circa Nouatian'os,
& M^lecianos- 'cauf^nécéifitatis proueniente ; cum iili>
q u o s\ite damnationçni.fùarft Bonofus ordiiiaüerat, in-
tzradibusa-ecepti fuerint, etiam eos , qui à CathoIica ad
hærefim »anfierunt,& a Bonofô damnato ordinati tiierunt
Ànifius quidam cum fuis collegis tecipi in Ordinibus fuis
debere decreüit, ne cum eôdem Bonofb remanerent, àc
non mediocre fcandalum Ecclefîæ Cotholics fieret, quod
fendus Innocentius diflblüit&repplic. Et quiaidem Concilium
Pauliapiftas Hsreticosad Eccclefiam yenientes ba-
ptî2ari prscepit : quidam etiam alios Hsreticosbaptizap-
dbs effe dixerunt,quod Apoftolica fedes, &plenaria Concilia
C ficut décréta Roinanorum Pontificum monftrant,&
fendus Auguftinus verbis &fenfibus,copiofis li^ris oftendif)
periicusab(ëcarunt.Se4&aliahmcdeuocareif medi- j
umpoteram,nifiprolixitateravitarem. j
Ne igitur eaufe indifcrëts intelligent is , de his ^uæ |
colle