A I itaiundis lördancmfaciunc.ïnqnoGhiiftüs inter reliqna
ideomyfticebapt zatur, vt duas fibileges fimuliundas
doccrer. Int créa quod per aquam vifibi lem celebratur, v c
non folum Gentiles ad trdem, verum etiam& Iudæos du-
ceret, fi forte crcdidiflènt remiftionern peccatorum, per
rem vifibilem fieri,vt ante pet fecrificia colueuerant: quia
omnino finon vidiflent lauare corpora, minus forfita'n
animas mundari credidiflenc* P oked: '
A I o a N N £ s prohibebat eum dicens, ego -a H debeo bapti-
nart,&tu venis ai me?3 Expauerac autem earn
niile.cui nullainerat baptizandi neceflitas, eo quod ipfe
tollererpeccatamundi,fient iam idem reftatus fuerat. I-
gnorans profedo,quodnifi medicus primum veniilètad
ægrotum languentem, languens mcdicum non require-
rer. CuiiDominus:
.. Sine modo, fie trim decet nos impiété omnem tuft it iam• Of
Ac fi patenter dicecet : Sine modo^itnpleri ad quodve-
ni. Quia quidam fiiam volentex ftatuere iuftitiam, fa-
d i rei» fines iufiadz minime contigerunt. Nos autem*
quia otnnes dilapfi finit pet fuperbiam, fic decet per
humilitads exemplum reducere ad vitam, & infinuare,
quod nemoabfque ynda baptifinatis poflît perfede iu-
ftusexiftere. Ac fi aperte diceret; Si ego Domiqus^p*-
pete Spiritus iàntSti" de Virgine natu s & eonceptus fine
co n tagione peccati, fecundæ na t iui ta t is 1 auacr um nqn
dedignor fùbire, quanto magis necefferium eft omnibus
, quamuis innocenter iufteque viuentibus, vc nullus
eotum contemnat meo ex emplo etiam velut ab ihfimis
humilioribufque baptizari? Hinc quoq.ue decet nos implore
primum omnèm iuftitiam', videlicet per quam o-
mnis iuftitiarum finnma ab omnibus dejneeps implea-
tur, vc omnes non ex operibus, ncque ex libertatis ar-
bitrio glorientur, led agnofeentes fe reos, iuftitiæ Dei
•-fint fubie&i. & iuftificentur ex gratia, fine quænufquain
eft aliquis operibus confummatus. Et ideore&e qui(-
que cumrenafciturex aqua & Spiritufendo, per fi dem
iuftus non incongrue àppellatur,.quia hoc impleuitcre-
dendo, per quod omnis Dei iuffitia ex gratia adimple-
rerar. Qjiam profe&o (atis primum decuit Chriftum
implere, non quafi exindigentia, fed velut ex magifté-
rio; quatenus per hoc idem re'natus filius Dei proptiu$
omnes renafcçntes in fe fratres colligeret,& peradoptio-
nis gratiam fibi coniun&os Dei filios faceret. Quod cum
cognouiffct Ioannes, ea quæ hadenus neftiebac : Tune
admifiteum. Quia profedo quamuis feiret» quantos, &
qualis effet,milita duntaxat in momenta didicit,qnæ pri-
mims nefei e bat. D o cui t eu m i taque Spiritus fandus,qui
in fpeciecolumbæ manfit fiiper eum, 6c deduxit in om-
mnem veritatem. Idcircoquod priushumiliterformida-
bat, poftea deuotus implere permilit. Ac per hoç» qjjali-
ter exeelfiora virtutum. opera debeant appeci, Ioannis h u
militas infihuar,'dum&rcfugitcxfîia infii mitatepauidus,
& obedit ex diui na inftitudone recuri^.Ni^ilenim poteft
mortalitasformidari exmçrito, vbi Deus totum coope-
riiur ex dono. ,}j ,,
B ABTiz a 'tv*, autem Iefiu confeflim afeendit de aqua.
<£cce aperti fünf ceeli. JVNon. quod opoxteat credere,tune
primum ei coeleftia patuiffè fecreta :<rum reda fides ha-
beat, femper ëum æqualem, vbique totum cum Pâtre mi-
fifiè; Sed euidens Sacramenti eft indicium.qspdper my-
fterium lac ri Bap tilmat is,in trôitus patriæ coeleftis cunâis
in Chrifto renaîcentibus ilico apen tur. Neque i taque tri'*
gefimoætatisfiiæanno.quando baptizatus oft, Spiritus
unââ dona primum percepiflè cred endum,qui ex eoderti
Spiritu fandococeptUs ipfofiguidem (emper plenus ex-
ftitit.Vndeliquidodemonftratur^uod nobis quidemba-
ptizatuseft; nobis idem Spiritusfiurôus vifibih ipèdede-
ïùper apparuit. Nobis etiam Pater de coelis clamauit,dicens:
Htt eft f i lm meuedileätts, in quo mihi bene complacuit,
ipfut»audite. Hrec omnia nohtè fimecelebrata.lunt làlutis
myfteria, per quod aditus coeli referatur,&gratia Spiritus
fitnûiplenius pafiim omnibus infunditur. Quodau-
tem dicit: Tune afeendit de aq’ia, liquido cenfitur, quod
.omne& qui ddeenderintex fupercilio vanitatis leadab-
luendum in baptilmo, debeant quotitétçrelcendo rea-.
fçenderé ad yi^t'ùtum culmina, arque ad pat nam vnde ce-
ciderantfeftini rcmeare. Quæriturautem nonimmerito,
curinaqua&in Spiritu fandobaptifmafitconftitutum,
vifibili inuifibilique fubftantia dedicatum. Vbi conti-
nuo cogi tanti occurrit,quod fi cut homo duab us conlî ftic
naturis, corpore videlicet 8? anima: itaduahus lùbftantiis
renafeiturin làlutem. Siquidem aquaconfcpeliturChri-'
fto, Spiritu yero lântfto totus itidem iàn&ificatur Deo.
Nullum igitureJernentum aptius inuenitur adconlèpe-
liendum p os q u am aqua,quae ter ræ nomine,etiam mixtim
in Gcnefi prænotatur. TerraÂnqmt.eratinanù&yacuafibi
namque Sc aqdarunf omnia tacico nomine conçiudun-
tur. Per aquam quippe fordes purgantur corporum.
Cuius rei ofticio præfignatur in a^erto,quid incrinlècus
geratur diuinitus in occulto. His itaqne duobus elements
videlicet aqua & igné, omnia quæ mundari egent yfi- •
bus humanis muQdanmr. Moftiprafiquidçm aqua, du-
riova verorerut^ met alia ignead liquidum expqrgantur:
fie^C in nobis diuina dilpcnlatio adimpleuic, ; vc per aqua.
m & ignem fimcfti Spiritus omnia in nobi^ peccati
crimina decoquantur. Ita vt peraqu4mmundoniorien-.
tes coufepeliamur Chrifto, & per ignem Spiritus fimdti
de fonteaftendentes in melius connagrançes>;<t4,cçelum
capiamtW. Ad hoc|quippe coeli aperiuntur, non
elemen tor urn refera Clone, fed Ip iritali aper tione, vt (pù
ricales iam facti ipiricaliter ad (piritalia ilico inuicemur.
De qua quidam referatione : Scinditur, inquit, auricuU
Jeptemi litis atbera ceeli. Quam nimirum bene Ezechiel,
ex principio vifionis fuæ, per hoc quod præfentaliter cer-
nic, futuratn enunciat referationem, fta dicens : lit anno
trigefuno in quartamenfe, in quinta die menfisy cum tffem in
medio eaptiwfrum iuxtafluuium Chobar, aperti funi_ cteli,
yidi vifionem Dei; inEzechiejè namque Chnftum fuiflç,
nemo qui iubicet Quia fiçp,ç feriptum eft : Aßimilatus
fsf in manibus Prophet arum. Trigelimo quoqueætatis.fiiæ
anno^ Ezeçhiel iuxta fluuium Chobat vehit, qua hie
Chciftus ætate ^d Iordanem venilfe manifeftatur. Chobar
quippe grauitudo vel grauicas interpretatur. Qfiid
*g*tut.Per Çhobar fluuium , mfi humanum, genus congrue
defignaçur ? quod nimirum ab ortudeftuit in mortem,
& grauis fibi eft ex peccatis, quæ perpétrât inde-
finenter aç portât. Qgia ficuc feriptuni eft : Super, talen-
tum plumbi fdet. Omnc enim peccatum graue eft* quia
non perrilitrit animam[ a^d iujbfimia leuari. Vnde & per
Plalmiftam dicitur ; Fi/ji boimnum vfquequo grant corde?
Scripttini ergp. eft de Pomino,quod ipfe fit, Dei birtus,
&Dei fapientia. Venit igiturEzechiel iuxtafluuium Chobar,
quia fortiruejo Dèi per i ncarnation is fuæ myftcrium
pcpp'H^eaje dignata eft peccatorum fuorUm pppdcra
portanti gencri humano, Quæ pondéra per hoc de-
Icendemn t in profund urn, quafi lapis; & ideo lordanis
te£b dçfcenfu^cum interpreter. Flau« eifimipiri-
tus Dei defuper,oc fu bmerià I une v niuer (a peccatorum yh
tia, curp fuo Principe, quafi plumb,um in aquisyehemen-
tibus.
torum referatione, fed quia nobis iter referatum eft, &
fpcs redeundi ud fiiblimia reftiwfea.. Non enim ilfi referabi
paflus, fed pro nobis vtjque omniafadtas, fi quos fece-
rat recrearet & eueheret ad fublimia. Alioquin jpfe nun-
qnam codos deleruit, fed hue veniens femper cum Patte
fuit. Reftindtaeft itaq; tunc aquis baptifini romphsqj ilia
flammatilis, quæ verlàbatur ante ianuas Paradifi. Ecid-
dèo noh inconuenicntcr:coeliaperti luper eum comme-
morantur. Super cum quippe,quia propter eum Ac,per
eum patefiuntquiàprimordioperprimum Adam omnibus
daufi étant.
Ex vidit Spirit urn détendent em ficut columbam,& veniert-
temfiiperfe.) Hauddabium,ipfelefiisvidicfuperfeve-
nientem Spiritum làndhim.Cætecum iuxta loannem Bu-
angeliftam fçriptüm eft, quod etiam Ioannes teftimo-
n*um perhibuit dicens : Quia vidt Sptritum defiendentem
quafi columbatn decode, (y manfit fuper eum. Ex quo liquido
confiât quod vtrique cum defeendentem, Chrillus vi-
delicet &Ioannes, non tarnen luper vtrolgue, fed.lqlum
- ' '• r~. - . ; ■ I lupet
fnpet'Chriftum, corpôralHpecie venientem viderunt.
Hinc profeÂo non àbfurdë quæritur, an verum cölum-
bx corpus,in cuius (pecie Spiritus apparuit, an forte phâ-
tafinafuit: quod fetisfrmolüm eftcogirârè inibivt aliud
quami veritas apparuent. Ergo quia Chriftiis fiiper quern
vencrat, non phantafiua, fed verus homo& verus Deus
cmt, aptum latis nobis videtur, vt veriim corpus forma-
turn ad horam in (peciëcolùmbæ ob my ftcrium doccndi
afiunijpferic quod uiper veram Chrifti carnem adueniens,
intus quidgèftum fit extetius declararet. Alioquin idem
Spiritus fetiäus mortalibiis oculis , nificorporali fpecie
apparerenequiuilfet. Qiiodquidem corpusprobabilius
exaere, vel ex aqua formatum putamus , quam exalib
quolibet, corpore generatum. Tanti Iper ergo dicimus
eum apparuiflè in myftérium, & poftea, vt ipfe volùit qui
formatât, & quando voiuit,fiilpicari licet defilfe quod ve-
re formatum fuerat. Vtquidautem corporali Ipccic de-
lcenderit,nifî, vt prædiximus, tu eum vt videres, cu qno-
que vt agnofeeres. Columbamergoillam , quamNoij
emifitex Arca,iftius columbæ Ipeciem fuifte!,nemo qui
dubitet:&ideopeream typum agfiofeimus Sacramenti.
Vnd e for tafle ditfturus, cutn ilia vera cbliimba fue ri t, quæ
fuit erniflà, hic ficut columba defeendifiè dicatur, quo-
modb ruf lus illic figuram faille dicimus j hic veritatem?
nifi qubdilla vêtus mit, & negotium, qüèd per eam gé-
ftum eft, hiiiiis Sacramenti prophetiafuit. Deinde quod
hiepofitumeft aduerbium fimilitudinis (jîf«/) fciendum
quia fecund um Gxxcoiinfpecie columba ,in quamplurimis i
exeihplaribii ^ .ficüt 8è in Luca feriptuni fertur. Alioquin
quidtamvenim quam diuinitas quæ man et fern per, créa,
tura autem non potéft veritas elfe, quanquam & Ipeciem
pro veritateaccipiendam reifte nemo ambigat. Igitur li.
quètcâm véramcolumbâm fuiflè ; fed vox fimilitudinis,
ficut,ideo apponitur,vt idem Spiritus fendus corporali
fpecie in columba, non tarnen ipfe corpus apparuifiè in-
tellrgatur. Apparuit autem in columba, vt per eam expo-
neret, quale s fiiturierant, quiad gratiam eiufdem Spiritus
peruenirent. Ex quo, quia columba felnon habet,pa-
tenterinfinuat, quod in feile amaritudinis eflè non débet,
qui (quis ad hanegratiam venire deUptus exop tat; fed
fîm plicitatem atque inno centiam, quam de fe videncibus
exhiber,animo rétinere, arque moribus, confpicientibus
fe in feciem, fimplicitatem vitæ repræfen tare. Columba-
rum quippe priuilegia quamplurima enarrantur, quod
hæcauis præterfluenta refidens aquarum, infidianrium
fibivmbrasprouida confiderationeintendat,& laqueos
exinde nimiafulpedionis diligentia celer cuadat. Siquidem
& tan tæ benignitatis à natura fertur , vt qmnium
auium pullos, quafi proprios dicatur fiifeipere, àtque fuis
laboribus enutrire. Eftitaquemirilfimain tantum vc nec
toftro neque vngiiibus cupiat aliquem lacerare, ne ihini-
mos quidem mufculos vel vermiculos , quifiusminores
pene omnium auiculæ, fe fiiofque nutriunt, edere dicun-
tur. Gemitum quoq; pro Cantu habere nofeuntur. Vnde
quidam deuotionis obtentu, Tuerunt mihi lacrjmamea
pane<, inquit, die ac node,dum dicitur mihi cottidie, vbi eft Deus
tuwi Tali liquidem meditationis affedu, totius Ecclefiæ
habitum lugentiscxprimic, & quid in nobis Spiritus fendus
gerat, per hoc patenter infinüat ; poftulac enim pro
nobis gemitibus inenarrabilibus, hinc inde quia gemere
nosdocet. Vnde & in columba merito apparuit, Vt per
eamnosdoceret, qiiidipfeiiinobis gëratVyçlipfiineo
quales efle debeamus. Sölet.icaque nidificarein forami-
nibus petræ, feuincauerna maceriæ, vbi Moy fes pofitus,
poftcriora Dei vidiflë legi tur; petra, autem eft Chriftus,
in cujus lateris foramine omnis Ecdefianidificat, dum
eiusfenguinispretio confecratur. Vnde & in Canticis,
Surge, in qu it, arnica me.!,fpecioft mea, & veni columba mea ih
foraminibuspetra, mcauernismacerue ; oßendemihi faciem
tuamdfonet vox tua in auribus mets. Ex quo liquido conftat,
qu od-cx efficientia, & non ex natura ica vocatur. Idcirco
iuftum erat, vt efficiens ea fpecie appareret, ad quam per
gratiam interius nös vellettranlducere j neenon, vt pau-
roluperiusiam præmifîmus,iuxta proptietatem figuræ9
tem redderetutexhibitus , quipereamin diluuio iuxta
myftérium Sacramenti fuerat figuratiis. Et ideo d(gnifti>
rnëfimul & vniuerfelis Chriftö Ecclefia dicitur ,Vnaeft
columba ntea-, quia per hanc gratiam Spiritus fen&i ,*quae in
eadem monftrabatur fpecie dedicata & coadunata co-
ta cónfpicitar^, Hinc & officiofilfimum fait', Spiritum
fendum apparere per earn, ex cuius iam olim fpecie; illa
cognominaDatuf. Quatenus pet ïpfum donumv tranf-
fereritius ad ea quäe mente intefliguntur , tranflcenfis;
SaCraméiitorumgradibüs, quandoque feliciter perüeni-
retur. ; ■' • u-aanri r.j •
QvoD ft qu*ratur, curfiliiis apparuetic in hpmine,
Sc Spiritusfehetüs in columba* noninconuenienterdiä-
mus, quiatlle venit vt exemplum viuendi D^us homo
homini exhiberet, & counitus éipercarnem, eum m orte
fedimeret; ilia veto, vt donum ipfum * quo ex gratia
Bene viuendo peruenitur, exprdfius fignificaret.vtrum-
que tarnen faóli m eft vifibile proptef camalesquofqu,e;
fi qüomodö pec ea quae oculis corppreis confpiciunc^ ad
eä quie mente intelliguntur, Sacramentorum, vt dixi,gra-
dibus tranflcenfis, quantociustransferantUr^Quasnimirümcblumba,
nequaquam creditur pafläi vel Spiritus1
ßn<ftus per eam, quomodo Deus homo in carnepäffiis
dicitur, quia omninonon cofumbasveiiit redimere,ficut
Ghriftum lefüm Dominum nöfttutn öoa homines «cm-
ftatrederaiffe, neque in Deutö vt Ghriftus Iefus creditur
aflumpta, neque quölibet paiftoid fe'dc Maieftatis reCB-
pta,fed ficut omniailkfehemafä, ioquibus olimTatribus
Deus Spiritus fendus, aut ce,rte'filids Vifibilis appafebar,
expletoapparitionis officio réfbliiebarttur: ita fätdldum
1 hand ad proprium', Vt prsemifimui, eleme ncutttfediiflei
; diuina operahte potentia. Homines quippc venit infti-
tuere, propter quos nonfolurtiGhriftUs,verumetianvilla
vifibilis apparuic, vt veram innocentiam doceret. Hoc fei
ne explidto, vehit vèrbum duiti fonat r& traiifit, quamuis
ea qua? verbo fignificantur, Cuttt aßqtiid diuinürn atque
xternum loquendo exponitur,rion fimul tranfearttt ita &
illa qua: vife èft ad horam, ilico ciim Voliiit, vbi & quan-
dö’Völuit^Spiritu fendo incorhmütäbtiitet permanente
ad niimm eius difparuit. Vbi fibene fepimus, illö quidetri
docente percepimus; fin alias, quod exfecrificiatfetdiftt)
capimus, igne Spiritus fendl conctéfmahdiïm rèftnttimus.
Verum tarnen fignantercredimüslquidquidetAirnbaveritat'isdeveritatc
columbam docuitl’étiatiirgrärias
lafgftoriagimusqui fendificatam fibicolurfibam ex cor-
uis paulatim inftituendo aptauif.. Venim igitur typum
columba ilia Noe more tulic, per quern tale rnyfterium-
prifignetur. Tuütitaqtteramqrn oliuäead arcam, hanc
fjuturam pradjgnans qu* mundo pacis gaüdium-’détülit^
&olêo fua: pinguedinis perunxit. De quo nimirüth bleoj
Chrifto dicitur,’ Pnxitre Deus tim oleo exultationisprafar-
ticipibustuis. Cuiusprofedovndionisöleoperundaom-
nisChriftianorum Ecclefia; etfia Chrifto deriuecur hoc
vocabulum, pet hoc tarpen, quia &ipfi ex quibus co i-
ftat perundi funt , Chriftiani 'hadenu»nuncupantar.
Hincquoque beatus Petrus Apoftolus,renaris inGhri-
ftp feribens, genus eos regale, feu fecérdotiuiti- fendum
vocati.. Videlicet eo quod omnes qui in Chrifto renafei-
mur, non minus oleoSpiritus fendi incrinfecus V quath
ifto materiali extrinfecus m myfterib perungufinut Ter
hoc quippe vifibile exterius fignatur, quid per êün-
dem Spiritum interius geratur. Sicut & per haiic qua
abluimur aqua, illam nos ad' emirhdatibnem péécél^ifle'
d ocemur. De qua Iefus vltimo manifeftius die claiïiïbat,
dicens, Qui ih me credit ,flumina deventieeius fluent aqua vi-
UA. Hoc autem,inquit Euafigefifta, dicèbhtdc Sptrtiu-qädm
accept uri emnt credent es in eum. Nam&inquampfuri'mil
feriptütarura ipcis, per aquam id em Spiritus 'fenduif fi1
gnificatur.
Vnde haud dubiu’m quin fuper aquasäpparüifle'cfëd!--
tuf, fupefquas olim & in principio fuperferebatut., vtei
docercc fe aduenifTe in aquis, ad tonfoirendam ra’tional-4
bilëm cfeaturam fiiam, per quasjfe pfifig«»abat operatu-
rum quandoque pietatis myfteriai Nam Sc hoc verbum
nihil aptins quam vt per1 columbam fecundtim verita- Hcbraicum, ita efle, expreffius iUo in foebpofitum ;
B1ltlietb.Vtt.Patt.T0m9.Pars 1» h i l l
W- 44-8.