ill
lË I i
l i l
n i il
■ Il
il
Soft dlmif-
BB
Ar coniu-
giutn Daui-
D
ytog.iï.
D auid, no
«ognouit
vxotes fuas
ab Abfblo-
nepollutas.
Dauid iufte
xepeâitv-
xorem Toi
Micho}.
VTTT ' - queeratvtillaperiecunone&effogationefimta;, regreflus
Cap. X I I Iw I inpacdani,quodfibiiure cbmpetebat, redperetVctiam m
NVncautomliisomnfbus&diuinis&hümanislegib. qualrbey>ofeffioneperrena, quanto :magis in coniügii ft*
contehtptis atque caleatis^ publicam per eosEcclefia derate. $icut etiämiacri GanoneS fimilia:quitaris detib'é«
impagnationem, publicatn iniuriam & contumaciam pa- rationc obfcruandum eiTedecernunr*
titur: in tantum vt etjam facerdonbus fuis tam iniqua &
füüefta prohibentibus infidias moliri, & feditiones conci-
lare'non metuant. Quod ii quis tam ififènusèft, vtiftud
.profanum&viplentum cöntubemiöm idcirco pütet legi-
rimum fieri pofle coniugium,quia Dauid Régem iirftum&
fanbhi m, led in quibufdam vt hominem delinquentem,
icripturaTefer^yxorem yri*HethaeiddulteratIea &-poftea
ip(b yria’cmdeIiterinterfè«5to etiam ift cóniugium fump-
fme, attcndat qua gratiicer& terribiliter omnipotés Deus
hoc to tum perPropheta fiiumiitcrepane tic,improbftueiit
atqs damnaueritjdicensïFri^ifftt&i««»» ocadtßt, •& vxorem
illmaccepifii vxorem, & tnterfecißi eumgladiofiliorum Ammon.
Quamöbrem non recedet gladm de domo tua vfque in fempher-
num,coquod dtßexeris me,& tuier ü vxorem Vria Hetbai,Vt effet
vxortut. EtquidemTlatimiilialro dolore compun&o» &
p amicend atqiié h u milker confiten ti,tanr? iniqüitati's rea-
tus dimiflus eft.Äit namque breui fermone, fed magno,&
profundo cordis gemitui Peuaui Domino. Etftatimandire
'memitper Prophetam; Dominus quoque tranßuittfeccatum
tuittn, non l«or«tä©Veruntamen ficei dimiflum eil: pecca-
tum, vt non cuade ret temporale flagellum, quod ei fuerac
denunciatum. Nam & filius qui ex inde natus fuerat, con-
feftim diuinoiudicio percuflus eft& mortuus : èc ipfè po-
fteagrauiÄimis tribulationibus, & regni fuiamillione, per
filium fuum Ablalon ita affli&us eh Sc vexatus, ac velut in
fbrnacergnis excöÄus atquepurgamsi vt vere fola diuina
clementiaéuafiAe vidéarur. Quodantem coniugium illud
tam grauiter increparu m, 8c improbatiim.atqj'flagellatüm,
ita mauere permillumeft, mankefte non eit cuiquam ad
imirandum propofitum,vt quilibet rh iufto * ordine credat
fe habere iuftum coniugium , fed potius diuinum extitic
niiraculuhivel (acramentum, ita ilium vitum vera & admi-
tabili preniteritiafuiflepurgatum, atque ab omtt adnlteri-
nafubreptione fänatum,vt pollet & ex tali coniunétióne
caftum &legirimumenè coniugium. Sicuri & in extremo
vita: fuae tempore,mira&jpeciali virrnte Abifäg Sunamiti-
demfpeciofillimam virginem, Sc ex cun&is finibuS regni
Ifraeleleétam habuit fibi aflidue minillrantem, & feCUm
allidue Cuban tcjn^ atque dormiefitem, quam tarnen nunquam
cognoait.
-ap. xiy>
T TiÆc ergo vel itaadmiranda funt, vt penitüs nöh pöG
■tJrfintefle imitànda, vel ita illi tempori Mofàicæ legis
concellà, vt adu1?niente Domini & Saluatoriis noftrieuan-
gelicagtatia fint pcnitus remouendarvel quoniam ( ficüt
Apo dolus dicit)omnia hæc in figura contingebant illis, di-
uinisfint myfteriis applicanda. Quanquamfinon prxce^
fiflet in iilS? muliere adulterium , née ytri cius inrerfeîtio
fuiuètadiunâajquisnon vidcatpotnilTceam mortuo virö
»proprio, oc débita iam curacione depior.vto j cui Vellet ho-
nefto & legitimo matrimonio eopulariîSed Sc Regem, qui
pro CQhditione temporis ïlliüs non probibebatur plures
habere vxores, potuifle legitime accipere cuiuslibec dl‘
ftinâi vxorem. Illud vere in geftiseius r^ignificum & val-
dé i^pitandum claret,quod vxores, fiuecoucubinas, quas
fugiens reliquerat ad cuftodiendam domum, à filio impio
inceftatas atque pollutas nunquam vlterius aguo^t, led
tanquamvimperpelîàs alüireas tantummodo demeurer,
Si feçit eas habitare claufas vfque ad diem mortis fiiae in vi-
dtqWeyiuentesv Sed Sc illu4-nequaquam ebhprret abpr-
dine & obfèruantiareligionis, cum adhucrcgnaretin Hebronfupertribumluda
tantummodo, & lsbet$bth filius
d p .;X Ÿ .
P 'O flu h te tiam iftiufmodi prauï atq'uè diftortihomines^
fiue fautotesacdeceptoreseorum, illud quafi iuâe &
licenteraffiimere in exemplum,quod de viris tribus Beniamin
rêfèrtur in librôlndicum : qui cum prô culpa luperbia:
&prauitatishiaff , quacinium fiiorum detéftandum atqüé
immaniffimum feelus, aduerfus Deum & totiûspopuli iiï-
dfcium,ïmprobe & impie defendere auïï contra om
® régnumr^elliobftinaidonepugnaré, diuinoiudiçiç
in bello éorruiftent, & vlque ad interriecionem pçne fui£
fqnt deleti, cum vnraerfîs yxorib. & fijjis fuis.,, remanferint
ex tota ilia tribu fèxcentiViil tantummodo\ Vnde vniueô-
fus populus lfrael, qui ih ifld^ei tamine aduerlùs éos pro-
çefleràt, eorqueproftraueratglàdio, iuxca diuinamiufîïo-
n em , inVîtionem^nefandiJceleris vehement! ècreligiofè
dolore permofus eft. Q u o a ex duodécim trit.eiufdem po-
puli ficut ab initio à Deo fuerantinftitutx,& de Ægypto li-
beratæ,& in terram repromiffionis in d u tç,& fo rtisd iftri-
butionehxreditatefn ad e p t* , vna crib, tam nobilisarque
prxckra yiderctUTjetiam iïiblata. Qgapïopte r him i u m dô-
léntes &flentes,atque vlulan tes ,quod videlicet illud fàcro-
k n t u m m-yfterium duodécim tribuum, quod in humeris
îummi fàcerdotisintrantis in i â n t a fà n to rum geftabatur
in duob. pretiofis lapidib. in .p e to re , Sc etiam in aliis duo-
decimiapidib.pretiofi?, fç d&in menfàin duodécim pani-
bus ihcellà,nter qffetebatur, de futuro glbriofiffimo Apo-
ftolorumiehoro hæc omniapræparabantur: tam fûbitaela-
de & lugubri oafu videretu relie decurrarum atque trunca-
tumjaltarc extruxerunt,vitimis atque oblatrouibus 8c fibi
& illis Dominumplacauerunt, & diuina gratia mifèrante
& coopérante omni cura ingentique ftudioegerunt, vt vel
plenitudopoguliDei, vel tanri myfterii infigneapudeos
nullatçnus deperiret. Sicut mirabiliterpôfhnodnm etiam
nouoteftamento per beatos Apoftolos S.Spj'ïicu agente
procuratumeft, vteiulHem duod^nàriinumeri fàcramén-
tum , quodpereun'ce Iuda videbatureflè n>utilaEum, elé1
t io n e & fitbrôgatione Mathiæ maneret inftâuratùm arque
p e rfe tum . Et quoniam (vt iam d id um e h ) ex totailla
cribu, fèxcenti viri canturnmodo fiiperfuerant, quadrin-
gentis exeis quadringentfs virgines prouiderunt, arque in
coniugium 'rradidéru'nt : ducentis veto qui remanfemnt,
qu ia ne c fi lias ftâstra d erep o tera n t, conftridi iuromento
& maîedidione qtiaîuraucrant, nequaquam fèeis daturos
de filiabus fuis Vxores, neculias inucnïrepotçrant, quas eis
libère traderent, ficut feceraUt; ex habitatoribas Iabes Ga-
Iaad,qui necin illo iuramento i nterfuerant,&:poifceain tara
publico & religiofo bello adefîè neg!exeranr,ac p'erhocle-
gitimeinterficiiu'ffifànt ', & ex eis quadringeutæ tantum
virgines refignatæ,qaæad reparationem tribus B enkmiticæaddu'cerehtur.
ErantitaquerefidüiihabitatoresSilojvbi
tune to n ftiruéum eràc tabernâcùlùm Dèi,quï necin illo iü-
ramèntomec in ilia pugna forfitan immunitate fànâftariii
cui pro yictoitate Familiadus vel eriam aïîîdue famulaban-
tur/uiïïè credchdifunn Et idcirco iicetlter dare potuiflè
iftas filias fuas in Coniugium,fed quàdam duritia,fe execra1
tioneillius beinoris , quod à tribu Beniamin fuerar perpet
cratum,fatcie noluiflè.
Gapi XVli
D Edabatigitur, v tqiiia née parentes légftime compelli
A Vp o teran tjv t holentes datent filin s fuas, ôcrem voluntatis
ex necellitate faeerét,necipfde filiæ hoftiliter éis efl’ent
Saul obtirieret regnum Ifraei, mifit ad*AbnÄ ptincipem
aufCrendce, ipfisvirginibus procedentibi folennifïimo die
m^tum^ôçgubernatoremdonrus.regiæ, vt re|litueret.ei
ad fànduariumDominijehorofqj ducentib.ducenti illi viri
MicholpamSaul,quæfueratvxoreius, & quam fibicter j abfqjconitigibus.exconrultuöeconfilio atque autoritäre
fponûuerattqpntum præputiis Phüi.fHnorum, quamque pöpuli &feniorum,proredintegrationeeiufHetnpopuli&
^i^pateripfiusiUohbftilitcr & iam extra teArinos regni çonuerfàtronediuiniminiftcrii,repenfeeisoCcurrei?ent,&
lui eftugato, alte^ virotradiderat coniugcm.Iuftum aaor- I ex his finguli fingulas fibi vxores capcrent.In qua re iä nullÇ
lamdüenda eflet diuiria indignatio,cum pro amore & M l
nottdiuino,&proDeicaufa totum ageretur. Quiillitci--:
buipenevfq; ad interntdonem deleta: ,8c in trai^ado bel-
lo fam reftituerat quod merebatur,& inprsfenti ^ confidtu^
occulta e. s infpiratione& pfoüidentia mifertbatur. Serua-!
ta ergo vbiqueiüftitia;cum Ueque illae puellasaliqüa lafeiuiai
vel contumäcia,feduecefiitate fola a pärentum fiiorum re-1
gimine abdud<e eilent j iiecilli qui feäs ceperanc, aliqüid
luolibitu vel tfimerirate, fed populi& feniorum iufiione
atque audoritace feciflent: refta bat fola pärentum queri- I
mdiiia rationabili fatisfadione fopienda, de qua eis maio*
'fcs natu ita dixemnt.Cufuquevenerintparentes earum, &ad-
uerftim vos queri cceperini»atque iurgari; rejpondebimus eis: Mife-
reminteorum3non.n.ceperunt eas iure belUntium atc^ vielorum,
[edrog. ntib. vtdaretis3&nondediÜis:&d Veßyaparte pecCütum
efl. T otum igitur iftud rafiönäbiliter pröuififtn, rationabi-
litcr fadtum . ratioi^ibiliter finitum, pro publica vrilitate,
publica audtoritace atque interceitiöne. Itafingulare eft&,
minime imitandum, vel poifus myfticum, Vt femel legatur
geftum , & nunquam vlterius iteratum.
p'ififewHB
inftna- g
ptumBen-
umitaiiaS
,&Frahcö<
Apud facer
dotçs D e r ;
tantum ob ]
tinetuzre-
mifliopec-
■Cäp. k v l i
Vapfopter quod feriptura Dei narrat ad memoriam
| /" ^ p ip ratis, velad commendationem myllerii fpiritua-
lis j abfit vt fluid,& impudenti petulantia dillbluti vfurpa-
re permitcantur.ad exemplum vel defenfiohem fùæ proca-
citarisjvt purent fe ifto exemplo, cum non facile impetranr
à parentibus licerefibi rapere quas v o lu tr in t, & poflea
complacereparentibusquafi legicimo èas matrimonio dé-
tiiiere : cum,hoc ( ficutiam d iâum efl) nottfitferiptumad
exemplum:vndè neevnquam pofteaefl vfurpatum : fed fit
in Kis admiràndæ deuocionis commémora tio,&profundi
myfterii commendatiOiEt ibi quidem p ro p itia to r placato
omnipotent! Deojcuius cultu Sc honoré totum gerebatur,.
fblà parentum mifèricôrdiâimploratâeft, vtparcercnt iliis
duçentis viris,ne velin hac pane inueniretin eis diuin x le-
gis æquitas quoddamnaret.Quanquam & ^parentum parte
vere peccatumefle videatur,quia in conlulendo tantç Sc
,^ rn p u b lics neceffitau duriores extiterunt in tan tum , v t
neerogantibus primo aare voluiflenr. Hie vero D eo ex-
afpcraroj&.adnracundiam prouocaro,cuius lex contenini-*
tut;, cuius Ecaefia & fàcerdotes conculcaatur, cuius fàii-
élum cemplum facrilega & néfària. præfumptione vioktur, ;
qua ftulticia atque demenda p u tan t, placatis & pàcificatis |
parentibus pacatam fe habere ^îoflèEeclefiam Dei,&-eo-
rumamftot'irate flare poftè confidunt.quod diuinæ legis Sc |
fanótorum Patrum audloritare deftruirurîÇiim tantæ proe-
uaricationis & impie tads malum,aduerfus Deum & Eccie*
fiameius eommifIiuç,nulJa ratione , nullis argumentis e--
mendari poffit, nifi omnipotentis Dei & Ecdefîæ iudicio
ac fatisfadionc. Ibi igitur oftëndenda efttanti fàcinorise-
mendariojibi fupplicitervenia poftulanda,ibi fbllicite fatis*
faélio exhibenda, id eft id Ecclefia D e i, apud fàcerdotes
Dei,, v bi fplummodo veraciter obtineri poteft, Sc remiffio
peccati,&propitiadoeius qui offenfiiseft,omnipotentis
Dei. %
Cap; X V III.
A Diiciunt iftiufmodi homines mail's luis edamillarö
* ^ nimis audacem & puniendam præfiimpdonetn, vt a-
dulterinis Sc excrandis non coniugiis, fedcolluuionlbus
fîiis,po ftulando Sc fupplicandoauctoritacem vel meditati-
onem *religiofprum Principum adquiranr.-quod abfit a fi-
delib. Sc miniftris regni Chrifti Priiicipibus, vtcuiufquam
improbitas corum interdiédsvel inceruentionib. adiuue-
eur.Cum leges Ronianæ, & Chriftianiffimi illorum tem-
porum Imperatores manifeftiffime, Sc iuftifîime çenfùe->
rin t,eos qui ihiuftis &fraudulerttispetitionibus,& maxime
In raft càufa principales aures inquietauentlt,& iiidulco be-
neficio cacere, Sc inftiper exilio‘ deportari : Sc filios qui ex
* f i« D 0di igqomihiofis & adulterinis c o ni un élion i b us
fuerintprocreati,nequaquam legirimos dépiitandos , nec
tranqiullitafé veftram CJhriflianiOîmt&
glüriufimmc Prmctps, vtpreccs&fuppLcanoncs noftias,
qttas pro Ecclcfia Ö «&fanaifia t io n « « qihöHöri cor!
Bons fcfu Ghnfti, Dom.n. & Sälüätöris noftri dcfe'Umus,
etementeraudBcis,promptadeuBtioneÊrcipfatis,&ittfitâc
religiomsalfeäa ac zclo,ftrenüt»âf<juc follicft#
manapetis.Ncct2prehendchdam iudiccris curam & folet
nampuülIitac'shbftræyquodhæcDeoptcMegemenonvbicjue.
iedmpfenfijueregmhttiuspattibus contagiafune-
Itagcaflpntu^Qjiianobi^licetîpdigpis& toinita
Jetnplq ^pollolicoi cnradebetipcupibcre q&niBm Eccfe,
tam m , & omnoeo Wgilant« adraonenda & pradicanda
ln n n lh ^am w b i.n o n fient. Qaoniafe&ani venènura
cttadhibendMmatitidomnii&vninusdBmadhucctercen-
domaicpronpc.Velre/ècSdtim eft,velciirandum/Otamus
itaque&implotamus à Vobis auxilmin.quodillifineda-
biû debetiSitbius mnocre floretis atque poUetis.vtttes
ficclefiæ ordthes, lino ttiplexagri diuitii; fmàns, videlicet
tnceunmssftxagefiïniis, atque tifitefimus, etiam veftto
terrote atq; præfidiéi velut quadam fepe atq; miinimento,
mteget&finçeruseuftodiafBtitrefçatatqneprQficiat,Tricefinms
ifi copulatibne coaiügii, iexagefimus intontioennavidBaIt>
CentefimusinpudofeatqiintegtitateûnaimomaU.
Vt qmcunqne his fibaibus tanquam brnoe&pet-
mcioiæ berna: miidiamur, veftracuftdïia tepellantur?Ve.,
lira etiam feueritate Corrigantur.
Cap. XIX.
A ydiatur&tenearur. quodtiändi Pattes definiùntdc
J. 1 bonocomugaliptadicentes ■QMdtvnum hahntmptui
les,f/uranitnttim.lnfidcattcndïtur ,neprxter vinculnm cmiuialc
cum altéra Vel alter o etmeumbatur. lapHle, w arnàwtt
turMr^aemtrutuT,relli,of,edumurJn/aie4memo,naJum-
“d'«onJeparem,&dmgmautdimifadmcauJiprMalteri
comupatur.Eai iß tanquum régula nupuùum, quia vtlnatura
to‘oraturfucurJitas,velmnocmtktegiturprau'm>Aad\mir&c
ipudquotldereliquisduobusôtdimbus.imjnantà û n a i-
tato&reuerentiahaberidebeaatfpisvetbisiterumdkusit:
Dadtdcum magHofuipUdme furtim ad tuilitis fui intrafifrtur
y xm m ,m tarnen euadmpotwt vltmtm. Tuadjbmfàmmis
ChrtßttemerandantcubiculUm Domini Dominorum impüdentçr
ingrejfus^üofnodoeffe poteris impunirus.AcCi forte vidua,auc a
qukcuriqüe fuerit ilia,nondum profèifi continentiam ca.>
ititatis.quæiibetillafitvxordici non poreft prdfiituta,v^
tbtqivéftrumnoarempeririuretutinfamk.necalitertanti
ÿriminismaculapoteritàboiefi.nifiaut publica Icgumfæcülaribriifàéuiente
cenfiitaadùlterium mottiblisexpieiut
aut terra: prafimrfû afflifti eprdis gemitibus & ver ÛrjaiM-
tentik iugibus, dum viuitur, Iaaymarum iontibusabluàtut.
Extatrogoquidicaqaiirieniiocnuptuseinendandum,
& de iceleoe ftatim nomme côniugiùm cenicateflè vocâm;
dum. A me inuims veraciter audiet, iiultmummllatenm
^ ^ .c o am g iu m e n tm t e f ig io f iu o m i^ s .u c a b u -
Cap. XX. C I
t T i s iàndtorum Patrum verbis atquêfèhténtiis ibbitm-
* J 'gemu*i>dfiuepaucas ex iàctis CanbliibulVfententiâSj
quasmcbntcmpVtioncm Domini tioftti Iefu Cbnlti,&
fiono.einacpietatem S. matris Ecclcfi*, cniuSvHcètibus
I peonati.cmushbiipribusilluftrati eftis.&ætemaliteril.
luftraildos voséfle coiifidios religioB quiePumus deuotio-
iieaudutis,&inflantiifiîliâetaa atqüe indiiftrlaiacOittmifi.
lo vobisChriftiaiio populo agnofia', reuereri atqj obietuari,
Domino iholttiiibùsptotegeiitc&coopetaflcèifiiciatis.
Tanta namqj tes iita eifcpro quafiragimus Se luppliamus"
id eit.cailbupniæ & findtitatis ciiftodia.Vrpro oa iommen’
dandaatqTirtueiiôaetiamnoàipfos offerte libenterdebeà»
mussexemplo beati&glotibfiBaptiftit Ioannis, qui ih ttt
caetera pnedicationis fine præconia etiam Regém ipfiini
Hetodem,pfopt«t iftiufmodi adulterinumcoliiugiam tau-
— - - - r -——~ » — taconftantiaWepauitatqs conlpmt,inftantetannUncians
næredttaps.lueçeluone honeftandos. Oblècramus igimr & dioens illi de.vxôrs fianii lui Hetodiade, quatnplus
; , Bibüatli.Vet.Pat.Tam.ÿ.Part a. r q , ----------— ____ f_______. _ _____________ _ . . . _ • o T aP * '■ T ’ ’ V. ' q__u 'ant
Àug.l.9■ de
gen.adlit.
CMP-7‘ ;•
c.omne vja
qu. 1.
Matthe 14.