Leoep.Sy.
Statuta ver
H n tm M È&e#Kt$sdfdÏèt)ffi^
74
EcdcfiaTUco Jvel ciirili iu^icio'regtilaricèi acqire legaliter,
CaLi.éfif.
d.yS.c.nuU
iï0$Ê
1 3
ftifi bum fentçritia ordine iudi ciar io,‘& qujBcumintegrita-
<e Btoïcrtur, dcbeaCiudiGaiiNäßprefbytciapprobari nó
^oterit,nificum töt idoneis teftibus, (teut ibidem fcriptu
eft,nunquam probabitut.Sunt enim apud nqsPrcshyteri,
qui tctfPatrocnianoshprifiabent5quirnänfa ctneantbc v-
•xÖres»ae fi iios h^beant,quot ceftesidoneos ad comproba-
dum Prcsby rcröth fèrmo ill&fequirit.F ruftra igitur iacti ca-
[ '#önesi& décréta fèdis Rom^næ Pontificutn eifprefla iudi-
ciade fingulis gradibus pro euidentib us culpis promuiga-
uenint.Etlegès inani ter ad prauos coercenaos vél punien-
dos decret* tune» fî exequendoe non fuhtjp ræfèrtinvcumS.
Leo de facris canonibus dicat.lgitur fecundumfanüorumPa-
truni canones ßjirttu Dei conditos,c? torna mundheiterentia con-
yficrqtOsMetropolitanosfingtfiarumftouincta m m Epifiopos ius ita-
ditttfibi antiquitus dignitatdintemcratumbabere decermtnus,ita
vt dregulispraftitutis nidlaaut negligent'u autpr&fumptione di-
fiedant.lnco 'ehirn, qiwddiCltyiV
praftiturts difccdant, tradiderunt nobis magiftrinoftri intel-
ligendumvc fegnesnon fint Epifcöpi ad exequenda ft'atu-
‘taJn eo,quod didt, vf««//^pr^?«/>r<one à praftitutis regulit
difcedMtjnzélligendüya cnxeruntiyc ftatin^uipeigrcdien- j
damequaqparn excédant. VndóidemB. Lepajiis vëibisd
I I àiptùræ fopte ntiamprotuli t,quædicit :«<wdec Unes ad dex-
Pfou.4 gP! ftrarh ,ne que a dfir-ftt am.
Cap. XXVIÏ. . ..
De ïsqribns àutem Valentinianus, 8c Theodofius,&
Atc^imSyàc'cteu.tæmyâiceme&.rerppnfasSerenitattsncftra
longadeiiberatione confiituttbii.. m nec ignware quenqv.am tresdjf-
;fimularepermittinm.lni^^ùtio.LmesnoftrentMiU(eat,0i
qUdfuntfiatutaïontémnerèiEvS.Cém^n.'pana de facris ca-
RQnifrAièh.ÈufltiitiquiçnSt/àcerdotrfiiQs licett cdhpim igno-
'rare^Hicquicqu^tfacerequodP^ujnpoßtregülisoyuiare.Qua
tnim a ntbisres dignafetudbiturfiidécrétaHunt norma çonftituto-
ritm pro aliqmrumlibitu Itcentta populispermifidfrdngatur'i Nó- j
‘igiturfruftra Ëcçlefiafticæ rcgulæ, vel fàcræ leges inani ter j
Tunt jprqmulgaræ > fed regulari ac legali ordine faut exe- i
quend^.Qgoniam fifliitS.. Auguftinus&çætéri Do&ores
Catholiciex euangclicaau&oritateoftendunt, de apertis
tbrnmifîqrumnobis erratibus>noni©lumporefl;atem,{çd
‘Scpracêptum iudicandi . vteorrigantlvr, nabemuß, ficut 1
I lüncÄupraJbläfphemisejfiirtaxadu lteria,homicidia j&Jsrie*
I rares,rapïni,& his fimilia,dè qnibV&Dommus dicit. Afru. i
I ütbùsiorum cogwfîettséos3&c Apokolas.Manifeßamtemfunt *
I opera cqrnts£)e occultis ÿeroftaternæ cohicientia?,& in du-
biis maxime rebus & qua incéntione vel neceffitate
rè debeimis,fed èc ambigua eovumgéfta & quæ in quam-
libet partetri irii^rprerari poffiint, diüinö potius examini
rëïèruàré iube mur -, ficutdegenere cibo ru m, qui poifii n 11
I bobo aniniQ-Sc îrmpljpi corne fine yitio conçùpifcentjæ
quiainquÈbiunamçibi indifrerenter fiimi, adqûôinmaii-
ine'ntà fiçpt ad médicamentaeft aceedçndùm.Quaprçpter
leqiïenrès Apqfloîi doélrinàm Saluatoris noftri de manife-
(tisiiidifaaetuntpeccantesjficut Petrus'Simeonett» j Ana-
niam,&Saphiram; Paufus Elyüiam & tornicatorera apud
Corintbios-.
' Cap. XXVII. ,
Quoriim ièqüentes veftigiafiiceëflU Ss ApofioIôrum&
iudi :u de mahiieuïs pcccatis promülgauerunt, de peccantes
corâ omnibus rcdargiierunt, atq; iudicaruntt Exquali-
teryâc quo Ordine pto Pàtribus Àpoftolis Ecclefia? nati fi-
liiÿEpikrôpividelicet, debeantinpeccantes pröferte iudi-
cia,Si PontifieesLeo êc GregÖrius exponenre* lèqtçntiam
Domini dicentis ad Äpoftolos,& per eos ad fitccefibfes
eörum. Itgàüeruisfupèr terVam eruntîïgaia tnç&lïs. &t.Qu&
foluerithfupertmam,eruntfolutainccelu^zKi^}:i\lièiu\\wi.
Beatißimo Pfrrodnqutt Leo, à cbrÿlù dicitur, tmdabo datifs
regtii eoet^i^tt^qùMtt^âp^Meris/hp'er terrant ,.erunf Itgatq
& ineoeüs,& quacutujue filuenßup&terram erunt foluta &jn'
coelïs.Tranfim: qtiidein et tant in altos Apoftoïos *vis ifiius potefia
tisér adontnes Eccjgfia PrincipesÂeereti bümconjfitutio commea^
nii:(ed natifrttfiraHi coi)tmcndattir,quod omnibus intwmur.Pe*
Matthäi.,
Gai.;.,
I G
De öecoltis
non iudicat
.Cor.j.
Matth 16.
5Léo fer. j .in
tjfum-'
Cur B. Ve-
trofpecia-
;portftat P f
gandi. fol-
uendiquerks
'tro enimideà ÈtdêjîèPectffrihüs
Tàûfoi^a^^0»h^d^t^go-f.et7f-Wijuii^iifn > itM+-
cunqtie velféitéritiUy
vélnntijüo ivbitûhH ligapùmy nibiL eft -fmtum iàiftftttod
BtatusPetrusyaut iigdrit, au foltteriu •EtSaiijÊtPs Grëgoripsi;
alten&iVt véldim netimniàiios^velaitos^ipfe. Itgatm foluat, çjati-
ftu voluiitat'rstiiotmynon alttéhixaitfarunt nféritftfe0ÜÙriVnde
ftt.yVt ipfehac ligxndiàcfoljtettdipoteftïiteftpriutt qui banc pro fuis
■.yoltmtattbiisp&iîonprofubteciohmmonbtiSiexcYCitdlidicmee-'
ttim dighe defùbdttisdequeuftttftiityjùbkftàrurn cd'ffisfttqvet m
dmiVdgratianifequuntUryVndered'eperpropbetàméâtW.Mor-
ttftcabnnt animas qua non mortunUtxv& vüdficdbknt animas;qui
mmv,uunt.ïiùn mortenfem qH!ppcmoriïfk*t,qtntufttm âdmnaty
&%on vttturuni>viuifttare nttitur , qui reum Jùpplidù 'abjôlticfe
conatur. Cauf&etgofenfandajunt >&tuncligandiatque foittendi.
pot eft as txercenda. - ; ^ "<
Cap. XX V IIL
Etm S^nodisfldmanis Apoftolitorum Eugénii, arque
LeonisIV. vbi iaeerdotenxpoft condemnatîonëm elle o-
portëat conftifiituui eît,vt iacerdos, autquiuis afipsin or-
dinem Ecclefiàfiicum proue6Ius,_/ïineofeelere mueniatur,qtio
ab'tÊkndus exifiat»depoJitu^prou:étntja Epifcopi bette proiitfo loft
xonft'ttunturyyhtpeccqta lugeaty & vïttrius non committat. Et
Magn u s Léo Paps^ longe ante aùëloritate Scrip turæ 'iàcræ
adHilarium Epilcqpum Nafbonenfèm deetèuic, vr Presbr-
tenvel Dtacont iapfi adpromerendam tnifericordtam Deiprtuata
ixpetantfeceJsionem3vbi ittisfdtisfttdioffiftteriti difënaffifeiiam
ftüftuefa. Haîcàmàioiÿ>us noftrisde infiimati Presbyte«
depofitione, vel quafitatis puigàcione &‘au6toritàtdac
eqnfîietüdmein iftis Cilàlpinis regionibus exeqücnda &
tradita nobis accepinuis.
Cap.XXIXi
,v SiautentPresbyter velDiaconus de céitis caufis'accu-
làtusy& legafeeratque eanobice ad indicium ptoudearus
rcgülaré Hidicium lubterfugerit, decircmtn eft iâciistlbgib.
quas exEuàngélicaauâorirarêtii^a cunuentione probant
prima Ephefina §ynodus,& magn um C halcedon'éhfè Co-
eilinm,& S.Carlcftinus in epiftolaadNd3^rium,& S Grfe-
I goriusin epifiolis fuiSjVt trinis lrtteris ■; vel-cdiâis quiqüfc
conuentusifiad iudiciû fiiupi, d quode'cercis daufis îegur
lariteracculàtusconuentusèftyénirenoluerityiencenriam
Iconmmachfiilopiat Hinc&S.BonifaciusPapaadCâllî-
eanos EpÜcopos àçcïcmt,Vtconuentus'qiùfqttefiaièjfevoldt-
ritprsfémftconfidit^advbieâarcftfbndpartfiadejfenèglexerityfti-
httonem'Jammu de abfcnt a non lucrctur. Nam manifeftum eft
confiteneindecunHiie,quu7iduk4,&mtcsdclegatprtuduiopur-
ganàfeoccftonenon vtitur.lPibiiimmmjeicft^yïrumtnfrdfen-:
ti examineomnta , quà dtüafuni 11de co comprobentttr, aim ’tpfa
qiioqucpro tonfefaone pro curat a totiesconftet absent ni. Quiay vt
S. GelafiusdlCit , idea vocatur ad indicium certa qyacttuquepet-
jona>vt autfat.atur obiefta, autcomimcatur obieüis. Etait eajen-
tentta, que aduer, us contumaces data eft,nequèapt ellari,ncqueln
duplum reuoctripoteftficutUgesdiffiuinnt.
Gap. XXX.
Et S. G i egotius in epiftolis fuis ex cifdem legibuîj pro 9 ;
muigàùiçiDe <.à:ero Presbyter i vd Dtacont pro caufapecumarta,
qua dlioitornhiÉ HtregJisjacris emits catfiyocaturftrdperuafio-;
rfe’fit afoCuiüsftcupbà qutbufcunquegrambus itfiurus ad mitctuin
■fu^tproubcatijimii) crimmltbus dduJhftpMium^U'ttct^l
lefpwdïrt) Epiftoptstant en & Presbytehsfai ris legibus pàftatyr
tt^tücauft^jfoppcuraioYe^. efttdatoproft adtucat are-
fjtbÿdéantfmedubtàyW adeos vedeatfienteiitu tUdicat/» ïn relt ■ms
vei.oirijpiinaljb. catifts vhjiêfcèkrep'erfjna conuiHcenda eft fuam
t n iudicio praftntium exhibe fe procurent> Qgod fi tertio càtuenti
per executor cm aàiitdlcïuni beifitc nolUtrtnty vt pramjfiim eft,
(èntenttam acàpiântcoHtumacif. v
Cap. X X X l.
^f,ReRia^one autem quifquis Eoclefidftieoriim reliais
vélcôcemptis legibusx.es aliénas perûaferic fecundum
> Grëgorii Papa; decrétuin ante coçpus B. Pétri pro-
: '' Im ! ■ lacum
Greho.u
îjlUMuang,
;Noijfine
cauia danftîçeih.
ïli
Eügiéo.Tr.
Dfciii.
Siiterdâs;
P
*d f aß. I
Narb. Epi],
Peep? c|é-1
pfqrunr..
Iudiaruraj
cfiigicMl
côtumai
Grtflib.i
i f t
àm.'-pi
K :H Q_iia))>loi
'îc
ciel
•ricoJicc.'i I
fjierfeiuni
agerecau-
A
D« hac Sy-
nodo lege-
[iaronto.p.
Epifcopi 8e
»esbyteâ
Isbent ifti-
btre aduo-
:aces. -
.Carth, j.
.S.om.fub
p/lu.ca. i i. '
fel-Â- 'I
Juni), I
eoep.ç)6. !
..Car- S
MB
M i t . J
'licrieiqux jOnapr^-. , i
vufim.n,
«j.
j latumànathernaris vinculo ligari pratcipitüri ficut in eo-
dem d eë fetô , ifed & in al iis luis epiftolis riOii tantum lemel
! & lecùndojlêd 8c tertio patenter oftéiidic ,-vtqenüo Eccle-
; fiaiticorum,fi putatEcclefiq fuæres quafiibecdebetécom-
petereillegaliter eas peruadac,led legàliter illàs acqùirat.Et
iirSyBodisRomanis Apoftolicorum Eugénii, arqueLeo^
nis I V. de peruafîorie quafi prb parte Ecclefia: ^ élàdbcre-
cum eft, vtfiqutftidih intiâfircomprobatus dicatpidparte Ecileft*
f i egijfe de prittataftbi te pertinente ab ipfo fuoque birede fol/ia-
tur inuafto. Sacerdos denique in tali culpa pauper inuentus apro'
prio canon.ce iudicetur Epfcopo, vtnoh Eccl fiaftbi cowmijfa dam-
numfùftineat, fedtlUfa huiüsperfitafiottis temerit ute per martere
fmetamus. Et in eactem Synrodo decvetum eft, vt Epifcopi,
vhiuerfique Sacerdoces habcàncaduocatos. quia Epifcopi,
yiniuërfîque Sacerdoces ad folamlaudemÄei', bonenfni-
que bperum adlionem con&itaùnmt.Debetergovrtu/quiJque
> eorumtampro Ecclefiafiicis, quant etiam propriis fuis 0 tombas
exceptapubtteo videlicet crimine ,Jrabere aduocdttm, non male fu-
JfteBum, fedbonaoptnionïs &laudabilis ariis inuentum : ne dum
htm an a lücradttendunt, aterha pramid perdant. Et item ibi de
his qui aduocatos iniiënire neqweuut.S'i enimfuerit quiftiam j
Sacerdatum inuentus,quiaduocattim inludtctünfiprofenenon va-
leat,coramp eùepropriafuum Epifcopumeundem oportetdifutere'
Sacerdotem , fi boùt dut mala tonner fit. ohisexiftat : vt cütusrei
eau f i débité aduocatum habere non pofiit', malevero inuentus pro
qualitate culpafecundum canomtm normdm emendart curetür.
Cap.. X X X IÎ.
Si quis veroPresbyterorüm,vel reliquorum clericorum
d e o b ie d o criminè, vel commofa ç^Uili caufàferelidfcoEc-
clefîafticoiudicio publicis iudiciis pûrgari voluerir, Gar-
thàginen fês canones câpitè lX.decernunt, & ex eifdem ca-
rtönibasLeö, & Rorrianà Synbdus vriiformitér dêcreiie-
rurit, v td e criminaii caufà, etiamfî pro ipfo fiieritprôlatâ
fèncencia, locûmlnum atriittat, In ciuili vero perdàt, quod
euicit,fi locuni fimm obeinere malueric.
Cap. k x x i i i .
De proprietatibus àutem y <Jùas âdt ante ôrdinatroriëiri
Presbytèri hâbueriint ÿtvël ^oft ordinationem quolibet
modoaçqüïfièriint Carthaginenfès cationes càpice xxxii.;
^ ^ ^ ^ ^ i ’Vtipfcoß.Pmbp^i'i&Didconhvefqtticipiqüetle"
uct,qu 't nihil hdffmtè ordtnantur, & tenrpbreEpifiopdt'iis Vpl Cle-
rïcdtUsfuiagroi,vel qUttxqhqueprædià nomine fuo comparant,tan-
quam return domimearum inuafioms srimineteneantur, Hifi ad.
minfitiEâfojU Tiïutâh'ifficonittUnnt» Si aüteth tpfis proprie a l i
quid liberdlitatè'altçuiw,velfitccifsïone cognationis obuchmt,fa-
étant tnde, quoieortimpropofitocông'uït. Quoifiâfuopropoftto
retrdrfusexorbitaUeunthorforeEaleftdflïco tndtgni, tanquatn re-
probiiüdicentur. Sic &liîge Iuftiniani Coriftitutiohe c ç ‘C]Ç.
xxvii.iêapite cccctiri.& càpitè bxxii. cÔnftitüriim eft. Êr S.
Gregorius in epiftolis fuis ex eifdem fôcris canonibus & le-
! gib us prôm'ülgauitiâtque cohftitirir;
| Cap. X X X IV ^
, Sed quia negligentia vel indebitb faiiore miniftrorum
Epifcopalium necelîària mihüs curante, & Prclbyrerortim
cupiduàte,& lafciüiainoleïcërite p e r patrochiàs vitiumfb-
let excrefcere*qüo'd neceflè eftföllicitüs refêcaré,videlicety
«quid^Prefbyrcride rekiHbfisEcclefi* velbblatiohibus
ac Vocis fidehuin re’s poft bbdïhétîôftem fuarn coxripàrârit,
•& in illis ftrü&üras faciünt, & quæ ad Ècclefîatn peï'çinehr
ibidem collocattc, Sîin'difcièm trieHfîs mulièrës recipiuhtj'
ijuâî lanificium fuümèxerteànt,&r domii s ctiramgeraht.Ëc
nac bccafîbne fiiàsBccfëfîas neglfgüri’t , & àd ebfHèm man-
Tbsrécurnint,& ibi cömmadeiitcontra décréta canonum,
Iraudemfaci«ritts de'^cültatibüs Etcléfiafticis ; qitibmaitt
‘nocàgcre fàcrilegitm eft, & par crinièh Ahâniæ, &Sapby-
"riÊy atque Iudæ FùriS, q u i fàcraÿ öblätibnes -, qtâè ad vfus fi-
delium ac paUperum m rttebanturafportaBat & furabacur.
Eoïdem etiam manfbs, n on Eccîëfiis fecundumfàcrosca-
riones deréliiiquere, fëd contra can'dttes, vel.piropinquis
fuis, vel aliis, quibufeunque fblèiitdiftràhere, citm nullam
ptopriétatem Epifcèpus vel Prefbytér meliüs velfirmius
PQfifi babere, qua tn quæ eft Ecclefiæ attribiita, fi»fècunéipiftola.
j y
dum brdin'emfiium viuere voluetic ; fi àutem ordinem pro
fua ciilpa perdidërit,neealûde,quem âdie ordinationis fùæ
de EccIëfiafticiS faculfatibus acquifiùit, habeire valebit,cui
îuxta décréta S. Leonis âd pcënitentiàni agendam fè aeta
eftexpëtendafèèeffio.
<*
Cap. X X X V .
Viide neceflè cft,ytpef fingulbs.annos miniftri Epifcb-
porum ieq u iran t, quid pârcat in' fingujis Ecclefîis de par te
decinjæ,quçiuxtalàcroscànbnes Ëççlcfiæ cbmpetit,fèd &
dematriculariis per fîngulas Écfelefias iuxta 6 ciiltatem&
podibilita’tem lôcicuraniadhibeant, ne Presbÿteri pro lo-,
çis matriculæ xeriiaaccipiant ,.nëfuos parentes fàhos 8c ro-
buftos ineadem' matricula cbilocent, riec opéra abipfis
matriculàriis exigant, ho.ii de matiiciilariis bubulcbs aucporcarios
Scianr,ifed|)'âuperesàc debiles,& de eadem villa,
de qua decimàni accipiuric,matHcnlarios faciant. Si aucem
ipfe P resby ter habeatfracrem^ aiic aliqiièm propinquum
debilem, aût paup’errimurn, qui de eademdecïmà alendus
“ c’|Apbftolica eft fêquéhdafèncent/a. qiua dicic. Quifudrum ?
& maxime dotneftteorum cüram non . habet fidem negàuit, & eft
infideiideterior. Reliquos propinquos, fi iuxtafe habere voluerir
de fiiâ porcibne fine diïpendioËc^[efiæ veftiatarqué
pafcatiNamaliud eil fine difpendio Ecclefiæ arnicis velpa-
rentibus pàuperibus, auc quiBuflibecneceftuofis ex cari tact
cum mehfiira &tatibne flibuenire, vel aditirbrium ferre>
d t aliud cuiii deftriiéione Ecclefiæ, Vel diffipaÂné facul-
tatiiin Ecdefiafticarum,quæfuiic Ecclefiæ,male difpende-
re.Prouidendum eft etiarii, vç de nïhil hâbentibüsprombti
Présbyceri, noripræfumanfc, quæ de facultatibus Ecclefiæ
comparauerunt vendere. vel quafi ad cafara Dei traderei
hifi ad Ecclefîarafeiiius ptopriæ eïlèdebtnc.
EP I S T O L A Ÿ I I L
Bfilfoth.Vet.?atfom.^.Parsi. ,
T N bac Èpiftola, vel potins Appendice jttperiorts epiftoïa Hincmd-
rus traâatfteciàtim exemplum ctiminofi Clerici, nempe Teut-
JridiPresbytertydefurti è;fitcnïegucriminedelàti. Ac primo qui-
dentfprobat caufam banc fieberefecundum leges ciuïles& Ecclefia-
fticas y idque intra prouinci.e terminas in qua crimen admijfum eft
ab EpifcopOyVel eer te d tot ius pràuincia Pftfcopu dgitari. z. docet
quamgradefcelMçommutantfàundum S Patres, quit A Ecclefîis
àbfttas diripiuntf.qua pana Teutfridum maneatfi negUclo Eccle-
j ftaftico iuaicïb cotifugiat adpdlatium Imper at on s, vel teftes altos Vt
veldolo incàmmuhmcmjinperiuui tiahat. <$ ■
C a p . î. #
S Gregorius Papa iri Rtgefto Ôecretoru m fiio- i
tumrqultoriesiiegotiàEcclcfïaftica. & caufàs
Ècdeïiâfticbrü legàliter âc tegulamer debe-
• re diffiniridecernic. Vbi, veld quibus caufàde
Teutftido Presbytcroagicanda vel difEtiien-
da fît,lefts decerhunc, vt vitra prouinciæ terminosaccu-
Ïàndilicéhtianbnprogrediatur. Oporterenim illiccrimi-
hamiüdiciaagitâri, vbifàcinus didruradmifîum. Peregri-
haautémiudiciapifelèntibuslegibùs coetcemus. Et Car-
thaginenfès canones cap.30. Placuit, inquiunc, vt accuWtts
vel accufgtor in èo focoyVnde eft Me qui accufatur,ft me tuit aliquant
Vim temer aria multitudinü locumfibi eltgatproximum, quonon
fit difficile teftes producercy vbi caufafiniarur. EcSynodus Afri-
C£è prouinciæ in epiftolaad Coeieftiimm Papato. Prudentif-
fime,inquit, iuftifsimeque proutderunf Patres, quacunque negotia
infuisfocisyvbi ortafuntftnienda.
(9 .
* y j 'J
Cap. I I .
Presbyter cohfeffiis vel co n u iâ u s, àptoprio Epifcopoj
fi cóntemiof^s fiieric ab Epifcopis fùæ proftinciæ iuHi-
•aridebfer,ficut Nicæni,Antiocheni,SardicenfèS&C h a l-,
I cedonenfcs, 8c Catthaginenfes African^ canones decer-
!A lodeE.vcl
allodium
quid fit.
vide B.
Gregor, lib.
6-futtagni.
cap.i.
Leeep. 91.
Quo modo
bouaEccle-
fiz coulee-'
'F
I .T im.y.S.
I
Qaî.paupej
aflumpti,
jnopoflunt
fuà vende-
G
Lites vbi
krtz fimt,
fiuicndz.
H
yq.6. c.ibi
& C.fiquif.
Ccdeß.c. Ill
Presbyter
abEpifco-
po, vel me*
tropol.
iudxcâdu8.