f
Rent. 8.
W -V -
Philip. J.r
tphe.tIj
Genef 41,
Tfil Ï04.
Ù
m / :- : f ' , t-sfi&brojtj Ansberti
quale s j poftquanvpeccare defierint, fuperna gratia elle
raeruerinr» cp|laudat. De quibus rede fubditur: [ Etpal-
nt£ inmanibus eorumt\ Quid per palmas, nifi triurophus
v id o ris ^Q u id per manùs, nifi yirtus operationis eX-
pcimitur? Palmasitâquein manibus habere, eft pervir eurem
fiiidi certaminis de an tiquo hoftemundique volupta-
tibus trium phare. Palmas enim in manibu • habent, qui
cum Apofloio dicunt '- QUis nosfeparabit d chantate Chrifii?
Tribulatiofanaugufiioe? anperfecutio? anfameslan nttditas?
anpericulum ? angladiw ? Sicut feriptum -eft, Quoniam propter
te morte àfficimur tota die , afimati fumusvt oues occifio-
nis. Sed in bis omnibusfuperamuspropter eum qui dilextt nos.
Palmas itaque in manibus ferunt omnes , qui cum ipfo
clamant. & dicunt : In omnibus tribulatiouem patimur, fed
noit angufitamur ‘.aporiamur, fednon defiitUtmur :perfecutio-
nempatimur, fed non derelinquimur : deijcimur, fed non peri-
mtu. Palmas vidons in manibus ipfè & commilitones
eius habe bant, de quibus dicebat : Certusfum enim » quia
neque mors, neque vita, neque angeli, ne que principatus, neque
■infiantia, nequefuttern-, neque for tit udo, neque altitudo, neque
profundmn, neque ilia ereaturapoterit nos feparare a charitate
Dei3qua eftin.Çhrifeo-IefuDomino noßro. Palmamin manu
idem geftabat j cum diceret : In-nuHo confundar ,fed in otnni
fidutià ficut femper, drnuncmagmficabitur Chriflus in corpore
meoifiilefeYvitamffiueper mortem. Mibi viuere Chriflus eft,
&morilùcrum. -Hanc palmamin manu-fetens, ad con-
iummationem; ÿtdVpriæ tendebat , dicensiri Sequorfiquo
modo comprehendam , in quo & cemprebenfus jumaCbrifioIefu,
Vnum quod retro eft obliuiicens, ad eavero qusluntih,.
priera,;extendens mead deftinatum , perfequor ad brauium
: Gaudete, quia ego vici feculum. QgOtquotica pi
queih illo arque per ilium vincunt, omnes in raa^ibtiS |/^.'J
palmas ferunf, ytentes non lua i ièdilliüs yirtute, qui eos i h b
per ele&ionis gratiarri fibi in fratres adüptauin In ilia in-
quam manuviiStoriæpalmâs gerunt, qua accepta poteftay
teyt fill j Dei eflènr, mediator! iuo^qui leculum rtiöricns I
vicit,inquo& perquem vicetunt, vniri meruerunti Se-
quitur:
Et clamabant voce magna, dicehtesx Salus Deo noßro
quifedetfuper thronum, dragno.
• Glamor ifte nö corporis , led cordis incelligitun Magna
enim haec yqx,magnus eft dèuotionis aftedtus j’Et tan to
amplius hac quilque clamat,quaftdoamplius Deum amar* I
HincenimpèrPlàlmiftam de humtlibüsdicitunD^ffmw PfdmM
pauperumexaUdiiiii Dominus,defideriacor dis eoru exaudiuit auris
tun. Hi n c Moy fit urn nil exteriu s d icere t,ledvoci feraiite ac I
metuentepopido lftà^ intus gêméns orairét, Dfts ait: Quid Ëxôîm
cla vasadmc? Quid autem hac nlagna voceeledli dicant’,
audiaibus. A i q i s t 'quïfedeffupàtthro-
num d^jpw.jEtquam hie lalutemDebtribuuhtjnili qiiam
ab iplbvt (àltii fierent acceperunt, ad autprem vtiqne re-
ferentes, quicquid ad lalutis eoruiri pertiniet qualitatem?
Vbi proculdubio'Pelagij atque Cacleftini dogmaeiiaeua-
ricognolcitlir.quiintantumliberum.vôlùritatisarbitrium
defenduntjVtfiue gratia Deipotlè hominem làliitem firam [__
öperari confirment. Quo contra Apoftolus clamat&di- Ephtf. jÈ
dt: Gratiafalüifàâi eßisperfidem bOc non ex operibus, vt nequisglorietur.
Et Rurfiim : Quid babes quod non acc ptfti ? Si autem
accepifii, quidgloriaris quafi non accepertrsHinc & Iaco bus
iupernæ vocàlâpnis Dei in Ghriflo Iefo;' Palmas ait : Omne datum. ptimum, & onlne donumperfettum defurfum
m manibusgerunt,qui virginitatem carnis. He coidis ,ob j eft defccndesd patre luminim.Mine enim Pfalmifld-ab hu-
amorem cæleftis partis contra obîedamenta peccàti'de-1 mana prsfumptiohequofclamdeterrensjloquittipdicens:
fendunt-vPailmas in manibus ferunt,qui etiam. poft wnn- 1 Domini eft falus* Dicatur igiturde eledis: Clamxbanf Voce
plexus. volfiptatis , continentiam vindicant caftitatis. | magna décentes: Salus Deo noßr o qui fedetfiper thronum,j&dg.
Palmas in manibus habentiqui&abillicitis complexibùs j no.- ^Prscedenri verficulo,hiquiifla in lfodibus Domini
abftment, &licitis non nificauia filiorum'vel çerte altef 'dfcunr, ante thronum &in côhfpèâu àgni ftetiffe refe-
rius incontinentiæ confulentcs , veimaritu^fcilicei? vxo- | rurunr.Agniautem vocabulo.fohus incarn'ati verbiper-
y •vclvxor mariti, vtuntur. Vnde nec vici, necvxores j iona' fignatur., V-bi intelligimus , quia agnus in throno
■adinuicem inpoteftate habere dicuntur propria cotpoFa. ! fedebac, antequem iftaturbaftabar. Hicautem abipfis, ex
Palmas inmanibus tenent, qui & aliéna non appetunt,& i quibus prediâraturba coiiftat^dicitur : Salus Deo noßro qui
indigentibus propria diftribuunt. Palmas i n mambus,&, r fedetfuper th omm, & agno. Qui bus nimitum diÔis pâter
runt, qui cunda mundipoftponunt, habitadeiemntjöm- & ftiLusfpeciaIiterdefignantur/JVMdedaturintelligi vquia
-nelque aftedus carnales relinquunt j ac duris hominum . vbi filiits nominatur ; ibi & pater intelligitur ; & vbipatcr,
impeii j s & fubdunt : qui con tra iâum.iùpecbia: humilir j ibi&filius. MirabiÜ prorfus löcndotiisgenere hæcdicen-
tatis gaudium extendunt.. Et vt fifttmatinriteuitercun- I tes, &vnara in patte filioqué fiibftanttani ,St diias pet&^
S a comprehendam . contra omnia inimiciitelacontra nas-oftendunt. Eft enim talisordovqbotam qno dicunt,
cunbta ignitaeius iacuia :, feutum fidei opponunt, lorE Deonoftro&agnöquifedetrapnthtonumblalmftannuä
cam iu^tiæ indunnt,gaieam ialucis & gladium fpiritnfi | dicetent, Vni eeonoftto.patri&agno.qui'ietterfiftier
quod eft-.1vçrbum.DriaiTumunt. Hincin'diemalo reft- | thronum, falus. Simile eft etiam illud, quod in euangt*o
ftunt,hinctriumphant,hinecoronas pMoneindienct; j fiiiusad patremait ■.Hatftvitaswna.ncognofcmttevmm
mtatis petcipiunt. Bene igitur eleciocnra numerus pal- , vniDtum,&qummfiplefumcbriftum:kcC\AiceKKYm
mas tn -manibus habere defetibime , quia nimttum &quetnmififtilcfum Chriftum , cognofcant vhnnv&ve-'
triumphus vidloriæ,in viitute operationis confiftit. Eo- j rmnDeum.Étquiahbclocofuromanoftræralutispattifiioquente
teftautem permanusquibus.palm^tenentur jillaland©-
rum poteftasintelligi >qua vt filij Dei efterir iftiperno mu-
nere acceperunt. In Icriptura enim iacra&pe per ma-
nus-poteftas intelligitur. Vnde & Plalmifta de Domino
dicic: In manu eiusfuntomnesfines terra. .Hinc eft quod Do-
minus Iofeph omnia in raanu eius dedille perhibetur.
Per quamvidelicet.poteftas omnium qua: ab eo tradita
gubernabac, intelligitur. Quod edarn genus locutionis^
quotidianus loquendi rednet ylus > cum frequenter nos
lioquealEribitur, patriïcilicetquiâ &filium dadidit pyb
nobis:fi lio vero,quia &iple cum patre femedpliim obtulit
pro nobis nunquid proptereafpiritum fanâum ab hacex-
traneüm putabim us, in quo omnia cerriflime cbnftare re-
tinemus ? Clamat enim Apoftolus & dicic : Exipfo, & per
ipli^m, &in iplbfunt omnia. Ex ipfb ,fcilicetex patre : per
ipfum vero,per filium: iriipfo autem, in fpiricu lando.Aut
nunquid ab hac locutionis régula idem Ipiritus leparabi-
I tar, quia v bi patris perfona oftendicur, ibi filij intelligitur:
quoque dicamusy In rnanii noftra cit hoc aut illud. Vbi ' & vbi filij, ibi & partis cbgnofcitur: dim ina«ftibus apofto-
fcilicet oftendere volumus, in poteftate noftra confiftere ( lorum quihufdam paftoribus diâumlegamuMttewS/fcrtf-
quod diçinius. De hac itaque poteftatis manu pereuan- : bis & vniuer:ogregi, in quo vos jpiritus fanätu confiituit epifeepot,
gehum dicitur : Quotquot receperunt eumjedtteis potefia(em regere eccleftaDei viuiqudacquifiuitfanguinefuo ? Et certenon
films Detfitri, bts qutçredunt innommeetus. Iuxtà hanc itaque ( fpiritus fan&us, fed folus filius pronobis fanguinem fùdit
mteljigentiam pMmam in manu tenere ,eft illius muneris^^ Reihtdtaqj^vt vbi vnà de crinitate perfonaAoftr^ralimsin
dignitatem, qua per adopdqnisgratiaqi filijDei elficimur, f opatroné ponicür.ïbi rota fimul trinitas intelligacur Quoîlv
ex abudanriiâ fiipra oftcndimus,cu de doho gtàtiæDei trà-
«ftaremüs.Quid ante fit,datorem lalutis fïip thronum ftde-
re,& hoc^ütintelléximus.clemôftrare curauimiis. Sedërfe
enim,regnantis &iudicantis eftrquôd omninoinfèpafabili I
trinitati; q vnus & verus eftDeus,aflignandû eft. Sequitur:
de mortissprincipe mundiquçdefîderijs vidtores exiftere.
.io u i. naraque ele&orum. yiéèoria in ilia principalitèr
conufttt., pro qua vindicandauetiam vlque ad fànguinem
dimicare videntur. Guiusi nirairum viâo.riæ lumma,
incapice membrpr.um confiftit,ipfo capitë fnembns fuis
In Apocalyfifmt\ Libèr Jßßartus.
Et omnes angefejlabant in circuitti throni & fenio-1
rttm & quatuor anïmalium ,,&ceciderunt in conJfieSiu
throni i n f actesJkasT 0 “ aâsrauerunt Deum,dicentes-A-
men, Benedicüo & c tarit as & fapientia & gratiarum a-
Bù>,honor & virtus& fort undo Deo trojiro, infeculafè-
culorum, Amen.
Difficilevideturpoflè linguamad liquidiim explicate,
tantarum tamque diuerlarum,&(vt ita diierim ) penilexa-
rum intelledum figurarum,quem vtcunque mensfufficit
capere. Dictum quippe fiiperius fuerat, in medio throni
dominumlèdiftè: &in circuitu throni viginti quatuor le-
ni ores çque viginti quatuor tribunal iaprçtediflè.&riufiim,
in medio throni & in circuitu throni,quatiior animalia fu-
ifle rurfiiipquejante thronum innumerabilém turbaftetil-
fe. Vbi quid aliud dabamr intelligi, nifi quia in eoquod
cundta vno videbantur loco mifceri, vnüm efle crederert-
tur id eft vnum corpus, vna perfqpa in Clirifto atque in
Ecclefia?Nunc autem in circuitu throni & feniorum&
quatuor animalium, omnes angeli ftedlïereferuntur. Et
quia in medio throni animalia fuilTeperhil^ntur, nimirü
angeli qui in circuitu animalium ftabant ,™perjthronum
cumanimalibus faille creduhtur. Sed fi fiiper thronum,
quomodo in circuitu throni,quomodo in circuitu animalium,
nifi quom odo animalia & in medio thtoni, & ip circuitu
thronimifi quia & thronus & animalia & feniores &
turbæ,angeli funt in circuitu liantes ? Supra autem iam di-
ximus,nunc non pofte aliter figuratam locurionem,quç v-
nam eandemque rerh propter diuetfitatem officiorum e-
iufdem rei diuerfis modis hgnificat, aptecontexi. Quie-
nimper vnum. throndm figuradm eCclcfiam expreflerac,
volens earn fiib alia figura proptçr dîuerfitatem officiorum
eius, per vigintiquatuor feniores exprimere, quibus iure
competit fiiper thronos ledere:vbi eos congruenter nifi in
circuitu throni quo Domffius fedebat, diceret Iedere ? Et
vt oftenderet hàs duas figuras vnam rem defignar?,per alias
duas hoc ipfiim aperuit,cum quatuor animalia & in medio
throni quo Dominus fedebac,& in circuitu throniybi
feniores fedèbant, elle përhibüit,cura angelos & in circui-
tu throni, ybi feniores ledebant : & in circuitu eorundem
lèniorum atque in circuitu animalium, qua: & in medio
throni & in circuitu throni erant,ftare perdocuit. Similiter
etiam cum hanc fub alia figura pet turbam demonftra-
révellet,çuiaperte conuenitftâre,vbi illam.nifi ante thro-
hum diceret confiftere ï Sic certeper diuerfas figuras ipfà
ante fè,ip& in medio fui,ipfàin circuitu fiifpropter diuerlà
officia diuerfis modis exprimitur. Quia enim fingulariter
Dominus in ecclefia regnat, fingulariter cunélos exami-
nat,reële omnes eiufdcm eccle,fÏ£e eleëli,per vnum thronu
defignantur : quia vero poteftate capitis lui iplà fanda ecclefia
aliorum faëlacxahiinans iudicat,digne per feniores:
quia quoque internis paradifi virentibüs paftuis in qui-
bufdam membris fids ad hue per fidem tantum inha:ret,in
quibufdam vero iam per fpeciem fruituf, bene pér animalia
quia aucem ventura qiïæqiiè,fiuèbona,‘ fiuemala, fiue
prolpera,fiue aduerfà,prædicando annunciàt,aptc per an-
gelos:quia etiam ex diuerfis gèntibus aggregatur, iureper
turbam figuratur. Vc autem ofterideretautorhuiùsreue-
lationisjcandem turbam innumerabilem quam viditante
thronum1 flahtem,ipibselle angelos qtji cçciderünt in co-
fpeâü throni in feciéS fùàs,& ddôraùèrünt Deum : neque
i'pïàm'turbâhi,neque fèniores,neque animalia, hoc loco
merniöi&tatttirdflèifèd foiösahgelos::ttóq.uamfialmdeflèt
turbi,aliifd fëfiiores,aliüd ahitnalia, arigelis adotantibus,
ipfitigida'cénidceftarehc; Ipfi ergo fiint türbaantethrp-
nun^ijffilenroxes & animalia in cirouituthrbni, ip^ceci-
derunt ih facies fuas in confpedu thróiii,id eft, iri fècretq
mentis fuæ , qu!o iiiterhuS iudex fedet, & adoràuerunt.
Quid autem adorantes dicant audiamùs. Aiunt enim;
£ Amen, Benedittio ér clafitas &. fapientia & gratiarum allie
Chtiftus
Deuttro ) t
Gai.),
tapi. 8.
Luca i . .
lohan. io .
ori oppilare videntur. Eqc6 elehim dicunt i Hi
vefter quem colitis,purus homo,filius f tri extitit.Et qui^
Deum le efle voliiit,omnino mend4x Urn. Nos eeontra re*
fpodemus,nec purus hortio,nec me'naax.homo, fedDcus
&iipmo,vna veritas Deus & homOiquod fonar amen, Ipfi
dicunt, Jyfaledi&io'cdrtgruit Ghriflo crucifixo:quiaferi-
ptumeft, Malediclus omms quipendet in Igno. Nos econtra,
Nulli potius conuenit benedi&io,<^uamilii quimaledi&u
legis auferens,fa6lus eft pro nobis raaledidlum, vt in gen-
tibus benedidtioiiem Aoraae dignaretur effiihdere. Ipfi dicunt,
Non conuenit hominimoi tuO claritas,fed IbliDed
viuo. Nos econtra: Nemini magis quam illiallcribitur cla-
ritas,qui &in diuinitate femper viuens,candor eftlucis a:-
terna::& in humanitate ad horam mo t cu us,poll paululum
refurrexitpergloriampatris, & eft illiclatitaricOmparti-
ceps homo aftumptus,&viuit ac fedet in dextera patris, v-
nus Chriflus & Deus homo cun&a per fecula.Ipfi dicunr,
No» efi Chrifius vefiefiliafapientia qua attingit dfine vfque adfi•
nemfortiter,& difpomt omniafuauiter,qui tantillius ex noftra
fprore paruulus natus, per incrementa temporum fipien-
tia prorecit vt homo.Nos econtra, Nonefldetrimcntum
palla in homine aflumpto ilia fapientia,cum idem fecundu
hominem perviciffitudinem temporum profecit fapien-
tia,fed magis h^cab illaafliimpra,manfit vna fapientia:qua
fapientia mundus eft. fadus, qua fapientia mundus eft re-
flauratus, qua fapientia homo eft de terra ad ca:lum ele-
uatus. Ipfi dicunt. Nulla debetur giatiarum aftio pro a-
nimarum falute, qui aninlam foam liberare a morte mini-
me potuit. Nos ecohtra,Nulli congruentius quam illi,qui
vtfalutemanimarumnoflrarum afferret, fievoluitexpo-
teflateanimamponereJquifinollec,nunquam poflet ani-
1 mam effundere. Ipfi dicunt, Nulla adniittit ratio, illiDei
honoremallcnbijquiexprob'ratusjimfusjillufusjfputatus,
contemptui dignus habitus eft. Nos econtra^ide dignius
a nobis nonorandus eft,vnde &indigna pro nobis fuftinu-
it: ncc minuit honorem eius quem cum patre poilidet, ir-
rifio atque illufioveftra, quam in' hominefoflinuit. Ipfi
dicunt,NonfuitChriflusa:cetna virtusvelfbrtitudo, qui 1 ■ C°rA
laflari potuit ex itinere. Non econtra refpondemus, quia
quodinfirmum eft Dei, fortius eflhominibus. Ilia enim
infirmitate, totam mundi virtutem ac fortitudinem pro-
flrauit. Poffont autem ex his etfi non omnia 5 quaedamta-
men membris congruere,qu£e & in capite pofEderi, &ad
caput referri docentur. Viderit fane quis, vtrum amen iu-
ilis conueniar,nonautem jllud incommurabile quod Deus
eft,fed illud quod in homimbus mutaripotefl.Congru-
it enim pro modulo humans naturs eledis amen,rid eft,
VerUm hue fideliter, qui stern s vericari per fidenj & ppe -
rationem inhsrere meruerunt.Orane autem quod ab hac
veritate difcordat,mendacium comm endat,ficut feriptum
eft; Omne mcndacium ex veritatenon eft, nee illi pptefl
adhstere, nifiquod*conftat verumefle. Sienim habeac
qiiis redam fidei credulitatem, non autem habeat re&s
hdeicongruentemoperationem, mendacium eft totum
quod eft : nec ad veritatempertinerepotefl , feriptura
famSla loquente: Qui dicitfe npjfe Deum, & mandat a eius non
cuftodit, mendax efi, & in hoc veritas non efi.Et rurfum : Si di-
xerim us quoniam focictatem babenm cum eo, & in tenebris am-
lulamus, mentimur & nonfacmus reritdtenr. Rurfum que:
Qui enim dicit fe in eo maneref debetfecut Hleambulauit, & ipfe
ambuldre. Si aiitemamplius polleat bono opere, non tarn
eh clarefeat fidei lumine, non lux veritaris, fed totus
meqdacium nodis digue vocatur. Nec ex vno poteft
placere,quiexalteroprobaturdifplicerei Scriptum quippe
eft: Sine fide impofiilale efiplacere Deo. Quia igicur fandi
vfti stern s veritaris fi<ie & moribus inhstendo , qjpne
quod contra ipfiinx venit » quantum ipfa veritate adiu-
uante cut inhstent poflunt, cauere nftuntur:amen vtique,
1 quod eft verum fiue fideliter, hsreditario iure poffidere
probantur. Negetautem*iam quivult, benedidipnem fi-
delibus Dei congruere, quibus dicitur : :BenediftipD^nihonor
& virtus&foitituif Deo nofiro in fecula feculorum.'] | vos Neger&claritatem,qus primitjas Ifiaelinpa-
Qga:Videlicet cunda ciimbeats ctinitati,qaaé vnus & v ë -} ftShbusilluftrauit/icut ineuangeliQ didqmaudiuit :quia
rus eftj>eus,apte conueniant : fpecialitertàmen ad incar- angelus Domin'Aßitit iuxta illos,& claritas Deicircumfulfitillos.
natiVerbi perfonamrcdigbnturi & infoltahtiiim ïüdsörü I Dé qûa étiam inPfàlmo canimus : Signatum eßfupernos lu-
I. lohan.
Iohan.i,
H
Heb. h.
Pfalm.ii’
Luce z.
Pfair». 4.