H Ib
K m B
i ü , I
A ’
Apoca. il
f.ulm.ixi,
fiftdm. 86,
gfitim. 7 4 i
4 1^ i^dntbroßt Ànjbiïti
tuorüftiaidoràn’t, præfemm cürfi rn lïngülispartïb'ils irren-
daciumfit quod tenent. Quid yerofons exclufi contra e-
am dé qua pröiiciuntur agant, audiamus. Deniq; fequitur:
£ i ciuitatemfanttam cdlcabunt menßbus qäädrdjnn*
ta dtiobm.
ïpïa qiiippe defignätitrpet ciuitóteiTiV <|u!æ St pér têtö-
M a t. if*
Éetis. Ica plane in>his tluobus*cêftibusyEnoch & Eliam ac-
cipimus, vnum fcilicct ante legëm, & vnum irilégc,2vt tarnen
iri illötum Ipécie genus etiam atrendarnüs* id èft, lan-
ébmecclefiam ïnfuispnedicaroribus: ficquëmilleducen-
tis fexaginta diebüSfpecialiter tempus antichriftijVt tarnen
tetroaÄa tempora quae nunc Voluuntur» illi dies compre-
hendant: qüatenus initiumfidei Chriftian* &conium-
mätiönem, prindpium pérfècutionis Chriftian* & finem
eöntineanuQuodetiam ante u M m m w m m m m & & i h » Bn°bs5r qui .harne reuelationem
W w t ^ “ «0 tohanm
fiimab hi, quiforis « S l c a S ^ m ^ o ^ a m ^ p t o p h ^ i t o e B ^ p r o -
fijicem becrjfeauriflim®?:EtlitnatffiqludemturbacaliaftcP, Q 2 9^ c^ m Iotannes> hocdub tcftes; fubaildls, fan&a
utri filetdoteft, fed doriiftiindi non ptiteft,Qdantoqut cal.’! ecdc^,Iiue nunc,lmc ilfcxtrcrais temjionhiis prasdicans*
can'Eiu'mp^dibusiefimr,hntoiiSagid elimi^clarwcit* In prophetans&tcftificans.quoniainChtiftusclt vernas.Vcl;
qnidteginta v e t o i ‘d duoB..? m en d to sI f f i i finSplicifer ; c«tepropterftao Manymgendta.m duobua c cd ciaK fk.
filbaBcichriftb.intclligUn'trahi vero p f»ltum numcmm ipfamincrangehorcntastttetur.vnumfcihcet«. habnu
& ad qdalßmatem litëræ, éc ad qualirftemfîgu ræ refeturk.
Qüos rriagisfequédos èxifiimö,quificelim ad quanritaté -
literæ refèrùnr, vt rnyfticüm per dmniajintëlligant, id eft, 1
fie-eudvadnchnfti tëmpiis 'è'xprimere dpcenc, ' vt prælèns'
videatür böitfprehefidere. Sieuim myfticüfin eo requira- ,
tiir ihtéllë<ftuV,ömnë tëmpùs vite prëfèntis dcfignac, piro-*
pter fex fdlicëcmuridi itatès,& feptëm dies quibus omne
tertipuà ëu'oiüitur. SéXifes ènim fèptem, quadraginca & dil-H
oifaciimt: Potëïtetiäquadragenariüs âcfêcündus merifiu
nüthérüs, lu b alio intelleâu præièris fëmpüs dèfignare»
P^SüIttV qO tp ^ |fâ tfl^Â ^ pK > ^ ^ ç à s‘vlqûe âd tertam
reprômiffiot^s, qüadifâginta & dcias mattfibnes in innere
habuiflè p'èrbibetdd^Qüjë iri figüra illis çolitigiflc, nullus
qöam ApOftcli verbalë^itiignorat. Hæc eriimait: Orrinid
in figura Coritingebant illis. Ergo fî omnia in figura ilKs cotin-
gebant,& numerus illarUmmanfionum infiguraillisçon-*
tigit. Etfiéuttërrâ ilia anciquis patrib. rèpïôinifTà,viuénti-
umterfatn dëfignâuiti fic&manfîonesiilæ^Vïquequo ad
tërram repromilsionis vcnirptur, prælentem vitam figura-
uerantVC^Äder^ö “1^ p^r Äanfiönesin figûra faëtü præ-J
cefsit,hoc his pér méiêsfigurata Iocptio éxprelsit.Séqiiirtxr
akerümVeroinaétu: vnum inpublico > alterum in occul-
to. Ecquidemin habitu ioli Dep cognitum geilatur» etiam
quando patiendi tempus minime lutfragan vidttur: in a-
ttu vero publice etiam coram hominibusadimpleturiqua*
do opportunitas pcrfecutiönis innafcitur: Nam duobusfi-1
liis Zebedsei, Iacobo videlicet Sc Iohanni,diXifië Do'minö
eüange.lica teftatur autoritas : Calicem mcum bibetis. Et
quid per caitccm defignare voluit,nifi pcenam mortis? Vn-
de &ipfe iafn proxim us paffió m, dixit: Parer nitfifieripotejl,
trdnfeat^4 we«//»^.ConftataUtemIacobum Herbdis gla-
dio decollatum, Iohannem vero in pace rqortuum ac lépul |
tum.Vbi aperte daturintelligi, quia invno caliceduo ge-j
neramartyrii veritas expreflit: quorum vnolacobus 111 a-
perto,alteroIohannescoronatuseftin occultb. Suftinere
etenim qarceres ignes, verbera, vincula, flagra, cruces, e-
culeoSjgladióSj’ferarum dentes,pra:cipitialaxoruin,dimer-
Ifionesaquarum , obruitioneiq;terramm^artyriumeftin
apèrto. Ferre veio co n tumelias. pro bra,ir 1 ili on e s&dam n a,
I domare etiam Voluptates carnis,mori mundo & concupil-
centiis eiüs, obtempetare durishötainum impeiiis^ mar-
tyriumeftinóecuicor Quid Vërö in iaccis teftiü accipimus,
nifi humiliÉatis cêfeffionéjqüaie peCcatotesintiniöcordis
dolore prónunciant, cum lint magox virtutis viri? Ciliciü
eeënim criminöfis cónuenit. Vniim &për Plateiftafn di-
CituK DüiHmibi ntolèjli ejjent/mduebam mccthcio, & huHiilia-
bam in teiunio antmain me am. Vël eer te quia lanót or um Vita
reprobis delpeöa limul & alpera mohftfatur.- ideo téftes
induti faetis perhibentur. Hinc eftv'quod nduiffimaXerlè-
cutione lol fadtus niger tanquam iaccus cilicinus pradici-
tur. Sölisènim hómiue, illo inibeö ^Uid aliuel qua in :pr®’
dicantium claritatem defigfiat?Vnde & Saldmohdit i'Sajiï‘
ehivtfólpeïtiianeti Xan quaih fitceus è rgöciftdin dsfül ih nó-
uiflimis nigtefèityquia' ( vt diximus ) Vita praèdicahtiütrt
mittiftrisdfiti'chtiftt obftura,dë^)t<Sta& aïpëh» mdftftratür.
Se^üittiri':
' 1 L }ïtfunidu& oiiua & $uo candelabra, inconjfiettu V>0'
£tdaboiduobi^ßßß/^,m^yS‘P^fiß^abuttt diebtts
’mille dücëtttîsfixagïnta, ami£hjaccos. ^
Viwqppus nociMpco d u o ^
& Ieremiam. Etq^idemqu^nrum ad^eciem,d vnô ye-.
rom'^maty-de aliq ^ rem nainime.
nu^Yenturum prædidt: He Ieremia yeronulquam talç a,Uf,
quid lëgimù^.Didt çuim præfatus yir, &,vtjlèbitam:ei ve^.
nçranonem^exhibëanaqs, martyr Déi: non autem ideôye-
neranduSjtquia caieienuc^red ideo, quia ad coronam mar-
tynîpëruëïui:: dieit inqu^^matttprsJe^emisinfcri
ra (açranôjn repèriatUr> ^quia^prqphetqm çum Dominus
in gentibus pofuerit, ille autem nondum ad genres miltus
,'fuçm\&adçircqiprum£i}^bavéntürumerc^^
ecclefiam gentium contraantichrifti perfidiamroborarec.
i Gui^rü^ta mafwd(rëî^rç^d^ eni^eflTChrij(0 ? ë-,
tont^â'nds^icïrou leremiæ in fcripturalân-
6là non inuenitur, omnino née afiiunpdo vel rranslatio
d e c la ra tü n non io^i.nj jÆ veruiqe^i^üiusge^db*
tune cum perditionem Ifiaelis
, & ïu t urarn fi mül præ<3 ice re t, 8c veniente m cernere t : Edom
I jfcuîcetÿMoab,
: iflxcarbn, Azo|o ^ tbm o ^ ^ a b i^ , Ê^in., ^ Aegyfi
ïptb,^^umëæ&Ô^ylco^Em^iprMti^'djptrùmiHqrgmy,
leremias venturuscum Eliapoteftveraciter aftrui. Hieronymus
Vfiro. atquê£j£gorju5$dù^^^
re^antüti <|i^ib,uSiCertc mag^s;
Credençbïmcognofcimus, quiaferiptura Geneièos Enoch
translatum,& Paulus apqftolus non folUmtranslaturajfed
f etiam viuere in carne delignat,dicens: FideEnorb translatifs
eß ne vider et mortem, & noninUóiiebatur, quia tranßulit ilium
■ ; jV,; . , y,{ •
Mutt. to.
Moii.i
Aüuü.
r Sanö:qi;qm ecclefia nue^ Ipq cialitet in illis duo b ds viris,
%e cundis Tuisprxdicatonbus, propter vn-
^ .ip^^^feülÖan^i, oliiix Vocabulo defigna.tutjpropter
lumeqVei;pfi.dei & operationes,per Candelabra-congijueh-
^Ff^P^i^Wf’Cumaqtemficolcafterin bonamwMétt05
dfi^Hua'vnius pinguedinis hümöte vi-
& oircünbifto , iüdxiicilicet in
^denteSydCgeUteSiCameh proptcrdüöuiartyï
Ö ) p b n u i i c u nNa m p r o p t e n v S h i t a f em fi-
Qlip^fficac iplaèëclefia'.per Plalmiftani diciqfg*
ff<hn.m
‘JpniljtjÊ
autem fieuifiliuAföüSlifera in domotyei. Propterduö Tëftamé**
^ ^ d f tp ^ ^ rii'g c n e r ^ v vt diélutr êft, dute funVóiiu#
Ö^R^c^fMfedicitJ Dua ohm errditfupkr candeLbruin.vna
^fifty&ldWPdfiki'&vnaafiniJlris:eitm Sic etiam ëadem cc§
cldia cum fit propter.-vcitatem fidei vnum cat^elabrun'o
"Vel -proptei lepurormem ipiritüfiahi^i gratlam ïcptëm
'pftbe- *
In Àpoçaïypfim,
candelabra,vel propter geminum re.ftamentiun aut duplex ! Alius çnirnvt per omniaiiitcreat, alius vero vc melius
martyrium, in duobus candelabrisfiguratur. Bene autem | viu.at, vno eodcmqueigne concrematur. De hacinimico-
V.104. j
rum parte,quæ yerbprum Dei flatrunis,y t in méfias mute-
turXuCcenditur, Salomonis verba my ftice loquuntur, qui-
bus dicitur:v? i^ n er it inimim mdsMM idumifififitypotupi da
illi. Hoc enim fucien., carbones ignis çougeresfiiper caput eius j efu-
ciem videjicer aqfitim, verbi. Dei,iubçrada.ra alimoniam
defigpans.y.nde & alibi (cup turn legfimis :,MzrnsJB in
tejram, nonfamenipankmquefit'ttn^aqus . fedaudiendi verb.tm
DeivFrgo qui hoccibpatquç ilto pqtuelurience.m & fitien-
teminimicumpalpit &:propihat » carbones ignis, copgerit
fuper..caput eius », fubaudis , adjuporem Dei & proximi,
mentemeius accend it. Sequitur:^
Hibabent potejtatém claudcndicalum, ne pluat die-
bus prophetic ip forum : d r potejlatem habentfuper aquas
conuertendi easînjanguinem, & percuter eter ram omni
plaga>quonefiunqtiC voluerini.
Qijxdam ex his perMöylen Sc Âàrôn id terra Ægÿpri,
quxdam yeroper Eliam in terra l(rael hiftorialiter faëla cp -
gnolcimùs.Moy lès enim & Aaron in Ægypto, cum nollet
Pharao dimittere filios Iftael de terra lua, aquas fluimnum
Sc imbres, id eft , cifternas vcl laçus , ad ta(ftumyi|:gx Dei
cpnuertçrnntinlànguinem, multaque pjagarum fignaacq-,
portenta irrog^nres » tandem populum Dei de Ægyptip-
rum ièi iiitute ëduxerunt; Elias vèfo, -cum auerluin à Dep
eundem cernerec populum, zeïó cpmmotus »tribus annis
ftxmenfibus ne pluëret,eælos ligauit.Scd ge fto.rum lité-
nrm ïjeqpaquam Appcalypfisifta commémorât j quin po-
, tmslpiritale cælum, Ipiritalenipluuiàm» Ipiritaliteraquas
■ inlàngüinem verlas nQsquæreremonet. Quiditaq;in}i.ac
fententia per cælum mtelligere debemus, nifi hoe qupd
per duos teftesjid cffi6 n<ftos ecçlefiæ prædicAores,qui du
cçlum nepluat claudür, lèiplosytiqjne pluae^udunt.?Ipfi
enim hpe lpçp vocantur cælum,qui &duo teftes;cæli,quia
in çpnlpeétii dotoini terræ ftare teftes perhibentur : quia
nimirutn eledloium ecclefia vitiorum tumuhus repri-
men^inama contemplatione conditori fuo in fuis prædir
catoribus inhærere probatur. HincenimElias cnifpeçiali-
ter ilb aûciibuntur,dieit : Viuitdominus, in cuiwconJpefl;ufio.
(^uienimcerüm tranfeunttura mdtabilitace nonmouetur,
rcéie.in. conlpeëfcu dorniui terræ ftare perhibetur. Hinc
Plàlmifta teftatur : Broaidebam dominumtnconjpsätt meofim-
pert,qupn!anià dextpù:efiffîihinercoMwouedr.'^Poteft hoc quod
diro telles in conlpeëlu domini terræ ftare.perhibentur,
fu,b alio incelleâu -lpecialiter ad Enpefi & Eliam refèrri j vt
fc/ubrraël.i nunc humanisafiieâribus, Deo fècrëtiusinhær
leant. - ■*
Vnde & propter prælêntem ludæorum reprobatio-
nem,beams lob de.domino dickiguipracipitfeliy&nonori-
tur : &fieddsclaud.it quafifub fignacul^ Quid enim hie per lb.-,
lem., qui præcipiente domino non oritur „nifiilluminauo.
veritatisaccipitur ? Quod vero per ftellas quafi-fiib figna-
culo claulàs, nifi.Enoch & Eliam Ipecialitpr intelligimus/
Nosautem rdcirco'aUquid fiib figillo claudimus, vt ho.c
cum tempus congruit, ad medium proferarhus. Et làcro e-
loqujo atteftantftdidicimus, qirodludæa quænunc differ-
tur,ad finnm fideiin finecolligetur. Hinc nanqueper pro-
phetatndiciair. Si fuerit numtrus filiorum lfiael quafi arena
maris , reli quiafaluafient; Hinc Paulus dieit; Donee plenitude
gentium introïm,&fic om nis ifraélfalutufieret.Qinigïmi: pre -
diëtos prædicatQresIudæorum oculis fubtrahit, fedpoft-
modum oftendet i ficut de vno horum dixit ; Elias veniet &
ipfereflituet omnia : quafifubligpaculo ftellas. claulàç tenet,
vtablconfis prius & poft.corulcantibus aftrorumfpirita-
lium radiis,no«ftem fuçperfidiç& nuncrepul^ non vrdeat,
& cuncil luminata deprehendat. Quail ergo.fiib fignaçulo
ftellç claufçjlurit quia & nu ne occu 1 tan tur nec àpparenc:&
poft,vt-prodeflèplurimisvaleant,apparebunt.Séquitur:
B tfiaukvolueriteosnocerejgnisexiet.deorehlorum, î pluunt:teftes,quiateftjmoniumpërhibenr:cæIi, quiapræremoportetcummojScSckgidÊftf.
î i ; -y ,<v:;v ^> 'r I nimcælorum, prædicationesiunt landorum.. Nifi jsitur
H p c ^ o e i^U tè nQ lib d ^ ^ im fà^fcpmlegimus.Cum 1, MoyCèsdicetev.Expeôleturj^çutpluuiaeloquiumnieùt», ■& de-
enim ad Eliany millî t|up quinquagenarii dicerent, Homo feendant (icui ri s verba mea. Qùpd autem de his reftibus dici-
Dei,defiende:iileia fingulis eorum ait,SiJbomo Dei egofum, , tur, poteftatein.hajj.ent claudendicæl%m, nepluatdiebus
[cendattgnis decalo, &deuoret te & quinquaginta tuos. Statim- | prophetiç iplorum fic accipiendum eft,non quo omnlmo-
queilliçiequitur:Ef cecidit ignis de calo, & deuorauit eos. Sed : dis cæli imbres non mittant, led quo fiq>ercertain qüæ Ipf-
non tale hicin myfticis locutionibus narfatur,qualeillic hi- nàs &c tribulos geminat, aclèçundum Appftolum malcdi-
ftorialiter fa&umfiiiflèperbibetur : nec folum^ecialiter | étioniproxiroaeft,Êiulq;coofiimmatioift cpmbuftionen!
Dà*t.}ï.
duobus, lèdgeneraliter&illis&omnibus congruit eçcle-
fiæprædicatotibus atque martyribus. Et quid hoc loco per
ignem, nifi prædicatiô làtufta figuratijr? Bene autem per i-
gnetndefignatur, quia videlicet Ipiriculïànëli facibus in-
flatnmatur.'Reâe ignis yocatur, quia auditorum corda ad
amorem Dei accenderevidetur. •:
Si enim diumi verbi præd icatip ignis noû çlïèr, nequ%
quam Plalraifta de Iolèph dixilïet^X%«i«w dominiinflam-
mauit ««wtnequaquàm idem alibi Deo loqueretur,I^»:r«OT
eloquiumtuum vehementer. Si voçabulum ignis prædicatio-
nem fidçinon exprimeret, minime domiiius,ad Ieremiam
diceret: Eçce ego do verba mea in ore tuo in ignem, & populum i-
fiwnjn ligna, & deuorabunt eos> Etrurlûm 'iNùnquiduon verba
meafuntficutignù,aitdominiù^Nonmi^tnitpiny II ex.bo-
no eçclefiæ mali deficiunt,cumPauliis hocqnod iæpepro-
culimus, dicat i Chrifitbonus odorfumusiu omnilocoDeo, &in
his qui perpunt, & inbis quifiiluifiunt;& alijsodor mortis pi motpræparatam,
non pluânr. Super vineam enim qiye botros
gignit, imber defeendit :lîiper illatii veto quæ pro vuis la-
brulcasvel Ipinas profert, hequaquam cælünj ftiflahViidé
dcdominusdicit : Nubibttà mand.Jjo-i nepluantfuper eàmim-
brem. Hinc idem alibi ait : Piuifupervnam emit atem, & fuper
alteram non plut. Potéftatem ërgo habentyc reprobis çæliim
çlaudant, eleciis aperiant. Sedhancpoteftacem in capirë
ppifident membra , fine quo omnino nihppjlîiipc agerë
membra, quodq; iniplîs me m bris clamat & dieit : Data efi
mihi ommpotefias inçdo & in terra. De quibu s adhiié lubdf-
tur : Etpotefiatem habent fuper aquas conuertendi eus in fàhguU
n:m,&percutereterram omniplaga, quotiéjcùn^ volmnnt.G Iac
dius li ter æ, quo Ipîr i talker vtens eciclefia, lânëloriimÇordà
transfigit, vt ea fpiritu Viuificet, in cordibus male iritelli-
gentium hominum hunclanguinem emanare.facit. Non
lolum'igitur prçdicacores eçcTefiç aqùas lulpeudiihtjne re-
prpbam terrain irrigçnnverùmeriam fi defcêdç|int, In làntem^
lijspdoryitainvitam... Ecclefia itaque aduerlàriqsXuos guiuemvertunr:quiavidelieetnontanrumminîrnècredinongiadio
maligno interficit, qißa ( yt diëlum eft j bpna
proferendo, nGlens:nocet.. Velcerte dç óre refiâmonium
ignis egeediens ïnifbiços. eorum intçrfLçinqnia nimirum
contraria Ghnfto lèntièntes, atque in malqperlcuçrantës,
anathematis fulminefaniftaecçleiîapercutit. Poteftetiàm
a tqtppa,^ quædam inrélligûyquæ exinlmicis làndtoruna
proedicatiqpe ac beneficiis canqiiam quibufdam(flàfnrnis
prillinoerrore vel nequaquam cOhue|J&tipne exuta, com-
niutaturiu mëliùs.
cutis Yeibuvitæ fubtrahunt5lèdetiamhociplumvitæ fub-
fidiiinacred enr (bus dum præbênt, fi adaures futurbrü hæ-
ræticorum perucneiir, occafiqnçin illis qua bene prolata
maleinçèHiganrj^iXuhiftrantiEthinc.dicuntur/erriiwôwiwi
ipl^a,quôtièfcunq;voiuerintp«rr«Çm:quiavidelicetpote-
IHcteprS'-aiùinicusat’ttiibutam elr,vèquando rîoii debfnc,
vil qnibushondebentjloqui non vélint.-&quando debent
vel quibus.debent, ©miiiftbvelint. Quotïefcunq; enim in-
àdelibqs, diüina myfteria claudüt, toaescllôs infanaßili'plagaperil
•i' SJ j m i