
Aug de
bapt-U. I.
}cap.u.ér
**P I yi.
Cor.ij.
i.C o r.i.
Gui. 4.
i.C o r.x .
Cyprian.
p.6f.ad
Antonian.
Aug.de
b apt. lib. 4.
•«P-îî.
Tim.î. '
ueridndigtïc , iudreiöm 'libi manducat&bibit. Caw «Iw
ücit, iud iciiim fibi manducat, fittis oftendit quia non altert iu-
(liciummanducat, fed fibi: quid communio malorum non ihaculat
aliquem participattone SacramentorUmfed conjenfionefaftorum.
Sam (ïinfaftss malis non tu qttifque confinti&ypörtat maltuxau-
[am fuam&perfonam fuam necpraiudicat alten,quem tnconjbt-
fione malt opent fiocium non habetcriminis.* Et Profper inlibro
fentenriarum, Efcamvita acctpit, aterniratispoculum bibit,qui
in cbrifio vtanet, & cuius Chrtftus habitat or eft-. Sam qui difcor-
Aiird Chnfto,nec c'arnem Chrifti manducat, necfanguinem bib'tt,
etiam fit ant a reiSacr. amentum ad iudtctumfuapx*fumptionis co-
ttdie indifferenter aectpiat. Audis, frater, quianimis amando
qui s fen ten tiara faam-, vel inuidendo meKoribus , adfacri-
lcgiumfchifmatis pemenit. Audis, quia non in fchifmate>
necnifrin vnitate Ecclefi* eft primatus. Audis quia non in
Schifmatc& non nifritiEeclefi^vnitate verafuntligamen-
ta* in qua vera & ad falutem pertinentia funt Sacramental
A udis,quia non in fehifmate,& non nifi in vnitate Ecclefia:
datur vel accipicur Spiritus fandus, per quem diffimditur
charities in cor dibus noftrisc Audis quia illis, qui non funt in v-
nttatepacis Ecclcfiaftica:, fi guftant de pane coelefti.eft per-
feda-danraatio corporis Ghrifttcommunicatio.. Depone
ergo tumoren* cordistui, & pertinaciamcóntumacisani-
mi tui: & nimiura amandofemenaam tuam noli tepraeci-
d ere ab ilia charitatis compage, in qua omnia Sacraraenta
Eccle fiaft ica Catholice percepifti, 8c in qua idcirco es ordi-
na tus E pilcopus, vt inea permanetes ■, & alios in ea perma-
nêre fide &operibus*cxcmpiis& verbis doceres. Deniq;
vndc orianturfchifmata,idem Gatholicus dodordiptrOri-
ga & peftinacia febifmatis nulla eft aha nifi odium jratris. Ec.Ec-
clefia non priuscarnales, Vel 'animales, & poft eaJpiritales habuit,
fed in i f f aforte mortal tat is noftr*,ex quo de Adam nafeimur, non
eftprtus quod ftirhalefed quodanimalepofieaffiritale. Ex ipfo au-
tem animalifafu, quia homo animalis nonperctpitqtufunt Spiri-
tusDei,<omnes feffenfiones &fchifmatagentrantur t in quojtnfu \
perfieuerantes Apoftolus dicit, ad vetus teftamentumpertinere\ id ;
eft,ad terrenorumpromijforum cupiditatem, in qutbus quidemjpi-
rkaliaftgurantdr: fed animalis homo non perctptt qua funt ffiritus
Dei. Quocumque ergo, tempore tales homines tffe cteperintin hoc
. vita turn dtuinis pro feculorum dtfiributtoue Sacrament is imbuti,
adhue tarnen camalv erfaptant, &carnalta de Deofiue inhaevi-
ta ,fiue poft hanc vitam feerent atque defiderent * animate funt.
Et kemex verbisbeari Cypriani»vt pa trim 8c fitpraftripfi,
, quod ribineceflariumeftreplicari, dicittlgnofci enimpoteft
fimpli citer err anti ,ficut defe ipfo ditit Apoftolus Paulus: Qgjpri*
mumfui blafphem us,&perficutor,&iniumfts & mifertcordtam
meruhqmaignoransfeci.? oft injpirationem vero &reuelati9riem
faäam qui into quod erraueratperfeuerat, prudens & ftiens fine
venia ignoramus peccat. Prafumptione enim atque obftmatione
quadam nititur, cum rationefuperetur. Hinc A uguftinus: Hoc
verißimum eftlongegrauiuseffe peccatum eins qutfeient, quam
ej.us qitineftienspeccauerit. Et idee vir S> Cyprimus, non folum do-
cl us,fed etiam docihilis(quod in hude Epifeopi tarnen defignat Apo-
iftoltis) fee ipfee mtellcx tvtdkeret, etiam hoc in Epifcopoeffedi igen-
' dam,non folum vtfcitntcrdoceat, fed etiam patienter difeat. Doci-*
•billsautem tile ell, qui ell ad difeéndi patiéntiam lenes & mitis:
oportet enim Eptfeopos non tantum d. cere,fed & difcerr.quia & iüe
melius docet qui cotidiecrefcit& proficit difeendo meliora. His vti-
que verbisfatis indicat virfanäus & pia chant ate pradit us,non effe
metuéndum fee eiusEptftolas legere, vt ßqtädpoft ea pluribm &
diuturnioribus inqufitionibus compmum Ecclefia conftrmauit
non ambigaitius: quiaficut miilta ex ant quadoftus Cyprianusdo-
ceretfterat & altquid quad Cyprumm doabdts difceret.Hsc. fracuntfeparentar
huiufinodi a fan is ntemb'ristorports Chïifti, Heqi/it
Jibi Catholica libertas ihfidelium in gum patiatur impom.Kcxioca
ergo teapertinacia tua,quoniam illi, quos inconuenticu-
lis. tuis ad tecum fubfcribendpm pellexifti > vel Coegiffci»
habentquidemexcufationem 3 quoniarti autcaptiuas trianus
fine cordis conleniione tivnori dederunt, aut ignbran-
tesquid agerent palliata iitafione tua de vinculo pacis &
communione pacis tu* confenfii etiam deliqueruntj aut
fortefeientes & illi &c, ifti quiddam tibi exinde fuggerere
aufi non fiierunf.Vnde beams Grc'gqriuSr N emo (inquit)
amplius iuRcclefia meet quam qui per tier fee agens nomen vel or<#■*■
nem fanclitatis habet. Delinqmnrem namque bunv redargued
mUusprsfitmit, & in exemplum culpa vebemenrèr extendiiwry
quando pYoreuerentia or dints peccator honoratur, quibustftfictf-
lior ventaquoniam ineHeis & leuior culpa.
Nam de his qui perignorantiam peccauerühfc tradu&i,
SandüS Auguftinüs ih fiïpra mcmorato opere dicit : Si
quernforte (inquienS)cof^f^eA tremAHeceftitas,Vbi Catholic urn
per quern accipiatnon inuenerit, & in animo paceto Catholicam
cuft odiat,per aliquem extra guitar em Cath. tic amp oftitim accepe-
rit quoderatmipfa CathMca Vnitate ucceptulrus ,fiftatim eliam
dehaevitaemigrauerit, non eum niji Catiiolkum deputamüs\. Si
autem futfitacorporali motte liberatusycUm Cath 0 licit congrega-
thnietiamprafentiacorporatoredierit, vHde numqu imcordedit-
cefferOt, nonfolum non improbamus quodfecit fed aiam fecunfi-
meverifiïmtqiie laadamus, quia pnejent’em Deum crcd.dit cor it
feto,Vbi vnitatemferuabat.
De his autem qui feienter* fed cauia timoris vel fauoris
fn hanc ttanigreffionem ierunt, Leo ad Pulcjheriam Augu-
ftam fcrtbicsic Vi imur iuftitia communionis, vt non aniittamus
remedia charitatis,quodficut pittas veftratognofeit non verbis folis
promittir fed etiam faftis dosetur.Siqutdem pene omnes,qui in con-
feenfum prfedenttum in 1II0 Ephefmo non iudiciofed latrocinio. aut
traduit, dut coafti refandendo quodftatuerant, & condemn an do
quodfiripjerant, perpetuum culpa abolitionem & Apofto Heap acts
gratiamftnt adepts
Ét in Epiftolaad Anatolium i Nequc enim poteft in altquo
benignitasnqftra reprehends, cum fatisfacientes recipimus, quos
dolumus effe deceptos.Ncc afpere tgifur communionis nofir a gratia
denegandaeft, nec temere largiend»: quia ficut plenum pietatis eft
oppreftis charitatem Dominicam redhiber'et ita iuftum eft omnia
perturbations auclonbus imputare.
Auditc rgititr & tu &rilli, quostraduxifti* vel ad tecum
iubferibendum coegifti > admonitionem beati Auguftini,
quacos (déillis alloqiferis qui fè ab vriahimitate firaterfta
difciderunt)admonuit, dicens: Videantfmquk)nihilfibi re-
manfeffequod dicant feed tuinen remanfijfe quodfactant,vtprófa-
ftis tor Urn pYateritisfacriftcium ddetthnisofferatur placabite Deo,
cuius vnitatem nefetrio fceltre difrtlfterarit, cuius Sacramentis
tarndiuturnas inturias irrogarunt. Mifeticors eft (flint &mi-
ferator Dominus, longanimis & tnulcitm mtfericon, & Vbrdx. ■
Ampleftantur in prafenti vitamiferit'ord. m &hngantmem f & '
time ant infut ura Ytracem. Non vult enim mortem inipft, quan •
tumvtreuertatur & viuat : quiafentemtam flèüit aduerfus in-
lurias irrogatoif Hac eft npftratxhorlatioipropter hoc eot habe-
mus inimicos, quia vera dicimkst quia tacer,e metuimys, quia
ceffdre ab inftantia quanta poffumUs formidamus, quia obtemper
amus Apoftolodicentï. Pradica verbum , infta oportune, tm-
portune,argue,hortare,increpa:fedftcut Fuangelium loquitur, Qi-
liguntgloriam bominwnntagis quam Dei : & reprehendi ad teni-
pustimekt, damnariinfempiternum non timeni. Vidllit etiam
ipfiquid malt factant. Vident non effe quid omninorefpondeant,
‘Zib .lM
bipt.a
auribuspercipe , & mente iritellige , &non dedigneris j fednebidas imperhis oftendunt, cum ipfi viui forbeantur, id eft,
cum Cypriano,-& Auguftino, Apoftolo præcipiente, doci-
biliseflè Epifcopus, & quiafi perfeueraredn obftinatione
& præfumptione tua delegetis.çumTatiorie fupereris, prudens
& feiens fine venia ignoxanriae peccabis. Hinc enim
Pfalmus dicmDefcendantininfcrnum vitientes,id eft.labantur/
in peccatum feien tes.
Vnde Leoad Conftantinopolicanos ferib it diccns: Ndw
fivixtn Iqfiis tolerabilis videtur infettia, tanto magis m eis qui
prafunt nec excufatto èft digna nec venia -, marine cum etiam de-
fendereperuerfantm opinionum commentapr&fummt,, & in cour
Lib.I.it
bapt.e.VX
ffel. JÔ).
Ezeih. 18
feiehtes &. agnofientes mtereanr. Vident horrere homines &
grauster deteftari quod etiam feipfi in multa fchifotata diuifee-
runt, & maximein Africa cdpite & notifsma ciuitate Car-
thagintconati funt refarcire dedfcuspaunorùm fuorum, putatt-
tes quod poffent Maximianiftas auferre. Et poft alfqua :. ^ -
geteosveique veritas, vident felton habere quid reftondedni, &
putantfenon habettquidfaciant, quid loquritftur non inuebiuni,
tacerenonperniittimtur : maluntperuerfis tocibus veritatirelu-
ftari, quam confefeis erroribus pacireftitui. Quis autem non in-
telligac quid in corde feto pofsint dicere : .Quid ergo facimus in-
»Time
H
ibid.es-
&n-
Jenfum fm m , aut terrore, autgratia infanabiles qtiofque tradu- quium, de his quos idmrtbaptixAuimus ?&vos i Quid ergo p
it emus de his quos tarn traduximus, vél quidfociém us qui tradu ft i
fumus ? Refpohdetur : Re'dite cum eifdd Ecclefiam, videlicetadvna-
nimitatemfrdternam : Medicamento pack offerte curqndos quos
vulneraftis. Vita charitatis off rte fufeitandos quós bccidift 'ts. Mul-
tum valet adpropiiiandum Deumfratema Concordia. Si duo bus ex
vbbis {aitDominus) cónueneritfuperterram, quicquidpetieriiis
feet vobis. Si dü'óbus hóminibus, quanto magis dnobuspoptiUs ISi-
mulnos Dominoprofterndmus,participammnobifcum vnanimi-
tatem ,participemur vobifeum dolorem, & char it as cooperiet
multitudinem pec cat or urn. Et beams Gregorius in Ho milia
Ezechielis dicit : Perfeftorum femper & virtutes & lachrymas
ante mentis qoftraoculospönaüius, imtemmqiu in fills afpïci-
mustVt dum tcepenmus per incrementa crefcere pofsimus abillo.
diftr 'sfto examine mala quafe. mus veldre : in afsiduis enim fleti-
tibus, in cotidiana noftra poenitentia habemus Sa erdotem in coe-
lis qui interpellât pro nobis: de quo etiam per loannem dicitur : Si
quis peccauerit, aduocatum habemus apud Putrem lefum Chri-
ftum iuftum & ipfi eftpropitiatiopt§ pecea isnojlris. Ecce exultât
animus, cum aduocatt nojlri potent tain audim us: (id exultât icnem
no fir am iterumremordet timor, quitipfi, qui nobis aduocatus eft,
dicitur tuft us. Nos enim caufas imu/tftu habemus. Jpftus vero ad-
uocatus iniuftas caufas nullom odofufeipit, nec verba dare pro iniu-
ftttiacônfentit. Qüidergoagimuscharifiimi fratres met ? Sedecce
currit animo quid agamus. Mala quafecimus, & defer amus ,&
accufemm feriptum eft, lif t us in principto acctifator eftfui. Quifi-
bet ietenim peccator comerjusihftettb.taiuftuseffe ineboatu caper it
accufqye quod fecit. Cur enimiuftusnonfit quicontra fuam iniu-
.ftitiainiampei la.hrymàfieuit? luftus igituraduocatusnofter iu-
ftosnai défendit in iüdicio, quia & nofmetipfos & cognofcimus&
accufanius iniiiftos. Non ergo tnfletibus,non in aclibus no jins , fed
in aduocatt noftri allegation- confidamus. Titneamus quod
fcripturxweft: Fihusmalus ipfi ft iuftum dicit, exuumautem fit-
.um non allait: hoc eft.,vtA.ag.dick:Nmexcufat,non dilui,non
défendit.Noliergo,/rater, te conucrtere, poft auditas tot
fàcras au&oritates, & admonitiones » acfalubria tibi por-
recta confilia,ad excufondas excufàriones in peccatis, atque
ad contumacem defenfionem, cum nemo quærat tu-
am-corre&ionem, & coram Deo & hominibtas fàluàtio-
nem. Et ha»c legés quæ tibi paterna deuotione ferib o cum
his etiam beati Gregorii non prolixam verborutn numero,
fed maximaraaepreriofâm. intelligenria in mentis arcano
reconde fenten tiam, qua dicit: In verbis ( inquiens ) facri e-
loqu'ti ijle debetftudii noftri or doferuart, vt hac ideo cognofcdmus,
quatenus deiniquitate nojlfa çompunfti, cognofcentes mala qua
fecimus,. vitemus ne alia fdciamus : & cum tam ex magno vfula-
chryindrumdepeciatorum remfsione caper it effe fiducies, verba
Dei qua imelltgimus, advitam quoque &ali >strahamus. Ad hoc
enim intelligendafunt, vt&nobisprojint &mtentioneJpiritali a-
liisconferantur. r
Audiamus&obaudiamusbeatum Apoftolum fecum
nosadmonentem:Non efftciamur inanisgloriaeupidi, inuicem
inuiicntesyinuicemprouocantes. Et iterumnobis dicit ; Videte
quomodo caute ambuletu, non vt injipientcsfedvt fapientesi regiment
es tempus, quoniamdiesmalt funt. Et, Subicftiejlote inuicem
in timoré Chrifti. Et, Alter alterius oner a portate, &fecadtmple-
bftis legem Çhrifti. Et, Honore inuicem prauenientes.
Dicfraterac fili, quid aliudà teexegi poftqujftn Epifcopus
faq?us es, & diuitias terrerias adeptuses, nifi vtDeunj
fiaberes placabilem, & Epifcopaliter viuens, & Epifcopa-
lcm habitudinem ge rens, te hominibus fàceres venerabi-
lem?.&ptp quibus me çontra pe commoui nifi quia te raiera
coram Deo adfalutem, & coram feeulo ad nonorem
Epircopali grauitati & ordinidebitum, efle cupiebam , &
effe co m mone bam, & ti b i h o.cçflè graue videbam, & hoc
quidem tibi gtauphatftenus eflè potuit, &propter ætatem,
&quia (èculi huius inftabilitatem,ac quam mutabile & fragile
fit.eatenus nqtjcognouifti Nunc autem horaeftiam nosde
fomno furgere:Etnon debemus efïè femper iuuenes,ficut
bps malusfeniper eftvirulus.
. Debemus ante pculps mentis negledla reducerc, & dp
priftinis erubefeere, ficut egregius prædicator nos admo-
|nens dicit: ‘Quern frutium babuijlis tunc in qutbus nunc erubefi
\citk\ Etdebemuscçrtare , vifeuftum nojlrum habeamus in
fanftifcatione.ftnemyero vitamaternam. Et fi, frater Refill,
^menon visaqt dedignatisaudire,audi & obaudi fpfum
....... ^............ ............w *
beämmPatilüm Apoftölum THimöthetim fpiritalem f r
lin in fini m, quem iuuenem Epifcopiim ordinauerat, ad-
' mohencêm Éxerrefinquit jteipfum àdpieiàiem: nam corpo-
ralisexercitatioad modicum vtiliseft: pier as autem àdomni t vti-
its eftipromißionemh.ibens vita,quantihc eft,&_ futur a. Nemo
ado le fient um tuam c'ontèmnatfed exemplum eftofidtlium in ver *
bo, in cornerfàtione, in 1 bar ita: e, in fide, in câftiiate. Noli negl't-
geregraïtam qua data eft tibi per fhphetiam , & impofitionem
manuum Presbytern: hoc (tim fattens,teipfum faluumfacies, &
eos qui tentidiunt. Sin autem time firâterac nil quod terribi-
licer Dominus dicit ei qui vnum talentum acceperat, ôc i-
biensfodit in ter ram & abfcondit pecuniàmDomirii fui:
Serue male & piger feiebas quia meto vbi non femino, & congrego
vbi nonjp.trgo, 8c reliqua:T alentum quippein terra abfcon-
dcre,eitaccepmm ingenium in terrenis aftibus implicate
lucrum fpiritale noû quærere,cor à terrenis deïîderiis nun-
quàtn leuare. Sunt namque{vt beàtus dicit Gregorius )non-
nulli, qui donum intelligence praceperunt , fed tarnen felaquâ
carnisfuntfapiunt, de qutbus per Propßetam dicitur ■ Sapient es
funt vtfaciantmala, b. ne autem nefciuni facere : fed Dominus
qui talenta contulit, rationempojiturusredir.quia is quinunçjj>i-
ritàïta dona diftnbuit, dijlriîle in iudicio merita ëxquiret, quid
quïfquisaccepit confier at, & quod luirum de accèptis reportet,
penfat. Confideraergo quæ fine ruo meriço in talcnto in-
telligenciæ accepiftivideneihterraillud aBfcondas,&
( quod Deus longe fitciat i te ) inde ab illo damneris.
Deniq; dicimr a quibufda,'quod portare patienter non
poffis,vt tibi à quoquam dicamv.Quod quifquam tibi bonum
aliquod fiueiuo mento exb. buenr.Hxc namque qualitasani-
minonde humilitate,fèd de fùperbiamanifefte defcendic.
/lit enim Apoftolus: Quid enim Jsàbes quod nonaccepifti? quid
gloriaris quafinonacceperis ? Hæc n. & Domini confuetudo,
& fànâorum eiusîn feripturis legitur elle, vt cum non re-
cognofcimus à quo bona accepimus ,& aur^bonis fàdtis
malis operibus refpondemus, aut ingr^ti exi^imus,often-
dantur bona quæ nobis impenfà (une, quatenus ilia reco-
gnofeentes de malis noftris & de bonorum ingraticudine
er ubefcanju s, & ad bbna reparanda, & ad gratias referen-
das conuertamur rfic enim, Dominus agere in feripturis
fæpiflime legitur, vtde pluribus pauca numéro fed non
merito ad medium deuocemus : Ait enim ad peculiarem
popul^m CuumiPitpulemeus qunife< itibi, aut quid moleftus fui
tibii Oftende mihi: âdduxï vos per defertum quadragmta annis,
nonfunt attrita veftimeruayeftra:manna de calo pluivobis,&ob-
litieftisme} Et ad Dauid dile&um fèruum fuum, de quo dicit:
i nueniBauidferuum meum,quifacitomnes voluntates meas:
Ego\ynqmt)tetu!idedomo Patris tui,&pojui te pafeeregregem
populi ntei,&fuipecum in omnibus vbicumqueambulafti, firmans
regnuni tuumin sternum : Et alia plurima quæ illi imprope-
rat,quoniam p oft multipli cia dona gratifier in 3um fine re-
fpe&u peccauerat.
Lege Epiftolas Pauli ad Corinthios, & ad Galatas, &
hinc fufficienter inuenies : Nam quatuor lègimus fpecies
arrogantium,cumaut bonumfe putantàfe habere quod
habennautpro meririsfuisfèhaberequodhabent:autfih-
gulari ter fe habere quod habent: aut præ cæteris fè habere,
quodhabent: Ab his omnibus cor cuum cufto<di,iuxta
quod feriptumxftiOmni euftodiaferua cor tuum, quouiam ex
ïpfovitqprocedit.
picitur 8c à multis quod 8c Cleriços & laicos tibi com-
miflos in multis exenirs per diuerfas occafiones graues,
quod knâusLeo Papa non Chriftianæ deuotioni, minime
autem Epifcopali religioni conuenire oftendens, di-
dc: Sieur ( inquit) pialatusnon vultgrauis onerisfarcinamfer- j
re,ita non audeat ali is importai île pondus imponere : Difeipuli /-
mm jitmusbumilis & mitis magtftri dicentis: Dificedite à me quia
mfiisfiun&humilis corde, & inuenietis requiem animaK veftris.
Qui humi lis & mitis magifter iterum de graui 8c im-
portabili prælato àidv.Sidïxerit ( in q u ie t) nfdsuiUeferi/tus
incordejuo, moramfacit. Dominus meus venire,&caperitpercu-
tere confirmsfuos: manduce: autem & bibat cum ebriis, vente
Dom inus jiruiillius in die quanon fieràt, à? bora qua ignorât,&
diuidet euni, partait que eiusponet cum hypocritis. Hinc beatus
dicit Gregorius, Inter bypocritas enim turedeputatur, quiexfi-
mulaùonedifciplina,minifienüregimms vertitin vfumdomma-
O 2 tionu
Ê
i .Tim. 4
MÀtih. i f .
Hief et». +.
: t
C l>L -
i. Cor. 4 . 1
Mich. 6.
G
AB. i j .
i . Reg. 7'.
Trou. 4 . s
Ca p . .
LI.
Ep. 84. ad
Anaßaji*
* H
Matth, h .
Matth j . 4..