tpkißS'
Eccl. jo»
I Luc. 6.
ibidem.
B
Remgij AntipodorenßsEpifc.
iliis? Quia exortumeft mtenebrulumen reft*, ideft* n- U ß b t*E v i\w * fibi non fieri .'hfe ex-
lis qui iriten&tis fuerunt, oricEurlumen re»äitttdinis* cuare v^ente* «entö ä • aepofitaTuperbis malitiai
Vnde ilM : 'Em* Dicit
' Mattb.zy
autem'fic:
E'Audate pneri Dominion, Update dico, »owe» Dowi»i.
Nomen!Pottihii landet-, qui ^ völuntarie leruum
fecit laudate dichtes : Sit nonten Dontinibenediftum ex
do Et haec behfedtdio non tanrutn nt in Iücpa, led<*
am n tu im m o a a fum X K tiu d aH li «mihtiolnmi. Per
ortum folis Iudii defignalitnr', ' quibtfs per nontiam
legis lumen yeri folis illasit.. per o ra fum vtro genres,
; defignantur ,'qniä.elVfol VttuS. äftte tempus C hK . 1-
s T I occultabatuf. A folis or tu vfq u e ad oCcafumlaudabtle
mnim Dem»'"Et me'rito S P w j ^ B g
nes rentes Dominus, &fup&'falfsgma eius , id eit, iüper
iaiidos fuos ma'XtMeappattt; glöriofus. Et merito iple
fuper eös glöriofüs ’ apparec," 'qüiä quis eü. ficut Dominus
Deus nofter, qui in altis habitat, & ex eiiis habitafione a-
lii fiunt alci & glöriofi. EttiumÜ* refpkitfideb, humi-
■litatem quaerit in'ctxlo & in tem,ideft,in fiiblimioribus
& in inferioribus. Sußitaris* ttfrä inopem, & de fterco-
re eleuat pattpe'rem. A terra fafcitaüit inopem, quia Iü-
d iö s qui quodammodo qtiäfi terra arabilis ruerunt.ad
hötitiam verte fidei perduxit. Et pOuperemerexit de fter-
Lumerii autem illu d , 'quod exoïtum ' eft in
tenèbris-, eft Dominus'wi/êrâott in promiffis, mifetator
in exWbitiohibu's)itt/*is tam inTaluahdis piis, quam in
damnandis impiis, Et ne terreret aliqiiem quodDomi-
num dixit mltum-, quem prius ’vocauit milericordem;,
fubiungic : lucundus homo qui miferetur & commodat: Q u i
dicat : -Noli'timere vir'beate idftitiàm Domini, fis iu-
cnndus.tniferere & commoda, vt non timeas iuftitiam
Domini. Miferere anima tua, & tris platens Deo, & commoda
te aliis exemplum bonum. Nam homo iucuo-
dus eft, qui fibi miferetur & aliis, iuxta illud: Dimit-
tite & dunittetur vobis. Sc qui commodat Ce àliis e?tem-
plum bonum. Vel commodàc, id eft, proxiims neefef-
larià fubminiftrat, attendens feripturam dicéntem: Da-
te ,& dabitur vobis. Hic homo talis dtftonet fimonesfuos
in iudicio, id eft, opera fua bona rationabiliter âget in
confideratione futuri iudicij ,v t cum ad iudicium ven-
ttam f u e r t tn o n timeat iuftitiam iufte omnia exami-
nànris't>ominii D idum eft, ad fimilitudinem quod
dicit Dijponet fertnones fuos in iudicio, quia ficuti orator
bonus fermones fuos difponit / præmeditando qüali-
te f vnicuique perfonae fit alloqueridum, vt in iudicio
fe defendat: fic fadta bona quæ hic difponuntur à fi-
deUbus, défendent eos in iudicio futuro : quod dicit:
Dijponet fermonesfuos in iudicio^. Q u o d ex efFedtu proba-
tu r, quia in aternum non commbuebitun Ec tandem in
memoria sterna erit iüftus, ab auditione mala non timtbit:
quam -audient illi qui à finiftris poûcntutï cum eis di-
te tu r : ltt maledifti in ignem aternum. Vel noritimebit
ab'àûdftione mala, id eft, a vocibus male perfuàden-
tium. E t hoc merito: Q u iapara'tum eft cor e;us Jpera-
re in Domino,fonfirmatum est cor eius,Sc non cbmmouebmr
ab hac fpe, donee defpiciat inimicos fuos, id eft, doneefi-
bffiant inferiores in terra viuentium, qui in terra mo-,
rientium conabanmr elfe fuperiores. Et Vt defoièiat,
differ jit >, dedit pauper ibtis, id eft, difpetdet bona tecula-,
ria, dando ea pàùperibus. Sc hoc non ad horam faciet,
fed iuftttia eius manet in feculum feculi, id eft, petfeue-’
rans'erit m ipfe difppfitione. Vnde cornu eius > id eft,,
lublimitas eius , qui hie ab impiis contemnebatur , tx-
, altabitur in gloria, efiod cornu exaltatum peccator videbit,
& irafeetur, quàndo ex oppofito tradiicent eum iniqui-
tates fute. Dentibus fuis fremet, quia hiç erat ploratus &
ftridor dentium. & tabefeet, id eft, poeuitdbit, fed fera
poeniteritiaerit; quià defideriuntpeccatorumperibit. Vel
aliter : Iuftus difperfit, dedit pauperibus. peccator veto
videbit hoc & iralcetur, ideft, inuidebit bonis adi-
bus fuis. Dentibus fuis fremet SC tabefeet, id eft, quæ-
ret eum auettere.fed hoc fruftra,quia defideriumpcc-
catorum pefibic.
Alleluia. G XII.
OTe. quiagentilem pQpulùto qualiifi'ftrrcore laccntcm,
quia fifùicbat defideriis Sc :vanis volimtatibusi , ad
Üblimitatem d o d e fiée pqtduxit, ad h ot videlicet, rf
coUacct em 'cumfrmcipibm-, id eft> ipfum-genàlem populum
Audate 'pueri Dominum, laudate nomen Db-.j
mini. Sit nomen Domini benedittum, ex hoc\
nunc &fvfque in feculum. À folis ortu vfque ]
ad occafum , ddudabile nonién Domini• Excel*
fus fuper otnnes gentes Dominas, & fuper ca-
los gloria eius. Quis fictif Dominus Deus no-
fier qui in altis habitat, & humilia rejp'icit in coelo & in
terra? Sufcitans a terra ifidpem, & de fiUrcore erigehs paii-
perem. Vt collocet eum cum prtndptbus, etttn principtbus pp-
puh fui. Qtd habitare feat fierilém tndomo, mdtrem filitr-
rum iatantem.
Alleiuia. Laudate ptieTi DoMnurh. per puerilem fepè
îetacem in feripfura fa era humilitas nobis commeiida-
cur. Vnde ipfe Dôroinus in Êùangelio> Sintte pdfmlos
venire ad me, talium iCt enitn regnum*taldrum. Sæpe et-
iam per pûerilena aetatem fiiperbia vetuftatis exprimitUr,
prius in' iiercore iscemem, digniim faciet ludi-
ciariafedé, Sc ièdere faciet 'aim pr'miptbus popultfm . id
«ft, cum Iudads qui prills ftètunt populustüùs.
M a Ditniiwt Deus mpy.qai bdbamfacit j lm m . i i eft,
ientileiii Wpulum niiulbom:generantenini*in«, faunum
ideo, quia a à t x - fM m fait. Vnde illud: U-
u n j k t » * » p * * . «f»®f'« àr dam* qut non ftrtu-
m , quin multi flij ütfatit ‘mugis p m eius :qui habit w-
rum.
ÀÙeluia. GXliï.
N exitu lfraeldeÆgypto, domus Jacob ik
populo barbaró. Fafta fiï Iudaa fan£lifi~
catio eius, lfraelpoteftas eius. )Aare vidit,
érfugit) lardants comer fus eftretrorfum-
Montes éxultauerunt vt armes, & colles \
fient agni ouium. Quidefl iibi mare quod
fugijtt ÿ& tu Coulants quia (onuerfus es retrorfum ? Montes
exultaftis fiçut anetes , •& colles ficut dgni ouium? A facie
Dominimotaeft terra,à facie Dei Jacob. Qui corner tit petram ih
fiagna aquarumi&rupem infantes aquarwn.Nph nobis Dominei
non nobis, fed nofnini tito dagloriàm. Super miferiedrdia tua&
veritate im,ne quàndo dicant gentes,vbie£t Deto forum? Deus!
autem nofier in carlo, omnia quacunque voluit fecit. Simulacra
gentium argentum & durum', opera m 'anuum homihum. Os
habent & non hquentun octiloi habént, & »à» videbiint.
Aures hahentf& non aiidient t narei habent, &hon odor à-
buntur. Manus h'abent & non palpabiint:pedes hdbent,&non
■amiulabunt non clamabunt in gtittufe futu Similàs Hits
fiant qui faciUnt ea, & omîtes qui confidütit in eis. î>omiû
îfraelfperauït in Domino, àdiutor eorum & proteàor éorüiii
■eft. Domus AàrVn. Jperautt in bómino , àdiutor eorum &pr*
'teüot eorum eft. Qui tintent Dominüm, fperàUerMt in Domino
-î adiütor eorum & proteftor eorum eft. Dominus me~
mor fuit nofiri,y& benedixït'toobis. Be ne dixit domui ïjràely
■bcnédtxit domui Aàr<m. Behedixit romiiibus ‘qui ÏÏrneùt bm i-
num,pufidis cUm màioribus. Âdifdat Dohiimfiipèt pos,fuper
'vos & fuper filios véftrofs. Beheâifti toi À bbminfo qui
coelum '& terrant. Ceélüm 'cceli bomtHo, tèrram àutemdtdït
filiis bominum. Non ntortui 'lauddbtfnt te btimWe, Wtfifc
Vînmes qui defeendunt in infernum. Sei nos qui viuimus,
I benedteimus Domino ex hoc mne & vfque in feculum.
j Alleluia, Alleluia. Nota eft hiftoria, qualiter popu-
il.lus Ifiaeliticus ab iniqua dominatione Ægvptiorum li-
I beratus, per. diuedos ftuûus maris trahfiifët. Neman
eft etiam, qualiter idem pepulus fluuium Iordan: ^fsc-
I cura tranfniic, cum per eum in terram promilfionis in*
j trauic. Hæc eadem in hoc piàlmo narrantur,ied quo-
| main -hic quatdam aliter dicuntur, quam in Exodo re-
! periuntur, & quædam hictanguntur quæ ibi non par-
; rancur. Nuiquam enim ibi legitur quod Iordanis con-
1 uerfus fit terrorlum, neque quod montes vel collesgeunattonct.
827
feffionem purgatum.? Nam vnufquifque in ieipfopo-
teft videre, cum cor fuum Domino vult applicate, e-
iufque fuaui iugo, recedens a priftin* ignorancia: defideriis
, deuotum animum fubdere. carnalibufque hu-
ius mundi fadtis relidis, in quibus fine fru<ftu labora-
bat, canquam in ^Egypco latens fub dura dominatione
diaboli feccret. qualiter lecularia impedimenta fiicce-
dunt voces diffuadentium, led dum quifque ftudec,ne
impedimento ieculari a bono propofito retrahacur, iam
cefiantibus impedimentis, mare fugit, vt fine conira-
diiftione ad libercatemv fpiritalem pandarur via. .Quod
dicit: Mare vidit & fugit. Hoc Micheas prophet a. aliis
verbis dicit fic : Secundum, inquit, diem profettonis eoftiiicnc.
Tantum enim de Iordane legitur. quod cum rum ex ALgypio, ofiendam mirabilia tilts. Videbunt naito-
\f). j tangeretur à pedtbus fàcerdotum arcam Domini por- nes, & confundentur ab omni robore eorum, manibus ora
\ taiKtum, quaedam pars eius in mare deftuxit, &,alia I fua obftruent, aures tUis obfurdantur, & catera. Jordanie
i pars io molem creuit. ideo in hoc pfalmo non tarn vi-
I de cur ipincus præcerita narrare qtiam prophetare. fia-
! 6ta enim iila, figuras noftræ fuerunt. öc haeedidta, vt
j nos ipfos recognofeamus, hortantpr : quia fi gratiam
j Dci, quæ data eft nobis, firmo corde retinemus, nos
futiius Jfael firnen Abraa. N as enim, dicit Apoftolus, fa-
I mus etreumeifio, qui Jpiritu firumus Deo. 8c alibi : Ergo firnen
Abraa efits. Et alibi : N o » in circunctfione, fed inprapu-
M0'députât a eil Abraafidesad tu fin um. Non enim carna-
liter circuncifis genti tantum modo faiftus eft pater,cum
diäum fit: Patrom multa um gentium te pofui : quod a-
i permis oftenditur cum ei .dicitur : Infimine tuo benedi-
untur omnej gentes. Nullus itaque Chriltianorum le à
nomine lfiael arbitrettir exeraneum. Ulis enim qui cre-
diderunt ex Iudæis, in quorum numero pdneipaliter
inuenimus Apoftolos, in angulari lapide copulamur.
Hinc ait Dominus: Alias oues babeo qua non fimt de hoc
outli, illas oportet me adducere, vt fit vnus grex & vntts pa-
fior. Quare fidelis populus magis eft' Ifrael, ÖC pocius
viderur eile domus Iacob, quam turba ilia ludæorum.
Nam cum ilia mehr«) peifidiæ reprobata, vendideriepri-
mogenua fua, non ad iacob, fed ad Efau pcrcinet.
corner fus eft retrorfum. Hic increpac fpiritus quofdamv
qui dorfiim (hum ad dominum pofiierunt,, & non federn.
Quiiqiiis enim principium fuum deferir, & à
crcatore luo auertitur, tanquam fiuuius in mare, labi-
tur in huius feculi am ricantem malitiam. Sed dum fè
erraUè cognouerunt, 8c cor fuum per confefltonem
purgauerunt, iam lordanis contierfus eft retrorfum,
quia ipfe humiliacus, Deum fibi redeunti ponit .ante
feciem, quem feced.ns fibi à cergo pofuerat : Sc fie fic
illi mare feculi huius retro, quod ante cum illic labe-
retur, fecerat, vt tic obliuifeàtur eaquæ retro (unt, &
in ea quæanteriora funt excendatur, quod conuerfo
iam vtile eft. lardants .conuerfus eft retrorfum< id eft,-illi
qui gratiam baptifini perceperunt, fed in noc feculo
nequam aberrab.anc, humiiiati ad Deum conueiû finit.
Vnde montes, id eft, prælati in Ecclefia, exuLa-erunt
Deo adiucori, non feculo deceptori. Exultauerunt, di-
co, vt arietes, id eft, greguin duces. & colles, id eft, i-
mitatores montium, exultauerunt ficut agni ouium. Quid
eft tibi mare quod fugiftt, & tu lor dam quia conuerfus es
retrorfum ? Propheca videos Deum fiç mirabilicer ope-
rari in fiiis, non ignorando, fed congratulando fibi.
hæc fub interrogatione dicit. Quid eft tibi mare quod
IN jxitu ifiael de JEgypto. Vox prophetæ exhortants fugiftt, & tu Jordanie quia conuerfus es retrorfum? Et quid
nos vt de Ægypto exeamus, & in luda» fenâifice- j vos ô montes, exultaftis ficut arietes, & colies ficut agni o~
mur. Qij. id dicit,: In exitu Ifrael de Ægypto, durnus u urn? Ecce quare. Quia à facie Domini mota eft terra,
Jacob d& oopulo bar bar o, id eft, cum exibic Ifrael de Æ
gypto, & domus Iacob de populo barbaro facta eft .u
(La, id eft, fiée fanäißcqt<o eius. Ægyptus,interpretator
afflidho, 8c ponitur pro imagine huius feculi » ex qua
id eft, à çognicione Domini mquebuntur corda terre-
norum. A facie Dei mota eft terra, Dci dico, non recents,
fed Dei Jacob. Ec quomodo hoc? Quia conuer-
tit petram in fiagna aquarum,& rupem in fontes aquarum.
fpiritualiccr rëcedendum eft, ne fimus iugum dueen- j C h r i s t v s petra fuit, qui durus videtur non intclli-
"■ cum infidelibuscqùia ficut popuius file terram pro- geiitibus : fed conuerfus eft in ftagna aquarum, quia
i miffionis intrare non po tuit, nifiprius ab Ægypto ex-
! iret, ita nullus coeleftis Ierufalem fit ciuis idoneus, ni-
fi prius huic feculo nequam rcnunciauerit. Et ficut po^-
pulus file une diuino auxilio exire non pocuit, fie ne>-
mo corde abhoc feculo nequam auertitur, ni fi diui»
næ mfièricordiæ munere adiutus. Quod enim femel
illic præHguratum eft, hoc in ifto fine feculi quotidia-
nis eccjefiæ fietibus in vnoquoque credente compte*
tur. Qüotidie enim exic lfiael de Ægypto , cum .fidelis
fpiritaliter exit de hoc mundo. Vnde Paulus : Nolo
vos ignorare fratres, quoniam omnes pâtres noftrt jùb nube
fuerunt', & omnes mate tranfierunt, & cotera. Domus
tandem duritiam liquefecit, cum intelligibilem fe dédit
ad irrigandos fideles iuos, vt fierce in eis fons aquæ
iàlientis in v.itain æternam. Durus fuit C h r i s t v s
illis, qui turb&ti nolentes expeâare, donee per f ripeu-
ras lieras eis influeret, arque inundaret, dixerunt : Duras
eft hic firmo, quispoteft eum audirel fed duricia in ftagna
aquarum conuerfà eft, cum ipfe refingens à mor-
cuis, fidelibus finis feripturas aperuic, incipiens à Moy-
fe per omnes prophetas, quia fiç oportebat CHK1STV M.
patii & cum milk Spiritumfanâum de quo dicebac: Si
quis f it t t , ventât ad me & bibat. Per rupes intelliguntur
lànéti prædicatoi es, Paulus & cæteri, qui conuer fi lunt
Iacob de populo barbaro. Populus barbarus eft, qui | in fontes aquarum. Vnde: Non nobis Domine, non nobis,
non nouit Deum laudare, fed carnalibus operibus in- : fidnomini tuo dagloriam. De mifertcordia tua, id eft, de
hærere. Fada eft Iudæa (ândificatio eius. Ecce often- j reftauracione humani generis deluper data & veritate
dit quo perueniendum lit'iUi, qui exit de Ægypto, in ' tua. Veritas Domini eft, qua complentur promilîà.
ludæam feilicet, ybi iam làndihcatur. Quid Iudæa nii Ne quàndo disant gentes, vbi eft Deus eoruml Quafi dicat:
fi confelïionemdefignaf Per quam confellîonem quif- Da gloriam nominlcuû de mifericordia & veritate, da
que exieps de Ægypco lànctificatur, iuxta illud: Corde etiam iftud, ne gences quæ deos fuos corporalibus o-
creditur ad iuftitiam, ore autem confefiio fit ad falutem.- if- culjs videndùs often dune, quàndo, id eft, aliqUahdo
rael poteftas eius. Vnde illud : Dédit eis poteftatem filios Dei : dicant improperando cuis : Vbi eft Deus eorum? licet nuqc
fieri, his qui credunt in nomine ««.^Interrogée ergo v- dicant, cum te Deum corporalibus oculis videre non
nulquifquc cor fùutn, fi fides illud circuncidit, fi con- 1 poftunt. Venict autem tempus qüando gentes hæc non
fefiîo purgauit : & fetfta eft illi Iudæa faniftificatioeius, ] dicent, in nouifiimo videlicet, quàndo eis non adhuc
8c ïfrael poteftas eius. Mare vidit & fugit. Qjtjd peima- ; credendus prædicabitur, fed iam tremendus oftende-
| re, nifi lèculum nequam defignatur ? quod cuique fi- < tur. Vel non diotnc aliquando vbi eft Deus eorum? fed
j aelium eft imptdïmentam, vc non hab.at cor per con- credant potius in eum quem non vident« cum viderint