
immortalitatem &impallibiiitacemhabebumquam fiii-
us Dei, quara tarnen per ipfom filram habe bant. Ét hoe
inteiligitüf vbi determinatiir de quo filio dicatur. Filii di-
coifruftusventris, id eftiiüius filiiquidicendus eftmeri-
tofruótus veil tris, id eft,fru<3fuöfii s partus vteri virgiria-
liSjéxqua maxiinùsprouenit'fTuéhis, & maxima vtilitas
humanogeneri, Hilarius: Oftehditur quando debeant
forgere, quipriusiulïi funtledere, illojcilicet tempore,
I cunrfidelèsiulcipiumurin requiem,qübus mors lomnus
I eftSèièeiirapaulàtiô; Eecehæredicas domini, filii Icilicet
j ecdefiæ, ex aqua & fpiritulânéto regérierati, Et ifti filii
funt merces fruétus^entrisvid éft, vteri virginalis partus. ‘
Merces eftomnis eius hæreditas, quæ réfurgeris iri cælô-
rum pcÂèlfionem mittiturj-& æternàc um domino felicitate
gaud e bi t. Mercefénirnhumanitari reddita dicitur,de
qua 8c fecundus Pfalrntis ai t: Pàfiula a me,& dabo tibigentés
iureditatcm tuam. Gætèrumdiüfniras eius nihilaccepit vilde
crefceret. Sicutfagitta in manupoiintis.
Quoüiaïn fuperius dixerar,in vanum çdifùantes labo- ;
rare, &euftodieo tes fruftra vigilare, ne prædicatoresom- ‘
nino deprèffi&nihijvalereyideantùr&dilîblütismahi-
bus tepidi cffic ian tur, confc)latur eos: ira : Quamuis dixe-
rim, vanam eft vobis ante lucem fiirgere filii tarnen exiuf-
fiorum, ideft.expeditorum ad excuriendas prædas hoceft,
apoftolorumimitatores iiia ficut làgittæ font pofitæ in
manu potentis,fobaudis iàgittarii, quia ibifunt muîtum ,
efficaces. Excuflores proprie dicuntur, qui éuftodiunc
circa caftella, ad prædas liberandas & excutiendas. Ita î
prædicatores conffituti font ad eripiendas animas à po- ;
teftate diaboli, quæ ab eo font capriuatse. Vel exculïoreç
font tritüratores, frumentum à palçis excutiëntes. Quod
fimiliter ifcfcttur ad prxdicâtoics.Beatusvirquiimpleuii de-
fiderùimfuum ex ipfis. Et quia filiiexcuiïorom font ficut la-
gittæ in manu penti Iàgittarii, Beati iunt. Et nonrantum
ipfifontbq^tijlèdetiamheatus eft yir quilqué, qui £>o-
nam voluntatem conceptam ex ipfis, id eft, exemples &
do<ftrinàeonim,implet(ècundumoperationem.Et hand!
beatitudinem oftendft ex parte, quia non confundetur vllo
modofKWJ loqueturinimiisfuis, id eft, hæreticisvelperfè-
cutoribus,cæterifqueDeocpntradicentibus in porta,id
eft,inpublico.diétumàfimilitudinefortis militis quiau-
da&er ad portas inimicorum veniret, & ibi loqùeretur
cum eis. Vel in porta, id eft, in Chrifto ipiè manens. 8c ea
quæ Chriftifontloquens.
Canticum graduum. CXXVII.
Eati omnes qui timent Dominum, qui ambulant
inviis eius. Labor es manuum tuqrum quia mqn-
I ducabis, beatm es, & bene t ibi er it. Vxor tua fie :
ut vitis, abundant, in lateribus domus tua. filii
tuificut nouella ohuSrum, in cïrcintu m enfin tua.
Ecce fic benedicetur homo, qui timet dominum. Benedicat tibi dominus
ex Sion, & videos bpnalerufdlem omnibusdiebus vita tua.
Et vtdeasfiliosfiüorumtuorum ,pacem fiuper lfrael.
Iterum illi fideles qui 8c fopra, agunt cum illis quos
promouerun t ad bunc gradum, vt nun quam fibi fècuri tâte
m promi ttan t, quamdiu font in hac vita.& exhortantur
illos ad altiorem gradum»Icilicet rimere,id eft, Deupi di-
ligere.Et hæcdlleéiio Qon debet eile ociolà, fod ambu-
lent in viis. Et dicunt quantum quis per hæc confequatur
beatitudi n em & hic, & in futuro.
BÈati omnes qui timent dominum, qui ambulant inviis eius.
Omnes qui timent domina vero & caftô timoré, Ye-
raicilicetdile&ion^iupradiétorumrelpeéhi beneficio-
rum, & ita vt fint ambulantes 8c iè promouentes in præ-
ceptis eiüs, beari Cimt.Labores manuum tuatfsm.Probat eos
efle beatos, quia tu qui vis, « liedtàt præfeiiti beatitudine.
Et brnefibi in fouira beatitudine erit,quia labo,res manuum
tuaruni manducabit id eft, deleétationi tibi erunt bona o-
pera quæ hic laborafti, hoc eft, perfeueris reniuneratione
bqnorum operu m, i n qui bus hicftudiofos eras» E t ficut
omnes illi qui timent dominum, beati font: ita & tu quilibet
quem admoneo, li timuens, beams es. Vxor tuaficut
vitis. Expönit.quomodöin præiènrifit quifque beams,ita
icilicet, quiayxor tua, ideft,ïènfoalitas,ma quam rationè
maritatam bene iubegifti , eritficuc vitis abundant multi-
plicitate bonorum operuni. w lateribusdomus tua,id eft y in
omnibus membris extérioribu’s corporis tuificut vitis iu-
xta domum plan tara, foecundior, 8c abundantioreftcæte-
risâlibiplantâtis. Tiliifùificut nouellaoliuarum. Secufidum
hocëtiambeatusesinpræienti, qùiaf[liimi; id eft*qpe-
ra tûa fon texcrefc entia inperpemam pacem, ficut nouel-
læoliuarum crefcuntinperfeëlam oliuam, per quam pax
defignatur. Filii tuî 4 iço, exiften tes in circuity menfa tuo, ift
eft, in reipeduChriftiqui eft menià, id eft,- rcfedio ani-
mæ noftræ. diduin afimilitudine alicuius patris, yxqtem
fostam habentis, qui multum de filiis menfam foam cir-
cun ftan tibus læratur. Ecce fie benedicetur homo. Expofitabe-
atitudine quam confequenter timentes dominum, ap-
poni t: Ecce fie benedicetur, id eft, tàli benedidione & beatitudine
beatificabitur & foblimabitur homo qui timet dominum,
id eft, qui diligit Dominum» Et hoc ecce, id eft, in
præicnti. Acli dicat-Propofita eft vobis beatitudo,modo
vid e t e an velitis am ittere tan turn bon urn, quod poteftis
habere pro Jiledione.Ideo proponic eis beatitudinem,
vt magisalliciatad dùeCtronem.Benedicattibidominus. Fada
exhortatione, faciu n t oratione m ita: Diximus quia fic
benedicetur homoytdidumeft.Ec ytitafiac, benedicat
tibi dominus id eft,.foblimet ce muitiplicando 8c inten*
dendo in tc bona opera.Ec hoc ex eo, quia tu iam es Sion,
id cft,lpeculans & attendens futura,8c non potes cuftodi-
ri pcrte. Et hoc modobenedieac te, vt videos bona lerufa-
e>n,id eft,vt experiaris ea bona qua; pertinent ad cæleftem
leruialem, icilicet bona opera, omnibus diebus vitatua, id
eft, quamdiudixeris. fit videosfilios Et eo modo te benedi-
cat, v t experiaris filioifiliorum tuorum, id eft,remuneratio-
.1 em bonorum operii m, Vid dice t i mp er tur babile m .pacem
•iicofiuperlfrael, (cilicet foturam, veTtendentcm foper Ifi
tael,id eft.cxcedentem fidcles Dei, quia non poffimt earn
viribus luis promereri. * • . . ■
- Canticum graduum. C XXVIII»
Æpe expugtiauerunt me a iuaentute mea, dicat
nunclfrael. Sap.e pugnauerunt miln. Supra dor-
fum meuntfabricaueruntpeccatores, prolongaue-
runtiniquitaiemfuam. Dominus iujhu concidet
ceruicespeicatoruiconfundantur & cornier tantur
retrorfum omnes, qui oderunt Sion, fiant ficutfeenumteftorum,
quod priufquam em llatur,exaruit. De quo non impleuitmanum
fuam qui metet, &Jinum fuum qui manipulos colliget.Etnon di~
xcrunt qui praterioant, benedtclio domini fupet vos,benediximus
vobis in nomine domini.
Poftquamifti conlcendentes font eo modo qdö .dixi
dominum cimentes, debentlèita contemperare,vt inco-
ftaqtia tribulatipnis poflînt dicere, quia ab impugnahti-
b us non fint foperaci» g Et ideo inuitant alios, vt foi exém-
plo bene operentur: & fi tribulario eis inde ingrueric,
non deficiant.Quam conftantiam hic gradus exequitur:
CÆpe expugnauerunt me. Quicünqué eft lfrael, id eft, qui
S^intantum confeendit, y t corde videac De um, diçqtnunc
id eft, in proximo Cû ita afFeâet 8c pïæparer, v t poffit dicere:
Sæpe expugnauerunt, id eft, impügnauerunt, me ad-
uerlàrii mei Et haÈcimpugnatioprocefiiCrf iuuentute mea,
ideft, exeotcmpôrcexquoinnouatus him, vel propter
innouacionem meam impugnauerunt me.Sape expugnauerunt.
Quod repetitur, ad confirmationem afièrriônis fit.
Sarpe expugnauerunt me à iuuentute mea.Et ideo fæpe, quia
non potuerum mihi præualere. Si enim femel expugnaflent,
non fecundo vel tertio impugnaflent. Supra dorfunl meunt
fabritauerutlt p etc at or es.
Déterminâtqupmodo expugnaflent, Dorfom nie üm
æcfom fibiFeceruntflagellando. In qüa fabricâtion&pro-
longauerunt, id eftj adauxerunt iniqui tatém fuam, 8c ex Op-4
p o fi co iuftitiam mcâm.QUpd dici t àd conlblationé audl-
totllm*
torum, ne ilh's molefta fit tribulario, cum iuftitia fua inde I uocarent, ego pofitus inabylTo tribularionum,de meisvi-
ciclcat. Dominus iuftuseontidet. Ipfiinquamçxtenderunc ribus diffifus, clamani Domine,, ad quem «lamandum
iniquitatem foam, pro quo Dominusiquiiuftuseft iudex, 1 eft,quiatues Dominmpotensau^uiati. Et moDomine,
conddet, id eft, confringct fer«/r«,ideft,foperbiam^er^4- ! exaudivoeem meam, id eft, clamorem voce^irolaturo. ftatft
ter«.Etexoppofitiointelhgequod remunetabit humili- | aures tua intendantes. Etvt ego in clatnando extenfos fui, i-
tatemmeam,&ideoiuredebemusefli conftantes.Fada , ta Domine aures tuae id eft, poten tia äc facilitas exauditioautem
exhortatione ad conlcendentes,oratpro pcrlècu-
toribusita.Ec ne ipfiomninoin futuro concidantur,vri-
nam Omnes qui oderunt Sion, id eft qui odio tantum perfe-
quuntur fidèles, confmdantur ex eoquod fuerunt odiennis
tuç fiat in tenia iw vocem deprecation» mea, confe re ndo id
quod defignat vox mei deprecantis. Siiniquifates oblerua-
bis. Exaudiinquam, vocem meam, & nonattendasne-
que obferues iniquitates meas: quialî tu Domine iniquitad
' conuertantur retrorfum, id eft, fiant fequaces 8c im*" ; ttsobferuaueris, id eft, in memoria habucris, vrdiftrido
tatores eorum quos volebant præcedere. fiant ficutfeemm ! iudicio punirc velis vel meas vel aliorum,domine hone,quis
Quodfinoluerintconuertia prauitatefoa i concedo di- fitßinebit,idcd, quis foffetre poteritï Vel quis foftinebit,
‘ " " id eft,.quisexpe<3$jbit? Si tu iniquitates obforuare», nullus,
foflerret. Sed quamuis dixerim quis foftinebit, aliquis tarnen
fuftinebit. Et hoc in me prübari poteft. Ego te .Doumæiuftitiæ,
vt fiant ficut feemup/efiortm , id eft, fiant
comparabiles feeno ablquc vtilitate in teäo nalcenti, fe-
cundum hoc icilicet vt exardefeatineis priufouam de
hac vita eleuentur, quicquid vrili rat is ■& boni caris e rat in
eis. De quo non implebtt.tali icilicet foeno fine comparabiles,
de <\uo rionivnfiiehit manumfiiam,qui metet.hoc eft, quod
nulïus metere curat. Quod au tem lèquitur, necfinumfis-
sim qui manipuloscoUigetfiiâcm fom&qui metunt, & qui
manipufoscolliguntyicilicet iànâi angeli, qui quotidie
abducunt fideles ab hac vita in regnum cælotum. Inma-
«u vero & finu quicapacior, eft,duierfitas maioris & mi-
norisdignitatis accipitur. Acfi dicat : Sanûi angeli qui
meflbres font in fine mundi, non impiebunt de eis ma-
num vel finum, id eft, non colligent eos in numéro minus
perfe&Orum, qui recipient trkefimum vel ièxagefi-
mu m frudtum: nec in numéro magis perfê<ftorum,qui recipient
centefimum frudèum. Et non dixermt qui prater's-
fowf.Etideononcolligenturab angelis, quia huic feeno,
ideft,tàlibus nondixerunthi qui viaeft huius feculi& té-
poraliafont prætereuntes,<& ad patriam tendentes, bene-
diftio Domini fiipervos, id eft, non cftecerunediélo 8c prædi-
cacione foa vt benedidtio fidei 8c operationis fublimaren-
tut.hoceft, non profiiit eis prædicatio eorum. Nec dixe
cunt, benediximus vobis in nomine domini, id eft, foa prædiça-
tion'e non efFecerunt, vt illi qui benediéri 8c foblimatie-
t ant fide, degentes eflçnt in nomine Domini, id eft,vt be-
ne operando darent gloriam n omin i Domini. Quafi dice-
rent: Benediximus quidem vobis, fed non in nomine domini,
vtcæteris fondatis.Quod de fàlfis Chrittianis acci-
piendum eft,ficutprior huius verfus pars de infidelibus.
Omnes enim peçcatores, aut impii font, autinfideles, a ut
Al fi Chriftiani. Apoftoli vero omnibus, tam laluandis
.quam non fàluandisprædicabant.Sedwfi« eranf odor vit*
in vitam, ali» odor mortis in mortem.
Canticumgraduum. CXXIX.
E profundisclamaui ad te Domine: Domine, exau-
di vocem meam. fiant auras tua mtendentes in vo-
cem deprecationis mea, Si iniquitates olferuaue-
ris domine,Domine, quüftiflmbitï Quia apud de
propiciatio eft, &propter legem tuam fiifiinui te
.Domine. Suftinuitamma mea in vtrbo eius, fieramt anima rfita
in domino. Acuftodia matutma vfqutadnoStm, jperet lfrael tn
domino? Quia apuddominum mifericordia, & copiofaapudeum
redemptio. Etipfiered'tmet lfrael ex omntbusmiquitattbusetus.
Poft inceptam tribuAuonibus conftantiam , debent
repvitate fideles, fois feviribus nullpmodopofièfobfifte»-
re:led meriris eorum omnino agitur , Ücet tantum iara
conicenderintjdeficiant ÔCnon polfint pecfeuerare^rtco-
gnofcant deipfis profundîstribularionum adDeuraefle
olamandum. & clament, Vt Dommas.f ficut præcepit.)
coudantes cos vlque ad noétero mor tis euftodiat. Pçeni-
tentialis eriamifte Plàlmns habetur. Sed-tunç non repu-
taturgradus. 'Quodnoneftmiranduni,fi ypusidemque
Pfalmus diucrfo modo accipiacur, cutn'qiiicquid bene &
fecundumfidempoffitexponimfingulis Pfiümis, Pro-
phetam crcdamus hoc intellexÎHè.
|ttrfeçnt<»es « u , i gjaicne
n i J .tribulationum inftarent, 8c me omnibris modis demine
fuftinui.La te ren-iunerationem cumpacientiaexpe-
(ftaui, non quin mcintelligerem peccatotem efiè, & hoc
nullo modo proméruifle. led ideo, quia apud te, id eft, in
tua.naturae,1?propiciatio,_id^eft, milêricordia, quia mileri-
cprditer agis,non obforuans iniquitates quib us defe&um
patimur. & etiam pro: ter legem tuam obforuatam a me, id
eft, proptercondicionem, quam nobis propoluifthd/wfo-
tite, & d'tmitteuirvobis. Vcl vt vniuerlalitcr dicatur, propter
legem, id eft, praceptatua obforuata. Hoc ideo ap-
ponic, nc videretur defperare, 8c ideo minus alliceret ad
clamorem illosquos hicinuiut.Sufttnuitarum*mea. Modo
conuertit fe ad audirores, ita: Non tantu foftiuui pro-
pterpropiciationeeius&prQpter legemoblèruacam,fed
etiami»verbatim,id eft,in confideratipne proqiiflionis
eius,qua&Receptorum veniam promifit pcem ten tibus
8c indulgentiam quaten tib.& fempiternam gloriam pro-
mettmihixs.Sperauitammamed, Icilicet ilium remunera-
torem pro legitimacertatiane. Et bene dici t an imam foam
fperafle, «cut quasdam virtu tes propree font cor po 1 is,
ficut foiunare,vigilare:itafides, lpes, charitas, proprie di-
cunturanimx. Sperauit inquam anima mea, Uon in quo-
hbet, lediw domino, id eft, in confideratione öinnipoteii-
tue eius. Acufiodia matutma. Qua: fpes foit incipiens a cu-
ftodia matutina, id eft, a tempore illuminatiouis vclcon-
fonfionis mea;,hoceft, äprincipio lanÄitacis me*, 8c ita
petleuerabit vfquead noäem, id eft, admonero. Vel ficut
in Hebneo habetur,dvigiliamatutina vlque ad vigiiiam
matutinam, id eft, ab incipiente hicilluminatione, perier
uerando vlque ad verum maturinum quodpolt hanc vita
incipiet lucefcere. Et ficut ego Ipero in Domino fic om-
nislfraelfreretinDomino. Quia apudDominum. Etmeritp
omnis Ifrael, ideft.omnis fidelis fperabit indomino,quia
apud ipfum eü.wfericerdia,i<l eft, ipfenaturaUtereftmife-
ricors. Et ne quis delperet multitudine peccari, apud dominum
e&iopiofa redemptio, rani originalium quaiüatäua-
lium criminum, tam criminalium quam venialium, Vcl
copiofii redemptio, tam gentium quamludaeorum.Er ipfo
redimt. Hie copiofa eft apud ilium redemptio, quia quo-'
tidfe peccata dimittit. Et in füturb idèm ipfyedimcjyïae/
ex omnibus iHiquitatibustius.quiz nullus omnino fine macu-
lade hoc miindo tranfibit, quinoWarionc facrificii 8c o-
rarionibusindigeatablblui. n.
Canticum graduum, CXXX. k
omine, non eft exaltatumvortneum,nequtela-
tïfitntocuiimèi. Nequeambukui tn nt.igms.ne-
qia inmirdbiübts fuperme.simnhmüiterfen-
tiebamffid exaltaui animain meam. Sudtabli-
ctatus eftfuper mat re fua. ita retribunoina»in.A
mea. Sptretlfratlin domino,ex hoc nunc érvfqueinfecifii^s.
In hoc Pfolino fidelcs altaeoufcendentcs, iter um foos
admonentfc&atorcs vtdümeovfqiie brOmoti foeriut,
quod ad Dominum pro conftanriä trffimariom§ cl^ineirt,
adhacad akioraconfeendant, videlicet vt cum iexaudiïi
fiterintinhacre ,nonglorienturin lemetipfis, refieden.
dó oculosfooS advirtutes fuäs vndèpoflènt fuperbfte.fed
afeendentes gradum humilftatis, ipla magnalia quse info'
r font,non lira, led Dei cognolcänt eflè,ita dicentes:
‘Doming