Paßb'aßj R'atberü
Domino, prafèmisvitxanaores &0 bl6<ftafatfhta lend- rei, quintfecim colliguntur, qül^us ad tcrnplum gradi-
re nón poteft: eo quöd in ipfbïit maxima Döhiini for- bus olim afcendebatur, & ffabipfo numero etiam quin-
titudo.Pafttis enim tali dulcedinis fcnfii Boöz ilico, quöd décimPfalmörüm Canticaticulis praenotantur. Quipro-
fonatinipfbëftfortitudo Domini,confolidatüsguftu ap- fe&o*numenls ex-feptem & ö6tó conftat, quatenus eif-
tiilimc nuncupatur. Vnde nimirum Elias éumpercepif- dem virtutumgiradibus nos propter adoptionem hlio-
fet cibtim de 'manu Angeli, gufttf recreatus, ambtila- rum Dei fatis padficos exwbeatatque operum ificré-
uk in fortitudine cibi illius x l. diebus & x't. no&ibus mentis ad cuhnen pacisViqu^perducat. Septemtgicur
vique ad moritem-Dei Oreb. Quem montetn Chii- referimus própter rabbatumadlögalia-vitaemltitutajoeto
ftum fignificare non ambigimus : ad quem fidelisquif- vero propterrëiuneótionisgloriam ex-iequimur.nquan-
que per faxe incrementa virtutum quotidie properat,. tocius,qu®fitiliaco2léftis patfiafpax, pleniüs Cgü an*
quandoque peruenturus. Sanóta igittir vkiänimä,pau- tes perciperefnereamur. NpflmiMimum etgbi e n ac
lulum cum prxguftat quam fuauis eft Domtnus, mox vita cón|cendk, quilquis iam Domini difpdniante gra-
mundinefcia velut ignisamoribus inardefcit, 8c 'fit for*, tiapacifküsdigne vocatur. Huicfane quidfuperett.mh
tis;itavfceinon videaturimpollibtle venireadquod ten- vtaliorumprofe&uin cantate dilatatusacfundatus,vbi-
Apoc-s. 8.
tis jitav^einon videaturimpollibile veniread quod
dit. Magis autem in b el lo for tis fada, cun6ta qu® öc-
currerintaduerfkntiatranfilkac contcmnit. Quod fitice-
perit qüid iam fatigari, continuo Deum vbique prxfen-
tem (entiens velut propugnatorem fortiffimum eiiis
confolidatus brachio non laccfcit; Quapropter Domini
fblatio adiutus, verus Cfariftus atfaleta, obedienti®
ärma femper baiulans Obed efficicur. Siquidem Obed
in lingua nbftra feruiens vocatur. Qua? feruitus vt fit
perpetua, rede non aliunde quam de fortitudine & ve-
locitate timoris Dei generatur. Vnde Rutfa quoque,
de qua hie nafeitur; feftinanseftinterpfetata: vt fit fen-
fos , quod cosleftis vit® militia talibustinixa parentifatis
oriatur, &generet Iefle, quod profedo incenfutri diei-
tut. lncenfum lcilieet illud,quod infra Sanda Sando-
rumvbi Iefus Pontifex introiuic, fuper aram in odorem
fuauillimum Domina mane ac veipere offer tur. Quip-
pe quia fi’c fenfire , Velut incenfiim boni odoris fragra-
ree ft, & igne caritatis Deo in holocauftum feliciter
eöticremari. De hoc quippefacrificio'virtutum in Pen-
1 eateuefao profedo dicitur; Odoratufque eft Dommus odorem
M a tth . ^ 9
fUiiuit.itis. Alioquin facrihciorum carnis aduftioma-
gis feetorem generat, quam odorem fuauitaris Domino
« Aut nunquid Deus talibus rede deledari videtur,
qualibus nee humanus fenfus, etfi ex his interdum nii-
tritusfit,honeftius fe agens, deledat'ur? Non omnino
talia funt cosleftium odoramehta virtutum, quxfecun-
dum Apocalypfis Ioannis fidem orationes fhnt Sando-
rurii. Vudc Dauidaiebat dicens, Dmgatur oratio mea jic-
ut incenfum in conjpeäu tue. Quod incenfiim quia ex mulcts
bonorum operum fpeciebus conficitur, ideo cum
fummadeüptionis fiduciainconfpedu Dei dirigitur; vt
exhac Dauid, quimanu fortis interpretatur, quafi virtutum
ex merito pronafeatur. Vernntamen quia BooZ;
etfiinipfoeft fortitudo accipitur, maiorhieduntaxatrede
xftimatur y qui iam quod in ipfo eft manu propria
que propagetur PRoboam-quippe latitude populinun-
cupatur. ' « ’ 1 ‘
Quid fit autem latitudo popfili, nihitaliud quam Cari
tas ihuenitUrde qua profedo dicitur, Latum mandatum
tuum ni nus. E t, V'tam mandxtorumtuorumtucurff, cuto dila-
tafircor meum. Illenimirurrf iure latitudo popultfbrecre-
ditur, qui dilatatocorde viammandatofum Deioperi-
bus adimplere probatur ; qüiaquod latet,quod patet, to-
cum circumpledividetur inintithis, dumdeuote carita-
temgeritinmoribus. Nullus enim fifis excipiturämple4^
xibus : quia omries in<jhrifto non minus tpanere quam
perueniré defidèrac ; & caftis vifeeribus Deum propter
fie, Sc prdximum propter Deum diligerc gaudec, & amare
contendit.- Sequitur autem Àbia, qui pater Dominus in-
terpretatur.Hic prætereâ löge iam caftrametatur ab Ægy-
pto,quandoquidenvper laticudinem caritatis filius Dei
iameffedüs.fratres in Ghriffco ömnes veraciter finuamo-
risfouer,veneratur,atque diligir. Hicquippenonólias
carriium iam fufpirac ; fed hærés D e i, cohæres autem
Chrifti ï tantum coeleftiaiàpit ; meditatûfiï atqüeinten-
dit. Porto Afà filius eius j' ättöllens réde nuncupatur.
Quja qui âdhoc cühnen peruënerit fanditatis ,femper
necelle eft ad lublim ia fc accollat, & eleuet j quatenus per
incrémeuta virtutum de hat valle lachrymatum feftinus
alcèndat. Difpbfiiit enhn afeenfitines in corde fuo. Et
ideo céleiiüs adeptus eft vt Id&phat diçatur. Iofàphàt
ergo , iple iudicans, vel iudicium Dei fonat. Sienim fèr
lix ânimus quotidie fèàttbllit,'vtfipitiralis efficiacur , turn
ipfeiudicans iurç interpretator. Quia fitut ait Apofto-
lus, Spiritalis omnia diiudic'at, & ipfcànemine iudicatür.
Agit autem fecbra quôridie Dei pertradans îudicium,
me dum omnia examinât , ipfè in aliquo reprobusimie-
niatur. Iftc igiturhabicans in excelfis, defiipemis cunda
confiderat, ad éxcelfa virtùtum peruèniflè iure lætatur.
Et ideô Ioram quifequitur apte excelïüs, fecUndùm hanc
quam gtadimur viam, vocatur $ vt dificac viator huius iti-
heris, dicerC cum Apoftolo, Noy?r<i autem cornerfatto m cce-
liteft. Porrô Amafias,populuseleuacus,& Ofiasrobu-
ftus Domini fonant ; vt fimul fiuper eos cohxreat illud
Propheficutti, E l.u are, eleuare, Hier ufaim, induefortitudi-
nem brachium Domini. Qui rum fide lis rede feeleüatâd
fublimia, cum feinduit non fiiafiortitudihe, fèdaflumit
fibi auxiliüm brachium Domiui. Deinde loathatt pro-
fedus iure accipitur ; quia fândi viri animus , dum in hac
vitaviuitur, indefinenter habet profedus fiios, &vadit
iugi ter de virtute in virtutem, ytapprehendat Defirti deo*
rum in Syon.Vnde Achaz qui fcqüitür,aptecomprehfenS
interpretatur.' Perfedi viri namque anirfiü$ médità-
tür cum Apoftolô illud' comprehendefc, in' qfio iaVta db
uina difpenfàrtte dementia comprehenfilà eft» Idcircd
poft profiedum öpetis, ótdö fücceditvirtüfüm j Vt idem
appreheUdens intelligatur. Sequitut autCm EzechiaS,
fiorÇis' D omiUus; quia hic talis iam non fibiViuit»viùitaU-
tertiin eo alciflima virtus Chrifti. Et ideo iîonipfè,fèd
fortis Dbifiinûs in illo felicius, quam extblleutius enun-
tiatur, a-cper hoc, quia iam non ipfê eft per efficaeiam
mentis, qui per carnis fub(fandam adhuc inter infirma
mündi yerfatür, rede obliuiofus hüic çontinub fiibne-
ditüt. Manaftes érgo itt littg^ua noftra obliuxo YbCatüt.
Viidé & Pâülus'prxdicator egregius præteritôrüm ob-
liuifcens,ad eàqu® iil fiiturüm fùnt quântodus ffeagebat*,
agere percentat, & viribus fuis vna cum Dei gratia vrfb-
rum brachia, & leonum ora valet eftringere; quamille
qui hadenus fortitudine m qua? ia ipfo eft operibusno-
luit auc non valuic adimplere. Qua igitur fortitudine
ipfifque aduerfarias deiecerit poteftates, fatis eft vt poft
vidoriam Sabjmon, id eft, pacificus habeatur.Quia nul-
lus hic magis quam propter pacera bellare videtur. -Ec
ideo dignum eft;vt profttatis vitiis, deinceps & fubiedis
hoftibus quifque tranquillusac quietus viuat: quatenus
ex eo quod futurus credi tur iam efle in cipiat. Beati enim
paeifici,quoniamfiltjDeivocabuntur. Quidigiturinhaevita
feliciuseft, vbinonnifi iurgia& fcandala vigent, quam
inter eos qui oderunt pacem efle pacificum } Vel quid
difficilius, quam inter ledinones& nfolimina vjtiorum,
inter fraud es &c laqueos inimici, quem piam immunem
efle, & qux pacis funt iugi ter operari ? H®c fi quidem in -
terodo beatitudines feptima eft s qux infuturo plenius
repromitticur, cum adoptio filiörum Deifuerit exhibi-
ta,perquam fummafandorurn requies defignatur. Nam
iri Genefi feptima dies fandificatur, in qua Deus requie-
iiifle legitiit.per quam xcerna ilia pax,qu® exfuperat om-
nemfenfumjVeiutexpr®fagio futurorum,ab initioSpiti-
tus (andi gratia confecratur. .
•> Qüod fiabexotdio fideis feilicetab Abraham jquiex
fide ncmpeiuftificatus promiflionem ptimus adcepitde
Chrifto, vfquead Salomonem fimul ölnries!cohfiiUirie»'
Fflii.çtCi
lbtd.\
F
ffal). i»
H
ïkU'
itpo.i. ip<
tfid. 1&7'
vt in Amftion fidelis inüenrrefur!Sç p^r Iqfîam fàlus Do .
mini fibi cornes inuenta,ip(epoft firiemyit® cum Ange-
lis gloriofiusdeean tarée s Salus Deo nofirof quipdet fiuper
thr,onum &<agnum. Iftis igitur mânfionuni'fuccèffibus,
vécus Hebræus no,fier tranfàdis reftat nunc yc fecunr
dum Iechoniam præparet , iè non vtique ad captiuan-
! dum,fed bine ad tranfinigrandum, quoniam beati qui
paratifîintoccurrereÇhriftqjVudealnbi legitur. Et qua
praparau erattt intraueruntcum eo ad nuptias. Hinc quoque
voce Redemptoris vigilantibus feruis did tuft Et y os eftote
/»^rrfti. Perhuncitaque Iechoniam, hi rede accipiuntur,
in quibus eft fola Domini præparatio, Sc eius interea prç-
ftolantur aduentum, donee eorumpetitio compleatur.
Quia Iechonjas præparadis Domini quolibet ex nego-
tio- demonftratur. Ex quo nimirum Salathiel geni-
tus, petitro meaDeus interpretatur, corum defignat per-
fbnam, qui nihil in terra requirunt, fed dicunt vtique
cum Propheta, Vnampetii à Domino, hanc requiram. Quorum
portio Schæredicas inuenitur Deus : & eorum iugi
s oratio eft, vt fit eis Deus omnia in omnibus, vt cum
eoquandoque&ipfi vnum inueniantur, Gui Sorobabel
quoque fuccedit, & vocatur ifte magifter in lingua noftra
, quatenus eorum exhibeat magifterium veritatis,
qui feiant refellere inter caligines obfeuritatum eorum
confufiones qui morancur in Babylone, 8c peccatorum
fiioruip laqueis inuoluti adhuc tenentur captiui. Talium
enim dodrkl® magifterium in Ecclefia ideo fiibrogatur,
vt de captiukate vna cum Iefii pontifice magno , redo
kinereprædicentquibufquein Hierufàlem, qui fiierant
errorum laqueis implicati , & facianteis intelligere il- i
lud .quod Abiu ionare videtur, Abiu namque , pater
meus, ifte s interpretatur. quem tunc rede conficeri
probantur , fi peccatorum nexibus abfoluti , non a-
lium quam vnum eundem quoque Deum.qui poflèdit
ac fecit & creauit, adorant,ÿénerahtur, & colunt. Dé qua
rum peripfùm qabtidieKyirmtum ççnfùs. Idcirco mo-
neoLedprerq meum,, ne dedignetur fèçqndum has,in-
terpretationes npmifium> iter virtutum afcendcre., per
qupsnonfiedignatus eftaudor Yit«,iuxia promifliones
plim protniflas, ad très defcend,ere. Çuius à longe fier I
feenfum Iponfaip Canricis profpiciens , aiebat dnens:.! '
Eccebicvemt fattens fiiper montes, tranfi'iins fuper colics. Et Can,t' 8-
quid eft fiicére, écçe bievenitfaliens fupe|,montes.? Eçce
enitq.demonftantis eft.
Quomodo ergo velut in præfcntiarum often dit il
qui fatis à longe, vènturus Scriptura tefte monftratur ?
Nifi quia infais omnibus, acfiinfemine iiixta promifl’um
corâpofitus cernebatur. Gernebaturautem faliens.fiiper
montes ac tranfiliens çollcs.Non per campeftriajjuidem,
nee percultiuam terram;fed perfblitudincs,percacumina
montium , per deferta collium iter faciens. Vnde nec
imiperitoper hos viam moralem oftendimus xlli. , qui
vultad patriam diutius, repromiflam feftinus confcen5
dere:perquos&in quibus. Chriftum ambulantem, velut
capream hinnulumque ceruotum ad nos defeendifi
fègratulamur. Illeenimexultans&ludens nulks timu-
it infidias venantium erga montes Bethel , in quibus i-
ftos habitafle-legimus-, nullas mufcipulas nullofque laqueos
perhorruic. Ideo per hanc viam fuper montes
Bethel nos ire dopuit quodammodo, pet quam ad nos ilium
defeendifle fcriptura monftrauit. înofFënfum igi-'
turiter eftireadDeum, fi,de virtute in vircutem tranfi-.
mus, 8c aliud quam Dèumcoram oculis, neque ad dex te-
ram, nequead finiftram non relpicirous. Vnd.e Eliud, fe-
quensDeusmeusinrerpretatur. Eleazar veto Deus me-,
ut adiutor fonare videtur. Quoniam-eorum. Deus tan*
turn efle cognofcitur, & hi foli vna cum Dei adiutorio
per hanc gradiuntur viam, qui ad hoc ptoficiunt,. y t nihil
aliud in terra quam J>cum poffidcant, quem fum-.
- ■ V/{ n'i -Y- ■ r .|. I * I rofim * * ' deperpetuum u u i m u i m donum u c i in U coeleftibu L i u u s s lhldaUbCelrCe UdeLf'ildiacC-**-
tandemprofe&rcgK.nç.tanarperven.amus.nEhach.m,. emi^Exqaoreâe»£tth. nilic0 ,qiri donum&oat.&b..
qui Dei refiirreâlo VQÇiçatur. Itafançlûrgentes^ vt dein- jungïtut , vt ad illud v n um «L u n .q a e aaidiqa tenv
cepslntiouitatevitæ amliul.emus., & Det ad.ua euxüio | deutesdonum.inteteavitiafuupkutemus. Quodbrofc.
m m &la& nofttævmeamua, fi qupmodo tandem .apfequenalaeob.fieridebetefikuat.qüifiipIaLtue
aaiiiiOquuaannddooiinnSSaaddoocchn iîuuflttiifhiccaarni mmeerreeaammuurr aabb eeoo qauuiniuu-- interpretatur ‘ * r r ,
ftificatimpios, & de peccatoribus facit pios. Azur quip-
peadiutus, 8c Sadochiuftificatusinterpretantür. Quia
Nam&fi fupi^per fêcob füpplantatib vitfbrum pr®^
nemo prius iuftifïcatur, quam. Dei adiutus mifèricórdia,
. mittitur, ruilus pèrhöévjiumidemquë vóeabulom ïp fis
Deiiuftiti® fitfiubieiftu1?, vtpereum eius auxiliuminüb-
nëcommemorarur,-vt vfque ad extrémum vit® cófitfa'
cetur. Interea de Ioachim, qui frater meus fbnat , aliud
vitianoscertamen haberenecëflariiirh exiftimèmus:do-
quid pqflumus intelligere , quam quöd ipfè Dominus
nec appofiti ad patresfiöftros virtütibus’ih Cftrifto augé-
ait, S i quis fecerit volant.item patris mei qui in calis efi, ipfe me-
amur ®ternis. Quodfaëne löfèph demonftrar, qui adpp-'
tufrater,fqror, & mater eß. Vndè quotidie in oratione
fitus fiue auólus in èöhclüffohe intérpretari probdtti?.'
Dominicaexoramus, yt fiat eius voluntas in nobis fiipèr,
Qifia tuncquifquevirtutibus cUmulatuf cum fuerit ad-
terraiqi, qtiemadmódum. fit. & in Angelis fimer ccelos.
policus fanblis patribus &in ciuïfafo virtutum feeréntirtcr
Talis igicuryoluntas vnum nos cum Dep efneit, Qc fu-
habitaturus intfoietit.Quod vt fiat; ^élla maris] fiueillu-
pernis confbciat atque confolidat verirati. Vbi prudens
fninatrix Maria; inter fluiftiüagas vridas'pëlagi , fideac’
animus diligenter intendat, quod nonqualitatesauta-
moribus tequendaeftne mergamtirvndis dilutin', fed pér
éfcusseorüm iuxtamortaUcatem expreffimui, fèd pér in-
eam illuminemuriVcGfarifttim nactiméxea pro falute tö-
terpretatiönes tantum eómqdem nomina, fpirfialibus
tiusmundi credamus. H®cigitür illa terrieft, Jqu® pat r i*
fpiritalia comparantes, profedtus virtutum & ven itincris
bus in figura&®nigmate reprómittituti Axc terra
incrementa monftrauimus. Hxrent enim fibi Omhia bo -
quam , eft, de qua Dauid fufpirans cariit, Credo viderè bónd
norum operum inftrumenta., 8c itainter ie^Gonnexafunt
Domini in terra viuentium. Hxc terra'ttataque eft, quatii
vniuerfa,stqui eorum aliquo caruerit omnibus careat. Et J
Tfoli mités inhabitant,de quibusdicicur , Beaii mites, quantum
ne dic^tfaftidiofus auditor rtTnbluerit Eüarigelifta in iftis
ipfipo/tdelruntterram.Pét hos fanePacriarchasad no-
nominibus, ad patri$m ife defiderantibus ethicam pr®-
monftcaredodrinamnnténdat ciir qubrundam incata- j
logo genealogi® pmifla. fint nomina , quorundam verb
talit^tannotafajVt&numefpfokfacefent^ & viïtutum
incrèmentisprofetfto congruerent. Si enim pppuhis ille
Hebrxorum, per defèrtum afcé#dens, iuxta mahfionum
interpretationes, iter cohfcendilïèvirtutum d Catholicism
dicitur Doótoribus, quanto magis-M his iter vit* iufc
accipitur, pérquos Curiftus , fecundu^i prpmiffionés
Dei in fortpam fèrui ad nps veniflè probattir?
Et dignum itaque eft, vp nps per eandetn lineam fan-
•ftitatis.ad eum fide nitamur ,pèr quam ipfé niohfttare
dignatuseftadnos deicendifle. Nempe quia idép_venit
roediatprDei5c hominum,vt fieret firnius Vhüs idem-
que Dq^iëtatis ac ckingntiafom defcénfns,^noftij-
ftram falutem Chciftus veniebat in mundum. ^Et -hbrató
omniuminfeipfogecebat officium , 8c ex hofunilnter-
pretatione’nominum,noftram dëfign'abatfalutem. Vndfe
prudens inueftigator diligenter examinet, quid de ipfis
Patribus,quidve ad ipfbs paffim Scriptura loq[uendo,nobis
infinuet.
- Ët continuo inueniet, quod vbióue Chriftus'»'"-Velik
jïérfèneftras afpiciené; profpiciéhs pér cancellos’ quati-
tocius fponf® , videlicet Ecclefiai fu®, vènturum fe ih
carne pronunciëti Ctiius atnore nëceflè. eft vnaqu®qu'è
anima vitiis exuatur, & è regione ad fe 'venientem ïeipt-
at, atqüé propérantis coritfempletur aduen,tum, ac tióA
videntibüs dicat, Eccehic venit fattens fuper merites.
Supermontesfcilicet vc ipïï priniumfufcipiantpa-
tem deindë tranfiliens ^d cóüesvyt,etiaih hi iuftitiam.
ifcf-xy.tp.