mm
U B
Hut tb. ij,
Matth.J.
ad ilium iînem perueniamus, docet nos textus ipfius
plàlmi. Etenim cam diu tranfiliendum cft quicquid nos
impèdit-,quicquidirretit»quicquid iilaqueat, quicquid
vola'cum noftrum onerc aggrauat donee ad illud perueniamus,
vitraqaôdhfhileftdn quo omnia funt & ex quo
q> eft,èft, &ideo qui iftius pfalmi animam vult imitari, id
eft.intelledum éiu’siehere, neceffè eft: vt carnalia defide-
riatranfiliat, pompam feculi de illccebram calcec. nihil
prbponatfibi in quo fubfiftat > nifi ilium a quo funt Omnia,
in quibus omnibusilie tranfiliens laborat, vtad eum
finem perueniat ChriHum, videlicet, vitra quern nihil
eft & infra quem omniafaébafunt&ex quo omnia,'quae
funt,elle habent.Titulus lie expomtur. In fînem referunt
hxc verba, & ell pial mus Alâph, faâus pro Idichumvid-
eft,p r o tranlili t ion e & lie dicit:
V Ocemea addoniihum clamaut, voce mea ad Deum, & in- ;
tendit wib/.Quafi exhortando alios liedicat : Quïfttit,
luosin terrenis florentes. & ibi defedio tendit eum pro
pëccatoribus derelinquentibus legem dotnihi. Vertit
fe in dexteram partem,n'ec ibi Videbatürti tutu laxare ha-
benasgaudijfui: quia fiibikxàrët,& aliquid aduerfitatis
contingeret, tanto maior féqueretur triftitia , quanto
maior prxcèlïït lætltià,& ideo anima eius omnino redu-
fiefe à terrena felicitate.quod dicit,renuitcôlolari anima
mea in his quæretro fun t, extëndens me ad eaqux priora
funt. quia mentor fui Dei tantum,'#* deled am fum in hoc
quodmemorfui eius. cfr* quizexercitatus fum in inllru-
étionealioriim.lèd défecitJpiritus meus, id eft, virtus mea,
videns hoc quia per me non potui inuenire aliquid quod
dignumeratdiëere. Et vnde defecitlpiritus .?Quia amict
paueront vigilïasoculi met, id ell, comparabilis faCtus fum
hbminiprx aliis vigdias càpienti,&prb magnaalfidui-
tate vigiliarüm caliginolbsocùfos habenci,quia oculi mei
inceriores oblc uràti funt. & iride turbatusfum,\nfuflicien-
tem me videlicet inuëniëns,•#* nonfum locutus, quia timui
aliquiddicere vnde calufnniàrer. & inde calumniatores
haberent materiàm peccandi. & ideo tutius mihi videba-
turfilentium habere. & in ïpïb filcnào cogitaut dies anti-
quos, idcfl, mihi propolui diés antiquorum parehtum»
Vtnut t & bibat. &jindëmihi expertocredendum eit,quia,
ego clamaui âd dominum voçe mca,voce videlicet inten- ;
ta, voce cofdi confond, non vt populus illëcui dibtum eft,
Populos htclabiis me honorât, corautenfem <1 «je.Etquia
multu. intente clamant adDeû pro diuitiisacquirendi s . ,j ad quos per ïnobedientiam deuencrunt. & annôs ater-
danis âeuitandis.i. pro falute,pro fdlpitate d omus fux,$ nos in mente babui, id eft» dies x terni tatis ad quos péruen-
tcpbïàli Fëlidtatei pro lècùlaridignltate,'& polir cm ôpro -"•*,/7"— —*w ; n ■- -■—
lânitate corporis, qux patrimoniu elt pauperis. & fie vix
aliquisclamat ad dominüm propteriplfem prômeréndü.
quafifiiauius fit quod dat, quamipïe qui dat,ne iÂum
arbitremur emififfe vocem propter aliud habendum
quamlolum Deum, qui voluntace facrificauit Deo, qui j
omnia tranliliuit, qui vltrale nihil vidft, nifi eu aquo crea-
tus eft. ideo fublecutus aitt Voce mea ad Deum tabtum;
prorherendum,fubaudis clamaui, & iple incendit mihi.i.'
inten fum adiucorium mihi fecit, vt ho fruft ra clamarem.
yelintenlum fecit clamorem mcuni.&hocideo,qujaego
in die tribulationis mea,id ell,in hac prxlentiVita, quie die- j
tur tentatio,&ideo tribulatio. Vnde illud, Militiaejlvtta
hominisfuperterram.Deum exqutjiuid extra omnia qUxfiui,'
quia pmnia alia quxr ere contempfi.& hoc mantbusmeu.i.
operibus meis, operando videlicet'quod bohumell. Kota
, quia multi ‘ciim lint in tribulatiohibusy clamant ad
dominum non propter dominum,ledvc per eum po£
lint tribulationes euadere. velutcum qUu fnCarcerat'ur,
clamat ad domihuirft v vt per eum pofEfc, exire carcerem. fi
famem patitur,abeo vt habeat vnde reficiatur.fi etiam fe-
brim patitur,clamat ad. eum vtlatiecur. ifle autem tranfi-
liens qui hie clamat non quxrit tribrd lationes ehadere,hi-
fi vt lecurus polfit Deo adhterere. Tribtalatibnes autem
fidelium funt mortalitas &pallibilitas,a quibus chm libe-
rantur,lecure Deo adhxtent, quia eum facie Id faciem vi^
dent.quod hie optans,dicit; In die tribulationis, die dico
trib u 1 ati6nis > exirtente node & contra eum, id eft, coram
eo,&non ad effedlum hominum bene operatus lum.Vn-
de illud, Attendite tie iujUiikm vejlrdm-faciatisxoram bomint-
btu VtVideaminiab eis.Cum facts cleemojjnam fholi tuba canere
antete,fedfacinabfiondito, &patertuusqui videtinabftonfit
reddettibi. No ta, quia vita fidelium & dies Sc rioxpotell
cjici dies,quantum ad vitam fidelium. Vnde Panlus.yil6>
ijciamus opera tenebrarum>& induamur arm a lucis, ficut indies
bonefte ambulenm.Noxdicitut,quantum ad perfedlionem
clari tatis, quae ell in, angelica Vi ta.quod fic com probat Per.
trus i Habemus mint certiorempropheticumfermonemt cui vos
benefacitis injiftentes quafilucerna in obfeuro loco, donee dies elu-
cefedt, & vertufoloriaturin cordibits veftris. quod dicitur, in
die tribulationis mea Deum exquifitii mambus nieis hocle contra
enm,&non fum deceptm qua’rendo Deum,iuxtaquodip(c
ait: Qmrite, & inuenietis. Et quomodo non fit deceptus
inqhhendoDeum,lubiun^t:J^»#iff^/^i,id^
Iqlatfonem habere animd mea in ten-ehis »her qu6d lcid
me qqiielledeceptuminqiureq^p Deo Vel fic cbntinua-
tur, In die tribulationis thea: Deum exquffiuf, & ideo
eiim tan turn exquifiui, quia renuit cpnfolari anima mea
in his quae retro fijnc iomniho confolationem ho minis
If^C'hs.Notaqupddicit, rehu^c^hTolatt ani!mil;ih^ai
tun effent primi parentes , fi in obedientia perftitiflent,
lèmperinmente habui.quiaex eorum inobedieptia per*
cepi defèciiïefpiritum meum, & illos xternos Meditatus
fum node,id ell, ihtérrupta quiete. vel node, id ell, in iplà
tribulatio ne, & hoc cumcordemeq, id ell, tota intentione.
& hoc noil ad horam. fed exercitabar in afliduitate huius
meditationis, & ferobebam jpiritummeum, id ell, ratio-
nabiliratem meam fodi Sc relculpfi, euacuado earn à ter-
renis,vt ficinuenirem quodinueftigare inCepi Velfcope-
bam, id ell, planabam Ipiritum meum h terrenis. vel Ico-
pebam fpiritum meum, dicens : Nunquid in atemumproij-
ciet Deus lèruós lùos ? Non vel fic Icopebam Ipiritum
meum. Et quid inuenilli.7 Illud videlicet, quod dominus
non iralcetur in æternuhi feruis fiiis. Nunquid remo-
uebit lèruós, & diffoluet compeditos, & in sternum
prxcludet ira milèricordiam ? Vnd e Ilaias * Non in at mum
ero vindex in vobus, neeper omne tempos v lei fear in vos:Jpiritus
enim ex meprócéfit ,& omnemflatumeius egofeci, propter pec-
cat um autem paululum quidcöntrijlaui eum, & perçu f t eum,
&auerti faciebi rneimabeóf&abqi irijlis,&ambulauit vtas
fuas,&fanauit eum-qiiod dicit, Nunquid tn aterntm proijciet
Deus, Sc non appöriit vt complaciïtorfit ? id ell, vt magis fibi
placeat homo quàm modo placet, aut infinem mifericor-
diamfuam abfeidet ïgentraitóne hac prxlèhti tendens in
generationem futuram ? aut obliuifeetur mifereri Deus ? aut
continebit iti ira fud mifèricordias fu'as, id ell, prxcludetira
milèricordiam ? Non. Et dixt poll hanc inquifitionem,
Nunccoept, quod ferobendo Ipirituth meum inueftigare
incepi.Sc hac mutatio per quam ego mutatus lum de igno-
rantiain Icientiam, eft dextera excelfi,, id ell , imputanda
po ten dx di ui n x , & non mèö mento. Vt autem naric mu-
tationèm aflèqtii pollem, memorfuioperum domini, dilpo-
fi tionis videlicec antiqux, reparationis nous, felicitatis
xterrix. . . .
. Et hùiuà ôperisïtiern oriam duxi nia mirabilia, legalià
Videlicet inftituta,ad hoc efle data , vt fignificarent operà
dominiqux futura,erant,& fie intellexi fignifièataper
fighificahrix,^hon'tantumihemorifiiii led etiam medi-
rrfl>ör ,idèll frequènter éögitabó in omnibus operibus tuit,
’quàm pótenslis & mirabiliSjquibperarisvelle&probo-
na voluntate perficere. &tn adinuentionibus tuis exercebor,
id eft, in tuis prxeeptis» qu® tu inûenîftiàd j&liifem otnnium
exercendo labörabo. Vnèàillùdi Adihuenit ontliep
Vlam feientie & difciplina, & tràdidit earn lacdbputràfub, &
lfratl dtledojuo. Meditdbor ih omnibus bperibUt luis; '8c *ecoe
opus tuum mirificüm, quia via tuà O Dèus infdndo, id tin*
ïhChriftó. Vridèïpïctgbfumv'ta &^hidi&^tia.JEtu^
lüd, Nemovenitadpatrern ntfipermè. Via ilfó'eft, ‘(Jda Véni-
tür'dè feruitute in h’b'èrtate'mvqüa dé iricefto fit'caftüs, de
fcöttdehittat'óih f'^riukh aiffumptus-. Quit- êtgo Deus eft
Ipfeehimtranfire volens omnia conlïderauit, confortes magnusficut Deus nofier ? NuDtis vdque, qüià tu esJDeùsqui
---- : - ' l,,f’,r ? ' ’........ 1
Phil. j.
Baruch, j
ïohan.iA
Ibidem.
"èiclefM
lF B
fads mirabilia. fecit Elias & aîii mirabilia, ‘îèd’hoh'loli, ’
quia tuo adiutorio fecerahfr th kutem hüifiüs indigés1
adiutorio, fed Iblusfacts mirabilia &-in ejeteriori &in
inrerloti. cxdi vident^ clàtïdi àmbulant, paralytic! funt
îûwati , môftui 'refufcitàth 'Sc ’interihs operaris 'mirabilia,
quia q tii fuerùn t ebriofi, feaiitiiht fobrij :'quiincelli,fa-!
'<^lünt^fià:'qüi-fueruntràpttôresffe£tifuntdônàtores.
'Aliter^tipèriüsiegitür, 6Ç diir,' nunc ccepi, quod quxfiui
icrettando dpitithm, & hæc muratio, quod' Deus noft
'prqiidfet nos in;®ternum ,-fqubd ‘non bblitus e'ft mile- '
Pr®cluditira milèriçordiameft, dëxterafc
h^pphm* yhdèilliid ,iritnouißimis'dtebMprapdrattu^ri^\fu- *. I
donmdpmmirivertiUtnöntium. q ^ < â '^ r ,'d e d ü » î^ $ ^ J
«dhuç'noncQghô'fcùnturvèftigja^ , ’ l!
v ; ïntelIedlusÀlàpk' " i ^ V U . • w ^ J
btflis ps-jpèum ", ipfiuar,pfçpofitippes ab. initio. '
Quanïfi duiiumus & cogmfimus,,ea f^patres
excelfi, ideftfl, mio Dei impitfcanda; qilia iple'dflqih'nqs
reconciliauit Deopàtri. Etvndehoclcio ?'Quia iftembt
Itii operum domini, qhx figntficata fuerunt per legally
a iftiaw«. T«lfic.i5cK»ti>iMn§itiniin b W , Scinueii'i jj*Wrfsri s t i m m j r À f l U ç i u s MeftfciMit
■ ' . : noflfi mnauef m t nobis:, fion fuiit pcculuta
dfilifs eoruth mgpneratfpne altéra. [N^'rpnteflaades demnn,
il
quod nonproijcietDëusin aîternum-, qiiod^non pr^cluV
detiramilèricordiam. & his omnibus confideratis, dixi,
‘idell,apudmepropolui. liuhc, id eft ^omnibus iftis in- j
uentis, ccepi, id èft, ininitib tantum firm, quan turn ad
perfeâionem fqiehtiæ verx. Vnde illdd, cumconfumma-
uerit homo, tune incipiet. Et fixe mutatio, qu.od'in hiS ôm-'
nibus me impdrfe<àum,rccognolcô,qUodrnodo-incipêfè
meconfidero,eftdexcerxexcelfi,id eft, potenti® diuin®^
qux non impotens lè .vihdicare in mej in primo vidclicét
parepte: Memor fut operum domini. Quafi di'catLiceip
nunchjs omnibus confideratis, ih initio tafiturndùm , tï-
men non defiftara ab inquifidone : lcd mentor ero ope- j
rum domini Sc mirabilium tuorum oDcus db initio fàéto- j
run>* Ecmeditàborin omnibus ôperibus'tüis,&in adin-
uentionibus tuis «xereebor. ’Ec quantümcunque mèdi-:
tor, quàntumcunque tiieèXërceamjnihflptrme poflum.
fed viatuâquædücir meadfiocinueftigèm eumin Ipiri-
turiifan&o »perquem habeo ih<fipere&. perficere. Qûis
Deus magnus ficut Deus noftèr.? tu es Déus qui fiicis mî—
làbiliai Et qux mirabilia? Notam feciftiirt populis virtutem
tttam, Ghriftum videlicet, Vnde Pauliis i Nos pradicamus
ebriflum cructfixu m ,'Iudmqtiidemfcandalumgentibtu autem
jiultitiam : ipfis autern Vôcata Iudxis & Gt®cis Chriftum
Dei virtutem& lâpientiam. 'Redemifiiin brachio tuo, id eft,
potentia tùa.vel'in Gfirifto vnde. Vndeillud, Et brachium, •
domini cui reuelâtum eft ? ;Redëmifti in brachib tuo filios
Iacob ér Zy/epè-Populum videlicet Iddxoïrum & gentium,
euangelizando pacem his qui prope erant &• qui lônge,
creans duos populos in vho corporel Viderunt te aqua.
Deus, id eft,populus'Iudxoruth intelfige. viderunt videli-
ec t&tiinuerunt ptxterira peccata,& timuit fonitus aqua-'
turn, id ell, profunda ebrda genrilium.-vèl profundi ih-
telleblores ebrufti turbabuntur ad poenîtentiam, & fie,I
audica eft multitudofonitits aquarian, ion us videlicet con-
fitentis pppuli & poeaiteritis.' Et vnde hoc .? Quia »«*
bes de .quibus di&urh, Mandabo nubibus meis ne pluantfu-
per earn irnbrem, iftam deaerunt vocem, qtfia in omnem terram
ex'mtfonus eorttm. Etenimfagitta tua, id eft verba apoftolo-
rUm tuorum corda impugnantia tranfeunt, quia nonin
monmmin lacob>&legempo:int in ifrael. Ojuinu muinimn
patrtbus üoftfis-,
idltera. .mtij quinaftmur,'& e£prgeiir ,"& nanabujtr,ftfijsr
/ènf. Ÿtponmïn DeoJpeni fuam non obliuifcantur vperum
A i f &than'dam eiiùèicquir.ant. Ne fidnt-ficut patresaorum,
fount, & non eftPntftpsfitm
‘ifitfniiéntes & mifiëntes arcurn ,ççfmfifuritm §É ÿÊ ‘ Nok •
ciifto'àhèrunt teftamentumDeï, ef- in lége eius no fuerunt ambu- ’
ftendïf eis. Côi 'a/n patribiis iotumfeett /mrabdia in terra. Æçj- ,
iptidn campo Taneos. Interrupt marc pefduxit M ’ ftatuit \
:*quasquaftinvtrp. Eteduxiteosinnube,diei&totuno&eittilluminatièneignù.
inièrfupïtpeirarh in eremo,&adaquauiteof,
velut in abyffo mult a. Eteduxu ‘tquamdc.pçtra, &eduxittan-,
quam fum ma aquas. Et appoftierunt adhucpeccare et, in ira exr ;
citauerunt excelfum in inaquofo. Et tentauertint Death in cor-.
dibits fiiis ,vt peterenfieftfts animabus fuisÿ Et male‘lpçttttfunt [
'de Déoi dixndhtihùnquïd potérit Deus par are menfam'tnde-er- ,
}tof Quoniampercufitpetram, &flft^erjint aqua ',ér tórrênfd
inundauerunt. Nunquidçjrpanempotetitdare,autparare men-
fam populo flip} Idço audiüit dominw&diftulitx&ignisqçcen*
fiés eft in IaCob, & ira àfcehdtt in ifraèl. jQuia non credidetstnt ^
iriDeo, nec fpetàuerurit infalutari etus. Et-mandauu nubibus]
defuper, & ianuas càliaperutt. Etpluït iüis manna aâ,mandu-
candum, & panemçali dédit eis. Pattern ange lorum mandiicauit
homo,cibaria mififeis in abundantia.' Xranfiufitpqftrunt fieL
calù,&induxitth virtutefua africum. Etpluitfuper
ptduèremçarns,& ficut arenam maris volât ilia penn.it a. Et.
ce cider un t in mediocàftrorum cor uni, circa iabernaçut i eorttm. \
Etmanducauerunt, & faturaiifunt nimit '• &.defideriutiteo-
rum attulit eis ,ffôn fuht fraudaù Ueftdeno fuo. Àdhuç efta;
eorum trant ihóreifforum ,&aia Deiafcendttfupereos. 'Étàc^
Ciditpingueseorum, &eleitos ifrael unpedmt. in omnibus hts<
.peccauefùnt adhuc. W non cfedideiuht, in m'rrabiîtbits eiits‘ Ef >
defeceruntin vdnitafeâièsèorum, &annmfutn cuihf^jiîp?*
ne. Cüm occ'tdèr'étfös,quarebanteum,&reuènebanib,
lueulovèniebant adtUmi Et rememôrati fuift quia Deusadiu
;tor eft eorum,& Deus excelfusredemptoreorumefi'Êt tfitexe- j
We^voxcomramânnspne- , mum mn era r.Sun, cnm 'ô .m fiiila hM fm tm uflE '
7 ° bl rtate ’ " * comPâr« ur- Vluxirunt j ram . &m» dißindtt m . El tbmdauil r f d j l i n t irm ,
cm fium ,, IM, u ma figna apparuerunt .rbturrt. Vnde- fu m , & mn acirndit m nm tram fuam. Et morïaitts à
v ù tm p m . f fm é M m é nrtrUÜ*. QtutUt J . - '
p untnonncaçamaquumultè, & tapiena«y%«wa,id mdemauutribuUEtulSicttitoßitmÄnptofigMrua.&prä^
MMK-!
ÿxime deberehr cognofci. quia m deduxtftrficuroues rum.&imbrcsmtimnebibtmit. Miftiiiim £jn«a»<lw.#
mulumtuum m mamUyfi&Aatm. Nota quod dicit, fie- amiitM-.&ranam, ^diJferdidhmlËtdedïMmifrullm '
^ w q n a m i i a t H s m , qmapdtoremftmn Et pclUitm irandim rima,'.
c0®nQ"er,l'n'‘ '’elafiter,Commtatfl.&am- | emm.&mmsmummprmn*. Ettradiétgrandmimmcatl T!.’ a 'T I “‘r-& M-ium ■ Mmm m « «». m \ His varl n - V1 J tU‘ Vnt*^ AP0? ÿ ? » Ql*tartpuli- j gnattonis fiu,tndighatïonem & iram &tribulatïonem, imrnif- 1
«t Alton r , “ ’Sent‘lemr‘d^ ,cc‘ -,nm.aai,Moy fi« ri \fu. Elpmufsitmntpbimogtnmmintma jSgyftt,(Tmnm
“r