£ tech. j.
Matt. i8 .
U)J. MS.
Qui “ go
noncom-
G
municat,
non pcx-
mittentc
- bachina ira
manicanti
Catholico
illo fanâo
facerdoti,à
Chriftianorum
ccetn
é ieâus eft,
Excedit.
Zeuit.u.
i. Tim. }«'
P
Matth. 2 j.
mult its rimirum aduerfitates bnpcrij taler at. idem o enim fcpepdx
populorum rumpitur,& offendicula etiamie regno fufeitantur,
terror urn quoqueftuflus diminuuntur,&feriiitiapopulorum pta-
pediuntur, Multi etiam dolores projperitatem tegni inficiuntiCha-
rorum & liberorum mortes triftitiam confirunr.Hoftium incur fits
proutneids vndique v aß ant: Befiia drmentorum & pecorumgre-
ges dilacerant: Tempeft.ites verts & byemis terror um fcecundtta-
tem&marts mmfleriaprobibent, & aliquando fulminiim ictus
fegetes & arborum flotes & pamptnos.exurunt. Super omnia veto
Regis iniufiitianonfelum prafentts Imperqfadem fufeatfedettam
film, fuos & nepotes,nepofife regni hareditatem teneant obfcuYati
Propterpiaculumenim Salomonisregnumdonuts ifrael Dominus
de manibüs filiorum eins dijperfit,& propteriuftitiamDduid Regis,
lucent ant de famine ei usfemper in Hierufalem reliquit.. Pete quantum
tufiitia Regisficulovaletyintuentibrn perjpicuepatet: Paxpo-
pulorumefttutamentumpatrio, immunitdsple is,munimentum
gentiSyCttra languor urn,gaudium heminum, temper iesaeris,fire-
nit as maris,terrafcnimdttasfolatium pauperum, hareditasfilio-
rum,& fibimetipfisfitesfuturabeatitudinis. Attamenfciatyquod
ficutintbrono bomimm primus co ftitutus eft,fic&inpoenis,fi
iufiitiam non fcccrit, locum primal us habitur us efi. Omnes nam-
que quofitimquepeccatores fub fe inprafenti habuit, fuprafi modo
plagalt in tUafutUra pcena hdbebit.
Decimus abujiontsgradus eft.Fpifcopusneglcgens,quigradusfui
honorem b. ter homines tequirit ,ftdminifimi fui dignitatem ct>-
ramDcoyproquolegati nefungt ur,noncuftodit. Prmumnamtfe
ab Epifcopo.quidfui nomints dxgnitas tenety inquiratur. Quoniam
EpiftopusyCum Gracum nomenfit,peculator interpretatur.Quare j
Vero {peculator pon\tur,& quid aJptculatore requiritur yDommus \
ipfe denudatyCum fub Ezecbielis Prophet* perfond, Eptfcopo ojficij
fui rdtionem denuntiat, it a inquiem: Speculatorem deditedomui
IJrdel.Audiens ergo ex oremeofermonem, nuntiabis eis ex me. Si
duiem videris glad turn venientem, & tu non adnuntiaueris, vt re- 1
uertaturimpiusdviaßa,ipfequidemimpiusinimpietate fita mo-
rietur.frnguihem autem cuts de manu tua requiram. Si autem tu
adnuntiaueris ,& iüe nonfuerit reuer fits, ipfe quidem in iniquitatt
fita morieturfed i u animam tuam Uberafti. Decet ergo Epfcopum
(omnium enim{peculator pofitus eft) peccata diügenter, int endete:
Audiem ergo, & poftquam at tender it fermone ,fi potent & a ä u
cor tigeref&fit non potent,mxta Euangeltj regulam,fcelerum operand
decimate. Si enim ( inquit in Euangelio) peccauerit f rater
tuttSyCorripe ilium inter te & ipfumfolumySi te audierit tfucratus
es fratrem tuum.Si te non audierit, ddhibe tecum adhuc vnum vel
duos,vt in ore duorum Vel trium tefiium flet omne verbum. Si Mot
non audierit, die Ecclefia .S i Ecclefiam non audit r i t ,f it tibifit cut
Ethnitus & pubic anus. Tali ordine expellendus eft,qui cuicuntqui
Doctori vtlEpificopo adbartre contemnit.Et qui tali ordine expufi
fits fuerit,ab alio, aliquo do ft orefiueEpifcopo recipi non debet. ? Qvt
ergo ilium excommuhicatum d Catbolico,illo non permittentefibi
iungit) iurisacerdotijfanfti, quod Chrißianorum genus elettum
efi, exctdit.Eac rat tone Epifiopum adeos,quibusinfi>eculatione pofitus
efi, efie op ortet.Cat er urn veto qualis infenietipfo effe debeat,in
lege dejfacerdotefcribitur, Viduam atit repudiatamnon aecipiat v-
xorem.Et Paulus Apofiolus exponit,vtddgradum Epifcopi venienst
Jiifobrius,prudens,caftus,fapiens,modefius, & hojpitalisifilioshd*
binsJubditos cum omni cajftitate, teftimonium habens bonum ab
his qui for isfiunt,praferens doütinarUm fidelem fetmoitem; ante
Epifiopatum non plufes habens Vxores quam vnam,nonpercufibri
non bilinguis,non ebrioJus,non neophytus,vt per hac ipfe prim often--
dat in opere,quod alios docetin fetmonedottrina.Cauednt eg ne-
glegentes Epifcopi,quodintemporevinaicta Dominus per Prophe-
tam conqueritur-yPdßoresmultidemolitifuntpopulum meum»&
nonpafcebdnipdfioresgregem meumfedpafeebantpafloresftmeti-
pfos.Sedpotiusprocurenthi, quosconftituit Dominus fiuprafami-
liamJudm, dare ills cibum in temporefiuo menfufam tritici pur am
fcilicit,&probat am doclrinam,quatenus vemente Domino mete-
anturaudire&tigeferuebonet&fidetis,quiafuprapaucafutfiifide-
lisyfupra mult a te conftitUdm,intra ingaudium Domini tui. Hxc
denique duo aliäabufiua feqüuncur, qus ab iftorum ne-
glegentia,&periculo Fecreta efle non pouunt: Plebsvideli-
cetfini difciplirtOyquod ad heglegcnris Epifcopi reatum :Po-
pulus fit e lege, quod ad Regis iniqui prauitatem non du*
bium eft pertinere.Sed & o&o numerd^qus hsc capita-
neaduopr&cedunt,ideft,s<*/>/fw*dr pradicaturfine operibusy
Senexfine religioneiAdolefiensfine obedientia: Diukfine eleemof
na Pce-vinafinej>tidimid:Dominus (tne virtutc.Chriftianus coH-
ten tiofus:Pauperfiiperbus:3id iftaduo capitula« quibusprinci-
palicermundus hie region »fiue cum laude & gloria, flue
cum vituperaci one 8c iudicio, relpicere dinofeuntunquo-
niam Epifcopalis auftoricas pridicando vita&verbo,&
Regia dignités regendo & corrigendo.præelîè ac prodefle
omnibus debent ^ qui difeiplinam, id eft, ordinatam cor-
re<ftionem,& maiorum præcedehtium reguläremobièr-
uationcm fequi ôi obfèruarecupiunt:Eosautem quidiui-
na dicta,& legum fei ta contemnunt,Epifcopus medicina-
limucrone,vt membrum putridumàfànis akfcindere:&
Rex iudiciali giadio impios débet de terra pèrdere,qua-
tettusà fummo paftore & Rege Regum cum fibi crediris
ouibus & fubiettis infuturo àc tremendo iudicio mere-
antur audite, vt boni&fideles ferui in minifterio in quo
fucrant conftituti, ab ipib, qui eos conftituit, Domino
fidèles inuenci : Venite benedihipatris met, percipite regrtum
quod vobis paratum eft ait'origine mttndi quod promiftt
qui non mentitur Deus diligentibus le , & viuit & régnât
ante omnia, & per$mnia,&in omnia ieculalèculo*
tum.Ameh.
HIN CMA R I REMENS
I S ARCHIEP1SCOPI
RESPONSIO
AD INTERROGATIONEM
GVNTHARII GOLO
;N IEN S I S A r C H I E P I -
icdpi.
T>% DIFORT IO BOSONIS
té vxorùfiue.
I n c m a r v s n o m i n e n o n m e r i t o
r e M o'r v m e p i s c o p v s , acplebisDeifamulusfitero
conucntut.
Quidam beato Ambrofio qu*dam prôpo-
fuit,ad quorum folutionem in craftinaillum
ad Eccl’efiam inuicauic,vnde lêrmonemadoriensjAd/o/ae»-
dum(inq\ik)debitumereditorimeoadueni.Sed8ccfTode mihi
propofitaheri quaîftione,cuiusfolutiolîem nuncadfero,
tunedomno Gunthariopro trißus caufis refponderenon
potui, videlicet, quia adreuer tendu m iam iamqué com-
mouebamuri&quoniam plures virilàpientesin conuenra
confiftunt, quorum quidam cerrant proponere, quidam
âutem abfoluere jnterdum necdlitate compullüs tanta
veloeitatecogorverba confundere potius quam proferre,
antequap aliqs mihi fententiam ab ipfis labijs rapiat, vt
hec bucca efferre fufReiatquod vel conuiiftà meqgoria fub-
miniftrat.Sed &(ficutferiptüm eft) quifortkerpremit hube-
rayéxprimit hutÿru)n'i & qui vehementer emulger, elicit fangui-
ttMM.timui ne ii inconfiilte ac præpropere reiponderem, in
carnaleni intelledtum deciderem , quia occupatum ad alia
Cot meum me d ereliquerat, 8ç lumen ift tellegentiüticulæ
sferenum mihi vel meeum nonerat.Quapropter diftuli.do-
ileçfi force(iecUndum Prophetam)mitteretur manus.qüç
me cibaret incelledus volumrne , quæ videlicet totiéns
mittitur, quotiens quæAnte neiciebamusdiuina nobis
gratia reuelantucqua de re prdpofitioriem Domini Gun-
’tarii præferamus,& folutione m ex largitio ne diuimè oxatuc
pro captu noftr* intélligehtiæ referamus.
„v Äi ( inquit ) feemina Bofonis ad nos venerit, &publice con-
feffa fuerit, dicens ; mea culpa, vir um meum adulteraui qua-
propter timoré mortis perterrita ad vos confugi, qui Dei eftis vi-
car ins,vt me & Deofaluetis,& a morte corporal, qua mihi im-
■minet ex parte mariti met, trie liberetis : Vtrum debeam illipub-
iicampeenitenttarn imponere,quam aut in pdrrochid mea, in quam
confutonfttgitfeiunftaavirofiupperagat
:,aut earn eidèmyirofuofub
tali conaitioné reddere debeam , vt nuUo modo earn interficiat ,fedr
poftpcenitentidm illam in coniugio habeat quam ft interfecerit,
feiat fe Ec.clefiafiica damnatione plefiendunt : quoniam nefas eft
q u em quam in publica pcenitentia pofitum à qifocumque inter-
fici. ' v:ÿ'V ; r - ’ *! _ -
Reipondemus .• Foeminam illäm in tua vel alterius cu-
iuiqueparrochia natam i baptizatam, hutritam, adultam,
fecdltatem hærëditate ditatam , Bold ex alia "non modo
parrochia, yerum ex alia prouincia natds , 8c per omnia in-
crementa inperfedtum virumperdudtus, iub alterius Epi-
icopi cura degensjiècuridüm legem diuiriain & humanam
apudeos, quorum intererat, obtinuit, deipqniauit, dota-
uitjpublicis nuptiis honorauit, & fibi in conjugii , Copula
ibeiauit, & vnum côrpuS vtramque camem iècumefFecit,
ficut icriptum eft : Eruntduo in ear ne vna: iam nonfunt duo fed
vna caro,Et, Quodbeus iunxit homo, non feparet : nifi forte per-
petuo ex çoniéniîi propter cohtirjentiam,vnde tanto con-
iun«ftilunt amplius quanto & fpiritualius:àutad tempus V t
vacentorationi, &rëuertantur itejjum in idipfimi , tie ten-'
Centura Satanap.ropterincontinendam autcaufe fomica-
tiohis, qua feparati, aut fic, id eft, in nupti & ièpârati ma-
néant,’aut mutuö reconcilientur. Quömodopoteris inferiorem
partem corpofis hominis illiuS , -qui fiib alterius
prouidentia degit, feparare, & tenere fub pcenitentia, quæ
riee oratiöni cotïtinentêrfine coniènfiipartisfuperipris vaj
carepöteft ? Mulieremm non habetpot eft at em corpotisfiui,fed
vir : & vir non habetpotefatem corporis fut, fijtmulier. Vxori vir\
debitum reddere debet,& vxorviro, vt non tentent ur aSathana
propter incontinentiam : Qüod qui eorum non fecerit > nifi ex
confenfu propter Deum dimifèrit,paremfiium imnao partem
corporis lui moechari facit? Si tu huic fceminæ pceni-
ten tiam im p ofiieri s , quæ pars pft corporis viri dicecéfis al-
terius V fine confenfii redtoris& viri, contra régulas Ecele-
fiafticàs fàcis, & docerite Leone Papa , honoris communione
priuaris. Et item: Si huicfcêminæ'ilege poeniténtiæ manum
impönis ilia membtum caput fimm f caput enimmulieris
w)inalteramprouinciamiecürafiierit,fubpiöu?dentia al-
tefiM^ræfiilis quis curam de eius accipiet pcenitentia f
Qius, vtreconcilietm^cuftdum CanonCsjad eius ädrett-
detlachrymas & cönfeflionem,quamnönaudiuitir,Quisfei
mânum adreconcfiiatâonemimponet!î Sacris reguiis de-
cernentibus, vt nemö.E piieoporum iub manu pofiram aL
; terius facerdoti»ad reconciliationemfiiicipiat, nequerè-
cpneiliatumfinelitt<ris vélèonlènfîi recönciliatöris red-
piafvEt,quömodo partem cöipötis, immo hominem al te-
liusrEpifcopi 6c parrochiæ iudicabis, quin poenitentiali iudicio
coii d e m na bis ?cum Icri ptum fit quod fand: ti s Grego-
r i us h i n e in fuis de cre ti s exp oi ui t.Si Iranfierisper m eßetn amici
tuifricans confrirabisjpicas fhanibus tuis,& manducabisfalcent
■autem non mit tos fiuefalse non met as,id efi kominesparrochtani-
térius verbopnedicattoms & exemplo operü(ita tarnen vt nmcqn-
cttlces fimpliciorem fratrem tuum , ne incidas in ruinant & la-
' queum fvànam fcilicetgloriam diaboli ) in corpus Chrifti, qua eft
Ectiefidifeßii: À traqcevtfaltem autem iudicij non perm itterismit-
iere,Hlfalce iudicijni edere, ideffßncidere,fiueabfeidere. Er quo-
niam,ficq| ipfe Bofo didt,eidem mulicrh quæ carofùa eft,
nüllum crimen itnpingit :fêd non mpdicam negligentiam,
qfiiaab düs fefiibtraxït-fesuino,&quantumcft ipfieft > il-
lnm m oec h ar i fecit, contljà’suâdri ta te marque iniufticiam
‘étiïà dimitténs, &'ihalij[s>séghis circitetper trien nium iiiv
moransjcontumax mandatis illius adeo exticir, v t née corn
pellata per tanta temporum fpatia ad«um redierippro Do;
mni Apoftolici iuffioneilliparatusèftindtilgere. Reftat vt
Rex,in cuius regno degit j féeupdum confcriptionem chiq
rographi Regum noftrotum,eam ad viri fui præfèritiamad-}
ductraciat.Et tü EpifcopuS i in cuius parrpchiaimmoratur
(quia hoc non eft Regis, ficu t fendus Gregorius^e h is.quç
adEcclefiamconfugiun,t,præcipit)fi expofeit necemtas^ë-j
cutitatem de æquitate fibi feruanda apud virum eius expe-i
tas & obtineas : &pofthoc miflùs reipuBftcæ viro vxorem;
fuga lapfem reftituât : qui vir, fi fecrämentumfregeric, &•
Appftolîcismonitis inobédiens extiterit>Epifcopus, àd cuius
curam pertinec, eanoniciun iudicium in ilium proindej - e x e r a r ^. . I..
Si autcm mulier cônfefïa > Vel legalitër de adultério |
conuida incolumis euafèrit, lege Ecclefîaftîcapceriitélitià; '
illam ifHemEpifcopusfiibigat : quia & mühdanis legibus (
cautum, atqué yfitatum efte’dinofeitur, Vt malt, qti’aperpétrant^
,in ills lacis emendentur, in quibusperpetràtafuijfe legali-
ter comprobantur. Prærerhæc nihil minividetùràgendum,
nifi auc D om ni À poftóli ci''mohita exequam ur, aut iudi-
cium inciuramus.De fecramento autem,quoniam qùafiad
pietatemconfugit Ecclefiafticàm.quia tuum id eft,Epifco-
pale popofcit auXilium, quod ex ifhpùhitateih membro-
rùm vëlvitæ (fi ita qualités fadi exegeritjiegaliprîuâtione
requiris,fuperid,quod fendus decreùît Gregorius, pró eis
etiam,quï àld fecraria fecrà cönfiigerint, 'réqukpqdum, videlicet
de æquitate feruanda, fubtilitér debes perpend ere, y
ne videaris vel-diçàris non folum Ecciëfiæ verum & to-
tiüs mùndi ftàtùm -, ;& oCdin'em atquevigotëm vel'lè'côfe.
f lindere atque deftruère,'& Àpôftolicâe, àtque Âpoftoliéo-
rum virorum dodrinæ obfiftere , ‘qui non.fbluin leges a
Chriftianis Regibus promulgatàs obfèrùaùerunt , & obi
fêruantés ttadidétunt, Veiüm etiam promulgandas ëxpe-
tierunt, fiéutin Cart'haginehfîs, atque ÀfriCàniCôhcîliii
cæterpfumqueConciliordm Cànonibus,& indeefétis A-
poftolicæfèdis multpfiesïepérîtür. Vndè &fandusGréi
gorius^ommonitoriä àd Ipäiinem Deferifbrem« & àd àlioà
etiam exintegrp de lcgalibiis édiâis 'çôndideàat & fen-
dus.Gelafiüsad ImperaVorem Anàftàfiüm fcripfit fsienim
(‘inqqiéns ) quantum adordiriempublicapèrfinèt difeiptina co-
gnofeentes Imperium 'tibi füpeina iifipfitione conlatum , legibus
tais ipfi quofy parent religiohis 'Àntiftites, nevel in rebus mundànts
exclu fa yideantur obuiafeftntentïa : quo,or o, te decet affeffü eis &
conuentt obedire, qui prarogandis vmerabilibmfunt attrïbûtïWfr
fterijst - ~ \ 'I
Et fendus Leb ad Turibiuni Afturieenfèrh Epîfeb-
pum ïrccibuns:M£rito{ïuc^%)Èatrêsnoftri ffub quorum tempo-
ribus hitrefis bac nefanda prorupit per tot um mundtot, inftdnttr
egerunt, vt impm'fitrórdbMitkfflf^^apéSi^èiut :quandëèt-
iam mùndiprïncipeiitahancfacrilegam amentiam deteftatijùrit,\
v'tvuftô'rém eius cùmp'.eriftjue difehulis legum publicaruntytifi
profierhérênt; Videbaht ériim omHem‘cUram hohèftatïsdtfefri,'
ontriem cofii^io^ittéi^^mdÿ'ociiitri ,fimulquediuinum iushù-
mdhumqàefubtierti, fi tiuiufinodihbmihibus vfquànt viùere ëkm
talipii>f$ioïïefâùijfet. Profuttdiu ifiàdijhi£tiôficélefiafti(alèni-
iati: quaetfifacerdotali conienta'tudïcio crüentafrefugit vltiones,
feueris tarnen Cbriftidnorum principum cohftituttonibus adiùiia-
tür', dumadfpïHtâlemnonnunqùdmrecurrùntrémédïùmquïti-
mentcorpor'àîeiudicium. Exquoàùtem multos prouincids hofiilis
ôccùpafyitifruptiOi&exécùitoÙemlëgümtempeftatésintetclüftré
beüorum vèx'quq trimfreer do tes bâdifr'Ctlesiohimeâtm, érrari1
xapérÙtii é0 émuMfliffinùeiiit%fikbi/Cdm pértùrbdtionémfreft-
ta perfidiaÛt>erUtem? & admultarum mèniiuntfubu&rlionèth his
'%^efi^M^iqmhiudëbUt'-0 ''è^0 .it. Lë’^e libóim XV
flolas, 8c çHéroruih Pontificdm de diàèrfis Cohciliis ad:
ïmperaiprés‘trahfiniffes R'éupluë Âugi^ôrqïfi édita de
hæreticisàMpëntipnem^PôAVificiinipfômalgata : Sérutàrëj
Cæferam'iiôftrorùm çàpitùiâ,&intfenièsdó^dnimprÓ-|
y Fuerit atque; prbfit legfifiifçÜërî'tas » hôfi mlumECclefiaftî-i
cæ lénitaris rVetnm tôtîü s Chriftïa^itatis Âpçàridiè pa'cioej
colendæ ttaitqnilfitâii. Sapîëntiâ lîâmqiiic'Vïdéhcet yfirï*;
ftus^eivinàfë V ^Dëïî&feîentià dicitiP^mèRÀ^sW^nanf^
' & conditores legum tuft a décernant. Èt Ap'öftöfiis j jfik tfittdelfi'
eflfrntta, & niandatùmfahïtam, & iuftfitp iÛK bontih : v ndë;
tun À it ènimisivïs Venirèàafitdmferuainanaata-ifiy irëhi ' Aü
• po ftblus?fciÀ: pfoptér tranfgreßiones fofità ëfr.Et, téX Aon f f i pft- i
. fttàtüfiWfedimiifiis, & nonfubditisyimpifs & 'pjàitorifiu'sy'fcèfr-\
rati'sféàntaminat'tSypatricidiSy&matrifidis'.BoMcidôfornicarqSy
imafculorÙThxMcubitoribùs^lagiar^s,m'endacfrùï&fiquid'aliud
1 fanadoâriniéaduerfatur;!lGËt itein :
funttlrh'àrt'bônis operibuiffänfalfs- V ndè Artibropus principes
hosRégésdieft ', qui jï'röpFércorrigehddfii vitàm , &
•prbhibèndâaduétfe crèantür, Déihabenfes îttiagiqjni, vt;
füb vnbfihtfcæteri^Etitem ApbftblusfVisdüteM non timetepôtefiatèi^
onumfacitoy&hàbwùlattdémexïda. îïinc ideiü;
dbdorîirfW dpoteßaietüncfiirgitycUqüi/iÄWl^^.ßßX^^i:\