»sdi
fugica-
' Hin,cmari Rhtunenßs Àrchiepijco pi
loan. \y.
I. loan. z.
7«f. 4.
Gr tg. hom.
lÀnEuanii.
B •
kph.j.
Ibid.
tue. iS.
4M.
c
Profi, l.y.
dt vitaco-
tempi. C. 4.
E ccl. 10.
Etnegli-
gcntia.
Root. ij.
D
' Philip, z.
Hier, in #.
•Pergiinu*
iftcimiu.
in a&ibus Apoftolorum. Primum quldemfermbnemfeci de 0-
nibusö Théophilequacoeptt lefilsfdeere & docere,Primum intu-
1 it, facers: deinde fubiuxit, docere* Quos fèqui debet ornnis,
qui fidélité c Chrifto miniftrarein Ecclefia defiderat. Hi ét-
iam modis omnibus declinare debent.nc agant,quodpro-
hibent, ne in iïlud incitant, quod Dominus per I ^ ^ h e -
tam exprobrans, dicit: Populus ifie labiis me honorât, corautem
eorum longe eß k nie. Peruerfæ enim, cemfuetudincs difficile
corriguntur ; quarum lorigaeonfuetudo,quodpeiùs,eft
etiam pro autoritäre habetur.
Qv a M oBR EM quod in baprifino generaliterpro-
mifimus > diligemiflime neceflè eft conlèruemus, ideft,
pompam mundi, quae eft, & pompam diabolrà nobis fun-
ditus refpuamus , maxime quorum doét ci nam & exera-
plmn cæteri imi cari decent. Pompa autem mundi eft ora-
nis fuperflu iras vanis infidens mentibus, vfibufque; de qua
crefcit elatio, quam multotiens h oneftati, y el compofitio-
ni folcrrms adfcribere.Déeetpræterea Dei fàcerdotes ami-
citiam fugere mundi,quo à fèipfis cæteros inftruant. Vnde
& Dominus eos quoselegità mundo fègregauit> dicens.
Ego vos elegi de mundo: & qu'ta non eß is de mundo firopterea odit
vos'mundus Et È. I o a nne sdi cit. Nu /ire diriger e mundum, ne^ ea
qua in mu'ido[tint yqtùa qui diligit munditm, bon eft charrias Pa-
trismeo. Hinc& lacobiisait. Amicus huius feculi, inimi-
cus Dei conftituiti®. Necnon & B. Gregorius in expofici-
doneEuangelica.Leuatecapitaveftra,idefi,exhilarate corda,
qüia durftßnitur mundtis, ctii amici non eft is, probefitreâemptio,
quam quafiftt-. Ec poft paitca. Abfit ehi’mvt fiddk quifqiiè qui
Deum videredefiderat, de mundi pàcüfsiom.us lugeat. Ex mundi
q.tippt deßruätonelugere eorum eß qui radices cordis in eius a-
tni re plant,mer tr.quifequehtem vitàm non quaruntnequeeffe fif-
p canitir. Generalis enim Domini fèntehtiâauaritiam in o-
mni homine condemnat quanco magis in facerdotibus,
bis verbis dicers. Fi iete,& taufte ab omni auaritïà,cp\\2i non
in abundantia cuiufquam vita eins eft ex his quæ pofudet.
EcB.Paulus in E|£ftola ad Ephefios.Auarus non habet hsredt-
twem in regno Chrißi &.Dei. Et itçrum Auaritia neenominetur
in vo'ois ,ßcut decetfanttos. Et herum Dominus iirEuangelio
ad difeipulos ait. Qÿat^hjfkile, quipeettn ias bakent $ in regnum
D'eibilrdbunt? Et poft pan ca; F"act hits eß ca nel imperfbtamen
acus tranfire,quim diuite n inpräre in regnum Dei. Ec nc cupi-
ditas loçum reperiat, maxime inter Domini fàcerdotes excellent
earn Apoftolus verbo repeliit inquiens.Qui vdfhnt
diuitesfieri, inci hint in tentationem, & l.tqueum Diaboli,&de-
fidèrii tri ttlfa'tnut ilia ér nociua, quant er gunt homines in inten tu
&perdttionem. Radix enim omnium malor um eßcttpiditastquam
qiitdam appttentfi errauerunt d fidey & infertierunt ß doloribttfl
multis.Tu autem homo Dei hoc fuge. Verun ramen, vt ait Pfb-
fpeQnon videtur Apoftolus in hoc contrarius Prophete,
qui air; Inïtium omnupcccati fuperbta fèd export tor quodam-
modo. Seu eniminit urn, omnispe.cati, fitte radicem omnium
malorum dicas, vnum idemquefigntficas: qui a cuptditasatquefii-
perbia in tantum vnum eß malum, vt nee ;uperbus finecuf ïditate,
neefinefuperb a cupidttspofsit iniienm. Quo iure, cum in omnibus
tu® is atque incetfeclrix videacur cupiditas:in facer-
dotibus muleis modis curpior eft, qui cæcens iliam inter-
dicere debent.
Etvt negligentia tarn àfàcetdotib us, quam &ab omnibus
caueatur, Apoftolus in Epiftola ad Romanos admo-
net dicens-. Hora efi iam nos de fomno furgere. Ecpoft paudl.
Àbïtciamus opera tens bra- urn, ér induamur^rma lucis. Idem ad
Pl^lippenfes. Omiie- enim qua fuafunt quarunt> non qua lefu
Cbrfit.EzB. Hieronymus in Michea Prophfera* surge in-
quit, iudicio contende ad montes, & audiant colles vocem tuam.
lubeturfurgere,quivelfedet,v*liacet, vel dormit, velmottuus
eß,fecundumilluiquod Apoflolus ait Elcuare, qw dor mu, tjrex-
urge a mortuis, & illuminabit te Cbrißiu, Surge dmortuu vt m
nouitateambules vita, vt terrant deferens ad airier a ni tarif.Ids m
in Malachia,Debiltsquidemefi & maculata nojba dbith,qtMn •
do ira,inttidia,mmicitiis & alia animiperturbâtioti *nobis in ncr,
gligentiatactntibusyCorrumpitur.fi offerent-s mums al alt are,
& recordari, quod aliquidfrater noßer h ab eat aduerfum nom in
ante *pergarMts, quam vtfatis eifitciamits.
Secundus veroordo habet fpecialicer Resile minifteri-
ura ad populum Dei regendum Sc gubernandum. vndc Ik
Rex nomen hab et, vt Ifid orus ait. Resta regendo vdc,ttiis,.fic-
I tit facerdosa fanctifcabo. N on autem -regit, qui non corrigin
Reifte igijCur facienaohoc nomen tene’tur, peccando adi-
‘ mitur,Quare apud veteresj tale'cratprouerbium: Rexerisjt
, reftefacias, finonfacia<, rex non erts. Reegis virtutes ptiecipue
duae funt, iuftiria, videlicet & pietas. veruncamen in regi-
bus plus laudatur pietas. Nam iufticia per fe fine pietaefe ïè-
ueraeft.De hoc & B. Augufltinus in epiftola ad Marcelli-
num de moribus bonis , & de Repub. agénda dicit. Ex
parua Repub. & inopi magnam opulentamquefecerunt, qui accepta
iniuriaignofcêïe,quantpfrfequ:male'ant. Quomodo 'Cafarv-
tiqueadminißrator Reipublic'a, ciiïits mores exfoliais Cicero, dice-
bat> qitod nihil obliutfeifoleret nijl intu ri as. Diceb.it eriim hoc, Inît
tanqùath mâpnu; laudator, auttanquam mngnus adulator :(edfi
laaéttor, talerif Çjgfarem nouérav.fi autem adulator, talern ejfe
debere ofiendebùl Principtm reipublae. qttalem ilïumjallaciter
pradicabat. Item idem in epiftola ad Bi^nifaciurn. Imperàto-
res quando profalfitate contra veritatem confit turnt malos lefts
probantur bene credent es, & cor Citant tir perfeuerantes. Quando
autem pro verltate centrafalfita 'em confiftitünlbönas leges, ter-
renturfomentes, & corriguntruintelligentes, Item eiuldem S.
Auguftini ad e andern Boniracium de bellis, nulli æftiman*
dumheminem Deo placere pofle qui ih armis belfîcîs mi-
litat. In his eràtS. Dàüid cuï Dominus talrt magnum per-
hibuit ceftiinonium. In his etiam plurimiillius temporis
iufti. In hiserat &ille centurio, qui Domino dixit. Nonfutft
iignus, vt intrtsJub teäum meum, tse reliqua. De quo& Dó*
minus, nofi inucm tafttamfidem in lfràel. In his erat & ille
Cornelius,ad quem millusangélus àxyritdcornelt accept afient
eteemôfynatiu, &exaitditafiih; oraùone> r/M. In his étant & il-
li qui baptizandi conuenerant ad Ioannem S.Ôomini prç-
curforem &arnicum Ipônfî, de quô ipfè^Dominus ait. /w-
ter natàs mulïerutn non fitrrextt motorloanttê Bapttfla. Ët cum
qualifient ab eo milites quid fàcerent, refpondit eis.Nemi-
nem cdcujferitis, nullt calumniamfeceritis,fujjiciat vobisfiipenàe*
umvefirum. Non eos vtiquefùb armis militare ptohibuit,
quibus ftipendiu iuum fufficére debere præcepic. Maioris
quidem lod^jncapùd Deum, qui iftis faecularibus aiftio-
nibus dere’iiftis etiam continentes in caftirate ei defèrui-
unc: lednufquifqueficut diéit Apöftolüs, proprium donum
habe; a Deo alt tu-,fie alius autem fie. Am ergopro vobis oran
do pugnant contra inuifibilesinimicos vop, pro eispug-
nando laboratis contravifibiles barbaros.
De regia quoqiie dignitate B.Hieronymus in I(kh.Qg*±
rite iudictunt. Quando dixit, quarite indicium often dit non omnium
effi recte iudicare Jed eohtm, qui prudentes funt.Demque &
Salomon in vifioneperfomnium hoc d Domino pqftulatiit: vt acceptafaptentia
itiftepopulum iudicaret.Vnde in iudicio fèdens de
duabus mulieribu's meretricibus iudicauit.De quo &Aug.
in lib. de ciuitare Dei quinto. Nequeqttpn inquit, nos Chrifti-
anos qitofdam Imperator es ideofelice>dicimns,quia vel diu tins nn-
perarmu, vd 'mpera resfilios morteplacidârdiquefli-,t, vei ho-
fies Retpub. domuerunt. vel inimicos eiurs aduerfus fe infiirgnt es
& cauere & opprimer e potuerunt. Hac eùvn &alia ittah nus s.-
rumnoftr, vel munera,yeifilatia quidam etiam cultores dmionum
aaipere meruerunt, qui nonp rtinent ad regnum Diei, quo pertinent
iufti. Et Imipfitts tnifericordiafactum eft, neabiîlo t fia,qui in
tum trederent velut fumma bona defiderarent. Seàfelites eïïdici-
musfituße imperant, fi inter lïngUasJublimiter honor annum &
obfequiâ nïmis hunril. tetfaliitanriu u non extolluntur, *fife homines
ejfe m,nïnerint,fifuam poteftatem ad Dei cultum maxime
*d latant, dummaiejiatieiusfamul im, faciuntji Dominum Deum
tintent, diligunt,colant, fi plus amant illud regnum, vbi non
t nient habereconfortes, fitardmvindkànt, j actie ignofiunt, fi
rändern vtndiclam pro necufsttate regend*, timdaquereipub. non
p ojaturandù mimicrtiarum odtë exerunt, fi eandem ventant non
ad impliquaient iniquïtatts,fed ad (fient correilivnû indulgent : fi
quodajfierecogunturplerunquedecernere,mtfiricordulemtate,&
bemjiciorumlargitate compenfant.fi l <xuria tan to eis eft caftiga*
uor, quanto pefitte(feliberior.Si malint cupiditatibmprams quant
qutbu hbetgmtibus imperaret Crfihce omniafacuntos non proprer
ar dorent inanis gloria fed prop ter car it axentfélicitât it * wife-
rationit,& opérât roms facrificium Deofuo vero i 1 molare van ne-
'Jigant. Taies chrifitanos Imper at ores dietntus ejfe félues, inte-
rtnr/pe pofiearér Çjai eciam in throno vd folio fédenc ad in*
i _________ ' dicium
Regum qull|
lint officiai
Ifid.1. 9. J
tym. e. j. J
idem eitM)\
I
& 17. H».
rat.Li.cp.i
Atlg.Cp. y
Cic.inorat
pro Ligttr. I
EPfi I î- î *m‘\
per atom.
Ep.^o.
A S . 10
loan. 1,
Matt. il.
'Lue.}.
Au», e.u-
Imperatoaicenili.
fed.H
dilata n-
dum m aie-
cftati.
zteroa.
ro lui»
peceatis
humllit*1''
J . Epifloi*.
A ■ dïcmWvt perIèprouidëanr&pèr qùirant ne in iudicio ali-
ieofeci® ! quis à veritate&æquitare dçclihet.Opqrtet eum,vt qui iu-
jmmoram. jçxeftiudicum paupcicsad fe ingredi permiccary & dili-
J(iicum. ; ge rte rinqiii’rat,néfortcilii,quiabeoconftitutifunt,&vi-
cemeius «géredebentih populo iniufte aûc nègligenter
pauperes oppreflîonespati permittant,terrorque eius ini-
quos comprimât,&beniuolos atq; indigences fiiàaùfto-
ritace fubleuet. Periculumquippe eft cuilibet officium full
m pèr alios in tantüm péragère,vt le ab eo diutius fùbtra-
I bat. , \
Legimus antiquitus indices in porta adïudicanaumle-
difle,vcnulïus accedendi difficultatem haberet. Vnde B;
Hiei onymus in Zachariaprophcta. I>mf4few,inquit3^ ' indicium
pacts indicate in po tisvtftris. Dt iudiciô prbnafit veritas
atque itiftitia ,demdefcquatur mifericordia.Qigfdque jèqutttà, in
portis veftiis,illi propbetico congruit. Oder untin portis corripien-
te;n. & verbttm fanllutn abominati funt. Et in alio loco, non con-
furfderitur, cunt loquefttur inimteisfuts m porta. Dauid qmqftudi-
cabat, in. portis quatt'o Abfalon veritatem iudtcii repromtttens pa-
tn tendebat injidtas. Et quaritur quare apud Ittdeos in portis lotus
flier at iud candi? Necogerentur agficol* tntrare vrbes, & aliquod
ftlb/rt dtjpendiim, & idea iudices m portis refide'iXnt,Vt tarn vrba-
jiciacurta-] nos'quamruft'noiinexitu&iniroitu vrbisaudirent, &finitont-
gotio vnufiuifque confeftim adfedes proprias reuerteretur.
. C^ui autem port: regem populum regere debent, id eft,
Duces & Comités neceflè eft,vc tales inftituanrur,qui fine
periculo eius,qui eos conftituit*quosfub fe h ab e n t,cum
iuilitia & æquitategubernareintelligant, atque cum bona
Voluftrate,qiiod intelligunr, adimplere procurçntjfcifentes
fèadhocpoficosertè,vtplebcmfàluent ôc regant^ non vt
dominentur & affligant : neq^vt populum Dei fuumæfti-
menr auc ad fiiam gloriam ilium fibi fubiici,quod percinec
adtyrannidem.&iniquam poteftatem. Valde enimexigit
neceflitas quia Rex xquiflimo iudici de commillo fibi m i-
nifterio rationem redditurus eft,vt etiam fingulj qui fub eo
funt miniftrrdiligentiflime ab eo inquirantur,& cales con-
ftituantùr,neipfeproei* indicium incutrac Dominicum.
De opprertione pauperum prouidendum e ^ , quoniam in
eorum affliiftione Deus ofrèndicur, ficut Pfàlmifta dixit.
Propter vmferiam inopum,jjf. reliquà. Affliguntur enhn iil ædi-
dificiis fuperfluis,& in exactione hoftilhquia quamuis De-
us pacem pro nailencOtdiatribuat, ab ipïis ramen ho-
ftilis cenfiis inquiritur ; & fi vinum pro pcccatis noftris in
vineisnoncreuetit,eoslblueré ëoéunt. È tcum bom ih u s
Imperator quondam Rarolûs ex iïta caufdmifericordiæ ça-
pitukc.ofti.tuir,inter Iplàpoluit^t némo ad mail litn,vel ad
placitum cogereturveniré,iiifi feabini, & quicauîàhi fiiaiti j
quærit,& cuiquæritur.Cotnites éc Vicariijvel etiam Decà-
ni plurima pIacitaconftituilnt,&r flibi h on Venetint coift-
pofitioném eisexlbluye faciutit» E t quia ph'us p e r manni-
nas veniebant,excogitarunc vt per bannos venlrén t ad pla-
cita,& dixerut domino Imperatori, quod propterea meli9
eflet.ncipfàs manninas alterutrum foluerenc. Hæcautem
ideofecerunt.Vtipfibannumacciperent. Ecirl tantum ex-
indeaftli<ftifiint pauperes, vt vnde prius centum in exer-
citu ire poteratitjvix quinque aüt fex pergant. Erin his oiii-
nibus non folum foliiunc/ //c/c8 kf,fècundum5 kiam, deprt-
)«f»fè?fèd etiam luppèraddunt fafciculos fuper mifiros &
egentes.Quando. enim Iperaritaliquid lucrâri, ad legem fè
conuercuht:quando vero per legem nonæftimanracquire-
re,ad capitula conFugiuntrfîcqueiîc, v t nec capitula pleni-
ter obleruehturjfed pronihilo habeantur.nec Léx. Omnià
enim mala lex veteris teftamenti damriat.Sed Dbminüs dixit
difcipulis fuis, id efts oitmib. Ëhriftianis. Amen dico vobis,
nifiabundauerit iUftiria vejlraplus quàm Scribarum & Pharifab-
rum.nonintrabitis in regnum ccclorum.Illisertimditftum eft,
non occides,nobis autem non irafceris.îllis diiftumeftnon
adulterabis: nobis autem, Q$i viâerit riiuliirem adconcupi-
feendum earn,tant mcechatus eft earn in cordefuo. Illis diélum eft,
non periurabisSnobïs autem nolite iUràtè ùmriino. Illis di-
Âum eftjoculum pro oculo,deritém pro dente,& rèliquài
pobisaittem, diminue & dimuteturvobis.Etfiquis te pe<eujje-
ri( in dexteram tiiaxillant, prabeei&alteram. Illis prohibetur
ra'perè,nobis àuteni propria dare, fiait DominiiS dixit. Dà-
t fai II.
jû.d S malJ-;
& manni-
Matth.
D
iMh.si I aceleemofnam, & omnia manda erunt vôbuyEtltcobh^ Qui
videritfratremfitum necefiit, tem habere, & cüufmt vtferdfua
abeo, Sc rèliqua. Illis concCflura eft ferire fiios prardatores
& componcionem ab eis exquirere: nobis diiftum eft , att-
ferentiquA tuafuntnefepetts. Quid p h n a .- Omöia. qiucilli
vindicabant, & p u nie bant infti'tiadiféipnlofutó Chrifti iii-
perabundarts mdulgebat & d im itt^ a t,ficu t iplc Dominus
dixit. Dïmittite,& dimittetur vobis. Et in oratione. Dimittt
nobisdebita nofira.Et,fi non dimiferitis hominibus peccata eorum,
&reHqua.Nam cum experfonaihierrogantis Dauid pro-
phetaquaereretjdicens-.Dowiwc quis habitnbit in tabcrmr.culo
tuo?diuinum relponfum accepic. quiingrediturfine macula,
Sc reliqua.
Sed cum iuftitiä Chriftianorum fuperabundare debet
propeccatis.fnquitas.&malitiafiipercrefdtiScriptum eft;
enim. Abttndabit imquitas,&refrigeftct cant is muh or um. Et*
ficut Apoftolus dixit. Erunt homines fmetipfo; amd res, m
multi difeedenta fidefua qu*rentes,& non qua fin t lefi ch n fi
feruientesfuo ventri non Domino. Dum enim ptarcipitur, vt
qui ieiunat vndefia caroaffligUür, ficut B. Greg, docec, indé
caro fioximi riparettir\ c contrario mfifti phupefes pénuria
Eimis & egeftate moriuntiir. Et nonnulli potentes 11011 fb-
lumab epulis Sc dignitatibus fibi parcunc i vetumtanlen
quanfö plus & maiori penutia iufto Dei judicio mundus
atceritur,tähtb iriagls fèéxig'eiites kontra viiii furbris eius e-*
lcuant,& violcnrèfexaggëraiïr, vt maiJres dignitates fihij
fuoque ventri prarparent, non memorantes de diuite pur-
püratö ebeidie lpleridideèpükntés& L.iiaro pauperc fame
deficiemeiE^rf ventri & venter efeis, Deus é ' htmefy haue de-
ftruer.Et, V* hts quorum Deus venter efi. Si enim potentes alk
quid fdbtraxilTèht de digtiicaiibliS, pliitrimi vixillenc, qui
mortui finit fame&illi &ifti in praifènti vita fubfidlutn ha-)
beren't,& non deficerent.Sed erir,qnand o potentes potenter
tormentapafientur, &efiirientes bonis repkhuntui. Super
his etiam Dominus per Sapientem air. Sex fint,qua odit Dominus,
& feptimum deteftatur anima eittis: venlos fibUn vs, im -
guam menAacem,manuseffmdentesinmxtit*fmguintm, cor ntk-
ibinanscogftariones peßimas,pedesvelocesad currenda n in mahnt
proferentem mendacia,teftentfalhcem»,&eumqui ßminat
interfratresdifcordtas,Et, vcdeception menfuris modis o-
mnibus declinetur, teftatur Dominus per eun Jem fäpien-
tt.Pondtu & pondtu, men fir a ■& mertfira, vtrumq, abominxbile
eftajjüd Deum.Ec item,pondiu &Jhatera tud;ci*funt Dom tri\ &
opera eius omnes lapides faculi.ltzm in libro Sapientia: .deinui-
dia cauenda. Inuidiadtaboli mors intrauit in orbeiri termum,
inritantwf autem ilium,qtiifin t ex parteillius. Quod Dominus
abominatur,nëmo debet vei, habere,ne abominabilis fiat} j
fÄnobominacione Domini dele&atur.Defornicationein- I
hibendaB.ApoftolusPaulusad Theflalonieenfès. H eeft
enim vohmtasDei, fanftificatio veftra, vtabfiinextis Wsdßrni-
catione,&fciat vnufqutjque veftrum fium vaspßsidcreih fanftif-
cattone & honore, non inpafsiane defiderii, ficut &gentes, qua i-
gnorant Deum. A concübinis omninoabrtinendum eft,ficut
diuinadocetaußoritas*quianecconiiigesftinr, neevirgi-
neSfljReftatergo illicïram eflè'copuktionem, qqia propter
inconrinenciam mifcenturjfictitanimalia inrationabihter,
a quibus prohibentur homines, Vt per prophetatn
dicitur. Nolite fieri, ficut equas&
mu! 11s in quibus non efi
~ . intellectüs.
Ibid.
MtCtth 6 .
Pfal.14.
Matth, i f :
z.T/m.f.
i .Tim. 4.
Rom.] 6.
Greg.harm
tu i . ié».
i. Con 6.
Phtiy.
Sap.%.
OPVSCV