<^Ambroßj Ansberti
I .The ft.
' Genef.is.
i.T h e f.i.
pieds', fed hoe(vt diôt u m eft) n on noftris mentis, fèdgtatia
ipfiüs fàluantis, nequç enim noftris vindas éafH.era plagas'
cuadeifè poffîinius,cum hobis hóe (blo Dëibeneficiocon-
cedatur, qui nos etiam poft admonitiohem retardantes à
ruina jperfid» citiitàtis yî quod^mmodo exire compelht.
Quod figùralitër faôtum in L’oth de Sodomis exeunce le-
feimùs i. quern propter Garnis confanguinitatetn Angejire-
tardàntem manuapprehendernnt,arque ab incendio eiuf-
dënictintàtiserùerunt. .Sedreôtum ordinem tenens iSpir.
lniôWs,ac liberum arbitriurh gratia prâcuèniente&inbièi
quenté medio ftabiliens, in qo quod di,çit, Exi de eapopulus
meus, &ne participesfitis delict oiutnem & non acctptatis de plagis
eins.-voluit déclarai* ,illos quiimpietatis aflènfu nonca-
ptiuàritur in corde, nüllatënûs iropiprum fcormentis perftrin|
npn vult v* rutfumpeccata damnen-
tur.In epaiueinqiipd CeqaitutfReddiieilii ficut & ipfareddi-
dit vobis, quaftio nobis exoritur.Nam quia Eeclefia in priii-
cipibus religionis due fedens cum Domino iudicabit, mi-
fahdum non eft quod ad ele&orum eius perfbnas.de re-
proba ciuitate dicimr,RedditeiUi. Sed mirandum vaideeft,
quod fubiungitur>Sicut & ipfareddidit vobis. Si enim di-
ceret.i Redditeilltficut &ipfafecit vobis, quaftio nulla eflet.
Certum eft ehiha, Eccieiiam tunc malis reddere, quod in
illam exercuetunt. Sed niinquid de eadem Ecelefia aliquis
in reprpbos deliquit Vtab ipfisinprafentiaffligefetur, cuius
membra alloquitUrChriftus ,Diitgit'eintm:cosveft'rosfie-
nefa.itc his quioderuntvos, drarateproperfequentibus&caln-
rnniantibusvos ? Quid fibi vult ergo qiiod dicitur, Rcdditeilli
ficut & ipfitreddiditvobis: hifi qtiiidUmipla impia ciuitas in
i. îNotandum vero quodBabylqn nequaquam ad I , , . _ _
plagasânteperuenit, nificumpèccacâeiiisad.cGelumpcf*.; eleôfcôsdefeuit, peccataqua inDeumcommifefunt,1 vin- fixù »! -lü j____ ___1 Jnn,)r/ii1»! animH«pH- mi*minmilTa/•lpAnruiniiprriiprsefentipercuffit,
nngunt. Nam quili^et reprobidum tempus poenitentiæ
vertiintin augmentum culpa, ira diftriôti iudicis agifcur,vt
vndê diutiris expe£lahtur,indé diirius puniâtur. Iam enim
pro comnii(fis (céleribusdlgnl(îint »ternis percuti plagis,
iedexpe£tantur adhuc vt amplius délinquant, quatenus
qui conuertiaprauitatibus fuis notant,vt duriusferiantur,
fion nifi confummatis deliôcis’damnentur. Ynde &Apo-
ftolüs dicit : Vtimpleant peccata fuàfemper. Flirte per Angelû
âdioa'nnënidicitür : Qui nocêt ,noctatadhuc : füpquïinfirdà-
btis'eff, fir defeat adhuc. O quam ipultis àbomihationibus
aftrïiftdsfuefàc popütasÀmofraôrlim > & tamen expeâa-
bai ür âdhüc,vt àd cumulu dàmnatibhis (iiç ipûs abomina-
tionésâügerent. Vnde & ingrellum filiorürn Ilrael m ter-
ram ieprorniffibnis , ipfi hecdu m compléta peccata prohi-
buiflè narrantur,Do mino ad Abraam dicénte:Necdum corn-
pleta font peccata Âmorraorum. A c fi diçerçcpspeâàte ihtê-
rim vdque dùm impleant peccata (ua, quia non eft me«é
cpnfiietiidii^ante eos feriendo damnareiDè qriibus pr»-
cecïèhte iibrô muîia iam diximùs j tüm dé (eptem nbuim-
niil plagis tradàremus Et haec quidé (pécialiter dé fîngulis
Babÿloniæ membris, dixerimus,c»terum genèraliter tune
peccata eiüfdem corpotis y fqiid ccèlûmpènicniunt, éum^
noûiffime prindpalitçr cohtra Deuna infiiperbiaiüerigi-
tur, Sicquîppe dçreprpbà ciuitatëdicitufj Péruenérütit
peccataëiùs Vfque ad ccelum : àc fi dicerëtur, Immanitas
tranfgrëflionis eiüs indicat i quia non eft Vitra qi^ôpeécan-
do tranlèat. Cum enim adunata compage membrorum,
coniündo etiam pcrAntichriftûmcâpitemémbris,dé<iüo
Ictiptum eft Quiaduerfatur &extollitur (upra omne quod
dicitur Deus aut quod çolitur, hæcimpiaciuitasintumu-
eritprincipaliter contra Deum, tune peccata eius vfque ad
coelps p^rueniunt. Vox ergo qua dicitur, Ext de èapopulus
métis, & nefit is participes delittorum eiüs : toto qüidemnuhc
tempore aures eletftohim pulfat/edtiincinfiaritius c lama-
bit, cum iàmiamqüedeliâis coelum tangentibus perfida
c iui ta s àd débitas (upplidprùm plagas in articulo diëipér-
uenerit. Dicatur igituriExi de èapopulus meits,&neparticipes
fitis delittorum eius -, &non dccipiatis de plagis em,quoniam vene-
runtpeccata eius vfque ad coelum. Ac u diceretur : Vt in «ternis
verb eribus cum reprobà ciui tate non affligamini, dum
adhuc modicum, tempus (ùpereft, participationem deli-
dorum eius fugite : quoniam iam terminus appropinqua>
bit,quo peccata debitum finem accipiant. Sequitur:
"Et reeordatus est Domïnm Veut iniqnitatum eim\
Eeddite illijicut & ipfà reddidit vobis, & duplicate du-
plicia fecundum opera eius. Inpoculo quô mijctùi vobis j
mifeete illi duplum. ,
Cumfit Devis naturairiCommutabilis,nequaquam ob-
liuifccns vel recordans,humano tamen morè(vt(upraplé-
nîus difièruimus) (criptUEâ-, (ànda paruulis congruens loquitur.
Quorum enim peçcâta nünc feriré diflimulac.qua-
fi obliuficitur. Sed cum peccata teproborum quædiuta-
cens tolerauitjin publicum examê dedilcerts damnat,quafi
recordatitfeorum. Vrenimilliérecordentur,hic obliuif-
cunrur,id cft,vt îllicdamnentür.hic non feririntur. At côn-
tra eledorum hic recordatur delidorüm, qilia duris ea fla-
gellis infequitu riillic veto ob liuifcituC, quia ilia qliæ iam in
dicat? Virga enim Dei eft,qu* commilTatledorum percu-
tiens corrigip VndepCTPrpphetam Dj^mihUs dicit:VaAf-
Jur,vtgafuror is met. Dicaiur ergo,Redditt tiltftCHt& ipd reddidit
vobis:ac fi diceretur,Vindicate in illam ineam ihiuriam,
ficut & ilia fecit in vobis. Quodautem (ubiungi tur, & duplicate
duplktafecundum opera eius, fic intelligendum eft tan-
quam dicere^u^Proeoquodimpipmm ciujias fimper vo-
luit in catne matiere, nc vnquam peccare dcftneretrdigrtB
eft vt veftro iudicio, quiaab ipla tempoialiter afflidi eftis,
atetnas pcenas (ecundum qualiteni vniulcuiufq; peccati,
in fihgulis furs meriibris recipiat, q u i tamen non aterna-
liter,quia non potuit, cum vellet vtique.fi poiretifed tem-
poraliter deliquit, atqiie aeterriiS crucietur tonneati.,quae
tranfitoriis fruebatur deJitiis. Iftae etenim fiaiat ill*repro-
borum vfura, dequibiis eledorum aniriiaS a Dominoli-
berari Pfalmifta teftatur,dicens:£ar vjuris & iniquiiate fiberd-
uit amnios eorum. Quafi enim qiiadam reproborum vfiir*
fimt, aterna tormentapro fceleribus temporaliter Com^
mifEs. Ad quos iterato fentieiltia dirigitur, qua dicitur:/»
poculo quo mifiuit vobis mifeete idt duplum. Et quid hoc loco in
poculo!Babylonis ihtelligere debeirius i hifi fiipplicium
paflionis i quoitiaityres Chrifti tenipqralibus aftligit tor-
mends? In quo fcil. poculo dviplo ptopinatur : quia cum
Cprpore finiul Sc anima acernis fuppliciis itaancipatur, qu®
folatp eledorum carnem lacerafie cognoftitur. Sequifur
autem de reproba ciuitate,& dicitur;
tßf.lOi
Quantum glorificauitfi dr in deltciisfuitjantum date
illi tormentum dr luttum.
Cum preceded veriu d e hac reproborijim parte didum
fit} duplicate duplicia {ecundum Opera eivis.-quid fibi vulc,
quod iluhc fi mplicia tan tilrri diCitur receptu ta, hifi quia in
vrio eodemquecorpore diuerforum aduum diuerf? ligpi -
ficantur perfoha,vna plus,alia minus deliriqueiis? Ac n di-
cere tur :Iri quart turn qiiis gloria temporali clatus, del itiis ac
volupcatibus deiiindtis, (emetipfum in hac vita procliuio-
rem pr^buit ad peccaridiim.in tarttutii date jllitOtmentum
& ludum: veldt fi e'tiam adhvicaperduis. fermo gratia ele-
d o s adirtoneat jdicens; Vnicuique reproborum iuxta pro-
priam operatioilem dvipla reddite, etfi alij minus, alij ma-
ius,vnicuique autem duplidadate. Sed five fitrtpla (eu du-
pla reprobi tunc recipiant j vttiqiie fententiaillud conrra-
riumoccurrit ■, quoa Pfalmifta in perfona Eeclefia cxorati
dicfeiis: Redde vie inis nojlris feptuplttm: nifi ita forte fejntiem
dum fit,quia alius fimpla j alius autem dupla,aliu s vero re-'
rd^iatfeptvipla. Et quidem ad comparationem aliorum,
alius fijnplaialiUsduplaialiiisrecipitfeptupla.Sed cum lub-
tilius ifta infpiciimts,vilefeit talis intelledus, cum Sc fepte-
nativis ad retributionem malorum numerus, quantitai em
fiitiplicis vel duplicis haberC videatur. Quapropter feien-
dum nobis eft» quia ptopter diferetiOnem pcenarum barc
ipla impia ciuitas tan turn recipit,in quantum deliquit Pro-
pter quod autem aternis cruciaturtormentis, qua: temporaliter
peccauit,duplicia recipiuEt quia nil mali in pasna
illi deerit,qua feptenario dierum circulo voiuptatum om-
riiUmillecebtisfemetipfammaculauit, feptulafine dubio
recipit. Cur autem hxcilliin extremis continganc,aperi'
tur cum fubiungitur.
F
jP/ä/i 71;
H
P
Q.ft
g â ta i» cordé jùodicté: Sedeopègïna, dr vidua non
fum, (jr lucium non videbo.ldeo tn vnadie Vendentplaga
eiüs, mors&luétus& fames,drignecremabitur: quia
fortis e li Deus qui iudicabit tllam.
Vniufiiîcuiufq; ele$:i ani ma Vidua nô eft. fed fèdet regi-
na: quia ab fpirita’i intelledii tauquaiiv à viro adæterna régleur,
vt fçil.intimo difiretionis examine terren.a defpiciat,
(upcrnisfiihiet.Quooôtraimpudens anàilla.cum errotem
qui ad inteptum minet,fiifeeperit,int|:lledtu fpiritali fiia'in-,
timad.fponerefe iavftat. Iam enimqiT^qj;regesamifit,'fèd
vnusqui fùperèft, no eft eius, qiiia fi^ad perfeiftam intelli-
gédiàratem poftprimordiavifa, quæ'qvwhq;corporis fen-
liis régit,, peruenir.^ctamen nô fpi.ritalem intelleôtum qui
ad aterrta regat, fed errorem qui ad pracipitium minet, in
fè damnari voluit.Cui reôle %Dommo per Prophetam di-
ci tut iDefiende, fede inpuluere virgojBa Babylon : fide in terra,
non eHfolium -filia Chaldaorum, qu'ta vitra non vôcabéris mollis &
tenera.Tolle mold, molefarinam, dénuda turpitudinem ,difcoope-
n humeru>n,reuela crûs, tfanfiflumina. A c fi.ei aperce diçere-
tiit:quia cum fpiritali intellcôlù fuperna non requiris, eu m
errotead opus ^ncillæfid eft,ad réfréna quærendajdelcén-
de. Sed cum hæc Appcalypfis Babylon meretricem vôcet,
valde notandumeft, quid fibi velipquod Propheta filiam
K/*47.
i Hi c fu binfef tii t : Dt ri üda tur p'itiid i nem t ü am i‘d ilcooperi
humcrum tuum, reueja cnis, tranfi flumina. Vnaqiiaque’
enim mes turpi tUdinem fu.lrrt den udat.dumhoc quod tut-
piter intus concupifcit, exteriüs fine teuerenti'a petagit.
Humerum difcooperit, düm ppUs quod pridem latenter
operabatur, cunftis fieripafatn non etubeftit. Hinc de
quibufdam dicitiir: Peccd'a fita quafi Dodoma pradic iuerunt,
nccabfionderunr. Flumina etfam rciielatocrure cranfir,quia
abliones huius feculi qua quotidie ad termirmmdefluunc,
&indefinenter & aperte appetih Dvimque alia relinqui.t,,
aliaaflcquitnt, quafi femper deflumine ad fluriien tendit.
Sedqiva damnationis fententia Babylohiam (equaturfu-
perbientem , manifeftatur cum pei Aifigelum fubinfer-
tur : Ideoin vna die venientplag® eius,mofs & luftus &
fames, & igne'eremabitun Motsnamqüereproborum
^principalis ilia eft,qua Dcodeferente interior möritür ho-
mO.lnanentc extenore cruciatu j quo & ekterior & inte-
,ripra£fligirar Komo. Sicut enim animadifeedente irto-
fifiircOrpus'i iic.Debdeferente möriruranima. Etreuera
nihil cerMus^ Quo enim pabto viuere poteftanima, qua
non habet viuificatncem vitam aternam,etiam fi non ad-
fit exterius tormentum ?' Secundum huncintellebtum in
hac etiam adhuc, vita mortui pronuneiantur illi rde qüi--
busafaluatorecuidam in Euangelio dicitur: Sine thorfuos
vtfepeliantmortuosfuos. Ludfcus porro nefenda ciuitatis il-'
Babylonisviginemvocat. Sedhacinre.oppormnanobis ]c eftæternaiis, dcquoeifdempereundemfalaatorémdi-
rarioocCurrit,quiahumana mens à Propheta virgonôrin-
corrupta,fcd infcecundavocatnr. Quia enivn Babylon co-
fufîointçrpretatur, reôte infoecunda. m e ns^fili a Babylo n i s
voçacur : quiairv eo quodnequaquä bona dperagetminar,
dum nulloordiuereôta vita côponitur, quaficonfufionis
matrégenerreur. Cui etiam poft.dtfcenfioné congrue per3
increpationem dicitur,Sede inpuluere. Defcendens enim in
puluere (èdet,quia dum fpiritali inrelle^tu fu peina non re-
quirit amiflo diftretionis iudicip, terrenis cogitationibus
afperfà,in infimis tabefeit. Vbi adhucingeminâdo fubiun-
gitat,fedein terra, Aé fi exprobrans dicat; Quia te ad fiiperna
cum fpiritali yirp etigere noluifti.fub temetipß proftrata in
terre n is aôtib. humüiare.V nde &necefïàrioprotinusaddi-
tur.non eft folium filix Chaldaorum.Chàldai namque îa-
terpretantuç|éroces.yalde autem ferocesjfiint,qui volua-.
tares fuas fèquentés neç fuis.parcere mortibus fciunt. .Fe-r.
rocia funt terrena defiderïa ,.qua non fblum'contça piace-
ptaconditoxisjfèd fçpettiam contrapereufficyium verbe-
ra duram atque infen fib ile m men tem redd un t. Sedfilia fe-
rociutn folium nô habecjquiamçns ^uaad amorem muif-.-
diexprauisdefidèriis nafeitur, atqiie'in ei(dem defideriis
obduracur, in eo quocl fe terrenis cemeupifi entiis f'ubiicit,
fedem iudiçij amittit : n ullum que apud fefolium prafidetv
quia examine difcrçfionis caret;- & quafi à iueficij lui fèffio-
ne repellitur, quia per exteriores concupifcentiaS vagacur.
Liquet epirn quod rnçns qua iu.tus,îcqfilij fèdem pcrclide-
rft»f°îis;fè per defideriainnuroeca fpargat. Et quia âgereîn-
telleôta diffimulat.,cæcatu:r reéte, vXeçia nefeiat qupd agat.
citur: Vavobis qui ridetisiiunc,quiaplorabitis ér flebitû. Etil-
lud - Ibi eritfletus &ftridor dehtium. De quo & Ioanni dici-
cu r: Plangentfefuperfeomnes tribus terra. Etiam dmen. Inter
h«cautemcpgitnosgemitus dicerè, <]uam ineffabilis àt-
q ne i n cogita bilis fit ilia interfninabilis poena, quæ in nullo
pôteflaflimilari iftis temporalibus pcenis. MullUs etenim
valet in temporalipoficus igné, fimul ardere, lugere,âc fri—
gus (entire, quod PmninO<ibi fiet.vbi de poet}|s nil déeritj
led nee viciflimdo in eifHem poenis fuccedit j vtiivincifta}
mine fæuiahtilia, fed fimul graflàbuntomnià, fimul vndi-
quemfièros afficient ômniai^ \Qiiod autetrt fàtheciuitas
merettix dicïtut cruci'ari, quanqnam in illismaloriitil fup-
pliciis ineflè etiam fames fecundum quam nunc corporalité
r affligi mur credâciir, vbi nulla mifèria deefHUa tamen
deterioratqueimmaniorintelligenda eft, quà inipij à Del
contemplatione in perpetuum remanebuntieiuni. Sicut
enim præfentia Dei vita & cibuseft eleôtorum,fic eiufdem
abfèntia mors Sc fames reproborû. Ifto etenim ciboiuftds
infuturum alendos Dominus denuntiat,dicens: Beatïqui
efiiriunt&fitiuntiujlitiam, quoniam ipfifaiurqbuntUr. Hiné
Pfàlmifta ait: Sattabor dum manifeftabitur gloria tùa. Hinc itt
hac reuelatfione ex perfonaDomini A ngelàséticit.ÿincenù
dabo edere de ligna vita, quodèft in Paradifo Bei mei. Et îtenim*
Vincentidabo mannàabfconditum.T ot autem taiitifq; rniferiis
deprehenfà ciuitas meretrixi ignSinfûper corppràli dicitur
cOncrem’arï.'Bene autem füb d hur.Qniafortis e fl Dominas qui
iudicabitManf. Acfi diceretunldéircoin âièfnùm'Crüéiabi-
tu r,quia nu Uus eidem iudici,fî ueAngelorum.feuhominû,
i m
tfapeiuftoiudicio in ipla fuavQlnntate relinquitur, Sc I velaudebitv.el'valebitvelcupietprécib*obùîare,cumfor-
iub ea qua anxie appetit j laboriofà mundi miniftetiàrèla- T temdamnationis fèntenti’am'iri reprobosclederit Vnde &
xatur. Vndeapte illic fubditur: Q«Mvltranonvocaberismol- [ jpiècum dedamnatïoneatvtiqilihoftiséinfqûëçèrporisad
lis,&tenpra,toüem.Um,molefarinamf Q&^txnm\mm quod J Beatum IobmultaloqUerdtur,fubiecitSczitiQùisenimrefi-'
tenere lu« nliæ parentes parcuntinec-durisatque fèruilib. flerepoterityultutwjfôîfubavidjs, nemo. Fortis èftim ëfti nee
hanc opefibus afïligunt. Omnipotensergo Deus quafi te-
nçÿam filiam nominat, quando dileddnx '
tnafn à laboriofis huius mundiiçruitiisie.uoçat:neidnm ex-
tÇfÂô.tibns:aéHbns;a|fiçiturjab,intetnis<iefideriisindurç5ù&
SëdCbaldæpfumfilkmollis&cérieranonvocaturd'quia
prauis. dçfiderfis. deHîta y m eo; .quem anxierappéctti
huius leculilabqrerèlinquituryYr'fbfis uiundô vëlutàncil-
la-fçruiat, q.u*.intusDcum Vtfiâa nequaquam amat.. .Vu-
dq^mplamv|yllere»ji& fariuapi mole/e Hlbetur. - Mola in
gyrutn ducitur, ôf-farina:p.r.pfcrcuri - Vuaquæqueaucem
injèndi huius a&ipi tnola^eftr qua dum multas curas cpn-
SpPih humanas. mentes quafi-pef gyfvm w rtit, açqneex
lëvelut farinas proiicit,q.uia fçdvôfPeordéi-.fbtnpçc minu-
tiuiinas cogitàtipnes gigniç., Et quia reprobpç.vm,mçor.
tes^deaquæ turpiter intérim concrtpilcunt, abfque vlla
pudonsreuçrenfià.ëxteriusadûnpiepda;perueniVnto.ap.te
fle&KUne valet ad mifericoi-ftiam, cum ira eius exarfetit in
peccatprifcms. SeqUitiit: - f
i Erflebunt &plaftgentjefu.per iUarnfeges terra, qiii
cum 'ttfifotmcanfuM & in deuciis v ixm m t ',cum v id e j
rintfumum incendij dm, longefi antespropter timorefn
tormentorum eius, (tydicentes : Va va ciuitas ilia ma:
gna Babylon, ciuitas iliafort is, quoniam vna kora venit.
indicium tuum.
Qpia hac eade Babylonia diuerfis nuncupetur vocabu-
lis,& firte in rpgibus, feufingentib.fiue in mereatqrib.con^
fiftat, lape dixifle merecolo: 8c valde laboriofiim eft, (di-
plum per fuiguj) inculcando repecere( Sed quia latebrofa
infingulisadlbitiendumincurrutquaftiones, inuitiquo-;
lf*.\.
Matth.Ï.
Matth.%.
1j.i t.i4.
Mattel
pfd.16.
Apoc.ii
dammodo
i l ; 1
ÏH ,1 1 1
111