ïjFim.i.
JExW. ji.
Zmc.io. I Hter.lj,
trantgreflïonibus poficus iudicäbitur: Lex ettim non eft po-
f i u itißis (ficut dicic Apoftolus)/êd tranjgreJforibus,&feelera-
tis homicidis,&parrïcidis,ac fornicarijs, atque reltqmpr&uari-
catoribus. Nam non fine caulàfcriptum legitur^ quoniam
quereddant, abEcclejîitexcîudantur. Quapropter friant quià
cum peccatis proprijs, pro omnibus etiam illoriim pec-r
-catis, qui eafdem res pro redemptioneanimæ fuæ dede-
runt, in futuroaudicio punientur 2 Et non poftponanit qui
C
Genf*}.
*fd-7 4.
verba DecalogidigitoDei fine feripta. Valituram quippe forte confirmant înconlulte quod fidelibus, vel amicjs
in perpetuumleeem illamelïe decreuit , quam digito,id fuisdônant, &fine iudicio, auferunt, quando quæ dedé-
eft, Spiritu fiioicripfit. Et de eledtis Dominus in Euarige- I rant ad memoriam pcènirendorèdücunt, non attendeii-
liodicit : Gaudete quo nïam nomma veftraferiptajùntincoelo. tësquiailiivaduntdelèculo, cum exîtdecorpôre anima*
De reprobis autem Hieremias Propheta dicit : Recedentes Sëipmàoet in fèculo terra \\ 8ç teneturà vacuo pofleflore
à te Domine in terra fenbentur. Non autem pueriliierlàpien- rerum illarum confirmatioqis regiæ(carta, & cum fufpi-
dum eft,quafî Deus ad remedium obliuionis bonos in coe- rant corda, proitocantur ad maiedieendum fortallïs non
li s , malos feribat in terris , led fàlubriter intelligendum fine pëccati pondéré labiarcum vtrumque prouidend.um
quodfiuecoeleftia , leu terreftria quis*operageflèrit> per, érat,ne videlicet incôhfultequiddamRexdaret , nec* fine
hæcquafi litteris adnotatusapudDei memoriam fit na- iudicio cuiquam iquicatis quiddam auferret,neue poft iu-
turaliter adfixus, in hoc iure demonftrans, vt quod quif- dicium de ablatis carta indifiupta maneret s feriptum eft
que iufte&rationabiliter manu firmauerit, inuiolabiliret enim : Menions mjii cutH lâudibtts iriomenkutem impiorum pii-
acperfeueranticônferuetiuftitia, nec inaniterfuum no- trefeet. Melius itaque &rationabilius eflet;,vt per ratiühem
men qui ad baptizandum venit ,.fi aetatem habet, aut pa- dilrupta carta putrefcer#r, & iaus æquitatis eôrüm mahe-î
tronus pro puéro, fed & publiée pcenitèns ad réconcilia- ret,quam carta confirmationis maneret* & nomen laiidis
rionCm accédais, feriptum nomen proprium ex traditio- pUtrelceret. Sed forte J^æc legentes vel aùdientës ptinci-
tneEcclefiafticadonat,quodlùperfactumaltate interlàcra- pesdicenf : Benenos caftigau.tr tint Epifcopt:nihilperprucepta
mentorumcoeleftium celebrationemponitur* &recitan- . donabimus,ne iterum reprehendamur. Ecpntraaudiantquid
da ad locum per fàcerdotem à Domino commendatur in voce caftigantium Propheta conqueritur dicens : Çura-
facrisnihilominusDypticisnon friuole nomina fideliùm utnmBabjlonem, & non eji fanata : Babylon quippe curatur,
tamviuorumquamdefun£lorumfcribuntur,&infidelium nectamenadiànitatemreducitur, Quando mens m pra-
deeifdemDypricis etiam poll: mortem diuino iudicio» fi tiaaâioneconfufàverbacorrepcionis audit,flagella cor-
confcriptafuerant, eraduntur. Sed forte quafi principali reptionis percipit, 8c tamenad redfca fàlutis itinera redi-
fultilicentiadicunt Principes : Quidmagni malicontra rcccJntemnit, ÈCperSapientiam:Skutacetum(inquit) in
Deiim facio, vel quis me inde iudicabit qui fitper omnes nïtro, it a eiqui cantat-carmwa cordi pefiitno. Cum açetum in
confiftojfi pra?çeptum,vel edidfcum, quod manu confirmo* nitro mittitur* efferuefeit protinus i k ebullit * fie plerum-
autinfringd,aütnonàttendo?Primum quidem attendant, que & corda potenrium, qui de potentia tument & non
quia fi illiluper alios funt, fuper illos Deus eft:&fipraue fe de humanitatc humiliant, veluti Abraham Domino di-
egerint,&fenoncorrexerint,tanto grauius iudicabuntur, , xithumilians fedeexaltatione conlocutionis eius* toquai
quantointhronoregnicæteriscelfiuspræponuntur.- Re- id Dotnitiummeumcumjimcinis&puluis.Q^i\àocorreptio^
ges enim ^Sacerdotes fubditorum praue aétacorrigunt, nemcaftigantis miffiDominiaudiiint,ex tumorécordis in
led obliuifèinon debent quiaillorUm mala peripiurn D o-, Verbo con tradiélionis erumpiint. Dare lânâis loris vel fi-
minum iudicabuntur, necfiirda aurd debentaudire quod delibus viris non vetüetunt Ëpifcopi,cantantes omnibus:
lcriptum efcPotentespotenter tormentapatienturyexiguo autem Vouete &*reddiie Domino Deo veftro. Et,Omniafac cum confilio,
■ conceditur mifericordia* Deinde leganthiftoriam fanriii Ab- \ &'pofifaftum nonpoenitebis.Et,Nonfacias quadiniquum ejl > ne-
rahæ, quicharram confirmationis à vendit or d fepulchri que iniujle itidtcabii. Et 3lujie iudicapYoximo tuo. Sicutnonvult
coniugi^fùaî coram filijs & populo tetræ pro tam ma Princeps fibi tolli àfortiote fud quod Deus illi çonceflit,ita
gnoaccepit , vt etiam adoraret in terra populi^U terra;* &ipfè non find æquitatis iudicio auferat à quoqUam vel
ftlios videlicet Heth, quatenus id obrineret audita con- quod dédit,vel quodnon deditjquiafcriptum e(t,Quod tibi
ceffione illorum j Sc quam magni hoc penderedebeant, non visjieri3aUeririefacias.Sed potius etiamatqueetiam prÆ-
inuenire valebunt. Sed 8c in lege de hac confirmatione , dicauerunt Epilcopi : Faeite vobüdmuos de mammona iniqui-
lufficienter inuenient,qué tantum &antd aduentum Chri- | tàtu-yt cum defeceritü, recipiant vos in aterna tab^ macula* Et,
Aiviguit, vt etiam Pilatus ex antiqua ConfuetudineTnftru- j Quodcumquepotesi manut tua, in&atiter ùperdretquia nec locus,
«îfcaspofcentibusludæis, vt refragaretur qdod in Ghrifti j nec ratio eft dpudinferoi,quotti properasÆt ficut iftaquævtilia
titulo lcripferatjdixerit î QuodfcripJt,jcripJÎ,no\èns infedtum &honeftalunt prædicàuerünt Epifcüpi* itanihilominus
velimmufetum elle quod fecerat, quod 8t longe ante fir- prædicant vtcurpem notam fegio nomini Rex à le feftinet
matumdominica ftipulatione fueratV ficut Plàlmo luper I ablcondere,« quantum poteltabluerc,& per fingulos di-
feriptum eft : Necorrumpasiituli inferiptionem. Erquam cer- I es*& per fingulos aâus, memor fententiæ Deuteronomij
riflîmæ ftabiliratis ac firmitatis credi debeat chirogra- I àictnùs,Habebis locum extra caftra,adquem egrediaris adrequi-
phum,id eft,manu lcriptum,iiîlibro Tobiælegitur , & in ! Jtta naturagerenspaxillum in b.ilteo : Cumqu. federis, fodiesper
Cic.Agar.
Euangeüo de conferiptis cautionibüs demonftratur : Sed
quidam Principes ( quodDeüs ànoftris Chriftianis Prin-1
cipibus longe raciat ) forte non proüident, quia poft illos
infirma firmatio^llôrummanet, &ipfidecedunt, & ficut
fàn&us Auguftinus dicit : tranfit altus > &manet reatm
Quod luum erat locis làniftis don^pt pér confirmatiof em,
&fibivlùrpant per occupâtionem quod vt fècüli paupe-
rioresnonobtinent per depreCatam prreftationem , im-
mo 8c fibi auferunt, 8t locis fanâis non tribuunt }'& vnde
fibi debuerant opérari remedium, perpétrant làcrilegium
8c fi làcrilegium perpétrant de fuis non benedatis, confi-
derandum eft quantum fibipericulum faciunt,de rebus ab
alijsDeodonatis,&à lècontraDeum 8c ipfi Deo ablatis.
) Vnde Sanétus Gregorius in Epiftola ad.Sabinum Sub-
1 diaconumfcribens : Sacrilegum ( inquit ) & contra leges eft,Ji
quis quod venerabilibus locis relïnquitur , praua Voluntatis ftu-
diis fuissentauerit compendiis retinere. Et facri Canones : Clç
nci ( in^niunt ) velfecularesqui obUtiones parentum aut don. 1-
tas, aut teftamento reliüas réméré prafumforint , aut idl quod
ipjtdomuerunt Ectlefits vel Monafterijs credtderiht auferendum,
circuitum,&egefta hum operiesquoreleuatuses(Dotnitius enim
Deus tut^ambulatiti medio caftrorum, vteruatte, & tradatti-
bi inimitos tuOs) vtfint caftra tua faneta, & nihiltn^isapparent
fctditatis,ne deielinquat te* Natura; quippe Corruptibilis pon-
dere pragrauatia mentis noftrre Vtero quadam cogitatio-
numfuperflua, 8c ab a&ionis noftra opere rcgiminiindi-
gna,quafi ventris grauamina erumpunt, 8c portare fubbal-
teo paxillum debemus, qui re&oresinpopulo fumus, vt
videlicetadreprehendentesnofirietipfbs lemper accindti,
acutum circa nos ftimulum compunri:ionis habeamus,qui
incefianrer terrain mentis noftra dolore pcenitentix con-
fodiar,& hoc,quodä nobis feetidum erumpit »ablcondat.
Ventris quippe egeftio folia humo per paxillum tegitur,
cum mentis noftrafuperfluitas,vel operationis noftrsere-
prehenfibilis feeditas lubtili redargutione difculla, & ho-
nefta operatione corredta, ante Dei oculos per compun-
ctionis lufe ftimulum&corredionis bonum celatur. Per-
pendendumeft eciam quiaantiqui Reges, 8c Imperatores
fuis legibus ftatuerupt,vtcartaconfirmationis^quinque,vel
feptem,aut decern,vrlcribit Ambrofius,ceftibus roborata
Pm. î»,
F
Hiermit
Prou.ij,
* f 7M
Eccl. ;i,
Ltuit. I).
G
Luc. i(.
Eccl. 9-
ficut Synodus janäa conftituit,vdut meat or es paupegum, quovf- lconftaret; fed & iure ciuili in confcripti o ne cartarum con
Reg. 18.
m
Imt. 18.
Gal. 6.
i.Cflf. *i&,
frccloja.
ditiohalis tonftitutio ponitur, quo dilpendio, quieandem
carta infringere tentauerit, fifeo multetur,&acculator ac- *
cülàtionis feripturæ fubfctibens,iè à cÓditione mutare( nô
pötprin De fua àütem confirmatione nihil fcriplèrunc,quia
Principis manus(ficut deDauid in Regum libro dictum
legimus )pro decemmillibuscomputacur.EtRexàDeo
velàdgrariam, vel propter peccata populi conftitutus ab
iplb Rege Regum de fuis vel iuftis adibus coronabitur,
vel iniuftisiudieiis&iniquis adionibus æquitatis iudicio
iudicatus multabitur. Inleruerunt etiam in eifHem legibus
adlegemCorneliam teftamentariam,de his,qüi teftamen-
tium quodue aliud inftnlmentum falfum feiens, dolomâ-
lo fetipferit, fupprefferit, admouèrit,defignauent, deleüfe*
ritjhoneftiorem quidem inlnfùlam deportariihumilioirem
autem in metallum damnari, aut in crucem leuari, fèrüiim
vero capite puniri: Et ( vt beatùs Auguftinus comm'émö-
ratin Ioanhis Euangeliftæcommento ) luris forenfis eft -, vt
qui inprecibus mentitusfueritprirMpi , noh ïlli profit feriptum
quodimpetrauerit, immo etiam caréatipfo beneficia jirip'ti, quo
feriptum perduxerit. De confirm^ionisàùtem iuæ feriptura
nihil dixerunt. quia quod firmauerunt * inftingerfe nefas
duxerunt, ficut inlibro Hefther legituf, quantam valitudi-
nem anulli Regis habeat fighatiô,quantàm càutelamfigni
illius vacuatio, quanto magis Regiæ manus fubfcriptio. Et
ne perfun (ftorie duce re debet Regia dignitas qiiod in fuis i
præceptis fcribitur: Et vt hoc (inquit ftiofira aucloritatispra-
ceptumplenioreminDeinomine obtineatfirmitatis vigor em: &
data illo, vel illo anno in Deinomineféliciter, ne quod i» Dei no-
f»i»c/ri/««r confirmatur, fine Dei, id eft, fine veriratis iudicio
infelicirereftcetetur: quia feriptum eft: Nonpolluas nomen
Domini Dei tui, Et,mow accipias nomen Domini Dei tui in va-
num: Legant quoque Paulum» & èxpofitores ipfius Apo-
ftohVquam pró magno fit dióhim quod fcripfic idem diui-
nus Apoftolusin (aisEpiüolis-.Videtequaleslïtterasmeaffri-
pfimatiu: Ecitem: Salutatio mea manu Pauli. Vnde Reges qui
fublèriptióne manus fiiæ à lè data, vel priuiiegia landoru 1
cum anathematifmo manibus roborata confirment, & ilia
pofteaconlèruareparuipendunc,fiue decredbnt, quafi
anathematis vinculo non teneantutobftrióti, fèntenriam
BeatiGregorii ex Epiftola ad Theoótiftam patriciam au-,
diant : Ipfifinquiens ) fibi teft esfunt,quia Chrifttafn non funt,
quiltgamentafantta Ecclejia vanis feaftimant conatibusfiluere,
aepephoe necabfolutïonemfantts. Ecclefia, quampujîutfidelibus
véramputanteftligaturamem valere non Rimant:&vnde fefalter
everitatem credunt, indeinpeccatisjuis vcraciter lignritur. Si
qui lunt igitur qui fub nomine Ghtiftiano hæc aut prçdica-
rc audent, auctaciti apud fèmetiplbs tenere, eos & ego, &,
omnes GathöliciEpifcopi àtque vniuerlaEccIefiaanathematizamus.,
Hæcdicinius, vtfecundum rationem 8c legis
■ ordinem curuftaagant regni principes, 8t Ecclefîæ lànôræ
redÔres,fed& cum æquitatis iudicio fiipra feripta caula
difiiniatur: ordfoem autem conftituendi iudiciumfi Huc-
bertus prohac caufaad audientiam, 8c de eiuiliinuidicatus
ad Ecclefiafticumiudicium venerit, ifilem beatus Gregorius
in commonitorio ad Ioannem Defenlbrém eun temin
Hifpanias deferipfit, dicens: Primum vtftc ordinafyliter fiat,
quateniifrdijfintaccufatores, &alij teftes. Desndecaufa qualitas
exploretur,fidigna exilio vel condemnationefit, & vt eopr&fente
fub iureiurando contra eum tefiimonium proferatur » feu fer ip tis
afluum inferatur : &vt ipfe Itcentiam- refpondendi& defendendi
fe habeat. Sed& deperfonisaccufantium, ac teftificantiumfubtili-
tereritquarendum, cuiuscondstionis, cuiüfueopinionis, aut ne in-
opes fint, acne forte aliquas contra eum inimicitiashabeant: &v-
trum tefiimonium exauditu dixerinti aut eerie fpecialiter fe feire
tefiificatifuerint, & vtfetiptis indication fit, &ficpartibus pra-
fentibusfententia recitetur, &ita hac omnia folemniter robo-
rentur.
Cæterumfifoeminaante initumconiugium de Icelere
cum fratre luo culpabilis inuenitur, ponendum duximus
mftar ludicii de Epiftola eiufdeni fàndti Gregorii ad loann<*
m n __________ 1. . ■ .
demnet, an à poena innocentia patefattafubducat.Itaquc peruenit
ad nos , Fantinum defenforem vltione exercerein Petro latore pra-
fentium voluife,pro eoquod( quantum dicïtur)rèlïctam cuiufdam 1
Diacont, tempore quo conductor fuit, marito iradtderit. Sed quo-
nimifieebniugem Diacqniajferitnonfmjfe, dicens, nec virgmem
tllam adeum venijfe-.Denique vt nec religtofam veftemmitarepra-
fumeret,poftquamilleinordinefacro promotusefi, adqcieus,&
priu^quam ad Diaconem venir et, &pofiea, praua illam opmione
vtxiffe. Ideoquefraternitatem tuam his hortamur ajfistibus,vt cum
Dei( ficutdecet ) timoré caufamhancfubtili omnmoinuefiigati-
ojiejerqairat, & f iin contugio Diatom muiter em, de qua agitur,
fujjfe conftiteriti&fuprafcriptus lator memorato defenjori & re-
ttoripatrimony ad vindiilam modis omnibus trdàatùr, & cum
cmpetentiemendatione, hi, qui male fociatifutit, difiungantur.
Hæc de lanóti Gregorii verbis excerpfimus:
Ht ficut fiipra de beati Auguftini-verbis .pofiiimus; Quo-
tiiam ijuodugibtt in Ugc vairi, veltïym quoi nunc wit m rap u-
blict ligibut mttrfeliio, hoc opemur in Xcclefu excommunicatie
& ab Ecclefia [eparatio. fi de legibus publicis quæiumque
foemina huiulmodi feeletibus ( ficutprimiiTum eft ) inre-
tlta euadens foreniè iudicium, ad Epifcopale iudiciüm ve-
nent, fecundum ûcrum Ancyranum Concilium, de his
qui fornicanturintationabilirer, id eft, eum maftulis vel
pecoribus, & de illis mulieribus quae foriiicantuc, & par-
tusfiuosnecant, yelquæaguot.fecumvt vteto conceptos
eïcuuadt,interj:o,s'8ràre (v t videtur Mobis ) ptæcipietur,
qui fpititu peticlitanturimmuhdo, & per diftriftâ decennalem
poenitentiam caftigata vique ad vira; finérn dignis
poenitentiæituaibusincumbete.refematofibiproEcclefiaftica
pietâte, fi mortis metus ingruerit, viatico munere,
lddicabitur legrqgata nonfolumàtororegio .verum etii
ab omhi conmgali confottio,iècundum décréta beati Gre-
gom Papoead FelicemSiciJienfem Epifcopum, quibus di-
ci t) Pngenitm ( i nquiens )fuam vnumquemquidi hit, qui fde-
hter edoélt, etiam firma radice plantatifiant inconuulfi, vfqaead
feptmam objeruaredeccrmmncgmeratmems eP quamdiu fe co-
gmfcnnt adfinicatepropinquos, adhuiujinodi copula non accedere
f>cmMp ’‘. n‘‘ ‘»m,quamaliquiiexpropmconfangmnitatecont
«gimhqbmt.velaUquamlicuacopubtionemacnUmuincomu--
g'»mimenrlUprofeOoChnpanorumlic,tveiliceb,t,quiam.
ceftmfrs ejt cala anus, & abominabilis Deo & cunftù homini-
bits. *
Inceftuofos veto nullo coniugij nomine deputandos à fanttis Pa- '
trw.dudum legimus confiitutunv.nec hoc quoque in hacfollicitudi-
msparterelinqumus quod omnes ïnceftuofi a limtibus fancla Ec-
clefiôfintfcparandi, vfquequoperfatisfattionem precibus Sacerdo-
mii eidemfanttoe Ecc.efü Catholica reconcilientur. Etin Ediélo
Canonico ante corpus beati Petri prolato, si quis depropria
cogfiatione, vel qü.im cognât Us babuit,duxer'tt vxortm, anathema
Jit, &reJponderunt omnes tertio, Anathemafit. EtfanôfcusAm
brofius m prima Epiftola ad Corinthios dicit, Non e(l enim
frater,autfororjèrwuti/ubieftiu ineiufmodi, hoc eft, hondeberi
reuerentia coniugij et qui horruit auttorem coniugij, Non enim
ratumeftmatrimoniumquodfirieDeideuotioneeft. Et fan&us
Hieronymus in tertio libro commend Epiftolæ Pauli ad
EpheKos,%r * jttîw6inquit ) chrifioJùbieftaeJÏEc-
cltJtaJicJubuStaljcvxorvirofiio : quemenim habet principacum
&fubva,çnm Cheiftus& Écclejta, huic eidem ordini mariene
&yxoroifi,mgnnr/eiyideniuvtquomoioinchrifto&inEcck-‘
Jtaftincla coniuhélio eft,itb&in viro,&in mulierefiwftafitcopu-
la.Sicuta.non omnis congregatjo bareticorum ChriftiEcclefia did
poteft,vtctaputeorum chriflu,eft:f,cj,on omne matrimonium,
quodmn ' •M ‘cmduChtippra,eptanSiungirtn,,riteconiu!i
»mappcllanpoteJl,fidmagùadultermm.HiDcihcoUbenKtea:
adnotanaum, quia quod ifte ipiè Do&or in Epiftola ad A -
mandumpresbyterum dicit, Quodquamdiuviuitvïr, licet
adulter ft licetfodomita, licet flagitjs omnibus coopertus,&ab vx-
ore propter hac feelera derehilus maritui lins reputatur cmalteri
virum acctpercnonlicet, deeodicit.quipoftlegitimum ini-
I c0TDil ^ o,ih v ° iare Pati
ahquisiromo,antequam-Diaeonusordi„ate.ur,reliqr S S S ™ I»h.°pautemic#o deea
& poft mutatamvefte quidam marito tradidedt.aitenim perpetrarainceiS ] eoMm T Î Î T ” conIugu"n > i
rm,culpa,inquibu,culpaeflreUxareviniiaam,quarenda tollft eoniuvmnv P? T r ^ Bterat
F
Can. 15.
G
Greg. i ., in
Syn. Rom.