cæcosilluminarijleprofos mundari. Dm autem nofterin I
calo omnia qiucurtque voluit, fecit. Quafi dicat: ipfi dicunt,
vbieftBeus eorum, quia eu m fubftantialitemon vident;
Deus autem nofter prêter quern non eft alius, licet in fub-
ftàntia fua videri non poteft, omnia quacunqUCVoluit fecit in
cdo, id eft, inillis quos cælos fecit, id eft, fan&os. Nota
quianonideo dicit tantum in cælo Deuin operari ,quod
vult, quod vlquam fiat aliquid præter voktntatem eius, in
■his videlicet qui bene fadunt, fed quia in cælo maxime
voluntas fiia apparet. Vetën cælo quodvukoperatur,id
eft, in homine do rinico,àverbo aflîimpto, fecit quæ-
^cunque voluit. Dij veto gentium nihil operantur , quia
nonîùfitdij, necetiam-homiues. quixjimulacragentium
fimt argentum tyaurum , opera m.xnuum bominum. Vnde
Auguitinus : Noliaddère manus hominum > vt exeo métallo
quod fecit ver us Deus, facias Killùm Deum,imo
faifcm hominem, quemnonpro Deovenereris ,-quem
quifquis proverohotnine in amicitiâm recipcret | pror-
fus infanire t. & quia oïbaùent, & nonkquentur ; oculosha-
lenty¬ividebuHt. Aureshabent>&nonaudient:nares habent,
& non odorahunt. Manus habent, & nonpalpabunt : pedes,
habent,&non ambulabuH*:mn clamabuntin gutturefuo. Per
hoc quod dicit eos non clamare in gu mire lire, au|ert eis
quia nec beftiæpoffunteflè. Vndefimiles illis fiant quifa-
citait eos. &non tantum qui facium, fed etiam amies qui
confiduntin eis, fiant fimiles illis habctes oculos inceriores,
■& non videant. Manus habent > & non palpabtmt, id eft ,ni-
hil bonioperentur. Domus vero iftael. id eft ^minores in
ecclefia, fpe.raueruntôw/wwwo. & ideo adiutor eoram eftîn
bonis, & protector in malis. Domus etiam Aaron, id eft,
maiores ex iynagoga,qui ideo per Aaron intelliguntur,
quia Aaron prælationem fecerdo ci j ift fynagoga tehebat.
Ûtâaesilli fperaucrunt in domino , 8c dominus adiutor eû-
rum&prctccfor eorum eft. Et non tantum domuf'Il. act&
Aaron fperent in domino, fed etiam omnes^tfi tment do-'
7B/«#»*,fpccent*» domino. & ipfe adiutor eorum & proteitor
eorum eft. èthoc non ex operibus noft is ,(èd cxvocante
gratia, quiadominm memor-futtnèflri, & benedixit Kobis.Be-
dixkdomui lfrae>r benedixit domui Axron. 8c de pnriete,&f
eircuBcifiafié. Stmed/xreaam ommbusquï tintent dominum
id eft, patieti de præputio, pujitlis cum maori bus. Et vt plena
fit benediâio, adijciet dominus fuper mnumçrum fide-
linm, fuper vos & fuperfiliosveftros, vt vobis veftris dece-
dentibuslubftituat alios tipfifque iterufn decédentfbus-
aliiiubftituantur. quod&faébum eft, quia accelTitfides
omnium gentium,&creuit numéros, nonfolum fepicn-
tium antiftitum , fed etiam ©bedicntium populorum;
quod didt, A dijciat dominusJùpery os, & fuperfilios veftros. &
Ytrsbenedifti fitis adomino , qui fecit, calum & ienjimMtk,
maiores & minores. & calum caUdomino, fubandis colen-
du® fecit,quiaquoruhdam lan&orum men tés. intantum
<rexft*&fublimauit., vtnullihominum, ftdipfi-Deofiid
docibiies fièrent, iuxta Apolfolum: Nor«?w, inquit ,vobis
facto,quia eiwigelntm quod eaangelizatum efi à me ,tion ab homme
accept,nefaedidici,fedper rçuelationem kfu Chriftt. Hic
idem apoftoluscæltimçæli fu it, quia qüoftlam fie in tro-
duxit,velut Timotheuip, vt aliis cælum fierét.quod dicit,
Calum calidominoterram id eft, illos qur adhuc imperfeââerant.
déditfilÿs hominum.faboxiàis colendos,quia
multi per Timotheum ad fidem vocati fùnt. Vel-cælum
càeli poffiimus hominem accipere dominicum.quiaà nul-
lo magiftroj fèd à le tantumdomino colebatur.Vnde nos
quiviuimusvitainterioti,benedidmus domino.Sc hoc
nunc,id eft».ihdilate. & vfque in feculum. Et vere à viuen-
tibus bênedicendus es domine, quia non mortui, id eft, illi
qui fimiles funtfimulacrisfuis, laudabuntte domine, neque
omnes qui defiendunt in infernum, id eft, in profun-
dttatem peccato mm. fed nos qui viiàmus,
benedicimus domino ex hoc
nunc & vfque in fe-
culum.
Alleluia. CXIV,
ïlediy ijuoniamexaudiet dominus vocem ordtio-
nismea. 'Quia imlinauit auront fuam mihi^iu
diebturmets inuocabo. Cirtundedefunt me dole*
resmOitiSi& pericula ittferni iriueneruntme.
TribulatiOhem & dolorern inueni, & nom en do~
miniinuocaui. O domine, libéra animam meam : mifericors dominas
&iuft us , & Deus mfier miferetur. Cufiodiens paruulos
dominus : humiliât us fum, & liberauit me. ConUertére anima
meain requiem tuam, quiadominus benefeiit iibi. Quiaeripuit
animam meam de morte, oculos mec sa lachrymis, pedes incosa
lapfu. Placebo domino in regioneviuorum.
Alleluia. Cantat inhocplàlmo Alléluia illaquæpete-
grmaturàDço, ouis ilia quæ perierat, filius ille quimor-
tul^fuerat, & reuixit.-perierat,& inuemuseft. ^treco-
gnofeens filiusifte in domino tântiim eflè fperandum, &
credendutn,inftruit nos’hic, vt Deuni hic amemus,in
eum nunc (peremus^c credamus , vt tandem in regione
viuorum fibi placeamus. Cantemusergo fratres, & eru-
diamur, & vtpetmaneamus cum fendis ifta cantèmus:
Dllexi quoniam exaudietdominm vocem orationis me.aquia
tndmamt aurem fuam rnibi. Tria nôbis hic proponun-
tur, fidés, Ipes, chanta s, Sed qu oniam m a ior eft eharitas,
à charitatc fk incipit: Dilexï , 8c hoc ideo , quoniam Jperaui.
quod efàeéh\rRoQ.endk.Qttoniamexaudtetfiominus vocem
orationis mea. Pro hoc quodipêrauit, promefuit vt dominus
èxaudiret vocem orationis fiiæ. Qufinclimuit aurem
fuatnmihi. V nfte Içiamus aurem domini nobis inclina-
tam nifi inliocquod in eumper fidem credimus |Sic hic
tria notancur,fides, Ipes, diaritas: quarum triumalteraeX
altera proccdit.Fides aut accendit Ipcm.&lpes diledio-
nern. Quia inclinauitaurern fuam rnihi/d^ideo in diebtis
mets.,in diebus mortalicads & palfibilitatis , quos dies
meosfecit-in primohomine, pfiuata âudacia à Deo rçce-
dend q. ini' lis diebus inuocabo dominum. & opus eft,quia
circundederwitmedolores mortis, id eft, compedes mortali-
tatis &periculainfernï, id eft, tenebræ ignorantiæ/»«ew-
runt me, dum à regione iucisin qua pofitus fui ,di(cefli:
quia fi ibi remanfiflêm,non meinuenillènt dolôres mortis
Vél ignorant' æ tefiebræ.Et fie ego tandem tribulationem
: mihi-vcileminueniycMo/orew etiam vrilem mihi muent*
: non inueni tribulationem qùam non habebam, fedeam
quant nefeienshabebam, tribulationem illam de quadi-
<âum e ft, Da nobisauxilium de tribulationi.Inueni etiatndo-
; loremvtilem,quiacumputabam beatificari terrenis,&
audirem dominum dicentem, Beatiqui îugent, quoniam ipfi
confolabuhtur: vtilius raihleflc attendi lugere quam gaude-
re. - Nec tamen mouemurvt quæramus milèriam, cüm
hoc non habemus, fed vt nos inueniamus earn quam ne-
■feientes habemus.Necetiam à nobis quæritur,vt omnino
terrenis careamus,fed vt indeiugeamus,quod amiffis cæ-
leftibus,terrenis vt nobis needle eft. Agnofeant ergo homines
miferiamiftam,&lugeant, &faciant eos lugentes
beatos ,qui fe hic feiùpcr volunt elle miferos.Tribulatiô*-
nem & dolorem inueru, ■& nomen domini inuocaui, dicens:
T) domine, libera animant meam. mifiricors dominus inaffe-
dtion i busùuftus, quia flagellât etiam filium quem recipit.
Inuocaui, & Deus ïïofter miferetur. quiaipÇc dominus çftfU-
fiodiensparuulos, ideft,humiles. Vndemihiexperrocre-
dendum eft, quia humiliatusfumt&îiberauit me* Et quia li-
beratus,conaertereanima mea inrequiem tuam, id eft, ad do-
minum tuum,qui tantum requies eft. & hoc quod tu cott-
uerteris, non ex te habes, led per gratiam Dei. Quia dominus
benefecittibi, in hoc videlicet, quia eripuit animam tuam
de morte,id e ft,deoriginali peccato,vel de camali cripiine,
& oculos meos à lachrymis, vt non iatn plorem miferiam
meam, de qua pér fpem liberatus fum. Eripuit etiam pedes
meos,id eft, afflidtiones<ife/»y«,id eft, àrconfenfu prauo,qui
caufe fuit lachrymaîiim. 8c ego hfc omnibus ereptus | pla-
tobodomino tandem in regioneviuorum, non in regione mo-
rientiun».
• Alleluia,
ffd-V'
ItdAtth.y
Ppd.it
Alleluia. CXV.
Bedidi, propter quodlocutus fum ego autem humiliât
us fum nimùs Ego dixi in excejfq meo,omnis ho-
momendax. Quidretribuam Domino prq omni-
M bus qua rétribué ntthi ïJZalicem falittaris accipi-
am, & nomen Domïribwtiocabo. Vota mea Domino
reâdam coram omnipopulo eius,preciofa in conjpeftu domi-
nimors fanftorum eius. O domine,quiaegofiruustuus : ego.ftr-
uus tuus,& filius ancillatua.Dirupifti vincula mea,tibifacrifica-
bo bofiiamlaudis, & nomen Domini inuocabo. Vota mea Domino
reddam in conjptftu omnispopuli eius, in atriis4domus Domini
in medio tui lerufalem.
Alleluia ,Credidi propter quod locutus fum. Vox eft
fen&oruinmartyrum in hoc pfalmo inftruentium & do-
centium nos, vt quod corde credimus, ore non taceamus
nec antequam credamus loquamur, fed cum çredidimus,
loqui etiam non dubicemus; quia non petfeâe credunr,
qui id quod credunt nolunt loqui. Ad ipf^m cnim fidem
pertinet quod di<ftum eft : Quimeconfejfus fuerit coram ho-
minibus, confitebor & ego euntcoram ange lis Dei. Ex hoc enim
appellatuseftferuusillefidelis,cui didlum eft: Etige fe^ue
1bone&fidelis intrain gaudium. quianon tantumaccepit,fed
impendit, & lucratus eft. Seruus autem ille qui quod ac-
çepit , proximis nonerogauit, miflus eft in tenebras ex-
teriores. Credamus ergo & loquamur : & {peremus, præ-
mium loquendo, & tim eamus poenam tacendo. Dicit autem
fie: t I
: ■ t ■ - - ;
C Redidi, propter quod, quia credidi, locutus fum. quia
qui non loquitur fi opus futrit, procredente non eft
reputandusf Ego autem loquendo humiliatus fum tiimis. Pro
petfecutipnibus videlicet &contumeliis affe&us tantum,
vtin ftupbreni traderer.Notandum eft quod. dicit, Ego
humiliatus fum. In hoc ènim vult oftenderefe tantum
humiliatum^hon fidem fuam, nonprædicationem fuam,
quam prædicauit, eflè humiliatatn. Vnde Paulus cum de
catenafùa loqueretur. ScnMffD«, inquit, non efi aüigatus.
Ego autem humiliatus fum nimis. ôcegodixiinexcejfu meo, id.
eft.in paûore mentis meæ attendi, nulli homini de fe elle
præfumendum, quia omnis homo de fe præfitmens, mtndax
eft. Quod ego dum loquendo verbum Dei » humjliarer,
perccpi: quia contritus relpexi infirmitatem, & vidinon
mihide me eflèprælùmendum, quia mendax eft qui de
fe præfumit. Hoc Petrus comperit dum pro timoré De-
um negauit: qui de 1e præfumendo, prius minquam ne-
gatururapropofijit.& ideo docendus crat in timoré,in
homine fton eflè prælùmendum, fed de eo qui vérax eft
& q d ait, ï 'godixidijèfiis &filii altifiimi omnes. In hoc è-
nim quod non fiimus mendaces,non homines fiimus.fed
dij.Velaliter, ont ms homo mendax,id eft, omnis conditio-
nis homo mendax:quia în omni conditione reperiuntür
aliquij quipotiusmendacio quamveritatiftudcht, Quid
rétribuantdominopro omnibus qua retribuit mihi? Quafi ai*-
cat.Quandoquidem omnishomo in quantum homo eft,
&de^.præfumens, mendax elb&in quantum\verax,non
-àfej fedà domino habet. Quid ergo retribuamldomino pro
1 omnibus qua retribuit mihi? Retribuit Deus bonapro rhaliS
cuihomines tribuerunt mala pitobonis. Trib'uerunt homines
menda.ciumÿipfe tribüit veritatem.G^/irt/w faluta-
r ü accipianf. Conüdetâns ifté quiddomino poflèt rnribu*
■ ere,& non inueniens qüiddigniusretribtterefc, quam id
quod'ipfeprior dédit fiiblècurds aic:> :GaliCem felutaris
accipiam, id élis felutiferam paflîonem Dominiimita-
bor.e^in hoenonde me præfumam.fednomendominim-
uocabo» Vota mea dominesreddam, mC iplûm videlicèt.& hoc
non inocculto, fed cor am omHi populo eius s y t exemplum
habeantdemeimitandi paflîonem .domini. Èc ideo hæc
vota reddam,quia preciofa in conjpeftu domini morsfanfto-
Ptimeiusyttü in •conlpe6tit,homihüm' fit contemptibilis.
Vel preciofe e ft, quia magrto precio émpta eft , pro-
pribvidelicet fenguinè; quem prior fudit pto nobis. 8c
Bibliotb.Vet P/trr.Tom.y-Patsi*
hoc ideo, ne ferui fuum pro eo dubicarent fundete. O domine,
quia ego fruits tuus> ego fer uns unis, & filius ancilla tua.
Quafi dicat:quiain confpeétü tuo mors fendorum pre-
cioià eft, jdeo domine tibi fecrifîeabo hoftiam Jaudis» me*
iplum videlicet, pro te finiendo vita'mi Et merito Deüm
voeo, quia ego lùm lèruustuus emptus videlicet precis
0(0 fenguine tuo. & non tantum emptus, fed natutaliter,
quia-filius ancillætuæsancillæjtamenliberæàpeccatOjled
ancillæiuftitiæ, cùiu.S'filius adhuc prægnantibus dicitor;
Vos in liber tatem vocatiefiis. Eralibieildem dicitur: Cumfer-
uiebettispeccato, liberi eratis a iufiitia.Nunc vero liberi à peccato,
ferui autem fa.di Dco , habetis frudum veftrum
in l^ndificationem, finem vero vitam æternam. Quod
nulluserubefeatfeconhterifiliumancillæ domini ,quia
quilque filius ancillæ, fecundum quod omnis creatura
fubditacftcreatori, 8c veriflïmo Deo debet veriflimum
famu!atum:quem cum exhibêt, liber eft. hanc accipiens
à Deogratiam,vt ei non neceflicate, fed voluncate fer-
uiat.
Ego filius ancillæ tuse. Et merito , quia tu difrupifti
vincula mea, ne me inuincularent inimici: vel difrupifti
vincula, id eft, diffipultatem refiftendi moribus veceris
•hôminis. Pro qua difficulcate rupta, tibi facfifi.abo hoftiam
laudis,& fecrificâdo nome domini inuocabo. Vota me a domino
reddam in conjpeftu omnispopulieius. Et quid fit vota redderé
inebn^ediu populi, fiibiungit: I» atriis domus domini,id eft
inecclefifs,quæatriadicuntur domus Dumini, reddam
vota, mea, pofitus in medio tui Ifta l. nihil attendens in red"
dendis votis nifi vt ad vifionem pacis perueniam.quia tune
gratum eft quod redditur^ fi de pace atque in pace reddi-
tur. Ne quis autem,exiftimet^atna. domus domini & a-*
mnem populumeius, iudæos fignificari,quia fie claulic
Pfelmns ifte, vt diceret, in medio tui Ierufelem.cuius no- •
mine carnales Iiraelitæ gloriantur : audiamus fequentem
pfelmum fie dicentem: .
Alleluia. CXVl.
I Audate dominum omnes gentes, laudate eum omnes
I populi i Quoniam confirmât a eftfuper nosmifericordia
I eius, & veritas domini manet inaternum.
L Audate dominum omnesgentes, laudate eum’omnes populi.
Quiatam gentes quam iudæiaddomum Deivocatæ
font, audiant hæc verba, qui filii Ierufelem elfe noluerunt
cum fe ab omnigentium communionepræciderint. tau-
date eum omnes populi, quoniam in noitra reparatione
confirmataejl fuper nos miferïcordia eius, id eft , promilîîo
eiwsidy veritas Domini ,\d e ^ , completio eius promiflio- |
nis manet inaternum. quialicet tranfiü mündus & conçu- !
pifeemiaeius , verburotamen Domini manét in oeter-
; Alleluia. CXVII. ,
Onfiteminidomino quoniam botitos,quonidm in
1feiiilum mifertcordta eius. Ditatnuncdomus ifta-
el, quoniam bonus, quoniam mfeculum mifericor-
dia eius. Dicat nunc domus Aaron, quoniam bo-
nUii, quoniam mfeculum miferkordiaeius. Dkant
nunc oninesquitimentdOminum, quoniam bonus, quoniam in
ftculum'mijericordia.eius. De tribulatione inuocaui Dominum
dr exaudiuitmein latitudine Dominus. Dominus tnihi adiutot,
nontimebo quidfaciat mihi homo, Dominus mihktdiutor, & e-
go dejpkiam inimicos meos. Bonum, eß tonjtdere in Domino,
quam'confidere in homine. Bonum eftfperare in domino > quam
JperareinprinCipibUs. .omnesgentes circumietunt me , &tn nomine
Domini quia Vitus fum in CoS. Cirtundantes circttndede-
runt me , & in nomine domini quia vltus fum in eos, Circunde*
der tint meficatapes, & exarferUntfiiat ignis infpinis, & in no-
mine Domini quiaVltusfum ineos.lmpulfus,euerfüsfum vtcade-
rem , & Dominus Juftepit me. Eortitudo mea & laus inea Domi*
nui, &faftuseftmihiinfalutem. Voxixultationis & falutis in
tabernaculis tuftorum. Dexter a Domini fecit vntutem, dexter a
Domini exaltauit rite,dexter a Anminijg^virtutem.Hon mortar,
Aaaa fed
Johan. :
lf*> 4 0 .