militatis lâtisfaiftionem, cùm fcuéktfm hümilitatis pofuit
primaturn cceleftem: ficut &in primatu terrcni honoris
mi£tum o(lenditconfufionem ctrleftem. Vtquicunque
defiderat dignitatem coeleftem» fequa tur humilkatem: &
quicunque magi.s quæfierit honores fieculi in terra,&do-
minari, inueniet confufionem in ccelo. Et ideoaduoçac
fi mal omnes duodccim, nee aut illos duos folummodo
arguendo cortfunderet pro defiderio 8c eupiditatè*, qua
fuathexceflerant menfuçam, vtfoli appeterent quod o-
mnibus parabatur jau.t certe reliquos decem, pr o indigna-
tione& liuore, durius arguere videbatur vel inçrepare.
Vnde benigniflîmus magifter taie propoiùit exemplutn,
quo doceat ilium efle maiorem,qui pro humilitate minimus
eflè volüCrk,& pro religioneChrifti nonDominus»'
fedpmnfem feruus fuerit.Ac fi dicereqnon hoc erit inter
Vos>quod inter principe s Gentium, quiailli non nifî do-
minari gaudent,& poteftatem exercere. Ideo fruftra am
hi alta feu immoderata quærunt.aut vos ûné caufepro his
indignaminiprofiiperbiaduorutn,quod ipfi maiora pétant
» cum non ad iummitatem virtutum, neq; ad culmen
verlhönoris, per potentiam & dominium, led per humi-v
Iicatcm Sc manfuecüdinem peruenitur. Et .idea ne vide-
retufalicui mandatum huiufin odi humilitatis,in eos, qui
yidentur efle restores Ecclefiaram ac principes &magi-
ftri, impolfibile, femeripfum proponit in exemplum.
Sic ut film hominis-, inquit, non venit miniftrari, fid miniftra-
re, & animant fuam dare pro multis. Ac'pet Hoc qui vult magifter
elfe in fchola virtu tu m,priusappe tat m imiter ope-
ris fieri & feruus, in ea virtute, quæ per dile&ionem opera
tur : vc ea deinceps doceat de fe,quæ Saluator per luum
do cuit magifter ium. Ait namque; Difcite à me (plia mitis
fum & humiUs cor. Hanc quippe formam exhibere de le
quifquedebet,qui iam in EcclèfiaChrifti locum regimi-
nis tenet, & antequamaccedatad grariam,vocante Deo,
eam plenius enutrire oportet. Alioquin primaturn honoris
in Ecdefiaquærere vel Concupi(cere,nec ratioeft,
neC caufa fi aliter quærituqquianbque iuftum efle poteft,
nec vtile. Quod forte pnneipibus fieculi, & fi ratio non
eft folummodo dominari, feltem illis caufe eft fola VP-
lun tas, etfiiuftura non e ft, Vel vdlc illis videtur, quod nul-
li fapienti iureefte poteft, fe vitro periculis fubiicere alien
s vitæ, qui fiiam helcit moderari; feruituti fine frudtu
merccdis fe addicere,laboribus & doloribus fe milcerej
&quod mai us eftjdilpendium vitæ fu ç quotidie fuftinere,
quafi pro omni Ecdefia.cum ipfe reus habetur, quia re«,
cfte non principatur» fecundum formam veri magiftri,
vnde in capite a veto iudice condemnatur. Quapropter
quis eft, qui velit feculariter appetere » quæ Dominus 8c
iudex, vltor omnium prohibet, njfi qui iudicium pro
his futurum non credit. Idcirco nemo de & præfumat
incaute, etfi fàn&us videatur. Quia etfi differentiam inter
fanâos negare non poflumus ôcplebeios, tarnen Vt
cognofcat fe vnufejuifque, vtrum melior fit an deterior
apud Deurn, nemini eft conçeflüm» Et ideo audiendus
eft*benigniflimus!Dominus 8c Magiftef,qui non venit in
forma ferui mi ni Atari ( quamuis Angeli mini ft raue runt
£Î)fe4 miniftrare 8c feruire fuis; ani malm quoque fiiam
dare pro multis in mortem, quod nemo alter fecir iuftus
pro iniuftis. Neque enim dicitpto omnibus» fed pro
multis;quia etfi pro omnibus paflus eft, vt omnibus daret
veniam^nô omnes cam receperant perfe&e, ficut-n.ee Iu-
das, qui inter eosqûando hæc loquebatur Iefii«,vnus ex
duodecim erat, Etat quidem in numéro, fed non erat in
merito. Sicut & hi qui in gradibu^Ecçlefiæ fiint,quia lu-
cra magis feâantùr &houores,quam fitlutem animarum,
magismercenarij vocanturd pioiudice* & lupi, quam
paftores. ’ _
E ore ÖIENT1 bvs a u tem iUis ab H ierichoficuta e il tur-
ba multd. Et cue duo caci,fiedentes[ecus viam ,audierunt quia le-
fius tra n firet,& clxmaruntdicerite;, Domine,m ifirere n o ß ri f i '•>
D auid.J, Quæfo intendat diligens auditor, diuina fapien-
tia quam prouide cunifta dilpe n làt. Nam fupra dixcrac:£rmox,
quam diuina,priùfquàm impleat qüæproponit,
quamque Deifica operatur làlutishumanæ. Sicquefotu«
ram introducit mortem fiiam, vt fë fempét Deüm decla»
ret,&animosdifcipuloram ad fectsfflenta redemptioms
human» introdücat,& eos ipfos ad eum erigat. Vndeet-
fi piius formidandade fe-promittit, mox diuina,often-
dit, &miraconiungit; & fuperioribus pofteriora» vt in
cordibus Apoftolbmm, Deus& homo» vnus ijdemque
formetur Chriftus»dcfirmetur fides alternis lucceffibus,
vt tota hum an iras in diuinitate fuâcredatur quæ diuina
lunt operari* ficut & diuinitas in humanitate lua, quæ hu-
mana fiint patjl. Verantamen npn cpmtnixttpncm paf-
fiis,neque diuifipnc feiundhis, fed in vnitate perlonæ vnus
eft Ghciftus. Etideo tptaferiesEuangeliprum,&indfli-*
tu do cauferumi& contextus fententiarum,fic alternatim
ponftur, vttota diuinitas eius, in vnoeodernqueGhrifto
inconfufa ejedatur » ficut &tota humanitas ip diuinitate
fuacatholic« counita perfonaliter prædicatur. Sicque fa-
ftum eft Vit fit mediator Dei & homimm, iunga tque fi mul
in fequædiuma funt humanis,& quae humana funt diui-
ttis. Vnde quam.prouide cum.egrederetur ab Hiericho,
duo Ci in via ifti occurrerunt c*ci;quorumjn Ipecie mon-
ftrabatur, quod futurum erat in pmni genere»vt fides fit*
maretur ex miraculo, & in fpecie prædicaretur humani
generis Ch'riftus,cum exiret.de mündo>illuminatio:Et id-*
eoad hoedefeendit in Hiericho, vt rauitam turbamfccü
trahat Nam multi lattones eranp in ea,qui egredienres ad
defeendentes ab Hierolblymis» interficcre & yulnerare
confueüerant. Idcirco Dominus cum difeipulis fuis venit
in eam,vcliberçtvulneratos,&mültamtutDamtrahar fe-
cum. Q uinifiilluc venilfet, nec turbæ iequerentur eum»
neccæci lumen rcciperenn Ibi enim venit Raab ilia,quæ
cum muldsàmatoribus fornicataérat. Sed nec mirum,
fi relitftis fiiis,tutbaCecuta eft Dominum; qüoniam niul-
tusodor diuinitatis fragrabat in eo. Ipfe namque eft rolk
ilia in campis Hiericho plan tara, de qua lâpien tia loquitur
per Salomonen» t Sicut exaltatafim in Gddes,&ficut plantation/*
in Hiericho. Quoniam ipfe eft Specie fins forma pr£
ftliif hominum, Candidas & rubicundus. Candidus lan&itate,
iuftitia,& vircutibus decoratpsjproprio vero fenguine (up
rubicundus. Cuiusineo diuinitas ficut in rbfeodor, ap^
tequam videretur,fent:ebatur, &antequam inuenirctur»
fragrabat inodôrib.virtutUmfiiarUm:vnde&turbâ eum
fequebatu r, & caeci à longe tranfeuncem,antequa viderer,
diuinitatis eius odorem fentlebanc. Vnde pon fortuito
cafu,neq;ex euentu,fedexpræpararione Dei,quicun&a
difponit, ecce duo cæci fecus viam fe dent es audierünt 8c
fenferunt quia Iefus tranfiret. Nam Ecce cum did t,oppor-
tunitatem rei geftæ déclarât, quoniäfetis opportuniflime
à pro uidentia Dei oblati font ad doftrina futurorum ante
fàciem Chrifti,vt apertis oculis, quàfi teftes virtut is eius»
afcéderent cum eo in Hierufelem, cotra omnium {Contra-
dicentium conlpiramentaj&quodmaius eft, vt omnium
formam tenerentcredentium,quivolunta(cehdere in pa-
triam Paradifi. Vnde quærendum(quiamulti Dodtorum
id diuerfe tradut^quorum perfonam ifti duo teneant cçci.
Alii namq; dicunt, quod duorum populorum » qui credi-
der un t ex Iudæis 8c Gentibus, & çonfefii fimt eum Do.-
minüm acfiliumDauid. Qui non in via» fed fecUS viam
fediflè dicuntur. Cæci, eo quod illi iuxta littéranl legis
fedentes,necdum illuminât! «rant fpiritu veritatisj&Gen-
tes fecus legem naturæ torpentes,cæcitate perculfi idola
colebant* Alij vero dicunt, per eofdem Pharifeos &Sa-
ducæos melius defîgnari. Et nonulli,duos fimiliter exlu-
dæis populos» Iudam videlicet & lfiael,elte dicunt,qui o:
mnesin Hiericho cæci fedebant; quia needum poteranc
dicere Deo Patri : inlumine tuovidebitnuslümem Necdütp
enimnouerantfilium Dei viui, & idc^3 quafi commun!
yocabulo Dominum 8c filium Dei vocànr.Quem fane inte
lieft um quidam rcfugientes,ambos ex Gentibus figni-
ficatos elfe, fenferunt; vtvnuseorum eflèt ex Cham,6e
alius ex lapfiet. Ideo autem cæci fedebant,quia nondum
C4nt.}.io
ce.ifiendïiûits Hierofoljrmam>&filius hoministradetur Principe ! eis apparufèpit vnigenita lux ex Deo pâtre nata» Qui
btuSaçetdotu^&ScribiStictcli^miCiüx no.u'.pafum iam iam cum prætereuntem Içfum audiflènt , fecus yiam»
rettio animpsdifeipulorum comniouere porerant, Etéç- ' id eft, iuxta veritatem verfebantur. Qgod & de omnibus
_ ____ . . ; ■ ' . ■ ■ _ ; fîipra-
In Matth.Éuang. Ltb.IX,
fupradiftis refte intéÜigi poteft; quia omnes,Jfine Chri-
fto, in defeftiüne cæci fedebant, id eft,in Hiericho. Hiericho
namque Lunainterprétatar; Luna autem prode-
feftione carnis ponitur: in qua nimirum dçfeftione v-
trofque populos cæcos fediflè nulli dubium eft, donee Ie-
fiis defccndit,& Hiericho cum fuis venit. DequaHiero-
folymam, ex qua defeendèrat, repetens, audito quia præ-
teriret, fecundum humanitâtç.m,cceperunt fimul duo cæ-
ci clamare : Domine fili Dauid nyfirere noftri. Et inde iuxta
viam fedét,quia ipfum,qui via eft.iam prætereuntem fen-
tiebant. Quem nififentirept, & fe cæcos intelligerent,
non clamaient: & nifi.iuxta. viam , quæ Chriftus eft,
( quia ad eos venerat ) iam eflent; quia tempus miferan-
di adueneratJnifi fentirent, nec fequi polïènt,quiain te-
nebris erant. Sed cum dies aduenic lucis,& clamare inçir
piunt,& reccptolumine,fequi queunt,qui fedebant in
tenebris 8c vmbra mortis; eo quod olim omnes viam per-
diderant : Iudæi, quia iuftidam fuam ftacuere volentes,
iuftitiæ Dei non funt fubiefti ; Genres vero, quia relifto
Deo, longius recelferant idola colentes. Qui vtrique
audientes quod Iefus præteriret in carnem Verbum fa-
ftum, clamauerunt fimul dicentes: Mifirere ttofiri Fili
Dauid.
O quam mira &admirabilis Dei gemina operatio,vt
& Deus homo tranfeat in humanitate, & homo Deus
ftet in diuinitate. QÙia tranfire humanitatis eius eft, fta-
re vero diuinitatis, eo quod fempervbique &inçommu-
tabiliseft. Ad cuius tranfitum genres cum audiflènt cur-
rentium ftrepitum, & vndique cæteris feftinantibus.quia
præ cunftis foli fedebant cæci, indiflolubili caligine te-
nebrati&ligati,nihil folutum de totocorporc habentes
præter vocem,ideo fequi eum npn poterant. Vocem tantum
habebantconfeffionis,& cor iam credulum, dicen-
tes, mifererc noftri Domine fili pauid. Sed qui praibant
j
Dauid8c Dei filius. Acp'er hoc Dûminus & filius Dauid;
non duo, fed vnus eft Chriftus »quem deprecantur cæci
vt eorum mifereatùr. In hac quippe fidç, omnes illumir
nati funt qui fedebant in tenebris » in Vmbra mprtis. Ideo
quippe illumina»» Vt pofli n t exire de Hiericho, quo mul -
tæ foueæ funt, multique làquêi, & fequi Chriftum ad il-
lamcoeleftem Hierufalem;nonad illain quam ipfe mbk
ruituram déplorât ; fed ad illam quæ furfiim eft, & eft mater
omnium cleftoruip-Qucm fane locum Marcus 8c Lucas
longe aliter pofueruat : ira Vt fecundum quofdam
hanc videantur exponérc hiftorâm ; fecuhdum, àlios
vero, alteram texere : ita vt corporaliter diuerficas gefto-
rum intelligenda fit, dum alia vice duos iftos cæcos là-
natos dicunt à Chrifto. Alla âutem vnüm ilium queth
Marcus pofiiit, exeunte Domino ab Hierifhp» in via
folum iànaiîe, cuius 8c nomen dicit, 8c patrem infinuafr
Terria vero vice , eum quem feribit Lucas, ita diceôs.
Et fa&um ett, inquit, cum appropitiquaret Hiericho » iacus
quidam fidebatficus viam mendicant. Vbi etfi diUetfo vide*.
tur curatus in tempore, vno tamen loco, id eft, fecüi
viam, quo 8c in tribus res gefta videtur. Sed 8c Matrhæus
8c Maccus egrediente Ieiu de Hiericho hoc fâfturn dir
çunt, Lucas vero ingrediente. Vnde poteft fieri »quia
Lucas dicit, appropinquante Iefii Hiericho cæcum cura-
cum, 8c Marcus egredienteillo fimiliccr alium elle ciira-
tum,vtduos iftos cæcos Matthæusin vna narratio'nè,
propter compendium breuitatis, fimul colligeret, curt!
vterque eorum-feeds viam cæcus fedilîè dicitur, & cla-
maflè. Forte quod vnus Euangelifta ait, Dowiwe, alter,
Rabbi, quod fimul did po teft, Miferere Domine Rabbo-
ni, fili Dauid ; ficut quam fæpe faciunt, quod vnus præcer-
mittit,Vt alter illud deferibat. Neque diferepat à vero
ipxta modumlocutionis,fiMatthæusde vtriique dicàt»
egrediente Iefil, quodeo in tempore ita in via radümeft
increpabant eos, vt tdttrent. Ergo qui pçafibant Gentibus j vt narratur. Quod fi alicui hoc minus congrüere vide;
Iudæi fimt, qui femperinuidia motr. yfetatitadhuc hodic j tur, nihil impedit fi tôt elfe dicantur» tanoim vt illumina1-
Chriftum inuocare £)Pminum,&filium Daüid çonfiteri. tos eos efle concédât ; cum in figura eorum & in fp?cie»
Increpabant autem vttaceatur de Chrifto. Sed"i- cotum genus humanum à Domino fimatùm efle crédii
die in cordibus noftris antccedunt curbs cogitationum
noftrarum, maximecum Ieiustranfit,necftatin nobis;
& cum indpimus ad eum clamare, increpant nos, & non
finunt libere clamare. quoniam obfeuratum eft infipiens
cornoftrum , &non poflumus obescati lumeb ,quod
Chriftus eft, videre. Sed fi fide conftanterinfiftimus, 8c
damamus intus perfeueran ter clam ore cordis, continuo
ftatnobisIcius,quiante tranfibat, ita vt deinceps iam
non talibus aliquando patiamur phantafinatibus. Non
eftenim honorare Chriftum» eum a precibus & clamori-
bus cordis ceflare iubettur. FatuUs eft namque ifte honor,
iftaquefepiehtia,fi putamus iniuriam pati Chriftum,
cum exercitatur intus precibus. Vnde, fi atres* cum a talibus
prohibemur cogitationlim phantafinatibus»magis
rnagiique cla man dum eft, '& dicend um,Mi fir ere noftri Do-
ininefiliDauid. Tail's ergo eft natuta fidei; vnde&in per-
fecutionibus Ecdefiam Chriifti magis creuifle cognofci-
mus: quotiiatU quanto magis affligebatur, tanto amplius
eft intus femper accenia: & ideo in nullo eft Vida»fed inter
ipfe pericula fidei calore cotroboiaca. Dilata. nec vin-
cirurterroribns. Quibus Iefus flans iuflit eos Venire ad
Ie;quoiubente iilllliis prohibere poterat. Etideo rede
ftetifiedidtur, he tUrbafeos prohibeat: Quia, vt dixi» fta-
re eius diuinitatis eft, cui niula Vis iriimici poteft tefiftere-.
Ft interrogabdt quid Pefietit. Ncquaquam 'igitur dixerim,
quod hsc iu'terrogatio de ignorantia venerit, dim ipfe
cxcitas in aperto erat, fed ex diipehfetione my flerij, vt fi
desairip^qrpraedicetuf. Vbi iam hon filium Daliid, fed
roluiiimodp Dominum vpcant. Dominc, inquiun't, Pit
aperiitituroculinoftri, QU/^feecorUm ocuioS dperire,fb-
liiis diuinitatis eft, 8c ndn ficUtquidam gatriunt»laruilis
qusdam cutatio, fed plena facraihentis D.ei&hominis
Chriftiie^uiyftica &getriitia bpeAtio. Et ided tangit or
'culos eoruin quafi hofitoj. d^curat eos Virtute fua quafi
Deus. Hequefeniin hotUp Chriftus fitife Deo aliquid
Operatur, neque Deiis ChriftuS filieliOifiine. At per hoc
mus. Poteft tameti redeæftimari, quamuis ille fecundum
Lucam alius fuetit, & alio in tempore, vt vnus ifte quern
Marcusponit, quodfuerit Timæi filius»Bartimæusnomine,
ipfe fit vnus êx duobus quos Matthæus narrat Sed
Marcum ideo hune folum pofuiflè» qUoniam ipfe notior
erat & ramofiffimus, ficut ex nomjne decfetatUr » vt dicà-
tur filius Timæi » qtiia Bar in Hebræo fermone vel Syro»
filius.dicatur. Vnde fadum eft laris decenter, vthiç com-
pofitæ Bar Timæus à pâtre fit vocatüs. TaméU & inmÿ-
. fterio nihil diftatàVero, fipec hlinc vnum figûrâtotius
humani'generisaccipiatuu. Qùiaficuthuic prZftititSal-
üâtor,quæ natilranon dederar-, velperdideràt débilitas;
itaconceflit omnibus per grariam ampliôrâ felütis}dü!ri
culpam remifir, dona praèftic't. Tantum fi egrediente ilio
ab Hiericho, Vna cum illis qui ciim eoad illam ctéléftem
Hierufelem quotidie cotnicantur, fequi volumus, vtad
earn cum laudibüs féliciter perüetiir^ poflimuS. Naihà-
feendente eo de Hiericho, id ëft » de mundo » pet refurre-
âidüem & afeenfionem ad coelos, fequuntur eiiin tutbd>
mültæ, quiacredideruptin eum.mox popüli, & Gentes.
Ec ideo Matthaus » ( quo tquoc fiierint) beii.e duos dfecos
fedentes iuxta viam narrat, fignificat devtroque pöpülo
quofdam iahi cohærentes difpofitiöni temporali per fi-
dem, feciindum quaift Chriftus nobis via ëft; Et indé éfl,
quod defiderantes illilminati, ld eft, aliquid de eius æter-
riitate & Vérbi i hearnationè iritelligete» clamabant.Quiâ
tràhfeunte ïefufeciindum humanitatem impetrare gaii-
debant,id eft» pfer meritum fidei, qua creditur filius Dei
feiftus homo, hatiiS ex fertiihe Dauid, 8c palfiiS propter
hós, afeeftdit Hierofolymam » id eft » ad c'Orios, per quahi
difpenfàtionëm qiiafi trarifit Iefus, quia calisaótio temporalis
Fuit. Viide öpörtiiit » 8c femper perhèceuàtîùfn eft, Vt
tantum clame't vnufquilque noftrilhi , dohéc refiftentis
fiibi turbæ ftrëpîtüm vi neat » id eft » tain perfeuerantét iri-
tcridatànimô»Orahdo,qüætehdo & ad elim pülfehdô»
quo vfqu e confiie tudiiiem defideriorum ca'rnaliiim » qüæ
èeüs.& holirio Vous eft Chriftus, Vnlis idemqüe eft filius tanqüarti türba obftrepit intehtiohibüS noftris,& clàliiq - 1
Bibüdth. Veu?dtr.Tàm\f) .fiaiu C é t c t J tibüi»