Remigij Ofntijßodorenßs ^ Remtgti^anttiiioaoreniisEtppiiifcc..
limtVtm turn«,in cmjktüu imiiu màt/htit m .H x c verba
tamprofunda, quis comprehcnderefufiiciac? quisinde »„Wcideft; pcrChr.ftum.Deuspatcrharcomnttnon fo-
disne »liquid foquarur? Magis vencranda font, quam dif- j lura in Mordio crcault condendo.fed enam [croper creat
artienda? Beams tamen Gregorius idoneus tanti facra- ’ priparando&reparandobonaiquiaommaa Dao crcata
mendintcipfes,q'uodamloco,de eistanfjuamde ineffa- valde bona,créa» & (uisconfpca.busoblatafana.ficat,
bili peneineifàbditcrloqucns:5«»(inquit)Jî</r/(«(B babe- vt,quæcrantfimpiexcreamra,fiant facramenta.Vim6ca[,
ret dubium in ipf.mmlaiionishnr^i n cm faeri'tis, c«hs ! vt Cut myftena vnæ; Benedict: J»*»«®“ p '”
m r iU n On I elk Cbrip myllerio.Anzclimim c hmsaicjfc/um- ■ ccelefti & gratia accumulât. Prsftat nobis, Per eundem,
-&inuililnlilf us fieri: Idem quoque alibi: Vno ( inquit) eodtm- nobis ram &lubrem dedn refedloncin, eiryfum, tan-
<l„,,mpmALmmn,&mllmr4,turmmJierioAngiln- quamvcrummediatoremDei&hommum. B eam # ,
Altaie Dei
fublime.
quod fit.
rum cotifociandi cor port pbrtßi, & ante ocuL sfacerdotis in alta-
ri videtur. Beatus quoque Auguftinus de eodem fublimi
alcari,ait : In conjpectu dtuina matefiatis eflqUoddam altare Dei
muil 1 bile, quod non ac cedit iniuftus: ilk folusaccedit, qui adi-
ftud fccurus accedit: illic imientet vit am fuam: qui in ifio dectrnit
caufam fuam. Hæcex verbis Patrum pofica font, ne quis
‘carnaliter æftimetin coelis effe altare corporeum, fed poilus
I Effc&us Eu
) chariftiz (pi
rituales in
cordibusfi-
delinm.
Oratio Ec-
clcûç in mifi
fa.pro dc-
■ c !
Somnus pa'
cis defun*
- âo rum , V
Mat.lC.19
Defanftora
. animz non
■' fepatantut :
ab Ecclefia.
Pfal. jy.X4
intelligamus altare Dei,fublime,rarionabile, Sc intel-
& in ipfo,tanquam vere confubftantiali.Ow»« honor &glo •
WjDeo patri,in vnitate Spirftus faprdi: qui ex pâtre filioq;
proccdens.vnitatemDeitatis polfidet cum pâtre & fijio.
Infinuatur itaque nobis, in pâtre audoritas, in filio, nati-
uitas;in Spiritu fando.patris filriq, communitas,in tribus
perlbnis,a:qualitas. Per omniaftculafaculurum ; Hic certe
fimpliciter lunr acci^tnda feculaftcukrum, donee præ-
! lens pefueniat ad finem, ôc lucccdat futuium làeculum
quod non habet finem, vbi Déus videbitur & laudabitur
fine fine. Amen, autem,quod ab omni Eccleliarelponde-
tur; interpretatur, verum. Adiungit autem Sacerdos, ad-
huc : Ôremus. Etorat Ecelefia cum Sacerdotc,no voce lèd
corde: quia etfi filentiiim eft»tamc clamat pedus in aurib.
Dei. Pr&ceptisfalutaribus momtulioc præceptum nobis eft
làlutare; id eft,adfalufcm noftram proficiens: quo,nos,v-
nigenitus Filius p'er iauacrum regenerationis &{piritum
adoptionis,Dèi filios effedos dicere monuit. Et, non hu-
mana lèd Dhtina injlitutioneyt Deoaudeâmus dicere, tâter
noJler,infotvcmiitdicens:ficvosorabitùtPaternojler,8iCC.Diuina
ligibile,efle in elcâa & rationabili creatura, Angelicafeik
& Kumana. Fit ergo &in ifta oblatione-aliquid ineffabilc,
vt.per Angelica minifteria,tanquam de fublime altari, di-
uinæ maieftati ofFeratur,cum,aftanribus miniftris coelefti-
busjChriftus vr oblata confecrct adeile credendus eft.
Vnde beams Ambtofius : nondubites Angelum aßißere ( in-
c[\.\k)quando C hrißus aßißt,Chnßus immolatur. Per hæc my-
fteria,corda fidelium.omni benedidione coelefti replet &
gratia, tribüens corporibus caftimoniam>metibus ndem,
cogitationib.puritatem. Memento etiam Domine fanutlorum
famuUrumq3tuarum,&eorum qui nospracefferunt cumfignofi-
dei & dormiuntinfomnopacis: Orat pia mater Ecclefia, pro
defundis fois & eös fecræ oblationis interceflione cotn-
mendat,cerriflimc credcns,quia languis ille pfetiofos qui
pro multis^ffufoseft in remiflionem peccatorum, no fo-
lum ad felutem viuen tium,fed etiam ad abfolurionemva-
leat defundorum. Prara-dant enim fidelesde corpore ex-
euntes ad Dominum,led no præciduntur ab Ecclefia.quia
pcecedunt cum fignö fidefquiaaqua & Spiritulàndo re-
nati,quia cruce Chrifti fîgnati* Dormitint autem,tanquam
verein refurredione fufeitandi-i«fomnopack, quia ab hu-
manitate Chrifti &Ecclefiæ,nec per hærefes nec per mor-
talia crimina feparati font. In quibus & lî aliquâdo fuerüt,
tamenperpoetïireniiam lànati fon t,&,perorationem Ec-
clefiæfcui diânmek,quedcm^foluerk,epit fotutum)teoen-
ciliati& redemptionismyfterio fociati'vtiq; in pace obier
runt,mlferateillo qui non vult mortem peccatoris. Neq;
cnim piomm anima: defundorum feparantur ab Ecelefia,
alioquin non ad altare fiereteorum memoiiajin copfecra-
tion?corporisChrifti.Poftilla ergo verbaquibus' dicitur:
InySw«o/wc»,vfosfiiitantiquorum, ficutetiam vfqj hodie
Romana agit Ecelefia, vtftatim recita rentur ex Diptycis
(id eft,tabulis)nominadefundorum atq; ita.poft ledioné
notninum,fobiungerentur verba fequentia :Jpfis ( videliç.
quorum nominanumerantur)& cæteris. Omnibus in Chri-
fio quiefeentibus,indulges locum refrigerij,vbi non fentitur ardor
poenaruifi.lKf», de quadicitPlàlmifta: Placedm coram
Deo in lumine viumtïum. Et pacis,In qüaanimæ fandorum
requiefeunt: vt èttylüiautem funtinpace. ïtobis quoçfapeccato-
ergoinftitutione informati, non praîfumptionistemcritate,
fedobedientiæpietate,prçfumimusdicereDeo
Pârri; Pater nojtèr quits in coelis. Hæc autem oblê ctatio;ora-
tio Dominica vocatùr,quia earn Dominus dbeuit , quan.
do Difcipulirogauerunt eum vt doceret eos.qualiter ©rare
deberent. Quibus iplè dixit,* non eflneceJJeyVtmultutnlo-
quamiiïi oratione,quia DominwDeus omnipotesfitt quidopusJiit
antequampeiatù eum. T unedixit illis:C##î or at is dicite,Pater^
nojler dicitur à patrâdOjtd eft,perficiendo. Qiû êrgo patré
inttoca»Deumj fe debet præparare,vt filius eius dignüs fit
vocari.Quodfiiniuftevocateum patrem;proiplâinuoca-
tioneiniulla.fopplidum rccipict: Sicut n. filius imitatur
bonum pattern,pro iplà inuocatione, vt ,llâac imitatus eft
Abraham,& Iacobjlaac: ficnosquiDeum Patremyocamus,
vtbonifilii,lànditatéilliusimitaridebemus,vtfimus
làndi&imma^ûlati,iuxta quod iplèdicit-,Sanftieftote,quia
ego fandus fum Dominus Deusvefter. Primû fuit.Dcus omni-
potens,paterIudæorû, iuxta q,iplè dicit pet Prophetam:
filiiu meusprimogenitus ïfrael: Et; filios enutriui & exaltaui,ipfi
autem Jp reuer unt ww.Scd quid fadum eft: Defiit eorum pater
elfe; propter infidelitatem'corum,nofter autem, propter
fuam milericordiam > fadus per. fidem & dilcdio-
nem,cui fopplicamusquotidie.dicentes: Pater nojler.Pater,
d'uobus modis-dicitur Deus omnipotens: vel quia,pa-
trauit nos, id eft, creauit & côpegitin vtero matrü noftra-
rum, ex carne & anima, ex lèminc viri 5c foeminæ »cum
nondfemus: vel quia fecit nosrenalci ex aqua & Spiritu
I laiidoi cum perditi efiemus. Prima natiuitasfacit nos fîribui
famulis r««r licet omni tempore,peccatores noselfe, I lios prsuatiCacionis . fecuuda, reconciliationis cum di-
ex corde debeamus cognofirreitunc quam maXime con- mifla font nobis omnia peccata, & ongmalia & adualia.
fitendü ef»t jCum in i1l1l o kRe ro my. fnt e. r.•i o. celebrat_u_r_ r_e_m_:i mfli „o - r \.a P f-ilm ifti d i r i rH ^ n : si. afcrndero in c alion.
nis gratia, indulgentia peccatorum : &cum humilitate &
contritione cordis dicere debemus Deo, Nobis quo^pecca-
toribus, nô de vllis noftris meritis, fed de mult, tudine niifera-
tionumtuarum Jperatibus,partem aliquam & focieiatem don are
digneriscum tais fanélis Apoftolis&martyribus,8cc. vt quibus,
pro modulo noftro, fociamur per communionem fidei,
quorum memoriam veneramur, in quorum çômunione
& vnitate hæç my fteriaagimus.cUm ipfis focietatem bca-
titudinis æterçæin future accipiamus. Inira quoru nos con-
fortium rioaftimaw merii ïfed venta qua fum us Urgttor admitte:
id eft,y t Dei nos pietas inftruat,introducat,petimus, vt nô
- noftri meriti çftimator,lèd veniç fit largitonvt qalàndorü
fociètati per meritu non polIUmus, per inaulgéciamcon-
iungamur.In fine autem orationts,Pgr Chrijium,per que hoc
Qui es tn coelis. Pfalmiftä dicit Deo; Si afeendero inccelum,
tu iUic es,ft. defeendero ad infernum, ades, etiam ft potuijfet fieri
vt habtrem pennas érvolarem in extremes partes mar is,illic te
inuentrem: & Dominus, per Prophetam; Caelum&terram
ego impleo. Altiornamque eft coslo,profundiorabyiro,la-
tior terra, longior mari. Et fic,eftvbique,per plenitudi-
nem diuinicatis fax Sé non per extenfionem;q\urc ergo,
fpecialiterdicit fe efle in ccelis?Quia per ccelós intelligun-
tur Angeli& homines iufti»in quibus maxime Deus habitat,
iuxta quod feriptum eft: Anima iuflijedes fapienrta eft.
Pater noflerqui es in ccelif: id eft,qui habi tas in A ngelis, quorum
habiraculafont cosli & homines iudi.Santtificttur nomen
tuum.Nömcn Dei,per fe, lahdu eft:& quare nos dicir
j mus,Sanäificetur nomen tuu? Quia qn renati lumus ex aqua
Sc Spiritu S.tempore bapeifinatis,in nomine Dniomnipo
E
F
Matt. 6 a
»Vuljiitt
.diclo !/ffi fie, 0ÔI8,
Inoliteatl;
■[turn looi l&c.
G
lAatt.i.'
ZiuiM
Ltui.lU{
u.
■ H
MM
[ mtb. »
^Snam,
• co|ctfp»omri«s nto
i Chrifti, CÖ-
•“ynicarè.^
° polfintl
tenriS’fomus" landificati,dicente presby tero, Baptt^o te in
nomine Patris &filif & Spiritujftnäi : eo ergo precamur, vt
iliafanditas quæ fada éftin nobis,tunc in baptifmate
per inuocationem nominis Dei, ilia permaneat in nobis
inætcrnum,vt non polluamus earn, fed fempeç fimus
fandi, vt ficut tunc elfedi fuitnus landi, ita in perpetuo
landi maneamus. Vel aliter, SanSlificetur nomen tuum .•'In-
teliigatur à nobis quantæ landitatis fit no men tuum: id
eftjfendaimhabeatur jn omnibus operibus noftris, vtdu
tuam fenditatem coIimus,peCcare timeamus. Vèlaliter:
eft modo aliquis Chriftianus bonus qui fecit bona opera?
videt hoc aliquis Paganus autludxus & dicit, Benedidus
Deus qui tàtem feruum habet, tunc nomen Dei fendifi-
catur.id eft, laudatur per ilium bonum Chriftianum. Et é
contra eft malus: vider eum paganus, mala óperari, Sc dicit;
Certe ecce malus Chriftianus /-Si enim non femus
boni, nomen Dei blalphematur per nos, iuxta quod Paulus
ait; nomen Dei blajphematurper vÊjn Gentibus. Nos aute
precamur vt fendificetur nomen Dei:ideft,laudetur&
glorificeturin opere noftro. Quicquid boniagimus, ad
laudem eius refertur; quicquid maliagimus, ad eius con-
tumeliam. Adueniatregntm tuum: Deus omnipotens fem-
per regnat in caslo & in terra , & nos nefeimus modo quarter
regnat,idcirco precamur vc veniat regnü iliius. Quid
eft iiludregnum Dei? Æterna bearitudo, de qpadidu-
rus-eft eledis, venttebenediftipatrismei, See. Hócregnum
precamur.- E t, qui ergo precatur vt veniat dies iudicii,val-
de debet præparatus elïè.Velaliter:Deus omnipotens regnat
in cledis fiiis, per fidem, ipem, & charitatem & caetera
bonâ:&è contra, diabolus regnat per luxuriam,per
ebiiewtem per odium, & cætcra mala : idcirco precamur
Deum,vt ipfe regnet in nobis per iuftitiam, no diabolus,
per peccatum. Etat voluntas top*ficut in coelo & in terra: Sicut
i«v#/ö,ideft,in Angclis qui nunquam peccauerunt, tua
voluntas bona eft,ônllbrum officium acceptabile habes,
fic fiat voluntas tua in hominibus in tetra, vt illorum officium
placeat cibi fimili modo.Vcl alio modo.Per chelum,
inteliigimr DominusIefos Ghriftus,perterrara,landa
Ecclefia Scimusficut virdiftatàmuliete,&fiCutcoelum à
terra àqub accipic terra bmném vbercate, lie & fenda Ecclefia,
quicquid boni habet.àviro luoChrifto accipic,iuxta
quodferiptum eft,omnedatum optimum& omnedonum
perfeótum, defurfum eft. AdDeumpatrem dicitur, ficut eft
vqluutas tua in coelo, ideft,in omnib9 iùftis:ita fiat in ter-
ra,idcft, in Ecclefia quæ eft corpus eius. Vel ficut eft voluntas
tua in coelo,id eft,in omnibus iuftis:ira fiat in terra,
poflunt dicete cum Genturiône Domine non finit dignusvt
intresfub tettum meum, hodie, intrabis alia die. Sunt etiam
tales qui nolenteslt foa iniquitate recederc ,.abftinent fe à
corpore 8C (anguine Domini, caufe humilkâris, talibus
prædicans B.Auguftinus dicit, Fratresplacet mthrhumilitas
veflra.quitimetis accedere ad corpus & fingiut mt Domini ,fed
melius effet vt ab iniquitatibus vefiris medcretis, vt mundi ejficii
per panttentiam, corpus & fanguinem Dominifunmetis : quan-
diu nonacceditis,non mibi placet. Dicamus aliter .Panem nofirü
quotidianum: Per pané,poflumus accipere diuinaeloquia,
feientiam legis,6é Prophetarum,pfelmorum,& Eùâgelii.
Panenoftrum quotidianu d.t nobis hodiedd elhomni tépore vi-
tæ noftræ,refice nos de dotfcrina fonéfcarü feripcurarii:quia
ficut corporeo cibo reficitur corpus, fic (pirirali cibo refi-
cituranimaadamorem &agnitionéillius. Etdimittenobis
débita nofirdficut & nos dimittanus debitoribus nojlris: Débita
intelligutur hicpeccata.Duobus vero modis fomus debi-
tores Dei.autfacieridoeaqipfeprohibuicfieri àucnÔ fe-
ciendo qiuflîcfieri-.lpfe dior in EuangeIio:Df//^«/>roA:i:»»
tuum ficut teipfum, ScDominum tuu, ex toto cor de,tôt a anima,
totavirtuteJHos non diligim9proxiihum,(icucipfe pcepir,
neq; Deum.E«:go debitores fumus:id eft péecatores. Iplè
(licit; honora pâtre tuum & matrem,v1fislongauus fitper terra:
nos non fecimus hoc: ergo debitores fomus,id eft,pécca-
cores.Hæc finir q præcepit Dominus fieri : non occides -, non
adult trahis,™)fur turn facies, non periurabü: nos fecitnus ralia»
quæ Do aiin9 prohibuit fieri:d ebitores fom us. Hic admo-
nemur.&quid petamus & quid faciamus vt accipere me*,
reamur. Et ne nos inducas in tentationem: Perimus ne deferci
ei9 adiucorio,altcuicêrarionivel côfentiamusdecepti,vel
cedamus afflufti. Sedlibera nos à matofilic admonemür co-
gicare,nondum nos eflè in eo bono in quo nullü patiamur
malü. Quæ petitio; ita late patet, vc homo Chriftianus in
qualibet tribulatione confticutus, in hoc getqjtus edat,in
hoc lacrymas fund at in hoeexordiaturi in hoc imoretur,
ad hoc terminer otarionem.^!f»en: fignaculum dominicæ
orationis,q> încerpretatur, vere, fiue, fideliter. Atteftacio
eft veritacis, quod ex Apoftolica traditione ét adcæteras
orationes comuecerclpondet Ecclefia;ficut Apoftdlusàd
Gorin t hios feribit, dices:/ benedixeris [pirittt, quifuppletiottt
idiot £quo modo dicit Amenfuper tuam beneii£lïonèm?qùoniam
quidem nefeit quid dicasl Ex qûo oftendit.non polie idiotam
telpondcre verum elle quod dicitur,nifi ante intellexerit.
J o ft orationem' Dominicam, quam (ad contémplàrioné
perfetfti myfterii) to ta ad Défi fondit Ecclefia, fequitùcin.
conclufione eiuldem orationis, Sacerdos 6cdiciv.Libera ms
quafumus domine ab omnibus malis,prateritis,pr<tfentibus,&fu-
f«w:In qiiibuffverbis* mala præ'terita quibus liberarkieti-
mus,peccata, noftra tranfada intelligenda font; quorum*
ctfiadfcioiatn cellàuitiu nobis,ramé reatus maner,nifidi-
uina indulgentia deleatun V nde admonet feriptiira, dices;.
Fili,peccajliï non adiieias iterumfid & de prateriiïs deprecare vt
tibi dimittantur.Mzh vero præfenria,quia quotidie pecca*
mus,"idie neceflè habemits dicere, D imitte nobis débita
id eft,in peccatoribus; vt&ipfi valeant cibi placere p poe-
nitentiam. V clfiat voluntas tua,ficut in coelo'.hdc eft ,inme-
tibus noftristita fiatin terra,hoc eft,in corporibus. Panem
noflrum quotidianum da nobis hodietPan,Gcxcc* Latine,fefM
vel-omne dicitur : & ab eo quod eft, pan, deriuatur panis.
Et idèo,per panem, intelligcre poflumus omnia neceffi-
ria tarn in cipo quam in potu,in veftimento, omniq; fob-1
fidio temporali. Panis quotidianus dicitur ,quiaquotidie
neceflarius nobis eft. Panem nofiruin quotidianu da nobis ho-
diedd eft, omnia quæ nobis font necellaria tarn ad vidum
quam ad veftitum tribue nobis hodie,id eft,omni tempore.
Vel aliter, Panem hie polfumus intelligere, corpus &
feHgfonem Domini.de quo ipfe dicit alibi,nifiquis mundu-
cauerit corpus me urn. Precamur itaq; vc det nobis carnpm &
fenguittem fuura ad mnnducandum, vt per illud qubAvi-
fibiliter fumimus.illud quod non videmus in nobis fofei-
pece poffimus:id eft ;Deum omnipotentem, iuxta quod
ipfe dicit, Quimaducatcarnem meant & bibitfanguinem meu,
ipfe in me manet& ego in ewm.Illudquod dicitur,hodie,non
poflumus teferre generaliter âdcorpus &fenguinem Do-
mim,quiafonttales qui non pplTuncquoridiccommuni-
care:nam,aut aliqua difeordia cocraproximum comma-
.culati,aut nodutnali pollutionc coinquinati homines,
luntqui nô poflunt femper efle paratife centra v-fouttafes
quçquotidiepoffont communicate. Illis coriuenit quod
Dominus dixie Zachæo, hodie in domo tuaoportetmemane-
»y» & quod lufcepiceum gaudes in do mum foam, quiailli,
tales j cum gaudio debent corpus & fenguinem Domini
n ^ngre.Illiveroqui quotidie non poflunt eommunicare,
noftra, poflantincëlligiquoridianapeceata noftra, &
inanimoaccidentes læpe diuerfi languores, Siafflidiû-
nes in cofpore* & excrinfecus irruentes inmimeræ éala-
mitates^t femes,peftilentia,gladius, & cætera huiufmodi
përicülà. Quæ omnia quotiefeuiïque patimurf eitls débe-
mus impk)rarcauxilium,quSR>lus, foa pietaté, & animas
&corpora çurat,ôcuouit quando filius quos ad hæredita-
tem æternani præpatat, Sc flagellum correptionis &'dul-
cedinem confolarionisadhibeat. Futura etiam mala quid
aliüd intelligenda font, riiû quæcùnqué nobis aceidere
poflunt, feluti &paeicontrariaj lîue per tétationes diaboli,
fiue per aduerficates & miferias làeculi? Et maxime,ilia pro
quibuseffugiendis præcipue orate debemus; vt libere-
mut à ventura ira, à daninatione æterna ; quæ fine dubio,
malis confiât eflè futura. Orat ergo hic fecerdos, immo 8c
cum iàcèf dote Ecclefia, vein fine orationis Dominicæ di-
£lum efifeditbera nos d mala,ita. nobis per Dei miferieordiâ
præftetur vt liberemur ab omnibus malis» id eft ; qitæ no-
bis vëliri præteÿco acciderunt ,velinpræfentiaccidunti
vel in futuro aceidere pofle formidantur. Vnd e 8c Domi-
nus fefens' fragilitatem noftram pericülis conftitutam,
E
Mars. 8.8
F ^
E x o d .z è r
Ephef. 6.
Zz 4 miferi