
Dan. ï .
B
C
8O4 ... _______
'Has iimemion« Moyf. & Aaton Uorçinus vindicaüit, ga
l in ictram ptomiflionis non pcrduxlt.SeJ quia hoc in hg -
tacontingehalconuenienriu»accipiamus,tribulation«i«c I conttadiüioncsplurimas quas pafli (pntmpopulo lllo.d- J
fevindidfasDomini.qagrauiseftmiilturan&simquM
inftclcliuni. In Samuele quantum ad humanu oculu rntul I
fuit,qûodvIcifccndûe(Icuquiaàpuetmaintemploinltra-i
iluSsih téplo Domini hair in veritate. Scd quonia vnicuiq» |
attifici in aidificio fuo quod ttiam alns bene fattuvidctur,
elle maid apparel, poilumus dicere quod Dominus cuius
ioculis omniapracfnnt,chain Samuele aliqmdcomgendu
videbatmanullus eft iraûn&us,« omnino careat peccato.
ExdlttiDommu Daim nejfrü.q.d. Quandoquidé omnibus
propiciaroceftDominus,ergoexalrate DominuDeu no-
fti a & t i. rtte c d in mmtlfmlh cm, in C hnfto videlicet,.
'qui mons pnecifus eftde monte fine manibns conciden-
aum. Vnde in Daniele : Vide Uf idem prmfum de monteJmc
numtm,& treuil in moment magnum.n mplemfaaem u rn.
I11 hoc monte adorandus eft: Dominus,quoniam lpleelMo-
ininus Dens nojlor.
D
Pfalmus in confcfîîorçe* X C IX*
S Vbilate Deo omnis terra,(irttitè Domino in latitia.
Introite incojpcâu tins in exultatione. Scitote quo-*
niant Dominas ipfe eft Deus,ipfefecit nos,& non if ft
nos. Populos tins & onespafcua eius,introiteportas
eius in confefsione : atria tins in lr/mnis cqpfitem ini
i!li, Laudate nomen eius quoniamfuauis est Dominus: in aternum I
mifcricordu eius,&vfque tngeneradorn & gtnerationem veritas
eius. ' . «
■ Pfalmus in confeflione. In hoc pfelmo eft vox prophets,
hortancis ad latidem Deo referendam pro beneficus
ptiftinis, human© generiexhibitis>&dicit: .
1 vbilateDeoomnis terra. Poteft continuarifuperiort,vbi
■ ld iû um e ft, Quoniam fan&us Dominus Deus nofter.
QaAveiub.lateDeo omnis terra.<\.d. Ad laudem Dei verba nô
iulncmt,fed iubilatione opus eft vc tantü in Dominogau-
deatis quantum verbis explicare non poteftis. Nota quod
dicifeomnis terra:quiaquivbiq; feminauit bénediâione,
vndiq» quærit iubilationé.&neceflè fuit vt vndiqj leminar
rec benedi6Honc,quia Adamvbiq>femihauerat confufio-
nem.Semiuauitn.in quatuor partibus mundi conrafio-
pem.q» noraturin nomine fuo, fumpto à principalibus li-
teris quatuotnominum,quatuor principalium plagarum
mundi. A, prima litera eius ncminis,ab ai»™*», quod græ-
ce fignificat orientem,fumpta eft. D.litera, quæfecunda
reperitur in nomine ipfo, fumpta eftà , quod grae,ce
notât pccidentem.^, quod tettiumlocumnbtinet, fumitutab
quod fignificat feptentrionalé plagâ.M.quartuni
locu obtinenSjiumitur à ^foi^**,quod fignificat me-
(, ridûnam plagam. Semite Domina tion in triftitia, fed in lati-
%u.i.in mentis hilaritate. Et metito ei feruiendum eft in Ix-
^itia,quia.feruitus Dei eft- libera oui non ferait necefïïtâs,
fedekaritas. imroittinconjpeftu eius tn exultatione. Di&um
eftad ûmrlitudinem principü,quia principes ante conlpe-
ü ü fuum ponere ülos folenc ,qui eis feraiunt ad placitum
fuum, V cl Cic,lntreite in conjpettu eius, i. confcientiam veftra
vbi ipfe con(picit,mundatc: vt eamfordibus euacuetis, Sc
virtucummoribusadornetis. 2xfiitotequoniamipfeeüDo- (
minus Dm nofter,fàciens vos lêruire in laetitia.i. fibi iubilare.
Et ipfe fecit nos,&non ipfi nos. Quod nos ipfi in nobis fe-
cimusjhoc damnandum eft:quod autem ipiè fecit,hoc ve-
re falutis.eft,& ideo populus & ouespafetu dus, introite portas
eius in confefsione gemebunda: quiaquivultad eumintrare,
nccefie eft vt confitendo gemat peccata fua» Hoc enim dc-
bctclfe initium introeuntis ad eum. quod dicit, Introite
i portas eius in confeflione. & atria eius i. ccdefiàm eius in-
grclfijiam confiteminiilliin hymnis. i. in laudabili confeflione
confitemini illi, & tandem in futuro laudate notnen eius,
quoniam fuauis eft Dominus , id eft, reparatio aütiqui lapfiis,
fada per m fieri cotdiam ,ert in sternum durabilis.c^ veritas,
id eftjcompletio milèricordia? promilbe,
eft tn generation, &gener#~
tïonem.
P PfidmusipfiDauid. G.
ifericordiam & indicium cantabo tibi Domine.
Pfallam & inteüigam in via immaculata, quan do
ventesadme.Perambulabamin innoCentiacordis ,
mei,in medio domusmea. N on proponebamante
oculos meos reminiuftam,facietesprauaricationes
odiui. Non adhafit tnihi corprauum,declinantem à me malignant
non coçnofcebam. Detrahentemfecreto proximo fuo,huncperfe-
quebar. Superbo oculo &tnfattabili corde, cum hoenônedebam.
Oculi met àdfideles terra, vtfedeant mecum: ambulant in via tnt*
maculata, hic mihi miniftrabit. Non habitabit tn medio dénié
mea qui facit fuperbiam : qui loquitur tniqua, non direxit in con-
Jpectu oculorum meorum. In matutino interficiebam omnespecca-
tores terra,vt dtjperderem de ciuitate Domini omnes opérantes ini-
quitatem. « . . . - , ,
Pfalmus Dauid.Voxeftcapkis no itriinh oc pialmo>do-
centis ne quis propter mifericordiampræfiimat de impunitate
peccatom quiafèquituriudiciu:nccquifquain melius
mUtatus,exhorrefcatiudiciü.quoniam præcedit mife-
ricordia. Hæcduo mfièricordia He iudicium, folentinho-
minibus efle mutabilia:quia multi mfièricordia viéti per-
dunt feueritatem iudicii:& cum aliquando rigidum volüt
tenère1 udicium,amittunt mifericordiam.' Chriftus vero
nec propter mifcricordiæ bonitatem perdiditiudicii leue-
ritatem,nec propter feuere iudicandû poftponi mifericor-
di* bonitatem V fed vtrunque euftoditfine commutatio-
ne. Nunc enim eft tempus mifericordiæ, quandoque veniet
tempusexercendi iudicii.ôc dicit ;
A /f tfericordiam & iudicium cantabo ûbi Domine, pfallam &
IV-i inteüigam in viaimmaculata, quando venits ad me,iQ -d
Domine pater jnfièricordiam quam perme mundo exhl-
buifti,& iudicium quod per me fadurus es quandoq;, câ-
tabb,i. meis notificàbo* & hoc tibi. i. gracias tuæ, & non
meritisattribuam. Pfàllam &intelligamii.intelligenter a.
gam in via immaculata. i. poflcüs, & hoc non per me, (èd
&eo,quiatuveniesadme. i. verbum tuum mihi homini
perfonaliter vniendo. perambtilabam in innocentia cordis
met, in medio domus ww.q.d.Vere ad me veniiti,quiaex hoc
quod ad me venifti, perambùlabam in innocentia cordis
mei,id eft, in corde innocenti. & hocin mêdio, id eft, in
firma confcientia mea,quæ domus dicitur,firmumvidelicet
recepjpculum. In hac domo fl quis male habet,nuiquâ
benaÉiabebit. Si quisautempurgatam habet confcienti-
_am luamjetfiexterius vndique male habet, tarnen fi ingrediturâd
confcientiam fuam,inuenitfibi requiem. Nota
quod dicit,perambùlabam. Perambulabat in innocentia
cordis,quia tam adinimicosquam adamicos extendit la-,
titudinem charitatis. Non eftenimverainnecentia, nifa
talisfit quæ nec fibi necalterinoceât* Nocet fibi,fi contra
inimicum odio accenfus fuerit, etfi nullum damnum ini-
micointulèrit. Quod dicit, Perambùlabam, id eft,vbiquc
ambulabam* & hoc ininnocentia non manus tarnen, fed
& cordis mei. & hoc in medio domus meæ,ideft,in con-
feientia mea,licet hominibus aliter vifum fit. Poteftetiam
de membris'dici, perambùlabam in innocentia cordis mei,
in medio domus meae,id eft, in illis qui dicuntur mçdii &
firtnioresin domo mea, id eft, in ecclefia mea. Vel poteft
etiam referri fuperior verfiis ad membra, fic: Mifiricordiam
& iudicium, id eft, ^iam affedioncm quam habuifti erga
humanüm genus. & iudicium verum, vt creatura videlicet
feruiat fuö creatori. Cantabo, id eft, cantabunt tibi mei
ô domine,id eft,gratiæ tuæ hocatrribuent,non mentis fuis.
Veltibi cantabunt,quia de mifericordia tuapræfiiment.
ita tarnen,vt deiudicio tuo fatagant, itavt paratiillttd expedient.
& pfallam,i.plallent mei & intelligentsquianola-
biis tantü,fed & finc& vita pfallent,habentcs fpiritum la-
pientiæ & intèlle<ftiis,in via immaculata f pofiti.& hoc tue
quando til venies ad me,id eft,quando mundo per me mhotefees.
Cantabunt,pfàllenc &inteiliget,^ hoc ex populo
meo. Quia ego prius perambùlabam in innocentia cordis
mei,in medio domus meæ, non proponebam ante oculos
meos, id eft,beneplacitum hzbm.reminiuftam,
fadlum quodlibet .facientes præuaticationem odiui ,• ldetl i
In Pfalmes Enarr at tones. S o f I
Stiatth. il
' Ö
rMXSS:
prjruaricarorestam fcriprælegis quam naturalis odioha-
bui,in hoc quododio habendi étant. Non adhafit mihi cor
prauum.i, corkvia redia diftortum, non placuit mihi, licet
aliquando conuerfàuts eflèm ciira.hominibus pèruerfe
agoncibus Déclinantem autem a W?,tdeft,à mandatis meis
noncognofcebam dignatione , licet eum cognofcerem ani-
madueruone irx'.detrahentetft etiam fterttoproximo,fuo hunt
perfequeba? in hoc quod perfèquendus ©rat, Vccui prius
eracdecradlor.ficretamacot.iuxtaillud: Sipeccaueritmte
frater tuus, corripe eum inter te&ipfum folum> Superbo oculo
& infktiabtli corde, cum hocnon e deb am. Duo notamur hie,
fuperbus & auarus. Auaro enim fèmper eft cor infatiabile,
ficuti fuperbo ocuius eft elatus, & non humiliter inclina*
tus: quorum, -videlicet fiiperbi&auari, eftcibusimpie-
tas & iniuftitia.Hoc dbo non vefeunrar illi,qui piumcoi
feabentin domino,quià cibus eorumeftiuftitia. Vndeil-
lud, ÈeUti qui efurtunt &fittunt iuftitiam, quoniam tpfifuturx-
buntur. Vel adiiteram poflùmhsiegere, fi ad membra vo-
himus referre. quod dick, Superbo oculo & infatiabili corde,
id eft,cum hocnon edebant mei. Vnde Paulusi St quit non
obedierit ftrmontbusmftris, bumper epiftolam nobis notate, &
cum eo non commifceamm: non vt inimicum eum habeatis,ftd
vt fratrem eunHorripiatis. Et alibi ,CumbuiufmoAi net ahum
■ fumere. Veific, Cum hoccibum edebam voluntate, licet
adlione. Recepit dominus peccatores , 8c manducaak
! cumillisjfedin voluntate nonconfènfit. ip(è enim tantum
cum eis comedit ad correâionem illorum. in hoc
enimiemagtftrum oftendit, -cum ad eorum correóHo-
nemcumiUis comedit. Oculi mei adfideles terra. Quafidi-
cat : Superbos&auaros concempfi. oculi autem mei, id
©ft, refpcâus mifericordiæ meæ,eft ad fidele« cèrræ.id eft,
ad filosqiM fideliter terrenitatem fiaam colunt. Et quid
hocillisf Vt tandem fedeant mecum in regno raeo, Ambu-
)ansin*'ta immaculata, Inc mihi irtiniflrabat. Sed qui facit fit-
perbmn non habitabftin medio domus mea, id eft > nonplace-
bit cordi meo, velnon habitabit in ecclefia mea. Qm loquitur
iniqua,non dirextt CeinconJpccht oculorum meorum. Et
quid ta ndem de iliis ? in matutino interficiebam opines peccatores
terra. Nox eft quandiu agimus vicam iftam cranlko-
riam, in qua permittuntar impg cum impiis viuere. fed
veniente matutino, id eft, omnium refurre&ione, in qua
terminabitur omnis tenebrofitas no<ftis, interficiencur
omnes peccatores.&qua interfeâionefintkiteificiendi,
fiibiungit : Vt iijperdercmde ciuitate dorntni omnes opérantes
iniquttatem. Nam interfeâib peccatoru m, cri t feparatio à
coneregatione fideliumvquod tancent, quando agni fe-
parabunturab hcedrs. Velalker, in matutino mterftcie-
bam omnes peccatores terrai Matutinameft principium
diei.In principio aartem interficiendi (ùrït omnes pecCa>.
tores terne > quia furgente illiciro mom ex fuggeftione \
diaboli,interficiendi fun t peccatores^terra?, id eft, diabolus
& angelicius remouendifiint i nobis, ne vfque ad a- ;
8lum iniquitari s nos perdneant, à quorum fuggeftionefl-:
iiciti motirs furrexerunt in nobis. Quod dicit, tn matutino
interficiebam, id eft,interficiendosefle putabam omnes
peccatores terræ, vc fic dfiperderem, id eft, mei difperde*
rentdeciuiratcdomini, id eft, de anima fhaiufta omnes
opérantes iniquitacem. Vnde ferpenti dioitur. Mulier-confer
ct caput tuum. Caput ferpentis conterkur, quando illi-
cici moms nead adtum perueniant, interficiantur. Vnde
illud. Beam qui tensbit ér allidetpanades fitos adpetram.
Oratio panpùrrs'cüm anxiaretur, & coram
, domino eflimdit precem
ftiam. C i.
Ominc exaudi orationem meant,& chmorutetu
ad te ventât. Non auer tas f adem tuamamr.in
quacunque die tribulor, inclina ad me aurem
turn. Inquacunquedie muocauente ,velodtct
exaudi me. Quia defeeeruntftoutfumus dies mei,
-& ojfa meajtcurcremhm aruerunt. PetcuJjusfttmvtfcenum, &
nr un cor meitm, quia obhtus film comtiere panem meum. A
Voce gemitus mei > adhafit os meum carni mea. Similis fit ft us
fumpelicanofaUtudinisffaftusfum Jicutnyfticoraxin domutho
Vigilant, &faftusfamficut poffer folitariusin tefto. Tot a die
exprobrabant mihi inimici met : dr quilqudabantme, aduerfu
meiurabant. Quia dnerem tanquam panem marplucabam, &
poculum meum cam fietu mifiebam. A fade ira indignadonis
taa, quia eUuans allififti me. Dies met jicut vmbra declinatie
runt, & ego Jicut foenttm arm. Tu autem domine in aternum
permanas, & memoriale tuum in generadone & getierationem.
Tuexurgensmifereheris Sion, quia tempus miferendi eius, quia
venit tempus. Quoniam placuerunt ferais tuis lapides eius, &
terra eius miferebuntur. Et timebunt gent es nomen tuum domine,
&omnesreges terra gloriam tuam. Quia adificabtt domt-
nus Sion, &videbttur in gloria fiua. Rejpexit in or at mem hu-
milium,&non Jpretntpncem eorum. Scribamur hacingentra-
tionedltera, &populus qui creabitur ,laudubitdominant. Quia
projpexttdtexceljofanfto fuo, dominus de ceelotn terram afpexit.
Vtaudtret gemitus compedttorum, vtfolueretfilm interempto-
ntm, Vt annum tent in Sion nomen domini, & laudem eius in
lerufalem. Intonttemendopopulos in vnum & reges, vtferuiant
domino. Refiionditeitn via vimttisfua, paudtattm cher urn meorum
nttneia mihi. Ne reuousme in dimidio dierum meorum, in
generadone eigener ationem anni tuu Initio tu domine terram
fundaftt, & opera manmm tuarum firnt call. Ipfi peribunt,tu
autem permîmes, & omnesficutvefiiment urn veterajcent.Etfiatt
oporto turn mutabis eos, dr mutabuntur : tu autem idem ipfèes,
dr armi tut non defident. Eilij firuorum tuorum habitabunt, &
Jèmen eorum in feodum dttigetur.
O R A T I O P A V P E R I S C V M
anxiarus fuerit, & efluderrtpreces&
orationesfuas domino.
Pauper ifte tains oratioin hocpfirlmo notstur,-eftfile
■de quo dicitur : Qui cum dûtes effet, pro nobisfallus eft pauper.
Dinesin-æqualitace pati-is regnans : fed pauper fa&us eft,
quando verbum.quod in principio erat apud Dcu m,for-
mam ferai accepk, in qua nos à peccaris redemit. Ex hoc
paupcie fiint o mnes diuitiæ noftræ, tam interferes,quam
exteriores. Ab eoenirn habemus aurûm, argentum, cæ-
terafquepoffeffioncs. Abcoetiam habemus interferes
diuitias, cafticatem cæterafque virtutes, quibus diuices
fiuht fideles. Quod dickur pauperifteanxiatus îèflflfe,non
exfe habuit anxiari, fed ex nobis, pró quibus ©arnremafV
fampfi t,cr uci'figi q qe v olu i t :pro qui b a s etiam in h oc pfal-
moorat, vtiliuc ducantur per gratiam , vnde cecidimus
per primi parentis inobedientiam. Hunc anxiatum pro
nobis quilque a trend at, & anxietur , confide ta ndo in
qoanta gloria in Adam creatus effet,8c ad quantam per i
eum cccidic miferiam. 8c hoc aferendendo, coram dome- ;
no,non coram hoimuibus, oftendatprecemfuam.
Omine, exaudi or ationem meant, dr clamor meus adte ve-K
mat. In'hac oratione capitis noftri, qusdam attribu-
unratfùæperfbnæ.quædam noftræ infirmitati conueni-
unt Et dicic'ficÆ>omine pater exaudi orarionem meam,id
eft, meorâ,fàâam pro pérfeuerai«:iavirtucuhi.'& clament
meus, id eft.irremifla operatio meorum,ad te veniat.Cla-
mor accipitur&in bono,8cmmalo.in bono, vt dfelum
eft Moyfi: Quid clamas? In m ilo, vt illud : Clamor So domo-
rum ventât ad me. Et Paul us, Auf.ratur clamor de medio vejhi.
Quafidicat : Video eflè non poflè, vtomnino auferatur
iniquitas à vobis. fed-cauetevôbis, ne clamor fit in vobrs,
idcft,neexemplum fitisaliis peccandi. Vnde alius: Erfi
non Cafte, camera came, Neuuett.ts faciem tuam k me h a -
miliato,quiaauertiftiab Adam elato. In quacunque die tri-
bulorin mei s, inclina ad me aurem tuam. Ecceiam eft caput
noftrum ftiperius ,8c dicit fe tribulari. Vbi ergotribala-
tor, niff incorpore ? Quodin corporetribuletur.manife-
fte ipfemet oftendit,dicens;.5a«/e Sauk,quid meperfequeriif
Et Pecro dicit; Venio Romani iterum cruiifigi. Quod dick,
tn quacunque die tribulor, inclmu adme aurem tuam,ided,
vjm cxaudicionis apud te obtineat oratio mea. Curuego
humHio me, quaff me extollo.tulonge nonfish me,fi me
hu milio, t u i n c 1 ina ad me aurem tuam. In quacunque diein-
uocauerote in mcio^veloctter, ideft, mdilace exaudime. V t-
locicec ideo, quia quæ tu vis, defidero : quia non iam ter- 1 •'*'
txod. T 4.
‘G tn .it.
Aütt.%.