* S#od.iy&
C
Marc.16.
Mare. i j .
Î Matth, j.
fybtf. 4.
7 ^
Rtmigij Antißiodo’tnfil Epifc.
annonam fuam.âc vbi poftca pome amroalla nutnenda:
hacc prxordinauit Dominus in Ecdefl».Pr*rol(itApottolosfalubriciborcplecos.
ex quibus animalia ma fumerenc
dbaria.Dicimus aliter fiipetius. Qui educitvmdosin rorrimdine,(
militer eos quiexafpeiit.qiii habitant in iepul-
chtis. Et hoe quomodoïTerra motaeft.id eft.tcrrem mo-
uebuntur:& hocideo,quiaccrli diftiilabnntbfede Dei
Sinai,dfacic Dei Ifrael. Et quid diftilkbunti tluuiamnlu-.
tariam, quam tu Deusfegregabis hæreditati tuæ: & næc o-
mnia non elle repentina, fed olim prxfigurata. Nam tu
Deus hacc omnia præfigurafti,cum egredereris in eonfpe-
â u populi tui,Iudaici videlicet, educend© iplüm populu:
de Ægypto.præcedens ipfum in die in columna nubis, &
in nobfce in columna ignis: fignificans per columnam nu-
bis,qua: in die prxcemc,te mitem aduentutum in iudicio
illis qui fontin die,id eft,illis quibus refuUit fol iuftitiç.per
columnam ignis,quæ in nodte prxcelïk, fignificaturhor-
ribilis aduentusDomini ad illos, qui plus amant tenebras
quant lucem. Quod dcduâus eft populus per defertum,
ugnificabatecclefiam in hoc mundo, quafi in defertb habitant,
tune terra mota eft materialis, præfigurans cerram
fpiritualem pro peccato fuo elle commouédam. Coeli cx-
tetiorestunc diftillauerunt manna omnis faporis cibü, &
ç$Upoftinterioresdiftillauerütverbumdiuinü,notihcando
Chriftum incarnatü, omnis faporis cibü faluberrimü,
de quo ipfe teftatur: Sanguis meus verus eïl pot us, & car 0 mea
vereeüc'éus. Scillauerunt etiam coeli Moyfes & alij pluuiâ
v oluntariam,legem videlicet in tua-gratuira voluntace da-
tam.Quam legem fegregafti hæreditati tux,ludaico videlicet
populo}& infirmataeft pluuia, id eft, lex iplà, led tu
perfecifti earn, lexinfirambatur,quandqintcHcxerunt homines
impoffibile elle aliquem laluari per legem carnali-
doneiad ferendum onus Domini} quod volentib. fcft iua-
ue.nolcntibus difficile} & hoc inpalloreauri,id c lin c h * .
ritate &fapiehtia perfeûi Vcl operatione bona defignatur.
Pallor auneft quafi viror: quia cum rubicundum aliquid
pallet,quafi virideappaiet. Et quia omnia incharitate debent
ter intelle&am. Qmm perfedam fedt Dominus, mutans
do earn ex carnali intelledu infpiritualera:& fic q» carnahs
obferuantia non potuit,hoc gratia fuppleuit. Perfecifti eä,
fubaudis pluuiam; & in ea perfeda habitabunt animalia
tua.Etmeritoineahabitabunt. Nam tu Deus parafti, id
eft,perfedam fecifti ipfam pluuiam pauperi, id eft, ad o-
pus pauperis tui: & hocin dulcedine tua, non in pauperis
mctito.Et hoc modo parafti.Domina* pater dabit verbum eu-
angelizantibus vir tute muta, id cft,multa conftantia,multis
fignis’,iuxta illud:Domino coopérante & fermonem confirmante
fequentibus fignis. Nota quia Dominus promifit verbum
Euangelizanctbus, cum dixit: Dumfteteritisante reges,Sic.
Dominus dabit verbum euangeÜKantibus, Dominus dico, rex
virtutum dilecti dilelti.Qujd fit iftc diledus,innotuit paterna
vox,dicens: Hic e8 filins meus dileäus,in quo mihi bene com
placui. Virtutes iftius dile<fti,font Apoftoli-cxterique prç-
dicatores, alios victuolbs in fidefacientes. Reperitiono-
1 minis, magnam fidem & deuotionem erga diledum o-
ftendit prophetantis. Rex virtutum düe6Ö,& eledi fob -
audis, dmidereft 9 lia., id eft, genus humanum à for ti&arma-
ti captiuitateliberatum. Etcuidiuifit?SpecteidomusM^
ad decorem ecclefix fox. Quofdamentmfecit Apoftolos.quof
damprophetas, alios reroeuangelftas, ex illis in quibus fortis ar~
matusconfidebit. Si dormiatis intermedios cleros. Conuertit
le ad auditores, vt incitet eos ad eaangelizandum. Quail
dicat: Dominus dabit verbum euangeltzantibus, prioribus
videlicet in ecclefia: & non tantum illts,lèderiara vobis,
li dormiatis inter medios cleros,id eft, fi quielcatis inter
duo teftamenta, non recedentes abautoritate i llorumifcd
quicquid ortum fuerit, autoritate illorum duorum tefta-
mentorum confirmetur, vt fic omnis contentio tranquil-
la paccfiniatur. Notacffeóhim hjc poni pro caula. Te-
ftamentaenim fontcaulàdandae hsreditatis, <juae hxre-
ditas hie intelligiturper cleros. Cleronomia enim Grace,
Latine hxredkas : inde cleronomos hxres. Hxreditas
autem quia nulla datur, nifi quern teftamenta notant, id-
eo per cleros teftamét^intelliguntun quod efficit & quod
eflficituri quod dicit : Si dormiatis inter medios cleros:vos
dico exiftentes penna columba, id eft, ecclefiæ qux eft colam
ba, quia innocua & fine felle amaritudinis-, colum-
bæ dico, dcargentatayroptet nitorem diuini eloquij, vcl
ita purse, vt non crepet lub malleis triBulationum; & em
etiam columb* pofierier a dorfi, id eft, humeri ciuS'font i- '
virefcere,merito per virorê charitas defignatur. No-1 1
ta Grxcam pofuioncm,inter medios cleros. Nam ipfi vbi
nos folemus ponere,inter me & te:ponunt,medifomeum
&tuum»Hæcpofitio maxime habet vim,vbi extrema ali-
i quam habent inter fe affinitatem, quemadmodum vetus
& nouum teftamentum; velalicenDowww dabitverbum eu~
4»^/«4»rit«rifivoseuangelizates dormiatis inter medios
cleros,id eft,inter duas hxreditates, carnalem videl quam
promifit vetus teftamentum ad literam acceptum:& lpiri-
tualem,quam per gratiâinfpeiam exfpedamus. Sic quie-
fcatis, vt carnalem no ardenter affumatis^nec illam impatienter
expe<Sfcetis. Hxc enim dormitio bona eft ,Vt iftam
contemnamus in qua lumus hçreditatem,& aliam certain
teneamus ianî infpc,licet nondu in re. Ab illoaüt abeft fo-
nus,qui hanc terrenam hsereditatem ardéter & c upide af-
fomir. Hie enim talis rapitur in fliîâus & in flagitia quçq;
defiderando,vtacquirat:vel timendo, vt amittat : & ideo
quielcendum eft vobis inter duas hxreditates, quia fi lie |
dormiatis,eritis pennx columbx, earn multunvvidelicet '
exaltantes,& foblimiter prxdkantes. Et pofteriora dorfi
eius,ideft,pofteriores fubeuntesilludtdem onusDomini,
quod prioresfobierunt.er untin palloieauri,id eft,in tha-
ritate peifetfta&couerforione bona .-quia dum pofteri in-
citancur bona fonna priorum, iemper ecclefix adduntur
pennç quibus volet in altü,&quibus fitblimiter exalter ur,
& gloriole prxdicetur; vel fic: Rex virtucu dile<fti, dilcdti,
&ipecieidomusdiuidere Ipoliajin quadomocr tis vos,fi
dormiatisintèr medios cleros, id eft, fiqitietem reputetis
. inter duas hxreditates fic confiftere à cohibitione cupidi-
tarum.à terrenis,& infpexternx felicitatis vfqueinfinem
perfeuerando,vltimu diem vitx veftrç daudatis,vt fieper
dormire, mortem car ni s accipiamus. Illi enim bene m o -
riuntur,qui prxfentem hxreditatem contemptui habent,
dum tamen xternam nondum teneant re, fed in fpe. Qui
autemfic moriütur,erunc pennx columbx,id elheccleliç
dearcétatx.ideft nitorediuinieloquijeruditx.Quodaüt
per has pennas defignanturfidelcs,manifeftatApoftolus,
1 dicens: simulrapiemurobuiam Chrifio in aera, & fiolcmper
cum Domino erimus. Quod dicit,pennxcolumbx dear-
-gentatx,velociter (e depoftantes obuiam Chrifto in aera,
& pofteriora illorü qui hiefuerunt dorlum ecclefix,onus
eiüs portances,erunt in fplendoreauri id eft, in regia po-
teftace : regum eft enim auro adornari. Si dormiatis inter
medios cleros, dum difeernit caleftis reges,id eft,quandiu or-
dinat & difponit cceleftis homo fècüdus,qui de ccelo cce-
leftis difeernit dico,vos regesy«/>WMW*,fobaudis regendâ,
refrénantes in vobis &in alii s lcgemxarnis,&côfortan tes
legem mentis.vndeiltud:Garnemmacérant,fpiritum ro*
borant. Niue dealbabuntur m Se/wwi.Ne aliquis putaret hos
regesin fe ipfospofle purgari,dicit,idcalbabunturinSel-
mon,ideft,in vmbra Chrifti. Ipfo enim eos obumbrabit
& protegetab incentiuis vitiorum.faciens eos niuecondt-
diores,vel niui cÔparabilesjiplê dico,wanxD».V nde Ilaias;
Erit in nouifiimis diebus praparatus mons domus Dimini in verti-
cemontium &c. Mons ifteeftmowpfogaâ.habens videlicet
oranera pinguedinem vpde qui adulti font.reficiatur. Na
in eo inuenit quifque perf dus vnde fe reficiat. Ipfe etiam
mons coagu/atus,iptus videlicet vndeparuuli tanquam la-
de nutriantur. Et vt eundem intelligamuspinguem & co-
agula turn,repet i t: mons pmguis. Et quandoquidc ifte mons
tantum eft mons pinguis & coagulatus, vt quid ergo alios
fujpicamini montes coagulatosïAlij enim dicunt Iohanntm bapti-
fta m , alij Eliam, alij 1er emiam,autvnum ex prophet is: & hoc
fouftra.Nam ifte eft mons in quo beneplac/turn eft Deo h abits
id eft, in quo habitat Deus:&vc habeat inhabitatioaem
fuperiôrem aliis habitationibus, fobiungit : m eo 1 qu'a ‘,c
inhabitat, vtineofit omnis plenitudo diuinitatis corpo-
raliter. Ipfi enim foil fine menfura conceftit Deus JpiritutH fuum-
aliis autem in quibus habitat,ad menjuramdedtt: quia non omnibus
omwa, fed a lj funt data genera linguarum, alij interprétâtto
’ ” ~ . , fermonum,
I ï n Pjalmos Enarratrones.
jymöMtn&c, i tènïm domhus habitabit infinem. Quafi dicat
a s , & hoc hoi? per le, ted ab iploqui gratis omni* iu'ftifi-
Üerito excellèntfos ifi iftô monté habitat Deiis-. Nam ifte
cat. Et hoequomodofiet ƒ Viderunt ingrejfits tuos Deus,id
tôoftsexiftèns dominus, habitable in aliis-montibus,re-
ieft,rccognolcent ingrelfos tüoslqüalitcrptr humanaiü
dùccndo eos in fefineiü. & per eum in habitat pater alios
haturarri mundo innotuifti. Sc höhcahtiim tuos ingrellüs
montes qiiôs inhabitat, qui montes funt currusDeijqukà
fic; rccognolceht} led etiam ihgrejfus, id eft} apoftölos qui
Deo vélut (apienti àüriga reguntur. Currus ifte multiplex
funt grelTus Dei mei, qui me creaüit prima creatiohe,
éft dccemvulh bu s. & nôn taiitum in decem millibùs multi-
ngis mit, qiii me regenerauit. qui eft thjahäo, id eft, in vhö*
plicamiirjèd etiam peimiüià raillium Utantium,idèo quia
quoqueäfe landincätp. vel in lando} inChriftp, vude illud,
dominas eft in «kÊt duômôdô in éis?i#Sinai infdntto,i d eft,
Dm erat in Chrifto mundttm reconciUamjtbi. vel aliter*
incpfhpIetionélàndimàndati.Etquomodoîftùrffietî^
Intingaturpes tuusin fanguine, & hoc tuo excmplo. Nam
cendifti in altum. i. afeendes |in cxlum,&accipiçs captiuita-
videbunt greftus tuos jquibus de hoc mundo*egreltuS es.
tem: quia géhus humanùm a diabolo briils capriuatum te-
thorcem tuam videlicet, quam tuexemplum tuis reliqui-
cap tiu.ibis. acccpifti don a in homiiiibus, id eft, ipfos homines
fti, vtnöndubitacent languinem pro,te tffundei:e,fiilu-
àccipies in do n i s tuis.Nam non creàentes ihhabi’are dominum
berrime verbi tui prxceptomonici, fic: Maiorem charita-
l>e«»finômnibusVep^ybçahdo^iuftific^q40*feCiftitî;ô- tem nemo habet,...... ..................................................quam vt arirndm fuäth ponat qutsproamicis
H
ha tua. Vel accepifti dona in Kominibus, id effaçai es feçifti l'jfîr**. ïngreflùs Dei raeiK tegis mèi > qui eft in fandô, éc hpc
homines, vt donum illud quodaccépérùnta jpatre, tu vi- j modo videbunt tuos ingtelfos» PŸaueherunt principes con-
dèaris acçêpiflè.Nam-curo ipfi acccneruftcIpiritunilàndu, j iunüipftllentibw,id eft. prædicatores primi çohiundi pteli
tu in eis recepifti : quia fine te nihiîpoffont. Nota Chri* j lentibus,ideft,atfociadaliisheneOpeirahtibus iprxuehi-
fturp nôii immerito accipere dona in fuis, qiiia ex aifedio4- eht vttuôsgréflusanhûncient. & hoci» medio iuùènculà-
ne nithia in fois patitur a<
aaüerlà, dixit enim Petço: Venid Ro- rum tympàniflriàr
man) iter urn crucifigi, vt per hoc le oftèndçrec in Petro pati
Accepifti dona in hominibus,quia etiam in non credehti-
businhabitabit domip^is Deus,îdeft>indêfoeratilïîmis
quitibi dixerunt : Dxmoniutn babes. Vnde benediftus dominas
die hac prxfenti Sc quotidie, id eft, omni die futura. vel
diem quotidie numerando. Projperam iterfcciet nobis, vt
eum portemus cuius currus fomus.vel prolperum facièt
iter nobis, Vt ad eum veniamus, reddens hos inuincibiles
ad omnés tribulatfonesi quia Deus eft falutariumnoftrorum,
id eft, noftrx laluationiS: & Deus tieftcr, id eft, noftrx nature,
quia 6c Deus faciendi nos faluos. fed tamen faluS ilia per
mortem carnis venturi eft, & inde nonindigétur huthana
cônditio.quod'morkurâ eft,cxitus dominidomini^ded, il-
lius ddmini, quiantOhôhiatice dicitur dominus, de hoc
mundoerit exitus mortis. Ipfe enim vtpotêtiam foxlalutis
oftenderet, mori voluit. fed qüanquam eiils exitus fit exitus
môrtis, tamenDeus non minus eft potens foperinimi-
cOsfuoS. Nam confringet capita inimteorum fuorum, id eft,
foperbiaminimicorum foorumdilfipabit, velfelubri fub-
ieiftione, vel damnabili execratione.confringet etiam ver-
littmcapilliperambulantium indeliclis fuis. Per verticethca-
pilliadhuc maiorem foperbiam notât, quant per caput.
Notât enim magnarn fublimitatem fuperbiXperambu-
lantiumin déliais fois,id eft, illorum quibus delidta font
deleckatio. vel aliter: confringet Deus capita inimicoruot
fuorum. inimicorum dico, p^rambillantiüm verticeûl câ-
pillij & hoc in déliais fois. Inimici hic accipiuntur aerix
poteftatesj, quar um capita font illi,qhi perfuafionibus fuis
caput fount contra Deum male erexerunt. Hi tales inimici,
quianullo fenfocorporis cocipi poftunt, perambulare
dicuntur vetticem tapilli, vbi fenfos corpôtis nullüs eft.
ipfi enim tales inimici fie vèrJantur circa hothinem, vt n6
fehtiahturabeO} donee ab eis ad illicita rrahatur. Peram-
bulant in deluftis fois,foadendo videlicet hominibus deli-
*fta.quxfoa funt,quoniam tadem indè pUnientur cuth di-
^ Qnis èft ddmimis; îtemalediüi in ignem àtentam, qui pâta-
tus eft diabolo&angelis efiw.Confcinget dominus Capita ini—
toruni foorum. Nam dixit dominus, id eft, di (p ofui t -, iftild
vidélicètjcortaerf^u aliqüos ex Bafan,id eft,ex illis qui con-
mfi font in fiefcitate foa. IhtetpetatUr enim Balan confufio
Vel ficdtas.CtfrttférMW gratiam meam etiam inprofundSmd-
Wf,ideft>adiUosquiin profunditate feculi iftius malefiu-
ftuantisj&ihamaritudinem omnia contrahentis conder-
lantUr. Pt intingaturpes tuuS in fanguine. qitali dicatiintatum
o Dominé conuertes aliqüos ex Balan & de profundicaté
tÿmpàniftrïdrum. luuenculae hiedefignan t ecclcfias hó-
üa$ noua gratia decoratas,in quibus ccclefiis annunciandi
funtgrelfus domini.Tymp.inum fitexcorioficcoihlignô
extcnfo. vndê tympahizantes funt illi,qui d cainâlibüs de-
fideriisfont exiccati,& in virtUtibus extend, iuxtailludj
Cirntm mdcerdnt.jpiritum roboiant. in ecclftis benedicit.e Dfo.
Ne per hoc quod nominauit iuuenculas & tympanh
ftrias, vellent ephuerfi eX Balan in carnali deleifotiorte do*
mino benedicehduth intelligere, fobiungit vbi domino be*
nedicendum fit. Quafi di cat: Vós éöhherfi ex Bafan.inèc*
clefiis beoedidte Deo, dtfonùbus ifrael. fubaùdis inebriâ-
ti, veldefontibus cbnfirmati & inftrufti. Vt nünqiiàm dô*
«ftrinavcftraab eisdiflonet. vnde alibi} 'Narrate in 1 Un tous
eius.lbi Beniamin adolefcentulus. Behedicitéde fontibus'ïf
rael, inter quos fohtes erit Beniahlin, id eft, Paulas de tri*
bu Beniamin hatus radolefcenfulils, quia noüilfime fuit
eleâus.inmentisexcejpu Excelfus mentisfitin fthporeVêl
inelatione. In ftuporé mentis fuît Paülus, quandoàdeô
pètcu(fos,iacUit per tres dies fine vifo&àüaitu. Puit etiam
in foblimitate mentis cum dixit: Scio hominem dntedh-
nos quatuor devint Jtue incorpore,fine extra corpus, nefcio, Deiis
feit, raptum huiufmodivfque id ter hum calum. in qtta etiam
ecClèfiac tnntprincipes tuda duces eorum, principes Zabulon &
principes Nepthalim. Volunt quidam in hoc Verfo om nés
apoftolos intelligi de tribu iftorum efle ftatos, quod noh
habemusvnde confirmemtls,ficùt nôn habemüs vnde
improbemus. quarequærendxfont rtominum interprë-
tationes. Iüdas interptetamr confeftio: vbi martyres intelli-
guntur, qui præcipuam fidem in ecclefia habeht. & pro eâ
maxime cert^nt. Êt qüotiiam certantibus pró nde ôpiis
eftcorrûboratione& fortitudihe} he deficîaht iri cértâ-
mine,fubiungitnr: Principes Zabulon. IZabülon ihtfcr.
pretatur hàbitaculumfortitUdinis, vbi fpesintelligitur, qüx
maxime corroborant martyres prb nde cértantes : quia
dumfpérahtxternà « nongraüat èbs rtiutare tempotalia-.
Principes Nepthalim» Nomihis intèïprétatio eft dilâtà-
tibj VbiitttelligitUr dilatatum prxmiùm, quod receptuti
font qui hic legitime certaht in nde, ham qui perjeüerduetit
v fijne infinemfahius erif.Vel aliter ; ibi Êenidmin ddoiefeentu-
lus. ïacob bènediCchs fil iis fuis,dixit Beniamin: Fiat Beniamin
lupus tapax, mine comedens pradafH ^ vejpere diuidehs
fitôlid.
în hac behedidtiohe hoh fpééialitet Paülus hbtârî pb*
teft » fed omhes illi j qui mane expülia infidelitatis téne*
brofitate , qiiadam auiditate quafi comedendo fomunt
verbum Dei,dcvelpercjideft,illi qüi h o â e ighörantiaè
ï. Cor.
iohan.ij,
j ÄÜH 9.
maris} vt qtiilq} conuerfuS ex lllis.pes cuus fadtus, intinga- I ad hue obfillcantnr, diuidünt lpoüa,ideft, prxdicatorés
tur in lahguihe»i,hoh dttbitabit in teftimotlium cftufi làh- 1 b onos mittunt âd alibS} Vt conuettantur, vêlut Pàulu s qui
piih^ tùi.làugüiriem fouhî fundefe. vel peS tuus intinga- mifit Timôthèum & Titum inahnüciationem£dei.Spô-
iïrmfangüme,i.tilipfeprOnimiaaffe(ftioneinpâ(fion'eil- lia dicuntur fidèles, quoniam diabolo ablati font,à qüb
Qram patieris vnde illud, Vehio Romam iterum crucifigi. Càptiüi tenébàhtür. Nôca per prxdam Vetbum Dci * iuxtà
t tngua canùm tUorum ixinimicUdb ipfo.i. prædicatores tui illüd:R2jhj##i Dei ‘vint patitur i & violenti rapittni illud. PriU-
4 1 font éanes, non illi canes de qhibüs didfcum eft, Canes cipts îüdaduces botum* id eft, principesfidèi enlht duces
^lU/ t’ton^ en-eslatrarefedCdnesfiaeles& citcadomumdomi- eocürriqni fontînècclefia. & principes Zabiilûn»id eft,
Jfmfidelitèr titrantes. Hi canes Crunt conuei fiex irtimi* principes fpei ,& priheipes Nepthalim , id eft, charicatis,
Sibtioi b. VctiPath TotH .prPars i.
Kiatth.io.
& 14 -
Gen. 4^. ;