Aràbrofii Àtàberri
ifa i.66. ;
'Sapim.J.
i.Goföjfê
Philip. 2
enopaffed
corignris exprimitfir figuris;Et quia coghouimusquid
fïgnificent feptem angeli, Videamus nunc quæfi nt eorum
feptem plagæ.Quas videlicet plagas nunc quidcm fpirituf-
fàndus, v t ci motis.eft, in feptenari'o mjmero qui vniuerfi-
tatem dcfignat,generaliter breuiteirque perftrmgit.Infob-
fequentibus veroidem génusin fpecies diuidens, ipfafque
plagas in feptem phialis effuridendas accepïflè:$efignansi
latins explicate Etquid in feptem phialis accipere dcbe-
mus, nifi hocquod&in feptem angelis ? N on enim aliud
fontipfi,'atqite altud eorumphialæ, vt tcxtusfoletharrare
hiftoricus, fed figurarim hoc ipfi, quod eorumphialæ , id
eft,ecclefia-verbiprædicationc tepleta.Hæc èriim fontvafà
ilia aurea in doritodomïni magna „ ab Apoftojö myftice ex-1
preflà. SedßfVt dicimus)npn aliud funt feptemangeli ,afc*
que aliud feptem phialæ, quomodo inferius eafdem phia-
las au reas ab vno ex quatuor animalibus efFundendasac-
ci pmnW'Nd'n pofliimUS ( Vt dignura eftJminutiaydiuini e-
loquii ad liquidum çp^iprehendere; tarnen'yü^ibis pau-
lulum interlucet .idçîifp feptem angeli fcptetn pliialas aù-
reasquçipfifont,accipiUnt:qüiafpititulàndo hiôdi Séante,
figura figuram gignitiqùatcnus qu od fit inadionc ànge-
lorumoffidum, ledoragnofcat, & certe ecclefijipropter
prædicationis inftantiam, angelorum yôçabulumiprtitun
Sednarrationis cogitneeeffitas , vtphialasaccipiaEtquiafi
de angelis diceretur, primus effudit femeripfom;^. ambi-
guum efleb&ad intelligendumminus perlpicuumiquidfi-
bi velletfila eifufip. At cum dicitur,primus ëifiiditphialam
ruam,nùlli dubium cfi,qüin prsdicationis verbum in effufione
phialæ intelligatur-. Vnumaiitemex quarupranima;
•Tim.i. :
' ^ F.
libusleptem,angelis feptem pbialàsdarei eft» tedémptore
noftrum fan d o 5 p rædi catore s lâpi en tia verbireplcre. Ser-
uat autem fpiritu ftàndus ordiném rede loquendi, ne my1
fterium in numéro foluens, dicac : Vnus ex feptem angelis
dédit fex reliquis feptem phialas,quod ablurdum & m.yfte-
’ rio carens elle videretur, fi feciffet. Poteft etiam in vno ex
quatuor animalibus, prædicatorunT prdo : in feptem ver©
angelis,auditbru multitude fignari : quia & autorihùiusàe-
uektioûisfoletnonnunqüam ira fpeciem fpeciçi coniun-
gercjVt vna eatum in propria fignincarione manente | alter
ram à propria fignificatione irialterâ deriuet.Sic nunê forte
in vnoex qüàruoranimalibus,prædicatôrumfpecfe in pro-
pria fignificatione manente» fepté angelonim fpèciem cô-
’ mutât ,-vt per eos non ficut fupraiprædicatoram ordinem,
fed auditorum demonftret. Dicaturergo: Vnum ets quatuor
animalibus dédit feptem nmelisfeptemphialasjtureas. Ac fi dice1
rerar:piædicatoiesfàndi quofüam auditores foo s ira diui*
fii Verbi fàpientiareplent, vceis competenter &: aliis præ-
dicandi officium iniunganti poteftatem ligandi arque fbl-
ueridijannuentefibidiuina autoritäre, tribuat.Sed neepöfe
funtangeli elle ,nififiiérintphialæ effedi , fie enim dicituc:
Vnum ex quatuoranimalibus t dédit feptem angelisfeptem phiedtf.
Tanquam diceretur : Bis qui in præfenti nptione angeli er
rant,à prælatis ordinibus prædicandi potenria» ligandi atq;
foluendi poteftas collata eft, quatenusin eftufiôiie phialoej
nomen apparent angeli. Has denique iflæ tunepræfigura*
bant, quæ per Moyfen àptatæ ip tabernaculo teftimonii
myftice poneban tur : quibusin nuptiisfponfi cæléftis vino
bono replctis, genres adfidem vëhiehrçs,fàlübriterdebri^
antur,infidèles vero & reprpbi fecibus excæcanturiEt vtita
dîxerim,alii ex eis pocülùm vitæ,alii autemacfipiuhtmôt1
cis veneniim» Vnde & inferius vno in loco iracundiaDei»
alio vero feptem plagié nouilfimis^^næ memorantun
Quotquot n. lalubria, quotquot moctiferaanimarnm elfe
dicitur paftôriim : ficangelüs angelotum .^animal anima-
ltum,fehiorque:V<Jcatur feiîiorura. Poteft âutem m vno ex
feptem angelis,vél vnoex quatuoranimalibuss vftôque de
fenioribus, pràcdicatorum ordointelligiunlohanneTCro,
fidelis populiauditorum multitude defignàri.Quidelt
go vntrinèx'feptemfignaculis foluere»nifiredempcorer
ftram (vt longe fuperias expofuimas^nanuitatis fuae, p;
ftonk, àc refurredionié cladi, diitinârum feripturaram la-
CTamentaaperire.?Quidvero eft-,vnumexquatuoTanimaUbus
Iohannem, Vtveniat&videat» vocare, ninéundemre-
demptoremnofttum, fiue per internamalpirationem» nue
pervocem prædicatorum» fubfequeriter ccciefiam ad nde
înüitare? Rurfumq;, qifid eft vnum de fehiotibûï Iohanni
’dicete.hi quiamidi font ftolis albis, qui font &vndevénérant,
yeicætera , nffiper femetipfom aut per officia prae-
dicanriuro» capût membrainftriiere quæ fi nt futur« remu-
nerationis gaudiaillis» qui pro Deo in paffionis certamine
defudantPRurfom etiam quid.eft> vnum ex feptem angelis
lohàmidiceteyVeni&ofeendam ti'Âfeonfam vxorertiagnum U
dominumiefumChriikm .fiueperfeipfom, feupeeftod
os prædicatoresvquæfint eiùs ecclefioe.qu* eiusçæleioa
fàcramenta,fidelibus pppuÜs demonftrare/lhteHigant etgomndemparüuii,
pto quibusinhoe opère denidqiinan1
»ek» & Lohanne fiue Chriftum cum (àndis prædicaton-
jùs , fine eîpdos prsédieatores cum prisaüditoribus loquu
Intelligant eriam fandam trinitatetrt per angelum fohanuem
docuiire:ficquë:fpifitumfandumyclpotius iplamtrinitatemiiiangeli
âtqs Iohannis perfona,fieut in amjnaHum
Vel lëniorum,Chtiftum & ecclefiam defignafle,ac per om-
‘nianiLinhaç reuëlatione iuxta liceràm fonuifïe.Sed iam ad
propofitum reuertamur : [fit vidé aliadfegtium in ealo magnum
nùrabile^angelosfeptem kabente-plagasfeptem nouifimas,quo-
ntam in ipfet/fonfumaiata efeira Dri.] Ètquid cxli nomine»nifi
ecçlefiamihteUigimusfigurari?Quiaenim(qùodfçpeprotaiimus^
dojj'inus perprophetam dicit» Galum mïbtfedes ejh
& Salomon ait, Aniiiiaiufeffedesfàpieni'ü^V^n\ii$ quoqüe affirmât,
dieens Chriftum Dei virtutem & Dei fapientiam:
rede céeli nomiiië» ecclefiam dicitrius defignari. Annon
cælum rede vocatnr » in qua creaturæ conditor federe
comprobatur ? Annonçæhim rede vocatur,qnæ dura ter-
renacundadefpiciens calcàt»per mentis defideriuraadfu-
perna euolatî Vnde & Paiilus dicit : Noftratonuerfatio inxalis
eA£x ruti'um:Qui conrefufcitakitj&fpttfedere nosfecitin edefh-
bus. '
Quiayero eadem ecclefiaad vnraèrfàs feculi genres præ-
dicando pertingit, dîgnein feptenarioangelorum numéro
figurata confiftit.Seprenarius enim numerus,qui eximpari
& pari çonftat, vniueriitafcèm défiguat.Vnde &ipfàeledo*
rum eçclefia,eo qup.d‘feoil.umtoram,ideft»vniueriàpofli*
deat,gr«ca locutione catholiça, id eft, vniuerfelisvocatur.
Sed fi cælum eftecclefk, quomodoin cælo horum numéro
angelorum alia dempnftratur ecclefia f Sed fciendum
nobiseft, quiafic plerunque autor huius hiftorioe generi
fpeciem permifeet, vtmiplàfpeciegefius eriam often^t.
Gæli enim nopaine,generalitct cundam compledirur ec-
defiamfangelorum verP » fperialiter prædicatorum ordr-
nem. In qua videlitet,lpecie genus etiam pftenditur rquia
non folum per hançpcædiçatores fanât, fed-omnisecclefia
feptiformifpirituflandigratiarepletafiguratur. Angeli er-
gpincælojid eft, prædicatores fândiin ecclefia, Ipecies eft
ingenere.Sedcumpoft paululc m filetur decçlo,inuenitur
genus in fpecie , quia angelorum nuroeras omnem esmpleditm
eledoramfomm^i ^pfe enim in feptem cccle- B P . , .. - __^
*Êxeif‘
&}7%
fiis, ipfa in feptem candelabris» ipfeinfeptem ftellis,ipfàin virinerapoiruntjinéis confiftunciquiaaiitperecclefiæ prç-
feptem eornibusàgni,ipfainfeptemtonitruis» ipfainfep- | dicationem quidam kpriftino errore veltercen© àl>fcifia-
tem fiigelis tubis clahgentibus, ipfà in feptem phialas ef- more,ad vitampcrueniunt:aut propter eiufideprædicatio-
èindentibus, ipfainyigintiqiiatuor fenioribus,totidemqs ! niscontemptü^æternis verberibus addidi rraduntur. Scié-
thronisiipfainduodeamtribubus, ipfein quatuor anima- j dum prætereaduobusmo^is per çeelefiæ prardicationem
libus.ipfamduobusGandelabrisjiplâinduabus oliuis»ipfà reprobisanimarumvulnerainftigi:fcilicetvelquiaeorun-
in infolisjipfà inmonribiLs,ipfa in cælo, ipfà in templo» ipfe dem vùlnera nonfanat , fed vulneratos ætema morte coh-
inthronp;ipfàinalrari,ipfàinarcatcftamenri»ipfainànge- demnatreolocurionismodo irrogat, qno DeUs iriduraie
lo forti medio cælo volante » atque æternum euangelium dicitur cor Pharaonis» cüius duvitiam mifericordiret non
prædicante:iplàSang^o in fole ftante, ipfa in aqujla , ipfà empllit, fed ætefnis verberibus indttmtum addicin vÇl qui
in muliere fole amid», ipfa in vxpreagni& fpoida» ipfain -tanquam medicamentum reproborum vulneribus obla- 1
ciuitariîdiledai, ipfeetianvin Apocalypfi dSucrfis quidem, ram , non folum vulneratosnonfanat : vèrumetiam recc- j
w É |
In Apocalypfîm,Liber$eptk S » i
dentibus plagis, vt infànabiliafiant, exaggerat. Si cui forte fua infeemetïpfisiqui commutaueruntveritatem inmend*cium,& ; ■£
dubiumeft.vÉraminefFafionephialaram,perquasreprô- coluerunt-&feruieruntcrcaturapotinsquamcre.itori, quiefebe- I
bi détériorés effedi, nouillîmis plagis dicuntur vulnerati, nedtftus infecula.Scdpins conditor qui non nififoite dam- I
fandaprædicatiodebeatintelligi,ïefledatmentis ihtui- riatiniquos,vtoftenderetdiuitiasmifericôfdi«iûæ»qui-'
tum ad cum io#cum,quo fuperius in hac Apocalypfi feptem bus fàluat eledos mifit legem per feraum, tanquam afiiga-
angelis feptem cubis clangentibus , pene fimili 'fermone turamvulnemra: non quidem vtfànaret ôrigidalia,.ièd' vtf Lue^ ° : ^
humano generi eadem vulnera nartanturinflida. Et certe recentiamcderctur vulnera,quoadufque veniret Samarita-
ibi nullus dubirare poteft,quin per angelos tubas habentes nusille medicus eeelefiæ, qur iufufiorie olei 80 vmi, id eft, '
ecclèlïaDei prædicahs accipi debeat cui à domino per pro- fàcramento baptifmatis, omnium Ipiritaliumalligans pla-
phetâdicitur:2«rf/?tubaexaltavoctm tuam. Iftis etenim per- gas vulneram,langnidum perfede lânaret. Sedquiacarna-
fonantib.tubis, in eledorum patte mundusin melius reæ- lis ille & Hebraicuspopulusacceptamlegem, quæfecuri- Bj>m» y ' •
dificandusdeftruimr:inrepiôbavero,nevnquâajdificetur, dum Apoftolum fpiritaliseft,iuxialiteramintellexit,acper
perpetuo anathemate Confiemnatur. Quod vtrunq; fepté ; nouum tdUmenttim,in quo iilud medici illius cataplaf-
illis iubilei rubis perfonantibus,Ierieho ruente, myftice fa- ! mura inuenitur,quo in rem illionem omnium peçcacorum | ?
du tuiffe cognolcimus.'in qua & Râhab meretricé fàluatâ, baprizàmur, fofeipere contempfit: iplùm eifaiucarej:eme-
&cæterâmultiradinemgladioperernptamfoiffe,fàcris li* diumconuerfomeftinvulnusfæuimmum,vtiuftp internoque
Dei iudicio, vnde fanari debuerat fob gratia pieta-
tis femetipfom htmiilrans, inde morétetur fob öbieruatio-
ne legis uiperbiens. Quiainqüam & fpiritalem legem carniant,
ibi dicitur: Vidtfepiemangrfoïftantes in conjpettuÛei,& naliter intellexit,;& ea quæ in ipfàiubebanturj nec «»rWfi li-
datafuntillisfeptem tuba : hiezutem, poft hat v'tdi, &ecct aper- 1 teram perfe d e implerecutauit.*atque illius præfati verique
tum efi templum tabernaculi teflïmonii ïn ccelo^ & exierunt feptem
angeli babentes feptem plkgas de templo, & vnum ex quatuor
animalibus,déditfeptem phialas. Ibi dicitur, feptem angeli qui
habebantfeptem tubas,paraueruntfevttuba canerentdutantetn,
& audiuivocem magnam de templo dicentem feptem angelis :lte,
& effundite phialas ira Dei in terra i-ibi dicitur, & primus angelus
tuba cecînit, &fada efe grando & ignis mix tus infemguinem,
& mijfum efe in terram : hic aütem & abiit primus, ér effudit
pb'talamftiam in ter ram, & faß um eß vulnusfttu.im aepeßtmum
in homines:ibi dicitur, &fecundus angelus tuba cecînit, &faäa
eft ter tia parsmarisfitnguis,&mortuaeft rertia pars «reaturaqua
haben t animas :hic au tern,fecundus effuditpbialam fuam in mare
&faßum eftfanguistanquam mortut,&omnisanima viuens
mortuaeftiti mari, &cætéra, quæ longum eft perfequi al-
rrinfecus fibi concordan tia. Libet aucem ab exordio mun-
di vfque ad finem eius, mentis oculos tendcre, öc hu manu
m genus qu^iter vulneretur inïpicère. Candis banque
verälcientibusliqüet, hequàquain primum hominem in
paradifppeècalîe, hifi ei dhimmo bono obedientiæ bonû
indidum tui fier. Sed nunquid in eo accùfàndus eft Deus
fomme bonus quöbonum præcepit^& non magis hômo,
qui magis in çoritemptum abuti, quam in bonum voluit
yti? Cui etiam quia occultus aduefïàrius ex bono obedientiæ
màlumfàcere inobe dien tiæ perfiiafir, idem veto homo
confenfîfc, Deus certe non nin iuftè fieri pôrinifiti ;Èt
quia quod idem anriquuéhoftisfieriperfiiafiri, homcj auî-
tem confenfit, Deus veroiufte fieri perniifit, ei niiriime
pUcuitrftatim quod fadumfiièrat, mortis feiitencia dam-
nauic. Quo videlicet in fado patenter elücet, quia & dia-
bólusfiominipeçcati viiliiusïnflixit, qu|a malum fieri
medici, de quoferipram eft, Idnguores noftros ipfetultt, & dolores
nofiros ipfeportauit fàlutare medicamentum fois vulne -
neribus adhiberi noluir, rede ei à Domino per prophetam
dicitdt.SUperquopercutiam vos vitra addentesprauancu tionemi
Omnetaput languidu, éromnecor moerens : àplantapedts vfy ad
verticem nonefttneà finiras. Vulnus &liuor &plaga tumemno
efteircumligaia,nec curatamedtcaminé, neqùefotaoleo. Hinceft
quodeum m Àdib.àpoft.de paulo ad ludæos loquentedi-
ceretur,ç«w exponebat tllisteftifieansregnÜ Deifuadenfque eü de
iefuex legeMûjft&prophétisa manevjqueadvefferam, moxil-
licfubditur: C/wïtfe tnuicem non effent confentientes difeedebant,
dicente Paulo vnum verbum:Ouiabene Jpirituffanctus locutus eft
per ifaiath prophetam ad patres noftros, disent: Vade ad populum
iftunh & dti: Aureaudietis, & non mtelligetss: &rtftentes videbi-
tts,&nonperftncietis.lncraJfatum eft enim corpopulihuius,&au-
nbusgrauitcr audierunt oculosfuoscoMprefferunt, lieferte videant
oculuy & aunbus audtant, & cor dein telligant,&conuertant
fe ,&feinem illos. HiiiC eft etiam qüod minime creditùro ei»
dem Iudæorumpopülp, Dominus iterum dicit ; Plagà
incmicipercufti te> caftigationecrudeli Et quid eft dicere,piaga
inimici percuflîte,nifilireraoccidi te? Sapicntiaenïm car ms,
fècundum Apoftolumj/niwnvî eft Deo:érfaperefècundum car-
nem, mors eft. bioc etiam vul^fefë illi ßericlitati narrantur,
de quibus irthac Apocalypfi dicitur: Catéribccififuntgladio
feedentis fuper equum, qui procedt: de ore ipfitu. ■ ’ '
-Hinc iam ad comparatioriem iftius vulneris, qiiafi nihil.
funt cetera vulnera ÿ cum hoc folo in reprobis prin-
cipàliter omne depereatgeiius humanum:ac per ly c quafi
in eo concluduntur omnia ipiritalia ac morcifera vulnera,
quodprincipaleeftomnium vulnerumquo vigëntejvigent
bono pcrfiiaflt: & homo feraetipfum plagaiaudauit, qiria oinnia: quo finató' tóantur otnnia nöiia vUlndaCÓntnh
confenfit: & Deus perenffie, vel quia bonum pnecepit, vel. umenim vulnemmprincipalc eft. Chriftum abneeare, qui
qmamalumiuftefieripermiljtjiraculque nequaquam ab- 1 vulnetatorumfaluseft. Vnde&DpminUs deBuhrisair:
ftulit,(èddamuauit.Ecceqtiómod0 humanogeneriinpri- j Simnvnï^m.&loiHtmfuiffmtis^feccaiHmmnba’ierent'ni
mo pa tente peccativulnus & diabolus, & idem homo, & I quo peccamm ómniho non habercnt.ied qüo ad colhpa-
pensmtö'fit.Dequo videlicet humano genere a maiignis latiönem illius peccati, nec peccamm dici poffef qüod
iptnubus vuinci'ato.fub qtiadam figurata locutione Do- I babébaift.Ofi conïïderenc mife'H quid eft cxduo pèïcufli
minus ui euangeiio'ait: Homo quidam defiendebat ab lertlfakm I moriuutur f quant attificiolum f c A N K w r . pet quod
‘«lencht.&mcidhmUtfoKSiQui cturii dcjpolummt mm, J eleaornmvulnetaVtfinitaiem reciptant/fecanturtconfi-
&pl^iümpafaa,abimmt,fimiumriBaii. Quodquedpata- jdetantesaucem.cxeathaliEftsftirttaTèsfiérentivtn'oitEla-
dtligauditsespuifum.vtinamhis plagistantttnvconfdflim ! diohterimoEerëntuf.ftddgladio lpiritUs ttiuificarchtuic
laeuiffeti&nonetiamiteratofemet'pfum ftrire tentaflèt, | litcramimmidit/pir'nmiurmvimfcat.Haeceniehdioin
Del^ectqnanquecreatore , quempto qptoDeumelfe lutelalurisremediumifanaisptedicatoribuspeKuilafii.
iciebat, idolaadotatiit&coluit ËtqUiafiraipontc iêmet-
ecclefia, quæ in Canticis camicorumardeiis Se amans
ipfiimhis plagis addixic,3cipfumomnipotcns Detis præ-
dicebacbluer,mmtmccufiodcs, qui dreumeunt ciuitatem,percujfermt
cedentium piagatum tiieritis vulnerandum covruptiotuerat
me,&vulnerauaumme. Quia enim ex vna eadem-
-•w,«u» ttaotatc,x-auto atccttante, qutae ets loquitur, ; queecclefiæpra:dicatione,&tIeâisTita,&reprobism‘ôrs
uicens:Cam(ogneuljfentDeum,mnficutüeitmglondcauerunt, j femptternaproueniat, teftaturPaulus apolMlus, dicétis:
Mtgrmasegcrum,[edcu«nuermtmcogitatmibus fw ,& e b - j Veogratm,qmfempertriumpbM nedoCbrtftblèfii,& cdorem
jemmr.m eß tnfipiemcereorumidicemesemmfeejfefapientes.flul- ; mtitufia numfeptpernos mamniloco-.quia chrißi bonus odor
"imilunt.EtmuuucruMglommmcorrupttbilisDei.mfimih- , fumas,&in hisqüifalmfuut.&mliUquipereuur.oUisquidem
Witte« magmis canupMhs bommis, & vohicrum, (jr quadru- ! cior mertmnmmem, eins autem oder nte m mam. Hinc de
pmum&ferpentium.PropterquoitradidstiUosDeussn ifideria j Dominoper Simeonem ad ficratiffimam MvïamTirgi.
terms serum, in immundniam, vt tomumeltts officiant corpora nem dicititr: Scitpofituseßbic in ruinam & in rcftmeHionm
ifa. j),
Ifaitt I.
Apoca. 18.
I fa it 6.
g ]
Itrems.fo.
Apocal. 19.
lohan, i j .
Corm.y,
Conti. f.
H
Bibliotb.Vet.Pat.Tom, 9 .Pari*z.
- â s _