tate a Deó profugus, hominem, nobije Dei opus, ex bea- 1
ta paradifi ftatione per fummam impietatem eiedfcurus, I
concinnatapeccatiefca. & própinata voluptatis illecebra
tanquammancipium, non teèufante quidefri ipfö hond’»
ne,peccato,proh dolor emit, &perpeccarama Deo
verofeclufum. &veluterèaftulo inferoiumpöft morterfi'
inclufiirhdetinuit, dumfeïus Ghrifrus Dominus nofter,
altera ex beatiflima & fon&iifimaTrinitate përïbna,huma-
namindutus natiqam adueniret. Vererator autemille
fieri pofte hon putabat, vt homo, quem fibi variis & di-
uerfisidolorum inquinamentis pérque turpiflimorum
inluper fiagitiornm & Volüptatüni illicium emancipaflèt,
fibi reftituens è fiia potëftate exirec , prèfetrim cumfua
ipöhte animi facile fiib peccatiiugo teneretur. Sed hetïi-
pe, quamuis verfiitü$ & callldus, fpe tarnen falfiis predatü
fliendax nón eftauècutus. Vnigenitus qüippe filius 8c ver-
bum Dei, coamus patri * eiufilemque cüm Spiritu fanóto
viuificante e fiends, acfimul sternus, hominis amöre im-
puHus,libens volens reparatums, quem e terra efrorma-
rat. fiibque ipirituafflatum ad iuam ipfius-exprefiam ima-
'ginemeffigiarat>-voluhtatepatris,fèipfiim exinanitum per
Spiutum Jandtiim carnem ex Virgine, anima humana in-
teiiigenteque animatam,indutus, non, quod erat, immu-
tando (mutari enitn non poteft) fed* quod non erat, afiii
mendo, extrörfiim^vtcum Propheta loquar, concluiam
CngreÏÏiis, hominiscauflahomo fadtus eft, Qoam rem tó-
taïexvetus, oranefijuc vatesiam olim oracülis manifeftis
conteftati fimt, Virginifque dignitatem prouidenti men-
, tis aciedecllrarant. Et *aiiusquidem portam claufem fo-*
B
i & +4* ^ eö Peru*am pramtinciauit, ^lius vero fontem fic*
nt. 4. gnatum, * alius item : erit* inquit, radixIeifie,virgo, 8c
Vn’dé tadohepbllentia variavbiqueflorum fiiaueolen- I
tia^erminapulMarunt.^germiriire hadfehusnunquam k *
defierUnt.Adoraturigkur lignum pet quodfalus.hu- Ldofat
mano gentri parta eft,.per quodimportunilsimüs mor-
talium hbftisin, terrain deié&üs lethalem in pedtore
plagam accepit. Per hüllumënim aliud Chrifti patientis
fignum, qüam vërierabilis, &falurifer£ê ctticis, talia tam-
quc tremenda prodigia fiuntpadata. Mor tui in vitam éx-
'citati, velum templi ante Ddmini Dei noftri ad. inferos
defeenfura, diruptum-, terra ttemoribus concuÖa, /olis
iubar, qiiod partith Iudjeorum tenèbras oftehdebat; pat-
tim futurerefiirr'edHónis gaudium declarabat, obfufea-
tum.Deniqueanimorüm apud inferös cohcfbforum per
Chrifti Dei noftri aduentutti , ea fadta eft liberatio, vri
vaftact’s, & omnjs illepatriïm career exhauftus , .nullas
amplius in Chrifto pie e vitacxeüntes aniraaspofiit reci-
jpere.
Ha:c omnia inuidta crucis vis prodigfa & miracu la per-
petrauit, illius nempe virtute, qtii in ilia pependit Chriftus
Dominus nofter. Erubefcant ergo & pereant ac intcreant,
quicrucismtieftateminficiatijillam, tanq^am a Deo in
expugnabile trbpseum d^tumflirmiffima fide venerantur,
llle igituriceleftiffimus preftigiator , omnifque honefti
hoftisDiabolus, caput clifiisi & pedtus telo crucis lanci-
natus, cum apettävi non poflet amplius, vt confueuit, pro
animi fiui fententia.jfcelere graflari, perihfidiasmiferis ali-
qiiorarti animis efferatis, mentibufqüe mifere ludificatis,
cauteriareillbhim confcientre jpe^veriipeciem mendad-
loquusimpofiiiti vtillos debitum iempiterpis flamma-
tum incenaiis pabulum & iiifeitabulnm iuxta fecum de-
ftinaret. Sed DeiobtimiTummäbohitas, pro nature fiiae
clementia, lvominem, opusfuum, non deftituit. Sed in
EcclefiafiiaJ)öfiiit J)rimum quidem Apoftolos, veluti o-
^&pariötfilium, Dominum nempe ex ilia I fculatosteftesdc^miniftros, qui Chrifti immenfem hu-
n, Sc reipla in ilia habitantem > atqüe ex ilia rnanitatis demifelonem aperte pr^dicarent, eiufiiemque
diuinitaris fignadeclaiarent, neque Chrifti in corpore ga-
:flos de radice eius àfeehdec, Dominus & Deus nöfter,cor-
pporê ex ilia iuffipto. Etilleipfe : Et ecce Virgo, inquit* i
vterohabebiV, 0' “^ ^ c,^ s || tT^— ~” ;n
camfeyeftituth.
Corpöre aiïümpto#Deum editum. Eequid opus omneS
Prophetas ftudiofis^epofitos adteftimoniumcitare. Nemo
tarnen exiftimethæc dé fernpef virgine Dei^negénitrice
Maria vatum oracula à nobis cflè gratis in mediuni
prolata. ®
Hpftesenim veritatisdiuinum iniiis partum tahfiim
ad ipeciem &opiriibnèni,* non reïpia ëditum fycophàn-
tur,* & poft editum hurtc coeleftem partum ; alioscx
Iofephö hbèros à Virgine procreatos mentiüntur. Prö-
p he tar u m vetö de Virginë pn&didHone s, qde'madm ödum
infiàdme péfificulatiUs dbéebitur, rëiiciurit* Infidiófe e1
hith Be fraudulehtèr fe Euàngelii éc Apoftöli àudiôritat^.
niti affirmant, atque lupum óüe ftülçiffinîi circumuefti-
unt. JùiangeÜca porto Apbftolicâqde;tnonumenta hoe
ipfo oftendunt Ptuphetis crëdèndum efle jdum Prophe^
tarum teftirnoniatkm frequenter laudant-, vt qui omnia
veriÉimeanteaprecinuerint, veritatem aftfuxerint , fij-
ofque auditoresadperipicuam & manifeftam intellrgen-
tiam excitarint,ne averitatis limite vnqüam aberrAërit,
cum fuisi^d vaticiniis veluti litérarum elemenrfs eiptéfli
praediökionumqüoque fundamentuitt ipfo réi future e-
faentuconiprobarunuSed de prediéanda Dei génëtrice/
&fiiametptole vére aeproprie ( etiamfi Paüllicianis ilia;
rumpantur ) fcecunda Virgine oratio hic paulilper inter^
quiefcat,rédeundum eft enim, Vhdë paulo ante fehfim di-
grefsi funiusi ’ u
Mégno igitür Deo, & feruàtorë noftro Iefil Chriftb in
humàhis apparenté* nóbifeumque in^refiris agente', ’öm-
nisidolötumacdaeiUönüm cültus è medio öefiiiCi Déi àu-
tëni véri vera cognitió terrain omnem ihftat æquoris in-‘
[regnat,
ariores fàâi j virtütibus contendunt.Cruce enimiln terram
idefixa,dcpane virede-èoeîo hominnm cauiTa c®m diui-
loitate defeendente, non phantafticp,fefi vero^t^ue è ter-
raaeeepto iuxtaque nobifeum hutnanis7 affêétionibusj
^obnbxib ebrpore in crüds ligniitri fuWâto V aë diuirii ïàh-
guiriis irribre oerram irrigattre* fcllus odörem fuauitaris illico
fpirauit, C hrifti nempe preriofi) fanguine*i & vnda
confecrata &foechndata.
rièntis'cruçeni ërubelcerent,neque miracula vitra fidem
èxtolleïeht, fed fbique veritatis memorei diuinam verbi
ihcorporeoec^iomiam promulgarent: Deinde Prophe-,
fes, qui occulta & immedicabilia mundi mala yi Spiritus
laüéfci, ferrö ab imis.ràdicibusrecideifnt, nouofque furcu-
los & feracës 8c flbtëntes infereren t «
^reteteaDoiftores, qui, qUodilii docuiifent feciflènt-'
qüe, fbiierënt * fiiamque ad perfeéUonem edtifearént.
Quorum decrees vniüeria Chrifti. Ecclefia continetur:
Contra quamporre irifcri», ' hoceft, peftiFere haerefesj,
hünquam predalUerUnt, nunquam, vt lacta proipittunt
oracula, noiqüe Certofeihius» praïualebunt. Non ömnes
effrenàtælinguxhæreticorum,vtfiudus; in feumam ef^
fringuntur , duin opportune femperfincérefidei amerri-,:
inipropüghatores hasréfiarchis óppdhuntur, lumineqüë.
V'ëritatis hærëfbn tenebre djfpellüntur , vt Ecclefia Dei,
ÏnconcuflSi'pefduret femper. Infélidisimi vero fiæreti-,
Êi, quanqüàrii ad momentum, infendptum-dogmaytum
monftta partüriant , ilia tamçn jpià breui per impietatis
riiehdacium difsipantur. Quibïïs quiderU palam è medio,
füblaris Ecclei^ Dei fpmper glqriata eft, atque illuftrata,
fëmperque magisillüfttabitur. ’ r , t>
• Manichæorum interim fuliginofa, çcenoiâqùe, & fe-
drtioia , fpurcifsimaque feétaabprbe toto, propter £U-
fationis defeërationfem, fiimmamque impudentiatn ex-,
agitatà , ab ipËfrnëcian\h^rëVcb9lcofi.l^irib colour 2q
obferuatur.
I "' Idenitri maxime ftudent, ne fecra fiia& hærefes p?frim
omnibus , eriam luis, non dico petegrinis , fed ^apiliaoccupauit.
Hitte iam cèelitürti virtus in tetris | ribu&,enuncient Cum paucis illa tantum, & qups inim-
curii beatismentibü$ mottales^n.umini famili- pîètatepluscæteris'feiünt prömpuiflè , communicant.
Qaptis autëm opportünis temporum occafionibuS, n pn
ante ttiultosannós demum abfoluta^ pro,drómum fiium
'Apoftafiani pàrtUriendo ddidit,. aliofque cacodaeinonas,
fed corporates , vna cum duce fiio diabolo protulit,
qubs m dos effe Alaftoras hemo negatum ibit. Etenim
quæipfi deterrimi (piritus vel dicere vel facere reformi-
dant, h i fine ore & pudore impudentifsime aduerfiis
coeleftem imperatorem D e um , mortalefque omnes,
H
Manichi
crubcfci
Euangcl
Heretic
deterior
dzmoni
&diqui
nunc
on fedaliofinfularivplU'
&dicUnt&faciuht *vt Vidferee{H cum propter vire fredita-* J gelia, 8c S.Pauli Apoflblî denas quatethafc epiftoîàs reer* j E _
rerii , ab'hominum çætibüs feciëti joca.deferta* velue ipfi . piant.Iacobi itep Catholicaifl;térnas Ioannis^Çatholicam
ttxalidrfmones^nfîdent.&peregiinaquædam, acptùdi- | «nibn« »ntid
gioiâd^p,a^,'quibusinnitunturvelutfacri Euaîïgelii 8c
Apol|plorùm;inonumentis. nbnjmpuriflimi fycôphanre,
fed ipfi nempe.,dî£môries,diuuigant.Sed quæ fint ifthàïc, 8c
quando^&ynde èxtiterint, ierUionehuc delapiô-iam expe-
diàm.bréükeçque&fiimmatim pauca quædam capita, per
nudam recenfîonçmjmemoriç cauflà digeramjdeinde 'poft
narrationeniad principmm regreflüs,xumillis,* Dep bene
propitiO jVConfligam, & pro fàcultate noftra certas 8c illu-
ftres rationes auäoritatibusxxjnftabilitas * fingulis eorum
çapitibusreét^lineaiubiiciam. v
Sex impta Mamclnortim{dice capitafîiifitradoxA. 9
‘.ocqsà *
'-<ndo ft--
tone legast
r;e^
PRimumillpr,umaxioma4lft, duö retum efieprincipia,
. Deunifmialum>& ß)eumbonum:aliumque hiiiusmun-
di conditorem a^principeini, .& alium futuri aauiv Et hoc
(nein pe quod^u pliecin condSoreiip ftatua^t) ßßpeKeetin
illis o bfe iuare?qüan dp v rb anitatis caufia, cum aliqüolibe-
ripres fru^i, produntlibere, quifiiainfit,quicum ilirsfer-
mo6inetur( ide ft*cuiiis i mpullii & inftindu agantur) Agc,
di^inquit.quidnos aRpnianisfecernit? Sefplbsenim exfecratiilli,&
nefarii,pxprfu(qüeingrari,^ perfidi.Ghriftianos
nuueupanemos aurgm VeredChcifti veri Dei noftri co-
gaomme5,ltomatios,etnnkonominep{;opriuqipermtL-
tareconabjappcilant.iQ^pnbmineimsgermaniChriftia-
lii magvs glpriamury quätn fiqüiiqi?fe noftrum omnibus au«-
ri&argenti ,iapidumque precibipnim tKcfeuris.per totUm
oibemtenanunireperiendi^potiietur. Afierinitaiuemie-
iunftionehiiuam anobisin hoc cotififter^, qubdipfi qui-
dem aiiuitt äiäntefle peuni mundiconditovem, & alium»
quempätrem.QX,leftem vocitant^excluluma mdndi admieundem
broffiiSs atque vnicum Pcumrerum omniüro effeöotem,
fiipremüm regem, atque impera'^em profite-
mur. Ec rurfum nos appcüantj Vq^ , inquiuiic , crediris in
mundi opificem j nosvero inillum, de quo iriEuangeliis
PomihuilpquiturtquPniam vocem eiusnon audiftis* iie^-
quefpecienf eitfsvidiftis jftolide vtique & imperite verbis
inanibus obftrepentes,vt iafra planum fiet» -
SECV.NDVM. 2A&ADÖXVMt J
Qgöd Deiparam femperque Virgine m j atque infinitis
(audibusicpnceiebrandam*perodiümabiiciäiUjnullbque
intevbouoiumhbmmumc^tumhumerovellocodigheri-
tut, nequeChtiltum Ä illa iiacu m, ( yt qui eorpus eccElo
iecum detuleuc)Ioiephumque ex iila^poft doniini partum*
>plutes liberos fufeepifle di6ant.
in
|îij exeni-
%
Ntfc ioai
^ûîtüàcchsretici,
duobus
tantum ÿ,
'tilhtiu EÙangel
iis, cc
'stiflîrhùni Lncé,.&
qilmdecim ipiftölis
Pauli. H abens
enuü
adLaodi ■ •.
ccnfes alte -
Manichxi
p btri Ap,Ç>-;
:i(o.li Catho
Q^od.èfkcris myfreriis diuinam aetrëmÿidam ebrpo-
ris&#anguinis Dpmini noftri Iefii Ghrifti yo nue tfi o ne m
negenr,aliaquedè hocmÿfterio doceantj a Pominonempe
npnpanem 8c yinum in coena difeipulis propinatum,
fedfigurate fymbola tantum 8c verba, tanquam panem 8c
vinumjdata.
c^pd fotmamatque vim veneràn^ae $t viuificæ crücis
nohiolum nonagnofcaiit, fed infinitis-eciam eontUmeliis
bnerentîàqua tamenipfi in açreçircumfufi nçquaip fpiri-
tusfiraulacdelineatam intuentur 4 eumprincipe fuo Lucifer
© trepidi refugiuüt. /
, QŸÏNTÏhh
Quod vetërisinftrüméntitabülas.nbtiiadniittant * ptdi
p h e r e q u e ,pianos,éciatrpiies appellent (vçpoftça fiip loco
^ oftendetur) aut fola.duUtaxatfacra quatuor EuahludæaimAôtisÂpoftolôriïm,
îifilem.»,quitus a|iud ribs
fifric ÿ verbist Habent ^orro Sergü magiftrï fei inuifas lu pe - *Au kn‘
riSjOtnrtifque'fiïperbiæ & impietatiè plefiàsepiftblaS.Bjna's
vero Catholicàs' magni & immibbUis Ecclefise fundàmèn-
ti,coeleftis aulæ clàüigeri Petri,prin?ip is ApoftólómiUipèf-
fimeaduerfus ilium afFè<fti,vtqaém bnVnibusmaΣdiéïis&
contumeliis proiciudant,non admitcuntNefcio, quid fibi
maBeconfeii fintjfo'rceanqùod qliafi, qûæ futUia prxdîxît,
peribnatim in fe conuenire fentirent, cuth ex hefariafcele-
rum impietafenatufàm eonim deferipfif» Inter'quæB. A-
poftojusin altéra fiia epiftola hæt monet. Prtjpter 'quodi
chariffimijhæc expedanteS (infecun’do nempe ChtilliaduentuJfitagiceimmàcuiari&
inuiolatiiUicinueniyinpâëéi,
&Domini noftri longanimiçatertt?faliftemarbîtremim,fic"
ut & charilïîmus frarer nofter Paülus', feçündum'qatàm-it-
bi fepientiamfefipfk vobisvficu't 8c in omnibùb ejjiftolià
loquens in eisïle nis * in quibus funt qu'ædam diftidliain-
telle dtu ,quæ indotfti 8t inftabilës deptaüattt ,fi eu t^ô£ cæterasferiptutasad
fuàin ipfotumperditi'ônèm.
Hæc notainhæret illis ab Apoftolo inuftà : féipÉ veto
ehcomrum.eftproph’eticæ libertatis oratorio more exot-
naniin.
•# ,
pM s i X T V Ml
C^iodatcfeantab Ecclefiæ adminiftréti'o'rié prelbyterok
&feniô,res.Âiuncenmv,qüôdfenioreSaduerfu^oiTimam
pcPngregati fine, eaque pÉbpter neque nôminandôs qüii.
dëttv eflè> fölö nempe 8c nudo nomine iljis inuifos. Dè
quibur- infra in fingulorüm pertradatibne difputabi-
tur. ■ ■ . ■
Cæterum iam locus eft, vt ad ipiàm terum m'embria di-
gnacum, natrationem veniamus. Ordiar afteeni à B.Cyrilli
verbis ex catechefibus deprompds, quitus: mihi probe exÀ
plprata fiibindc inferam, vt töta rei di%uifitio elarior omi
pibus &.%miliatior euadar.
Mâîietiï orïgojctài'tior'ii
T ^ u fp ic à ti hbmïnisMahes non è Ghriftiatta dilcipiihà
1 ^odiicj(& abfitivt hîhc prbdïetitjneque Vt Sirponàede-
tü Ghriftiaiiotum.prpfetiptÜs 8c ele^uyeift * ttee jpfe § neC
qui ante ilium inipieratis illius architeéli fuere. Fur eniriî
eft, qui deterrimaquæique exàliis hæiefibus fibi traniçri-
Dfit;Q.ub'pa&p yeroid fecërit.opere eftaudire*
Scythianus quidam erat in Ægypto genere.SaràcënuSi
Cui nihii neque cüm Çltriftianis. neqüe lûdiis vnquaÿ fo-
ëieatisfuih Hic Alexandrie verfâ'tu's Arÿloteliçam icâa-
tus vicamivplumina quatuor confcripfit^vnumque appel-
lauic.S.Êuangelium,non qüod Chrifti ada cohtineter, fcd
nomen^lum commune habçretv.k Altemip capitailiièripfit
: Tertiu,m Myfteriorum, qui eft ad inftitutam àb ipfiiâ-
Pruphetarum & legis antiquationem fadus : j^uartûmk
quemthefeurunvvireindigitatum entum^runr, quivere
thefàurus eft mortiS. Huius difeipulüs fuit Tetebifithusi
Scÿthianum pprrO fupra memoratuin * cum Iüdæàm ingrefiusjditionemillam
pe.ftilenti hærefeOs epneagiohepol
lieret, morbpfuftuIitDpnünus »peftilentiamqüefedaüic.
Terebinthus vero inipietatisillius alumnus4 8c aùti , feri-
ptoramqué,cum nærcfi hæres, in Palæftinani v’enit^rqué
in ludæaiam notüsi xertatimqueab ortinibus dâmnatusi
indeiniPerfidem tranfiit,vbi,ne exnomine eognofeeretur*
fibi ipfe Buddæ ttomen adfeiuit. -
Veriim naâlis ibi aduerfàrioèMithre(id efti fbliàjfecér^
dotes j multifqüe y trinque fermonibus 8c alcercatîonibus
Habitis coriuiéfcus j tandem profugus ad vidùam qbandata
peruenit^vbitedo cortfçenfo, geniifque aeteis inüocaci s j
qiios hodçque M«iich«id facrislfiis neferiis inuocanc, *
diüinitusf ereuflus * teiftoque precipitatûs interiit,adëo-
que altéra fera collocata eft.
Sed monumettra impietatis icodicesreliiftds çuttiàurô
vidua hàÿrcsferuauit.quç tam propittquiS.quam imicis de-
ftituta*pecuniapuerû Cubricu appellatûtmic * emptumq^
• fedopta-
Gàtcchef.
Scythianus
thus Buddij1
fc àppcllàt.
* <3ts&nX\)-
#